Arbouw is door werkgevers- en werknemersorganisaties opgericht om de arbeidsomstandigheden in de bouwnijverheid te verbeteren. In het bestuur van

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014

2 Arbouw is door werkgevers- en werknemersorganisaties opgericht om de arbeidsomstandigheden in de bouwnijverheid te verbeteren. In het bestuur van Arbouw zijn vertegenwoordigd: Bouwend Nederland, OnderhoudNL, NOA, FNV en CNV Vakmensen.

3 Jaarverslag 2014 Arbouw werkt aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in de bouwnijverheid. Dit jaarverslag geeft een beschrijving van de belangrijkste activiteiten.

4

5 Inhoud Woord vooraf 6 Gezond werken 8 Veilig werken 14 Bedrijfsgezondheidszorg 20 Overige activiteiten 30 Bestuur en directie 32

6 Woord vooraf De bedrijfstak bouwnijverheid verandert in snel tempo. Sinds decennia is het aantal mensen dat onder één van de bouw-cao s werkt niet zo laag geweest. Tegelijkertijd groeit gestaag maar zeker het aantal zelfstandigen. Daarnaast veranderen veel bouwmethoden, materialen en hulpmiddelen. Deze ontwikkelingen stellen werkgevers, werknemers, preventiemedewerkers en arboprofessionals telkens voor nieuwe vraagstukken, die elk om een eigen oplossing vragen. De zorg voor goede arbeidsomstandigheden blijft hierbij buitengewoon belangrijk. Deze zorg wordt de komende jaren zelfs cruciaal bij het verhogen van de duurzame inzetbaarheid. Door de veranderde wetgeving moeten mensen steeds langer doorwerken, terwijl het vervroegd uittreden van werknemers met een zwaar beroep grotendeels van de politieke agenda is verdwenen. Het is de verantwoordelijkheid van de bedrijfstak om deze mensen te begeleiden bij het gezond bereiken van hun pensioen. Dat hiervoor nog het nodige werk is te verrichten, blijkt wel uit het Arbouw-verslag De bouwnijverheid - arbeid, gezondheid en veiligheid. Vooral het verminderen van de fysieke belasting is een uitdaging. Vier van de tien werknemers moeten regelmatig grote krachtsinspanning uitoefenen en ruim een kwart doet repeterend werk. Ook het aantal arbeidsongevallen is nog altijd hoog, blijkt uit de cijfers die Arbouw in het verslagjaar publiceerde; 3,3% van de werknemers overkwam een ongeval. Jongeren tot 25 jaar zijn naar verhouding bijna drie keer zo vaak bij een ongeval betrokken als werknemers van 25 jaar en ouder. Positief is daarentegen dat het aantal ongevallen in 2014 lager was dan in voorgaande jaren. Dat geldt ook voor ernstige beroepsziekten als lawaaidoofheid en silicose. Peter Roos, werknemersvoorzitter 6 Naar inhoud æ

7 Werkdrukvoorziening Met Arbouw heeft de bedrijfstak een waardevol instituut dat onderzoek verricht naar lichtere werkmethoden, voorlichting geeft over gezond en veilig werken en uitvoering geeft aan het cao-pakket Preventiezorg. Noemenswaardig is de werkdrukvoorziening voor UTA-personeel, die in 2014 werd beloond met de publieksprijs in het kader van de Check je werkstressweek van het Ministerie van SZW. Dit is een mooi voorbeeld dat illustreert hoe de bouw in sommige opzichten vooroploopt bij het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Datzelfde geldt voor de aandacht die er in de bedrijfstak al jaren is voor de stofproblematiek en het verminderen van het valgevaar. De bouwnijverheid verandert in snel tempo. De vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties in het Arbouw-bestuur willen hierop maximaal anticiperen, zodat ook in de toekomst kan worden gewerkt aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Opdrachtgevers Bij het voorkomen van ongevallen en gezondheidsklachten dragen de bedrijven en hun werknemers primair de verantwoordelijkheid. Tenslotte zijn zij het die, ondersteund met goede informatie, medische onderzoeken en arbo-instrumenten, de arbeidsomstandigheden zo optimaal mogelijk maken. Niet onbelangrijk is het feit dat ook de opdrachtgever verantwoordelijkheid draagt. Of het nu gaat om het realiseren en onderhouden van een bouwproject of het werken aan de weg, deze partij zal uitvoerig moeten meedenken over de gezonde en veilige aanpak van het werk. Het is dan ook goed dat Inspectie SZW de komende jaren vaker bij de opdrachtgevers controleert. Teus de Wit, fungerend werkgeversvoorzitter Naar inhoud æ 7

8 Gezond werken Arborisico s zoals asbest, kwartsstof en fysieke belasting kunnen de gezondheid van werknemers ernstig schaden. Arbouw zorgt dat bedrijven en personeel over voldoende informatie beschikken om deze risico s te beperken. 8 Naar inhoud æ

9 Twee jaar geleden ging ik ineens door mijn rug, zoiets zet je wel aan het denken Leon Compen is metal-studbouwer. Het mooie van dit werk is dat je meteen ziet wat je maakt. Gemakkelijk is het niet, want de gipsplaten zijn zwaar. Twee jaar geleden ging ik ineens door mijn rug. Dankzij de fysiotherapeut ben ik er weer bovenop, maar zoiets zet je wel aan het denken. Voor het transport hebben we kranen en eenmaal op de vloer, tillen we de platen samen. Daarnaast hebben we bokjes, platenliften en -voetjes. Hier maken we dankbaar gebruik van! Bron: Goed Bezig Krant editie Afbouw en onderhoud (A&O), juni Naar inhoud æ 9

10 Onderzoek naar gezondheidsklachten Jaarlijks brengt Arbouw op basis van de periodieke arbeidsgezondheidskundige onderzoeken (PAGO s) de gezondheidsklachten van het bouwpersoneel in kaart. De gegevens zijn in juni gepubliceerd in De bouwnijverheid - arbeid, gezondheid en veiligheid van de arbeidsomstandigheden. De opvallendste klachtenpercentages worden gebruikt bij het vergroten van het arbobewustzijn onder het bouwpersoneel. Deze percentages worden op posters en in advertenties geplaatst. In 2014 zijn deze advertenties verschenen in onder andere Arbouw Actueel, VG Professional en de Goed Bezig Krant. Bouwpersoneel duurzaam inzetbaar (Bedrijfstakverslag 2014). Hieruit blijkt dat de fysieke belasting onder bouwpersoneel hoog is. Vier van de tien werknemers moeten regelmatig grote krachtsinspanning uitoefenen en ruim een kwart doet repeterend werk. Kijkend naar de afgelopen jaren, is vooral het aantal mensen met gehoorproblemen afgenomen. Ook het aantal rokers en het aantal werknemers met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is sterk gedaald. Het Bedrijfstakverslag is gebaseerd op de PAGO s in 2013 van circa werknemers en biedt de bedrijfstak waardevolle informatie bij het verbeteren Gelet op de vergrijzing en de stijgende pensioenleeftijd wordt het langer gezond, ofwel duurzaam inzetbaar houden van bouwpersoneel steeds belangrijker. Op 30 oktober 2014 vroeg Arbouw daarom speciaal de aandacht voor dit belangrijke thema tijdens het drukbezochte congres Goed Bezig. Nú voor later in stadion de Galgenwaard in Utrecht. Onder meer V&Gprofessionals, kader- en OR-leden kregen praktische handvatten aangereikt om werknemers duurzaam aan het werk te houden. Het thema liep ook als rode draad door de Dag voor de preventiemedewerker, de themadag die Arbouw op zaterdag 14 juni 2014 voor deze groep medewerkers in Rhenen organiseerde. Daarnaast werden bijeenkomsten bij bedrijven gehouden. Tijdens deze Goed Bezig Tour werd het personeel uitgebreid geïnformeerd over belangrijke zaken als gezond leven, het verminderen van de werkdruk, de PAGO s en het Loopbaantraject Bouw. Werkgevers hebben de mogelijkheid om de online Toolkit Duurzame inzetbaarheid in de bouwnijverheid te raadplegen. Dit instrument van Arbouw brengt de huidige inzetbaarheid van het personeel in kaart en geeft verbetermogelijkheden voor de korte en lange termijn. 10 Naar inhoud æ

11 Werkdrukvoorziening voor UTA-personeel Uit de resultaten van de PAGO s blijkt dat bijna 70% van het UTA-personeel onder tijdsdruk werkt. Deze werknemers kunnen op grond van de CAO Bouwnijverheid kosteloos en anoniem worden begeleid door een coach. Hier leert de deelnemer signalen van stress te herkennen en het werk beter te managen. Voor de uitvoering heeft Arbouw afspraken gemaakt met een landelijk netwerk van coaches verbonden aan het CSR Centrum. In 2014 hebben 176 werknemers zich voor de coaching aangemeld, ruim 30% meer dan in De werkdrukvoorziening voor UTA-personeel werd tijdens de Check je werkstress-week in november beloond met de publieksprijs. Op maandag 3 november reikte minister Lodewijk Asscher (SZW) een cheque van 2000 euro uit aan Jan Warning, directeur van Arbouw. Inademen van kwartsstof kan grote gevolgen hebben voor de gezondheid. Arbouw richt daarom permanent de aandacht op de stofproblematiek, licht werkgevers en werknemers voor over de risico s en helpt bedrijven met instrumenten die inzicht bieden in de toepassing van de stofbeperkende apparatuur. Met de Keuzewijzer stofvrij werken ( kan bij het handgereedschap het juiste type afzuigapparatuur worden gevonden. Inspectie SZW gaat er bij controles vanuit dat de kwartsstofblootstelling voldoende wordt beheerst als de apparatuur via deze website is gevonden. Aanpak kwartsstof in de bouwnijverheid In 2014 publiceerde Arbouw de resultaten van een onderzoek naar de blootstelling aan kwartsstof, afgezet tegen eerder onderzoek uit Bijna alle werkgevers (96%) zeggen bekend te zijn met de gevaren. Dit is significant meer dan elf jaar geleden, toen 69% aangaf de gevaren te kennen. Ook het bouwpersoneel is hier in toenemende mate mee bekend. UTA-personeel leert tijdens coaching de signalen van stress te herkennen en het werk beter te managen Naar inhoud æ 11

12 Arbovriendelijk vloerenleggen Vanaf 1 januari 2015 moeten zandcementdekvloeren met mechanische hulpmiddelen worden gelegd. De nieuwe regel is door cao-partijen in de afbouw en Inspectie SZW overeengekomen en heeft als doel de fysieke belasting bij vloerenleggers te verminderen. de website van Arbouw uitgebreide informatie over deze en andere hulpmiddelen om de fysieke belasting te verminderen. Arbouw liet in 2014 onderzoek uitvoeren naar het verschil in gezondheidswinst van twee belangrijke arbovriendelijke hulpmiddelen, de kleine en grote mechanische rei. Bij de kleine rei, die met de hand wordt bediend, is deze winst het grootst. Met dit type werken de vloerenleggers significant minder lang geknield en voorovergebogen. Werkgevers vinden op 12 Naar inhoud æ

13 Naar inhoud æ 13

14 Met de VeiligheidsIndex maken we mensen bewust KAM-coördinator Henk Biermans (links) heeft op zijn bouwplaatsen de VeiligheidsIndex Bouw van Arbouw geïntroduceerd, samen met collega Will Vollenberg. Wij besteden veel aandacht aan de veiligheid van onze werknemers. Een belangrijk aspect is dat we onze mensen bewust maken van de risico s. De VeiligheidsIndex Bouw is hierbij een uitstekend middel. De medewerker die de ronde loopt geeft zijn ogen goed de kost. Je merkt dat degene die de index invult, als vanzelf op zoek gaat naar zaken die niet kloppen. Werknemers kunnen met eigen ogen zien dat we veiligheid serieus nemen. Sommigen worden op verbeterpunten aangesproken en in de keet wordt er over nagepraat. En dat is precies wat we met het instrument willen bereiken. Bron: VG Professional editie Bouw, april Naar inhoud æ

15 Veilig werken Arbouw helpt bedrijven om inzicht te krijgen in de veiligheidsrisico s. Met online tools en informatie kunnen bedrijven en hun personeel zelf aan de slag met het beheersen van deze risico s. Naar inhoud æ 15

16 Monitor arbeidsongevallen In de bouwnijverheid is het arbogerelateerde verzuim nog altijd een punt van aandacht. In 2013 verzuimden ruim 8,5 duizend werknemers (6,1% van de totale bouwpopulatie) als gevolg van een arbeidsongeval. Dat blijkt uit de Monitor arbeidsongevallen in de voldoende tijd, kennis en financiële middelen hebben om het arbobeleid goed te organiseren. Veel ongevallen kunnen worden voorkomen door het treffen van passende arbomaatregelen en voldoende instructie en toezicht. Arbocatalogi In de online arbocatalogi voor de bouwnijverheid vinden werkgevers maatregelen die invulling geven aan de doelvoorschriften uit de Arbowet. Om de effectiviteit van de catalogi te meten, heeft Arbouw onderzoek laten uitvoeren. Hieruit blijkt dat het merendeel van de gebruikers de risico s en maatregelen duidelijk vindt. Ook de structuur en de vorm worden als positief ervaren. Wel is meer overeenstemming nodig tussen vergelijkbare arbomaatregelen die via de verschillende zoekingangen kunnen worden geraadpleegd. Arbouw zal daarnaast werken aan de bekendheid van de catalogi en de arborisico s en maatregelen op actualiteit toetsen. bouw 2013 van Arbouw, gebaseerd op de periodieke arbeidsgezondheidskundige onderzoeken (PAGO s). Bij 53% van de slachtoffers gebeurde het ongeval tijdens het werk, bij 47% was dat in de vrije tijd of tijdens woon-werkverkeer. Alle ongevallen tezamen leidden tot een verzuimduur van manjaren. De loonkosten inclusief overhead bedroegen circa 83 miljoen euro. Vallen komt als ongevalsoorzaak (bijna 30%) het meest voor. Dat is aanzienlijk meer dan in 2012 toen nog 18% van de ongevallen door een val werd veroorzaakt. Arbeidsongevallen komen het vaakst voor bij kleine bedrijven, vermoedelijk omdat deze bedrijven niet Gezamenlijke inspanning met Governance code Vijftien grote partijen uit de bouw, infra en installatietechniek hebben op 16 januari 2014 in het bijzijn van minister Stef Blok (Wonen en Rijksdienst) en Tjibbe Joustra (Voorzitter Onderzoeksraad voor Veiligheid) de Governance Code Veiligheid in de bouw getekend. De partijen werken de komende jaren gezamenlijk aan het verbeteren van de veiligheidscultuur en meer aandacht vanuit de 16 Naar inhoud æ

17 bouwketen voor de arbeidsomstandigheden. Arbouw verzorgt het technisch voorzitterschap. Instrumentarium Met de VeiligheidsIndex Bouw (VI Bouw) van Arbouw meten werknemers zelfstandig de veiligheid op hun werkplek. Het instrument is bedoeld om de bewustwording te vergroten en de veiligheid stapsgewijs te verbeteren. Bedrijven kunnen via een informatiepakket aanvragen. In het verslagjaar heeft Arbouw aan het instrument meer bekendheid gegeven. Dat geldt ook voor StoryBuilder Bouw ( Met deze online applicatie kunnen bedrijven hun (bijna-) ongevallen registreren. De applicatie geeft suggesties voor maatregelen om herhaling in de toekomst te voorkomen. gedragsverandering uitgevoerd. Tijdens deze pilot werd het effect van diverse vormen van voorlichting in relatie tot de veiligheidsovertredingen onderzocht. In totaal zijn 310 bedrijven benaderd, waarvan 157 bedrijven deelnamen. 88 bedrijven ontvingen persoonlijke voorlichting op de werkplek. 69 bedrijven kregen voorlichting via en internet. Op basis van de werkplekbezoeken heeft Arbouw de Paritaire Commissie Afbouw en Onderhoud geadviseerd om het inzicht in de praktische knelpunten te vergroten en de voorlichtingsactiviteiten te herhalen. Dit advies is overgenomen; het project zal in 2015 een vervolg krijgen. Veilig werken op hoogte Valgevaar op en rond klimmaterieel is een veel voorkomende oorzaak van ongevallen, blijkt uit cijfers van Inspectie SZW. In 2014 heeft Arbouw daarom bij schildersbedrijven de pilot Preventie valgevaar bij werken met rolsteigers, ladders en trappen door Ongevallen kunnen worden voorkomen door passende maatregelen en voldoende toezicht Naar inhoud æ 17

18 Gastlessen voor leerlingen Jongeren tot 25 jaar zijn naar verhouding bijna drie keer zo vaak bij een ongeval betrokken als werknemers van 25 jaar en ouder. Met de Leidraad Laat leerlingen gezond en veilig werken biedt Arbouw handvatten om de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Om ook de jongeren zelf voor te lichten, verzorgden FNV Bouw, CNV Vakmensen en Arbouw een landelijke reeks gastlessen bij de bouwopleidingen. Tijdens deze lessen kwamen de meest voorkomende arborisico s aan bod en werden in totaal ruim duizend leerlingen op speelse wijze van deze risico s bewustgemaakt. 18 Naar inhoud æ

19 Naar inhoud æ 19

20 Bedrijfsgezondheidszorg In de cao s in de bouwnijverheid is vastgelegd dat werknemers recht hebben op preventieve zorg. Arbouw organiseert deze zorg en sluit overeenkomsten met gecertificeerde arbodiensten voor onder andere de uitvoering van de medische keuringen. 20 Naar inhoud æ

21 Werknemers hoefden geen vrij te nemen en geen kilometers te maken, dat heeft een drempel weggenomen Door werknemers gelijktijdig het Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO) aan te bieden, krijgen bedrijven meer inzicht in de gezondheid van hun personeel. Zo regelde HR-manager Anoek van den Boomen dat bijna het voltallige personeel van haar bedrijf op de eigen werkplek aan het PAGO kon deelnemen. Het project werd groots aangekondigd en de werknemers konden zelf hun afspraak inplannen. De opkomst van 88% verbaasde haar dan ook niet. Werknemers hoefden geen vrij te nemen en geen kilometers te maken. Dat heeft een drempel weggenomen, want voorheen moesten zij in de eigen tijd naar de arbodienst. Daarnaast zag je dat het project echt leefde. In alle geledingen van het bedrijf werd erover gepraat! Het PAGO-project vond plaats in samenwerking met Arbouw. Bron: VG Professional editie Infra, september Naar inhoud æ 21

22 De bekendste activiteit uit het cao-pakket Preventiezorg is het Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO). Het doel van dit onderzoek is een vroege signalering van de kans op uitval uit het arbeidsproces. Bedrijfsartsen onderzoeken onder meer het houdingen bewegingsapparaat, het cholesterolgehalte en de longinhoud. Daarnaast worden adviezen gegeven minstens 75% van hun tijd voor de bouw werkzaam zijn. Daarnaast moeten zij voldoende bouwkennis bezitten. Op 2 oktober 2014 organiseerde Arbouw een nascholingscongres voor ruim 125 artsen, met de kwaliteit van de diagnostiek, advisering, silicose en slaapapneu als centrale thema s. Daarnaast volgden veertien bedrijfsartsen de tweedaagse Arbouwopleiding Bedrijfsarts voor de bouwnijverheid. Informatie voor bedrijven Begin 2014 heeft Arbouw de bedrijven een overzicht gestuurd van alle activiteiten die in 2013 voor hun werknemers zijn uitgevoerd. Daarnaast hebben de bedrijven een overzicht ontvangen van de werknemers die in 2015 voor een PAGO in aanmerking komen. Met de overzichten krijgen werkgevers inzicht in de activiteiten voor hun personeel. Zij kunnen de informatie tevens benutten voor onder andere de VCAcertificering. over het gezond en veilig uitvoeren van het werk. Met behulp van de werkvermogenindex en AO-indicator van Arbouw stellen zij het werkvermogen en de kans op arbeidsongeschiktheid vast. In 2014 bezochten ruim werknemers het PAGO. Scholing bedrijfsartsen Bedrijven met meer dan vijftien PAGO s per jaar kunnen bij Arbouw of via hun arbodienst een bedrijfsrapport opvragen. Hierin staat uitgebreide informatie over de gezondheid en werkbeleving van het personeel, de lichamelijke conditie en leefstijl. De informatie is geanonimiseerd. In 2014 hebben 162 bedrijven een bedrijfsrapport ontvangen. In negentien gevallen werden de afzonderlijke bedrijfsrapporten samengevoegd tot een uitgebreid concernrapport. Arbouw stelt eisen aan de kwaliteit van de bedrijfsgezondheidszorg. Bedrijfsartsen die werknemers medisch onderzoeken, moeten 22 Naar inhoud æ

23 Ondersteuning loopbaanprojecten Arbouw ondersteunt de uitvoering van de loopbaanprojecten in de bouwnijverheid. De arbodiensten richten zich op het vroegtijdig signaleren van uitvalrisico s en adviseren werknemers om van de bemiddeling gebruik te maken. Voor 314 werknemers hebben de arbodiensten informatie aan de uitvoerende organisaties verstrekt. Dat gebeurde nadrukkelijk alleen na toestemming van de werknemer. Leefstijlbegeleiding De leefstijl van werknemers in de bouwnijverheid is een onderwerp dat in toenemende mate in de belangstelling staat. Er zijn gunstige en zorgelijke ontwikkelingen. Positief is dat de afgelopen jaren het aantal rokers en het aantal zware drinkers fors is afgenomen. Ook het aantal werknemers met een verhoogde kans op hart- en vaatziekten (hvz) is gedaald. Zorgelijk is het percentage werknemers met (fors) overgewicht. Van alle werknemers heeft 65% overgewicht en bij 16% is sprake van obesitas. Daarnaast voldoet meer dan 80% van de werknemers niet aan de fitheidsnorm. Leefstijl is daarom een thema dat tijdens het PAGO aan de orde komt. Bij een verhoogd risico op hvz kunnen werknemers op kosten van de bedrijfstak worden begeleid door een leefstijladviseur. In 2014 hebben 209 werknemers van deze mogelijkheid gebruikgemaakt. Arbouw stelt eisen aan de bouwkennis van bedrijfsartsen Naar inhoud æ 23

24 Deelname Bedrijfsgezondheidszorg Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO) Werknemers kunnen afhankelijk van hun leeftijd elke twee of vier jaar naar het PAGO. Tijdens dit onderzoek worden de belangrijkste aspecten van de gezondheid in relatie tot het werk onderzocht. Waar nodig worden vervolgactiviteiten gepland Gericht Periodiek Onderzoek (GPO) Als werknemers bepaalde risicovolle werkzaamheden verrichten, kunnen zij in aanvulling op het PAGO vaker medisch worden onderzocht. Het GPO wordt zo veel mogelijk met het PAGO gecombineerd. 24 Naar inhoud æ

25 Naar inhoud æ 25

26 Intredekeuring- en onderzoek Wie voor het eerst in de bouwnijverheid gaat werken of langer dan drie jaar geen bouwwerkzaamheden heeft uitgevoerd, krijgt een verplichte intredekeuring Deze keuring is met name voor werknemers die met bijzondere arborisico s te maken hebben. Technisch en administratief personeel dat voor het eerst in de bouw gaat werken, heeft recht op een vrijwillig intredeonderzoek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek Jongeren (AGO-J) Jongeren die voor het eerst in de bouw gaan werken, ondergaan de verplichte intredekeuring. Een jaar later hebben jongeren onder de twintig recht op het (vrijwillige) AGO-J Naar inhoud æ

27 Vervolgactiviteiten Naar aanleiding van het PAGO en het arbospreekuur kan de bedrijfsarts één of meer vervolgactiviteiten plannen. Het beleid van Arbouw is erop gericht om met name de werk- en leefstijlbegeleiding van werknemers te intensiveren Arbospreekuur Het arbospreekuur is bedoeld voor werknemers die vragen of klachten hebben die mogelijk verband houden met het werk. De bedrijfsarts gaat in gesprek met de werknemer en onderzoekt of het zinvol is om de werkplek te bekijken, of te overleggen met het bedrijf hoe de werknemer gezond aan het werk kan blijven. Naar inhoud æ 27

28 28 Naar inhoud æ

29 Aantal deelnemende werknemers Door de vermindering van het aantal werknemers in de bedrijfstak maakten in 2014 minder mensen gebruik van de voorzieningen uit het cao-pakket Preventiezorg Totaal uitgevoerde activiteiten Als gevolg van het lagere aantal werknemers is het totale aantal uitgevoerde activiteiten in 2014 opnieuw afgenomen in vergelijking met het jaar ervoor. Door de hogere PAGO-opkomst is het aantal activiteiten echter minder sterk gedaald dan het aantal werknemers. Naar inhoud æ 29

30 Overige activiteiten Onderzoek naar arborisico s en -maatregelen Om de ernst van de arborisico s en de effectiviteit van arbomaatregelen en hulpmiddelen in kaart te brengen, laat Arbouw onderzoek uitvoeren. Van de onderzoeken worden rapporten opgesteld. In 2014 zijn de volgende rapporten verschenen: Evaluatie kwarts in de bouwnijverheid (februari); Taakroulatie in de bouw. Verkenning van effecten, toepasbaarheid en bruikbaarheid (februari); De invloed van arbeidsomstandigheden op de duurzame inzetbaarheid van bouwvakkers (maart); Duurzame inzetbaarheid in de bouwnijverheid. Je gezondheid in de steigers (juni); De bouwnijverheid - arbeid, gezondheid en veiligheid (juni); Arbeidsbelasting van zandcementdekvloerenleggers tijdens het werken met twee verschillende mechanische reien (juni); De (zelfrijdende) kamersteiger. Een vergelijkend onderzoek (augustus); Monitor arbeidsongevallen in de bouw 2013 (november). Overeenkomst Arbouw en VVVF In de dagelijkse bouwpraktijk hebben veel werknemers te maken met gevaarlijke stoffen. Met het Product Informatiesysteem Arbouw (pisa.arbouw.nl) krijgen bedrijven en hun personeel inzicht in de specifieke risico s en beschermende maatregelen. Dankzij een overeenkomst tussen Arbouw en de Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten (VVVF) kunnen vanaf maart 2014 de risico s van verfproducten beter in kaart worden gebracht. Handschoenenwijzer Bij veel bouwactiviteiten hebben werknemers kans op het ontwikkelen van huidklachten, zoals irritaties en eczeem. Werkgevers spelen een belangrijke rol bij de keuze van het juiste type handschoen. De online Handschoenenwijzer van Arbouw geeft per bouwtaak en bouwproduct een advies op maat. In 2014 is het instrument voorbereid, in 2015 zal het via handschoenenwijzer.arbouw.nl worden aangeboden. Arbouw Infolijn Bij de Arbouw Infolijn kunnen werkgevers en werknemers op werkdagen terecht met vragen over gezond en veilig werken. In 2014 werd de informatielijn zo n 1200 keer geraadpleegd. De meeste vragen gingen over stofvrij werken, veilig werken op hoogte en het opstellen van een V&G-(deel)plan. De website van Arbouw is begin 2014 geheel vernieuwd. De informatie op deze duizend pagina s tellende website is nu ingedeeld naar sectoren (bouw, infra en afbouw & onderhoud). De bezoeker klikt gemakkelijk door de ruim driehonderd veel gestelde vragen en vindt in de webshop snel het juiste product binnen het uitgebreide portfolio, dat bestaat uit zo n 150 gratis producten. Op alle mobiele 30 Naar inhoud æ

31 apparaten, ongeacht het beeldschermformaat, is de website goed leesbaar. Door de in totaal unieke bezoekers werden vooral de onderwerpen pbm s, kwartsstof, medische keuringen, valgevaar, asbest en lichamelijke belasting bekeken. In totaal ging het om bijna 1,5 miljoen geraadpleegde pagina s. Jaarlijks wordt de Dag van de preventiemedewerker gehouden en wordt de workshop Arbocoördinatie gegeven. Daarnaast verstuurt Arbouw enkele malen per jaar het magazine VG Professional en de online nieuwsbrief Arbouw Actueel, die tevens zijn gericht op werkgevers, UTA-personeel en arboprofessionals. Kant-en-klare toolboxen Arboprijs Conform de Arbowet moet elk bedrijf zijn personeel voorlichten over het gezond en veilig uitvoeren van het werk. Daarnaast moet volgens VCA (twee sterren) jaarlijks minstens tien keer een toolboxmeeting worden gehouden, of moet structureel voorlichting worden gegeven (één ster). Om aan deze verplichtingen te voldoen, maakt Arbouw over uiteenlopende onderwerpen kant-en-klare pakketten voor een doeltreffende, informatieve toolboxmeeting. Elk pakket bestaat uit een PowerPoint-presentatie, achtergrondinformatie voor de leidinggevende, een aanwezigheidsformulier of een hand-out voor het personeel. Daarnaast is er bij elk onderwerp extra informatie beschikbaar zoals een korte film, een poster en/of een brochure. In het verslagjaar zijn de toolboxen via maandelijks gemiddeld zo n keer bekeken. De toolboxen zijn daarmee een middel bij uitstek om arbokennis naar de werkvloer te brengen. Op 19 december 2014 organiseerde FNV Bouw in samenwerking met Arbouw de Arboprijs FNV Bouw. De verkiezing is bedoeld als stimulans voor het ontwikkelen van nieuwe arbovriendelijke hulpmiddelen en methoden. Winnaar van de prijs werd René Singels, uitvinder van de Multi-Grip. Uit handen van Charley Ramdas (FNV Bouw) nam Singels de trofee in ontvangst en een cheque van 10 duizend euro, bedoeld voor het verder ontwikkelen van het product. Kijk voor het complete overzicht van de producten en diensten van Arbouw op Ondersteuning preventiemedewerkers Bedrijven zijn wettelijk verplicht om één of meer preventiemedewerkers te hebben. Arbouw voorziet deze medewerkers van arbokennis en -instrumenten. Naar inhoud æ 31

32 Bestuur en directie Arbouw heeft een paritair bestuur; werkgevers- en werknemersorganisaties zijn evenredig vertegenwoordigd. In 2014 waren de deelnemende organisaties: Bouwend Nederland, OnderhoudNL, NOA, FNV Bouw en CNV Vakmensen. Het bestuur bestaat uit twaalf leden. Vijf bestuursleden worden door Bouwend Nederland benoemd, waarvan één bestuurslid op voordracht van de Aannemersfederatie Nederland (AFNL), één lid en één plaatsvervangend lid door NOA en OnderhoudNL, drie leden door FNV Bouw en twee leden door CNV Vakmensen. De bestuursleden hebben zitting voor een periode van vier jaar. Om de twee jaar treden volgens een vast rooster zes leden af. Zij kunnen direct worden herbenoemd. Het bestuurslid dat door OnderhoudNL en NOA is benoemd, kan zich bij de bestuursvergaderingen laten bijstaan of vervangen door een tweede, door zijn organisatie aangewezen vertegenwoordiger. Deze heeft alleen stemrecht bij afwezigheid van het door hem of haar te vervangen lid. Het bestuurslid namens de Aannemersfederatie Nederland heeft geen stemrecht. Het bestuur telt twee voorzitters: één namens de werkgevers en één namens de werknemers. Zij zijn afwisselend voor de duur van een jaar fungerend voorzitter. De secretaris en de penningmeester worden door het bestuur gekozen. Wordt een bestuurslid van werkgeverszijde tot secretaris benoemd, dan is de penningmeester automatisch een werknemersvertegenwoordiger en omgekeerd. De samenstelling van het bestuur was in 2014 als volgt: Namens de werkgeversorganisaties: N. T. J. Bolten Bouwend Nederland N. A. Braas Bouwend Nederland (AFNL), tot 1 juni 2014 G. Buijs Bouwend Nederland (AFNL), vanaf 1 juni 2014 A. Ph. M. Buller OnderhoudNL J. J. F. van de Kant NOA, secretaris M. de Klerk Bouwend Nederland A. Wiersma Bouwend Nederland T. C. de Wit Bouwend Nederland, fungerend voorzitter Namens de werknemersorganisaties: R. van Dijk CNV Vakmensen G. Lokhorst CNV Vakmensen, penningmeester S. H. ter Maat FNV Bouw C. R. Ramdas FNV Bouw, voorzitter P. Roos FNV Bouw, vanaf 1 april 2014, voorzitter vanaf 1 januari 2015 Directie: J.M. Warning Op 31 december 2014 telde Arbouw 27 medewerkers, waarvan twee op detacheringbasis. 32 Naar inhoud æ

33 Naar inhoud æ 33

34 Postbus AH Zoetermeer T (079) F (079) info@bouwendnederland.nl Postbus AM Woerden T (088) F (088) Infolijn ( 0,10 / min) info@fnv.nl Postbus AA Waddinxveen T (0182) F (0182) Postbus GM Utrecht T (030) F (030) CNV Info (030) info@cnvvakmensen.nl Postbus AH Veenendaal T (0318) F (0318) info@noa.nl Bezuidenhoutseweg AV Den Haag T (070) info@waterbouwers.nl Postbus BB Veenendaal T (0318) F (0318) secretariaat@aannemersfederatie.nl 34 Naar inhoud æ

35 Naar inhoud æ 35

36 Arbouw Postbus AE Harderwijk T F info@arbouw.nl Voor vragen over arbeidsomstandigheden: ARB