Impressie: Internationaal Seminar Transit Oriented Development Kennisuitwisseling onderzoeksprojecten URD en DBR; september 2013
|
|
- Christa Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Impressie: Internationaal Seminar Transit Oriented Development Kennisuitwisseling onderzoeksprojecten URD en DBR; september 2013 Nederlandse onderzoekers en hun buitenlandse collega s wisselden hun kennis en ervaringen uit in een Internationaal Seminar over transit oriented development (TOD). De deelnemers gingen in gesprek over diverse facetten van TOD, van concepten tot marktperspectieven, van sociaal-culturele voorkeuren tot instrumenten en financiering. Dit en nog meer passeerde de revue tijdens het Internationaal Seminar TOD eind september. Een impressie. Het driedaagse Internationaal Seminar Transit Oriented Development bestond uit een eerste wetenschapsdag (19 september) met diverse presentaties van postdoc s uit drie verschillende onderzoekstrajecten. Daarna vond op september een rondreis met wetenschap en praktijkbeoefenaren plaats langs verschillende stationslocaties in Nederland. Speciale aandacht ging uit naar het stationsgebied Arnhem en Zaandam met korte excursies naar de specifieke kwesties en ervaringen op locatie. Groeien de maatschappelijke trends naar Transit Oriented Living? Wat is het belang van een goede toegankelijkheid van een station? Wat voor effect heeft dat op het verzorgingsgebied? Is er wel een markt voor TOD? Hoe verhouden zich de marktperspectieven tot de voorkeuren van bewoners en ondernemers? Een greep uit de inhoudelijke vraagstukken die centraal stonden in de discussies tijdens het Internationaal Seminar. Ook werd veel gesproken over de implementatie van TOD: beleid, instrumenten, financiering. Het blijkt lastig het succes van de implementatie van TOD te duiden. Onderzoekers gingen in gesprek over het meten van succes. Om TOD te kunnen implementeren zijn nieuwe, stevige instrumenten nodig. Het huidig planologisch instrumentarium schiet veelal nog te kort. Internationale gasten presenteerden leerzame nieuwe perspectieven op governance en financiering die de ontwikkeling van knooppunten een impuls kunnen geven. Zes buitenlandse gasten waren aanwezig om hun ervaringen met TOD te delen: Rachelle Alterman van de Israel Institute of Technology is gespecialiseerd in value capturing ; Carey Curtis van de Curtin University in Perth bestudeert de implementatie van TOD in Australië; Alain l Hostis en Gebhard Wulfhorst van het Bahnville project in Frankrijk en Duitsland; Michael Neuman van de University of New South Wales in Australië en David Levinson van de University of Minnesota in de VS. TOD in de Zuidvleugel: strategieën voor toegankelijkheid en markt In zijn introductie op het onderzoekstraject DBR Zuidvleugel ging Karst Geurs, hoogleraar vervoersgeografie aan de Universiteit Twente, in op de problematiek in de Zuidvleugel van de Randstad rondom openbaar vervoer en gebiedsontwikkeling. Het onderzoek, bestaande uit drie deelprojecten, gaat over de vraag hoe bijgedragen kan worden aan de ontwikkeling van effectieve en economisch efficiënte regionale TODstrategieën voor StedenbaanPlus. Een eerste onderzoek verkent de mate waarin de verbetering van de micro-bereikbaarheid van een station een ondersteunende strategie voor stedelijke ontwikkeling kan zijn. Lissy Le Paix Puello, postdoc aan de TU Twente, presenteerde het access mode choice model. Dit model combineert de 1
2 dichtheid van gebruiksfuncties in een gebied, de faciliteiten rondom een station en de connectiviteit van het station met het mobiliteitsnetwerk in de gebouwde omgeving (verzorgingsgebied). Via een onderzoek naar de mobiliteitskeuze van bewoners in een straal van 5 kilometer om een station, probeert Lissy le Paix de toegankelijkheid en de waarde van het station te bepalen. De verwachting is dat de bewoners met een goede toegang tot het station vaker gebruik maken van het station. Maar voor wie, voor welke doelgroepen is een TOD-locatie eigenlijk een aantrekkelijke woonomgeving? Christa Hubers, postdoc aan de TU Delft, onderzoekt de attractiviteit van TOD-locaties voor (potentiële) bewoners. Is er sprake van transit oriented living? Veelal zijn inwoners van TOD-gebieden zich hiervan niet bewust. De voordelen van transit oriented living worden volgens Christa als zodanig (nog) niet ervaren. Het onderzoek richt zich op de vraag in hoeverre er een markt is voor TOD. In het laatste deelproject waarin de maatschappelijk kosten en baten van TOD worden onderzocht presenteert Martijn Droës, postdoc aan de VU Amsterdam, een stedelijk economisch model: het Anas-model. Hierin wordt berekend in hoeverre een spoorlijn (sub)urbanisatie beïnvloedt. Er wordt gekeken naar het doel van treinstations: is het doel de kwestie rondom congestie op te lossen en is het daarmee belangrijk dat er veel stations worden gerealiseerd of is het doel verstedelijking en is het daarom belangrijk een paar strategische knooppunten aan te wijzen? Michael Neuman vertaald deze kwesties naar de vraag wat de aard van TOD Is het TOD of DOT (development oriented around transit)? TOD implementatie: succes en beleidsoverdracht Hoe zijn barrières te overwinnen die in de weg staan van de integratie van duurzame stedelijke ontwikkeling en vervoerknooppunten? Dat is de vraag die Luca Bertolini stelt in zijn onderzoekstraject Duurzame Bereikbaarheid van de Randstad. Met zijn team onderzoekt hij de implementatie van TOD in de metropoolregio Amsterdam. Inconsequent bestuur, onvoldoende kennis en financiële barrières vormen veelal een belemmering voor implementatie van het TOD beleid. Het onderzoek heeft als doel de condities voor de implementatie te verkennen en succes- en faalfactoren op te sporen. Een eerste postdoc Ren Thomas, van de Universiteit van Amsterdam, presenteert haar onderzoek naar de implementatie van TOD. Wat zijn de succes- en faalfactoren en welke successen komen overeen tussen verschillende TOD-locaties? Ren Thomas heeft zogeheten decision rules opgesteld die het falen/succes van implementatie van TOD omschrijven. Opmerkelijk is dat de vijf meest voorkomende decision rules geen beleid bevatten, maar rationele keuzes zijn van beleidsmakers en stakeholders. Ren Thomas probeert met haar onderzoek te herleiden welke successen ten aanzien van de implementatie ook kunnen werken in een andere context. Waar het onderzoek van Ren Thomas focust op de (universele) succes factoren van implementatie, gaat het onderzoek van Dorina Pojani in op de mogelijkheid tot beleidsoverdracht van de ene naar de andere locatie of context. Dorina Pojani, postdoc aan de TU Delft, vraagt zich af in hoeverre beleid overdraagbaar kan zijn. Beleid overdragen van de ene naar de andere locatie is zacht ; het betreft geen 2
3 complete kopieën, het gaat meer om inspiratie. Michael Neuman voegt daar zelfs aan toe dat het meest succesvolle planningsysteem voor een stad, een eigen planning systeem is zonder daarbij gebruik te maken van andere planningssystemen. Wel kunnen beleidsmakers leren van fouten/successen die gemaakt zijn op andere locaties bij het implementatieproces. Zo legt Sander Lenferink het succes van Tax Increment Financing uit dat in de Verenigde Staten vaak wordt gebruikt bij gebiedsontwikkeling. Dit instrument, waarbij value capturing mogelijkheden biedt om gebiedsontwikkeling weer op gang te helpen, kan eventueel bij de ontwikkeling van TOD-locaties ingezet worden. Momenteel wordt TIF als nieuw instrument uitgetest bij de TOD-ontwikkeling rondom station Nijmegen Centraal. Governance en financiering voor TOD In het onderzoekstraject Urban Regions in the Delta Oost wordt onderzocht hoe governance en financiering op gebied van knooppunten en bereikbaarheid in de regio Arnhem Nijmegen beter op elkaar afgestemd kunnen worden. Daarnaast worden de mogelijkheden voor een integrale aanpak van knooppuntontwikkeling verkend. Ary Samsura, postdoc aan de Radboud Universiteit Nijmegen, presenteert zijn zoektocht naar de optimale coalitievorming voor besluitvorming ten aanzien van TOD. Door middel van gaming probeert hij het gedrag en de keuzes bij besluitvorming in kaart te brengen. De onderhandelingsresultaten laten veelal efficiëntie zien. Spelen andere motieven, zoals rechtvaardigheid, evenzeer een rol in de besluitvorming? Een tweede presentatie, gegeven door Erwin van der Krabben, hoogleraar locatieen vastgoedontwikkeling Radboud Universiteit Nijmegen, gaat over stedelijke herverkaveling. Volgens Rachelle Alterman a sleeping beauty binnen de gebiedsontwikkeling. Stedelijk herverkaveling is een potentiële nieuwe strategie voor gebiedsontwikkeling waarin wordt uitgegaan van de huidige eigenaren en hun verkaveling van eigendommen. Om het functioneren van stedelijke herverkaveling als instrument voor gebiedsontwikkeling te testen worden momenteel een aantal experimenten uitgevoerd, waarbij het gebruik van gaming een belangrijke rol speelt. Uit de discussie blijkt de freeriders problematiek een interessante hobbel op de weg te zijn voor het inzetten van stedelijke herverkaveling bij gebiedsontwikkeling. Rondreis met wetenschap en praktijk De tweede en derde dag van het Internationaal Seminar stonden in het teken van de kennisuitwisseling tussen wetenschap en praktijk. Met het complete gezelschap werden verschillende TOD-locaties bezocht om vervolgens de praktijk van TOD in binnen- en buitenland te bediscussiëren tijdens het seminar. Een eerste locatie is het stationsgebied Arnhem Centraal. De rondleiders namen de groep mee langs de verschillende onderdelen van het project ontworpen door architect Van Berkel; de aanbouw van de entree, het busstation, de fietsenstalling en de stationshal. Veel info over de procesgang, samenwerking en achtergronden ook. Na de rondreis ging het seminar van start. Rachelle Alterman presenteerde de inzet op value capturering in gebiedsontwikkeling: condities, regelgeving en praktijk. Volgens Alterman is het afvangen van de toegenomen waarde na gebiedsontwikkeling 3
4 verborgen in de toename van de vastgoedwaarde. Met Tax Increment Financing wordt deze waarde vastgesteld (value capture) en gebruikt om de gebiedsontwikkeling te financieren. Stedelijke herverkaveling is een instrument die de markt volgt en kan daarom mogelijk ingezet worden bij het ontwikkelen van TOD locaties. Alain l Hostis presenteerde de praktijk van TOD in de Franse context. De aanleg van het Europese highspeed netwerk was een belangrijke prikkel om het gebied rond diverse knooppunten te verstedelijken. Hij liet zien welke afwegingen genomen zijn en hoe het knooppunt in Lille succesvol ontwikkeld is. Naast de succesverhalen van TOD in de Franse context brengt Reindert Augustijn, Stadsregio Arnhem Nijmegen, nuance in de successen van TOD in de Nederlandse beleidscontext. Hij vraagt zich af op welke schaal TOD ontwikkeld moet worden. Is er sprake van TOD wanneer de stedelijke omgeving van een knooppunt ontwikkeld wordt? Of is het eerder een mobiliteitsstrategie voor een hoogwaardig regionaal OV-netwerk, waarbij ruimte en bereikbaarheid op een goede manier worden afgestemd? Vervolgens was het de bedoeling met de trein verder te reizen naar Den Haag Centraal station. Wegens calamiteiten op het spoor reden de treinen niet en is het seminar in Arnhem voorgezet. Daar kregen we een presentatie van Carey Curtis over het implementeren van TOD in de Australische beleidspraktijk. Zij ging vooral in op de manier waarop in Sydney en Perth gewerkt wordt aan beleidsontwikkeling op lokale en regionale schaal. Zij liet hierbij zien op welke manier TOD wordt gepromoot, bijvoorbeeld door effecten van accessibilty te laten zien en hoe effectief TOD kan zijn in relatie tot investeringen in infrastructuur. Juist ook voor private partijen en development authorities op regionale schaal. Erop gericht om TOD natuurlijk onderdeel te laten zijn van het mainstream planning proces. Voor de implementatie is het nodig om goede antwoorden te hebben op de vraag waarom TOD nuttig en noodzakelijk is. Welke doelen streef je na met TOD? Curtis vindt het eigenlijk fundamentally odd dat deze vraag in Nederland niet goed beantwoord wordt. Van Australië naar Europa, Duitsland om precies te zijn. Gebhard Wulfhorst nam ons mee naar de Duitse beleidspraktijk van knooppuntontwikkeling. Gebhard Wulfhorst pleit voor het aanbrengen van kleine, fysieke verbeteringen in het netwerk rondom een station. Hij gebruikt het station van München als voorbeeld. Door kleine fysieke verbeteringen in het voetgangersnetwerk aan te brengen, simpelweg het bouwen van een kleine voetgangersbrug over een beekje, werd het station beter toegankelijk en daarmee ook de reikwijdte en het gebruik van het station. Dit beleid kan volgens Wulfhorst ook vertaald worden naar de Nederlandse beleidspraktijk, waarbij de focus dan vooral moet liggen op de verbetering van het fietsnetwerk, stedelijk en regionaal, en het verbeteren van de ketenvoorzieningen. Na de discussie zijn we met het hele gezelschap in de trein gestapt richting Zaandam. Daar hebben we het avondprogramma in het Inntelhotel voortgezet. Het intermezzo met Herman Gelissen van StedenbaanPlus en Henk Snoeken van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu was een geslaagde afsluiter van de dag. Herman Gelissen presenteerde de praktische benadering van StedenbaanPlus in de Zuidvleugel van de Randstad. Het doel van StedenbaanPlus is het verbeteren van de bereikbaarheid in de 4
5 regio: van 4 naar 6 sprinters per uur. Daarbij wordt ingezet op het implementeren van TOD als regionale strategie. Volgens Gelissen is dit een sterke regionale strategie, maar het is nog de vraag in hoeverre deze strategie overgenomen wordt in de dagelijkse besluitvorming van lokale overheden. Van der Krabben stelt de vraag wat de oplossing is voor dit dilemma van implementatie. StedenbaanPlus zal zijn functie als platform beter moeten benutten om de strategie over te brengen naar de lokale overheden in de regio. Het blijkt vooralsnog niet eenvoudig stedelijke ontwikkeling met mobiliteitsplanning te integreren. Op dit verhaal haakt Henk Snoeken van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu in met een presentatie over het beleid wat de rijksoverheid hierop voert. Het Rijk wil graag dat de mobiliteitsplanning geïntegreerd wordt met stedelijke ontwikkeling, zo luidt de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte SVIR. Zie ook de ontwikkeling van de MIRT-systematiek en de gebiedsagenda s. Het Rijk bemoeit zich alleen met doelen waar directe rijksbelangen in het geding zijn. Het Rijksbeleid richt zich vooral op versterken van de concurrentiekracht van ons land, het investeren in de (inter)nationale bereikbaarheid en het behoud van een veilige en aantrekkelijke leefomgeving. The best traffic- and transportpolicy is spatial policy, aldus Snoeken. Het concept TOD speelt hier volgens het ministerie goed op in. De laatste dag staat in het teken van een rondleiding in het vernieuwde centrum en het stationsgebied van Zaandam en de laatste lezingen van de internationale gasten. Gert Peter Vos van de gemeente Zaanstad neemt de groep mee naar het stationsgebied van Zaandam. Aan de centrumzijde van het station heeft inmiddels grootschalige ontwikkeling plaatsgevonden. Toch zijn enkele projecten uitgesteld zoals de bouw van het cultuurcentrum achter het stadhuis. Aan de westzijde van het station zijn alle plannen uitgesteld. David Levinson geeft met zijn presentatie een bloemlezing over the reasons to locate. Volgens Levinson is acces the product of transport and landuse. In zijn studie naar mobiliteit en stedelijke ontwikkeling heeft hij een complex model ontwikkeld dat gaat over bereikbaarheid en stedelijke ontwikkeling. Daarbij probeert hij het kip of ei raadsel op te lossen: zorgt de aanleg van bijvoorbeeld een spoor voor toename van de bevolking in stationsgebieden of is dat juist andersom het geval? Michael Neuman stelde in zijn presentatie een aantal vragen die de belangrijkste onderwerpen van het internationaal seminar nog eens benoemde. Wordt de term TOD door iedereen op dezelfde manier begrepen? Inspireert de term? Welke beelden roept de term op? En in hoeverre leidt de term naar goed ontwerp? De discussie leidde tot interessante uitkomsten. De groep was het er over eens dat een goed proces belangrijk is voor de implementatie van TOD. Daarbij moet de consensus over het eindbeeld continu getest worden op validiteit. Kortom, het succes van TOD valt of staat bij de manier waarop het proces, lokaal en regionaal, is ingericht. Paul Chorus van de provincie Noord-Holland stelt in zijn presentatie de hoge ambities van lokale overheden ten aanzien van stationsontwikkeling aan de kaak. Zoals blijkt uit de rondleiding heeft de gemeente Zaanstad grote ambities met het stationsgebied, maar zijn de resultaten niet altijd zichtbaar. Daarom heeft de provincie een studie laten uitvoeren naar alle plannen voor stationsgebieden in Noord-Holland. Door dit in 5
6 kaart te brengen is het eenvoudiger de ruimtelijke plannen tussen gemeenten op elkaar af te stemmen zodat overplanning kan worden tegengegaan. Wat hebben we geleerd? Enkele rode draden: 1. Er blijkt nog veel verwarring te bestaan over de betekenis van het begrip TOD : wat verstaan we hier precies onder? En is het wel aansprekend genoeg? Welke termen en definitie zouden juist een breder publiek aanspreken? Nut en noodzaak van TOD, en dus de meerwaarde, moeten beter gearticuleerd worden. 2. Het werken aan TOD blijft nog teveel beperkt tot een relatief kleine kring van believers. Hoe kunnen we een breder publiek verbinden aan het werken aan TOD? Kunnen we de doelen aansprekend maken voor andere groepen in de samenleving? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook meer bestuurders het adopteren? 3. De relatie tussen TOD en de markt moet verder worden ontwikkeld. Wat zijn de doelgroepen voor transit oriented living? Wie maken gebruik van TOD-locaties? Welke perspectieven zijn er voor de markt? En wat is de rol van investerende marktpartijen, ontwikkelaars en beleggers hierin? 4. Toegankelijkheid van het stationsgebied lijkt de sleutel tot een beter gebruik van het station en het OV. Kleine verbeteringen van routes en voorzieningen kunnen al snel leiden tot meer reizigerspotentieel. Meer gebruik maken van de verborgen kracht van een betere microbereikbaarheid: geef ruimte aan lopen en fietsen. 5. Veel werk is te doen op het gebied van implementatie, instrumenten en financiering. Over de doelen en conceptuele achtergronden van TOD is weinig discussie, maar hoe krijgen we het in de praktijk van de grond? Wat is er nodig om een doorbraak te krijgen in de beleidspraktijk? 6. De overdraagbaarheid van TOD-beleid van de ene naar de andere context blijkt lastig. Toch is veel te leren van beleidsprincipes en instrumenten van andere steden en andere landen om mobiliteitsplanning en stedelijke ontwikkeling sterker te integreren. Het succes van die integratie lokaal en regionaal blijkt sterk afhankelijk van de manier waarop het proces wordt georganiseerd voor samenwerking (governance) tussen partijen. 6
Onderzoeksprogramma TOD in de Zuidvleugel
Onderzoeksprogramma TOD in de Zuidvleugel Karst Geurs, Universiteit Twente Piet Rietveld, Vrije Universiteit Kees Maat, Technische Universiteit Delft 10/16/12 Title: to modify choose 'View' then 'Heater
Nadere informatieDUURZAME INFRASTRUCTUUR
DUURZAME INFRASTRUCTUUR wisselwerking van stad, spoor, snelweg en fietspad TON VENHOEVEN VENHOEVENCS architecture+urbanism Krimp werkgelegenheid Percentage 65+ Woon-werkverkeer Grondprijzen 2007, Toegevoegde
Nadere informatieFunding & value capturing:
Funding & value capturing: Innovatieve instrumenten voor de finance & governance van knooppuntontwikkeling Dr. Sander Lenferink Institute for Management Research 28 maart 2014 Achtergrond: Value capturing
Nadere informatieAISSR - Amsterdam Institute for Social Science Research Denken en handelen in ruimte en mobiliteit corridors
AISSR - Amsterdam Institute for Social Science Research Denken en handelen in ruimte en mobiliteit corridors L. Bertolini Opzet Wat? Waarom? Hoe? Onderzoek aan de UvA Ruimteconferentie 19 april 2011 2
Nadere informatieStudiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013
Studiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen Gebiedsontwikkeling in tijden van crisis: nieuwe strategieën en instrumenten als de oplossing? PROF. DR. ERWIN VANDERKRABBEN Nederland: Vinex-wijken Gebiedsontwikkeling
Nadere informatieURD Delta oost Doel Resultaten Vervolg
URD Delta oost Doel Resultaten Vervolg URD Dag 7 februari 2014 Prof. E. van der Krabben Radboud Universiteit Drs. E. Opdam, NC Advies Gebiedsontwikkeling nat en droog Gebiedsontwikkeling nat en droog Doel:
Nadere informatieWat wordt de Randstad er beter van?
Wat wordt de Randstad er beter van? Afronding DBR Arie Bleijenberg I&M, Den Haag, 3 juni 2015 Verantwoording DBR: 10,6 M, 100 onderzoekers, 14 programma s, 6 jaar Betere Randstad? Gebaseerd op: 9 artikelen
Nadere informatieBereikbaarheidswinst van openbaarvervoerknooppuntenbeleid. Prof. dr. ing. Karst Geurs
Bereikbaarheidswinst van openbaarvervoerknooppuntenbeleid Prof. dr. ing. Karst Geurs 1 Inhoud 1. Verschillende perspectieven op bereikbaarheid 2. Aanpak TOD project 3. Resultaten en conclusies 2 Brede
Nadere informatieSTRATAEGOS CONSULTING
STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.
Nadere informatieVerstedelijking & Infrastructuur Ruimteconferentie 2013
Verstedelijking & Infrastructuur Ruimteconferentie 2013 1 PBL project Verstedelijking & Infrastructuur Analyseren van verwachte knelpunten en kansen bij afstemming verstedelijking en infrastructuur Samenhang
Nadere informatieHét integratievraagstuk Naar een institutioneel ontwerp van de integratie tussen ruimtelijke ordening en infrastructuurplanning
faculty of spatial sciences 1 1 Hét integratievraagstuk Naar een institutioneel ontwerp van de integratie tussen ruimtelijke ordening en infrastructuurplanning Symposium 10 jaar RWS-RUG 22-11-2017 dr.
Nadere informatieEvaluatie sleutelprojecten
Evaluatie sleutelprojecten Marjolein Spaans (TU Delft, OTB) Ries van der Wouden (Bureau Stedelijke Planning) Ruimteconferentie, 3 november 2009 Rotterdam Technische Universiteit Delft Cities in a Network
Nadere informatieMULTIMODALE KNOOPPUNTEN en de wisselwerking van stad, spoor en snelweg. TON VENHOEVEN VENHOEVENCS architecture+urbanism
MULTIMODALE KNOOPPUNTEN en de wisselwerking van stad, spoor en snelweg TON VENHOEVEN VENHOEVENCS architecture+urbanism Nederlandse regio s in nw Europese context Multimodale kaart vervoersnetwerken Europa
Nadere informatiePerspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems
Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de
Nadere informatieHoe ruimtelijke planning fietsen HOD maakt
Hoe ruimtelijke planning fietsen HOD maakt Inzichten vanuit de RO ploeg van de Tour de Force Groningen, 2 juni 2016 Lucas Harms Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid Ministerie van IenM Onderzoeker Urban
Nadere informatieEen nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen?
Een nieuwe ruimtelijke visie voor de regio Arnhem-Nijmegen? Presentatie Ruimtelijke plannen voormalig Stadsregio Omgevingsvisie Gelderland Huidige situatie na opheffen stadsregio Doelstellingen Omgevingswet
Nadere informatieWel transformatie; meer service
Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling (SKG) Initiatief toenmalig ministerie van VROM en aantal marktpartijen. In 2013 20 publieke en private partijen plus Kring van Adviseurs. Bevorderen Uitstekend opdrachtgeverschap
Nadere informatieRuimte en mobiliteit In wisselwerking Trends en veranderingen Effectief beleid. Heerlen, 23 november 2018 Arie Bleijenberg
Ruimte en mobiliteit In wisselwerking Trends en veranderingen Effectief beleid Heerlen, 23 november 2018 Arie Bleijenberg Nieuwe mobiliteit na het autotijdperk www.ariebleijenberg.nl Infrastructuur Business
Nadere informatieVan Duurzame Wegen naar Duurzame Netwerken
Van Duurzame Wegen naar Duurzame Netwerken Symposium 10 jaar Samenwerking RWS-RuG Groningen, 22 november 2017 prof.dr. Jos Arts Hoogleraar milieu- en infrastructuurplanning, RUG Strategisch adviseur duurzame
Nadere informatieVerbinden van Duurzame Steden
Verbinden van Duurzame Steden Managen van verwachtingen Jan Klinkenberg, Netwerkmanager VerDuS Startbijeenkomst URD2-projecten 11 oktober 2012 Programma vanmiddag 13.00-13.15 uur Introductie VerDuS 13.15-15.15
Nadere informatieJg. 47 / Nr. 3 / 2014 Overheid moet anders werken voor duurzame bereikbaarheid P. 196
Jg. 47 / Nr. 3 / 2014 Overheid moet anders werken voor duurzame bereikbaarheid P. 196 Overheid moet anders werken voor duurzame bereikbaarheid Luca Bertolini Jg. 47 / Nr. 3 / 2014 Luca Bertolini P. 197
Nadere informatieSessie Verstedelijking en Mobiliteit => Onderdeel Mobiliteit. provincie Zuid-Holland
Sessie Verstedelijking en Mobiliteit => Onderdeel Mobiliteit provincie Zuid-Holland Nieuwe visie op mobiliteit? Waarom? Nieuwe impulsen: Hoofdlijnenakkoord 2011-2015: versterking economie in combinatie
Nadere informatieTon Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur
Geïntegreerde netwerken en knooppunten: veranderingen in de maatschappij Ton Venhoeven, Rijksadviseur Infrastructuur Project uitwerking en planvoorbereiding Advies verkenningen Onderzoek duurzame stedenbouw
Nadere informatieProces- en onderzoeksinstrumenten programma OV-knooppunten
Proces- en onderzoeksinstrumenten programma OV-knooppunten Binnen het programma OV-knooppunten bestaan diverse instrumenten die worden ingezet voor kennisontwikkeling. Bovendien hebben we instrumenten
Nadere informatieBinnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen
Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen Ruimte voor durf en diversiteit Presentatie 06/10/2017 Platform Binnenstadsmanagement Dino van Dal Introductie BZK/DGBW/DB&E/W&W: - forse opgave
Nadere informatieDatum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013
Stadsregio Arnhem Nijmegen De heer J. Matthijsse Postbus 6578 6503 GB Nijmegen Datum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013 Geachte
Nadere informatieVerstedelijking en groen in de Metropoolregio
Verstedelijking en groen in de Metropoolregio Metropoollab Delft 15 maart 2012 Rienk Kuiper 1 Omkering stad land: 1960 2 Omkering stad land: 1970 3 Omkering stad land: 1980 4 Omkering stad land: 1990 5
Nadere informatieoktober 2009 Eindrapport corridor Den Haag Rotterdam Ruimtelijk economische effecten Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Ruimtelijk economische effecten corridor Den Haag Rotterdam Eindrapport oktober 2009 Titel Datum Versie Kenmerk Opdrachtgever Uitvoering Colofon Programma Hoogfrequent
Nadere informatieDen Haag zit vol met gebieden
Den Haag zit vol met gebieden Vincent Smit lector grootstedelijke ontwikkeling De Haagse Hogeschool v.j.m.smit@hhs.nl 3 april 2019 1 Drie keer verder kijken gebieden en gebiedsontwikkeling de gebiedsagenda
Nadere informatieInspiratieboek Attractieve Mobipunten. Studiedag Basisbereikbaarheid 29 maart 2019 Brussel
Inspiratieboek Attractieve Mobipunten Studiedag Basisbereikbaarheid 29 maart 2019 Brussel AANLEIDING Basisbereikbaarheid door combimobiliteit multimodaal reisgedrag waarbij personen voor hun verplaatsingen
Nadere informatieKwaliteit van het Openbaar Groen. Onderzoeksplan
Kwaliteit van het Openbaar Groen Onderzoeksplan Rekenkamercommissie Haarlem Postbus 511 2003 PB Haarlem 023-511 30 38 https://gemeentebestuur.haarlem.nl/informatie-over/rekenkamercommissie/ rekenkamercommissie@haarlem.nl
Nadere informatieMünchen. Gewestelijk mobilteitsplan -Dec. 2017
83 Stadsperimeter Brussel München 84 Visitekaart o Bevolking: " Stad: 1.400.000 (sterke groei verwacht tegen 2030) " Grootstedelijk gebied: 5.500.000 o Netwerk " Regionale treinen: 14 lijnen " Metro: 6
Nadere informatieSamenwerkingsovereenkomst BrabantStad NS Groep N.V.
Samenwerkingsovereenkomst BrabantStad NS Groep N.V. 7 oktober 2005 Samenwerkingsovereenkomst BrabantStad - NS Groep N.V. De hieronder aangegeven partijen De Provincie Noord-Brabant in haar hoedanigheid
Nadere informatieVerslag startconferentie GO-Spoor - 6 juni 2012 Gebiedsontwikkeling rond Spoor (GO-Spoor)
Verslag startconferentie GO-Spoor - 6 juni 2012 Gebiedsontwikkeling rond Spoor (GO-Spoor) Naar een planningsgemeenschap voor transit oriented development (TOD) in Nederland In het kader van het programma
Nadere informatieSCRIPTS: Mobiliteitsdiensten voor toekomst Beginnend in heden. Prof. Dr. Henk Meurs, Radboud Universiteit
SCRIPTS: Mobiliteitsdiensten voor toekomst Beginnend in heden Prof. Dr. Henk Meurs, Radboud Universiteit Innovaties in verkeer en vervoer SURF: Smart Urban Regions of the Future (SURF) - Vanuit onder meer:
Nadere informatieBeleving en waardering van infra en gebied
faculteit ruimtelijke wetenschappen planning 1 17-11-2017 1 Beleving en waardering van infra en gebied Prof. Dr. Jos Arts Anne Marel Hilbers, MSc. 2 Achtergrond Drie ontwikkelingen: 1.Infrastructuurprojecten
Nadere informatieKlimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)
Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar
Nadere informatie7 e Leergang De regionale ambtenaar als regisseur
7 e Leergang De regionale ambtenaar als regisseur RegioAcademie 2012-2013 De regionale samenwerking De regionale samenwerking tussen gemeenten is niet meer weg te denken in bestuurlijk Nederland. Ruwweg
Nadere informatieVragen. Andrew Switzer. SRMT Project 2: Het bevorderen van verdichting rondom knooppunten
SRMT Project 2: Het bevorderen van verdichting rondom knooppunten Andrew Switzer Vragen Beoordeling geplande RO rondom knooppunt Bleizo Hoe zou ruimtelijke ontwikkeling rondom het knooppunt bevorderd kunnen
Nadere informatieStation Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West
Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse
Nadere informatieStedelijke railprojecten De stand internationaal en nationaal
Stedelijke railprojecten De stand internationaal en nationaal Rob van der Bijl RVDB Urban Planning & Lightrail.nl Amsterdam Dag van de Light Rail, Amsterdam, 24 januari 2018 Wat is light rail? Light rail
Nadere informatieBereikbaarheid, MKBA en bekostiging
Bereikbaarheid, MKBA en bekostiging De MKBA is meer dan alleen maar een instrument om subsidie op te halen Dag van de lightrail, 28 Januari 2015 Barry Ubbels www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525
Nadere informatieUitdagingen voor gemeente en ontwikkelaar bij het loslaten van parkeernormen
Uitdagingen voor gemeente en ontwikkelaar bij het loslaten van parkeernormen door Vita Bolsius (Heijmans) en Adriaan Nuijten (Gemeente Den Haag) 13 februari 2019 Agenda 1. Even voorstellen 2. Het Energiekwartier
Nadere informatieAvondseminar. Making Testing Matter Simulatie en Model-Based Testen. Nspyre nodigt u uit voor het Technology Seminar:
Avondseminar Nspyre nodigt u uit voor het Technology Seminar: Making Testing Matter Simulatie en Model-Based Testen Dinsdag 27 maart 2012 - Auditorium Einstein High Tech Campus Eindhoven Avondseminar over
Nadere informatieMapping & Gaming: Analyse en ontwerpend onderzoek met studenten, demonstratie spel op de Maptable
Mapping & Gaming: Analyse en ontwerpend onderzoek met studenten, demonstratie spel op de Maptable Foto (Carton): Rob Schoon van gemeente Nijmegen rond zijn Maptable met studenten planologie in ontwerpworkshop
Nadere informatieRecreatief aanbod voor wandelen en fietsen,
Indicator 8 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aanbod aan recreatiemogelijkheden
Nadere informatieDATAGEDREVEN WERKEN BINNEN DE OVERHEID
Driedaagse leergang: DATAGEDREVEN WERKEN BINNEN DE OVERHEID Vrijdag 5 en 12 april en woensdag 17 april, Den Haag Doelgroep: Beleidsonderzoekers Statistici Data managers Kennismanagers binnen de overheid
Nadere informatieReizen zonder spoorboekje. Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
Reizen zonder spoorboekje Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Reizen zonder spoorboekje Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Reizen zonder spoorboekje Zes intercity s en zes sprinters per uur in de drukste
Nadere informatieManifest voor spoor en stad
Manifest voor spoor en stad Manifest community GO-Spoor Gebiedsontwikkeling rond Spoor Tien boodschappen: 1. Doe het voor de vitaliteit van stad en regio 2. Haal meer rendement uit investeringen 3. Grijp
Nadere informatieNetworking for Urban Vitality
Networking for Urban Vitality Mobiliteit Infrastructuur Ruimtelijke ontwikkeling en Leefomgeving Utrecht, 20 mei 2016 Raymond Linssen Jasper Snippe Henk de Snoo Networking for Urban Vitality (NUVit) Wat
Nadere informatieMobiliteit en Stad. Twee kanten van dezelfde medaille. Utrecht, 21 maart Arie Bleijenberg Koios strategy
Mobiliteit en Stad Twee kanten van dezelfde medaille Utrecht, 21 maart 2019 Arie Bleijenberg Koios strategy www.ariebleijenberg.nl Twee eeuwen groei mobiliteit: steeds sneller Grübler 1990 Veertig jaar
Nadere informatieSlim. Zakelijk. Dynamisch. Maasterras Drechtsteden. Kansen voor Duurzaamheid
Slim Maasterras Drechtsteden Zakelijk Kansen voor Duurzaamheid Dynamisch Voorbeeld van hoogwaardig functioneel groen in stedelijke context Boston Children s Museum Plaza, Boston Michael van Valkenburg
Nadere informatieAdviescommissies VA & EV MRDH
ANALYSE- & OPLOSSINGSRICHTINGENFASE MIRT ONDERZOEK BEREIKBAARHEID ROTTERDAM DEN HAAG Adviescommissies VA & EV MRDH 12 april 2017 Investeringsstrategie MRDH RIJK -> MIRT: Samenhang strategische trajecten
Nadere informatieSlimme Mobiliteit de toekomst begint in het heden. Prof. Henk Meurs Radboud Universiteit
Slimme Mobiliteit de toekomst begint in het heden Prof. Henk Meurs Radboud Universiteit Doel en opzet Trends in mobiliteit Toekomst is nu al zichtbaar Gevolgen voor opgaven Bijdrage van Slimme Mobiliteit
Nadere informatieProgramma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven
Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Tijd Vanaf 12.00 uur Activiteit Inloop met broodjeslunch 13.00 uur Opening en welkom, mededelingen 13.15
Nadere informatieSamenvatting workshop Transumo BrabantStad
Samenvatting workshop Transumo BrabantStad 1 Inleiding Het Programmabureau BrabantStad participeert in het Transumo-project Stations, bereikbaarheid en vastgoedontwikkeling. Het gaat hierbij om drie deelprojecten:
Nadere informatieRuimte, mobiliteit en bereikbaarheid succesvol combineren
Jg. 47 / Nr. 3 / 2014 Ruimte, mobiliteit en bereikbaarheid succesvol combineren P. 202 Karst Geurs en Jan Klinkenberg Ruimte, mobiliteit en bereikbaarheid succesvol combineren Een samenhangende aanpak
Nadere informatieDriedaagse Leergang. Kennisintensieve beleidsontwikkeling
Driedaagse Leergang Kennisintensieve beleidsontwikkeling 6, 13 en 20 juni 2014 Den Haag Doelstellingen en doelgroep De doelgroep bestaat uit beleidsmedewerkers/stafmedewerkers bij beleidsinstanties (nationaal,
Nadere informatieGebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling?
Gebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling? Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen / University of Ulster NVB Studiebijeenkomst Grondbeleid
Nadere informatieMetropoolregio Rotterdam Den Haag. Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl
Metropoolregio Rotterdam Den Haag Marion Stein secretaris/algemeen directeur Stadsgewest Haaglanden m.stein@haaglanden.nl 2 3 Metropoolregio by night feb 2012 4 Aanleiding voor Metropoolregio RDH [1] Randstad
Nadere informatieWatersysteem van de Toekomst: vervolg debat-diner
Memo Aan deelnemers diner-debat Eye Kopie aan Contactpersoon Rik van Terwisga Datum 8 januari 2015 Onderwerp Vervolg Debat-diner "Watersysteem van de Toekomst" Watersysteem van de Toekomst: vervolg
Nadere informatieFrancis Nauman Clusterleider TIOR en omgevingsmanager
WELKOM Francis Nauman Clusterleider TIOR en omgevingsmanager Opbouw van presentatie 1. Het Project: a. Wat gaan we bouwen; b. planning en wanden dak-methode; c. hoe zien deze werkzaamheden eruit; d. de
Nadere informatieTRAIN SERVICE & SHUNTING PLANNER
TRAIN SERVICE & SHUNTING PLANNER BOB HUISMAN Dit projectplan is het startpunt voor de student om 1) een voorkeur voor een project uit te spreken en 2) te gebruiken als start informatie bij begin project.
Nadere informatieSamen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie
Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal
Nadere informatieZwolse Water voor iedereeneen
Zwolse Water voor iedereeneen Op zoek naar een nieuwe werkwijze 2016 12 JAN STADSCAFE ZAP - Club Cele - SPcitI CONCEPT PROCESADVIES 17 e Eeuw De Spontane Stad, Gert Urhahn Lezing 2013 Spontane Stad zo
Nadere informatieHet verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE
Het verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE Rond het verbinden van water en ruimte zijn al veel stappen gezet. In het kader van de Vernieuwing van het MIRT is door Rijk, provincies en waterschappen
Nadere informatieSeminar Slim en gezond stedelijk ontwerp: een blik op de toekomst van het Beurskwartier 18 februari 2019 Villa Jongerius, Utrecht
Programma Seminar Slim en gezond stedelijk ontwerp: een blik op de toekomst van het Beurskwartier 18 februari 2019 Villa Jongerius, Utrecht PROGRAMMA 10.00 10.30 uur Inloop 10.30 11.00 uur Opening door
Nadere informatieVerdichting. binnen het bestaand bebouwd gebied. 19 april 2011 Kersten Nabielek
Verdichting binnen het bestaand bebouwd gebied 1 PBL studie verdichting Planning: afronding zomer 2011 Personen: Kersten Nabielek Maarten Piek Auke Vlonk Arjan Harbers Marnix Breedijk Sanne Boschman Hans
Nadere informatieLeadership in Project-Based Organizations: Dealing with Complex and Paradoxical Demands L.A. Havermans
Leadership in Project-Based Organizations: Dealing with Complex and Paradoxical Demands L.A. Havermans LEADERSHIP IN PROJECT-BASED ORGANIZATIONS Dealing with complex and paradoxical demands Leiderschap
Nadere informatie20 januari Team Stad en Spoor. Verslag informatieronde planstudie Stad en Spoor. vastgesteld
VOOR : - DATUM : 20 januari 2018 VAN : Team Stad en Spoor ONDERWERP : Verslag informatieronde planstudie Stad en Spoor STATUS : vastgesteld INFORMATIERONDE STAD EN SPOOR 20 januari 2018 Trefcentrum Wittevrouwenveld,
Nadere informatieClean Tech Delta. Privaat-publiek samenwerkingsverband voor economische structuurversterking. Welkom bij de Provada!
Clean Tech Delta Privaat-publiek samenwerkingsverband voor economische structuurversterking Welkom bij de Provada! Wij van Clean Tech Delta, thuishaven voor cleantech innovaties in de regio Delft-Rotterdam-Drechtsteden,
Nadere informatieKom in de stad. Werkatelier 18 april
Kom in de stad Werkatelier 18 april Gemeente Leiden Huib van der Kolk Peter Kors Catelijn Vencken 2 Opdracht GVVP Voorbereidingen nieuw plan: behoud en verbetering economische positie: hoogwaardig openbaar
Nadere informatieLerende gebouwen. meer comfort & minder energie. 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft
Lerende gebouwen meer comfort & minder energie 2e Expert meeting TAG, 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool, Delft 2 e Expert meeting Thermisch Actieve Gebouwen, woensdag 7 oktober 2015, Haagse Hogeschool
Nadere informatiePresentatie evaluatie RAP
Presentatie evaluatie RAP Regio Alkmaar PORA Wonen 5 november 2014 Dicky Sijpkens Agenda 1. Achtergrond van de evaluatie 2. Opzet van de evaluatie 3. Algemene bevindingen en verbetervoorstellen 4. Regio
Nadere informatieSustainable solutions from a multidisciplinary approach
Sustainable solutions from a multidisciplinary approach Infrastructures & Mobility Delft Research Initiatives Delft Research Initiatives Energie, Gezondheid, Infrastructuren & Mobiliteit, en Leefomgeving
Nadere informatieOnderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland Besluitvormend
VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 9 juni 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00466 Onderwerp: Lokale Ontwikkelingsstrategie voor de regio Holland Rijnland 2015-2020 - Besluitvormend Beknopte samenvatting: LEADER
Nadere informatieSpoorzones, of: driehoeken met vele zijden
Spoorzones, of: driehoeken met vele zijden De herontwikkeling van stationslocaties, succesvol samenwerken. Het Vastgoedsymposium, 10 december 2009 Paul Schulten Passya Advies Inhoud 1. Wat zijn Spoorzones?
Nadere informatieDe toekomst van bedrijventerreinen?
De toekomst van bedrijventerreinen? Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen University of Ulster, Belfast (NI) SKBN / Platform31 Seminar Tilburg 16 juni 2016 Inhoud 1. Is veroudering
Nadere informatiePerspectief voor Ketens en Knooppunten. Jeroen Haver Projectleider ketens en knooppunten DG Bereikbaarheid
Perspectief voor Ketens en Knooppunten Jeroen Haver Projectleider ketens en knooppunten DG Bereikbaarheid Aanleiding 1. Welke knooppunten doen er toe in relatie tot de rijksbelangen SVIR? 2. Welke rol
Nadere informatieFoto plaatsen. Roadshow Groningen Mei 2016
Foto plaatsen Roadshow Groningen Mei 2016 Opzet presentatie Kern Omgevingswet Context Veranderopgave Het programma Strategie en werkwijze Doelen en acties in 2016 Kern Omgevingswet: eenvoudiger wetgeving
Nadere informatieStappenplan Social Return on Investment. Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth
Stappenplan Social Return on Investment Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth 1 1. Inleiding Het succesvol implementeren van ehealth is complex en vraagt investeringen van verschillende
Nadere informatieMaak Plaats! Wie Hoorn binnenrijdt maakt kennis met de Poort van Hoorn. Het stationsgebied is het mobiliteitsknooppunt van Hoorn en de regio.
Maak plaats voor Hoorn! Wie Hoorn binnenrijdt maakt kennis met de Poort van Hoorn. Het stationsgebied is het mobiliteitsknooppunt van Hoorn en de regio. Iedere dag is het hier een komen en gaan van duizenden
Nadere informatieAlternatieve locaties Hoeksche
Alternatieve locaties Hoeksche Waard Nieuw Reijerwaard / Westelijke Dordtse Oever Nota Ruimte budget 25 miljoen euro (11 miljoen euro voor Nieuw Reijerwaard en 14 miljoen euro voor Westelijke Dordtse Oever)
Nadere informatiePrivaat-gestuurde Gebiedstransformaties. Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018
Privaat-gestuurde Gebiedstransformaties Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018 1 Content Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling Lessen uit internationale
Nadere informatieStrategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer
Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD master city developer Ontwikkel een eigen visie Werk je in stedelijke gebiedsontwikkeling of herstructurering dan is de MCD opleiding voor jou een
Nadere informatieOnderzoeksverkenning naar de Implementatie van Kwaliteitsstandaarden. Teresa Cardoso Ribeiro i.o.v. Zorginstituut Nederland
Onderzoeksverkenning naar de Implementatie van Kwaliteitsstandaarden Teresa Cardoso Ribeiro i.o.v. Zorginstituut Nederland Aanleiding Standaardenparadox: er zijn er teveel (administratieve lastendruk),
Nadere informatieDeze avond. Aanleiding Opdracht Ambitie en urgentie. Visie 2050 MRA netwerkniveau Geïntegreerde aanpak (TOD) Zuid-Kennermerland en IJmond
Deze avond Aanleiding Opdracht Ambitie en urgentie Visie 2050 MRA netwerkniveau Geïntegreerde aanpak (TOD) Zuid-Kennermerland en IJmond Strategie 10-jaarsstrategie corridor Zuid- Kennemerland Strategische
Nadere informatieONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie
ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie OPZET VAN DE PRESENTATIE Bodemvisie Waarom? Doel Middel Ingrediënten SPRONG Wie, wat, waarom? Het proces
Nadere informatie1. De Vereniging - in - Context- Scan... 2. 2. Wijk-enquête... 3. 3. De Issue-scan en Stakeholder-Krachtenanalyse... 4. 4. Talentontwikkeling...
Meetinstrumenten De meetinstrumenten zijn ondersteunend aan de projecten van De Sportbank en ontwikkeld met de Erasmus Universiteit. Deze instrumenten helpen om op een gefundeerde manier te kijken naar
Nadere informatieKLIMAATADAPTATIE LEEFT, MAAR LEIDT NOG NIET
KLIMAATADAPTATIE LEEFT, MAAR LEIDT NOG NIET www.atosborne.nl Klimaatadaptatie leeft, maar leidt nog niet. Klimaatadaptatie leeft, maar leidt nog niet. Dat is de belangrijkste conclusie die getrokken kan
Nadere informatieBrainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue)
Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Nota Ruimte budget 75 miljoen euro voor Brainport Eindhoven en 6,8 miljoen voor ontwikkeling A2-zone Planoppervlak 3250 hectare (Brainport Eindhoven) Trekker
Nadere informatieNoordgebouw Stationsgebied Utrecht
Noordgebouw Stationsgebied Utrecht Marktconsultatie vastgoedontwikkeling voor een combinatie van commerciële functies In het stationsgebied van Utrecht wordt hard gewerkt aan de toekomst van onze stad.
Nadere informatieJuridisch kader en financiering GGB Verslag discussiesessie maandag 8 april 2013
Juridisch kader en financiering GGB Verslag discussiesessie maandag 8 april 2013 Inleiding Tijdens de inspiratiedag afkoop en contractering gebiedsgericht grondwaterbeheer (Apeldoorn, 2012) hebben de koplopers
Nadere informatieSensoren en maatschappij
PROJECT Sensoren en maatschappij Informatie voor de leerlingen Inhoud 1 De opdracht 2 Het beroep 3 De organisatie 4 Begeleiding 5 Beoordeling en evaluatie [1] PROJECT Sensoren en maatschappij [Technasium]
Nadere informatiePlatform Bèta Techniek. Connect 05 2015. Chemiedag 2015. Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken?
Platform Bèta Techniek Connect 05 2015 Chemiedag 2015 Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken? Succesvolle samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is de basis voor groei van
Nadere informatieHengelo, Hart van Zuid
Hengelo, Hart van Zuid Nota Ruimte budget 14,5 miljoen euro Planoppervlak 50 hectare Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer ROC van Twente Internationale potentie
Nadere informatieSKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort
SKB-Duurzame Ontwikkeling Ondergrond Showcase Amersfoort Water, bodem en groen vormen de groene alliantie. De gemeente Amersfoort borgt de alliantie in drie etalagegebieden én in haar structuurvisie, het
Nadere informatieHOOFDLIJNEN RUIMTELIJK-ECONOMISCH PROGRAMMA (REP) U10
REP HOOFDLIJNEN RUIMTELIJK-ECONOMISCH PROGRAMMA (REP) U10 14 december 2018 Wat is REP? Door de huidige forse groei van wonen en werken in de regio Utrecht en nieuwe thematische ruimtevragen als energie
Nadere informatieVerstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls :36
Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls 30-05-2018 12:36 Delft heeft de ambitie om tot 2040 maar liefst 15.000 woningen, 10.000 banen en bijbehorende voorzieningen aan de stad
Nadere informatieGOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN
NVZD najaarscongres 25 november 2015, Nyenrode Business Universiteit, Breukelen GOED BESTUUR VANUIT DRIE PERSPECTIEVEN Naar permanente leiderschapsontwikkeling Ambitie De NVZD wil met dit congres onderstrepen
Nadere informatie