Gebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling?"

Transcriptie

1 Gebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling? Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen / University of Ulster NVB Studiebijeenkomst Grondbeleid Baarn, 20 juni 2012

2 Problemen met gebiedsontwikkeling Vraaguitval Overprogrammering Onrendabele projecten - Verschuiving uitleglocaties naar transformatie - Problemen met financieringsmodel

3 Hoge kosten bouwen in binnenstedelijk gebied Financiële resultaten van gebiedsontwikkeling t.b.v. woningbouw (in euros per woning) (EIB, 2011) Uitleglocaties Binnenstedelijk gebied Totaal kosten Verwervingskosten Bouw- en woonrijpmaken Overige kosten Totaal opbrengsten Grondopbrengsten Overig Binnenplanse verevening Exploitatiesaldo

4 Financiering gebiedsontwikkeling: waardesprong Waardesprong Waarde grond in huidige gebruik Waarde grond in nieuwe gebruik

5 Weglekken waardesprong Verwachtingswaarde in verwervingsprijzen Onrendabele top Ongeprijsde baten Toekomstige eigenaren Eigenaren aangrenzende gebied Kosten nieuw Opbrengsten nieuw

6 Maatregelen om gebiedsontwikkeling vlot te trekken Stimuleren van de vraag Regionale regie - Overprogrammering aanpakken - Sturen op kwaliteit (ipv kwantiteit ) Winstgevendheid projecten verbeteren - Kosten omlaag; opbrengsten omhoog - Huidige stelsel: slimme strategieën - Fundamentele hervorming

7 Slimme strategieën? Gebiedsexploitatie Grondverwerving Publieke initiatief Governance arrangementen Financieel instrument Juridisch instrument Publieke ontwikkelaar Tax increment financing Stedelijke erfpacht Regionaal ontwikkelbedrijf Garantiefonds Garantstellingen JESSICA Publiek-privaat initiatief Joint venture light Bouwclaim nieuwe stijl Revolving Fund Incentive zoning Uitruilbare ontwikkelrechten Leegstandsverordening Coalitiemodel Gebiedsconcessies Wijkontwikkelingsmaatschappij Regeneration Fund VvE op wijkniveau Groenaandelen Bouwenveloppen Ketenregeling Gebiedsaandelen Sloopfonds Privaat-privaat initiatief Particulier beheer buitenruimte Innovatiefonds Verhandelbare ontwikkelrechten Collectief particulier opdrachtgeverschap Investeringsfonds Gebiedsaandelen Verhandelbare CO²-ontwikkelrechten VvE op wijkniveau Huidige eigenaren / consument Stedelijke herverkaveling Collectief particulier Crowdfunding Gebiedsaandelen Afnamegaranties Overbruggingsgaranties opdrachtgeverschap Organische ontwikkelstrategie Verkoopgaranties Tijdelijke verhuur

8 Fundamentele hervormingen? Reductie verwervingskosten - Belast inkomsten uit onverdiende waardestijging - Grondslag voor onteigeningsprijs Afromen ongeprijsde baten eigenaren Afromen ongeprijsde baten eigenaren - Baatbelasting - Heffing / impact fee voor toekomstige eigenaren

9 Stedelijke herverkaveling als haalbaar alternatief Hoe werkt het? - Initiatief bij eigenaren in gebied - Géén verwervingen - Eigenaren aandeelhouders in gebiedsontwikkelingsmaatschappij - Evenredige verdeling van kosten en opbrengsten Waarom? - Concurrentiebevordering - Onhandige eigendomsposities - Verbetering financieel resultaat

10 Herverkaveling light Oude situatie Nieuwe situatie Eigenaar 1 Eigenaar 2 Eigenaar Eigenaar 1 2 Eigenaar 2 Eigenaar 3 Eigenaar Eigenaar 3 1 Ruil van gronden ten behoeve van efficiëntere verkaveling

11 Herverkaveling full version Transformatiegebied Deelgebied sloop Deelgebied blijft bestaan Nieuw gebied Nieuwe verkaveling Plankosten nieuwe infrastructuur Géén verwervingen; eigendommen ingebracht tegen inbrengwaarde. Kostenverhaal naar rato van waardesprong. Baatafroming zittende eigenaren.

12 Plangebied Nijmegen Spoorzone Vondelpark 2. Vondelpoort 3. ROC 4. Stationsplein 5. Stationsgebouw 6. Metterswane 7. TPG-locatie 8. Tunnelweg OR 9. Tunnelgebouw 10. Spoorstraat Belastingdienst 12. Van Schaeck Mathonsingel 13. Chinees Fon Chou 14. Theaterhotel 15. Nassausingel Hezelpoort 17. Westzijde station Spoorkuil Bottendaal 19. Knoop Graafseweg

13 18. Spoorkuil Ambities (?): Uitbreiding perrons Uitgang Westzijde station Woningbouw Herontwikkeling commerciële functies Herverkaveling: betrokken partijen (?) Prorail Gemeente Nijmegen Woningcorporaties (Portaal, Talis) Commerciele ontwikkelaar Project: Soort: Opdracht: Oplevering: Ontwerp: Westzijde Station Gebiedsvisie Gem. Nijmegen/NS Vastgoed 2009 Afd. SO, Gem. Nijmegen /..

14 Nieuwe kansen voor gebiedsontwikkeling? Ministerie I&M start proefprogramma stedelijke herverkaveling Wettelijke regeling waarschijnlijk noodzakelijk Herverdeling van kosten en opbrengsten Geen toverformule: zonder marktvraag werkt geen enkele strategie

Bereikbaarheid en gebiedsontwikkeling in Delta Oost

Bereikbaarheid en gebiedsontwikkeling in Delta Oost Bereikbaarheid en gebiedsontwikkeling in Delta Oost Stadsregio Arnhem-Nijmegen Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen / University of Ulster Rotterdam, 6 juni 2012 1. Transit Oriented

Nadere informatie

URD Delta oost Doel Resultaten Vervolg

URD Delta oost Doel Resultaten Vervolg URD Delta oost Doel Resultaten Vervolg URD Dag 7 februari 2014 Prof. E. van der Krabben Radboud Universiteit Drs. E. Opdam, NC Advies Gebiedsontwikkeling nat en droog Gebiedsontwikkeling nat en droog Doel:

Nadere informatie

De toekomst van bedrijventerreinen?

De toekomst van bedrijventerreinen? De toekomst van bedrijventerreinen? Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen University of Ulster, Belfast (NI) SKBN / Platform31 Seminar Tilburg 16 juni 2016 Inhoud 1. Is veroudering

Nadere informatie

Funding & value capturing:

Funding & value capturing: Funding & value capturing: Innovatieve instrumenten voor de finance & governance van knooppuntontwikkeling Dr. Sander Lenferink Institute for Management Research 28 maart 2014 Achtergrond: Value capturing

Nadere informatie

STADSacupunctuur. Tijdelijke verdienmodellen. Chantal Robbe PAS bv 19 september 2014

STADSacupunctuur. Tijdelijke verdienmodellen. Chantal Robbe PAS bv 19 september 2014 STADSacupunctuur Tijdelijke verdienmodellen Chantal Robbe PAS bv 19 september 2014 PAS bv GEBIEDSONTWIKKELING EN PLANECONOMIE Twee vestigingen (Houten en Veendam) 20 adviseurs Verbreding: thema s o Demografische

Nadere informatie

Studiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013

Studiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013 Studiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen Gebiedsontwikkeling in tijden van crisis: nieuwe strategieën en instrumenten als de oplossing? PROF. DR. ERWIN VANDERKRABBEN Nederland: Vinex-wijken Gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Gebiedsontwikkeling & Urbanisator

Gebiedsontwikkeling & Urbanisator Gebiedsontwikkeling & Urbanisator MCD Gastcollege Urbanistor 25 september 2013 Theo Stauttener Stadkwadraat BV Slimme sommen, sterke strategiën Kennisuitwisseling Urbanisator Gebiedsexploitatie: in de

Nadere informatie

Spoorzone als stedelijke ontwikkelingszone. Stationsomgeving ca 1900

Spoorzone als stedelijke ontwikkelingszone. Stationsomgeving ca 1900 Raad 25.05.11 Raad 25.05.11 Historische analyse Spoorzone als stedelijke ontwikkelingszone Stationsomgeving ca 1900 Spoorzone als stedelijke ontwikkelingszone Wederopbouw Spoorzone als stedelijke ontwikkelingszone

Nadere informatie

Stedelijke Herverkaveling. Positionering wettelijke regeling stedelijke herverkaveling VVG-congres Mei 2014

Stedelijke Herverkaveling. Positionering wettelijke regeling stedelijke herverkaveling VVG-congres Mei 2014 Stedelijke Herverkaveling Positionering wettelijke regeling stedelijke herverkaveling VVG-congres Mei 2014 Stedelijke herverkaveling Wie ben ik? q Guido Kuijer (Senior Projectadviseur & Lid Commissie Stedelijke

Nadere informatie

Onderzoek innovaties bij integrale gebiedsontwikkeling en knooppuntontwikkeling

Onderzoek innovaties bij integrale gebiedsontwikkeling en knooppuntontwikkeling Faculteit der Managementwetenschappen Maart 2013 Onderzoek innovaties bij integrale gebiedsontwikkeling en knooppuntontwikkeling Erwin van der Krabben Sander Lenferink Karel Martens Jordi Portier Hetty

Nadere informatie

Stedelijke herverkaveling betreft het

Stedelijke herverkaveling betreft het EEN SIMULATIE Stedelijke herverkaveling als aanjager van stedelijke herontwikkeling 1 Crisis, vraaguitval en problemen met bestaande modellen voor gebiedsontwikkeling hebben geleid tot een zoektocht van

Nadere informatie

De partijen te velde moeten het doen

De partijen te velde moeten het doen Grondbeleid in de nieuwe realiteit De partijen te velde moeten het doen Door Kees Hagendijk Afboeken van de hoog gewaardeerde grondposities. Een pijnlijk proces dat gaande is, maar nog niet ten einde.

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/121723

Nadere informatie

Nieuw grondbeleid en nieuwe woningnood (in diverse smaken)

Nieuw grondbeleid en nieuwe woningnood (in diverse smaken) Nieuw grondbeleid en nieuwe woningnood (in diverse smaken) Wooncongres 11 oktober 2016 Herman de Wolff (TU Delft) en Rogier Titulaer (gemeente Amersfoort) Delft University of Technology Challenge the future

Nadere informatie

Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen

Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Versnipperd grondeigendom in gebiedstransformatie Ambitie: integrale gebiedsontwikkeling Eigendom en belangen zijn versnipperd Geen grootschalige actieve

Nadere informatie

Faciliterend Grondbeleid in de praktijk

Faciliterend Grondbeleid in de praktijk Faciliterend Grondbeleid in de praktijk Opbrengst van de leerkring Faciliterend Grondbeleid Inleiding In 2014 heeft Platform31 in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Milieu de leerkring

Nadere informatie

Voortgang werkpakket 2: Optimaliseren PP-investeringen in bereikbaarheid

Voortgang werkpakket 2: Optimaliseren PP-investeringen in bereikbaarheid TRANSUMO Project Waarde vastgoed en bereikbaarheid Voortgang werkpakket 2: Optimaliseren PP-investeringen in bereikbaarheid dr. Erwin van der Krabben 14 december 2006 Email: e.vanderkrabben@fm.ru.nl Telefoon:

Nadere informatie

Financieel-economische arrangementen. Lessen uit City Deal Binnenstedelijk bouwen

Financieel-economische arrangementen. Lessen uit City Deal Binnenstedelijk bouwen Financieeleconomische arrangementen Lessen uit City Deal Binnenstedelijk bouwen Congres Stedelijke transformatie 22 februari 2018 Opzet Welke problemen kom je tegen? Hoe kijk je daar naar? Welke oplossingsrichtingen

Nadere informatie

Broederenplein. Stedelijke herverkaveling: theorie. Inleiding

Broederenplein. Stedelijke herverkaveling: theorie. Inleiding Broederenplein Leegstand Stedelijke herverkaveling Mr. G. van Moorsel Aukema, jur adviseur gebiedsontwikkeling Grote Overstraat Stadshof Inleiding Nog geen wetgeving Theorie stedelijke herverkaveling 3

Nadere informatie

Wie betaalt de ruimtelijke kwaliteit? Verbetering kostenverevening in herstructurering bedrijventerreinen Dr. Demetrio Muñoz Gielen

Wie betaalt de ruimtelijke kwaliteit? Verbetering kostenverevening in herstructurering bedrijventerreinen Dr. Demetrio Muñoz Gielen Wie betaalt de ruimtelijke kwaliteit? Verbetering kostenverevening in herstructurering bedrijventerreinen Dr. Demetrio Muñoz Gielen Literatuur Capturing value increase in urban redevelopment (proefschrift-dissertatie)

Nadere informatie

Kostenverhaal bij organische transformatie: Perspecfief voor beleid. Casestudy Cruquiusweg / Zeeburgerpad

Kostenverhaal bij organische transformatie: Perspecfief voor beleid. Casestudy Cruquiusweg / Zeeburgerpad Kostenverhaal bij organische transformatie: Perspecfief voor beleid Casestudy Cruquiusweg / Zeeburgerpad Gebiedsontwikkeling & kostenverhaal 1. Gebiedsontwikkeling: Van productie en transactie naar gebruik

Nadere informatie

De toekomstige vastgoedagenda Thematiek en cocreatie

De toekomstige vastgoedagenda Thematiek en cocreatie Vereniging van Onroerend Goed Onderzoekers Nederland De toekomstige vastgoedagenda Thematiek en cocreatie Tweeëntwintigste VOGON-symposium Donderdag 14 november 2013 WTC Amsterdam Vereniging van Onroerend

Nadere informatie

JESSICA. Een nieuwe manier van investeren in stedelijke ontwikkeling

JESSICA. Een nieuwe manier van investeren in stedelijke ontwikkeling JESSICA Een nieuwe manier van investeren in stedelijke ontwikkeling JESSICA voor Rijks- en provinciale overheden? In deze info-sheet wordt ingegaan op de specifieke voordelen van het instrument JESSICA

Nadere informatie

Praktijkvoorbeeld grondexploitatiewet

Praktijkvoorbeeld grondexploitatiewet Praktijkvoorbeeld grondexploitatiewet - op luchtige hoofdlijnen - ing. G.K. (Gerrit) Modderkolk dia 2 Even voorstellen: Procap management en advies bij ruimtelijke ontwikkelingen gebiedsontwikkeling, herstructurering,

Nadere informatie

Sturen op grondtransacties op basis van inzichten uit onderzoek

Sturen op grondtransacties op basis van inzichten uit onderzoek Sturen op grondtransacties op basis van inzichten uit onderzoek December 10, 2018 Fred Hobma Urban Development Management TU Delft 1 Vermelding onderdeel organisatie Grondexploitatiemodellen Publiek Joint

Nadere informatie

Zienswijzennota. ontwerp bestemmingsplan Nijmegen Centrum- Stationsomgeving

Zienswijzennota. ontwerp bestemmingsplan Nijmegen Centrum- Stationsomgeving Zienswijzennota ontwerp bestemmingsplan Nijmegen Centrum- Stationsomgeving Gemeente Nijmegen Afdeling Stadsontwikkeling November 2012 1 Inleiding Het ontwerp bestemmingsplan Nijmegen Centrum-Stationsomgeving

Nadere informatie

Ontwikkelingen rond het grondbeleid

Ontwikkelingen rond het grondbeleid Ontwikkelingen rond het grondbeleid Inleiding voor wooncongres 3 november 2015 Herman de Wolff (H.W.deWolff@tudelft.nl) Delft University of Technology Challenge the future Opzet Grondbeleid: waarom ook

Nadere informatie

FESTIVAL LEEGSTAAND VASTGOED. transitie. Theo Stauttener Stadkwadraat, 10 maart 2014

FESTIVAL LEEGSTAAND VASTGOED. transitie. Theo Stauttener Stadkwadraat, 10 maart 2014 FESTIVAL LEEGSTAAND VASTGOED Het vastgoedspel in transitie Theo Stauttener Stadkwadraat, 10 maart 2014 Introductie Het vastgoedspel in transitie 1. Nieuwe kenmerken van gebiedsontwikkeling 2. Rollen, functies

Nadere informatie

Grondexploitatiewet. Hendrik van Sandick. projectcoördinator Grondexploitatiewet Ministerie van VROM

Grondexploitatiewet. Hendrik van Sandick. projectcoördinator Grondexploitatiewet Ministerie van VROM Grondexploitatiewet Hendrik van Sandick projectcoördinator Grondexploitatiewet Ministerie van VROM Waarover gaat het bij grondexploitatie? Onderwerpen die de gemeente wil regelen bij grondexploitatie van

Nadere informatie

Discussienotitie bijeenkomst 15 september 05

Discussienotitie bijeenkomst 15 september 05 Discussienotitie bijeenkomst 15 september 05 Het Transumo-project beoogt de relatie tussen de bereikbaarheid van vastgoed en de gemiddelde opbrengst of waarde van het vastgoed (per m 2 ) inzichtelijk te

Nadere informatie

Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen

Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Versnipperd grondeigendom in gebiedstransformatie 1. Inleiding en voorstellen 2. Uitleg modellen 3. Oog voor elkaars belangen 4. Aanpak 5. Aanzet voor

Nadere informatie

Nieuwe wet ruimtelijke ordening; verbeterde gereedschapskist

Nieuwe wet ruimtelijke ordening; verbeterde gereedschapskist Nieuwe wet ruimtelijke ordening; verbeterde gereedschapskist Presentatie Marleen Sanders 2009 Adviesgroep Planeconomie & Grondstrategie inhoud presentatie Doelen van de veranderingen Wat is er veranderd?

Nadere informatie

Wonen boven winkels Deventer

Wonen boven winkels Deventer Wonen boven winkels Deventer een evaluatie van 7 jaar werken aan de leefbaarheid van het centrum d.d 21 mei 2007 1 Inleiding Medio 2000 heeft de raad van Deventer de naamloze vennootschap Wonen boven winkels

Nadere informatie

Wijkontwikkelingsplan Transvaal, Den Haag. Bezoek projectorganisatie Leon, Nicaragua 26 september 2006 Presentatie Willem Sulsters

Wijkontwikkelingsplan Transvaal, Den Haag. Bezoek projectorganisatie Leon, Nicaragua 26 september 2006 Presentatie Willem Sulsters Wijkontwikkelingsplan Transvaal, Den Haag Bezoek projectorganisatie Leon, Nicaragua 26 september 2006 Presentatie Willem Sulsters Inhoud Stedelijke Ontwikkeling Den Haag Wijkplan Transvaal Ontwikkelingsplan

Nadere informatie

Leegstand. Probleem of kans?

Leegstand. Probleem of kans? Leegstand. Probleem of kans? Leegstand. Van probleem naar kans! Problemen Kansen pakken en problemen Kansen aanpakken Bedreiging leefbaarheid, verpaupering, vandalisme Middel om te komen tot stedelijke

Nadere informatie

Uitkomsten analyse onrendabele toppen 9 oktober 2018

Uitkomsten analyse onrendabele toppen 9 oktober 2018 Uitkomsten analyse onrendabele toppen 9 oktober 2018 Inhoudsopgave 1. Vooraf Vraagstelling & aanpak 2. Karakteristieken aangeleverde informatie Huidige functies Beoogde functies Projectfase Realisatietermijn

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: H.P.A. Kerkers Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Structuurvisie: Nota Kostenverhaal Steller: P.C.J. Verheijen Datum: 15 november 2011 Nr.: RIB-HK-1155 Op 18 oktober

Nadere informatie

Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling. Dr. ir. Erwin Heurkens De Slinger, Congres Nieuwe Omgevingswet, Utrecht, 21 juni 2017

Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling. Dr. ir. Erwin Heurkens De Slinger, Congres Nieuwe Omgevingswet, Utrecht, 21 juni 2017 Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling Dr. ir. Erwin Heurkens De Slinger, Congres Nieuwe Omgevingswet, Utrecht, 21 juni 2017 1 Content Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling Voorbeelden buitenland Voorbeeld

Nadere informatie

Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen

Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen Ruimte voor durf en diversiteit Presentatie 06/10/2017 Platform Binnenstadsmanagement Dino van Dal Introductie BZK/DGBW/DB&E/W&W: - forse opgave

Nadere informatie

Grondexploitaties. Voor de crisis Crisis effect Na de crisis. Grondexploitaties Amsterdam, 5 oktober 2012 1

Grondexploitaties. Voor de crisis Crisis effect Na de crisis. Grondexploitaties Amsterdam, 5 oktober 2012 1 Grondexploitaties Voor de crisis Crisis effect Na de crisis Grondexploitaties Amsterdam, 5 oktober 2012 1 Inhoud Drie vragen Hoe stonden de grondexploitaties er in Nederland voor voordat de crisis intrad?

Nadere informatie

weer thuis in de stad

weer thuis in de stad weer thuis in de stad Wonen boven winkels Een levendige binnenstad is aantrekkelijk voor bezoekers, levert woongenot voor specieke groepen mensen, is een broedplaats voor kenniseconomie en cultuur en vormt

Nadere informatie

Grondexploitatie, rekenen en tekenen

Grondexploitatie, rekenen en tekenen Grondexploitatie, rekenen en tekenen Inbo academie Marleen Sanders 17 september 2009 Onderwerpen Planproces en context van haalbaarheid Haalbaarheid gebiedsontwikkelingen Businesscase Grondexploitatie

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad: 1083692 Datum: Behandeld door: 19 juni 2013 Brian Scott, Harm Jan Stalman Paul Heye Mare Jansen Afdeling/Team: Ruimtelijke Ontwikkeling / Beleid

Nadere informatie

Grond voor betaalbaar wonen

Grond voor betaalbaar wonen Grond voor betaalbaar wonen De positie van de gemeente Naam, Afdeling Willem Korthals Altes 07/01/2009 Gemeentelijke positie De basics: positie, vormen grondbeleid De crisis: enkele cijfers Nota s grondbeleid

Nadere informatie

Gebiedsontwikkeling Binckhorst

Gebiedsontwikkeling Binckhorst Gebiedsontwikkeling Binckhorst Henk Harms, directeur Ontwikkeling en Realisatie Project De Zuid 16 mei 2019 Dag van de Projectontwikkeling Ligging Nabij het centrum, stations HS, CS en Voorburg. Water

Nadere informatie

Gebiedsontwikkeling. Historische achtergrond:

Gebiedsontwikkeling. Historische achtergrond: Gebiedsontwikkeling Gebiedsontwikkeling is een ruimtelijke ordeningsterm voor de ontwikkeling van een gebied in al haar facetten. Deze is gericht op het op één lijn brengen van publieke, private en particuliere

Nadere informatie

Inhoud. Gebiedsontwikkeling in transitie Duurzame energie Problematiek Verdienmodellen Praktijk cases Synthese Conclusies Aanbevelingen

Inhoud. Gebiedsontwikkeling in transitie Duurzame energie Problematiek Verdienmodellen Praktijk cases Synthese Conclusies Aanbevelingen Lisanne Snoeijen TU Delft Brink Groep 5 juli 2012 Inhoud 2 Gebiedsontwikkeling in transitie Duurzame energie Problematiek Verdienmodellen Praktijk cases Synthese Conclusies Aanbevelingen Gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Schuytgraaf Made in [Arnhem]

Schuytgraaf Made in [Arnhem] Schuytgraaf Made in [Arnhem] Een nieuwe BASISGREX voor Schuytgraaf 02-04-2012 DIENST STADSONTWIKKELING 1 1. Inleiding In het onderhandelingstraject over de toekomst van de constructie rond de GEM Schuytgraaf,

Nadere informatie

Gebiedsontwikkeling in zorgelijke tijden Kan de Nederlandse ruimtelijke ordening zichzelf nog wel bedruipen?

Gebiedsontwikkeling in zorgelijke tijden Kan de Nederlandse ruimtelijke ordening zichzelf nog wel bedruipen? Gebiedsontwikkeling in zorgelijke tijden Kan de Nederlandse ruimtelijke ordening zichzelf nog wel bedruipen? inaugurele rede door prof. dr. erwin van der krabben inaugurele rede prof. dr. erwin van der

Nadere informatie

UITNO DIGING. Symposium 30 jaar BIEB 1000 woningen 8 DECEMBER 2011 SYMPOSIUM PARKTHEATER EINDHOVEN

UITNO DIGING. Symposium 30 jaar BIEB 1000 woningen 8 DECEMBER 2011 SYMPOSIUM PARKTHEATER EINDHOVEN UITNO DIGING Symposium 30 jaar BIEB 1000 woningen 8 DECEMBER 2011 SYMPOSIUM PARKTHEATER EINDHOVEN THEMA S PARALLELSESSIES 1. CPO in bestaande buurten en dorpen Hoe ga je met de bestaande (particuliere)

Nadere informatie

VOORBEELD STANDAARD OPZET EXPLOITATIEPLAN

VOORBEELD STANDAARD OPZET EXPLOITATIEPLAN VOORBEELD STANDAARD OPZET EXPLOITATIEPLAN 1 INLEIDING 1.1 Algemeen Aangeven met welk doel het exploitatieplan wordt gemaakt: om onderhandelingen met één of meerdere grondeigenaren te starten, met als doel

Nadere informatie

Rfv 09.10/001.004. 1. Algemeen

Rfv 09.10/001.004. 1. Algemeen Rfv 09.10/001.004 1. Algemeen Bij brief van 21 januari 1997 vraagt u de Raad voor de financiële verhoudingen binnen drie maanden zijn visie te geven op de in de notitie geschetste problematiek inzake het

Nadere informatie

Spoorcafé 20 juni 2018 Spoorcafé Welkom 20 juni 2018

Spoorcafé 20 juni 2018 Spoorcafé Welkom 20 juni 2018 Spoorcafé 20 juni 2018 Spoorcafé Welkom 20 juni 2018 Inspiratiesessie passerelle in de Spoorzone Inspiratiesessie passerelle Twitter mee: @spoorzone038 Agenda Projectaanpak en historie Ontwikkelperspectief

Nadere informatie

Rotterdam Central District

Rotterdam Central District 1 Fons Meijer Rotterdam Central District Programma manager Rotterdam Central District Presentatie 1. Rotterdam Central District: infrastructuur, proces, stedenbouw, vastgoed 2. Ondergrondse infrastructuur

Nadere informatie

Utrecht, Merwedekanaalzone: Op weg naar een levendige, gezonde en duurzame stadswijk!

Utrecht, Merwedekanaalzone: Op weg naar een levendige, gezonde en duurzame stadswijk! Utrecht, Merwedekanaalzone: Op weg naar een levendige, gezonde en duurzame stadswijk! 16 mei 2019 Marcel Janssen, Gemeente Utrecht Ruimtelijk Regisseur Merwedekanaalzone Groei van de stad Utrecht 1 th

Nadere informatie

Investeren en financieren bij gebiedstransformaties Voorjaarscongres VvG, 13 juni 2018

Investeren en financieren bij gebiedstransformaties Voorjaarscongres VvG, 13 juni 2018 Investeren en financieren bij gebiedstransformaties Voorjaarscongres VvG, 13 juni 2018 Investeren en financieren bij gebiedstransformaties - vernieuwing gezocht in aanpak door markt en overheid Opzet Wat

Nadere informatie

Enschede Kop van de Boulevard & Heemskerk Houtwegen

Enschede Kop van de Boulevard & Heemskerk Houtwegen Enschede Kop van de Boulevard & Heemskerk Houtwegen Deelsessie pilotprojecten SSKR Themadag verder met stedelijke kavelruil 16 maart 2017 Programma Intro (5 min) Frank Frowijn: Heemskerk, Houtwegen (20

Nadere informatie

De expeditie naar succes: werkbare financiele strategieën

De expeditie naar succes: werkbare financiele strategieën Welkom Het landschap in de nieuwe realiteit De expeditie naar succes: werkbare financiele strategieën Overtuigingen/instrumenten Praktijkopgave Plenaire afsluiting Voorstelronde De aftrap Doel van de middag:

Nadere informatie

Ir. J.J. Huisman. Value capturing. Toepassingen bij gebiedsontwikkeling in Nederland. Publikatieburo Bouwkunde

Ir. J.J. Huisman. Value capturing. Toepassingen bij gebiedsontwikkeling in Nederland. Publikatieburo Bouwkunde Ir. J.J. Huisman Toepassingen bij gebiedsontwikkeling in Nederland Publikatieburo Bouwkunde VALUE CAPTURING 1 Colofon 2 Uitgave Publikatieburo Publikatieburo Bouwkunde Bouwkunde Faculteit Faculteit Bouwkunde

Nadere informatie

Beleggers in gebiedsontwikkeling

Beleggers in gebiedsontwikkeling Beleggers in Incentives en belemmeringen voor een actieve rol van institutionele beleggers bij de herontwikkeling van binnenstedelijke gebieden P5 presentatie april 2015 Pelle Steigenga Technische Universiteit

Nadere informatie

Vrijwillige stedelijke herverkaveling. Open consultatieronde Dinsdag 12 mei 2015 Den Haag

Vrijwillige stedelijke herverkaveling. Open consultatieronde Dinsdag 12 mei 2015 Den Haag Vrijwillige stedelijke herverkaveling Open consultatieronde Dinsdag 12 mei 2015 Den Haag Even voorstellen Antea Group Marian Braakensiek Daan Hollemans Anita te Lindert Jesse Stammers Namens IenM Niek

Nadere informatie

Raadsstuk. Nummer 2018/ Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 4.3 Grondexploitaties Afdeling

Raadsstuk. Nummer 2018/ Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 4.3 Grondexploitaties Afdeling Raadsstuk Onderwerp Nota Grondbeleid 2018 e.v. Nummer 2018/753507 Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 4.3 Grondexploitaties Afdeling BE Auteur S. Metselaar Telefoonnummer 023-5113992

Nadere informatie

VVG Congres Visie op de toekomst vanuit de markt

VVG Congres Visie op de toekomst vanuit de markt Visie op de toekomst vanuit de markt Peter van der Gugten Algemeen directeur, Proper-Stok Ontwikkelaars, Ede Proper-Stok sterkt de stad Kennis Creativiteit - Innovatie én Ondernemerschap Waar is in NL

Nadere informatie

Stedelijke Herverkaveling

Stedelijke Herverkaveling Stedelijke Herverkaveling Stedelijke herverkaveling Doel van de presentatie q Introductie instrument van Stedelijke herverkaveling q Theoretische (Voorstel Commissie Stadig) q Praktijk (voorbeelden) q

Nadere informatie

Herverkaveling als instrument voor gebiedsontwikkeling

Herverkaveling als instrument voor gebiedsontwikkeling Herverkaveling als instrument voor gebiedsontwikkeling Arjan Bregman 2012-11 Augustus 2012 Amsterdam School of Real Estate Herverkaveling als instrument voor gebiedsontwikkeling Arjan Bregman Amsterdam

Nadere informatie

VIA EMAIL. College van Burgemeester & Wethouders van Breda. Leden Gemeenteraad Breda. 3 december 2010. Geachte College, Geachte Raadsleden,

VIA EMAIL. College van Burgemeester & Wethouders van Breda. Leden Gemeenteraad Breda. 3 december 2010. Geachte College, Geachte Raadsleden, VIA EMAIL College van Burgemeester & Wethouders van Breda en Leden Gemeenteraad Breda 3 december 2010 Geachte College, Geachte Raadsleden, Betreft: stedelijke programmering 2020 koers gezet - Bouwstenen

Nadere informatie

De vernieuwing van de GREX-wet

De vernieuwing van de GREX-wet De vernieuwing van de GREX-wet Een toekomstbestendig systeem voor kostenverhaal 3 oktober 2018 Frits Dinkla De omgevingswet Omgevingswet gaat op 1 januari 2021 in! Omgevingswet vastgesteld in Tweede en

Nadere informatie

Stedenbouwkundige ontwikkelvisie Centraal Station Nijmegen

Stedenbouwkundige ontwikkelvisie Centraal Station Nijmegen Toelichting over de presentatie: Stedenbouwkundige ontwikkelvisie Centraal Station Nijmegen Burgerronde 1 februari 2012, 18.00-19.00 uur Traianuskamer Doel: Toelichting: Informeren Presentatie Stedenbouwkundige

Nadere informatie

OPLEGGER * * Datum 17 november 2016 Nummer Datum commissievergadering 29/30 november 2016 Datum raadvergadering 13 december 2016

OPLEGGER * * Datum 17 november 2016 Nummer Datum commissievergadering 29/30 november 2016 Datum raadvergadering 13 december 2016 Datum 17 november 2016 Nummer 2016-11- Datum commissievergadering 29/30 november 2016 Datum raadvergadering 13 december 2016 OPLEGGER Registratienummer 2016-38373 / 16Z.005993 Onderwerp Voorstel ontwikkelingsrichting

Nadere informatie

Leegstand vraagt om rigoureuze aanpak

Leegstand vraagt om rigoureuze aanpak Leegstand vraagt om rigoureuze aanpak Het fenomeen Leegstand van ongekende omvang Landelijk 15% en groeiend Van de ruim 15.000 kantoren in Nederland staan er bijna 900 volledig en 1.900 gedeeltelijk leeg.

Nadere informatie

Woninggebonden financiering via de gemeentelijke baatbelasting

Woninggebonden financiering via de gemeentelijke baatbelasting Woninggebonden financiering via de gemeentelijke baatbelasting Tijmen Smit, 0615026912, tsmit@gsf.nl Presentatie BNG Seminar Gebouwgebonden financiering 3 oktober 2018 Transformatie particulier woningbezit

Nadere informatie

Resolutie Corporatiesector

Resolutie Corporatiesector Resolutie Corporatiesector Indiener: Woordvoerder: Auteurs: David Struik (PC Wonen en Ruimtelijke Ordening) David Struik (PC Wonen en Ruimtelijke Ordening) Maarten van t Hek, Paul Le Doux, David Struik,

Nadere informatie

Elst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie. Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015

Elst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie. Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015 Elst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015 Inleiding Wethouder Jan van Baal Doel vanavond: raad informeren over concept herijking ontwikkelingsstrategie

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The version of the following full text has not yet been defined or was untraceable and may differ from the publisher's version. For

Nadere informatie

donkere wolken aan de horizon

donkere wolken aan de horizon Stedelijke gebiedsontwikkeling: donkere wolken aan de horizon In de afgelopen decennia zijn de meeste Nederlandse gemeenten in staat geweest om de kosten van gebiedsontwikkeling te financieren uit de opbrengsten

Nadere informatie

Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls :36

Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls :36 Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls 30-05-2018 12:36 Delft heeft de ambitie om tot 2040 maar liefst 15.000 woningen, 10.000 banen en bijbehorende voorzieningen aan de stad

Nadere informatie

Nota vereveningsfonds sociale woningbouw

Nota vereveningsfonds sociale woningbouw Nota vereveningsfonds sociale woningbouw 1. Samenvatting Op basis van de Structuurvisie Ruimte voor wensen Leidschendam-Voorburg 2040 (herijking 2012) kan de gemeente een vereveningsfonds voor sociale

Nadere informatie

Handreikingen steden. Frank Wassenberg. frank.wassenberg@nicis.nl. Delft, 23 juni 2011

Handreikingen steden. Frank Wassenberg. frank.wassenberg@nicis.nl. Delft, 23 juni 2011 Handreikingen steden Frank Wassenberg Delft, 23 juni 2011 frank.wassenberg@nicis.nl Noodzaak herprogrammering Crisis woningmarkt Discrepantie vraag en aanbod Aanzienlijke overprogrammering Tekorten en

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. TITEL Nota Grondbeleid 2014

RAADSVOORSTEL. TITEL Nota Grondbeleid 2014 Gemeente Amersfoort RAADSVOORSTEL Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 4606859 Aan : Gemeenteraad Datum : 5 februari 2014 Portefeuillehouder : Wethouder J.C. Buijtelaar Agendapunt : B&W-vergadering

Nadere informatie

Marktscan A15-A12. Themasessie Gebiedsontwikkeling dr. Erwin van der Krabben 22 mei 2007

Marktscan A15-A12. Themasessie Gebiedsontwikkeling dr. Erwin van der Krabben 22 mei 2007 Marktscan A15-A12 Themasessie Gebiedsontwikkeling dr. Erwin van der Krabben 22 mei 2007 Inhoud 1. Waardecreatie en gebiedsontwikkeling: uitgangspunten 2. Mogelijkheden versnelling projectuitvoering 3.

Nadere informatie

Realisatie maatschappelijke doelstellingen met lokale partijen bij gebiedsontwikkeling

Realisatie maatschappelijke doelstellingen met lokale partijen bij gebiedsontwikkeling Realisatie maatschappelijke doelstellingen met lokale partijen bij gebiedsontwikkeling George de Kam Oktober 2008. Inhoud Inleiding... 1 Belang structuurvisie... 1 Afspraken met lokale corporaties?...

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 4. Doetinchem, 15 maart 2006, nr. 130 ALDUS BESLOTEN 23 MAART 2006. Financiële start project Schil

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 4. Doetinchem, 15 maart 2006, nr. 130 ALDUS BESLOTEN 23 MAART 2006. Financiële start project Schil Aan de raad AGENDAPUNT NR. 4 ALDUS BESLOTEN 23 MAART 2006 Financiële start project Schil Op 15 december 2005 hebt u besloten in te stemmen met de bestuursopdracht Masterplan Schil, inclusief motie. Onderhavig

Nadere informatie

GROND, GRONDPRIJZEN EN GRONDPOLITIEK

GROND, GRONDPRIJZEN EN GRONDPOLITIEK GROND, GRONDPRIJZEN EN GRONDPOLITIEK Departement Hoeksche Waard 29 oktober 2009 P.S.A. (Peter) Overwater Kerkstraat 54 Postbus 5715 3290 AA Strijen Tel. 078 674 94 94 Fax 078 674 94 00 www.overwater.nl

Nadere informatie

woningbouworganisatie

woningbouworganisatie woningbouworganisatie Ebe Treffers adjunct directeur Acquisitie & Transformatie Wonam Wonam initieert en realiseert nieuwbouw huurwoningen Wonam voert beheer over de woningen (bouw en exploitatie) Focus

Nadere informatie

Nieuwe instrumenten in gebiedsontwikkeling: lessen uit de internationale praktijk. Jaarcongres Stedelijke transformaties 22 februari 2018

Nieuwe instrumenten in gebiedsontwikkeling: lessen uit de internationale praktijk. Jaarcongres Stedelijke transformaties 22 februari 2018 Nieuwe instrumenten in gebiedsontwikkeling: lessen uit de internationale praktijk Jaarcongres Stedelijke transformaties 22 februari 2018 Actualiteit: enkele quotes uit de media 2 Inleiding: binnenstedelijk

Nadere informatie

Nota Grondbeleid. Presentatie forum Ruimte 13 januari 2015

Nota Grondbeleid. Presentatie forum Ruimte 13 januari 2015 Nota Grondbeleid. Presentatie forum Ruimte 13 januari 2015 Nota Grondbeleid Opbouw presentatie 1 Inleiding 2 Waar gaat het om bij grondbeleid 3 Visie 4 Beheersen instrumenten en risico s 1 Inleiding Wat

Nadere informatie

Bestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling

Bestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling Bestedingskader middelen Stedelijke Herontwikkeling Inleiding Stedelijke herontwikkeling Voor de ruimtelijke ontwikkeling van Utrecht is de Nieuwe Ruimtelijke Strategie opgesteld die in 2012 door de Raad

Nadere informatie

Stimuleringsprogramma stedelijke kavelruil

Stimuleringsprogramma stedelijke kavelruil Stimuleringsprogramma stedelijke kavelruil Lessons learned na 1 pilotjaar Theo Aquarius Ministerie van BZK Paul van Dijk Akro Consult 5 april 2018 Opzet presentatie Algemene introductie 5 thema s op basis

Nadere informatie

Nota Fondsen Ruimtelijke Ontwikkelingen

Nota Fondsen Ruimtelijke Ontwikkelingen Nota Fondsen Ruimtelijke Ontwikkelingen 1 november 2009 M. Roobol / P. Bakker Openbare Werken en Ruimtelijke Zaken 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Inleidend 3 1.2 Aanleiding 3 1.2 Leeswijzer 4 2 Huidige

Nadere informatie

Opfrissen van de Zeeuws- Vlaamse woningmarkt. Wooncongres 25 april 2013 Marco van Dorst

Opfrissen van de Zeeuws- Vlaamse woningmarkt. Wooncongres 25 april 2013 Marco van Dorst Opfrissen van de Zeeuws- Vlaamse woningmarkt Wooncongres 25 april 2013 Marco van Dorst Inten%everklaring UPGRADE 24 januari 2013 ondertekende groot aantal publieke en private pardjen intendeverklaring

Nadere informatie

Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland

Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland Het auteursrecht voor de inhoud berust

Nadere informatie

Stedelijke transformatie en grondeigendom

Stedelijke transformatie en grondeigendom Stedelijke transformatie en grondeigendom NAi Uitgevers stedelijke tr ansformatie en grondeigendom Edwin Buitelaar Arno Segeren Pia Kronberger NAi Uitgevers, Rotterdam Ruimtelijk Planbureau, Den Haag 2008

Nadere informatie

Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland

Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland Kostenverschil binnenstedelijk bouwen en bouwen op uitleglocaties in Noord-Holland Eindrapportage Gerwin van der Meulen Michiel Mulder Frank Verwoerd Jasper Willems Eindrapportage 8 augustus 2013 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Provinciale aanpak van grondverwerving in Overijssel

Provinciale aanpak van grondverwerving in Overijssel Provinciale aanpak van grondverwerving in Overijssel In opdracht van de Rekenkamer Oost-Nederland Danielle Groetelaers, TU Delft Faculty of Architecture and the Built Environment OTB Research for the Built

Nadere informatie

Vrijwillige stedelijke herverkaveling. Open consultatieronde Vrijdag 24 april 2015 Amersfoort

Vrijwillige stedelijke herverkaveling. Open consultatieronde Vrijdag 24 april 2015 Amersfoort Vrijwillige stedelijke herverkaveling Open consultatieronde Vrijdag 24 april 2015 Amersfoort Even voorstellen Antea Group Marian Braakensiek Daan Hollemans Anita te Lindert Jesse Stammers Namens IenM Renée

Nadere informatie

GEBIEDSEXPLOITATIE TRANSFORMATIE EN KWALITEITSVERBETERING BRUNSSUM NOORD. ARCADIS, 30 oktober 2012

GEBIEDSEXPLOITATIE TRANSFORMATIE EN KWALITEITSVERBETERING BRUNSSUM NOORD. ARCADIS, 30 oktober 2012 GEBIEDSEXPLOITATIE TRANSFORMATIE EN KWALITEITSVERBETERING BRUNSSUM NOORD ARCADIS, 30 oktober 2012 1 INLEIDING In deze gebiedsexploitatie worden de uitkomsten gepresenteerd van de financiële verkenning

Nadere informatie

FINANCIERINGS VORMEN. in de gebiedsontwikkeling. Krimpcafe 17 maart 2016 Jasper Dijkstra, Suzan Veenhuis, Chantal Robbe PAS bv

FINANCIERINGS VORMEN. in de gebiedsontwikkeling. Krimpcafe 17 maart 2016 Jasper Dijkstra, Suzan Veenhuis, Chantal Robbe PAS bv FINANCIERINGS VORMEN in de gebiedsontwikkeling Krimpcafe 17 maart 2016 Jasper Dijkstra, Suzan Veenhuis, Chantal Robbe PAS bv Inhoud DEEL I Systematiek en invalshoek DEEL II Financieringsvormen DEEL III

Nadere informatie

10 jaar Grondexploitatiewet: verleden, heden en toekomst van het kostenverhaal en regie op locatieontwikkeling

10 jaar Grondexploitatiewet: verleden, heden en toekomst van het kostenverhaal en regie op locatieontwikkeling 10 jaar Grondexploitatiewet: verleden, heden en toekomst van het kostenverhaal en regie op locatieontwikkeling Najaarscongres VVG 14 november 2018 Joop van den Brand directeur Van den Brand Grondbeleid

Nadere informatie

In opdracht van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Infrastructuur en Milieu

In opdracht van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Infrastructuur en Milieu Onderzoek forfaitaire bijdrage Bovenplanse kosten en Bijdrage ruimtelijke ontwikkelingen In opdracht van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Nadere informatie

Regionale samenwerking Bedrijventerreinen West-Achterhoek. 28 oktober 2008

Regionale samenwerking Bedrijventerreinen West-Achterhoek. 28 oktober 2008 Regionale samenwerking Bedrijventerreinen West-Achterhoek 28 oktober 2008 Opbouw van de presentatie Ontstaan van de samenwerking Doelstelling en ambitie Aansluiting bij Provinciaal en Landelijk beleid

Nadere informatie