1ĴŌĪCHĪİĒJ. Agendapunt nr.: 3 3

Transcriptie

1 Agendapunt nr.: 3 3 1ĴŌĪCHĪİĒJ NOTULEN van het verhandelde in de openbare raadsvergadering, gehouden ten raadhuize op woensdag 26 juni 2013 om uur. Nr: 13it AGENDA: 1. Opening. 2. Vaststelling van de raadsagenda. 3. Goedkeuring van de notulen van de raadsvergadering van 29 mei Ingekomen stukken. AKKOORDSTUKKEN 5. Beleidsplan Re integratie gemeente Kerkrade 1 juni juni Ontwerpbegroting 2014 GGD. 7. Ontwerpbesluit inzake bestemmingsplan Centrum 2 e herziening. 8. Bestemmingsplan Kerkrade West III. 9. Bestemmingsplan Kerkrade Zuid. 10. Bestemmingsplan Heilust inclusief de zienswijzennota Geactualiseerde archeologische verwachting en beleidsadvieskaart. BESPREEKSTUKKEN 12. Begrotingswijziging 2012, begroting 2014, meerjarenraming WOZL 13. Jaarrekening Voorjaarsnota Ontwerpbesluit inzake Centrumplan 16. Subsidieverordening stimuleringsregeling Kerkrade Centrum 17. Bestemmingsplan Maria Goretti 18. Nota Structuurfonds t.b.v. aankoop grond Industriestraat Beschikbaar stellen bedrag uit Structuurfonds voor gebiedsontwikkeling Anstelvallei 20. Motie van GroenLinks inzake onderzoeken gevolgen huidig en toekomstig beleid voor toekomst gemeente Kerkrade 21. Sluiting. 45 Aanwezig de leden: E.C.C.J. Bremen Munsters, L.J.M. Crombach, M.M.L. van Drunen, R.J.M. Eijdems, S.H.G. Gorissen, W.H.H. de Groot, J.L.P. Hanssen, W.J. Heijltjes, A.M.J.G. Housen Donners, H.G. Housen, J.J.H. Iding, H.J.G.M. Jacobs, P.H.L. Kockelkorn, R.A. Kool, Y.J.F. Lataster, M.J. Von Kann, P.G.J. van der Mierden, M.S.A. Pieters, J. Roland, A. 50 Rossel, M.P.P. Ruiters, P.D. Schepers, J.H. Schlangen, D.W.J. Schneider, J.A. Severins, J.P.P. Spiertz, R.J.W. Sulmann, J.W.A. Vinders en P.J. Wöltgens. Pagina 1 van 33

2 Wethouders: mw. Szalata, de heer Bok, de heer Schneider en de heer Thomas 5 Afwezige leden: Mede-aanwezig: J. Rozema Voorzitter: de heer J.J.M. Som, burgemeester. 10 Griffier: mw. B.W.E. van der Wijst-Triepels, griffier. PUNT 1 15 OPENING. De voorzitter heet alle aanwezigen en de mensen thuis van harte welkom. Hij spreekt vervolgens de inmiddels gebruikelijke overweging uit: 'Aan het begin van deze vergadering, waarin wij samenkomen om de belangen van de gemeente Kerkrade en haar inwoners te dienen, spreken wij de hoop uit, dat onze 20 inspanning vrucht zal dragen. Mogen wij kracht en inspiratie putten uit elkanders geloofs- en levensovertuiging om met een juiste waardering voor elkanders mening te discussiëren. De heer Gorissen krijgt vervolgens de mogelijkheid een document te overhandiging en toe te lichten. Hij vertelt dat op de publieke tribune de hoofdredacteur zit van het blad dat nu aan de burgemeester wordt uitgereikt. Het is begonnen als een studieproject van de hoofdredacteur en het is uitgegroeid totdat wat nu 25 hier op tafel ligt. Elke supporter en elke burger zal er trots op zijn en hij wil het daarom dan ook graag samen met de heren op de tribune aan de burgemeester overhandigen. - Overhandiging tijdschrift- 30 De voorzitter vindt het prima dat op deze wijze ondersteuning voor Roda JC gestalte krijgt. Drieduizend mensen hebben inmiddels een exemplaar gekregen, op naar de vijfduizend. Het is uniek dat dit voor de raadsvergadering gebeurd, maar Roda kan dat ook wel gebruiken op dit moment. 35 VASTSTELLING VAN DE RAADSAGENDA. PUNT 2 40 De voorzitter trekt een lootje ter bepaling van de spreekvolgorde. Hij trekt nummer 10, hetgeen correspondeert met de heer Iding. Dat betekent dat de VVD vanavond het eerste recht van spreken heeft. Er zijn artikel 39-vragen binnengekomen van Burgerbelangen, GroenLinks en de Fractie Jacobs. Voorgesteld wordt deze mee te nemen na het Ontwerpbesluit van de Jaarrekening, voor de Voorjaarsnota. De motie van de VVD met betrekking tot de Buitenring wordt tot het laatst bewaard. 45 De heer Rossel vindt dat moties conform het Reglement van Orde eerst in de commissievergadering behandeld horen te worden. Er zijn ook commissieleden die daar normaal gesproken in ingelezen zijn. Het zou goed zijn dit terug te verwijzen. Er komt volgens de heer Bok mogelijk ook nog een extra commissie, laat het allemaal in één vergadering geïntegreerd worden. 50 De voorzitter heeft hier geen problemen mee. De heer De Groot is benieuwd naar de inleiding van de wethouder, maar hij kan er mee leven dat het straks wordt meegenomen in de commissie. De voorzitter concludeert dat het punt wordt afgevoerd en wordt meegenomen in de commissie. Pagina 2 van 33

3 De heer Roland vraagt of de motie van GroenLinks (punt 20) van de agenda kan worden afgevoerd. Tijdens de commissie bleek geen draagkracht voor de motie, geen van de fracties stemde er mee in. De heer Rossel denkt dat er voor een motie formele besluitvorming moet plaatsvinden en dat kan alleen maar in de raad. 5 De voorzitter antwoordt dat dit niet zo is. Er ligt een motie voor en de raad stelt de agenda vast. Een lid van de raad kan vragen een punt van de agenda af te halen. Als dat wordt ondersteund, dan wordt het punt afgevoerd. De heer Rossel constateert dat de gemeenteraad kennelijk niet over het onderwerp wil praten. 10 De heer Kockelkorn wil een vraag stellen betreffende akkoordstuk 11, welke hij graag schriftelijk beantwoord wil hebben. De heer Ruiters wil de fracties vragen om in zijn functie als plaatsvervangend voorzitter van de raad aan het einde van deze raadsvergadering even het woord te mogen hebben. Dat zal de voorzitter misschien 15 verrassen, maar dat is ook net de bedoeling. De voorzitter vraagt of de fracties hiermee akkoord gaan. Alle fracties gaan hiermee akkoord. 20 De raadsagenda wordt vervolgens conform voorstel vastgesteld. PUNT 3 GOEDKEURING VAN DE NOTULEN VAN DE RAADSVERGADERING VAN 29 MEI De heer Rossel merkt op dat hij in de vorige vergadering betreffende punt 3 reeds heeft gerappelleerd aan vragen die hij de vergadering daarvóór al had gesteld over het zorgvervoer. Hij heeft er nog altijd geen antwoord op, ook al is het al twee maanden geleden. Graag voor het reces antwoord, dat is dus deze week. De voorzitter geeft hem helemaal gelijk. 30 De notulen worden met in achtneming van de opmerkingen conform goedgekeurd. PUNT 4 35 INGEKOMEN STUKKEN. 1. Raadsinformatiebrief d.d. 7 mei 2013 van het college van Kerkrade (13u ) inzake het besluit tot afzien onderzoek door Ondernemingskamer. Uw raad wordt verzocht zich te conformeren aan het advies van de commissie Burgers en 40 Samenleving en de raadsinformatiebrief voor kennisgeving aan te nemen. 2. Jaarverslag Kinderopvang Uw raad wordt verzocht het Jaarverslag Kinderopvang 2012 voor kennisgeving aan te nemen. De ingekomen stukken worden zonder nader beraad conform voorstel vastgesteld. PUNT 5 50 BELEIDSPLAN RE-INTEGRATIE GEMEENTE KERKRADE 1 JUNI JUNI Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Pagina 3 van 33

4 PUNT 6 ONTWERPBEGROTING 2014 GGD. 5 Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 7 10 ONTWERPBESLUIT INZAKE BESTEMMINGSPLAN CENTRUM 2 E HERZIENING. De voorzitter wil dit punt verplaatsten na de behandeling van het Centrumplan, daar het vreemd is er nu 'ja ' tegen te zeggen als er nog over het centrumplan inhoudelijk moet worden gepraat. 15 PUNT 8 BESTEMMINGSPLAN KERKRADE WEST III. Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. 20 PUNT 9 BESTEMMINGSPLAN KERKRADE ZUID. 25 Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 10 BESTEMMINGSPLAN HEILUST INCLUSIEF DE ZIENSWIJZEN NOTA. 30 Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 11 GEACTUALISEERDE ARCHEOLOGISCHE VERWACHTING- EN BELEIDSADVIESKAART 35 De heer Kockelkorn gaat het niet zozeer om de archeologische beleidsadvieskaart, maar er is binnen Kerkrade ook een rijk verleden wat betreft de mijnbouw. Vraag is daarom of er daarover een beleidsadvieskaart voor de gemeente Kerkrade is, dat is belangrijk voor de projecten die men wil creëren in Kerkrade. Zou dat niet het geval zijn, kan het college deze kaart dan laten samenstellen? Graag een schriftelijke reactie hierop. 40 Wethouder Bok antwoordt dat het college hier volgende week over gaat beraadslagen. Het voorstel wordt vervolgens zonder hoofdelijke stemming aangenomen. 45 PUNT 12 BEGROTINGSWIJZIGING 2013, BEGROTING 2014, MEERJARENRAMING WOZL (incl. 2 moties van GroenLinks). De heer De Groot wil herhalen wat er in de commissie reeds door zijn fractie is aangegeven. Hij maakt zich 50 enige zorgen ten aanzien van de begroting. Er is uitleg door de nieuwe directeur gegeven, hij heeft aangegeven dat de begroting geen nattevingerwerk is geweest. Er is zorgvuldig over nagedacht. Spreker denkt dat dit optimisme wel wordt begroet, maar hij maakt zich er toch zorgen over. Kan het allemaal wel zo? Hij gaat er vanuit dat bij de najaarsnota de nodige aandacht wordt besteed aan de risicoparagraaf. Pagina 4 van 33

5 Daarnaast is er aandacht aangebracht voor de competenties van mensen. Er is daarover ook nog een schrijven van de Cliëntenraad ontvangen. Hij hoopt dat de competenties goed in kaart worden gebracht, zodat ze werk krijgen die ze verdienen op grond van hun kwaliteiten. Graag aandacht daarvoor. De heer Jacobs zegt dat het aan onze raad is om hun gevoelens over deze stukken kenbaar te maken. Een 5 formele besluitvorming is echter niet aan deze raad. Amper een half jaar geleden besprak de raad de puinhopen van het Licom faillissement. Nu mogen de WOZL-gemeenten waar Kerkrade deel van uitmaakt weer miljoenen bijlappen. De enige bevoegdheid die de raad heeft is haar gevoelens kenbaar te maken, het DB van het WOZL mag deze gevoelens echter naast zich neer leggen en als onafhankelijk orgaan besluiten nemen. Een dubbel gevoel: wel steeds geld bijlappen maar als het er op aankomt geen formele inbreng in de 10 besluitvorming! Tijdens de afgelopen commissievergadering is een toelichting gegeven door de wethouder alsook door de heer Dijk van het WOZL over met name de tekorten die zijn ontstaan en waarvoor een wijziging van de begroting 2013 noodzakelijk is. Naar de mening van Ons Kerkrade wordt er te gemakkelijk voorbij gegaan aan de oorzaken van deze tekorten en stapt dit college hier te snel overeen. 'We zijn op de goede weg' wordt dan geroepen en de WOZL-gemeenten mogen weer miljoenen bijlappen. Transparantie en 15 zelfreflectie is in deze echter ver te zoeken. De tekorten zijn enerzijds ontstaan door externe factoren (o.a. CAO afspraken) welke nog te verklaren zijn en anderzijds door interne factoren: een te ambitieuze tijdsplanning en het simpelweg vergeten in te boeken van euro aan uitgebleven besparingen. Dit is in de ogen van de fractie ongelofelijk en niet uit te leggen. Tijdsgebrek en de ontstane crisis n.a.v. het faillissement van Licom worden voor dit laatste punt dan als redenen aangegeven en men gaat over tot de 20 orde van dag. De werkelijke redenen voor de ontstane tekorten worden volgens Ons Kerkrade onvoldoende belicht: Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Welke lering is er getrokken uit de situatie? Welke garanties krijgt de raad en vooral de burger van Kerkrade van deze wethouder en dit college om dit in de toekomst te voorkomen? Niets van dit alles. Zelfreflectie is helaas niet aan dit college besteed zoals men ook heeft kunnen zien met het besluit om dossier Licom 20 jaar in de doofpot te stoppen, ondanks verzoeken vanuit deze raad. 25 Wanneer krijgt de raad de juiste informatie en is het college open en transparant? Eind 2012 is de nieuwe organisatie na het faillissement van Licom operationeel geworden. Het zou nooit meer zo ver komen als dat het was gekomen, aldus de nieuwe bewindslieden. Het is voor Ons Kerkrade onbegrijpelijk dat er op dat moment blijkbaar geen duidelijk en betrouwbaar financieel beeld bestond getuige de voorliggende wijziging van de begroting Op basis van welke gegevens heeft het bestuur WOZL en 30 dit college dan eigenlijk besloten om Licom failliet te laten gaan? Heeft deze raad wel werkelijk alle juiste informatie ontvangen over deze beslissing? Amper een halfjaar na de start blijkt dat cijfers toch niet kloppen en dat verwachtingen te hoog zijn gesteld. Zelfs directieleden blijken al na een halfjaar niet te voldoen en krijgen geen contractverlenging aangeboden. Raar, men wist toch welk vlees men in de kuip had? Of is het dat deze twee directieleden te sociaal waren voor de medewerkers? Wil deze nieuwe WOZL een 35 resultaatgericht bedrijf worden waar het belang van de medewerker ondergeschikt is? 'Medewerkers moeten toegevoegde waarde genereren' aldus de heer Dijk tijdens de commissievergadering van vorige week. Strookt dit niet bij de wens van alle raadsfracties alsook college en WOZL zelf dat de mens centraal moet staan? Welke garanties krijgen de medewerkers die al meer dan een jaar in onzekerheid verkeren en die de bescherming vanuit de politiek nodig hebben? 40 Ons Kerkrade heeft moeite met de voorliggende begroting, hij vertoont wezenlijke gebreken. Doeltreffende analyses over oorzaken ontbreken. Garanties naar de toekomst toe ontbreken evenzeer. Is de huidige begroting wel realistisch? Hoe zit het met het ambitie niveau ervan? Of staat de raad aan het eind van dit jaar weer voor onaangename verrassingen? Welke garanties geeft dit college aan deze raad en haar burgers over de haalbaarheid van deze begroting? In dit kader heeft de fractie vernomen dat het personeel van WOZL deze 45 week een presentatie heeft gehad van de directie waarbij door de heer Eyck verteld is dat de gemeenten structureel ieder jaar 5 miljoen moeten bijpassen voor de afdeling Beschut. Is dit bij u bekend? Klopt dit verhaal? Zo ja, waarom ligt deze informatie dan nu niet op tafel bij deze stukken? Beschikt de raad wel over alle en de juiste informatie in deze? Ons Kerkrade zal dan ook niet instemmen met de voorliggende begroting. Ons Kerkrade realiseert zich echter 50 ook dat de medewerkers van WOZL bescherming hard nodig hebben, zeker in deze onzekere tijd, en dat snelheid van handelen geboden is. De fractie is er dan ook voorstander van, net als de gemeenteraad van Brunssum, om een onafhankelijk financieel adviseur in te stellen om de huidige bedrijfssituatie verder inzichtelijk te maken en mogelijke begrenzing van toekomstige tekorten te realiseren. Daarbij wil de fractie er nogmaals er op wijzen dat zij al sinds 2010 tevergeefs aan dit college en deze raad vragen om een Pagina 5 van 33

6 principediscussie te voeren over het huishoudboekje van de gemeente Kerkrade: waar gaat geld naar toe en waar niet? Nu komt er wederom een 'losse flodder' langs zonder dat het totaalbeeld inzichtelijk is. Transparantie ho maar. Collega John Roland zal hier later deze vergadering verder op ingaan. Zoals eerder aangegeven is een van de oorzaken van de ontstane tekortkomingen veroorzaakt door het 5 simpelweg vergeten in te boeken van euro aan uitgebleven besparingen. Tijdgebrek en de ontstane crisis worden voor dit laatste punt dan aangegeven. Zijn de verantwoordelijke mensen in de directie wel op basis van competenties geselecteerd? Ongelofelijk dat dit mogelijk is. Het gaat om een bedrag van drie kwart miljoen euro dat door het WOZL en het college simpelweg over het hoofd is gezien. Het gaat om vertrouwen. Een organisatie die simpelweg driekwart miljoen over het hoofd ziet, een verantwoordelijk 10 wethouder die met haar organisatie drie kwart miljoen over het hoofd ziet, controle organisaties die drie kwart miljoen over het hoofd zien. Dit is niet uit te leggen aan de burgers. Dergelijke fouten kunnen zeker in dit delicate en gevoelige dossier niet gemaakt worden. Op basis van de reactie en antwoorden van de wethouder overweegt de fractie om de verantwoordelijk wethouder een gele kaart te geven. Helaas heeft deze wethouder al eens eerder een gele kaart ontvangen en iedereen weet wat twee maal geel betekent. 15 De heer Rossel zegt dat er lang over dit stuk in de commissie is gepraat. GroenLinks is blij met de transparantie die het college tijdens dit dossier laat zien. Het is een taai, uitvoerig en pijnlijk dossier. Raadsbreed leeft het gevoelen dat dit geen prettig dossier is qua financiële en mens kant. Al sinds eind 2011 wordt er over 'van binnen naar buiten' gepraat. De WSW'ers moeten veel meer naar reguliere werkplekken, maar om dat voor elkaar te krijgen moet men weten wat deze mensen aan capaciteiten hebben. Daar wordt al 20 bijna twee jaar over gepraat maar GroenLinks voelt bìj WOZL te weinig urgentie om daar de eerste prioriteit aan te geven. De heer Dijk heeft ook al aangegeven dat juist omdat mensen niet op de juiste plek zitten ze improductief worden, daardoor te weinig inkomsten genereren en er daardoor juist verliezen ontstaan. Daarom nogmaals een dringend beroep om alle prioriteit te geven om competentie-inzicht voor elkaar te krijgen. En omdat er na al die tijd nog geen plan is dient hij een motie in en hij hoopt op een brede steun van 25 de raad om hier aandacht aan te besteden. Er zijn in de commissie door meerdere partijen opmerkingen gemaakt over de rol van de raad in dit geheel, zeker als het gaat om de financiële kant. Zijn partijen bereid om de rol van de raad anders te laten zijn? Hoe denken de partijen daar over? Als de raad een formele rol wil hebben, dan moet daarover worden gepraat. Er is in de commissie ook over de adviesraad gesproken, aanbevelingen zijn al onderstreept. Een van die 30 aanbevelingen is om een adviesraad in te stellen. De griffier is daar ook mee bezig en de WOZL ook. Brunssum en Onderbanken hebben daar recent ook moties voor aangenomen. GroenLinks zal instemmen met het ontwerpbesluit, hoewel de gevolgen voor de gemeente nog niet duidelijk zijn. GroenLinks is heel erg benieuwd naar de uiteindelijke financiële cijfers. Het tekort van 10 miljoen euro is dit jaar al met 4 miljoen opgelopen. Kerkrade zal een kwart van alle tekorten voor haar rekening moeten 35 nemen, dat zullen dus flinke bedragen zijn, alleen al dit jaar en laat staan in meerjarig perspectief. In de tweede motie wordt aangegeven dat het niet zo kan zijn dat er een uitvoeringsorganisatie is waar steeds maar tekorten zijn en dat die tekorten dan steeds maar worden afgewenteld op de begroting van de gemeente. GroenLinks vindt dat financiële nadelen ook zoveel mogelijk binnen diezelfde begroting opgevangen moeten worden. Er is echter geen begin van een antwoord in die richting daaromtrent. Daarom 40 een tweede motie met het verzoek aan het college om voor het einde van het jaar te komen met mogelijkheden waarop binnen WOZL bezuinigd kan worden, dan wel waar extra inkomsten gegenereerd kunnen worden, zodat deze tekorten binnen de begroting in meerjarig perspectief kunnen worden verkleind. De heer Eijdems vindt dat de voorziene en onvoorziene tegenvallers de gemeente niet ontslaat van de verantwoordelijk en de taak. Het tij moet echter keren. Zo kan men niet verder en er kan niet met verliezen 45 blijven worden gewerkt. De termijn moet geen vijf maar liever drie jaar zijn. Dat is meer een versobering van de uitgaven. Het uitgangspunt is dat de mens centraal moet blijven staan, rekening houdend met zijn capaciteiten en competenties. Mevrouw Housen zegt dat ook de WOZL inmiddels heeft ervaren dat niet alle wegen met rozenbladeren zijn geplaveid. De voorliggende begroting laat een somber financieel scenario zien. Bij de behandeling in de 50 commissievergadering heeft het CDA hierover kritische opmerkingen gemaakt. Omdat de gemeente verantwoordelijk is voor mensen die voor werkgelegenheid op gemeentelijke hulp aangewezen zijn en anderzijds omdat diezelfde werkgelegenheid in de toekomst betaalbaar moet blijven. In een bezuinigingstijdperk geen gemakkelijke klus. Was er eerst nog sprake van een afname van de kosten laat de realiteit nu een ander beeld zijn. De oplossing van Licom naar WOZL pakt achteraf veel duurder uit dan Pagina 6 van 33

7 verwacht. Het CDA wil koste wat kost een nieuw Licom-dossier voorkomen. Daarom met klem het verzoek om een periodieke financiële en beleidsmatige toetsing zodat het proces te volgen is. Het CDA hoopt dat het vertrouwen bewaarheid wordt en stemt in met de zienswijze van de begroting 2013, 2014 en de meerjarenraming. 5 Met betrekking tot de moties van GroenLinks is het CDA van mening dat deze overbodig zijn omdat de wethouder heeft toegezegd dat ze onderdeel van het nieuwe beleidsplan gaan uitmaken. De heer Schlangen meldt dat in de commissie van 19 juni de zienswijze van de fractie is afgegeven, die aangaf dat zijn fractie ondanks de financiële tegenvallers vertrouwen heeft in de aanpak van het nieuwe bedrijf en daarmee ook in de financiële stukken die aan dit besluit ten grondslag liggen. Op gestelde vragen 10 en gegeven suggesties is op adequate wijze geantwoord. Natuurlijk heeft de fractie aangegeven dat het welzijn van de mensen op de werkvloer belangrijk is en dat beschut werken aandacht moet krijgen. De ontwerpbegroting kan doorgaan. De moties van GroenLinks worden gesteund omdat deze geen belemmering geven voor het uitvoeren van het beleid, maar meer worden gezien als een stok achter de deur om het goed uitte voeren. 15 De heer Sulmann is namens zijn fractie niet blij met deze forse overschrijding. Kijkend naar de voornaamste oorzaken ziet men echter een ander beeld. De eenmalige uitkering van euro die eind 2012 is overeengekomen was ook in de oude Licom bovenop de tekorten er bijgekomen. Ook de wijziging van de werkgeverslasten en sociale premies had niemand kunnen voorkomen. Het groepsvervoer was bij de Licom wegbezuinigd, de nieuwe organisatie heeft ervoor gekozen dit in stand te houden waardoor een gat ontstond 20 in de begroting. Is dat slim? Ja en nee. Ja, omdat in de hectiek van het faillissement en het schrappen van groepsvervoer nog meer onrust en stress had veroorzaakt bij deze medewerkers die het sowieso al moeilijk hadden. En nee, omdat er niet goed is gekeken of er wel dekking voor was. Maar zijn fractie kan zich voorstellen dat er in de hectiek van het faillissement en de overname van de bedrijfsonderdelen en de doorstart iets over het hoofd wordt gezien. Want het ging over mensen die in een onzekere periode zaten en 25 toch nog iedere dag naar hun werkplek gingen. De fractie heeft goed geluisterd naar de beantwoording van de vragen. Twee punten zijn naar voren gekomen: er moeten oplossingen komen om de steeds maar stijgende kosten tegen te gaan en er moet iets gedaan worden aan de inkomstenkant. Want ook de gemeente kan geld maar een keer uitgeven. Er moet zo snel mogelijk worden gestart met de competentiemeting van de medewerkers. Beide punten zijn ook verwoord in de moties die bij dit agendapunt horen. De wethouder 30 heeft samen met de heer Dijk al aangegeven dat dit al in gang gezet is of op korte termijn gaat gebeuren. Hij vraagt de wethouder dan ook de raad op de hoogte te houden. De fractie vindt de beide moties overbodig, vanwege de toezegging van de wethouder. De fractie gaat verder akkoord met het ontwerpbesluit. De heer Rossel zegt dat de PvdA zegt geluisterd te hebben naar de wethouder en de heer Dijk, maar de heer Dijk heeft heel duidelijk gezegd dat pas sinds kort een manager Mensontwikkeling is aangesteld en deze pas 35 met één hele specifieke groep WSW'ers aan de slag is gegaan om de competenties in beeld te krijgen. Maar het blijkt dat er nog geen enkel tijdspad of capaciteitplan is gecreëerd om de hele kaartenbak aan WSW'ers door te lichten. Waarom zegt de PvdA dan dat het wel allemaal goed gaat? De heer Schlangen antwoordt dat hij niet zegt dat alles al is geregeld, maar het is in gang gezet of het wordt op korte termijn in gang gezet. 40 Wethouder Szalata antwoordt dat het voor het college ook echt slikken was toen er een tekort van 4,37 miljoen op tafel kwam. En uiteraard heeft dat veel vragen opgeroepen, maar daarop zijn transparante antwoorden gekomen. De directie van WOZL heeft duidelijk haar visie gegeven. De analyse van het additioneel tekort is heel erg van belang. Er is een aantal externe factoren, zoals de eenmalige uitkering. Ook 45 zaken waarop niet was gerekend en die niet zo waren aangekondigd lagen hieraan ten grondslag. Deze sloegen een gat in de begroting. Dit tekort was overigens ook bovenop het tekort van Licom terecht gekomen, dat wordt wel eens vergeten. Daarnaast was er een aantal interne factoren. Deze waren weliswaar gedeeltelijk beïnvloedbaar, maar er is ook gekeken naar menselijke en kwalitatieve afwegingen. Het vervoer was bij Licom als besparing ingeboekt, 50 maar in de crisisperiode is besloten het vervoer voor de mensen in stand te houden, juist vanwege de enorme onrust die er al was. Dat was echter niet in de begroting terechtgekomen. Dat is niet goed te praten, maar men kan er wel begrip voor hebben. Het was een zeer hectische periode waarin dit heeft plaatsgevonden. Men was vooral bezig met de 4200 medewerkers binnen boord te houden en het werk te behouden. Begrip hiervoor gevraagd dus. Pagina 7 van 33

8 Het transitieproces is ook laat ingezet omdat men niet de juiste mensen vond voor het management terwijl dat wel in deze fase van groot belang is. Er ligt een enorme taak en ook voor de komende jaren. Er moesten goede mensen op goede plekken komen en dat duurde langer dan verwacht. Nu gaat men versneld inzetten op de mensontwikkeling en men verwacht zelfs dat men de achterstand van 5 drie maanden voor een deel kan inhalen. WOZL is een bedrijf waar de WSW'er centraal staat en wil men het werk voor deze groep behouden, dan moet de transitie op een goede manier worden ingezet en dat kan alleen maar met goede mensen. Mensen die mee kunnen en die mee willen, want dat speelt ook een rol. De heer Jacobs zegt dat men toch wist wat voor vlees men in de kuip had toen men 150 cao'ers overnam. Maar het tegendeel is waar. Het was een onderdeel van de deal met de curator. Er was totaal geen inzicht in 10 wat voor een mensen mee overkwamen. Vandaar ook jaarcontracten en het feit dat is gezegd dat iedereen werd overgenomen, waarbij wel werd gezegd dat in dat jaar bekeken zou worden of mensen mee kunnen en willen. WOZL moet een faire kans krijgen. In de crisisperiode zijn goede stappen gezet en inmiddels is er een bedrijfsplan waarin mensontwikkeling en cultuurontwikkeling en het afstoten van risicovolle en 15 kapitaalintensieve ondernemingen centraal staan. In september komt een concretisering, doelstellingen, een punt op de horizon. Daarmee wordt teruggekomen in de raad. Daarom met klem het verzoek om WOZL een kans te geven. Er wordt gewag gemaakt van een presentatie maar deze is haar niet bekend. Maar het feit dat de heer Dijk heeft aangegeven dat op beschut geld moet worden bijgelegd, dat is niet vreemd. Dat is al vaker in de 20 commissie aangeven. Beschut zal nooit een winstgevend onderdeel worden en het zal dan ook in de toekomst blijvend geld vragen. Betreffende een onafhankelijk financieel adviseur: er zit op dit moment een vierkoppig management. Er zijn mensen van buitenaf ingevlogen. Op dit moment blijkt dat men het heel goed in handen heeft, het is goed te volgen wat er allemaal gebeurt en het is heel transparant. In de toekomst komen kwartaalrapportages en ook 25 daarin is goed te volgen wat binnen het bedrijf gebeurt. Alle informatie die er is, is gedeeld en dat is op een zeer transparante manier gebeurd. De moties zijn inhoudelijk prima, maar ze zijn overbodig omdat deze zaken al uitdrukkelijk bij de directie van WOZL zijn neergelegd, daar wordt in september op teruggekomen. 30 Tweede termijn De heer De Groot zegt dat in de moties een aantal wezenlijke zaken staan, maar het is toegezegd dat het gaat gebeuren. In de raad moet wel een keer worden gesproken in hoeverre er besluitvorming in de raad kan plaatsvinden. Die discussie moet een keer worden aangegaan. Voor de rest gaat hij akkoord. De heer Jacobs ziet niet in waarom de moties niet gesteund zouden kunnen worden, ondanks de 35 toezeggingen. Want juist daar zit de crux van het hele verhaal en de wethouder komt daar helemaal niet op terug: welke lering trekt de gemeente hier nu uit? Het was druk en het was crisis, dat klopt allemaal, maar euro over het hoofd zien is nogal wat. Er moet daarom vertrouwen teruggewonnen worden, vertrouwen dat er nu nog niet is. Door simpel te zeggen dat het druk was en dat men voor 4200 man bezig was, dat is logisch. Maar verder moet er dan wel lering worden getrokken uit wat er gebeurd is en dat mist hij 40 compleet. Dat is jammer. Zorg ervoor dat dit niet nog een keer gebeurt, zet daarom liever een extern adviseur in die het vertrouwen kan teruggeven. Want de puinhopen die er nu zijn, zijn onder andere ontstaan terwijl men erbij stond en er naar keek. Dat moet worden voorkomen. De heer Rossel vindt het heel wezenlijk dat er een adviseur of adviserend orgaan komt. Betreffende de moties zegt men wel dat men er mee bezig is, maar dat zegt men al twee jaar. Er worden nu hele prille stapjes 45 genomen, maar hij hoort niets van urgentie of prioritering. Dat is nu wel wat deze moties uitspreken. Een prioriteit leggen om te kijken hoe zaken binnen de begroting op orde gekregen worden en anderzijds om te kijken wat de mensen kunnen en waar ze kunnen werken. Daar moet een plan voor komen. Als er geen meerderheid is voor deze essentiële moties, dan houdt hij ze aan totdat in september de nadere informatie komt. Als het dan nog niet voldoende is, dan kunnen de moties alsnog in stemming worden gebracht. 50 De heer Eijdems meldt dat zijn fractie de moties niet steunt. Hij wil de eerste concrete voorstellen afwachten en de argumenten van de wethouder volgen. Mevrouw Housen ondersteunt het voorstel om de moties aan te houden, het is een goed voorstel. De vraag is wanneer de eerste kwartaalrapportages komen. Komt de eerste financiële en beleidsmatige toetsing in september? En komt deze ook periodiek? Pagina 8 van 33

9 De heer Schlangen kan zich vinden in het voorstel om de moties aan te houden. Wethouder Szalata vindt dat het praten over de formele rol van de raad straks in de governance structuur aan de orde komt. Dan kan die discussie daarop aanhaken. De heer Rossel vraagt of dat in kan houden dat mogelijk de GR zelf gewijzigd moet worden. 5 Wethouder Szalata kan dat niet zo zeggen, dat hangt van de discussie af. De heer Rossel antwoordt dat als de GR niet wordt gewijzigd, de formele rol van de raad in de hele planningen control cyclus niet anders wordt dan wat hij nu is. Wethouder Szalata antwoordt dat dit zou kunnen, maar er zullen altijd afwegingen zijn en die moeten erbij bezien worden. Daar wil ze niet op vooruitlopen. 10 De situatie in de crisisperiode is een hele andere dan de situatie nu, als het gaat over financieel beleid dan zijn er meerdere groepen die zich daarmee bezig houden, zoals financiële ambtenaren, de wethouder van financiën. Zij krijgen de stukken en geven daar een advies over. Wat dat betreft denkt ze dat het leringtrekken uit hetgeen is gebeurd nu zeker geborgd is. De heer Jacobs vraagt of het nu wel of niet geborgd is. 15 Wethouder Szalata vindt het een hele lastige vraag. Ze gaat er vanuit dat het wel geborgd is, maar ze kan niet garanderen dat er nooit meer een fout wordt gemaakt, dat zou onzinnig zijn. Maar het is zo goed als mogelijk veilig gesteld. Er is nu een goede controle en er wordt goed naar gekeken. Betreffende de competentiemetingen ligt daar absoluut wel prioriteit. Er wordt in september op teruggekomen en dan wordt ook besproken wat er in de tussentijd is gebeurd. 20 Wanneer de kwartaalrapportages precies komen is haar niet helemaal duidelijk, antwoord hierop volgt schriftelijk. 25 De voorzitter constateert dat de Fractie Jacobs geacht wordt tegengestemd te hebben, de heer Rossel houdt de moties aan vanwege de toezegging van de wethouder dat dit qua inhoudelijkheid nog aan de orde komt. Het ontwerpbesluit wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT JAARREKENING De heer Rossel zegt als voorzitter van de Rekenkamercommissie dat deze twee keer bijeen is geweest, op 13 en 19 juni. Er is vergaderd met college, ambtenaren en de accountant over de rechtmatigheid en de waarheidsgetrouwheid van de jaarrekening. Er is na die twee vergaderingen geconstateerd dat beiden niet in 35 het gedrang zijn. Hij bedankt de accountant voor de nieuwe vorm van managementsamenvatting. Deze zit bij de stukken. Deze samenvatting is voor de raad een zeer goed en welkom handvat om nog eens beknopt terug te kijken naar de jaarrekening. Hij adviseert de raad in te stemmen met de jaarrekening. De heer De Groot heeft geen opmerkingen. Het is voor zijn fractie akkoord. De heer Roland is namens zijn fractie ook akkoord. 40 De heer Rossel meldt dat GroenLinks een aantal vragen heeft die niet nu beantwoord hoeven te worden, maar die wel schriftelijk moeten terugkomen. Zo is het niet zo fijn dat raadsbesluiten van vorig jaar april niet zijn nageleefd, zoals rondom de aankooppercelen van BNC/Atrium-terrein. Er is toen duidelijk aangegeven dat het college op alle punten met separate voorstellen naar de raad zou komen, dat is niet gebeurd. Het college heeft al excuses aangeboden en gezegd het aan te pakken, GroenLinks neemt hier nu genoegen mee. 45 De accountant heeft geadviseerd de grondexploitatie frequenter te monitoren, met name de financiële kant daarvan. De gemeente kijkt een keer per jaar naar die exploitatie, maar aangezien dit advies expliciet wordt gedaan wil hij voorstellen dat de commissie GEZ na het reces eens gaat kijken hoe ze met dit advies moeten omgaan. Verder vraagt hij het college hoe het kan dat bij de accountantscontrole is gebleken dat 79 van de 572 Wmo-aanvragen niet tijdig zijn afgewikkeld en een besluit hebben gehad. Wat zijn daar de redenen van? 50 De accountant constateert ook dat de reservepositie van Kerkrade met bijna 21 miljoen euro vorig jaar is afgenomen. Van 35 naar 247o van het balanstotaal, dat baart GroenLinks zorgen. Met name ook omdat zowel de accountant als het college stellen dat de weerstandscapaciteit zwaar onder druk staat. Hoe gaat de raad ervoor zorgen dat die weerstandscapaciteit verbeterd gaat worden? Misschien kan het college voor oktober een voorzet doen hoe die capaciteit kan worden verbeterd. Pagina 9 van 33

10 De accountant heeft ook een advies uitgebracht over periodiek frauderisico-analyse binnen de ambtelijke organisatie. Dit omdat creatief boekhouden vanwege de financiële druk zou kunnen plaatsvinden. Daarvoor moet worden gewaakt. Is het college ertoe bereid die fraude-analyses periodiek te maken? Wanneer komt er nieuw klimaatbeleid? Want het programma klimaatbeleid is eigenlijk al afgelopen en heeft 5 nu een uitloop. Kan het college de raad direct na het reces informeren over hoe dit wordt opgepakt? Hetzelfde geldt voor het integraal huisvestingsplan onderwijs. Dat is eigenlijk al in 2010 afgelopen. Hoe wordt dat plan geactualiseerd en wanneer? En kan er in de commissie GEZ na het reces gekeken worden naar de evaluatie van het gemeentelijk rioleringsplan? Die zou in 2012 hebben plaatsgevonden maar dat is niet in de commissie besproken. De grafiek met betrekking tot de rioolheffingskosten baart namelijk zorgen. Op 10 lange termijn zou de heffing zelfs gaan verdubbelen, mede door het krimpeffect. In de Rekening in een Oogopslag wordt gesproken over een toename van 16 fte in het algemeen personeelsbeleid. Wat zijn die 16 fte's? Mevrouw Bremen geeft aan akkoord te zijn met de rekening. De heer Ruiters dankt namens het CDA de Rekenkamercommissie voor het gedane werk en het onderzoek. 15 Wel een tekstuele opmerking: er wordt steeds de verkeerde naam van de accountant in de stukken gebruikt. Deloitte en Touche bestaan al jaren niet meer. Het is Deloitte. De heer Schlangen heeft geen reden om geen goedkeuring te verlenen over het stuk. Wel had hij ook graag antwoord op de fte-vraag van de heer Rossel. De heer Van Drunen geeft ook formeel akkoord. 20 Wethouder Schneider antwoordt met betrekking tot de vragen rondom de aankoop van de percelen van het BNC/Atrium-terrein dat de Rekenkamercommissie haar werk goed heeft gedaan. Zij heeft gezien dat er wellicht iets onrechtmatigs had kunnen plaatsvinden. Ze heeft er duidelijk op gewezen. Er is overleg geweest en er heeft een heel duidelijk onderzoek plaatsgevonden wat er mogelijk is en wat de grenzen van 25 rechtmatigheid waren. Op het moment dat de afspraak onderling wordt gemaakt om raadsvoorstellen richting raad te brengen waarin een besluit moet worden genomen, dan moet dat ook gebeuren, wat dat betreft onderstreept hij de woorden van de heer Rossel. Daarnaast stelt hij voor de vragen van GroenLinks schriftelijk te beantwoorden. Het onder druk staan van de weerstandscapaciteit is natuurlijk een signaal dat de raad en het college zich ter harte moeten nemen. Er moet 30 goed naar de keuzes worden gekeken die binnenkort gemaakt moeten worden. De raad maakt als hoogste orgaan de keuzes. Betreffende de naam van de accountant heeft de heer Ruiters gelijk, maar in het verslag staat wel de juiste naam. Spreker zal nog een keer doorgegeven dat de naam correct gebruikt moet worden. Ten slotte wil hij iedereen bedanken die betrokken is geweest bij de samenstelling van de jaarrekening Toegevoegde artikel 39-vragen ingediend door Burgerbelangen, Fractie Jacobs en GroenLinks De heer Rossel vertelt dat de gemeente 27 januari een presentatie heeft gegeven over de financiële contouren van de gemeente. Er is toen een gemeentelijke inventarisatie gedaan van mogelijke investeringsambities met 40 een totaal bedrag van 52,4 miljoen. Het college zag echter maar voor 20 miljoen ruimte om te investeren. Daarop hebben diverse raadsleden die gemeentebrede inventarisatie opgevraagd, maar de informatie is tot op de dag van vandaag nog niet verstrekt. In de laatste raadscommissie AZM is daar opnieuw een discussie over gevoerd en toen heeft wethouder Schneider heel duidelijk gezegd bereid te zijn die lijst wel beschikking te stellen mits de raad dat wilde. In de ogen van de drie fracties die nu de artikel-39-vragen indienen heeft de 45 raad recht op de lijst met totale investeringsmogelijkheden. Juridisch is dat ook uitgezocht. Daarom heeft de wethouder 8 pagina's juridische onderbouwing daaromtrent ontvangen. De fracties hebben daar verder vier vragen over: 1) Deelt het college de mening van Burgerbelangen, Fractie Jacobs en GroenLinks dat op basis van artikel 169 lid 3 Gemeentewet de door diverse raadsleden gevraagde gemeentebrede inventarisatie van plannen 50 en projecten met een totale ambitie van 52,4 miljoen euro alsnog per direct beschikbaar gesteld dient te worden? De diverse beperkingen in de informatieplicht voor het college die volgen uit jurisprudentie Wet Openbaarheid van Bestuur en Gemeentewet eveneens in ogenschouw nemend? En zo nee, hoezo niet en als deze vraag met ja wordt beantwoord: Pagina 10 van 33

11 2) Kan de meermaals gevraagde informatie deze week nog ter beschikking gesteld worden? Zo nee, hoezo niet? 3) Hoe gaat het college er toekomstig voor zorgen dat rechten en plichten inzake de informatievoorziening richting raad of raadsleden beter geborgd zullen gaan worden? 5 4) Is het college bereid openlijk excuses aan te bieden voor de onjuiste gang van zaken en zo nee, hoezo niet? Wethouder Schneider antwoordt dat hij afgelopen dinsdag inderdaad een 8 pagina's tellend document heeft ontvangen waarin een opsomming staat van een aantal wetteksten en artikelen en tussenconclusies. Als er 8 10 pagina's met wetteksten worden verzameld, dan is het jammer dat er geen 9 e pagina bijzit waarin aangegeven staat wat de stellingname is ten opzicht van de argumentatie in het verleden, toen er bewust voor was gekozen om de informatie niet te verstrekken. Daar zit namelijk een achterliggende gedachte bij. Jammer dat dat niet is gebeurd. Betreffende de beantwoording van de vragen: 1) De raad kan de informatie opeisen, het college had echter gehoopt dat de argumenten waarom er tot een 15 beleidsarme voorjaarsnota is gekozen tot een collectief draagvlak in de raad hadden geleid. 2) Ja, dat zal gebeuren. De heer Rossel was echter al op de hoogte van het feit dat spreker sowieso van plan was om dit tijdens de raad kenbaar te maken. 3) Dit hoeft niet beter geborgd te worden aangezien de verstrekking van de gevraagde informatie tot op heden niet heeft plaatsgevonden op basis van het feit dat de genoemde lijst deel uitmaakt van een voorbereidend 20 proces ten behoeve van de raad en dus niet vanwege de ontkenning van de rechten en plichten inzake de informatievoorziening voor de raad. Er is dus geen ontkenning, er is alleen beargumenteerd aangegeven waarom het college het niet verstandig acht om die informatie te overhandigen. Er hoeft dus ook geen betere borging te worden ontwikkeld. 4) Nee, het college is niet bereid openlijk excuses aan te bieden omdat de argumenten waarom het college 25 het onverstandig vindt om slechts een deel van een voorbereidend proces met de raad te delen overeind blijven staan. Het jaarrekening wordt zonder hoofdelijke stemming vastgesteld. 30 PUNT 14 VOORJAARSNOTA De heer De Groot vindt de redenen waarom de voorjaarsnota beleidsarm is nu wel duidelijk. Wel jammer 35 want er kan nu geen inhoudelijk debat worden gevoerd over de keuzes die daarin gemaakt worden. De WD hoopt dat het straks met de toezeggingen die zojuist ook zijn gedaan goed wordt gedaan in de najaarsnota, om voor Kerkrade verantwoorde keuzes te maken. Er zijn met name zorgen over de weerstandscapaciteit. Het is dus dringend daar straks goed over te praten en er goed op voorbereid te zijn. Hij gaat ervan uit dat dit ook in de najaarsnota gaat gebeuren. 40 De heer Roland vertelt dat het nieuwe college een beleidsarme voorjaarsnota heeft gepresenteerd omdat men een gedegen en afgewogen besluitvorming wil hanteren gezien de omvang van de bezuinigingsoperatie. Ook Omdat de gevolgen van de mei-circulaire nog niet zichtbaar zijn. Overigens, andere gemeenten hebben die informatie wel al verwerkt. Hij zal dan ook niet ingaan op individuele zaken zoals het Centrumplan en het bestemmingplan Maria Goretti, dit komt in de loop van de vergadering nog wel en tijdens de algemene 45 beschouwingen. De spanning van de bezuinigingsoperatie is zowel ambtelijk als bestuurlijk voelbaar. Anticiperen op gemeentelijke, bestuurlijke, sociale en maatschappelijk/culturele ontwikkelingen gekoppeld aan de te hanteren normen en waarden moeten inzichten geven. Deze inzichten moeten leiden naar een effectief beleid met oog voor belangen en behoeften van andere partijen. Er kan dan ook worden geconstateerd dat er tegengestelde belangen zijn en dat zowel de bestuurders als de ambtenaren vaak het 50 gevoel hebben een januskop te bezitten, het beeld met twee gezichten. Snijden in eigen vlees spreekt kiezers meer aan dan het snoeien in voorzieningen. Anderzijds moeten politieke waarden buiten de bedrijfsvoering blijven. Het zal dus een hele klus worden voor het college om een beleidsarme begroting voor 2014 samen te stellen. De Fractie Jacobs roept al jaren om de dialoog met elkaar aan te gaan over de bezuinigingen of de herprioriteringen. Helaas wil deze dialoog met het college en de coalitie maar niet op gang komen en wordt Pagina 11 van 33

12 er geen gevraagde of nadere informatie verstrekt. Dus staat deze raad, maar zeer zeker de oppositie, op achterstand. Ze heeft geen goed inzicht in wat er te gebeuren staat. Veel mogelijkheden tot bezuinigingen heeft de gemeente niet. De meest voor de hand liggende zijn minder taken, efficiënter uitvoeren of lastenverzwaring voor de burgers. Is er nog wel oog voor andere mogelijkheden? Zoals het benutten van de 5 gemeenschapszin van de burgers? Fractie Jacobs heeft tijdens de Algemene Beschouwingen van vorig jaar al op de gemeenschapszin van de burgers gewezen. Toen was de vraag of er een extra werkgroep moest worden ingesteld om te onderzoeken waar de stad nog verfraaid kon worden. De mening van de fractie was dat er geen extra werkgroepen nodig zijn, want de burgers zijn zelf de beste werkgroepleden. Het efficiënt benutten van de directe banden met inwoners en bedrijven en de sterke gemeenschapszin biedt kansen. Maak gebruik 10 van de betrokkenheid van de burgers. Men kan de traditionele inspraak ombuigen naar constructieve gesprekken met de gemeenschap over de opgave die de gemeente te verhapstukken heeft. De grote uitdaging is het vasthouden aan de bezuinigingsdoelstellingen en het voorkomen van halve compromissen. De uitdaging voor de gemeente is om meer verantwoordelijkheidsbesef bij de burgers neer te leggen. Ook heeft de Fractie Jacobs al meerdere malen gewezen op het inzetten op samenwerking, waardoor de gemeente taken 15 efficiënter kan uitvoeren. Samenwerking met een andere gemeente was tot nu vaak not done, een verboden thema. De bezuinigingsopgave, gedicteerd door de huidige regeringscoalitie, maakt dat de noodzaak tot samenwerking meer aandacht krijgt en zelfs een must moet zijn. Naast efficiëntievoordelen hebben de gemeenten ook belangen bij het verkleinen van hun kwetsbaarheid, zonder hun zelfstandigheid direct op te geven. Fractie Jacobs is er voorstander van om de huidige tijdsgeest aan te grijpen en 20 samenwerkingsmogelijkheden te onderzoeken. Afgelopen week bleek al bij de informatieavond over de samenwerking van de GBRD en de Waterschappen dat te lang wachten ook nadelige gevolgen kan hebben. De Fractie Jacobs wil hier graag over meedenken en duidelijke kaders stellen waar de gemeente op afgerekend kan worden. Verder: hoe betrekt je de burger bij de politiek? Goed afgestemde communicatie is hierbij het sleutelwoord. 25 Er kan een oproep worden gedaan op de gemeenschapszin van ons Kerkrade. Als men goed met elkaar communiceert werpt dit vruchten af. Dat was al te zien op de reacties op de droombrief. Transparantie staat bij de fractie hoog in het vaandel. Het doet de fractie dan ook deugd dat deze raad, de wethouder en de ambtenaren zijn gestart met een werkgroep om te komen tot een nieuwe opzet van de begroting. In deze begroting nieuwe stijl zal meer duidelijkheid komen over de relatie tussen de partijprogramma's, dus wat de 30 politiek belooft, het college programma en de uitvoering hiervan. Aan de hand van een kadernota waarin duidelijk staat wat men wil, hoe dat bereikt moet worden en wat het kost. Dan kan er tijdens de behandeling van de voor- en najaarsnota worden getoetst of de gemeente nog op de goede weg zit en wordt voorkomen dat bezuinigingen worden ingepland die later niet worden nagekomen. Anticiperen bij uitstek. Deze raad staat voor een grote opgave. De Fractie Jacobs zal deze bezuinigingsoperatie positief kritisch en transparant 35 benaderen en daarbij de mens centraal laten staan. De heer Rossel vindt dat de beleidsarme voorjaarsnota laat zien dat Kerkrade inmiddels zo lek is als een vergiet. In het document zelf staat dat er in meerjarige zin een bezuinigingsopdracht oplopend tot 7 miljoen euro structureel ligt. Het college heeft echter vandaag de cijfers van de meicirculaire gepresenteerd. Tot en met 2017 loopt het jaarlijks tekort op tot 9 miljoen euro per jaar, zelfs dit jaar is er door de mei- circulaire 40 amper 3 ton positief over. En dan zijn andere tegenvallers nog niet meegenomen, zoals het enorm oplopende tekort bij de WOZL. Kerkrade moet ongeveer 257o van die tegenvallers voor haar rekening nemen en dat tekort is dit jaar ook nog eens 10 miljoen euro. Met dit soort niet-actuele voorjaarsnota's kan men geen kant op. GroenLinks vreest dat in het najaar de bezuinigingsopgave in meerjarige zin oploopt tot tussen de 10 en 15 miljoen euro. Ofwel 5 tot 107o van de totale uitgaven van de gemeente. Het is echter de raad zelf die niet 45 stuurt en passief achterover hangt alsof er niets aan het handje is. De raad heeft altijd de bal bij het college laten liggen om met voorstellen te komen om de begroting sluitend te houden. En nu het college niet met deze voorstellen komt is er ook geen kritiek te horen vanuit diezelfde partijen die deze koers hebben uitgestippeld. Niemand volgt dit meer. Zo inconsistent als men maar kan zijn. GroenLinks roept al tijden om een fatsoenlijke kerntakendiscussie. Want 5 tot 107o bezuiniging kan niet zonder zaken die de gemeente nu 50 doet te laten. Dan zullen er drastische beslissingen genomen moeten worden. Sinds 2012 heeft het college boekjes geproduceerd in bijna alle kleuren van de regenboog betreffende de mogelijkheden voor bezuinigingen. Eind 2012 heeft het college nog op vraag van GroenLinks zeer uitvoerig informatie gegeven over beïnvloedbare en niet beïnvloedbare kosten. Men kan GroenLinks dan ook niet wijs maken dat er bij deze voorjaarsnota nog geen bezuinigingen doorgevoerd hadden kunnen worden of dat de raad niet zelf de Pagina 12 van 33

13 handschoen kan oppakken om keuzes te maken. Het is eerder een kwestie van niet willen dan van niet kunnen. De bezuinigingsvisie van het college en de raad hebben tot nog toe laten zien dat men weinig competent handelt. In 2012 is bij de voor en najaarsnota al structureel meer als 4 miljoen euro per jaar bezuinigd. En sinds deze bezuinigingen komt het ene na het andere gevoelige nieuws naar buiten. Zo blijkt er 5 zelfs 1,4 miljoen jaarlijks bezuinigd te worden bij hulp in het huishouden bij de Wmo, wordt de bezuinigingsopdracht inzake schoolzwemmen niet uitgevoerd door het college, zoals met de raad afgesproken, en is er ook nog eens nieuws dat de bezuiniging Schuldhulpverlening niet gerealiseerd gaat worden, ledereen die basisschool ooit heeft gehad snapt dat op deze incompetente bezuinigingsactie het tekort almaar groter wordt. Zolang de raad het balletjes bij het college laat en de raad ja en amen knikt 10 wanneer er ondoordachte voorstellen liggen, dan wordt het nooit wat. De geleidende schaal richting financiële bodemloze put is al ingezet. Artikel 12 doemt op in de verte en de provincie heeft vandaag aangekondigd alle 33 Limburgse gemeenten volgend jaar extra te controleren aangezien door de op handen zijnde decentralisaties nog meer financiële problemen te verwachten zijn. GroenLinks vreest dat na maart volgend jaar een ander en beter bestuur met ook een goed onderbouwde visie deze gemeente moet gaan 15 redden om niet de financiële afgrond in te storten. Hopelijk is Kerkrade niet voor die tijd al een artikel 12 gemeente geworden. Over dat onverantwoord handelen heeft een inmiddels opgestapte wethouder een paar maanden geleden geschreven. Nergens is ooit over de inhoud van die brieven gesproken. Zeker niet in de politiek. Niet dat GroenLinks het altijd eens is geweest met die persoon, maar feit is dat wordt verzwegen wat oud wethouder Terpstra schreef en gelet op de huidige gang van zaken is dit een teken aan de wand dat hier 20 een kern van waarheid in moet zitten. Het college handelt ook niet transparant, bijvoorbeeld inzake de investeringslijst. Er wordt door het college wel voorgesorteerd op bepaalde investeringen, maar wat alle mogelijkheden zijn ziet de raad niet en vanavond worden alweer keuzes door de raad gemaakt uit het voorgesorteerde aanbod van het college. Zoals het Centrumplan en de aankoop Industriestaat en de Anstelvallei. Uiteraard kan er uren worden gepraat over 25 dit stuk maar dat zal weinig opleveren. GroenLinks zal niet instemmen met een niet actuele en visieloze voorjaarsnota. GroenLinks roept de collega's in de raad opnieuw op zelf een duidelijke toekomstkoers qua taken voor Kerkrade te gaan bedenken. Begin met de kerntakendiscussie. Iedere gemeente om Kerkrade heen is bezig met visiedocumenten voor 2014 vast te stellen en de raad hier wacht tot het najaar en heeft zelf niet de lead. Opmerking richting WD wethouder de heer Schneider: waar is hij mee bezig? Wanneer gaat hij 30 aanpakken in plaats van doorschuiven? Mevrouw Bremen vindt een belangrijke doelstelling van de voorjaarsnota dat de raad denkwijzen en voorstellen kan inbrengen die dan kunnen worden meegenomen bij de opstelling van de begroting en de najaarsnota. Op dit moment is dat een utopie. De voorjaarsnota is beleidsarm en dat is begrijpelijk, gezien de wijzigingen die in het college hebben plaatsgevonden. Het nieuwe college staat dan nu wel voor de opgave 35 om in het najaar met een zeer beleidsrijke nota te komen, maar zonder dat de gemeente zich rijk kan rekenen. Integendeel, de gemeente moet fors bezuinigen. Dat wordt het best geïllustreerd door de baten en lasten per beleidsveld die vorig jaar in de voorjaarsnota meteen positieve reeks van h 9, t 81, +15, H 34 en + Ā2 werd afgesloten, waar nu de cijfers: , 112, 5.987, 6.207, zijn. De kaasschaafmethode is niet meer voldoende om echt om te buigen. Nog los van de nieuwe taken die in het 40 kader van de decentralisaties van rijkstaken op ons af zullen gaan komen. In dit kader hoopt de fractie dat de nieuwe werkgroep inzake de begrotingcyclus waaraan nu iedere fractie en de wethouder van financiën deel neemt, methodes gaat bekijken hoe de raad hierin zijn primaat kan gaan spelen. In de voorjaarsnota's 2011 en 2012 zijn geen voorstellen gedaan waarmee de raad aan de slag kon om over de komende bezuinigingen te praten. Als de bijdrage van Lokaal Alternatief aan de Voorjaarsnota 2011, de 45 Voor en Najaarsnota 2012 en de Begroting 2013 wordt herlezen, dan kan ook hetzelfde op dit ogenblik gesteld worden, n.l. dat de vrij besteedbare reserves steeds kleiner worden en dat het steeds noodzakelijker wordt dat de gemeente Kerkrade beleidskeuzes maakt omtrent exploitatie en investeringen, prioriteiten, doelen en resultaten. Daarom verwacht Lokaal Alternatief dan ook dat het college met voorstellen gaat komen waarover de raad 50 kan debatteren en besluiten nemen. Waarbij men zeker ook moet denken aan de investeringswensen die gezamenlijk besproken moeten worden. Onveranderd is ook de mening dat investeringen via de raad moeten verlopen opdat de raad meer inzicht krijgt en houdt in de financiële situatie en daardoor meer gevoel krijgt bij het financiële reilen en zeilen van de gemeente. Dat betekent eigenlijk dat er tussentijds controle momenten zijn. LA hoopt dat eerdergenoemde werkgroep ook hier een mening over vormt. Pagina 13 van 33

14 Lokaal Alternatief wil een aantal items benoemen, die de fractie overigens reeds eerder aan de orde heeft gesteld, om aan te geven hoe ze een aantal onderwerpen in de Najaarsnota wil aanvliegen. Daarom verwachten ze dus nu geen standpunt van College of Raad maar wil men alleen aangeven dat over dit soort zaken met elkaar gepraat moet worden. 5 Theater: In eerdere bijdragen van de kant van Lokaal Alternatief is gesteld dat een theater in de vorm zoals de gemeente dit ogenblik exploiteert in de toekomst eigenlijk niet meer mogelijk is. De laatste keer dat hierover werd gesproken kreeg de fractievoorzitter van het Limburgs Dagblad de gehaktbal omdat men daarmee aangegeven had niet in Parkstadverband te willen opereren. Niets is minder waar, maar de gemeente moet een ander theater hebben dan de Parkstadtheaters. Er moet worden gestreefd naar een ander imago, want er is 10 minder ruimte voor professionele uitvoeringen. Streven naar een plek waar meer ruimte is voor verenigingen, synergiemomenten met bieb, muziekschool en kunstzinnige vorming. Maar ook nog altijd een plek voor voorstellingen vanuit Heerlen. Daartoe is de plek in het centrum ook gerealiseerd. Maar dan moet een Kerkraads bestuur hier sturing aan geven. Dit kan dan waarschijnlijk ook met de financiële randvoorwaarden die de raad daaraan moet geven. 15 Dat geldt ook voor de Wmo. Lokaal Alternatief heeft vorig jaar al aangegeven dat de Wmo teveel een open eind is. De fractie werd weggehoond. Nu gaat het rijk bezuinigen en moet er wel heroverwogen worden. Dus de vraag of het kan is daarmee wel beantwoord. Ze wil opnieuw aangeven dat het raadzaam is om naar good practice voorbeelden van andere gemeentes te kijken. Er zijn er genoeg. Dan Personeelszaken. Men is hooglijk verbaasd. Want er werd enkele jaren geleden ingezet op besparing op dit gebied. Nu ziet men in de RIO dat de formatie nog is toegenomen van 2011 naar 2012 van 394 naar 416. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Hiermee wil spreekster aangeven dat bezuinigingen ook geëffectueerd moeten worden en dat er op personeelsgebied slagen gemaakt moeten worden. Op vrijwilligers en sportstimulering wil de fractie niet bezuinigen. Voor Lokaal Alternatief zijn dit piket paaltjes die het college moet meenemen in de besluitvorming over de bezuinigingen. 25 Het onderwijs is duur geweest, in verband met de Campusproblematiek. Een duidelijk voorbeeld van kosten die niet te voorzien zijn, waar men ook geen schuld treft, maar die wel ergens vandaan gehaald moeten worden. Met betrekking tot het VMBO onderwijs op de Holz krijgt men positieve signalen en dat ervaart de fractie als bijzonder prettig. De enige volwaardig voortgezet onderwijstak, daar is Lokaal Alternatief heel blij mee. Maar hoe een en ander afgedekt gaat worden baart de fractie natuurlijk zorgen en ze hoopt dat het 30 college daarin slagvaardig opereert opdat deze vorm van onderwijs ook daadwerkelijk in volle bloei blijft staan in Kerkrade. Spreekster verwacht zo snel als mogelijk inzicht te krijgen in de consequenties, die dit voor Kerkrade heeft. Er komen enorme financiële beperkingen op de gemeente af, maar soms prikkelt dit de creativiteit van organisaties om op andere wijzen toch zaken voor elkaar te krijgen. Een prachtig voorbeeld hiervan zijn de 35 ontwikkelingen rond Creative City/Red Dot en de voortrekkersrol die het Continium hierin genomen heeft. Het is geweldig dat deze ontwikkeling samen met het Continium, de Provincie Limburg en Red Dot in Essen zomaar tot stand zou kunnen komen. Hierbij zou de Kapellaan een prachtig verbinding kunnen worden tussen enerzijds Red Dot, het Continium en het nieuwe centrum van Kerkrade en anderzijds Gaia Zoo en het nieuwe centrum en in het verlengde het grootste rijksmonument van Nederland Rolduc. Van de impuls die 40 dit geeft aan de ontwikkeling van het centrum van Kerkrade en de toeristische attractiviteit van Kerkrade wordt LA Himmelhochjauchsend. De gemeente moeten vooral niet zum Tode betrübt zijn als ze alles overziet. Afsluitend met een mooi voorbeeld: er stond in het LD dat de economische crisis als gunstig bijeffect heeft dat de leefbaarheid in krimpprovincies als Limburg op peil blijft. De heer Ruiters vindt het een beleidsarme voorjaarsnota die vooral aangeeft waar de gemeente staat en wat 45 haar nog te wachten staat. Veel is nog onduidelijk omdat het nog steeds onvoorspelbaar is welke gevolgen de Rijksbezuinigingen van dit kabinet op de gemeente hebben. Het inzicht dat de gemeente heeft kleurt meerjarig niet erg positief op financieel gebied. Reden om kritisch naar de investeringsambities te kijken. In een eerder stadium heeft het college van deze raad de opdracht gekregen op zoek te gaan naar mogelijke besparingen en voorstellen aan deze raad voor te leggen. 50 Ook de gemeente Kerkrade moet kritisch naar haar financiën blijven kijken. Ondanks deze voorzichtigheid is de fractie verheugd en trots dat het lukt om de investeringsambities niet achterwege te laten. Stilstand is achteruitgang. Er zijn in deze raad al belangrijke besluiten genomen om structureel te blijven investeren en dat zal ze ook moeten blijven doen. Het is een verplichting naar toekomstige generaties om vooruit te kijken, te beslissen en te investeren op een verantwoorde wijze. Oftewel: goed rentmeesterschap. Pagina 14 van 33

15 Als men investeert loopt men ook risico's. Dat is nu eenmaal inherent aan investeren in de stad en in de omgeving. Daarnaast zijn er ook risico's die van derden op de gemeente afkomen waar men helaas niets aan kon doen. Denk hierbij aan de Rijksbezuinigingen van dit PvdA/WD-kabinet, de decentralisaties, de Wet houdbaarheid overheidsfinanciën, de WOZL, de afhandeling van de Campus en dergelijke. Bijzonder 5 frustrerend dat de gemeente risico's loopt op dossiers waar ze zelf geen of nauwelijks invloed op heeft. Maar het zij zo. De gemeente moet hier positief mee omgaan en niet bang zijn om risico's te lopen hetgeen de ambities van deze stad zouden stoppen. Wel is het van belang om de risico's continu te monitoren om plannen, indien de financiële situatie dat vereist, in elk geval bij te stellen. Het geweldige straattekenfestival is inmiddels achter de rug. Kerkrade is afgelopen weekend volop in de 10 publiciteit geweest met het prachtige NK-Wielrennen en de gemeente staat aan de vooravond van het WMC. Kerkrade is gastvrij en ook dat is mogelijk door inzet van velen. En natuurlijk wordt er gemopperd of komen er verhalen in de media dat er qua organisatie bij evenementen zaken misgaan. Maar vraag 10 willekeurige inwoners van Kerkrade naar hun beleving en 9 zijn trots op onze stad. Dat gevoel heet beleving. De CDAfractie spreekt haar waardering uit voor de vele vrijwilligers, georganiseerd of niet, die op hun eigen wijze 15 Kerkrade beleven en zorgen dat anderen Kerkrade kunnen beleven. En dat sluit mooi aan op de vele investeringsambities die in de voorjaarsnota staan om Kerkrade nog aantrekkelijker te maken in plaats van bij de pakken neer te zitten en met de hand op de knip wachten op de toekomst. Hij wenst afsluitend het college, deze raad, het ambtelijk apparaat en alle inwoners veel inspiratie, wijsheid en ambities toe om Kerkrade te blijven beleven. 20 De heer Schlangen vindt het een zeer beleidsarme voorjaarsnota die voortvloeit uit de najaarsnota Een peiling tot begin mei met voor- en nadelen is er wel in opgenomen. De meicirculaire zelf die in sommige gemeente al wel doorberekend is wordt wel gemist. Hij wacht gespannen af op de bezuinigingsoperatie van dit college. Na het zomerreces wil hij graag de discussie aangaan over de voorstellen. Hij wil met zijn beschouwingen wachten tot oktober, bij de algemene beschouwingen. Hij geeft verder aan wel akkoord te 25 gaan met dit stuk. De heer Van Drunen vindt het opvallen dat de meerjarenraming niet sluitend is. Daarbij zijn zelfs de actuele bezuinigingen vanuit Den Haag op de Wmo nog niet verwerkt. Ook is geen rekening gehouden met de komende decentralisaties. Vanaf 2015 zal er structureel voor miljoenen euro 's per jaar omgebogen moeten worden. Het moge duidelijk zijn: de gemeente staat aan de vooravond van een enorme taakstelling. Het zal 30 een zware opgave zijn om de meerjarenraming sluitend te krijgen, met name omdat de beïnvloedbare kosten relatief beperkt zijn. Hierbij onderschrijft de fractie het uitgangspunt dat incidentele risico's afgedekt kunnen worden vanuit de reserves en dat voor structurele problemen ook structurele dekkingsmiddelen gevonden moeten worden. Een groot gedeelte van het beschikbare budget in onze gemeente zit in de sociale sector. Het lijkt voor de hand te liggen om de bezuinigingen in het sociale domein te zoeken. Echter, slechts een klein 35 deel van het geld dat in deze sector omgaat is beïnvloedbaar. De fractie wil het college ervoor waarschuwen dat als gevolg van de crisis de verschillen tussen arm en rijk in deze stad steeds groter worden en dat een aanzienlijk deel van de bevolking steeds moeizamer kan participeren in de Kerkraadse samenleving. De keuzes die in de toekomst moet worden gemaakt zullen pijn gaan doen. De burger kan er echter van op aan dat de PvdA Kerkrade er alles aan zal doen om die pijn te verzachten. De fractie blijft achter haar 40 uitgangspunt staan dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Zeker in deze zware economische tijden is het van belang die lasten zo eerlijk mogelijk te verdelen. Daarom probeert de PvdA bij elke keuze die zij maakt de meest zwakke burgers en groepen zoveel als mogelijk te ontzien. De fractie doet dit door te blijven zoeken naar nieuwe creatieve en innovatieve oplossingen binnen onze gemeente en door-waar mogelijk- in de regio de samenwerking aan te gaan. 45 De komende maanden moeten in het kader van bezuinigen en taakstellingen belangrijke keuzes gemaakt worden. Daarnaast zijn er ook belangrijke beslissingen aanstaande ten aanzien van investeringen. Het is belangrijk dat men blijft investeren in Kerkrade. Alleen zo blijft de gemeente een mooie toekomst voorbehouden. Investeren betekent werk. Investeren betekent een impuls voor de woningmarkt. Investeren betekent een veiligere leefomgeving. Kortom: investeren loont. 50 Gelukkig kan er worden gestart met het centrumplan. Door sloop en nieuwbouw van winkelpanden en huizen en het openen van het theater en de bibliotheek ontstaat er een nieuw hart in de stad. Om dit hart te laten kloppen zal er ook moeten worden geïnvesteerd in 'de software' van het centrum. Wat wil de gemeente uitstralen, wat wil de gemeente haar burgers en gasten laten beleven? Hierbij is ook van belang wat er rondom het Continium gebeurt met zijn Creative City en Red Dot Design Laboratory. Pagina 15 van 33

16 De PvdA-fractie is zeer positief over de ontwikkelingen in de Anstelvallei. De Anstelvallei als toeristische trekpleister, rustpunt voor de burgers en verbinding tussen de toppers: het Gaiapark en het nieuwe centrum. Overigens zullen ook de ontwikkelingen op het Atriumterrein een positieve invloed op het centrum hebben. Het slapend centrum wordt eindelijk wakker. 5 Voor Kerkrade liggen er kansen genoeg en de fractie grijpt ze met twee handen vast. Naast de belangrijke investering in ons centrum blijft de fractie ook investeren in de wijken. Kijk wat er gebeurt rondom het Carboonplein. Kijk naar het centrum van Eygelshoven. Hetzelfde staat te gebeuren in Heilust met het nieuwe gemeenschapshuis. Kijk naar Spekholzerheide met het Transferium. En kijk naar de belangrijke investeringen in de Kerkraadse speeltuinen. Allemaal zaken die goed zijn voor de toekomst van Kerkrade. 10 Het is heel goed te begrijpen dat de ambities van dit college de huidige investeringsruimte ruimschoots overtreffen. Ook de fractie heeft genoeg ideeën. Dat neemt niet weg dat de fractie het eens is met de huidige investeringsvoorstellen van het college. De beleidsarme voorjaarsnota geeft inzicht in de donkere wolken die op de gemeente afkomen. In het laatste kwartaal van dit jaar zullen belangrijke structurele keuzes worden gemaakt die wellicht pijn zullen doen. Het 15 is namelijk onmogelijk om in deze tijd van crisis alle tegenspoed vanuit Den Haag hier te repareren. De PvdA Kerkrade zal er echter alles aan doen om de pijn zoveel mogelijk te verzachten. De fractie ziet de toekomst positief tegemoet. Ze is ervan overtuigd dat de investeringen in de stad voor een positieve stimulans zullen zorgen en dat burgers en ondernemers hiervan de vruchten mogen plukken. Zondag zag men tijdens het NK Wielrennen Johnny Hoogerland - ondanks de vele tegenslagen in het recente 20 verleden - een fantastische koers rijden en uiteindelijk winnen. Zo zie je maar: met doorzettingsvermogen en een positieve houding is veel te bereiken. Dat is waar Kerkrade met zijn koempel-dna goed in is en blijft! Echter: voorzichtigheid, terughoudendheid en alertheid is geboden. De komende maanden is dus nog veel werk te verrichten waarbij realisme op zijn plaats is. 25 Wethouder Schneider zegt dat de voorjaarsnota is behandeld in de commissie AZM waarin vooral technische vragen zijn gesteld. Nu in de raad schijnt vooral de politieke visie van de fracties door. Er wordt voor een groot deel gekeken naar de wijze waarop deze voorjaarsnota invulling heeft gekregen. Meerdere malen wordt geroepen dat het een beleidsarme nota is. Terug naar de historie: voor sommige fracties lijkt het alsof dit een onbegrijpelijk iets is. In het begin van de raadsperiode zijn inderdaad een aantal fel gekleurde boekjes 30 uitgedeeld om een gevoel te krijgen wat de mogelijkheden zouden kunnen zijn voor wat betreft de bezuinigingen. De meerderheid heeft destijds aangegeven de discussie niet aan te willen gaan, puur en alleen omdat de fracties veel meer inzicht wilden krijgen in de gevolgen van eventuele bezuinigingen vanuit Den Haag. Men wilde niet bezuinigingen om te bezuinigen. Dat was het veel gehoorde argument destijds. Dan is het logisch dat op enig moment de financiële paragraaf zeer negatief gaat uitvallen en dat het college dan het 35 initiatief neemt om te komen tot inzicht in wat de gemeente te wachten staat en wat de mogelijkheden zijn om dit te pareren om zo tot een sluitende meerjarenbegroting te komen. Vervolgens dient de nu oudwethouder dit jaar zijn ontslag in en wordt er een nieuwe coalitie gezocht. De exercitie moet daarna gewoon worden voortgezet. Dat deze eerder gestopt is, was niet meer dan logisch en ook geen keuze van dit college om voor een beleidsarme nota te gaan. Het was simpelweg een gegeven. Daarom is er op 12 april al een 40 raadsinformatiebrief uitgegaan omdat toen al duidelijk was dat de raad die keuzes nog moet maken. Er komen nu nieuwe voorstellen, de gemeente kan ook niet langer wachten. Maar er wordt dan wel een transparant en compleet beeld neergelegd zodat de raad ook in staat is om straks weloverwogen de keuzes te kunnen gaan maken. Dat is een feit. De keuzes worden niet door fracties gemaakt waardoor uiteindelijk het college de verantwoording neemt om 45 dat op te pakken en om de raad straks te kunnen faciliteren. Het college heeft geen bezuinigingsoperatie. De gemeente zit in een proces om de bezuinigingsdiscussie bij de raad neer te leggen. Het college maakt wel een raamwerk en er zijn wel voorstellen die ergens op zijn gebaseerd en dat heeft met veel meer zaken te maken dan enkel wegstrepen van bepaalde ambities. Het heeft ook met exploitatie te maken en met co-financiering. Het is geen simpel proces waar binnen twee weken een 50 ei over kan worden gelegd. Het is een complex geheel. De lead ligt nog steeds bij de raad, het voorbereidingstraject ligt bij het college. Omdat de handschoen bewust niet werd opgepakt door de diverse fracties ligt nu de voorbereiding inderdaad bij het college. Maar de raad is het hoogte orgaan binnen de gemeente en de raad maakt straks de keuzes. Maar het zullen geen keuzes zijn die de raad in een kwartiertje Pagina 16 van 33

17 kan nemen. Het zal ook geen kaasschaafmethodes zijn, de keuzes zullen nu echt pijn gaan doen. Het is niet alleen een kerstviering schrappen of zo, die periode is voorbij. En dat hij zaken zou doorschuiven, daarin herkent hij zich helemaal niet. Hij is altijd heel kritisch geweest daar waar het gaat om transparante keuzes maken. Hij moet nu samen met zijn collega's, in heel goed 5 overleg waarbij ook ambtenaren worden betrokken, tot een goed product komen zodat de raad zijn eigen keuzes kan maken. Hij adviseert ook de raad niet om het maken van keuzes door te schuiven, anders heeft de gemeente een heel groot probleem. Tweede termijn 10 De heer Roland vraagt mevrouw Bremen hoe het zit met het besluit van 24 april over het theater. Toen is toch gekozen voor variant 2, waarin duidelijk staat beschreven wat het doel van het theater is? Waar wil mevrouw Bremen dan nu nog over discussiëren? Verder een compliment aan de PvdA dat ze nu eindelijk inzien dat investeren in speeltuinen toch heel goed is. Afsluitend is hij heel erg benieuwd naar de transparante voorstellen van de wethouder. 15 Mevrouw Bremen antwoordt dat het erom gaat dat de leiding van het theater veel minder afhankelijk is van de aansturing vanuit Heerlen en dat er meer mogelijkheden gecreëerd worden voor de eigen verenigingen die nu nauwelijks het theater kunnen betalen. Er moet een cross over komen en dat kan makkelijk worden gerealiseerd. De heer Roland vraagt of ze denkt dat de zaak goedkoper gaat worden als het in Kerkraadse handen komt. 20 Mevrouw Bremen antwoordt dat de zaak dan in ieder geval in eigen beheer is. De heer Rossel is ook heel benieuwd naar alle transparante voorstellen van de wethouder. Hij wil graag de toezegging dat de raad zelf alle mogelijke bezuinigingsmogelijkheden inzichtelijk krijgt en de gevolgen daarvan. De raad moet de keuzes ook echt kunnen maken en niet dat er passend op het tekort alleen maar voorstellen komen, zonder alternatieven. Het proces dat al vier keer is doorlopen gaat nu een vijfde keer 25 gebeuren. Er zijn al verschillende boekjes in alle kleuren van de regenboog geweest en vorig jaar zijn er op vraag van GroenLinks ook al overzichten gevraagd van beïnvloedbare en niet beïnvloedbare kosten. De beïnvloedbare kosten waren toen meer dan 15 pagina's met allerlei posten van in totaal 30 miljoen. Toen wilde GroenLinks er ook al over praten maar de raad zei toen opnieuw dat het wel bij de voorjaarsnota zou komen. Die ligt er nu en inhoudelijk wordt er nog steeds nergens over gepraat. 30 Mevrouw Bremen vindt dat de heer Rossel voorbij gaat aan het feit dat er intussen een wisseling van de wacht heeft plaatsgevonden. De heer Rossel antwoordt dat dit maar drie weken in totaal heeft geduurd en bovendien werd alle beleid dat er lag voortgezet. Het was alleen maar een persoonlijke wisseling van de wacht, voor de rest inhoudelijk is er geen enkele andere afspraak gemaakt. 35 Mevrouw Bremen antwoordt dat die veranderingen er zeker komen. Het was zeker niet de bedoeling dat er alleen van poppetjes veranderd zou worden, er zou werkelijk een aanpassing komen en juist daar is tijd voor nodig. Die tijd moet de wethouder krijgen. De heer Rossel zegt dat de wethouder wel erkent dat er nu wordt doorgeschoven en dat de raad hopelijk niet nog een keer zou doorschuiven. De vraag is nu alleen wie er nou door heeft geschoven, de raad of het 40 college. De heer Schlangen hoopt dat de wethouder met transparante voorstellen komt waar de raad hem na de zomer op kan afrekenen. De gekleurde boekjes wil hij wel graag bespreken, het voorwerk daarvoor heeft veel werk en tijd gekost en dat is ambtelijk prima gedaan. 45 Wethouder Schneider zegt tegen GroenLinks dat zij niet moeten verwachten dat alle mogelijke opties in kaart worden gebracht, dat is onmogelijk. Dan zou van alle geks moeten worden doorgerekend naar meerjarige consequenties daarvan. Wat er straks gebeurt, is aangeven waar de gaten zitten, wat de consequenties zijn van die gaten, kijkend naar de risicoparagrafen. De raad kan dan aan de knoppen zitten. Er wordt inzichtelijk aangegeven welke problemen er zijn en wat de keuzes zijn die gemaakt zouden kunnen worden. Als de raad 50 het daar niet mee eens is dan kunnen er alternatieven worden meegenomen die dan kunnen worden doorgerekend. De heer Rossel vraagt de wethouder of hij het met hem eens is, dat wanneer het college al eerder voor ruim 30 miljoen aan beïnvloedbare uitgaven in kaart heeft kunnen brengen, dat daar dus ook keuzes in gemaakt kunnen worden. Het college moet de raad dan informeren wat de gevolgen zijn als er keuzes worden Pagina 17 van 33

18 gemaakt in al die 15 pagina's beïnvloedbare kosten. Dan heeft de raad pas een echte mogelijkheid om te snijden Wethouder Schneider weet niet waar de heer Rossel naar op zoek is. Het college gaat aangeven welke investeringsambities er zijn, welke prioriteiten gesteld zouden kunnen worden, waarom die prioritering zou 5 kunnen plaatsvinden, wat de gevolgen zouden zijn als investeringen niet gedaan worden, ook met betrekking tot de exploitatie. Er kan inzichtelijk worden gemaakt wat de risicoparagrafen zijn, wat volgens het college verantwoord is om daar een buffer voor te behouden, enz. Maar er zijn legio mogelijkheden en die kunnen niet allemaal in kaart worden gebracht, dat is een onmogelijkheid om dat te verwachten. De basis is dat de raad straks begrijpt wat de situatie is, wat de mogelijkheden zijn en op basis waarvan de keuzes gemaakt 10 kunnen gaan worden. De heer Rossel vindt het vreemd dat de vorige portefeuillehouder alle beïnvloedbare kosten in kaart heeft gebracht. Daarvan moet dan toch van tevoren duidelijk zijn wat de gevolgen zijn als uit die lijst moet worden gekozen? Het college moet die inzichten kunnen verschaffen. Wethouder Schneider vindt het ook wel wat simpel gesteld om te verwachten dat een nieuwe 15 portefeuillehouder binnen twee weken alles zou weten en overzien. Dan zou deze baan wel heel simpel zijn. Het is een veel complexer verhaal waarin overeenstemming en draagvlak binnen de coalitie ook belangrijk zijn. Dat kost nogal wat moeite en tijd. Het ontwerpbesluit wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen. GroenLinks wordt geacht tegengestemd 20 te hebben. PUNT 15 ONTWERPBESLUIT INZAKE CENTRUMPLAN. 25 De heer Iding zegt dat het de WD-fractie heel veel deugd doet dat dit punt op de agenda staat en dat er eindelijk voortgemaakt kan worden met de verdere ontwikkelingen. Tijdens de commissie heeft hij enkele kritische kanttekeningen gemaakt betreffende het parkeren op piekmomenten. Daar heeft het college haar mening over gegeven, hetgeen hem echter nog niet helemaal overtuigd. Het is echter geen reden om dit 30 ontwerpbesluit tegen te werken, integendeel. De VVD zal dit zeer zeker accorderen en wil graag verder op de hoogte gehouden worden. De heer Roland wilde het plan vandaag niet als bespreekstuk op de agenda plaatsen, tijdens de commissie was er immers al een beetje een feeststemming. De centrumtrein rolt en dat doet de fractie deugd. Tijdens het NK wielrennen gaf de burgemeester zichzelf de titel 'de stylist'. Hij is aan het werk in het centrum samen met 35 zijn stuurgroep en de ambtenaren. De wensen zijn groot, de ondernemers gaven aan dat er een goede mix moet zijn tussen de bereikbaarheid van het centrum, het contrast tussen oud en nieuw en het belevingsconcept van de stad. Enkele van deze zaken kunnen met gezond verstand en goede communicatie worden opgelost. Maar er zullen ook zaken zijn die geld kosten en dat wordt steeds krapper. Het is dan ook een goede zaak dat de diverse stappen in dit plan apart aan de orde komen en dat de raad indien nodig ook 40 nog op de rem kan trappen. Het doet de Fractie Jacobs deugd dat er nu ook van andere partijen gevraagd wordt om de parkeerverhoging nog eens tegen het licht te houden en wellicht te gaan werken met een blauwe zone. Het zou een goede zaak zijn voor de ondernemers van Kerkrade. De heer Rossel wil ook dat er wat gebeurt in het centrum. Met het plan dat Engelman Architecten heeft opgesteld kan Kerkrade in basis mee vooruit. GroenLinks heeft ingestemd met het stedenbouwkundig 45 ontwerp en ook met de voorkeursvariant voor de bieb en het theater. Echter, het voorliggend ontwerpbesluit laat veel pijnpunten en risico's zien. Zo worden percelen die de gemeente voor 17,8 miljoen euro heeft gekocht voor slechts 8 miljoen euro verkocht aan Van Pol beheer. GroenLinks heeft verleden jaar de raad al gewezen op het feit dat er door ver boven markt conform te gaan, enorme verliezen geleden worden en dat blijkt nu. De belastingbetaler moet nu 10 miljoen euro ophoesten door deze politiek bestuurlijke daden. Dat 50 onder het mom dat het de enige kans was om die percelen in eigendom te krijgen. De heer Van Pol heeft in dit geheel een zeer dubieuze rol. Hij is tegen betaling adviseur van de gemeente geweest en onderhandelde over de aankoop van de panden die de gemeente voor meer als twee maal de taxatiewaarde aankoopt en vervolgens koopt Van Pol deze en nog enkele percelen meer terug voor juist minder dan de helft van de waarde die de gemeente heeft betaald. Het lijkt niet integer te zijn geweest wat hier gebeurt. Maar de Pagina 18 van 33

19 Kerkraadse politiek heeft er kennelijk vrede mee. De belastingbetaler is 10 miljoen armer en nu gaat de gemeente met een formeel van corruptie verdachte ontwikkelaar in zee en maar hopen dat er een centrumplan wordt gerealiseerd, want er blijven enorme risico's. Er is geen enkel zicht of er daadwerkelijk exploitanten zijn voor het nieuwe centrumplan. De raad krijgt niets te zien. Ook wanneer Van Pol beheer 5 opnieuw in moeilijkheden zou komen, dan kan de gemeente fluiten naar het centrumplan. Mevrouw Giesen heeft in de commissie duidelijk aangegeven dat in die situatie enkel naleven van de overeenkomst kan worden gevorderd. Maar van een kale kip kun je niet plukken en een curator zal veel lucratieve biedingen van beleggers krijgen voor deze percelen. Geen eerste recht van koop voor de gemeente dus, zoals GroenLinks had gevraagd. Ook blijkt er geen ontbindende voorwaarde in de overeenkomst met Van Pol 10 beheer te komen voor wanneer de heer Van Pol daadwerkelijk veroordeeld zou worden, bijvoorbeeld voor ambtelijke corruptie, waarvan hij verdacht wordt. Het college kiest er bewust voor om een blazoen te leggen op dit megaproject en ook nog eens risico's te lopen. Eveneens heeft GroenLinks in de commissievergadering verzocht om een risicoanalyse te krijgen van dit project. In aanbeveling 2a van het rekenkamerrapport Sturing en Beheersing Majeure Projecten wordt dit expliciet geadviseerd. De raad heeft die aanbevelingen unaniem 15 en voltallig onderstreept. Waarom is die risicoanalyse er dan niet? Wanneer komt deze alsnog? Het college heeft immers deze opdracht formeel gekregen van de raad via dat raadsbesluit. Ook fatsoenlijke kaders, projectplanning en sturing zijn er niet constant voor en door de raad. Dat was de allerbelangrijkste aanbeveling: er moet consistenter aan deze aanbevelingen uit het rekenkamerrapport uitvoering worden gegeven. Gisteren kwam er een gewijzigd stuk binnen. Voor welke prijs precies koopt de gemeente straks de 20 bibliotheek en het theater weer terug? GroenLinks volgt de uitleg van mevrouw Giesen in haar niet helemaal. Ook heeft GroenLinks al veelvuldig gewezen op het gegeven dat in het plan met geen woord of plaatje aandacht wordt besteed aan duurzaamheid. Eerst zei de voorzitter van de stuurgroep dat men het werk van de architect moest accepteren. Echter, wie betaalt, bepaalt. In de openbare ruimte moet de gemeente zelf ook een visie hebben. GroenLinks zou dan ook graag meer aandacht willen zien voor meer duurzame 25 technieken. Maak gebruik van de kennis en kunde van de wijk van morgen op Avantis of de IBA. Tot nog toe een gemiste kans. Gisteren kwam er ook een mail binnen van de heer Wiertz met een verzoek om een totale centrumbenadering te gaan maken, een soortgelijk verzoek zoals een mevrouw van de winkeliersvereniging dat ook heeft gedaan. Hij zou dan ook willen voorstellen dat na het reces de heer Wiertz en de 30 winkeliersvereniging nog een keer samen met de commissie in gesprek gaan om dit nog eens toe te lichten en om te kijken wat er mogelijk is. Ook de aankoop van de percelen B en C van Atrium roept vragen op in dit verband. Er wordt gezegd dat deze meetellen voor de parkeerbalans van het centrumplan. Hoe moet dit worden gezien en hoe verhoudt zich dit tot het masterplan Citadel Rode? Waren deze percelen niet ook eerst meegenomen in dat andere 35 plan? Percelen kunnen maar één keer mee worden genomen. En als reactie om met een blauwe zone te komen: GroenLinks pleit al een hele tijd voor een verschuiving van het station en een betere OV-ontsluiting richting nieuw centrum. Maar aangezien het masterplan Citadel Rode naar achteren is geschoven in de uitvoering, komt het OV-knooppunt er nabij het centrum ook niet. GroenLinks heeft liever niet een blauwe zone, maar een betere OV-voorziening nabij het centrum. 40 Van Pol, Van Pol beheer, verliezen, duurzaamheid, kaders stellen en controle, dynamisch projectplan, integrale visie centrum Kerkrade, geen garantie voor realisatie van het plan, geen onderbouwing of leegstand ook terug zal gaan en of er dus een florerend centrum komt... Hoewel het bouwkundig plan mogelijk goed past bij de stad zijn de voorwaarden onder dit geheel niet goed. Het lijkt een haastklus waarbij sommige kwaliteitseisen totaal uit het oog zijn verloren. Uiteraard hoopt GroenLinks hier vanavond dat zij over een 45 aantal jaren kan zeggen dat ze het bij het verkeerde eind had, maar vanavond zal er geen unanimiteit zijn voor dit ontwerpbesluit. GroenLinks zal tegenstemmen. De heer Spiertz zegt dat er al veel is gepraat over het centrumplan, daar gaat hij dus nu niets meer over zeggen. Wat hij wel kwijt wil is dat zijn fractie vindt dat het college het voortvarend heeft opgepakt en daarvoor complimenten. Goed is ook dat de geplande parkeergarage in oktober al is uitgesteld, nu blijkt dat 50 er voldoende parkeerplaatsen zijn. Nu aan de slag, hij ziet vol verwachting het projectplan in september en oktober tegemoet. De heer Ruiters zegt dat de CDA-fractie verheugd en trots is met het besluit om daadwerkelijk te starten met het Centrumplan. Een plan dat veel verder strekt dan het winkelgedeelte rondom de Hema. Een plan van Continium tot Stadspark met grote investeringen, verplaatsing van winkels en een geïntegreerde bibliotheek Pagina 19 van 33

20 en theater. Een plan waar bezoekers, inwoners en winkeliers reeds lang met de politiek over praten. Velen hebben ingesproken en zijn fractie is ook blij met de positief kritische inbreng van de ondernemers in de laatste commissievergadering. Veel werk is verzet, panden zijn aangekocht, maar eigenlijk vindt het echte startschot nu plaats door in te stemmen met de finale bieding van Van Pol Beheer, in te stemmen met de 5 gebiedsexploitatie van 19,3 miljoen euro en alle overeenkomsten die daar bij horen. Verder is het CDA vooral verheugd dat er geld wordt gereserveerd en stevig wordt ingezet op een goede communicatie. De CDA-fractie heeft in de commissie uitgesproken dat het wenselijk is dat er periodiek, bij voorkeur op kwartaalbasis, aan de raad een managementrapportage wordt verstrekt waarin op budgetregelniveau de werkelijke stand van zaken afgezet wordt tegen de investeringsuitgangspunten zoals die door de raad zijn 10 vastgesteld en waarin afwijkingen worden toegelicht. Daarbij zou het de duidelijkheid ten goede komen wanneer in de bedoelde rapportages de kosten en opbrengsten worden gesplitst in 2 onderdelen, namelijk voor het Centrumplan (wonen, winkels, parkeren, theater en bibliotheek) en voor opwaardering openbaar gebied om enerzijds de financiële gevolgen inzichtelijk te hebben, om de bewaking per projectonderdeel te kunnen volgen en om bij toekomstige keuzes die ongetwijfeld nog zullen volgen, een goede afweging te 15 kunnen maken. Hoewel het college heeft toegezegd mogelijkheden tot rapportage serieus te willen bekijken, wil de fractie dit hier graag nogmaals benadrukken. Ten aanzien van de in de exploitatieopzet opgenomen bedragen en onderdelen zijn in de besloten commissievergadering de vragen voldoende beantwoord en de fractie vertrouwt erop dat de stuurgroep onze overige gedane suggesties in overweging neemt. 20 De CDA-fractie vraagt verder nog speciaal aandacht voor het parkeren. In het raadsvoorstel staat dat het aantal parkeerplaatsen op verschillende manieren kan worden opgevangen en dat het college hierover nog een besluit zal nemen. Het CDA is van mening dat een goede en adequate parkeeroplossing een wezenlijk onderdeel vormt van het nieuwe centrum en noodzakelijk is voor het slagen van het project. Besluiten hierover moeten op korte termijn worden genomen en niet worden verschoven naar de verdere toekomst. 25 Verder herhaalt hij nogmaals de suggestie om in elk geval tijdens de bouwwerkzaamheden over te gaan op het afschaffen van betaald parkeren in het centrum en dit te reguleren middels een parkeerschijf, de blauwe zone. Het CDA doet een klemmend beroep op het college om dit jaar nog duidelijkheid te verschaffen over de gemaakte opmerkingen inzake de parkeersituatie in het centrum. In de commissievergadering heeft de fractie verder opmerkingen gemaakt en suggesties gedaan met het doel 30 om in de verdere uitwerking het risicoprofiel voor de gemeente te verminderen. Die suggesties gaat hij nu niet herhalen aangezien hij verheugd is met de toezegging deze suggesties in het verdere traject serieus te bezien. Het moge duidelijk zijn dat het CDA blij is dat ze gevolg kan geven aan de toezeggingen in hun verkiezingsprogramma en het collegeprogramma dat deze bestuursperiode daadwerkelijk wordt begonnen 35 met de aanpak van het centrum. Een lang gekoesterde wens van velen maar ook een bijzonder complex dossier met veel gevoeligheden. Een dossier met fikse aankopen en investeringen, maar alles in het belang van de stad en haar inwoners. Soms moet men tegen de mening van anderen in ook durven. Jaren geleden werd de gemeente door velen voor gek verklaard om überhaupt te denken aan een dierentuin, laat staan om er in te investeren. Toch had de gemeente het lef om in GaiaZoo te investeren en nu is het ieders trots. 40 Datzelfde geldt voor het Carboonplein of het Continium. Besturen is vooruitzien, lef hebben en durf. Als dat goed wordt begeleid met een dosis positivisme, vertrouwen en de wil om samen iets te bereiken met een goede projectsturing om de kosten in de hand te houden, dan bereik je samen doelen. Dan kan Kerkrade optimaal worden beleefd. Optimaal in het nieuwe centrum waarvoor vandaag een nieuwe mijlpaal wordt genomen. De start van een nieuw begin. 45 De CDA-fractie dankt de stuurgroep en de vele ambtelijke medewerkers voor het vele werk tot nu toe en wenst ons allen heel veel succes, plezier, ambitie en mooi weer zodat de bouw niet vertraagt en men in 2015 Kerkrade kan beleven in een nieuw centrum. De heer Schlangen is namens zijn fractie van mening dat het centrumplan zoals nu ter besluitvorming aangeboden, de synergie tussen bibliotheek en theater, de woningen, de inrichting van de openbare ruimte 50 een meer dan perfecte ontwikkeling is en een streven om de stad nog meer leefbaar en aantrekkelijk te maken. Enkel over de invulling van de retailmarkt maakt de fractie zich enkele zorgen, hij hoopt dat dit goed komt, want in een goed centrum hoort ook een winkelcentrum. Voor de fractie was dit eigenlijk een akkoordstuk in de commissie, hij geeft dan ook een stevig 'ja' mee en hij wenst de stuurgroep veel succes met de voortgang. Pagina 20 van 33