Module 16: Waardeer jezelf!

Transcriptie

1 Module 16: Waardeer jezelf! Waardeer jezelf! Zelfwaardering is het tegenovergestelde van zelfafwijzing. Vanaf onze vroege jeugd hebben we meestal geleerd onszelf af te wijzen in plaats van onszelf te waarderen en te motiveren. Het aanpakken met de harde hand, straffen en het erop gewezen worden wat we fout doen zit diep in onze cultuur verweven. Voorbeelden: Van jongs af aan vertellen onze opvoeders wat we allemaal verkeerd of fout doen. Er wordt verteld wat niet mag en ons geleerd aan de regels te houden. We krijgen straf van onze opvoeders als we de regel overtreden. Op school krijgen we nog meer gedragsregels. Wanneer we een proefwerk hebben gemaakt staat met rode pen aangegeven wat we fout hebben gedaan. Prestaties worden beloond. Missers worden nooit beloond alleen maar bekritiseerd. Wanneer we te hard rijden krijgen we een bekeuring. Als we te laat zijn met betalen krijgen we een heffing. Het is ons met de paplepel ingegoten om onszelf te richten op wat verkeerd gaat en wat we slecht doen. Onze hele aandacht gaat veel gemakkelijker naar de missers, dan naar datgene wat we goed doen. Wat we aandacht geven groeit. Als we aandacht geven aan alles wat fout gaat, zien we steeds meer fouten en gaat er onbewust steeds meer fout. Het omgekeerde is ook waar. Als we ons focussen op wat goed gaat, zien we steeds meer wat goed gaat en zal er steeds meer goed gaan. 1/5

2 Een harde aanpak is niet effectief! De praktijk leert dat de harde hand niet effectief is. Het lijkt wellicht op de korte termijn te werken, maar verslechtert de onderlinge relatie. Denk maar eens terug aan de keren dat je gestraft bent op school, via een bekeuring of door een van je opvoeders. Vond je het fijn? Is het effectief geweest? Heeft het de relatie verbeterd? Zelf heb ik een hekel gekregen aan de leraren die me gestraft hebben. De politie staat ook niet positief in mijn dagblaadje. Dit zou het wel moeten zijn. De brandweer en ambulance diensten voelen veel beter als hulpverlener aan. Straffen en regels zijn vaak maatregels vanuit machteloosheid. Als je als ouder begint te straffen, voel je je onbewust machteloos dat je het niet voor elkaar krijgt je kind op een andere manier te bestraffen. Straffen is dan als het ware een laatste soort redmiddel. Hetzelfde geld voor een zelfafwijzing. Je bent dan boos dat je een fout hebt gemaakt en wil met de zelfafwijzing deze proberen te herstellen. Het is een zeer negatieve en ineffectieve benadering. Een zelfafwijzing houdt de boel onder controle! Als je een paar bekeuringen hebt gehad omdat je onbewust iets te hard rijdt, zit je toch een stuk minder plezierig en angstiger in je auto. Een cruise control kan in dat geval nog hulpmiddel zijn om je te beschermen. Desalniettemin blijf je alert. Met een zelfafwijzing gebeurt exact hetzelfde. Je wordt onbewust angstiger om de volgende keer weer iets foutiefs te doen. Het onbewuste is jouw cruise control en beschermt je vervolgens onbewust tegen het maken van fouten door alles onder controle te houden. Het is alleen geen effectief programma. Je wordt er eerder banger en negatiever door en ervaart minder plezier in wat je doet. Als je een keer straft moet je minstens vier keer belonen om de relatie te herstellen. Wetenschappelijk is onderzocht wat de effecten zijn van straffen. Als je één keer straft moet je minstens vier keer belonen om de relatie te herstellen. Een zelfafwijzing kan gezien worden als een zelfstraf. Kun je nagaan wat je moet doen om één zelfafwijzing te compenseren. Zolang je jezelf nog afwijst, is het absoluut nodig om jezelf te waarderen. Met zelfwaardering compenseer je een gedeelte van de afwijzingen. 2/5

3 Zelfwaardering is geen arrogantie! Uiteraard kan zelfwaardering doorslaan in arrogantie en grootspraak. Zolang jij jezelf nog afwijst zal dit beslist niet het geval zijn. Als je jezelf afwijst verkleint dit je zelfbeeld en krijg je een minderwaardigheidsgevoel. Zelfwaardering zorgt er dan voor dat je je waardiger voelt. Daar is niets mis mee. Je voelt zelf wel aan of je niet doorslaat. Het zal bij jou dan ook niet gemakkelijk gebeuren dat je van de daken gaat schreeuwen hoe geweldig je bent. Zelfwaardering is voor jou absoluut geen grootspraak of arrogantie. Dat wordt het pas als je het gebruikt om jezelf groter te maken om pijnen te verhullen. In jouw geval dient het er alleen maar voor om pijnen en destructie te verkleinen. Doordat je jezelf gaat waarderen stopt het afwijzen. Een zelfwaardering compenseert niet alleen het gevoel van de zelfafwijzing maar zorgt er ook voor dat de zelfafwijzing eerder opvalt en hiermee verminderd. Een zelfafwijzing is als een aanklager. Een zelfwaardering is als een coach. Hoe meer jij jezelf gaat waarderen, hoe meer jij jezelf positief gaat coachen. Je rol van aanklager veranderd dan langzamerhand naar een rol als coach. Een coach wijst je wel op de dingen die je niet handig doet, maar zal dit altijd met een positief advies doen. Hij zal je aanmoedigen en schouderklopjes geven als je de dingen goed doet. Geef jezelf zo veel mogelijk schouderklopjes In het begin kan het best lastig zijn om dingen te benoemen die je van jezelf vindt dat je goed doet. Desalniettemin zijn er ontelbaar dingen te benoemen. Voorbeelden Wat goed dat ik deze cursus doe. Wat goed dat ik dingen probeer. Wat goed dat ik gezien heb dat het fout is gegaan. Wat goed dat ik vandaag aan mezelf werk. Wat goed dat ik er voor gekozen heb om niets te doen. Wat goed dat ik blijf leren. 3/5

4 Waardeer het van jezelf telkens als je bewust bent dat je jezelf afwijst. Persoonlijke ontwikkeling gaat om bewustzijn. Bewustzijn van gevoelens, gedachten, patronen en handelingen. Hoe bewuster we zijn, des te prettiger we in ons vel gaan zitten, doordat we onze onhandige patronen kunnen doorbreken. Waardeer het van jezelf telkens als je dingen opvalt. Waardeer het van jezelf dat je jezelf steeds meer gaat waarderen! Waardeer het waarderen. Dit zal je motiveren om jezelf steeds meer te waarderen. Hoe meer jij jezelf waardeert hoe meer afwijzingen geneutraliseerd worden. Het zal je bovendien steeds meer opvallen dat je jezelf afwijst. Als dit je eerder opvalt kun je eerder stoppen met jezelf af te wijzen. Hoe lekkerder je in je vel zit, hoe gemakkelijker je jezelf oordeelloos en met nieuwsgierigheid kunt onderzoeken. 4/5

5 Module 16 Oefening: Waardeer jezelf! Waardeer jezelf! Probeer jezelf zo vaak mogelijk te waarderen. Begin dingen op te schrijven waarvan jij het goed vindt dat je dat hebt gedaan. Probeer elke dag verschillende dingen te benoemen. Probeer elke dag minstens één ding meer op je lijstje te plaatsen. Als je het waarderen moeilijk vindt, kun je het volgende onderzoeken: Waarom vind je het zo moeilijk om jezelf te waarderen? Wat voor overtuiging zit daarachter? Ben jij het soms niet waard? Wat voor gevoel geeft het je als je jezelf waardeert? Heel veel succes! 5/5