Wethouder van Jeugd, Welzijn en Sport

Transcriptie

1 Wethouder van Jeugd, Welzijn en Sport drs. K.P. Klein Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van de Commissie Samenleving Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk DSB/ RIS Doorkiesnummer adres Onderwerp Buiten spelen 2012 Aantal bijlagen 2 Datum 23 februari 2012 Geachte voorzitter, Hierbij informeer ik u over de voortgang van het uitvoeringsprogramma Spelen in de stad (RV ). Het betreft de voortgang van speelprojecten , de concrete investeringen in speelvoorzieningen voor 2012 en de vormgeving van de grotere betrokkenheid van ouders, vrijwilligers en jeugd daarbij. Alles samen gevat in het actieplan Papa, mama! Kom je buitenspelen?. Actieplan: Papa, mama! Kom je buitenspelen? Het college investeert fors in de fysieke kwaliteit van speelvoorzieningen. Maar deze investering heeft pas zin als tegelijkertijd ook wordt geïnvesteerd in de betrokkenheid van ouders, verenigingen en organisaties die de speelvoorzieningen gebruiken. Betrokkenheid en een gevoel van eigenaarschap onder kinderen, ouders en omwonenden zijn belangrijke randvoorwaarden voor duurzame en veilige speelplekken. Om deze aanpak van fysieke en sociale investering vorm te geven is het actieplan Papa, mama! Kom je buitenspelen? ontwikkeld. Een actieplan met fysieke investeringen en acties om betrokkenheid van ouders en buurten te vergroten. Eén van de speerpunten van het Programma Jeugd en Gezin (RIS a). Het lijkt zo vanzelfsprekend maar spelen is voor kinderen een erg belangrijke bezigheid. Het spelen leert kinderen hun eigen mogelijkheden verkennen, draagt bij aan een gezonde motorische ontwikkeling en leert hen om te gaan met anderen. In de huidige tijd wordt de verleiding van beeldschermen, touchscreens en HD-schermen als maar groter. Dit digitaal spelen is niet weg te denken uit het dagelijkse leven van kinderen. Digitaal spelen kent zeker meerwaarde en zal naar de toekomst toe ook een vorm van leren zijn. Maar daarnaast mag het niet leiden tot een ééndimensionale ontwikkeling. Inlichtingen bij Roberto Mahadewsing / Esther Visser Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 DSB/ Het beeld van kinderen die zichzelf beperken tot louter digitale communicatie en zich ontwikkelen tot een kluizenaartje wil niemand voor ogen hebben. Lekker buitenspelen, met andere kinderen in de buitenlucht blijft toch belangrijk. Daarom is in het collegeprogramma eenmalig 4 miljoen beschikbaar gesteld om de kwaliteit van de speelvoorzieningen verder te verbeteren en te zorgen dat ze aansluiten bij de behoefte van de Haagse jeugd. De middelen worden in drie jaarschijven ingezet. Voor de uitvoering van het actieplan Papa, mama! Kom je buiten spelen 2012 wordt een bedrag van 1,6 miljoen geïnvesteerd. De speerpunten uit de Nota Spelen in de stad zijn: - kwaliteitsimpuls voor circa 15% van de speelvoorzieningen (inventarisatieonderzoek); - stimuleren multifunctioneel gebruik (openbare) ruimte (sportterreinen, school- en kerkpleinen); - het uitwerken van een aantal speeltrends en bijzondere voorzieningen zoals; groene speelplekken, nieuw generatie speelplekken en zogeheten kindlinten; - in de stadsdelen Scheveningen en Laak waar mogelijk nieuwe speelruimtes creëren; - inzetten op ouder- en buurtbetrokkenheid; - maatwerk om de speelwaarde van speelvoorzieningen te verhogen (bijvoorbeeld het samenvoegen van kleine speelplekken met een minimale speelfunctie). Uit de gehouden Stadsenquête in 2011 blijkt dat Hagenaars ten opzicht van 2009 en 2010 iets minder tevreden zijn over de speelplekken in hun directe omgeving (beleving). Deze uitkomst is enerzijds een aansporing om te investeren in speelplekken. Maar anderzijds wil ik ook de uitdaging aan om de energie van kritische ouders vast te houden en aan te wenden. Ik wil ouders niet alleen als kritische inspecteurs van speelvoorzieningen zien maar ook als morele mede-eigenaren van de speelvoorzieningen. Vanaf 2009 zijn er meer nieuwe speelplekken bijgekomen (in 2009 waren er 416 speelplekken, in 2010 waren dat er 436 stuks en in 2011telt Den Haag 479 speelplekken ). Naast dat de gemeente blijft investeren in het beter benutten van potentiële speelruimtes, zoals schoolpleinen, brengt de gemeente het huidige speelaanbod verder kwalitatief op orde. Mijn inzet is om in alle stadsdelen uitdagende speelplaatsen te hebben die aansluiten bij de behoefte van de Haagse jeugd. Daarnaast is het mijn inzet om met name ouders maar ook buurtorganisaties meer verantwoordelijkheid te laten nemen voor de speelvoorziening in hun straat. Het op orde houden van een kwalitatief goed speelvoorzieningenniveau kan de gemeente niet alleen. Ook ouders/verzorgers kunnen hierin een bijdrage leveren door bijvoorbeeld vrijwillig mee te helpen bij organiseren van speelactiviteiten en bij het beheer van speelplekken. Door dit zogenaamde gedeeld eigenaarschap ontstaat een duurzamer beheer van de voorziening. Hieronder ga ik nader in op de fysieke en de sociale investeringen. Deze vormen samen het actieplan Papa, mama! Kom je buitenspelen?. Fysieke investeringen 2012 en voortgang speelprojecten Voor de concrete inzet van de kwaliteitsimpuls dienen de stadsdeelorganisaties jaarlijks, na afstemming met bewoners/gebruikers in betreffende stadsdeel, projectvoorstellen in. Bij de samenstelling van deze speelprojecten is een combinatie gezocht met bewegen en sporten. Bij de keuze van de speelprojecten wordt rekening gehouden met de eerder genoemde speerpunten uit de nota spelen in de stad

3 DSB/ Overzicht investeringen in speelkwaliteit 2012 Project Investeren in speelkwaliteit Bijdrage Laak Laakweg Voorbereidingsbudget ,00 Escamp Eekhoornrade Fase 2 Herinrichten ,00 Wapenveldsestraat Voorbereidingsbudget ,00 Centrum Buurtpark Kortenbos Herinrichten ,00 Grevelingenveld Herinrichten ,00 Scheveningen Galvanistraat *Schoolplein herinrichten ,00 Van Hoornbeekstraat *Schoolplein herinrichten ,00 Abbenbroekweg *Schoolplein herinrichten ,00 Tasmanstraat *Schoolplein herinrichten ,00 Boegstraat Herinrichten ,00 Vlielandsestraat Herinrichten ,00 Loosduinen Meer en Bos Herinrichten ,00 Arch. Berlagelaan *Schoolplein herinrichten ,00 Billie Hollidayplantsoen Aanpassing minder validen ,00 Haagse Hout Oostduin en Arendsdorp Herinrichten ,00 Leidsch./Ypenb.Goudkapersingel Herinrichten ,00 Segbroek Kam. Onnesplein Vlindertuin Herinrichten ,00 CJG - Hanenburglaan Herinrichten ,00 Totaal aan investeringen ,00 Bij de gekozen speelprojecten is rekening gehouden met de actieradiusnormen (afstandsnormen) en de landelijke 3% speelnorm in de openbare ruimte. Daarnaast wordt ook gekeken naar de specifieke lokale omstandigheden zoals: de demografische opbouw (aantal en leeftijd), de aanwezige informele speelruimte (zoals parken, groenstroken, plantsoenen en recreatie gebieden etc.) en de kwaliteit van de aanwezige speelvoorzieningen. Gezien de huidige stedenbouwkundige inrichting in een aantal oudere wijken en buurten is het niet altijd mogelijk om daar meer nieuwe speelplekken te realiseren. Door ook te investeren in schoolpleinen wordt het potentieel aan aanwezige speelruimte optimaal benut. In bijlage 1 is een beschrijving per speelproject terug te vinden. Voortgang uitvoering nota spelen in de stad De uitvoering van de speelprojecten vindt plaats door de stadsdeelorganisaties. Onderstaand vindt u de status van de uitvoeringsprogramma s 2009, 2010 en Status uitvoeringsprogramma In 2009 kwamen 12 speelplekken in aanmerking voor een kwaliteitsimpuls. Alle speelprojecten zijn gerealiseerd. - Status uitvoeringsprogramma In 2010 werden 12 speelplekken kwalitatief verbeterd. Hiervan zijn 10 speelprojecten opgeleverd en 2 speelprojecten worden dit jaar opgeleverd. - Status uitvoeringsprogramma In 2011 kwamen 16 speelplekken in aanmerking voor een kwaliteitsimpuls. Hiervan zijn 2 speelprojecten opgeleverd. De overige 14 speelprojecten bevinden zich in een ontwerp-, participatie-, aanbestedings- of uitvoeringsfase. In bijlage 2 is per speelproject een toelichting over de status terug te vinden.

4 DSB/ Sociale investering: bevorderen betrokkenheid ouders en buurt bij speelvoorzieningen Maatschappelijke betrokkenheid van ouders en buurten bij speelplekken komt in Den Haag zeker voor, maar is nog geen vanzelfsprekendheid. Veelal krijgt die betrokkenheid vorm als er een verandering plaatsvindt, de wens om nieuwe voorzieningen en in de ontwerpfase van een nieuwe speelvoorziening. Er is dus zeker bereidheid in de samenleving. Ik wil de betrokkenheid van ouders en buurten vasthouden en stimuleren. Ik wil dat ouders en buurten deze betrokkenheid ook tonen en verantwoordelijkheid nemen voor het toezien, onderhouden en gebruiken van de voorzieningen. Wat meer mede-eigenaarschap in plaats van beperkt blijven tot toeschouwer en gebruiker. Met een aantal acties wil ik bevorderen dat ouders en buurten ook actief worden door het starten van een aantal pilots. Een speelplek is in mijn ogen een voorziening niet alleen vóór de buurt/wijk, maar ook van de buurt. Deze betrokkenheid kan leiden tot gezamenlijke verantwoordelijkheid en eigenaarschap bij ouders, vrijwilligers en de jeugd zelf. Betrokkenheid stopt niet met incidentele inspraak bij de aanleg of vernieuwing van een speelplaats. Het vormt het vertrekpunt voor blijvende betrokkenheid bij de totstandkoming, het beheer, het toezicht, het activiteitenaanbod en het behoud van speelplekken. Bij de hiervoor genoemde investeringen in de speelkwaliteit in 2012 wordt hiermee expliciet rekening gehouden. Nu al is het beleid dat speelinvesteringen alleen worden gerealiseerd als ouders, buurtbewoners en de jeugd zelf bij het inspraaktraject en bij de opening betrokken zijn. In 2012 wordt tevens gewerkt aan een aantal acties waar de kwalitatieve investeringen en de maatschappelijke betrokkenheid rond speelplekken samen komen. De pilots hebben als doel om de structurele betrokkenheid van ouders, omwonenden en de jeugd zelf ook na de totstandkoming van speelplekken te behouden. Hierbij denk ik aan het ontplooien van activiteiten (spel, onderhoud, beheer) vanuit een te ontwikkelen of al bestaande vereniging of stichting. Hiervoor wordt een stimulerings-budget uitgetrokken van ,00. Bij de ontwikkeling en de invulling (bijv. vrijwilligersondersteuning en training) van deze pilots zal de nodige expertise worden betrokken (bijvoorbeeld: NUSO, Speelruimte Nederland). Bij gebleken succes van de pilots in 2012, zal de aanpak of onderdelen daarvan verder worden uitgerold. De volgende acties starten in Stedelijk appèl Papa, mama! Kom je buiten spelen? In april 2012 wordt gestart met een stedelijk appèl, een oproep aan alle ouders van de stad onder het motto: Papa, mama! Kom je buiten spelen?. De campagne is een onderdeel van het aanvalsplan vrijwilligers. De oproep is bedoeld voor ouders, vrijwilligers en jeugd zelf. Het doel van deze oproep is meer activiteiten op een speelplek en structurele betrokkenheid bij de speelplek. 2. Buitenspeeldag 13 juni Op de landelijke Buitenspeeldag 13 juni (voorheen de Straatspeeldag) worden ouders uitgenodigd en gefaciliteerd om activiteiten voor Haagse kinderen te organiseren in de straat en op de speelplek. Op deze buitenspeeldag komen nieuwe initiatieven tot bloei en wordt zichtbaar welke initiatieven van betrokkenheid er al zijn in Den Haag. Ter ondersteuning van de activiteiten worden bestpracticesvoorbeelden gecommuniceerd waar mensen inspiratie uit kunnen putten voor eigen initiatieven. Dit gaat onder andere met behulp van een website met o.a. voorbeelden van activiteiten, bewonersinitiatieven en de bestaande beheerconvenanten rond buiten spelen

5 DSB/ Natuurspeelplaats Zuiderpret De natuurspeelplaats Zuiderpret is in fysieke zin gerealiseerd. De sociale kant (bijvoorbeeld het aanbod van activiteiten, inzet vrijwilligers, ouders, materiaal uitleen) kan nog een impuls gebruiken om de speelwaarde te verhogen. Het doel is toe te werken naar een activiteitenaanbod in de zomervakantie en naar een vorm van structurele betrokkenheid van ouders, vrijwilligers en de jeugd zelf. 4. Bouwspeelplaats In 2012 wil ik minimaal één bouwspeelplaats realiseren. Het voornemen is om in Escamp en/of Scheveningen op tijdelijk braakliggende terreinen een bouwspeelplaats te realiseren. Daarbij moet onder andere rekening worden gehouden met de ligging en bereikbaarheid, de beschikbare ruimte, draagvlak in de omgeving en de mogelijkheden die het terrein biedt voor opbergruimte en afsluitbaarheid. Uitgaande van de potentiële locaties worden kinderen, ouders, omwonenden en wijkorganisaties gestimuleerd om voor hun gebied te komen met plannen voor de inrichting, de mogelijke activiteiten en de invulling van eigenaarschap vanuit de buurt. In aanvulling daarop worden tijdelijk middelen beschikbaar gesteld (vanuit het eerder genoemde stimuleringsbudget) ter ondersteuning en training van ouders/jeugd/vrijwilligers, zodat zij daarna veilig aan de slag kunnen met activiteiten, begeleiding van kinderen en hun ouders op de bouwspeelplaats. 5. Natuurbelevingstuin Aan de Schenkstrook wordt de realisatie van een natuurbelevingstuin vormgegeven. Planvorming is hier gaande. De Stichting Schenkstrook en Natuurbelevingsplaats Mariahoeve is hiervoor opgericht. De combinatie van een scoutingclub met deze natuurspeelplek zou een zinvolle aanvulling kunnen zijn en wordt nader onderzocht. Gedacht wordt aan de meerwaarde van het bijeenbrengen van natuurspelen, het activiteitenaanbod en scouting. Door deze combinatie wordt betrokkenheid en medeeigenaarschap gestimuleerd. 6. Social media en [e]participatie In 2012 worden ook diverse pilots gedaan bij de ontwikkeling van speelplaatsen binnen het project Social media en [e]participatie. In dit project worden enerzijds digitale [e]participatie instrumenten ontwikkeld op waarmee ouders en buurtbewoners kunnen meedenken & meedoen met het inrichten van een speelplaats. Anderzijds is het doel de denk- en doekracht in de stad beter te benutten door het aanspreken van nieuwe groepen en een nieuwe manier van werken te introduceren voor ambtenaren én bewoners. 7. Pilot: Na inspraak komt samenspelen Bij het ontwerpen van nieuwe speelvoorzieningen in 2012 wordt uiteraard veel werk gemaakt van inspraak en participatie van kinderen, ouders en buurtbewoners. De nieuwe inspraak- en participatieverordening is hiervoor vanzelfsprekend de basis. Participatie bij de aanleg is belangrijk, maar ook bij het beheer van de speelplaats. Via de stadsdeelorganisaties worden succesvolle participatietrajecten geïnventariseerd. Inzet is het duurzaam verlengen van de betrokkenheid tijdens de participatiefase naar betrokkenheid bij het beheer en gebruiksfase. Kansen voor het structureel vormgeven van betrokkenheid worden gezocht en benut om ook na de realisatiefase de betrokkenheid te behouden. De stadsdeelorganisatie zal dit proces waar mogelijk begeleiden

6 DSB/ Haagse Hopjes Een bijzondere vorm van stimuleren van spelen gebeurt vanuit de Haagse Hopjes. Op 16 plekken in de stad staan de Haagse Hopjes van waaruit spelmateriaal kan worden geleend. Door de welzijnsorganisaties en in Transvaal worden deze locaties door de Stichting Haagse Hopjes Transvaal beheerd. Veel van de beheertaken zijn destijds uitgevoerd door medewerkers in id-banen. Door het wegvallen van een aantal van deze functies ontstaat de kans en de noodzaak om de ouderbetrokkenheid bij de Haagse Hoppen verder uit te bouwen. Samen met de Richard Krajicek Foundation en de welzijnsorganisaties ga ik kijken naar de mogelijkheid om dit verder uit te bouwen. We hebben in Den Haag goede ervaringen met de Krajicek Playgrounds en willen de expertise vanuit de playgrounds inzetten voor het verbeteren van organisatie en beheer. 9. Scouting In de stad zijn ruim 20 scouting organisaties actief. Dit is een bijzondere vorm van spelen in verenigingsverband. Het beleid van de scouting als een bijzonder vorm van buitenspelen wordt uitgewerkt in samenspraak met de scouting. Het vrijwilligerswerk binnen de scouting wordt extra gestimuleerd door het aanbieden van de leergang Meer vrijwilligers in kort tijd vanuit het Aanvalsplan Vrijwilligers. In februari 2012 vindt voor alle geïnteresseerde scoutinggroepen de eerste informatiebijeenkomst plaats. Verder wordt met de scoutingorganisaties gekeken naar de mogelijke knelpunten in hun ruimtebeslag. Eerder waren al de kosten voor het verkrijgen van een VOGverklaring voor scoutingorganisaties kwijt gescholden. 10. Samenwerking met woningcorporaties Naast de huidige 479 gemeentelijke speelplekken zijn er ook speelplekken van woningcorporaties. Eén van de speerpunten van de nota Spelen in de stad is om in samenspraak met ouders, kinderen, scholen en woningcorporaties te blijven werken aan de kwaliteit van de aanwezige speelmogelijkheden. De huidige speelplekken in woningcorporatie bezit zijn in sommige stadsdelen aanvullend op de gemeentelijke speelplekken. Deze speelplekken richten zich voornamelijk op jongere kinderen van 0 tot 6 jaar. In het stadsdelen Escamp en Haagse Hout komen de meeste speelplekken in woningcorporatie bezit voor. Het beheer van deze speelplekken wordt, naast de inzet van actieve bewoners, vaak ondersteund door professionele inzet. De professionele inzet wordt bekostigd door de betreffende woningcorporatie. In de stadsdelen lopen verschillende bewonersinitiatieven / speelprojecten waar reeds wordt samengewerkt met de woningcorporaties. Bij speelinvesteringen vanuit de gemeente is de inzet om dit in samenspraak met de woningcorporaties uit te voeren. In gevallen waar er vanuit bewoners/gebruikers een behoefte bestaat om een binnentuin af te sluiten, waardoor kinderen veiliger kunnen spelen, zullen verdere afspraken wordt gemaakt met woningcorporaties. Tot zover het actieplan Papa, mama! Kom je buitenspelen?. Het betreft hier een innovatieve manier van kijken naar buitenspelen. Het actieplan is ingericht met acties waarvan op voorhand de effecten nog niet in te schatten zijn. Ik ben me ervan bewust dat we in de praktijk zullen moeten ervaren wat een effectieve manier is om de gestelde doelen te bereiken. Dit actieplan is derhalve een zogenaamd lerend actieplan, we zullen gaande weg moeten bekijken welke ingezette instrumenten doel treffen en welke niet. Om dit karakter van het lerend actieplan vorm te geven voeg ik 2 acties toe.

7 DSB/ Advies jongerenambassadeurs Vaak hebben jongeren verfrissende ideeën over hoe betrokkenheid vorm te geven. De Haagse jongerenambassadeurs hebben in het verleden de gemeente al op diverse terreinen goede adviezen gegeven. Ik zal de jongerenambassadeurs een gerichte adviesaanvraag geven met als vraagstelling: welke prikkels kunnen kinderen hun ouders zelf geven om betrokkenheid bij buitenspeelvoorzieningen te vergroten? 12 Onderzoek Haagse Hogeschool Tijdens de looptijd ( ) van het actieplan Papa, mama! Kom je buitenspelen? zullen in de praktijk geslaagde en minder geslaagde instrumenten blijken te zijn ingezet. Ik kan uiteraard op voorhand hier geen uitspraak over doen. Ik wil een organisatie nauw laten beoordelen welke instrumenten en welke prikkels ouders over de drempel trekken om bij het beheren en het gebruiken van de speelvoorzieningen daadwerkelijk verantwoordelijkheid te nemen. Ik heb het voornemen hierover met de Haagse Hogeschool en de NUSO afspraken te maken Omtrent het verloop van dit actieplan wordt u eind 2012 via de voortgangsrapportage van het programma Jeugd en Gezin verder geïnformeerd. Met vriendelijke groet, de wethouder van Jeugd, Welzijn en Sport, Karsten Klein