5 januari 2017 S. Dohmen 5772

Transcriptie

1 Aan de leden van de gemeenteraad Maatschappelijke Ontwikkeling Raadhuislaan 2, Oss Telefoon Fax [0412] Postbus BA Oss Wilt u bij uw reactie de datum van deze brief en ons kenmerk vermelden? Datum Behandeld door Doorkiesnummer 5 januari 2017 S. Dohmen 5772 Onderwerp Schuldhulpverlening Geachte leden van de gemeenteraad, In juli 2016 heeft uw raad het beleidskader Schuldhulpverlening vastgesteld. Middels deze brief informeren wij u over de voortgang. In het algemeen zien we dat de schuldenproblematiek niet sterk meer stijgt ten opzichte van de crisisjaren. Maar de schulden worden wel complexer. Dit houdt in dat we meer tijd kwijt zijn om mensen te stabiliseren en afspraken te kunnen maken met de schuldeisers. Het is het van belang dat we inwoners tijdig bereiken. Het beleidskader Schuldhulpverlening is daar grotendeels op gericht. In bijlage 1 treft u een cijfermatig overzicht van het afgelopen jaar met achtergrondinformatie. Dienstverlening We hebben onze dienstverlening uitgebreid met een eigen betalingssysteem via de Bank Nederlandse Gemeenten. Dit beschermt klanten beter tegen beslagleggingen en interne verrekeningen. Daarnaast hebben we een portal ingericht waarbij klanten op afstand inzicht kunnen krijgen in hun gegevens en traject. Voor ons is het een instrument om klanten te kunnen begeleiden in het weer zelfstandig beheren van hun financiën. We hebben de balieopenstelling verruimd door ook op een middag en een avond open te zijn voor de klanten. Daarbij gaan we ook regelmatiger op huisbezoek bij klanten die om welke reden dan ook niet naar het gemeentehuis kunnen komen.

2 2 Uitvoering fase 2 Het afgelopen half jaar hebben we onze dienstverlening voorbereid op de uitvoering van Fase 2 de schuldregeling. Tot op heden werd die uitgevoerd door PLANgroep. Vanaf januari 2017 voeren we deze regeling zelf uit. In december zijn we al gestart met een aantal klanten. De eerste ervaringen zijn positief. De doorstroom werkt soepeler en we werken met één registratiesysteem. Daarnaast hebben we ons registratiesysteem verder ingericht om vanaf 2017 ook zelf het financieel beheer uit te kunnen voeren. Preventie en Vroegsignalering Bij de ontwikkeling van het beleidskader zijn we gestart met een aantal werkgroepen. De werkgroep Preventie en Vroegsignalering bestaat uit afgevaardigden van Schuldhulpmaatjes, PROTA, Rabobank, Ons Welzijn, Basisteam Jeugd en Gezin en gemeente (SHV en Werk en Inkomen). Met de werkgroep is een eerste verkenning uitgevoerd over preventie en vroegsignalering: hoe gaat het nu, wat komen we tegen, hoeveel inwoners verwijzen we door en naar wie, kunnen we elkaar wel altijd goed vinden, wie zijn belangrijke signaleerders en wat missen we? Duidelijk is dat er een groot aanbod is, maar dat inwoners dat niet altijd vinden. Ook weten aanbieders (professionals en vrijwilligers) elkaar niet altijd te vinden. Om elkaar te ontmoeten en kennis en ervaring uit te wisselen is er 31 oktober 2016 een bijeenkomst georganiseerd. Daarnaast zijn onze consulenten Schuldhulpverlening in gesprek met de Sociale Teams om kennis over te dragen en afspraken te maken over de samenwerking. Ook gaan deze consulenten samen met Brabant Wonen op huisbezoek bij inwoners met een huurachterstand. Dit zijn allemaal activiteiten om inwoners met financiële problemen eerder in beeld te krijgen en sneller ondersteuning te kunnen bieden. Dienstverlening aan ZZP-ers Op dit moment hebben we een aantal ZZP-ers als klant. Formeel kunnen we klanten pas in traject nemen als zij uitgeschreven zijn bij de Kamer van Koophandel. We kunnen ZZP-ers nu nog onvoldoende helpen en willen daar graag verandering in brengen. Om duidelijk te krijgen op welke manier we hier een antwoord op kunnen geven, zijn we gestart met een eerste verkenning van het huidige aanbod voor ZZP-ers, de behoefte van de ZZP-er aan ondersteuning en de inrichting van de gemeentelijke dienstverlening. Ook gaan we kijken welke mogelijkheden er zijn om de krachten en expertise meer te bundelen. In 2017 gaan we door met de verkenning en zullen op basis van de verzamelde input oplossingsrichtingen verder uitwerken. Dit alles in nauwe samenwerking met alle betrokken samenwerkingspartners, die een rol spelen in de ondersteuning voor ondernemers.

3 3 Bestanden vergeleken met MatchCare Samen met de afdeling Werk en Inkomen benaderen we actief klanten met een bijstandsuitkering, die kampen met schuldenproblematiek. Dit om te voorkomen dat de schulden misschien nog groter worden en om mensen een helpende hand te bieden. Financiële problemen kunnen daarnaast participatie in de vorm van (vrijwilligers)werk bemoeilijken. We hebben de bestanden van Werk en Inkomen (leefgebied schulden) en Schuldhulpverlening vergeleken. In totaal waren er klanten met een bijstandsuitkering, waarvan 719 met schulden. Via een gefaseerde benadering zijn 2 groepen klanten aangeschreven: de groep, die heeft aangegeven gemotiveerd te zijn om aan de schulden te werken en de groep met een schuld van ,= of meer. De eerst groep betrof een bestand van 52 klanten waarvan er uiteindelijk 39 zijn aangeschreven. De overige zijn wegens verschillende redenen niet aangeschreven ( o.a. geen uitkering meer of al bekend bij SHV). Daarna is het bestand hoge schulden vanaf euro onderzocht, dit zouden 41 klanten zijn. Na onderzoek is gebleken dat hiervan inmiddels 23 klanten in bewindvoering/wsnp of SHV zitten of geen schulden meer hebben na het doorlopen van WSNP, of een andere oplossing hebben gevonden. 7 klanten hebben geen uitkering meer ontvangen. Uiteindelijk hebben we 11 klanten aangeschreven. Op dit moment wordt direct contact met hen opgenomen. Het project is begin november gestart. Als een klant niet uit zichzelf reageert, wordt deze door een consulent na gebeld. Ook bieden we een persoonlijk gesprek aan. Er zijn wisselende reacties op ons aanbod en de motivatie bij de klant om echt iets te gaan doen is ook verschillend. Soms spelen denkbeelden over schuldhulpverlening en een eventueel traject een rol ( dan moet ik van 70 euro rondkomen ). Dit nemen we in de bewustwordingscampagne ook mee (drempelverlagende informatie, ervaringsverhalen, enz.). Bij sommige klanten is de situatie ondertussen veranderd en is ondersteuning niet meer nodig. Bewustwordingscampagne (werkgroep gedrag) Om gedrag te beïnvloeden en de beeldvorming over onze dienstverlening te verbeteren zijn we met onze partners een bewustwordingscampagne gestart. Alles met de uiting samen slimmer met geld behoort tot deze campagne. Een werkgroep bereidt de acties voor. In de werkgroep zitten afgevaardigden van de Rabobank, ex-zzp-er/ervaringsdeskundige, Programma FOCUS, sociaal team NW, gemeente (communicatie, schuldhulpverlening). De werkgroep heeft inmiddels het volgende opgeleverd: een gelddagboek (bijlage 2), twee nieuwsbrieven (bijlage 3 en 4) en de ontwikkeling van de website Samen slimmer met geld op de gemeentelijke website. Met name voor het

4 4 gelddagboek is veel belangstelling. We hebben circa 190 papieren exemplaren verspreid aan o.a. Brabant Wonen, publiekshal gemeentehuis, Ons Welzijn, Schuldhulpmaatjes, sociaal team, bibliotheek, Stichting Leergeld. De nieuwsbrief wordt vooral digitaal verspreid. Vanuit de werkgroep zijn er contacten gelegd met maatschappelijke partijen die ons kunnen helpen om de boodschap verder uit te dragen (bv. bestuur moskee, programma FOCUS). De werkgroepleden zijn ambassadeurs voor onze campagne en leggen mede de verbinding met het veld. Verder hebben we een bordspel armoede en schulden ontwikkeld. De introductie van het spel was op de bijeenkomst van 31 oktober met het veld. Doel van het spel is op een speelse manier met elkaar in gesprek gaan om elkaar(s aanbod) beter te leren kennen of een ingang te vinden bij mensen waarbij een vermoeden bestaat dat er sprake is van financiële problematiek. We hebben het spel inmiddels ook gespeeld met alle schuldhulpmaatjes en er zijn verzoeken vanuit de sociale teams en andere organisaties. Daarnaast leent het spel zich uitstekend om met én voor jongeren een aparte jongerenversie van het spel te ontwikkelen. Maatwerk Bij de ondersteuning gaan we ook steeds meer op zoek naar slimme oplossingen. Daarbij maken we ook gebruik van het IPW denkkader. Daar hebben we nu ervaring mee opgedaan. In 2017 zullen we dit verder gaan inbedden in onze werkwijze. We zijn daarin natuurlijk ook afhankelijk van de medewerking vanuit de schuldeisers. Gesprek Adviesraad Sociaal Domein Over het beleidskader en de beleidsregels voor toegang tot schuldhulpverlening hebben we het afgelopen half jaar diverse keren gesproken met de Adviesraad Sociaal Domein. Zowel over inhoud als proces hebben we afspraken gemaakt. In bijlage 5 t/m 8 treft u de adviezen en onze reactie op de adviezen. Tot slot We werken nu een half jaar aan de uitvoering van het beleidskader Schuldhulpverlening. We ontmoeten veel draagvlak bij onze maatschappelijke partners, waardoor het een gezamenlijke aanpak is geworden. Het komende jaar gaan we verder met het uitbreiden van de preventieactiviteiten en de bewustwordingscampagne.

5 5 Ook starten we met een onderzoek naar duurzame financiële dienstverlening om de kosten voor bewindvoering te verlagen en inwoners een gerichter aanbod te doen. Medio 2017 zullen wij uw raad opnieuw informeren over de voortgang. Met vriendelijke groet, dhr. C.P.W. van Geffen, Wethouder Werk & Inkomen en Onderwijs Bijlagen: 1. Cijfers Schuldhulpverlening 2. Samen slimmer met gelddagboek 3. Nieuwsbrief samen slimmer met geld november Nieuwsbrief samen slimmer met geld december Advies ASD beleidskader schuldhulpverlening 6. Antwoord op advies ASD beleidskader schuldhulpverlening 7. Advies ASD beleidsregels schuldhulpverlening 8. Antwoord op advies ASD beleidsregels schuldhulpverlening