Het volgen en ontwikkelen van de kleine motoriek. Anne Frank school Utrecht 19 april Wat heb je met de kleine motoriek?
|
|
- Jelle van der Woude
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 MOTORISCHE ONTWIKKELING Wat heb je met de kleine motoriek? Het volgen en ontwikkelen van de kleine motoriek Anne Frank school Utrecht 19 april 2016 Hans Stroes Voorkennis? Hoe volg jij de kleinmotorische ontwikkeling? En de ontwikkeling van de kleine motoriek & schrijven? Wat hoop je vanavond te leren? Programma 1. Zorg voor bewegen en spelen op school 1. Zorg voor bewegen en spelen op school 2. Motorische ontwikkelingsmodellen 3. Het volgen van de motorische ontwikkeling met een LVS 4. Het volgen van de kleinmotorische ontwikkeling 5. Motorische schrijfvoorwaarden 6. Zorgverbreding kleine motoriek & schrijven Lessen bewegingsonderwijs: op maat Schoolplein: een gegarandeerd festival Bewegen en spelen in de klas: bewegingshoek, spelletjes, zitballen, Hupla 1-2-3, Energize, De klas beweegt, vervolg naar schrijfonderwijs Contact met ouders: gesprek, ouderparticipatie Verwijzen: bijv. kinderfysiotherapeut, oogspecialist Sport buiten school: Club Extra, sportvereniging, skaten Extra lessen / MRT 1
2 Zorg voor de kleine motoriek & het schrijven 2. Motorische ontwikkelingsmodellen Model A Vaardigheidslijnen (uit LVS bewegen en spelen) Model B Het neurologisch ontwikkelingsmodel van Mesker Motoriek model 1 - Vaardigheidslijnen Motoriek model 2 - Mesker 2
3 Motoriek model 2 - Mesker 3. Het volgen van de motorische ontwikkeling met het LVS bewegen en spelen Signaleringsniveaus Vaardigheidsniveaus gekoppeld aan leeftijden i.v.m. het signaleren van achterstanden. Het signaleringsniveau geeft aan op welke leeftijd vaardigheden door meer dan 80% van de kinderen beheerst worden. Welke vaardigheden registreren en met welke criteria? Wat registreert het LVS Bewegen en spelen? Wat registreert het LVS Bewegen en spelen? Maximaal 8 x grote motoriek: Stilstaan Springen Kracht Springen Coördinatie Stuiten Angst voor hoogte Angst voor over de kop Angst voor ballen Angst voor andere kinderen 3 x kleine motoriek: Opponeren Knippen Tekenen & Schrijftempotoets 2 x gedrag in bewegingssituaties: Speelvaardigheid Spelinzicht 3
4 4. Het volgen van de kleinmotorische ontwikkeling Onderzoek Hagen Kleinmotorische vaardigheden Vaardigheden waarbij gebruik gemaakt wordt van individuele lichaamsdelen, vooral de vingers, bij precieze manipulatie van voorwerpen (schrijven!). Ook de voeten en de mimiek! - Veel kinderen schrijven tegenwoordig slordiger dan nodig. - Kleinmotorische vaardigheden ontwikkelden zich niet bij alle kinderen vanzelf. - Niet alle kinderen maken op hetzelfde moment dezelfde groei door. Zwakke schrijvers Het observeren en registreren van kleinmotorische vaardigheden en schrijven Ongeveer 20% van de kinderen heeft een zwakke kleine motoriek. In groep 3 al snel een achterstand van minimaal een jaar. Meisjes hebben minder problemen. Zij zijn de jongens in groep 3 gemiddeld ¾ jaar voor. Traditionele schrijfmethodes vormen voor kinderen met een achterstand (met name jongens) een groot probleem. Ontspannen en gecontroleerd tussen de lijntjes schrijven, op een plat vlak, is voor veel jonge kinderen nog een bijna onmogelijke opgave. Zij zijn daar motorisch nog niet toe in staat. Schrijven is een ingewikkeld proces, waarbij je tegelijkertijd moet stilzitten en bewegen. Om ontspannen en leesbaar te kunnen schrijven moeten kinderen beschikken over: A een goede ontwikkeling van de kleine motoriek nodig voor het correct vasthouden van potlood of (vul)pen B een goede oogmotoriek nodig voor het snel aftasten van de regels C een goede oog-handcoördinatie nodig om de hand te controleren en te sturen D een gevoel voor maat en ritme schrijven is een ritmisch proces E een goed statisch evenwicht (`Stilstaan') nodig voor een goede schrijfhouding F een goede concentratie G een goede ruimtelijke oriëntatie nodig voor een goede bladverdeling 4
5 Welke vaardigheden observeren? Overzicht van de te observeren vaardigheden m.b.t. de ontwikkeling van het schrijven: Vaardigheid Relatie met welke ontwikkeling Groepsformulier kleine motoriek Opponeren A, B, C, D, F 3 Knippen A, B, C, (D), F, G 4 Tekenen of 1 minuut naam schrijven A, B, C, D, E, F, G 5 schrijf tempo A, B, C, D, E, F, G 5 5
6 Menstekening groep 1 & 2 (evt. 3 & 4) Menstekening groep 1 & 2 (evt. 3 & 4) 1 minuut naam schrijven groep 3 (evt. eind gr. 2) 6
7 5 minuten Schrijf tempotoets - groep 4 en hoger 7
8 Symmetrie meebewegingen Synkinesiën = meebewegingen als één kant van het lichaam beweegt Voorbeeld links rechts : opponeren & robot draait schroef Voorbeeld onder boven : op de hakken lopen en op de tenen lopen Voorbeeld hand mond : als de vingers bewegen doet de mond of tong mee Mate van meebewegingen: A : duidelijke meebewegingen B : lichte meebewegingen C : geen meebewegingen, maar wel spanning D : ontspannen 8
9 Pen/potloodvoering Een goede pen/potloodgreep mag je pas in groep 3 t/m 5 bij alle kinderen (jongens!) verwachten. Wetenschappelijk onderzoek heeft dit aangetoond. In groep 1 en 2 wel regelmatig het goede voorbeeld geven van de goede potloodgreep, maar dit nog niet van de kinderen eisen. Door de vingers te buigen en te strekken en de pols iets zijwaarts te draaien, kunnen alle kleine bewegingen gemaakt worden die nodig zijn om de letters te vormen. Juiste greep aanleren Klimmen in het potlood 1. Pak je potlood tussen duim en wijsvinger (pincetgreep) aan het uiteinde van je potlood. 2. Leg je middelvinger er onder tegenaan. 3. Loop met de 3 vingers naar beneden. De potloodgreep is bij rechtshandigen: +/- 2 cm, bij linkshandigen: +/- 3 cm. Linkshandigen moeten hun potlood iets hoger vasthouden dan rechtshandigen, zodat de middelvinger geen vlekken kan maken. Bovendien kunnen de linkshandigen zo beter zien wat ze geschreven hebben. Zet eventueel een streepje op het potlood! 9
10 Statische en dynamische greep 5. Schrijfvoorwaarden Bij een dynamische greep: is er een open ruimte tussen de duim & de wijsvinger de vingers kunnen buig/strekbewegingen maken met de pen! Bij een statisch greep: is er geen open ruimte tussen de duim & wijsvinger de hele onderarm beweegt de pen de pols kan niet soepel meer bewegen M.b.v. het LVS kleine motoriek & schrijven kunnen de volgende schrijfvoorwaarden in kaart gebracht worden: Motorisch: 1. Is er al onderarm/polssturing of is er nog bovenarmsturing? 2. Is het kind al voldoende ontkoppeld (in de lateralisatie fase) of zijn er nog allemaal meebewegingen? 3. Is er al een goede duimoppositie? Sociaal-emotioneel: 1. Heeft het kind de drive om te knippen, tekenen, schrijven, knutselen, kleine motoriekspelletjes te doen? 2. Houdt het kind de motivatie gedurende langere tijd vast? Schrijfgerei groep 1 en 2 groep 3 groep 4 eventueel eind groep 4 en in begin groep 5 groep 5 Dik schrijfgerei is in de onderbouw prima, maakt niet zoveel uit of dat 3-hoekspotloden zijn of niet. standaard HB-potlood standaard HB-potlood Groep 6 t/m 8 Zie groep 5. een vulpotlood: het dwingt de wijsvinger te ontspannen. De laatste restjes bijbewegingen verdwijnen. Als de punt blijft afbreken, is dat een teken van onrijpheid en dient extra zorg ingezet te worden. De kinderen oefenen bij de hoofdletters beurtelings met een gelpen, een vulpotlood en een vulpen tot zij zelf een keuze gemaakt hebben, waar zij het prettigst mee schrijven. 6. Zorgverbreding kleine motoriek & schrijven - Kleine motoriek spelletjes - De bewegingshoek of een bewegingscircuit - Bewegingstussendoortjes - Stereotekenen - Zitballen - Voorbereidend schrijven (methodes) 10
11 Spelletjes uit de kleine motoriekkisten KLEINE MOTORIEK KISTEN Zelf eenvoudig samen te stellen Op internet zijn er meerdere te koop Bekijk de inhoud van de verschillende kisten en denk na wanneer je dit spel zou meegeven aan een kind. BEWEGINGSHOEK EN BEWEGINGSCIRCUIT Bewegingstussendoortjes structureel in een hoek van de klas als onderdeel van een circuit als onderdeel van een motoriekcircuit Zie artikel: Motoriekcircuit uit Praxisbulletin nr. 8, april 2004 bekijken van een aantal voorbeelden. ALLES IN BEWEGING 16 mei
12 VOORBEREIDEND SCHRIJVEN GROEP 1 / 2 / 3 STEREOTEKENEN OP HET MESKERBORD Zowel test als leermethode: het wegwerken van slurfresten het opbouwen van een goede symmetrie het verkrijgen van een goede lateralisatie, hetzij links, hetzij rechts, met uiteindelijk een vaardige dominante schrijfhand het tegengaan van omkeringen beter 2 dingen tegelijk kunnen doen beter gaan lezen Motoriek georiënteerde methodes: Schrijfkriebels thematisch Verder met schrijven speels / motorisch Schrijfdans muziek Schrijfatelier (Novoscript) zelfstandig Zonder bewegen kom je nergens! Vragen? 12
9-2-2016. Het volgen en ontwikkelen van de kleine motoriek. Wat heb je met de kleine motoriek? MOTORISCHE ONTWIKKELING. Breda 2 februari 2016
MOTORISCHE ONTWIKKELING Wat heb je met de kleine motoriek? Het volgen en ontwikkelen van de kleine motoriek Breda 2 februari 2016 Hans Stroes Voorkennis? Hoe volg jij de kleinmotorische ontwikkeling? En
Nadere informatieDe spel- en bewegingsontwikkeling van kleuters. Hans Stroes Hilversum,
De spel- en bewegingsontwikkeling van kleuters Hans Stroes Hilversum, 23-1-2013 Programma 1. Kennismaking 2. Het belang van bewegen en spelen 3. Zorg voor bewegen en spelen op school 4. Bewegen in de klas
Nadere informatieHet ontwikkelen van de kleine motoriek in de klas en in de les bewegingsonderwijs. Even voorstellen. HANDENGYM gymles voor de handen
HANDENGYM gymles voor de handen Het ontwikkelen van de kleine motoriek in de klas en in de les bewegingsonderwijs Hilversum 25 januari 2017 Hans Stroes Even voorstellen. Scholings- en adviesbureau Stroes
Nadere informatieKleine motoriek & Schrijven
Leerlingvolgsysteem bewegen en spelen Kleine motoriek & Schrijven Leerlingvolgsysteem bewegen en spelen Schweitzer, Stroes & van Gelder, Elsevier Maarssen, 2002 1 Hoofdstuk 4 Het observeren van kleinmotorische
Nadere informatieWim van Gelder Docent Hogeschool INHolland Scholings- en adviesbureau van Gelder in beweging Auteur van Basislessen bewegingsonderwijs Leerlingvolgsysteem Bewegen en spelen Zorg voor beweging Websites
Nadere informatieRUIMTELIJKE ORIËNTATIE + OOG-HAND-COÖRDINATIE
RUIMTELIJKE ORIËNTATIE + OOG-HAND-COÖRDINATIE Kleur de figuur links en de figuur die identiek is. 222 Mijn kind leert schrijven RUIMTELIJKE ORIËNTATIE + VORMONDERSCHEIDINGSVERMOGEN + MOTORISCHE PRECISIE
Nadere informatieLeerlingvolgsysteem bewegen en spelen. Hans Stroes & Wim van Gelder
Leerlingvolgsysteem bewegen en spelen Hans Stroes & Wim van Gelder Wat registreert het LVS bewegen en spelen Minimaal de 4 S-en: Stilstaan Springen Kracht Springen Coördinatie Stuiten Wat registreert het
Nadere informatie6 een mogelijke opbouw van oefeningen
6 een mogelijke opbouw van oefeningen We bieden hier een oefenpakket aan, bestaande uit oefeningen die onmiddellijk in de klas of thuis kunnen worden gemaakt. Het is absoluut niet de bedoeling om een volledige
Nadere informatieHandelingsplan Bewegen en spelen School
Naam kind (initialen) Handelingsplan Bewegen en spelen School 1b Geboortedatum Groep Naam behandelaar Ingangsdatum 1. Omschrijf het gesignaleerde gedrag/ de hulpvraag Plaats a. In de lessen bewegingsonderwijs
Nadere informatieSchrijfprotocol. Obs de Wezeboom. Oosteinde. Schrijfprotocol obs de Wezeboom versie; 01-08-2015 1
Schrijfprotocol Obs de Wezeboom Oosteinde Schrijfprotocol obs de Wezeboom versie; 01-08-2015 1 Inleiding Voor u ligt het schrijfprotocol van obs de Wezeboom. In dit protocol worden de volgende onderdelen
Nadere informatieDEELBEWEGING 1 VAN HET SCHRIJVEN: LINKSHANDIG VERSUS RECHTSHANDIG
DEELBEWEGING 1 VAN HET SCHRIJVEN: LINKSHANDIG VERSUS RECHTSHANDIG LINKSHANDIG RECHTSHANDIG DEELBEWEGING 2 VAN HET SCHRIJVEN: LINKSHANDIG VERSUS RECHTSHANDIG LINKSHANDIG RECHTSHANDIG DEELBEWEGING 3 VAN
Nadere informatieHoogbegaafde kinderen met een motorische ontwikkelingsachterstand
Hoogbegaafde kinderen met een motorische ontwikkelingsachterstand Oefentherapie Cesar kan uitkomst bieden Auteurs: Mignon Biesta Detti Steeman Het verschil zit hem in het aanbieden van de oefenstof De
Nadere informatieRUIMTELIJKE ORIËNTATIE. Omcirkel de figuur die hetzelfde is als de linkerfiguur.
RUIMTELIJKE ORIËNTATIE Omcirkel de figuur die hetzelfde is als de linkerfiguur. RUIMTELIJKE ORIËNTATIE + OOG-HAND-COÖRDINATIE Kleur de figuur links en de figuur die identiek is. RUIMTELIJKE ORIËNTATIE
Nadere informatieSchrijven aan Sinterklaas voor het BO
Schrijven aan Sinterklaas voor het BO Opdracht aan de kinderen: schrijf een creatief-brief aan Sinterklaas en win een prijs! Opdracht leerkracht: kinderen begeleiden bij fijn motorische oefeningen en het
Nadere informatieLeerlingvolgsysteem Bewegen en Spelen
Leerlingvolgsysteem Bewegen en Spelen Over observeren, registreren en extra zorg door Wim van Gelder & Hans Stroes Vaardigheidsverschillen tussen verschillende jonge kinderen zijn enorm. Hoe beter een
Nadere informatieLeerling. Volg. Systeem
Leerling Volg Systeem t Leerlingvolgsysteem Een leerlingvolgsysteem is een instrument om een beeld te krijgen van de mogelijkheden van een kind. Binnen dit leerlingvolgsysteem zijn de volgende aspecten
Nadere informatieLeer- en ontwikkelingslijnen 2-7 jaar (ZONDER extra doelen) - versie januari Naam leerling. Motoriek Grote motoriek
Motoriek Grote motoriek Grote motoriek-fase 4 Loopt stabiel -20--20 Loopt achteruit -20--20 Kruipt ergens op -20--20 Gooit/rolt een bal in een richting -20--20 Grote motoriek-fase 5 SPRINGEN: Springt met
Nadere informatieSCHRIJVEN. Doel workshop. Definitie van schrijven. Soorten schrijfproblemen. Handvatten om het schrijven te verbeteren
SCHRIJVEN Doel workshop Soorten schrijfproblemen Handvatten om het schrijven te verbeteren Definitie van schrijven Schrijven is het op papier zetten van een boodschap Motorische vaardigheid Communicatiemiddel
Nadere informatieSchrift 3290 SCHRIFT 1
Schrift Kinderen een leesbaar en verzorgd handschrift helpen verwerven behoort tot de opdrachten van de basisschool. Deze opdracht is echter niet eenvoudig. We merken dat de ontwikkeling tot een vloeiend
Nadere informatieOefenschrift. 24 oefeningen met de griffix -Waskrijtstift. Eerste oefeningen met de waskrijtstift voor een optimale bewegingsuitvoering. Naam.
Leren schrijven Oefenschrift Eerste oefeningen met de waskrijtstift voor een optimale bewegingsuitvoering. Naam Klas 24 oefeningen met de griffix -Waskrijtstift Leren Schrijven -systeem Succesvol leren
Nadere informatieUit de greep van de pen.
Uit de greep van de pen. Met mijn kleine fijne handjes kom ik ook in jouw wereld zien. Ik wil rekken, strekken, plooien, draaien, graaien. Met alle vingers tien. Laat me sukkelen en proberen. Geef me wat
Nadere informatieSchrijven een complexe beweging
Schrijven een complexe beweging Margriet Vegter Marja Kolen Richard Koningstein mei 2009 obs Schuilingsoord Zuidlaren 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk Blz. Hoofdstuk 1: Aanleiding en onderzoeksvraag 3 Hoofdstuk
Nadere informatieLeerling Volg Systeem
Leerling Volg Systeem Wat bepaalt of een kind eindeloos beweegt of speelt in een situatie? - zijn/ haar mogelijkheden (vaardigheid) - de mate waarin een situatie aantrekkelijk en haalbaar is voor hem/haar
Nadere informatie5.3.2.0. OMSCHRIJVING VAN HET VAKGEBIED
DEELSCHOOLWERKPLAN; SCHRIJVEN INHOUDSOPGAVE; 5.3.2.0. omschrijving vakgebied 5.3.2.1. visie op schrijven 5.3.2.2. bijdrage van het leergebied aan de integrale doelen 5.3.2.3. beginsituatie 5.3.2.4. globale
Nadere informatieHandschrift ontwikkeling
2.4.1 Handschrift ontwikkeling Marjolein van Buuren Anne van Wensveen Werkcollege 6 Werkcollege 6 Doelen Je kunt jouw kennis van de handschriftontwikkeling van kinderen in groep 1 t/m 3 gebruiken om deze
Nadere informatiegroepsmrt Individuele MRT Groepsles Individueel handelingsplan in combinatie met groepslessen
groepsmrt Elise van Weene Motoriek.nl Individuele MRT Wat kan het voordeel zijn: - Geschikt voor kinderen die (nog) erg angstig zijn - Om te wennen aan de situatie en de volwassenen om daarna te vertrouwen
Nadere informatieSchrijven. cognitief. neurologisch. Onderwijskundig
Schrijven cognitief neurologisch Onderwijskundig Ontwikkeling van het handschrift wordt door zowel cognitieve- als motorische factoren beïnvloed en uiteraard de manier waarop het handschrift (op school)
Nadere informatieZorgverbreding 2 De minst vaardige bewegers
Zorgverbreding 2 De minst vaardige bewegers Vandaag 1 e bijeenkomst Wat is MRT? Motorische ontwikkeling Doornemen van de opdracht Wat te doen voor volgende keer? Wat is zorgverbreding? Waaruit kan zorgverbreding
Nadere informatieOefenschrift. Naam. Klas
Leren schrijven Oefenschrift Oefeningen met het vulpotlood volgend op de waskrijtstift voor een optimale bewegingsuitvoering en als voorbereiding op eerste schrijfoefeningen.. Naam Klas Leren Schrijven
Nadere informatieKinderen bewegen en spelen (eindeloos) in voor hen uitdagende situaties
Kinderen bewegen en spelen (eindeloos) in voor hen uitdagende situaties Wat bepaalt of een kind eindeloos beweegt of speelt in een situatie? zijn mogelijkheden (vaardigheid) de mate waarin een situatie
Nadere informatieLVS AFGENOMEN. en wat daarna?
LVS AFGENOMEN en wat daarna? Wim van Gelder Scholings- en adviesbureau Van Gelder in beweging Cursussen, lezingen, workshops op gebied van: Bewegingsonderwijs Schoolplein; inrichting, begeleiding (ped
Nadere informatieVERDIEPINGSSTOF LEEREENHEID 10
VERDIEPINGSSTOF LEEREENHEID 10 1.1 Verdiepingsstof - Planmatig werken: de PDCA-cyclus Planmatig of methodisch werken is niet alleen belangrijk bij het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van lessen of
Nadere informatieNaar het eerste leerjaar
Naar het eerste leerjaar Overgang eerste leerjaar We kijken eerder naar het ontwikkelingsniveau van uw kind dan naar de leeftijd en proberen het zo een stukje verder te brengen in zijn ontwikkeling. De
Nadere informatieDe motorische ontwikkeling van het jonge kind
De motorische ontwikkeling van het jonge kind Balanceren Loopt en trekt speelgoed achter zich aan. Hij kan dit ook achteruitlopend en zowel met de linker als rechter hand Draagt tijdens het lopen in zowel
Nadere informatieInstructie. Motor Assessment Scale Auteur: Carr J.H Scoring. Testvolgorde en instructies
Instructie Motor Assessment Scale Auteur: Carr J.H. 1985 3 Scoring De therapeut scoort ieder motorische vaardigheid op een schaal van o tot 6. De test moet in een rustige ruimte worden uitgevoerd. De patiënt
Nadere informatieLeren schrijven 4/5 JAAR. Van puntjes tot lijn. Lijnen en versiering. Van lijn tot letter. Om thuis te doen
K E O B F IJ R H C S MIJN Leren schrijven 4/5 JAAR Van puntjes tot lijn Lijnen en versiering Van lijn tot letter Om thuis te doen 2 Van school tot thuis Van school tot thuis Beste ouders, Leren schrijven
Nadere informatieZelf ontdekkend leren blijkt zeer effectief!
Zelf ontdekkend leren blijkt zeer effectief! Probeer op je eigen manier over de kast te komen. Eerst veilig en daarna sneller, mooier of anders is een andere benadering dan maak een hurksprong over de
Nadere informatieGipskamer OEFENTHERAPIE VOOR UW ARMEN
Gipskamer OEFENTHERAPIE VOOR UW ARMEN Zojuist is bij u gips verwijderd. U zult de komende dagen stijfheid en pijn voelen in het gewricht dat in het gips heeft gezeten. Bewegen zal hierdoor voor u moeilijker
Nadere informatieOm de bewegingsachterstand in te halen zijn er twee wegen.
Wat is Motorische Remedial Teaching? M.R.T. is samen met ouders en leerlingen d.m.v. het bewegen, werken aan achterstanden in de ontwikkeling van kinderen. Het uitgangspunt van M.R.T. is dat je kijkt naar
Nadere informatieNa afloop van het oefenen mag u geen pijn hebben. Is dit wel het geval, oefen dan de volgende keer minder intensief.
U hebt een borstoperatie moeten ondergaan waarbij de lymfeklieren in de oksel zijn verwijderd. Als gevolg van deze operatie kan de beweeglijkheid van de schouder zijn verminderd. In deze folder staan oefeningen
Nadere informatiePengrepen bij kinderen in groepen 2 tot en met 8
Pengrepen bij kinderen in groepen 2 tot en met 8 Mot research totaal pengrepen vier basisscholen jan 2010 Inleiding Doel van het onderzoek was om op enkele scholen te onderzoeken welke pengrepen door kinderen
Nadere informatieOp stap naar het 1 e leerjaar
Op stap naar het 1 e leerjaar Schoolrijpheid? Ook de ouders doen er toe! Zwevegem, 26 november 2009 Lieven Coppens Inleiding Uit de kindermond Ik wil niet naar het eerste leerjaar want daar mag ik niet
Nadere informatieHet onderwijs op de Bron: de onderbouw (groep 1-2)
Het onderwijs op de Bron: de onderbouw (groep 1-2) Het onderwijs op de Bron De opdracht van de basisschool Het onderwijs op de Bron per bouw Onderwijsinhoud op de Bron Wat komt er aan bod in groep 1-2
Nadere informatieRapport Lotje H. Naam Lotje H. Geboortedatum School/Locatie Boogschutter 0-7. Schooljaar Aanmaakdatum
Naam Geboortedatum 2-5-2012 School/Locatie Boogschutter 0-7 Schooljaar 2017-2018 Aanmaakdatum 9-10-2017 Groep Beren 2 Leraar Lieve van W. Bazalt Basisbehoeften Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn
Nadere informatieOefeningen bij nekklachten
Oefeningen bij nekklachten Inleiding U bent in het het Kennemer Gasthuis geweest voor uw nekklachten. In deze folder bieden wij u tips en oefeningen betreffende nekklachten. Het is een aanvulling op de
Nadere informatieMobiliserende oefeningen voor thuis
Mobiliserende oefeningen voor thuis Oefeningen om het lichaam zo soepel mogelijk te houden Oefeningen Cervicale wervelkolom HCWK 1) Extensie: Ga rechtop zitten op een stoel en plaats de middelvingers van
Nadere informatieBal in de hoepel gooien
Bal in de hoepel gooien Ga achter de lijn staan met een bal in je handen. Gooi de bal in de eerste hoepel vervolgens in de tweede dan de derde enz, enz. De bal mag de rand van de hoepel niet raken. Je
Nadere informatieDoor: Prof. Dr. Ralph Bruder Directeur van het Instituut voor Ergonomie en Arbeidswetenschappen/ Technische Universiteit van Darmstadt
ERGONOMISCH RAPPORT Ergonomisch rapport STABILO EASYcolors / EASYgraph Door: Prof. Dr. Ralph Bruder Directeur van het Instituut voor Ergonomie en Arbeidswetenschappen/ Technische Universiteit van Darmstadt
Nadere informatieInleiding. Les kalligrafie of sierschrijven met wasknijpers. doel. duur van de les. materialen. groep 5 t/m 8
Les kalligrafie of sierschrijven met wasknijpers groep 5 t/m 8 Inleiding Deze werkwijze is grafo-cognitief. Dit houdt in dat de vaardigheid van de kinderen wordt geoefend, in samenhang met hun letterkennis.
Nadere informatieVan LVS tot MRT. Hilversum, 25 januari Hans Stroes. Ervaring. Opzetten van een zorgketen motoriek. Programma. Even voorstellen.
Opzetten van een zorgketen motoriek Programma Van LVS tot MRT Hilversum, 25 januari 2017 Hans Stroes 2. Visie op zorg voor bewegen 4. Welke stappen in de zorgketen hebben het meeste effect 5. Leerlingvolgsystemen
Nadere informatieOefeningen voor de instabiele pols
Oefeningen voor de instabiele pols Oefeningen voor de instabiele pols Ruimte voor aantekeningen / observatie / aandachtspunten 2 Overzicht oefenmaterialen Elastische oefenband Therapie putty Flesje water
Nadere informatieVoorbereidende schrijfoefeningen gaan onvoldoende Slordig of slecht leesbaar handschrift
Ouderinformatiebrief: Motorische schrijfproblemen & kinderfysiotherapie Het belang van Schrijven is een manier om te communiceren en om je creatief te uiten. Daarom is belangrijk in de ontwikkeling van
Nadere informatieWriting Readiness Inventory Tool In Context (WRITIC)
WRITIC Scoreboek jaar maand dag Naam: Datum: Groep: Geboortedatum: Therapeut: Chronologische leeftijd: 1. Kind 1.1 Interesse papier- en pentaken Hoe vaak kleur je een kleurplaat of maak je een tekening
Nadere informatieLeerlijnen peuters en jonge kind (MET extra doelen) - versie mei 2016. Naam leerling. Motoriek Grote motoriek. Grote motoriek-stap 1
Leerlijnen peuters en jonge kind (MET extra doelen) - versie mei 2016 Motoriek Grote motoriek Grote motoriek-stap 1 Naam leerling SPRINGEN: Springt met twee voeten tegelijk op van de vloer -20--20 GOOIEN
Nadere informatieArrangementen dagbesteding VSO Oriëntatiefase Verdiepingsfase Integratiefase Leerjaar 1 (de
ARRANGEMENTKAART maart 2013 Arbeid schriftelijke taal VSO- AFDELING Standaarden VSO Leeftijd à 13 14 15 16 17 18 19 Gevorderd 25% 10 10 11 11 11 12 12 Voldoende 75% 7 7 8 8 9 9 10 Minimum 90% 3 4 4 4 5
Nadere informatieBestellen en betalen. Stroes in beweging
In deze catalogus vind je een aantal spelletjes die je bij ons kan bestellen. De materialen stimuleren met name de ontwikkeling van de kleine motoriek, de oog- handcoördinatie, behendigheid en het ruimtelijke
Nadere informatie17 oktober 2015: Beweegdiploma voor trainers van andere bonden. Verkorte opleiding Beweegdiploma nu ook voor trainers van niet gymnastiek clubs!
17 oktober 2015: Beweegdiploma voor trainers van andere bonden Verkorte opleiding Beweegdiploma nu ook voor trainers van niet gymnastiek clubs! Waarom het Beweegdiploma? In de leeftijd van 2 tot en met
Nadere informatieAlgemene informatie De leerkrachten: Groep 3a: Jolene Kerklaan Groep 3b: Saskia van der Elst (ma, di) en Erna Feijge (wo, do en vrij)
Algemene informatie De leerkrachten: Groep 3a: Jolene Kerklaan Groep 3b: Saskia van der Elst (ma, di) en Erna Feijge (wo, do en vrij) Groep 3, 2017-2018 In de klas gelden verschillende afspraken - De kinderen
Nadere informatieOp stap naar het 1 e leerjaar Wat is schoolrijpheid? Ook de ouders doen er toe!
Op stap naar het 1 e leerjaar Wat is schoolrijpheid? Ook de ouders doen er toe! Lieven Coppens Vooraf De ontwikkeling van een kind verloopt op verschillende domeinen. Elk kind ontwikkelt op zijn eigen
Nadere informatieKINDER FYSIO THERAPIE
KINDER FYSIO THERAPIE SPELENDERWIJS ONTWIKKELEN KINDEREN HUN ZINTUIGEN EN MOTORIEK. MEESTAL GAAT DAT GOED, MAAR BIJ SOMMIGE KINDEREN DUURT HET LANGER OF WIJKT DE ONTWIKKELING AF VAN WAT GEBRUIKELIJK IS
Nadere informatiehandschrift Structuur van het vak Het aanleren van handschrift is opgebouwd uit een drietal kernconcepten, namelijk vormgeving, materialen
handschrift Belang van het vak Het kind kan zich pas cultureel ontwikkelen als het een goede beheersing heeft van het schrift van de samenleving waarin hij opgroeit. Handschrift is een basisvaardigheid.
Nadere informatieZijn zithouding heeft de volgende kenmerken: - te dicht op papier - schouders/ hoofd scheef - rechterelleboog niet op tafel - zit onderuitgezakt
Samenvatting Aangezien het niveau van de motorische - en schrijfvaardigheden van de kinderen in mijn stagegroep laag ligt, wil ik de kwaliteit van het handschrift verbeteren. In dit onderzoek geef ik antwoord
Nadere informatieMammacare Arm- en schouderoefeningen na het verwijderen van de okselklieren
Mammacare Arm- en schouderoefeningen na het verwijderen van de okselklieren Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Arm en schouderoefeningen na het
Nadere informatieSpelend leren. Kleuters spelen toch alleen maar?
Spelend leren Kleuters spelen toch alleen maar? Wat gaan we doen Spelenderwijs leren Spel en cognitieve ontwikkeling de appel Vragen stellen Zelf aan de slag met spelmateriaal! Spelenderwijs leren Kinderen
Nadere informatieOefeningen voor ruimtelijke oriëntatie en kritisch onderscheidingsvermogen
Oefeningen voor ruimtelijke oriëntatie en kritisch onderscheidingsvermogen Naast ruimtelijke oriëntatie werken deze oefening ook op motorische precisie, visuele perceptie en oog-handcoördinatie. Dit zijn
Nadere informatieKIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt.
KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek : Datum gesprek : KIJK! Lijst 1. Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn vel zit, zal zich goed en vlot ontwikkelen. Het is van nature nieuwsgierig
Nadere informatieBestellen en betalen. Stroes in beweging
In deze catalogus vind je een aantal spelletjes die je bij ons kan bestellen. De materialen stimuleren met name de ontwikkeling van de kleine motoriek, de oog- handcoördinatie, behendigheid en het ruimtelijke
Nadere informatieOefenboekje Arm-hand functie. Algemeen
Oefenboekje Arm-hand functie Algemeen Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Oefeningen voor pols stabiliteit... 4 Startoefeningen;... 5 Uitgangspositie; elleboog op tafel... 6 Uitgangspositie; zittend, arm langs
Nadere informatieG3 Lesbeschrijvingsformulier II Groeps-MRT Lesnummer
G3 Lesbeschrijvingsformulier II Groeps-MRT Lesnummer 6 Naam Datum 9 oktober 2013 Aantal kinderen: Lesduur 1 50 min. Namen kinderen 1 Jort 2 Steef 3 Ryan 4 Cristian 5 Keano 6 Pim Beschrijving van het spel/
Nadere informatieFysiotherapie voor kinderen. Afdeling Fysiotherapie
00 Fysiotherapie voor kinderen Afdeling Fysiotherapie 1 Spelenderwijs ontwikkelen kinderen hun zintuigen en motoriek. Meestal gaat dat goed en bijna ongemerkt. Maar bij sommige kinderen duurt het langer
Nadere informatieBij bovenstaande voorbeeld moet u de oefening 6 keer achtereen uitvoeren. Dit dient u twee maal per dag te herhalen.
léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç In dit boekje staat uitleg over oefeningen voor de hand. Het betreft de volgende oefeningen: Oefeningen tegen zwelling - oefeningen 1-3 pagina 3 Polsoefeningen
Nadere informatieOp stap naar het 1 ste leerjaar
Op stap naar het 1 ste leerjaar Schoolrijpheid? Ook de ouders doen er toe! Werkgroep zorg - KOM Inleiding Uit de kindermond Ik wil naar het eerste leerjaar en ik wil snel leren lezen want dan kan ik Jommeke
Nadere informatieDe viervaardighedentest
De viervaardighedentest Inhoud Inleiding. Tips bij het afnemen van de test. Organisatie van de test. Het afnemen en registreren van de test aan groep 3 Motivatie en uitleg van het onderdeel: Stilstaan
Nadere informatieGeen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen!
Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen! Astrid Witte zomer 2014 Even vooraf: - Deze oefeningen zijn bedoeld voor gezonde volwassenen - Heb je klachten, overleg dan
Nadere informatieOntwikkelingslab Deel 2 Kinderdagverblijf
1 Ontwikkelingslab Deel 2 Kinderdagverblijf www.ontwikkelingslab.be www.bodymap.be 2 Inhoudsopgave INLEIDING... 2 ONLINE ONTWIKKELINGSLAB... 2 REFLEXINTEGRATIE... 5 ATNR:... 5 TLR:... 5 Palmaire & plantaire
Nadere informatieDe polsfractuur. Fysiotherapie. Beter voor elkaar
De polsfractuur Fysiotherapie Beter voor elkaar 2 Wat is een polsfractuur? Bij een polsfractuur, of wel een gebroken pols, is er een breuk van het spaakbeen of de ellepijp. Een spaakbeen breuk wordt ook
Nadere informatieAlgemene informatie De leerkrachten: Groep 3a: Jolene Kerklaan Groep 3b: Saskia van der Elst (ma, di) en Erna Feijge (wo, do en vrij)
Algemene informatie De leerkrachten: Groep 3a: Jolene Kerklaan Groep 3b: Saskia van der Elst (ma, di) en Erna Feijge (wo, do en vrij) In de klas gelden verschillende afspraken - De kinderen zitten in teams,
Nadere informatieSter STER. Laat de kinderen met een knikker in een doorschijnend dopje rollen over het patroon.
Ster Bespreek schrijfpatroonkaart 19A en toon de schrijfbewegingen (een patroon waarbij o.a. het kruisen van de tekenlijn, de stopdraai-start en het tekenen van schuine lijnen geoefend wordt) op de kaart.
Nadere informatieEerstelijns ergotherapie voor schoolgaande kinderen
Eerstelijns ergotherapie voor schoolgaande kinderen Sterk in beweging Ergotherapie voor kinderen De ontwikkeling van kinderen verloopt niet altijd vanzelfsprekend. Een kind kan problemen hebben met allerlei
Nadere informatieVisie op extra zorg. Door: Robin Planken Micha Luttik
Visie op extra zorg Door: Robin Planken Micha Luttik Nieuwe basisschool kindgericht om schooluitval te voorkomen 1. differentiatie 2. Individualisering schoolgroepen heterogener toenemende gedragsverschillen
Nadere informatieLeerling Volg Systeem
Leerling Volg Systeem Leerlingvolgsysteem Een leerlingvolgsysteem is een instrument om een beeld te krijgen van de mogelijkheden van een kind. Binnen dit leerlingvolgsysteem zijn de volgende aspecten beschreven:
Nadere informatieVersjes en liedjes bij schrijflessen
Versjes en liedjes bij schrijflessen 1. Versjes voor algemene aandachtspunten: zit- schrijfhouding en penhantering Algemeen: Mijn voeten stevig op de grond. Tegen de leuning met mijn kont. Mijn rug is
Nadere informatieHieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen.
Onderbouwrapport In het onderbouwrapport waarderen wij alle genoemde aspecten ten opzichte van de leeftijd. Een waardering wordt uitgedrukt in een cijfer. U kunt via de beknopte omschrijvingen in het rapport
Nadere informatiegraait naar een speeltje dat in het gezichtsveld wordt gehouden pakt speeltjes aan met beide handen en kijkt ernaar
Fijne motoriek 1 Oog-handcoördinatie Baby blauw graait naar een speeltje dat in het gezichtsveld wordt gehouden pakt speeltjes aan met beide handen en kijkt ernaar kijkt naar de voetjes en pakt deze vast
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Nazorg na een behandelde. enkelbandblessure. Versterken van spieren en pezen van de enkel na een behandelde enkelbandblessure
PATIËNTEN INFORMATIE Nazorg na een behandelde enkelbandblessure Versterken van spieren en pezen van de enkel na een behandelde enkelbandblessure 2 PATIËNTENINFORMATIE Algemeen Door middel van deze informatiefolder
Nadere informatieINFORMATIEAVOND GROEP 1/2 2014-2015
INFORMATIEAVOND GROEP 1/2 2014-2015 Het accent in groep 1/2 ligt op: - welbevinden op school (is de basis!) - zelfstandigheid vergroten - zelfwerkzaamheid (ontwikkelen van een positieve speel-, werk- en
Nadere informatieHet Schietpatroon INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE Overzicht... 3 De Houding aan de lijn... 4 Pijl opzetten (Kepen)... 5 Booghand en koordhand plaatsen... 6 Concentratie... 7 Vooraantrek... 8 Aantrek... 9 Ankeren... 10 Mikken... 11 Doortrekken
Nadere informatieViolin Lounge Basics Book NL
Violin Lounge Basics Book NL Oefeningen met de strijkstok Strijkstokhouding - alle vingers rond - pols en knokkels laag Hou de strijkstok vast bij het balanspunt. Naarmate je de oefeningen vaker doet,
Nadere informatiewat komt er kijken bij een warming up?
wat komt er kijken bij een warming up? tekst: Mike Barrell 1 Waarom moet een les met een warming-up beginnen? De meeste trainers zullen zeggen dat de warming up nodig is om je op een training voor te bereiden,
Nadere informatieKleine motoriek kist
Kleine motoriek kist Benodigd materiaal (per kind) Programma Materiaal Programma Materiaal Bovenarmsturing 1 Bal Tennisbal Ballon Vingervaardigheid 3 tennisbal Stereoteken spullen Bovenarmsturing 2 Ballon
Nadere informatieTenniselleboog. Laterale epicondylitis
Tenniselleboog Laterale epicondylitis Inhoudsopgave Wat houdt het in?... 1 Waardoor ontstaat het?... 1 Symptomen... 2 Behandeling... 2 Wat houdt het in? Een laterale epicondylitis, beter bekend onder
Nadere informatieOefenprogramma revalidatie rechterzijde
Oefenprogramma revalidatie rechterzijde Dit oefenprogramma ontvangt u van uw revalidatiearts. Oefen dit programma bij voorkeur 2x per dag. Oefeningen moet u pijnvrij kunnen doen, en adem door! In de oefengids
Nadere informatieOefeningen voor reumapatiënten
Oefeningen voor reumapatiënten afdeling fysiotherapie U bent bekend met reuma en heeft oefeningen gekregen voor uw ontstoken gewrichten. In deze folder staan deze oefeningen beschreven. Doel van de oefeningen
Nadere informatieMotoriek Het motorische onhandige kind
Motoriek Het motorische onhandige kind Signaleren van problemen in de motoriek Veters strikken. Hinkelen en huppelen. Schrijven. Duidelijk vertellen. Het lijkt zo gewoon. Er zijn echter kinderen Vaak worden
Nadere informatieplatformhso@home.nl Maria van der Heijden (E-mail: mariavdheijden@hotmail.com) Onderwerp: Eigenschappen van schrijfmateriaal
platformhso@home.nl Maria van der Heijden (E-mail: mariavdheijden@hotmail.com) Onderwerp: Eigenschappen van schrijfmateriaal Je vraag (d.d. 08.04.09) Gisteren kwam vraag 94 telefonisch binnen: Hoe heet
Nadere informatieThema 1 Concentratie. Waarom? Wanneer? Hoe? Kringgesprek
Thema 1 Concentratie Waarom? Concentratieoefeningen helpen leerlingen om zich beter te focussen zodat ze hun aandacht beter bij hun werk kunnen houden. Wanneer? Hoe? Als de leerlingen snel worden afgeleid
Nadere informatieOefenprogramma revalidatie
Oefenprogramma revalidatie Dit oefenprogramma ontvangt u van uw revalidatiearts. Oefen dit programma bij voorkeur 2x per dag. Oefeningen moet u pijnvrij kunnen doen, en adem door! Schouder en arm oefeningen:
Nadere informatieOriëntatiefase Verdiepingsfase Integratiefase. Leerjaar 3, 15 Jaar. Leerjaar 4, 16 jaar
ARRANGEMENTKAART schriftelijke taal Dagbesteding maart 2013 VSO- AFDELING Standaarden VSO Leeftijd à 13 14 15 16 17 18 19 Gevorderd 25% 10 10 11 11 11 12 12 Voldoende 75% 7 7 8 8 9 9 10 Minimum 90% 3 4
Nadere informatieOntwikkelingsdoelen. 1. Motorische competenties. Fundamentele basiscompetenties Lichaams- en bewegingsbeheersing. Lichaams- en bewegingsorganisatie
Ontwikkelingsdoelen 1. Motorische competenties Fundamentele basiscompetenties Lichaams- en bewegingsbeheersing 1. De leerling beweegt zich doorheen diverse ruimtelijke hindernissen. 2. De leerling behoudt
Nadere informatie1. Inhoud 1. Inhoud...1 Gooien...2 Fielden...5 Slaan...10
1. Inhoud 1. Inhoud...1 2. Gooien...2 Bal vasthouden...2 Gooien...2 3. Fielden...5 Binnenveld...5 Buitenveld...8 Bal fielden en Crow Hop...9 4. Slaan...10 Klaar staan aan de plaat...10 Slaghouding...10
Nadere informatie