Om de bewegingsachterstand in te halen zijn er twee wegen.

Transcriptie

1 Wat is Motorische Remedial Teaching? M.R.T. is samen met ouders en leerlingen d.m.v. het bewegen, werken aan achterstanden in de ontwikkeling van kinderen. Het uitgangspunt van M.R.T. is dat je kijkt naar de motorische ontwikkeling van de leerlingen, niet zozeer naar wat ze wel en niet kunnen, maar naar de wijze waarop ze verschillende bewegingen uitvoeren. Door het vergelijken van die bewegingen kun je een goed beeld krijgen hoe ver een kind in zijn motorische ontwikkeling is. Hoe werkt M.R.T. binnen de school? Wanneer kinderen minder goed bewegen dan hun klasgenoten wordt dit vaak door de leerkracht gesignaleerd in de lessen bewegingsonderwijs. Het "bewegen als geheel" kan minder goed gaan, maar ook sommige vaardigheden kunnen zwak ontwikkeld zijn. Ook gebeurt het nog wel eens, dat een kind met de lessen niet in alles goed mee kan doen. Voorbeelden daarvan zijn o.a. het niet kunnen vangen, huppelen, klimmen, touwtjespringen. Als er door de leerkracht gesignaleerd is, dat een kind minder goed beweegt, of moeite heeft met een groot aantal bewegingen kan er besloten worden dat de M.R.T.-leerkracht naar dit kind gaat kijken. De M.R.T. -leerkracht kijkt naar de manier waarop het kind beweegt m.b.v. de W.O.M.. Dit is een observatie methode, die het mogelijk maakt om verschillende bewegingen met elkaar te vergelijken. Er wordt o.a. gekeken naar het lopen, huppelen, klimmen, springen, schoppen, hockeyen, badminton, opslaan, werpen, vangen en schrijven. Door de verschillende manieren van bewegen onderling met elkaar te vergelijken, is het mogelijk te zien, hoever het kind in zijn motorische ontwikkeling is. En nog veel belangrijker, dat er kan worden aangegeven, wat er moet gebeuren om deze achterstand in het bewegen in te halen, zodat het kind weer gewoon in de groep mee kan doen en net als andere kinderen al spelend zijn wereld kan leren ontdekken. Om de bewegingsachterstand in te halen zijn er twee wegen. Groepswerk: Hierin werken leerlingen in een groepje van maximaal 10 kinderen aan verschillende bewegingsopdrachten, waarbij niet de leerkracht vaststelt wat er gedaan moet worden, maar de leerling zelf zijn eigen weg kan kiezen. Wel is het zo, dat er in de groep afspraken gemaakt worden voor de veiligheid. Individuele oefeningen: Eén keer per week werken de kinderen met de M.R.T. -leerkracht aan oefeningen op school. Deze oefeningen krijgen ze mee als huiswerk, en dit huiswerk moeten ze iedere dag (dus 7 dagen per week) doen. Na iedere week wordt er gekeken of de leerlingen het huiswerk goed gedaan hebben. Als dat zo is krijgen ze een oefenprogramma mee, dat net een beetje moeilijker is. Eén keer per week werken de kinderen met de M.R.T. -leerkracht aan oefeningen op school. Deze oefeningen krijgen ze mee als huiswerk, en dit huiswerk moeten ze iedere dag (dus 7 dagen per week) doen. Na iedere week wordt er gekeken of de leerlingen het huiswerk goed gedaan hebben. Als dat zo is krijgen ze een oefenprogramma mee, dat net een beetje moeilijker is. Iedere oefening moet, nadat er geoefend is, naverteld worden in de juiste volgorde en met de juiste woorden, zowel op school bij de M.R.T.-leerkracht als ook thuis. Zo komt de leerling stap voor stap steeds verder in zijn bewegingsontwikkeling.

2 Waar kan je kind problemen mee hebben Hoe merk je dat je kind een motorische achterstand heeft? In de M.R.T. onderscheiden we de samenwerking tussen lichaamshelften: in die samenwerking zijn vaak duidelijk zichtbare problemen: De voorbeelden die gegeven worden zijn zoals ze kunnen voorkomen tijdens de L.O. lessen. Onder / boven: Koprollen: Meestal rolt het kind niet of op het hoofd waarbij het kind als hij wel rolt op het hoofd terecht komt. bij het omhoog komen gaat het hoofd vaak in de nek. Afzetten vanaf een plank of een minitrampoline: Op het moment van springen gaat het kind vaak door de knieën waarbij ook wel te zien is dat de knie naar voren gaat. Klimmen: Het kind klimt niet hoog, het is vaak angstig. Zwemmen: Bij de schoolslag heeft het kind moeite met de combinatie van arm- en beenslag. Als een kind weinig drijfvermogen heeft is de kans groot dat hij niet goed watervrij is. Werpen: Een éénhandige strekworp is voor deze kinderen erg moeilijk, meestal zie je een onderhands werpen of een slingerworp. Het leren fietsen kan ook traag verlopen. Rechts / links: Het kind heeft moeite met het klimmen vaak zie je dat de armen blokkeren. Bij het werpen zie je vaak dat ze onderhands en erg onhandig werpen, vooraf is niet duidelijk waar de bal terecht zal komen. Het kind dat wel bovenhands werpt, doet deze beweging als een totaal beweging. Zijn hele lichaam gaat in de beweging naar voren. Bij het opslaan en slaan van de badminton shuttle zie je vaak dat het kind niet of nauwelijks in staat is om dat onderhands te doen. het kind kiest er ook vaak voor om de beide armen los van elkaar te bewegen en dan doet hij/zij een opslag in twee bewegingen. (opgooien, rustmoment en slaan). Een kind waarbij dit echt een probleem is, is niet of nauwelijks instaat een voorbeeld van een ander te vertalen naar hun eigen manier van bewegen. Voor / achter: Kinderen met een Voor/Achter probleem hebben veelal moeite met een vast bewegingsritme. Heel vaak hoor je tijdens het bewegen dat de ene pas niet even groot is als de andere pas. Ook zie je vaak dat dingen in het bewegingspatroon niet lekker lopen, bijv. goed uitkomen bij het afzetten op de plank of vanuit de minitrampoline. Het kind heeft vaak een voetenstand probleem. De voetenstand is dan afwisselend naar binnen of naar buiten met één of beide voeten. De voorkeurskant voor het voetballen, werpen en schrijven is vaak verschillend en gekoppeld aan het been dat het meeste onbalans aangeeft. De ene stap van het kind is vaak groter dan de andere, schoenen slijten ongelijk en er moet eerst gewisseld worden met de voeten voor het kind ergens op kan stappen. Bij de meeste kinderen gaat huppelen moeilijk of helemaal niet. Links en rechts: Het kind heeft moeite met het vangen van een aangeworpen bal: bij kleinere kinderen een grote bal. Ook als de bal met een stuit aangegooid wordt, dan lukt het vangen nog niet. Je ziet vaak aan de manier van kijken dat het kind niet met het vangen bezig is maar hoopt dat de bal in de handen komt. Bij hockey heeft het kind meestal de stick verkeerd vast. Natuurlijk zijn er meer dingen die opvallen bij leerlingen met motorische achterstand een van de meest voorkomende probleem is dat het kind niet meer zijn energie steekt in het "onder de knie krijgen" van een nieuwe beweging. Het geeft het heel snel op en is niet meer in staat om gedurende langere tijd te oefenen. Voetenstand:

3 Voetenstand heeft niet te maken met motorische achterstand, maar wel met de weg die je met een kind kunt volgen. Dat is ook de reden dat in het MRT programma de voetenstand als kenmerkend patroon bij het bewegen mee wordt genomen. Voetenstand kan dus, alleen als het gekoppeld is aan Onder/Boven, Rechts/Links en of Voor/Achter problemen, een gevolg zijn van bewegingsachterstand. Als je naar het bewegen kijkt staat het kind bij meerdere bewegingen met beide voeten naast elkaar. Bijvoorbeeld bij het werpen of opslaan. Het kind gooit een bal onderhands met 2 handen tegelijk. Het kind heeft ook moeite met vangen van de bal en kijkt niet naar de bal maar erbij langs. Rechts of Links: Voorkeurskant is rechts of links. Daarbij hoort een beschrijving wat links is en wat rechts is. Rechts of links heeft niets te maken met motorische achterstand, maar wel met de weg die je met een leerling kunt volgen. Vaak is het zoeken naar rechts of links gekoppeld aan het zoeken naar de juiste kant. Bij kinderen die weinig initiatief nemen zie je dan dat links en rechts dezelfde beweging maakt. Bij kinderen die wel ondernemend zijn, zie je vaak dat er bij bewegingen waarbij samenwerking van handen noodzakelijk is een beroep gedaan wordt op de hand die niet de eerste keus is. Ook is er vaak een verschil tussen de keuze onder en boven te zien, die meestal te maken heeft met een combinatie van een rechts/links en voor/achter probleem. In de zoektocht naar oorzaken van achterstand bij kinderen hoort altijd het kijken naar het bewegen. Aan het bewegen zie je dat er iets niet helemaal goed is of iets beter kan. Daarom is het goed dat er naar het bewegen van een kind gekeken wordt, als er sprake is van een bewegingsachterstand.

4 Het effect van M.R.T. Het effect van M.R.T. is voor ieder kind verschillend. Er is een groot aantal mogelijke effecten aan te geven maar ieder kind gaat op zijn eigen manier om met de vaardigheden die hem of haar geleerd zijn in de M.R.T., vandaar dat nooit vooraf precies vast te leggen is wat het effect is. De meest voorkomende effecten zijn: Bewegen. Bij alle leerlingen die hun huiswerkopdrachten goed uitvoeren resulteert dat in een sterke verbetering van de motoriek, ongeacht de leeftijd. Voorbeelden liggen op het vlak van het binnen zeer korte tijd leren rollen, vangen, klimmen en huppelen zonder dat er aan deze basisvaardigheden extra aandacht wordt gegeven. Structuren aan brengen. Leerlingen die veel moeite hebben om dingen goed op een rij te zetten en een chaotisch bewegingsbeeld vertonen, laten meestal een sterke vooruitgang op het gebied van indeling van werkzaamheden, aanpak gedrag en houding t.o.v. anderen zien. Ruimtelijke oriëntatie Het zal duidelijk zijn dat de combinatie van bovenstaande factoren er ook voor zorgt dat de ruimtelijke oriëntatie zowel door het bewegen en het weer te durven bewegen met sprongen kan verbeteren. Wel moet erbij gezegd worden dat er ook in de lessen bewegingsonderwijs ruimte moet zijn voor de leerling om zijn eigen weg te kunnen volgen in het wegwerken van de achterstand. Meer durven Een ander aanpakgedrag. Een leerling is niet meer bang om taken op zich te nemen en initiatief te tonen. Combineer je dat met beter leren schrijven dan kun je al schrijvend een deel van de lesstof beter verwerken, en daardoor meer werk in dezelfde tijd verwerken. Als nadeel moet genoemd worden dat deze leerlingen dan ook meer in staat zijn om de les eens in de war te sturen, dat gezien het beeld wat er eerst was niet eens nadelig is. Rekenvaardigheden Taal- en reken vaardigheden. Hoe vroeger je begint motorische achterstand weg te werken hoe beter het doorwerkt in alles wat een leerling ook nog moet leren. Het ritme waarin een leerling beweegt is mede bepalend voor het ontwikkelen van duidelijke vaste reeksen. Het zal nog lang duren voordat dit bewezen kan worden maar het feit ligt er dat leerlingen in staat zijn om op 6 tot 8 jarige leeftijd deze achterstand heel snel gelijk trekken, als het probleem duidelijk vanuit het bewegen komt. Taalvaardigheden Dit geldt ook voor de taalontwikkeling. Een leerling die in het bewegen links en rechts in de grote motoriek gelijk blijft bewegen, zal niet de kans hebben om vanuit het bewegen een goede oriëntatie op letters en andere abstracte begrippen te leren. Dat wil niet zeggen dat hij of zij ze niet leert. Gelukkig heeft bijna ieder kind de energie om dat via omwegen toch te leren.

5 Meer informatie kun je vinden op