Tema 3: Stories oor verskillende Suid-Afrikaanse kulture Week 7 en 8

Transcriptie

1 Vierde Kwartaal Tema 3: Stories oor verskillende Suid-Afrikaanse kulture Week 7 en 8 Voorbereiding Lees: Gen Hand. 17: Doelstellings 1. Die Here het baie verskillende volke geskep met elkeen sy eie taal. 2. As ons na die verskillende volke en tale kyk kan ons God se grootheid in die skepping raaksien. Assesseringsmerkers en wenke vir informele en formele assessering Leermateriaal en hulpbronne Internetverwysings of aanvullende materiaal Notas: 180

2 3. Stories oor S.A kulture Dag 1 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Shaka Teen die hange van die berg was Zoeloebeeswagtertjies besig om beeste op te Swartmamba het die bul gepik en die beeswagters is verskrik en hardloop weg. Teen hierdie groot giftige slang kan hulle nie die beeste of hulself beskerm nie. Een van die seuns vlug nie weg nie. Shaka, net dertien jaar oud, weet dat hy die diere en die veewagters moet beskerm. Met al sy krag slaan hy na die slang met sy sy eie veiligheid gedink toe hy die slang doodgemaak het nie. Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek Leer die liedjie: Bana ba sekolo / Die kinders gaan skool toe. Ba-na ba se - ko - lo, Ba-na ba se - ko - lo, Tlang se-ko - long, (Sko - ol kin - ders, sko - ol kin - ders, Kom skool toe,) Tlang se-ko - long, Tshipi ya le bitsa, Tshipi ya le bitsa, (Kom skool toe, Luister na die skool-klok, Luister na die skool-klok,) Di, thu- tong, Di, thu- tong. Ding, Dong, dell, Ding, Dong, dell. 181

3 Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Bewegings Leerlinge spring met springtoue drie keer vorentoe, vier keer agtertoe, drie keer op een been. mekaar vasgehou word deur vier ander leerlinge. Kruip onder die die onderwyser se tafel en stoel deur. 182

4 Bana ba sekolo Melodie: Vader Jakob Ba-na ba se-ko-lo Ba-na ba se-ko-lo Tlang se-ko-long Tlang se-ko-long Tshipi ya le bitsa Tshipi ya le bitsa Di thulong Di thulong 183

5 Dag 2 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Die vier vriende hy was baie oud. Hy het baie hard vir sy baas gewerk en swaar vragte hout gedra toe hy jonger was. Eendag hoor hy hoe die boer vir sy vrou sê dat hulle die donkie maar moet laat doodmaak omdat hy nie meer kan werk nie en net al die gras opvreet wat hulle vir die koeie kon voer. Sy oë was vol trane toe hy hoor wat sy baas sê en toe dit die nag donker word, het hy besluit om maar liewers weg te loop. Hy het ver geloop en lê en tjank. Hy vra hom toe wat makeer. Die hond sê sy baas het gesê hy is nou te oud om diewe te vang of te jag en hulle sal hom moet laat doodmaak. Die donkie sê toe hulle het albei dieselfde probleem en besluit toe om saam te reis kat weet wat hy so ver van sy huis af soek. Die kat sê sy baas het vir sy kleinseun is om rotte te vang. Die donkie nooi die kat toe saam en sê hulle is almal in dieselfde verknorsing. - soek. Hy sê hy het gehoor dat hulle hom wil slag en gaarmaak. Met die laaste bietjie krag in sy vlerke het hy besluit om weg te vlieg. Saam het die vier diere toe gaan kyk wat daar aangaan. Hy kom verskrik terug en sê daar bly mense wat klere van diervelle maak. voorpote teen die muur by die deur gaan staan. Die hond het op die donkie se rug gaan staan en die kat bo-op die hond. Die haan het op die kat se kop geklim. Hulle het toe alvier kliphard begin skreeu. Die mense het net een kyk na die vreemde dierasie gegee en toe laat spaander. Die diere het heerlik aan die kos in die hut gesmul. deur ingekruip. Hy het die kat se oë gesien wat blink en gedink dit is die laaste paar smeulende kooltjies van die vuur. 184

6 Toe hy afbuk om dit te blaas, spring die kat op en krap hom met sy skerp naels in sy gesig, terwyl die hond op sy bene afstorm en byt. Toe hy omdraai om te hardloop, het die donkie hom hard geskop en die haan het op sy kop gespring en amper sy oë uitgepik. Hulle het vreesbevange weggehardloop. Die vier vriende het toe baie gelukkig in die hut saamgeleef, veilig en beskut in hulle nuwe tuiste. Aktiwiteit 2: Musiek Sang Herhaal die liedjie Bana ba sekolo op bl Aktiwiteit 3: Drama Rolspel Verdeel die klas in groepe. Die groepe dramatiseer Die vier vriende Donkie: Hond: Hond: Donkie: Ek sal dadelik hier weggaan voordat dit te laat is. Ek het rede om hartseer te voel, want vanoggend het my baas gesê ek is te oud om diewe te vang en nou wil hulle my doodmaak. plek waar dit veilig sal wees. Luister, daar is iemand self in groter moeilikheid as ons. Hallo kat, en wat maak jy hier so ver van jou mense af?. Aktiwiteit 4: Liggaamlike opvoeding Koördinasie: Kruip Kruip onder stoele deur. Kruip agteruit. Kruip in verskillende rigtings en patrone (sirkels, vierkante). Kruip op die maat van musiek of tromslae. Hou aan maat se skouers vas en staan eers op linker- en dan op regterbeen vir vyf telllings. 185

7 Dag 3 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Storie: Mpipidi se hartewens (Tswana-verhaal). Uit: Mandela se gunsteling kinderverhale jakkalse hoor huil. Vroeg elke oggend, nog voor die son op is, jaag Mpipidi sy pa se beeste in die bos verbeel hy hom die arend wat verbyvlieg is sy jonger boetie en die mooi wolkie daar ver is die sussie wat hy so graag wil hê. Phuut, Phuu-Phuu Kom nader bruin kinders, Bly maar naby my. Moenie wegdwaal nie. nngwee ngwee, kalf. Nee daar staan hy by sy ma. Rats klim hy uit die boom en loop agter die geluid aan. met sagte oë kyk nuuskierig na hom. Hy tel haar versigtig op. Hy haal die botteltjie melk uit sy kossakkie. Sy sluk-sluk dors. Die melk uit sy doringbos neer. Ek gaan haar wegsteek. My nuwe sussie. Hy is tog te bang as hy haar huistoe neem gaan hy raas kry en dalk gee sy ma haar weg. Hy pak haar mandjie met doringtakke toe sodat die jakkalse nie naby haar kan kom nie. Mpipidi vertel vir niemand van sy nuwe babasussie nie. Elke oggend, nog voor die son uitkom sit hy bietjie bokmelk in sy kossakkie om vir haar saam te neem. Hy klim nou nie meer in die boom om na die beeste te kyk en te droom nie. Saggies, saggies loop hy tot by die doringbos. Hy kyk eers rond of niemand hom sien nie en dan sing hy vir die dogtertjie: 186

8 Matlopi-kind; Matlopi-kind baba op. Terwyl sy drink sus hy haar saggies en sing dieselfde liedjie wat sy mamma vir sy boetie sing. As die son begin sak en die beeste bulk gee hy die laaste melk vir die swartoogdogtertjie. Hy vou haar warm toe in velle en steek die mandjie weg onder die doringtakke. Mpipidi is gelukkig,. Baie dae gaan verby en niemand weet van sy groot geheim nie. Mpipidi se mamma wonder hoekom hy so vroeg opstaan, Voor die son uit is, is hy weg met die beeste. As dit reën en koud is gaan die beeste ook elke dag veld toe. Sy pappa sê: Hoekom vat jy nie jou boetie meer saam veld toe nie? Hy is nou al groot genoeg en kan mos vinnig loop. Sy pappa en mamma kyk vir mekaar en knik. stilletjies agterna om te sien waar die beeste wei. In die bos word dit skielik stil. Mpipidi buk om iets op te tel en sy pa hoor hoe hy saggies sing: Matlopi-kind; Matlopi-kind Mpipidi se mamma lag toe sy die geheim hoor. Mpipidi pak sy kossakkie in en hoor sy mamma vrolik in die hut sing. In die bos sing hy saggies vir sy sussie. Vandag bly die stemmetjie doodstil en Mpipidi word yskoud. Die son sit nog hoog toe Mpipidi met die beeste terugkom by die huis. Jy is vroeg vandag Mpipidi en hoekom is jou hart so seer? wil sy mamma weet. Van rook ma, van die vuur se rook wil ek net huil as my oë so brand. Huil jy dalk oor jou nuwe babasussie? Mpipidi se trane is skielik weg. Sy hartjie spring. Sy mamma en pappa vat hom aan die hand en terwyl hulle by die hut inloop sing sy mamma: 187

9 Matlopi-kind; Matlopi-kind Ngwee Ngwee hoor Mpipidi. Sy hart is warm as die dogtertjie soos elke dag die bokmelk gulsig begin drink. Gee Keneilwe maar vir my, die sussie wat vir ons gegee is. Ja ons ken jou geheim. Ons weet hoekom die beeste baie vroeg veld gaan en laat terugkom. Nou kan jou boetie maar weer saamgaan veld toe. Mpipidi druk sy pa se hand. My sussie, my sussie sing sy hart. Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Koördinasie: Gooi en vang Leerlinge gooi, klap hande en vang boontjiesak terwyl hulle hardloop. Twee-twee maats hardloop en gooi boontjiesakkie vir mekaar. 188

10 Dag 4 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Uitstaltafel: Boeke en prente met naamkaarte oor die verskillende kulture in Suid-Afrika. Storie: Jock van die Bosveld Sir Percy Fitzpatrick. klein hondjies gehad. Jock was die lelikste en die swakste. Sir Percy het hom oor Jock ontferm en hom huis toe geneem. Soos Jock groter geword het, was hy die slimste en dapperste van al die honde. Saam met sy baas het hy spannende en gevaarlike jag-avonture in die veld beleef gegee, want Jock was onveilig in die dorp met al die verkeer en mense, omdat hy doof was. Sir Percy se vriend, Ted, het Jock vir Tom Barnett geleen wat probleme gehad het met diewe en wilde honde wat sy kuikens vang. kuikens vang en het nie gehoor toe Tom hom terugroep nie. Tom het gedink dis die wilde hond en skiet toe vir Jock. Sy doofheid het sy dood veroorsaak. Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek Musiekwaardering Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Balvaardigheid 189

11 Dag 5 Aktiwiteit 1: Uitvoerende kuns: Drama Rolspel: Dialoog Mamma: Mpipidi: Mamma: Mpipidi: Mamma: Mpipidi: Mamma: Hoekom lyk jy so hartseer, Mpipidi? Ek is net moeg. Hoekom huil jy dan, my seun? Dis die rook van die vuur wat my oë brand, dis al. Is jy hartseer oor jou baba sussie wat weg is? Ek verstaan nie! Kom saam, ek wil jou iets wys Aktiwiteit 2: Kuns 3D-Ontwerp: Dekpatroon met krale Maak eie dekpatroon. 190