Abu Ali tel sy donkies

Transcriptie

1 8 Abu Ali tel sy donkies Luistertyd: n Storie uit die Midde-Ooste Luister eers na die woorde en herhaal hulle. een twee drie vier vyf ses sewe agt nege Luister daarna na die kort storie. Abu Ali koop nege donkies. Hy ry op een donkie. Terwyl hy ry, tel hy net agt donkies. Hy klim af. Hy soek die donkie. Vrae Hy tel nou nege donkies. Musa sien tien donkies. Sy vriend, Musa, help hom om die donkies te tel. Musa sê Abu Ali is die tiende donkie! 1. Wie is die twee vriende in die storie? Noem hulle name. 2. Hoeveel donkies koop Abu Ali? 3. Hoeveel donkies tel hy terwyl hy op die een donkie sit? 4. Hoeveel donkies tel hy toe hy afklim? 5. Wat sê Musa vir Abu Ali? (5 punte) 88

2 Lesreeks 8 Leestyd: Abu Ali tel sy donkies Kyk na die titel en na die prentjies. Raai wat in die storie gebeur. Lees daarna die storie hardop saam met die onderwyser. Abu Ali tel sy donkies Eendag stap Abu Ali dorp toe om n paar donkies te gaan koop. Hy koop nege donkies en ry op die voorste een huis toe. Die ander donkies loop agterna. Ná n rukkie sê Abu Ali by homself: Ek moet seker maak dat al my donkies hier is. Hy draai om en begin sy donkies tel. Hy tel net agt donkies. Een, twee, drie, vier, vyf, ses, sewe, agt. O, gits! Waar is die negende donkie? roep Abu Ali uit. Hy spring van sy donkie af en soek na die negende donkie. Hy soek agter die bome en rotse, maar hy sien die donkie nêrens nie. Ek sal hulle weer tel, sê Abu Ali. Een, twee, drie, vier, vyf, ses, sewe, agt, nege. Nou is daar nege! Die donkie het seker teruggekom! Hy klim toe maar weer op die donkie en ry verder. Ná n rukkie draai hy weer om en tel die donkies: Een, twee, drie, vier, vyf, ses, sewe, agt. Daar s net agt donkies! Hy spring van die donkie af en soek weer agter die bome en rotse na die negende donkie. Hy kry die donkie nêrens nie. 89

3 Kwartaal 2 Ek sal weer tel, sê hy. Hierdie keer is daar weer nege! Hy klim op die donkie en ry verder. n Rukkie later sien Abu Ali sy vriend, Musa, langs die pad. Musa! roep hy uit. Help my om my donkies te tel, asseblief. Daar s elke keer een te min. Wanneer ek stop om hulle te tel, is daar net agt donkies, maar as ek afklim om na die negende een te soek, is hy weer daar. Dan is daar nege! Wel, ek kan tien donkies sien, Abu Ali, lag Musa. Tien? Hoe so? vra Abu Ali. Ek sien die donkie waarop jy ry en ek sien agt donkies agter jou, sê Musa. Natuurlik! roep Abu Ali uit. Ag, ek was so dom! Maar waar is die tiende donkie? Hy ry op die negende donkie se rug, sê Musa, en sy naam is Abu Ali! Dinkvrae l Hoekom het Musa gesê Abu Ali is n donkie? l Dink jy ook Abu Ali is n donkie? l Het jy ook al dom dinge gedoen? l Dink jy boere wat hulle beeste, perde of skape tel, maak ook sulke foute? 90 Kyk hoeveel leestekens jy in die laaste drie paragrawe kan kry. Sy vriend sê hy is n donkie. Vertel die storie in die regte volgorde vir n maat oor. Sê of jy daarvan gehou het of nie.

4 Lesreeks 8 Hoe goed verstaan jy die storie? A F C Hoeveel? Waar? 1. Hoeveel mense is in die storie? 2. Hoeveel donkies (diere) is in die storie? 3. Waar koop Abu Ali sy donkies? Kies die regte antwoord. 1. Abu Ali ry op die a) agterste b) middelste c) voorste donkie huis toe. 2. Abu Ali soek elke keer die a) agtste b) negende c) tiende donkie. Skryf die sinne in die regte volgorde neer. 1. Abu Ali ry op die voorste donkie huis toe. 2. Aan die einde van die storie sê Musa Julle sal sien die sinne Abu Ali is die tiende donkie! vertel nie die storie reg 3. Abu Ali klim af en soek die negende nie. Help asseblief. donkie. 4. Aan die begin van die storie koop Abu Ali nege donkies. 5. Sy vriend, Musa, help hom om die donkies te tel. 6. Terwyl hy op n donkie sit, tel hy net agt donkies. 7. Musa sê hy sien tien donkies. 8. Nadat Abu Ali afgeklim het, tel hy nege donkies. Begin met sin 4: 1. Aan die begin van die storie koop Abu Ali (12 punte) 91

5 Kwartaal 2 Tekentyd: n Donkie Kyk na die prent van die donkie en sê die woorde vir die dele van die donkie hardop. Teken daarna jou eie donkie en skryf die woorde op die regte plekke. oë ore stert bek lyf pote Selflees: Stories Lees enige storie van jou keuse. Sê daarna of jy daarvan gehou het of nie. Sê ook wat die storie vir jou beteken het. Liedjie: O, die donkie Sing die liedjie vrolik saam. Kies enige 15 woorde uit die storie en die tekening. Skryf hulle alfabeties met hulle betekenisse in jou persoonlike woordeboek. Teken prente by. O, die donkie O, die don kie, o, die don kie, o, die don kie is n won-der li ke ding! Hy skop hoog op en 92 stamp sy kop! O, die don kie is n won der li ke ding.

6 Lesreeks 8 Pret: n Snelsêer en n gediggie Lees die snelsêer stadig en dan al vinniger en vinniger. Die dom man druk en druk Hy druk die dom donkie dwarsdeur die doringdraad! Lees die gediggies oor donkies. Die donkie Ienkie, pienkie, ponkie daar onder loop n donkie, die donkie skop teen die hond se kop, Ienkie, pienkie, ponkie Ienkie, pienkie, ponkie daar onder loop n donkie, die donkie weet hy kan n wortel eet, Ienkie, pienkie, ponkie. l l Vaaltyn Vaaltyn is my donkie en hy wil nie loop nie, maar ek sal hom nooit verkoop nie. Ek gee hom sy kos en gee hom sy water nou s hy hardkoppig, miskien loop hy later. (Uit: Versies is warm kombersies, JP van der Walt en Seun, 1993) Probeer jou eie rympie oor n donkie opmaak! Begin met: Ienkie, pienkie, ponkie... of: Vaaltyn is my donkie... Uitdaging: Is donkie n verkleinwoord? Gee die regte woord. Pret met taal A Leer die volgende: manlik hings (donkie) bul (bees) ram (bok) mannetjie (leeu) vroulik merrie koei ooi wyfie hings merrie 93

7 Kwartaal 2 B Skryf die sinne oor soos aangedui (verlede tyd). Gister het die donkie gestaan. staan 1. Gister het die donkie. loop 2. Gister het die donkie. skop 3. Gister het die donkie. eet C Vul wil, moet, kan op die regte plekke in (hulpwerkwoorde). Voorbeeld: Abu Ali koop nege donkies. (wil) Antwoord: Abu Ali wil nege donkies koop. 1. Hy ry op een van die donkies. (moet) 2. Hy tel sy donkies. (wil) 3. Hy soek die negende donkie. (moet) 4. Sy vriend, Musa, tel ook die donkies. (kan) 5. Abu Ali tel nie mooi nie. (kan) Onthou! Die hulpwerkwoord kom in die plek van die werkwoord en die werkwoord gaan na die einde van die sin. D 94 Maak die sinne langer met want (voegwoorde). Voorbeeld: Abu Ali gaan dorp toe. Hy wil nege donkies koop. (want) Antwoord: Abu Ali gaan dorp toe, want hy wil nege donkies koop. 1. Hy ry op een donkie. Hy gaan huis toe. (want) 2. Abu Ali tel verkeerd. Hy sit op die negende donkie. (want) 3. Musa sê Abu Ali is n donkie. Hy het verkeerd getel. (want) Skryf n komma vóór want.

8 Lesreeks 8 Skryftyd: n Storie in paragrawe A Die prentjies vertel n storie. Kyk daarna. Wat sien jy op elke prentjie? Skryf die storie in vier paragrawe. Skryf in paragraaf 4 wat jy dink verder gaan gebeur. Laat spasies tussen die paragrawe n Man pak eendag al sy goed op sy donkie se rug. Hy moet na n ander stad toe trek (move). Die donkie is kwaad, want dit is te swaar. 4 Die man slaan hom en skree: Loop, donkie, loop! Voorbeeld: Paragraaf 1: n Man pak eendag al sy goed op sy donkie se rug. Hy moet na n ander stad toe trek. Paragraaf 2: Die donkie is kwaad, want dit is te swaar. Paragraaf 3: Die man slaan hom en skree: Loop, donkie, loop! Paragraaf 4: Die hele storie moet ten minste 100 woorde hê. 95

9 Kwartaal 2 B Skryf ook die volgende storie in drie paragrawe. Skryf paragrawe 1 en 2 oor. Skryf dan jou eie einde in paragraaf Eendag was daar n donkie. Hy trek die donkiekar alleen. Dis nie lekker nie. Spelet jie: Soek die verskille Op n dag kry die donkie n maat. Die maat help om die donkiekar te trek. Wat gebeur verder? (15 punte) Kyk na die twee prente. Daar is vier verskille. Voltooi die sinne Prent 1 Prent 2 1. Daar is twee b. Daar is net een b. 2. Die koei eet g. Die koei op die. 3. Die bok op n klip. 4. Een trek n donkiekar. Die bok blare aan die. donkies trek n donkiekar. 96

10 Lesreeks 8 Hersiening: Wat ken jy nou? A B C D Vul die woorde tussen hakies op die regte plekke in. Voorbeeld: Abu Ali koop n klomp donkies. (wil) Antwoord: Abu Ali wil n klomp donkies koop. 1. Hy ry op een van die donkies. (sal) 2. Hy tel die donkies. (moet) 3. Hy tel nie die donkies reg nie. (kan) Herskryf die sinne in die verlede tyd. Voorbeeld: Die koei eet gras. Antwoord: Die koei het gras geëet. 1. Die koei lê onder die boom. Die koei het. 2. Die donkie trek n donkiekar. Die donkie het. Verbind die sinne met want (voegwoorde). 1. n Man pak sy goed op n donkie. Hy trek na n ander stad. 2. Die donkie is kwaad. Dit is te swaar. 3. Die man gee vir die donkie n maat. Hulle trek saam die donkiekar. Voltooi die blokkiesraaisel r m w h n m e k o Kyk mooi na die spelling van geëet ( ). Leidrade AF: 1. n manlike bok 2. n manlike donkie 4. n vroulike bok 5. n vroulike donkie DWARS: 3. n vroulike bees 6. n manlike leeu 7. n vroulike leeu (Totaal: 15) 97