De globale locatie van het energieopslagsysteem is ca. X = en Y =

Transcriptie

1 Bijlage I: Technische beoordeling Technische beoordeling van de vergunningsaanvraag van Fortis Facility Management Nederland voor het onttrekken en infiltreren van grondwater ten behoeve van een energieopslagsysteem in de bodem ter plaatse van het kantoor van Fortis aan de Polanerbaan 1 te Woerden. De globale locatie van het energieopslagsysteem is ca. X = en Y = Beschrijving energieopslagsysteem Fortis Facility Management Nederland voorziet het kantoor van Fortis van verwarming en koeling door middel van een energieopslagsysteem in de ondergrond. De warmte en koude wordt onttrokken aan en opgeslagen in het grondwater. Wanneer jaarlijks 435 MWh t aan warmte en 435 MWh t aan koude wordt onttrokken aan de bodem, kan door gebruik te maken van het energieopslagsysteem jaarlijks ca m 3 worden bespaard op conventioneel energieverbruik. Hierdoor worden de emissies van koolstofdioxide (CO 2 ) en stikstofoxiden (NO x ) jaarlijks met respectievelijk ca. 50 ton (69%) en ca 13 kg (69%) gereduceerd. Het energieopslagsysteem bestaat uit twee monobronnen. Bij een monobron vindt onttrekking en infiltratie van grondwater op twee verschillende dieptes in dezelfde bron plaats.. De warme bronfilters worden aangebracht op een diepte tussen ca. 24 en 32 meter minus maaiveld en de koude bronfilter tussen ca 41 en 46 meter minus maaiveld, eveneens in het eerste watervoerend pakket. De afstand tussen de twee bronnen bedraagt ca 30 meter. Na een opstartperiode werkt het systeem zodanig dat, wanneer er een koudebehoefte bestaat (voornamelijk in de zomerperiode), ter hoogte van de koude filters koud grondwater wordt onttrokken. Dit koude grondwater wordt langs een warmtewisselaar geleid, alwaar de koude aan het water wordt onttrokken en aan het gebouw wordt afgestaan. Door het afstaan van koude warmt het water op. Het opgewarmde water wordt met een gemiddelde temperatuur van 15 o C via de warme filters terug de bodem in gebracht. Wanneer er behoefte aan warmte is (voornamelijk in de winterperiode), draait de stromingsrichting van het systeem om. Ter hoogte van de warme filters wordt warm grondwater onttrokken en langs de warmtewisselaar geleid, alwaar de warmte aan het water wordt onttrokken en aan het gebouw wordt afgestaan. Door het afstaan van warmte koelt het water af. Het afgekoelde water wordt met een gemiddelde temperatuur van 7 o C via de koude filters terug de bodem in gebracht. Fortis Facility Management Nederland heeft een vergunning aangevraagd voor het onttrekken van maximaal 30 m 3 grondwater per uur (15 m 3 per uur per bron) en m³ per jaar. De maximale jaarhoeveelheden zullen vermoedelijk alleen worden onttrokken tijdens de opstart van het systeem en tijdens klimatologisch extreme jaren. Gemiddeld zal m³ grondwater per jaar worden onttrokken. Het onttrokken grondwater wordt volledig in de bodem teruggebracht met uitzondering van maximaal 300 m 3 spuiwater per jaar dat wordt onttrokken voor preventief onderhoud van het systeem. Dit water zal niet terug in de bodem worden gebracht. 2. Geohydrologische schematisering Bodemopbouw De maaiveldhoogte op de locatie is ca. NAP -0,4 m. In tabel 1 is een globale schematisering van de lokale bodemopbouw gegeven.

2 Tabel 1. Geohydrologische schematisering bodem Diepte (m tov maaiveld)* Aard bodemmateriaal Geohydrologische betekenis -0,4 tot -6,4 Klei- en veenlagen Deklaag -6,4 tot -50,4 Matig tot uiterst grof zand met grond en stenen 1 e watervoerend pakket -50,4 tot -60,4 Klei- veen- en leemlagen 1 e waterremmende laag -60,4 tot -110,4 Matig grof tot uiterst grof zand, grindig 2 e watervoerend pakket -110,4 tot -115,.4 Klei, veen 2 e waterremmende laag -115,4 tot -150,4 Zand 3 e watervoerende pakket > -150,4 Slibhoudend fijn zand en klei hydrologische basis * Het maaiveld bevindt zich op ca NAP -0,4 m Geohydrologie Grondwaterstanden en stijghoogten De gemiddelde freatische grondwaterstand in de omgeving bedraagt ca. NAP 1,0 m De gemiddelde stijghoogte van het grondwater in het eerste watervoerende pakket bedraagt NAP -1,95 m. De grondwaterstroming is richting het noordwesten met een snelheid van ca. 5 m per jaar. Grondwatertemperatuur De gemiddelde temperatuur van het grondwater in het eerste watervoerend pakket ter hoogte van de filters bedraagt in deze omgeving ca. 10 C. Grondwaterkwaliteit Het grondwater in het eerste watervoerend pakket is zoet. De overgang van zoet naar brak water (chloridegehalte van 150 mg Cl - per liter) bevindt zich op ca 110 m -mv. 3. Effecten energieopslagsysteem op de stand van het grondwater De hydrologische effecten van het energieopslagsysteem zijn stationair berekend met het hydrologische softwarepakket MLU (Aquifer test analysis for unsteady-state flow in multiple-aquifer systems). Om de maximale effecten te kunnen bepalen, is gerekend met het maximale onttrekkingsdebiet van 30 m 3 /u verdeeld over 2 bronnen (maximaal 15 m 3 /uur per bron). Bij de modellering is gebruik gemaakt van de geohydrologische schematisering en geohydrologische parameters zoals gegeven in tabel 1 en 2. Deze waarden zijn gebaseerd op ervaring uit het verleden en op de bij de vergunningsaanvraag gevoegde rapportage van IF Technology b.v. te Arnhem. Om de veranderingen ter hoogte van de filters goed te kunnen modelleren, is het eerste watervoerend pakket in het model opgedeeld in 3 watervoerende lagen die door fictieve scheidende lagen van elkaar worden gescheiden. Tabel 2. Geohydrologische parameters Diepte (m tov NAP)* Modellaag Geohydrologische parameters c (dagen) kd (m 2 /dag) -0,4 tot -6,4 Deklaag 600-6,4 tot e watervoerend pakket tot e waterremmende laag tot e watervoerend pakket tot e waterremmende laag tot e watervoerend pakket 1.500

3 Veranderingen in de grondwaterstand en stijghoogte Het onttrekken en infiltreren van grondwater zal leiden tot een daling dan wel stijging van de stijghoogte van het grondwater in het eerste watervoerend pakket.. De maximale veranderingen treden op ter hoogte van de filters. De berekende stijghoogteveranderingen zijn weergegeven in tabel 3. Uit de berekeningen is gebleken dat het effect van het energieopslagsysteem op de grondwaterstand in de deklaag en de stijghoogte van het grondwater in het tweede watervoerende pakket minder dan 0,05 m bedraagt. Deze zijn niet in de tabel opgenomen. Tabel 3. Maximale stijghoogteveranderingen en invloedsgebieden Verandering (m) Hydrologisch invloedsgebied (m) Stijghoogte eerste watervoerend pakket 2,34 90 Uit tabel 3 blijkt dat het hydrologisch invloedsgebied, het gebied waarbinnen de stijghoogte van het grondwater in het eerste watervoerend pakket meer dan 0,05 m verandert, maximaal 90 m bedraagt. 4. Effecten energieopslagsysteem op de temperatuur van het grondwater Het energieopslagsysteem gaat jaarlijks een hoeveelheid water verpompen die warmer en kouder is dan de natuurlijke grondwatertemperatuur. Als gevolg van afstroming, geleiding en vrije convectie (stroming onder invloed van dichtheidsverschillen en zwaartekracht) gaat deze warmte en koude in de bodem gedeeltelijk verloren. De grootte van deze thermische verliezen hangt onder andere af van de heterogeniteit van de ondergrond (dispersie), de stromingssnelheid van het grondwater en de geleidbaarheid van de bodem en het grondwater. De verliezen kunnen gevolgen hebben voor de rendabiliteit van het systeem maar ook voor de omgeving. De effecten van het energieopslagsysteem op de temperatuur in de ondergrond zijn berekend met behulp van HstWin-3D. Het grondwater wordt in de bodem geretourneerd met een temperatuur variërende tussen 7 tot 15 o C. In warme zomers kunnen infiltratietemperaturen oplopen tot een maximum van 25 o C. Uit de berekeningen is gebleken dat het thermisch invloedsgebied waarbinnen bij deze uitgangspunten na 20 jaar temperatuursveranderingen groter dan 0,5 C op zullen treden maximaal 90 meter vanaf de koude filters en 88 meter vanaf de warme filters bedraagt. De temperatuursveranderingen zullen maximaal zijn ter hoogte van de filters, maar zullen uiteindelijk een groot deel van het watervoerend pakket beslaan. In de deklaag en het tweede watervoerend pakket zullen geen thermische veranderingen merkbaar zijn. 5. Invloed van het energieopslagsysteem op bij het grondwater betrokken belangen Het energieopslagsysteem kan effect hebben op bij het grondwater betrokken belangen. In het onderstaande wordt ingegaan op de belangen die als gevolg van de voorgenomen onttrekking en infiltratie in het geding kunnen komen. Invloed op de kwaliteit van het grondwater Verandering van de kwaliteit Zowel chemische als microbiologische processen die in de bodem optreden zijn temperatuursafhankelijk. Een stijging of daling van de bodemtemperatuur kan leiden tot veranderingen in de waterkwaliteit. Uit recent onderzoek mag worden aangenomen dat deze kwaliteitsveranderingen aanvaardbaar zijn als de temperatuur van het te infiltreren water niet lager dan 5 C en niet hoger dan 25 C is. Gezien de bodemopbouw en de geringe temperatuursveranderingen binnen het invloedsgebied van de opslag wordt verwacht dat de effecten op de chemische en microbiologische samenstelling van het grondwater verwaarloosbaar zullen zijn. Om een mogelijke toch optredende kwaliteitsverandering te kunnen bepalen, moet de kwalitatieve uitgangssituatie van het grondwater ter hoogte van beide filters worden bepaald. Vervolgens dient, indien nodig, een kwalitatieve herbemonstering te worden uitgevoerd om mogelijke kwaliteitsverande-

4 ringen vast te kunnen stellen. De resultaten van de kwaliteitsmetingen moeten worden gerapporteerd. De maximale, gemiddelde en minimale temperatuur van het onttrokken en geïnfiltreerde grondwater moeten eveneens worden gerapporteerd. Deze kunnen onder andere worden afgeleid aan de hand van de temperatuurmetingen die worden geregistreerd in het gebouwbeheersysteem (GBS). In het provinciaal beleid is vastgelegd dat bij het in de bodem brengen van water met een temperatuur anders dan de natuurlijke grondwatertemperatuur moet worden gestreefd naar een zoveel mogelijk gesloten energiebalans. Het energetisch rendement van de installatie met een vergelijking ten opzichte van de berekende waarden en een berekening van de energiebalans per seizoen inclusief de procentuele afwijking van de eindbalans dient jaarlijks te worden gerapporteerd. Wanneer sprake is van een relatief dunne of afwezige waterremmende laag boven het opslagpakket kan het grondwater in het opslagpakket nog wel eens zuurstof bevatten. Zuurstof kan redox-reacties doen ontstaan welke de kwaliteit van het grondwater negatief kunnen beïnvloeden doordat bijvoorbeeld ijzer met zuurstof reageert en neerslaat in de bodem. In dit gebied is het diepe grondwater in het eerste watervoerend pakket ijzerhoudend, maar naar verwachting zuurstofarm. Er worden, zolang het systeem onder druk wordt gehouden, weinig problemen als gevolg van redox-reacties verwacht. Verontreiniging van het grondwater door interactie met gebouwcircuit Kwaliteitsveranderingen kunnen ook optreden wanneer uitwisseling plaatsvindt tussen het water in het grondwatercircuit en het gebouwcircuit. De energie-uitwisseling van het grondwatercircuit met het gebouwcircuit vindt plaats door middel van een warmtewisselaar in de transportleiding. Dit betekent dat het grondwater niet in contact komt met het water in het gebouwcircuit. Bovendien wordt het gebouwcircuit gevuld met leidingwater waaraan verder geen stoffen worden toegevoegd. Daardoor zal eventuele lekkage geen meetbare verslechtering van de grondwaterkwaliteit veroorzaken. Het is niet te verwachten dat de materialen (als leidingen e.d.) waarmee het water in het grondwatercircuit in contact komt een significante verandering in de samenstelling van het grondwater als gevolg hebben. Het grondwatercircuit wordt tevens luchtdicht gehouden, zodat het grondwater niet met zuurstof in aanraking komt. Verplaatsing bodemverontreinigingen Het onttrekken en infiltreren van grondwater beïnvloed de stromingssnelheid en -richting van het grondwater. Hierdoor kunnen bodemverontreinigingen binnen het invloedsgebied sneller en over grotere oppervlakten worden verplaatst. Op een afstand van ca 300 meter ten noorden van de bronlocaties stromen twee verontreinigingen, welke voornamelijk bestaan uit gechloreerde koolwaterstoffen (VOCL) en benzeen. Deze verontreinigingen zijn afkomstig vanaf Defensie-eiland aan de op ca 500 meter westelijk van de bronlocaties gelegen Wilhelminalaan. Een saneringsplan voor deze verontreinigingen is opgesteld Deze verontreinigingen bevinden zich buiten het hydrologisch invloedsgebied van het energieopslagsysteem. Overigens bevinden zich in het eerste watervoerend pakket noch in de deklaag mobiele bodemverontreinigingen die nadelig door het energieopslagsysteem beïnvloed zullen worden. Verzilting Het verpompen van water zal leiden tot vervaging van grondwaterkwaliteitgradiënten in zowel verticale als horizontale richting. Deze menging is vooral bezwaarlijk wanneer in de watervoerende lagen sprake is van een sterk verticale kwaliteitsgradiënt. De zoet-/brakwatergrens op de projectlocatie bevindt zich op ca 110 m mv aan de onderzijde van het 2 e watervoerend pakket. Het effect van het energieopslagsysteem op de stijghoogte op die diepte is dermate klein, dan wel geheel afwezig, dat van een beïnvloeding van de zoet-/brakwatergrens geen sprake zal zijn. Invloed op bebouwing en infrastructuur Zettingen De stijghoogte van het grondwater in het eerste watervoerend pakket en de freatische grondwaterstand worden door het onttrekken van grondwater gedurende bepaalde perioden van het jaar verlaagd. Deze verlaging leidt tot een afname in de waterspanning en toename in de korrelspanning in de deklaag waardoor in zettinggevoelige lagen zoals klei en veen zettingen op kunnen treden. Deze zettingen kunnen doorwerken tot aan het maaiveld waardoor gebouwen en infrastructurele werken schade op kunnen lopen.

5 De verlagingen van de stijghoogte aan de onderzijde van de deklaag en de grondwaterstandverlagingen zijn echter zo gering dat aan maaiveld geen noemenswaardige zettingen op zullen treden. Wateronder- en overlast De grondwaterstand in de deklaag wordt door het onttrekken en infiltreren van grondwater in het eerste watervoerende pakket gedurende bepaalde perioden van het jaar verlaagd of verhoogd. De maximaal berekende freatische grondwaterstandverandering direct ter hoogte van de bronnen bedraagt 0,04 m. Op korte afstand van de bronnen neemt de verandering dermate snel af dat niet wordt verwacht dat deze grondwaterstandveranderingen tot wateronderlast dan wel -overlast zullen leiden. Invloed op overige grondwateronttrekkingen Vitens onttrekt in Kamerik (pompstation De Hooge Boom) grondwater ten behoeve van de drinkwaterwinning. Ter bescherming van de grondwaterkwaliteit voor de drinkwaterwinning wordt rondom drinkwateronttrekkingen een zogenaamde 50-jaarsverblijftijdzone aangehouden waarbinnen geen energieopslagsystemen mogen worden gerealiseerd. De afstand vanaf de onttrekkingslocatie tot aan dit pompstation bedraagt ca 2,3 kilometer. Volgens de berekeningen, waarbij uitgegaan wordt van de maximaal te onttrekken en infiltereren hoeveelheden is de verblijftijd van het grondwater tot dit pompstation ca 60 jaar; derhalve bevindt het drinkwaterpompstation zich buiten de 50- jaarsverblijftijdzone. Invloed op landbouw, natuur en stadsgroen De effecten van het energieopslagsysteem op landbouw, natuur en stadsgroen kunnen divers zijn. De stijging en daling van de freatische grondwaterstand kan leiden tot vernattings- dan wel droogteschade. Daarnaast kan de vegetatie nadelige effecten ondervinden van temperatuursstijgingen van het grondwater of een verandering in de kwaliteit. Gezien de zeer geringe effecten van het energieopslagsysteem op de freatische grondwaterstand, wordt niet verwacht dat als gevolg van grondwaterstandveranderingen negatieve effecten voor landbouw, natuur of stadsgroen op zullen treden. De verandering van de watertemperatuur is dermate gering dat geen kwaliteitsveranderingen worden verwacht. Er kan vanuit worden gegaan dat het energieopslagsystemen geen nadelige effecten zal hebben op landbouw, natuur of stadsgroen.

6 Bijlage II: Voorschriften 1. Algemeen 1.1. De inrichting waarmee de grondwateronttrekking wordt uitgevoerd en via welke het water terug in de bodem wordt gebracht mag uit niet meer dan twee monobronnen bestaan, welke zijn opgedeeld in één warm en één koud filter. De locatie van de monobronnen dient overeen te komen met de locaties zoals die in de bij de vergunningsaanvraag behorende bijlagen is aangegeven De te onttrekken hoeveelheid grondwater mag niet groter zijn dan 30 m³ per uur (15 m3 per bron) en niet groter dan m³ per jaar Het grondwater voor warmteopslag mag uitsluitend worden onttrokken op een diepte tussen MV -24 meter en -32 meter (ca. NAP -24,4 m en -32,4 m) en voor koudeopslag op een diepte tussen MV -41 meter tot -46 meter (ca. NAP -41,4 m tot -46,4 m) Al het onttrokken water dient in hetzelfde watervoerende pakket te worden terug gebracht als waarvan het is onttrokken. Het water dat gebruikt is voor het spuien en regeneren van de bron tot een maximum van 300 m³ per jaar behoeft niet in de bodem te worden terug gebracht De aanvangsdatum van de aanleg van de inrichting moet tenminste twee weken vooraf schriftelijk aan ons college worden gemeld De ingebruikname van de inrichting moet tenminste twee weken vooraf schriftelijk aan ons college worden gemeld. Er mag niet eerder grondwater worden onttrokken dan nadat de door ons college daartoe aangewezen ambtenaar heeft vastgesteld dat in voldoende mate wordt voldaan aan de vergunningsvoorschriften. 2. Aanleg van de inrichting 2.1. Het gebouwcircuit mag alleen gevuld worden met water uit de drinkwaterleiding waaraan geen stoffen worden toegevoegd; het systeem moet op een zodanige wijze uitgevoerd zijn dat water uit het gebouwcircuit niet in de bodem terecht kan komen en voorzien zijn van een controlesysteem waarmee lekkage geconstateerd kan worden. Van de controle op lekkage wordt een administratie bijgehouden Van de aanleg van de monobronnen moet een gedetailleerde boorbeschrijving worden bijgehouden. De boorbeschrijving dient voor iedere bron uit tenminste één beschrijving van het bodemmateriaal per geboorde meter te bestaan. De scheidende lagen die bij de aanleg van de bronnen worden doorboord, moeten worden afgedicht met zwelklei Tenminste twee weken voorafgaand aan de ingebruikname van de inrichting of zo spoedig mogelijk daarna moeten van de monobronnen de volgende gegevens aan ons worden toegezonden: de diepte van de boven- en onderzijde van de bron en filters ten opzichte van NAP en ten opzichte van het maaiveld; de inwendige diameter van de filters; de afwerking van de bron; een afschrift van de in voorschrift 2.2 bedoelde boorbeschrijving; een schaaltekening waarop de exacte locatie van de bron is aangegeven.

7 3. Beheer van de inrichting 3.1. De temperatuur van het water dat terug in de bodem wordt gebracht mag nooit hoger zijn dan 25 ºC en gemiddeld over het seizoen niet hoger dan 20 ºC en niet lager dan 5 ºC Gestreefd moet worden naar een zoveel mogelijk sluitende energiebalans die over een periode van 5 jaar in ieder geval niet meer dan 15% en over een periode van 10 jaar in ieder geval niet meer dan 10% afwijkt in verplaatste hoeveelheid energie Aan het water dat terug in de bodem wordt gebracht mogen geen stoffen worden toegevoegd en de concentratie van stoffen daarin mag niet door een bewerking zijn veranderd ten opzichte van de concentraties in het opgepompte grondwater Het onderhoud van de bronnen dient mechanisch te worden uitgevoerd. Alleen als mechanische regeneratie niet afdoende is, mogen de bronnen chemisch worden geregenereerd. De gebruikte chemische middelen moeten volledig opgepompt en afgevoerd worden. Chemische regeneratie moet twee weken voorafgaand aan de regeneratie aan ons college worden gemeld. Bij die melding dienen in ieder geval de volgende zaken te worden aangegeven: a) De reden waarom chemische regeneratie wordt toegepast; b) Welk(e) filter(s) van welke bron(nen) een chemische regeneratie zal ondergaan; c) Opsomming, wijze van toepassing en afvoer van de stoffen die gebruikt worden; d) De wijze waarop het grondwater wordt onderzocht op achtergebleven verontreinigingen; 4. Registratie 4.1. De onttrokken hoeveelheid grondwater en de hoeveelheid water die terug in de bodem wordt bepaald aan de hand van een debietmeting in het bovengrondse circuit. De monobronnen worden zodanig afgesteld dat het ondergrondse debiet altijd gelijk is aan het debiet in de bovengrondse installatie. Het rapport betreffende de afstelling van het systeem dient inzichtelijk te worden gemaakt aan ons college De onder punt 4.1 bepaalde onttrokken en teruggebrachte hoeveelheid water moet op de eerste werkdag van elke maand worden geregistreerd op een door ons college verstrekte meetstaat Gedurende een periode dat de meting niet plaats kan vinden moet de onttrokken hoeveelheid geschat worden en als zodanig op de meetstaten worden aangegeven Er moet een logboek worden bijgehouden, waarin vanaf het van kracht worden van deze vergunning tenminste de volgende zaken worden opgenomen: a) Deze vergunning; b) De bewijzen, resultaten en/of bevindingen van de in deze vergunning voorgeschreven inspecties, onderzoeken, keuringen, onderhoud en metingen, zoals in de betreffende voorschriften wordt geëist; c) Alle van belang zijnde gegevens (zoals datum, tijdstip, tijdsduur, aard, plaats, hoeveelheid en oorzaak) van voorgevallen calamiteiten die van invloed zijn op het grondwater en het functioneren van de installatie, met vermelding van de genomen maatregelen. De onder b en c bedoelde documenten moeten tenminste vijf jaar worden bewaard. Het logboek moet te allen tijde beschikbaar zijn voor inzage door een door ons college aangewezen ambtenaar.

8 5. Monitoring 5.1. Ten aanzien van de temperatuur van het onttrokken en geïnfiltreerde grondwater geldt dat deze met behulp van formules worden afgeleid uit de warmtewisselaar. Hiermee dient per maand de maximale, gemiddelde en minimale temperatuur van het onttrokken en geïnfiltreerde water te worden vastgesteld en geregistreerd Ten aanzien van de grondwaterstanden geldt het volgende: a) Per monobron dient in de filteromstorting een peilbuis te worden geplaatst, waarbij één filter wordt afgesteld ter hoogte van het warme filter en één filter ter hoogte van het koude filter. De peilbuizen moeten worden geplaatst overeenkomstig het bepaalde in NEN 5766 en NPR b) Ter controle van de werkelijk optredende maximale geohydrologische effecten dient vóór ingebruikname van het systeem een proefonttrekking en -retournering te worden uitgevoerd op basis van onderstaande uitgangspunten: - vóór aanvang van de proefonttrekking en -retournering worden in de onder punt 5.2a bedoelde peilbuizen minimaal twee nulmetingen van de stijghoogte in het opslagpakket verricht; - vervolgens wordt ter hoogte van het warme of koude filter met een debiet van minimaal 10 m³ en maximaal 15 m 3 per uur grondwater onttrokken en geretourneerd ter hoogte van het andere filter; - de proefonttrekking moet minimaal 1 uur worden uitgevoerd; tijdens de proefonttrekking wordt de stijghoogte in de onder 5.2a bedoelde peilbuizen minimaal elk kwartier gemeten en geregistreerd; wanneer na dit tijdsbestek de laatste meting meer dan 5% afwijkt van de meting van het kwartier ervoor dient de proefonttrekking voortgezet te worden tot het moment dat een afwijking van minder dan 5% wordt geregistreerd tussen de per kwartier verrichte opeenvolgende metingen. c) De resultaten van de onder punt 5.2b beschreven proefonttrekking dienen direct na afloop te worden gerapporteerd aan ons college. Dit rapport dient de volgende punten te bevatten: - een weergave van de gemeten stijghoogten, zowel in tabel als grafisch; - een vergelijking van de stijghoogteveranderingen uit de proefonttrekking met de berekende waarden; - een weergave van de debietmeting tijdens de proef door middel van een watermeter die voldoet aan het onder punt 4.1 aangegeven voorschrift. d) Indien uit de onder punt 5.2c uitgevoerde analyse blijkt dat de gemeten stijghoogteveranderingen groter zijn dan de berekende waarden, dient met ons college overleg te worden gevoerd over eventuele aanvullende maatregelen; e) Als de meetresultaten van de pompproef daar naar ons oordeel aanleiding toe geven kunnen wij bepalen dat de stijghoogte in de onder punt 5.2a genoemde peilbuizen elk kwartaal moet worden gemeten en geregistreerd. 5.3 Ten aanzien van de grondwaterkwaliteit geldt het volgende: a) Ter vaststelling van de chemische samenstelling van het grondwater in de referentiesituatie dient voorafgaand aan de ingebruikname van de inrichting in de ter hoogte van het warme filter én ter hoogte van het koude filter geplaatste peilbuizen het grondwater te worden bemonsterd en geanalyseerd volgens de methoden en parameters zoals in Bijlage III bij deze vergunning is aangegeven. b) De resultaten van de onder punt 5.3a beschreven bemonstering dienen direct na afloop te worden gerapporteerd aan ons college. c) Als er naar ons oordeel reden is om te veronderstellen dat er veranderingen in de kwaliteit van het grondwater ten opzichte van de referentiesituatie zijn opgetreden, dient het grondwater van het opslagpakket in de onder punt 5.2a bedoelde peilbuizen volgens de onder punt 5.3a bedoelde methoden en parameters te worden herbemonsterd en geanalyseerd.

9 5.4 Ten aanzien van de energiehoeveelheid geldt het volgende: a) De energiehoeveelheid die aan het grondwater is toegevoegd en onttrokken dient per kwartaal te worden berekend en geregistreerd op basis van de gegevens uit de voorschriften 4.2 en 5.1. b) De resultaten van de onder punt 5.4a beschreven berekening dient op verzoek van ons college inzichtelijk te worden gemaakt. c) Indien de meetresultaten daar naar ons oordeel aanleiding toe geven, kunnen wij bepalen dat de energiehoeveelheid tweemaal per kwartaal moet worden berekend. 6 Rapportage 6.1 Jaarlijks in de maand januari volgend op het jaar waarin onttrokken is, of bij beëindiging van de onttrekking binnen een maand na beëindiging, moeten de in de voorschriften 4.2, 4.3, 5.1, 5.2e en 5.4 bepaalde gegevens aan ons college worden toegezonden. 6.2 Voor de eerste keer na drie jaar na ingebruikname van het systeem en vervolgens eens per vijf jaar moet een evaluatierapport overgelegd worden waarin in ieder geval het volgende is opgenomen: a) Energetisch rendement van de installatie met een vergelijking ten opzichte van de berekende waarden; b) Berekening van de energiebalans per seizoen in de afgelopen periode inclusief de procentuele afwijking van de eindbalans; c) Een analyse van de chemische samenstelling van het grondwater als bedoeld in voorschrift 5.3a; d) Voorgedane calamiteiten; 7 Beëindiging onttrekking 7.1 Beëindiging van de onttrekking moet tenminste een maand van tevoren aan ons college worden gemeld. 7.2 Alvorens de onttrekking te beëindigen moet de temperatuur van het grondwater binnen het invloedsgebied van het systeem zodanig hersteld worden dat het verschil ten opzichte van de natuurlijke temperatuur van het grondwater niet groter is dan 5 ºC. 7.3 Binnen een week na beëindiging van de onttrekking dienen bodemtemperatuur en de grondwaterstijghoogten te worden gemeten zoals beschreven in voorschrift 5.1 en 5.2a en moet een analyse van de chemische samenstelling als bedoeld in voorschrift 5.3a worden gemaakt van het grondwater ter hoogte van het warme en koude filter; de resultaten van de metingen en de analyse moeten binnen één maand na beëindiging van onttrekking en infiltratie aan ons college toegestuurd worden. 7.4 Binnen drie maanden na beëindiging van de onttrekking en infiltratie moeten de weerstandsbiedende bodemlagen onder toezicht van een door ons college daartoe aangewezen ambtenaar hersteld overeenkomstig het bepaalde in de Grondwaterverordening provincie Utrecht.

10 Bijlage III: Monstername en analyse grondwatermonsters Monstername : uitvoeren volgens NEN 5744 en NEN Conservering monsters : uitvoeren volgens NEN-EN-ISO De monstername en analyse : uitvoeren door een NEN-EN-ISO geaccrediteerde instantie. Parameters Eenheid Analysemethode Algemene Parameters* Elektrisch geleidingsvermogen (EC) ms/m NEN-ISO 7888 Kleurmeting mg/l/pt NEN-EN-ISO 7887 Watertemperatuur o C - Zuurstof (O 2) mg/l NEN-ISO 5813 / 5814 Zuurgraad ph NEN 6411 Anorganische Parameters Ammonium (als N) mg/l NEN 6604 / NEN 6646 / NEN-EN-ISO Chloride (als Cl) mg/l NEN-EN-ISO / NEN 6604 Nitraat (als NO 3) mg/l NEN-EN-ISO / NEN 6604 Nitriet (NO 2 -) mg/l NEN-EN-ISO / NEN 6604 Sulfaat (als SO 4) mg/l NEN-EN-ISO / NEN 6604 Totaal fosfaat (als P) mg/l NEN-EN-ISO / NEN-EN-ISO 6878 Ortho-fosfaat (als P) mg/l NEN 6604 / NEN-EN-ISO / NEN-EN-ISO Bicarbonaat mg/l NEN 6532 Organische parameters Dissolved organic carbon (DOC) mg/l NEN-EN 1484 Metalen Arseen (As) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Cadmium (Cd) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Calcium (Ca) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Chroom (Cr) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO IJzer (Fe) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Kalium (K) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Koper (Cu) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Kwik (Hg) µg/l NE-EN 1482 / NEN-EN / NEN 6445 Lood (Pb) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Magnesium (Mg) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Mangaan (Mn) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Natrium (Na) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Nikkel (Ni) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Silicium (Si) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO Zink (Zn) µg/l NEN 6426 (conform ISO 11885) / NEN-EN-ISO * De bepaling Algemene Parameters (m.u.v. kleurmeting) betreft een zogenaamde veldmeting. Dit betekent dat deze parameters rechtstreeks in de peilfilters moeten worden bepaald.