Naar een duurzame uitvoering van re-integratie en schoon-heelveilig

Transcriptie

1 Naar een duurzame uitvoering van re-integratie en schoon-heelveilig in Den Haag Position paper De intentie van deze notitie is om voor de komende jaren een duurzaam kader te vormen om re-integratie in Den Haag effectiever in te richten, rekening houdend met de ambitie van de stad ten aanzien van schoon-heel-veilig én voortbouwend op de bestaande structuur en ervaringen in de wijken. Dat kan alleen als er een helder gemeenschappelijk dienstverleningsconcept staat dat zowel kwaliteit als continuïteit garandeert voor een goede prijs. Met deze position paper geven wij onze visie op de toekomst van de gesubsidieerde arbeid in de gemeente Den Haag voor de komende jaren. Als G8-werkgevers willen we met deze position paper gezamenlijk een kader schetsen om twee ambities voor de stad Den Haag waar te maken: de ambitie van effectievere en efficiëntere re-integratie en participatie in Den Haag, in het licht van de ambitie van de stad om te werken aan een schone, hele en veilige stad. Daarbij willen we voortbouwen op de krachtige combinatie van schoon, heel en veilig en re-integratie: de leefomgeving op een hoog niveau houden door de inzet van mensen die re-integreren. Het position paper verwoordt het standpunt van de G8-werkgevers (met uitzondering van Stadsbeheer) voor de werkzaamheden die zij uitvoeren op het terrein van schoon, heel en veilig 1. Als gezamenlijke werkgevers willen we samen met dszw en Stadsbeheer de doelstellingen uitvoeren vanuit een gemeenschappelijk dienstverleningsconcept. Dat betekent: Één aanspreekpunt voor opdrachtgevers Continuïteit in de dienstverlening Slimmer en beter samenwerken Van structureel gesubsidieerde arbeid naar meer leerwerkplekken Minder kosten Achtergrond Den Haag wil een effectievere doorstroom en participatie van haar uitkeringsgerechtigde werkzoekenden. Tegelijkertijd heeft ze het concept schoon, heel, veilig omarmd. Een belangrijk middel om beide doelstellingen te bereiken is door werkzoekenden in te zetten bij het schoon, heel en veilig houden van de stad. De diensten Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Stadsbeheer werken hierin nauw samen. Het werk in de stad door gesubsidieerde medewerkers levert een bijdrage aan de re-integratie én aan een schoon, heel en veilig Den Haag. Naast de gemeentelijke diensten Haeghe Groep en de dszw, is een aantal andere organisaties met de inzet van gesubsidieerd werk en werkzoekenden actief voor de gemeente. De buurtbeheerbedrijven bieden specifieke diensten aan ten aanzien van het buurtbeheer. Schroeder van der Kolk is actief voor de gemeente door werk te bieden aan onder meer uitkeringsgerechtigden in een kringloopbedrijf en een dienstenwinkel. Het Haags Werk Bedrijf zorgt voor toezicht houden in en het schoonhouden van de stad. Biesieklette verzorgt de bewaakte fietsenstallingen in de stad. En tot slot heeft Kringloop Holland kringloopwinkels en verzorgt de boodschappenbegeleidingsdienst de boodschappen voor ouderen en minder validen. Deze organisaties beslaan samen met dszw en Stadsbeheer, een 1 Zie bijlage 1

2 2 belangrijk deel van de infrastructuur die wordt gebruikt om mensen te re-integreren en om de stad schoon en leefbaar te houden. Er zijn al veel stappen gezet. Één van die stappen was de inspiratiesessie van 7 oktober 2009, waar de belangrijkste betrokken partijen met elkaar op een constructieve manier discussie hebben gevoerd over mogelijkheden om re-integratie en schoon-heel-veilig met elkaar te verbinden. Een resultaat van de inspiratiesessie is dat de ambities en randvoorwaarden in dit position paper worden uitgewerkt. Onderdeel van deze paper is dat de verder uit te werken vraagstukken in een implementatieagenda worden gevat. Betere benutting van infrastructuur & bezuinigingen In 2009 is een ontwikkeling gestart om deze infrastructuur beter te benutten. De huidige infrastructuur is van waarde doordat ze diversiteit in activiteiten en trajecten mogelijk maakt; verschillende organisaties bieden verschillende werkzaamheden aan. Door onderling samen te werken is continuïteit van het werk mogelijk en kan met doorlopende leerlijnen worden gewerkt. De gemeente wil de effectiviteit en de doelmatigheid van re-integratie vergroten, zodat er een grotere uitstroom naar regulier werk wordt gerealiseerd tegen lagere kosten. Dat gebeurt doordat alle werkzoekenden voortaan via de Haeghe Groep en Schroeder van der Kolk worden ingezet en begeleid op de werkplekken bij de G8-organisaties. Zo ontstaat er eenduidigheid en efficiëntie in het proces. Daarnaast wordt van rijkswege gekort op het re-integratiebudget, waardoor moet worden nagedacht over wat mogelijk is met minder middelen. Op het totale budget van 123 miljoen zal er 20 tot 30% aan bezuinigingen gerealiseerd moeten zijn in Een van de manieren om effectievere re-integratie te bereiken én te bezuinigen is het aanbieden van leerwerktrajecten en het afbouwen van I/D-banen. Leerwerkplekken zijn re-integratietrajecten met een leercomponent en behoud van uitkering. Een deel van de leerwerkplekken wordt bij de G8 ingekocht. Wat is de ambitie van Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid? Uitgangspunt van het re-integratiebeleid in Den Haag is iedereen doet mee. De gemeente biedt burgers die ondersteuning nodig hebben kansen om zo snel mogelijk zelfredzaam te worden en in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Via vangnetvoorzieningen en re-integratie instrumenten kunnen zij hun maatschappelijke positie verbeteren en hun deelname aan de maatschappij vergroten. Werken naar vermogen is een belangrijk uitgangspunt. Dat betekent dat ook mensen die (nog) niet zelfstandig op de reguliere arbeidsmarkt een baan kunnen vinden, naar eigen vermogen werken. Doelstellingen hierbij zijn: 1) alleen bijstand verlenen aan burgers die het nodig hebben, dit gebeurt door middel van poortwachten; 2) re-integreren vanuit een werkplek ( werk voorop ), zoveel mogelijk in combinatie met ontwikkeling/scholing. Als verantwoordelijke dienst voor re-integratie en participatie legt dszw de komende jaren de nadruk op het verhogen van het resultaat van de re-integratie- en participatie-inspanningen in Den Haag. Meer mensen moeten uitstromen naar de reguliere arbeidsmarkt en meer mensen moeten doorstromen naar een betere arbeidsmarktpositie. dszw gaat daarbij nadrukkelijker samenwerken met het bedrijfsleven. Ook wordt meer aandacht gegeven aan de doorlopende leerlijn. De inzet is dat trajecten gemiddeld één en maximaal twee jaar duren. dszw wil ook dat mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zich actief inzetten. De openbare ruimte is daarvoor zeer geschikt.

3 3 Wat is de ambitie van Dienst Stadsbeheer? Dienst Stadsbeheer streeft naar schoon, in de zin van netjes, mooi en integer. Stadsbeheer streeft naar een veilige en duurzame leefomgeving, prettig om naar te kijken en aangenaam om in te verblijven. De openbare ruimte in de stad is de ontmoetingsplaats van het stadsleven, de huiskamer. Stadsbeheer is beheerder van de openbare ruimte en wil deze taak gewetensvol uitvoeren. Dat betekent onder andere dat Stadsbeheer, naast de zorg voor een goede leefomgeving, ook werkgelegenheid biedt voor mensen die moeilijk een plek op de arbeidsmarkt vinden. Schoon, Heel en Veilig Den Haag zet in op schoon, heel en veilig. Hierbij kan een onderscheid worden gemaakt tussen schoon (heel en veilig) maken en schoon (heel en veilig) houden. Het eerste is een taak van professionals, voor het tweede kan beroep worden gedaan op werkzoekenden. Voor het schoonhouden heeft Stadsbeheer een Rationeel Veegplan opgesteld waarbij veegintensiteit en dienstverlening wordt afgestemd per buurt. Stadsbeheer geeft aan hier nog wel 500 mensen extra voor te willen / kunnen inzetten. Wat is de ambitie van de G8; naar een Gemeenschappelijk Dienstverleningsconcept De G8 staat voor een vertaling van bovenstaande ambities naar efficiënte uitvoering met een menselijke maat door met elkaar schaalvoordelen te realiseren. Het gaat daarbij om het verrichten van zinvol werk voor de stad en het bieden van een leer- en werkomgeving voor mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt door het slim inzetten van de beschikbare middelen. De betrokken organisaties wil samen met dszw en Stadsbeheer en eventuele andere opdrachtgevers de doelstellingen uitvoeren vanuit een gemeenschappelijk dienstverleningsconcept. Dat betekent: Één aanspreekpunt voor opdrachtgevers Continuïteit in de dienstverlening Slimmer en beter samenwerken Van structureel gesubsidieerde arbeid naar meer leerwerkplekken Minder kosten Één aanspreekpunt voor dszw De G8 ziet mogelijkheden om met dszw de huidige werkwijze te verbeteren door een gemeenschappelijk dienstverleningsconcept te ontwikkelen met een eenvoudige financiering en één aanspreekpunt voor dszw. Een belangrijke ontwikkeling daarbij is dat alle werkzoekenden voortaan door de Haeghe Groep en Schroeder van der Kolk worden ingezet en begeleid op de werkplekken bij de G8-organisaties. Daarbij wordt gewerkt vanuit het Afsprakenbureau, waarin Schroeder van der Kolk en Haeghe Groep als één bureau opereren. Één aanspreekpunt voor Stadsbeheer Organisaties betrokken bij buurtbeheer willen één aanspreekpunt bieden voor Stadsbeheer op stadsdeelniveau. Dat betekent dat er als één verbond stadsdeeldekkend wordt geopereerd. Tegelijkertijd richten de buurtbeheerbedrijven zich ook op de buurt. Hierdoor bieden zij maatwerk op buurtniveau. Maatwerk voor de werkzoekende (en daarmee effectievere re-integratie) is mogelijk door werk (letterlijk) te organiseren in de buurt van de werkzoekende. Het Haags Werk Bedrijf werkt vanuit 17 locaties in de stad en maakt direct afspraken met Stadsbeheer op gemeenteniveau en opereert in sommige situaties reeds op stadsdeelniveau. De Haeghe Groep maakt directe afspraken met Stadsbeheer. Biesieklette nemen een bijzonder positie omdat zij andersoortige dienstverlening leveren, zij maken afspraken met Stadsbeheer op gemeenteniveau.

4 4 Continuïteit in de dienstverlening Door een gemeenschappelijk dienstverleningsconcept te ontwikkelen wordt continuïteit in de dienstverlening gerealiseerd. Continuïteit is van belang voor de opdrachtgevers, maar ook voor de werkzoekenden. Continuïteit wordt bereikt door in samenhang te kijken naar de vraag van opdrachtgevers en door de inzet van arbeid daar op aan te passen. Dat kan door gezamenlijk te plannen. Waar dat opportuun is vanuit het belang van de opdrachtgever en/of werkzoekenden kan vervolgens werk worden verdeeld vanuit de pool van arbeid die er bestaat. Deze taak kan bijvoorbeeld bij het Afsprakenbureau worden belegd. Continuïteit in dienstverlening op wijk/buurtniveau stelt eisen aan het kernpersoneel. Om dit te kunnen bieden is het benoemen van een aantal sleutelfuncties vereist. Deze sleutelfuncties zijn ook een voorwaarde voor de continuïteit van onze dienstverlening. Continuïteit in de ontwikkeling van werkzoekenden wordt mede vormgegeven met behulp van het Competentie Ontwikkelsysteem (COS), dat door dszw in samenwerking met Schroeder van der Kolk en de Haeghe Groep is ontwikkeld. COS maakt het mogelijk om op een uniforme wijze de competenties van werkzoekenden in kaart te brengen en hen hierop te beoordelen. Hiermee is een belangrijke voorwaarde gerealiseerd om te gaan werken met doorlopende leerlijnen; meer doorstroom van werkzoekenden tussen G8-organisaties. Slimmer en beter samenwerken Slimmer en beter samenwerken houdt in dat we meer en beter gebruik willen maken van elkaars specifieke competenties. Als G8 bieden we een breed dienstenpakket aan de inwoners van Den Haag, deze inwoners moeten bij al onze loketten informatie kunnen krijgen over al deze diensten. Door zaken samen te organiseren kunnen we doelmatigheidswinst bereiken. Daarbij denken we bijvoorbeeld aan ICT, administratie, begeleiding, bedrijfsmaatschappelijk werk en personeelszaken. Daarbij moet wel oog zijn voor de eigenheid en specifieke expertise van elke organisatie. Slimmer en beter samenwerken betekent ook dat we willen bouwen op onze bestaande ervaringen. Onze wortels liggen in de wijk. Laagdrempeligheid en directe contacten met wijkbewoners willen we behouden om de dienstverlening naar opdrachtgevers én bewoners zo goed mogelijk te doen. We willen onze eigenheid houden. De G8-organisaties zijn divers, de werkzaamheden en de organisatiecultuur en structuur verschillen. Dat is wat een stad nodig heeft. We willen niet in een bureaucratische valkuil stappen. Als de eigenheid van de G8 verdwijnt dan zien we dat als risico dat er te veel wordt gestandaardiseerd. Er worden procedures en richtlijnen ontwikkeld om processen te gaan beheersen. De ruimte die er nu is om in de wijk op een flexibele manier diensten te verlenen gaat dan verloren. Van structureel gesubsidieerde arbeid naar meer leerwerkplekken De G8 ziet mogelijkheden om de I/D-banen af te bouwen tot de helft van de huidige omvang (van 825 naar 425). De I/D-banen die blijven betreffen sleutelposities ; banen die nodig zijn om de continuïteit in de organisatie te waarborgen De helft van de werkplekken die beschikbaar komen door de afbouw van I/D, worden vervangen voor mensen die tijdelijk bij de G8 werkt met behoud van uitkering in het kader van re-integratie. Deze groep mensen gaat een dag in de week naar school en werkt de andere dagen op een werkplek bij de G8 die aansluit bij de persoonlijke ontwikkelingsbehoefte. Deze leerwerkplekken hebben een gemiddelde duur van één jaar en maximale duur van twee jaar. De andere helft van de werkplekken die beschikbaar komt door afbouw van de I/D-banen, is beschikbaar voor mensen met (nu) een onoverbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt. Zo biedt de G8 mogelijkheden

5 5 voor deze groep om zich een aantal dagen met behoud van uitkering actief in te zetten voor de stad. De voorwaarden waaronder dat gebeurt worden in samenwerking met de G8 nog nader uitgewerkt. De voorgestelde afbouw van I/D-banen levert een structurele besparing van 13,8 miljoen op. De frictiekosten moeten nog in kaart worden gebracht. De snelheid waarmee I/D-banen worden afgebouwd zullen sterk van invloed zijn op de frictiekosten. Minder kosten en duidelijke financieringsstructuur De G8 wil transparantie in de financiering om zo de efficiëntie te vergroten. Op basis van onderzoek naar de kosten en baten van de G8 worden de besparingsmogelijkheden op het terrein van re-integratie in kaart gebracht. Daarnaast zijn er kansen om efficiëntievoordeel te behalen in de bedrijfsvoering. De G8 onderzoekt hoe samenwerking op het terrein van ICT, administratie, begeleiding, bedrijfsmaatschappelijk werk en personeelszaken de efficiëntie kan vergroten. Uit het onderzoek naar de financiering blijkt overigens dat van kruising van financieringsstromen geen sprake is. De G8 is ervan overtuigd dat slimme samenwerking de beste werkvorm is en besparingsmogelijkheden biedt. Door vanuit de huidige infrastructuur de samenwerking te zoeken blijft de opgebouwde band met de wijken behouden en blijft de focus gericht op de inhoud van het werk: optimalisering van re-integratie en dienstverlening op het terrein van schoon, heel, veilig. Een fusie tot één organisatie zal veel energie (en geld) kosten en zal geen substantiële (extra) besparing opleveren die nodig is om de bezuinigingstaakstelling te realiseren. De G8 wil naar een productgerelateerde financiering met een vast en een variabel component. Hiervoor is het noodzakelijk inzicht te krijgen in de kosten van producten die opdrachtgevers afnemen, zoals reintegratie, vegen of opdrachten voor overige partijen. Het vaste deel van de financiering heeft betrekking op vaste kosten waarmee een organisatie te maken heeft, zoals overhead en huisvesting. Door te werken met loonwaarde kan worden bepaald welk deel van de loonkosten gefinancierd moeten kunnen worden door de opdrachtgever, en welk deel gecompenseerd moet worden. Voorstel voor de opbouw van de financiering is dan: 1) afbouw I/D-banen met gebruik van loonwaarde voor de groep I/D-ers die blijft De I/D-banen worden afgebouwd (zie pagina 4). Voor de groep I/D-ers die blijft compenseert dszw de verminderde productiviteit op basis van loonwaarde. Het productieve deel wordt niet door dszw betaald. 2) financiering leerwerkplekken Voor de leerwerkplekken (werk met behoud van uitkering) betaalt dszw voor de begeleiding van de leerwerkplek in het kader van re-integratie. 3) financiering door de andere opdrachtgevers en/of klanten voor de geleverde producten De productprijs die opdrachtgevers (veelal: schoon) en/of klanten betalen zijn opgebouwd uit de kosten van exploitatie, de uitvoeringskosten en de productie (loonwaarde) van I/D-ers. Op dit moment wordt berekend of deze financiering voldoende is voor een rendabele en duurzame exploitatie. Tenslotte is het interessant te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om inkomsten te verhogen, bijvoorbeeld door aanspraak te maken op ESF-gelden of door deelname aan pilots vanuit het ministerie van SZW (loonwaardebepaling).

6 6 Implementatieagenda Met de maatregelen levert de G8 een substantiële bijdrage aan de opdracht om op het terrein van reintegratie en participatie in Den Haag meer te doen met minder middelen. Daarbij blijven de belangen van zowel de werkzoekenden als opdrachtgevers voorop staan. Een schone en veilige leefomgeving die bovendien leerwerkomgeving is, blijft ons uitgangspunt. In het onderstaande schema is een grofplanning opgenomen van de acties (projecten) die nodig zijn om de ambities te realiseren. Er is al veel in gang gezet: - Het Competentie Ontwikkel Systeem (COS) wordt nu ontwikkeld en ingevoerd per 2010; - De kosten-/batenstructuur wordt transparant gemaakt - Uitwerken model financieringsstructuur - Het Afsprakenbureau wordt gerealiseerd (Aanpak Leerwerktrajecten) Om die reden verwachten we dat er eind 2009 / begin 2010 al een aantal belangrijke stappen gezet zijn. Tegelijkertijd zijn er ook acties die meer doorlooptijd vergen zoals het daadwerkelijk afbouwen van I/Dbanen. Transparantie van kosten, baten en inzet ITB-ers en uitwerken model financieringsstructuur (Minder kosten) Gemeenschappelijk dienstverleningsconcept vaststellen (Één aanspreekpunt voor opdrachtgevers) Taken definiëren voor gezamenlijke uitvoering (Continuïteit van dienstverlening) Nov 09 Jan 10 Maart 2010: gemeenteraadsverkiezingen Juli 10 Jan : bezuinigingen gerealiseerd COS/ doorlopende leerlijnen invoeren (Continuïteit van dienstverlening) Koppeling met WGS (Slimmer en beter samenwerken) Doorrekenen opbrengst I/D LW-plekken, vaststellen maximale I/Dbezetting voor continuïteit G8 (Naar leerwerkplekken) Realiseren leerwerkplekken e.v.

7 7 Bijlage: De organisaties Stichting Biesieklette Bewaakte fietsenstalling, OV-fietsenverhuur, mobiele stallingen, openbare toiletten, verhuur hekken en rekken, verhuur strandrolstoelen. Stichting Kringloop Den Haag Kringloopwinkels, met ophaaldienst van tweedehands goederen. De boodschappenbegeleidingsdienst Boodschappenhulp voor de wekelijkse boodschappen. Persoonlijke begeleiding aan ouderen - bezoek aan familie, dokter, dagopvang e.d. mogelijkheid met vervoer of in probleemsituaties, gezamenlijke uitstapjes. Dagelijkse uitstapjes met vervoer, nutshuis als ontmoetingsplaats voor ouderen en vakantieweken. Stichting Haags Werk Bedrijf Publieke Taken: werkgeverschap gesubsidieerde arbeid, voor een schoon, heel en veilig Den Haag. Re-integratie: bemiddeling, vitalisering, begeleiding en training van werkzoekenden. Stichting Servicecentrum Haagse Buurtbeheerbedrijven Deze stichting verzorgt het centrale werkgeversschap voor aangesloten buurtbeheerbedrijven. Ze verzorgt alle administratieve diensten, met als doel de belangenbehartiging van het personeel en vermindering van de overheidskosten van de aangesloten stichtingen. BOBOR Buurtbeheer Bedrijf Bobor heeft als doel mee te helpen in de Den Haag Zuid West, Schoon, Leefbaar en Veilig te maken. Stichting Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij Laak biedt werkzaamheden op het gebied van reiniging, beheer en toezicht van openbare ruimten, inbraakpreventie, groenvoorziening, schilderwerk, eenvoudig admini-stratief werk e.d. Hiermee wordt een baan geboden aan mensen die binnen de reguliere arbeidsmarkt nog geen baan kunnen vinden. Buurtbeheer en Ontwikkeling Zeeheldenkwartier (Stichting BBOZ) dagelijks toezicht houden, verwijderen zwerfafval, onderhouden, verwijderen grafitti, weghalen onkruid en het legen van afvalbakken. Stichting Wijkbeheer Schilderswijk beheren, bewaken en onderhouden van de openbare ruimte. Bouw en onderhoud (beheer en onderhouden panden en binnenterreinen, incl. timmerwerk, schilderen) Renoveren gevels Verhuizen speeltoestellen Schoonhouden pleinen, speeltuinen Stichting Dr. Schroeder van der Kolk Bedrijven Schroeder biedt in een kringloopbedrijf en een dienstenwinkel arbeidsmatige activiteiten aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt ten behoeve van het herstel, behoud en ontwikkeling van iemands arbeidsmogelijkheden.

8 8 Haeghe groep De Haeghe Groep is een gemeentelijke dienst die de Wet sociale werkvoorziening uitvoert en biedt daarnaast re-integratietrajecten voor uitkeringsgerechtigden.