Passie voor leren! AccentAcademie

Transcriptie

1 Passie voor leren! AccentAcademie Scholings- en ondersteuningsactiviteiten AccentAcademie

2 Het aanbod van de AccentAcademie Passie voor leren! Het scholingsaanbod van de AccentAcademie Passie voor leren! kent de volgende onderdelen: Ondersteuning op maat door een Collegiale Intensieve Ondersteuning(CIO). Scholing voor schoolteams (of een gedeelte van het schoolteam). Scholing voor individuele leerkrachten. Scholing voor internbegeleiders (enkele scholingsactiviteiten voor leerkrachten èn internbegeleiders zijn bij de scholing voor schoolteams vermeld). Collegiale Intensieve Ondersteuning kan door de schooldirecteur aangevraagd worden bij de directeur onderwijs. Hiervoor kan het bijgevoegde aanmeldformulier gebruikt worden. Daarnaast is een aanvraag gedurende het schooljaar ook mogelijk. Het aanbod van de AccentAcademie Passie voor leren! richt zich op de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen, het pedagogisch klimaat en het pedagogisch- en didactisch handelen van de leerkracht. Aan de scholings- en ondersteuningsactiviteiten vanuit de AccentAcademie Passie voor leren! zijn geen kosten verbonden, tenzij anders aangegeven. Inschrijven via het opgaveformulier Schoolteams en individuele medewerkers van de Accentscholen kunnen zich voor een cursus inschrijven in overleg met de schooldirecteur. Hiervoor dient het opgaveformulier AccentAcademie Passie voor leren! gebruikt te worden. De registratie in het lerarenregister Leerkrachten dienen zich te registreren in het lerarenregister. In 2017 is de registratie in het lerarenregister verplicht. Met de registratie in het lerarenregister toont de leerkracht aan dat hij aan zijn bekwaamheid wil werken. Om geregistreerd te blijven toont de leerkracht periodiek aan dat hij voldoende professionaliseringsactiviteiten heeft ondernomen om bekwaam te blijven. De registratie krijgt in 2017 een wettelijke status: alleen leerkrachten die geregistreerd zijn, mogen onderwijs geven. Voor de registratie zijn 160 registeruren (RU) nodig over een periode van vier jaar. Daarvan hebben tenminste 100 uren betrekking op het primaire proces: de vakinhoudelijke bekwaamheid en de pedagogisch- didactische bekwaamheid. In het lerarenregister kunnen de volgende activiteiten aangemeld worden als registeruren: een opleiding, een cursus, een studiedag, een conferentie, overige activiteiten buiten en binnen de school en professionele zelfstudie. Deelname aan activiteiten is aantoonbaar door een diploma of certificaat. Voor meer informatie over het Lerarenregister zie: 1

3 De AccentAcademie heeft de scholingstrajecten veelal ter validatie aangemeld bij het Lerarenregister. Bij de diverse onderdelen is een registerafbeelding geplaatst waaraan je kunt zien dat de activiteit is goedgekeurd door het Lerarenregister. Het aantal registeruren (RU) staat tevens vermeld. Wanneer de scholingsactiviteit goed en volledig is afgerond, ontvangt de deelnemer een certificaat met de registerafbeelding en het aantal registeruren (RU). Dit certificaat geldt als bewijs voor het Lerarenregister en kan door het Lerarenregister opgevraagd worden. Afmelden voor een scholingsactiviteit Wanneer schoolteams of individuele medewerkers zich hebben ingeschreven voor een scholingsactiviteit wordt er op hun aanwezigheid gerekend. Bij calamiteiten dienen deelnemers zich tijdig te melden bij de opd 2

4 Ondersteuning op maat door Collegiale Intensieve Ondersteuning (CIO) CIO voor de leerkracht ingezet via het zorgteam De leerkracht signaleert dat het onderwijs in de groep onvoldoende afgestemd is op de behoefte van één of meerdere leerlingen. De leerkracht verzorgt extra ondersteuning binnen de groep in de vorm van pre-teaching / verlengde instructie etc. De internbegeleider wordt van deze extra ondersteuning op de hoogte gebracht tijdens de groepsbespreking en in overleg met de internbegeleider worden doelen gesteld en afspraken gemaakt. Conform de 1-zorgroute worden de ouders geïnformeerd (stap 1 van de zorgroute). Ondanks de extra aandacht en ondersteuning blijft de handelingsverlegenheid betreffende de achterstand / voorsprong. De leerkracht bespreekt dit met de internbegeleider tijdens de groepsbespreking. Het kan zijn dat de internbegeleider nog voldoende adviezen heeft, zo niet dan kan men een beroep doen op het lichtste zorgarrangement: de CIO. Dit wordt besproken in het zorgteamoverleg met de leerkracht, de internbegeleider, de directeur en de orthopedagoog (stap 4 van de zorgroute). De CIO-ondersteuning wordt uitgevoerd door collega s van Accent. Zij worden ondersteund door de OPD en kenmerken zich door professionele eigenschappen zoals: heel goed naar kinderen kunnen kijken; gestructureerd en snel kunnen werken; kennis hebben van gedrags- en leerproblemen; zeer bekwaam zijn en ervaring hebben in het schrijven van een groepshandelingsplan; laagdrempelig zijn voor collega's. De CIO komt gedurende enkele dagen of dagdelen bij de leerkracht in de groep. Ze observeert, werkt met één of meerdere kinderen en analyseert de dossiers van de kinderen. De intern begeleider levert alle toetsgegevens en niveaus aan. Vervolgens gaat de CIO de onderwijsbehoefte van de kinderen clusteren. Daarna rapporteert de CIO naar de leerkracht, de internbegeleider en de directeur. De CIO voegt de kennis over de gedragsproblematiek en de vaardigheid in het klassenmanagement samen en deelt dit met de leerkracht, de internbegeleider en de directeur. Tijdens het zorgteamoverleg kan ook gekozen worden voor ondersteuning door School Video Interactie Begeleiding (SVIB). Dit is een ondersteuning die nadrukkelijk gericht is op de interactie tussen leerkracht en de leerling. De internbegeleider en de directeur participeren niet bij deze ondersteuningsvorm. In overleg met de leerkracht vindt wel een verslaggeving plaats naar de internbegeleider en de directeur. Bij de inzet van de School Video Interactie Begeleiding volgen we de volgende stappen: intakegesprek door de CIO met de leerkracht; filmopnames in de groep op, in onderling overleg, vastgestelde momenten; bespreken van de opnames en komen tot afspraken (doelgedrag); nieuwe opnames maken en nabespreken. 3

5 CIO ten behoeve van de schoolontwikkeling Collegiale Intensieve ondersteuning wordt op maat ingezet ten behoeve van de schoolontwikkeling. Een CIO kan bijvoorbeeld ingezet worden als critical friend bij alle ondersteuningsvragen of als ondersteuner bij complete schoolverbeteringstrajecten. De schooldirecteur kan de CIO-ondersteuning aanvragen bij de directeur onderwijs. CIO Sturen op data Ondersteuning op maat om de onderwijsopbrengsten zichtbaar in De lat omhoog te verbeteren. De ondersteuning wordt aangeboden voor technisch en begrijpend lezen, woordenschat, spelling en rekenen. Cito-scores worden vertaald naar leerling-, groep- en schoolniveau. Interventies worden besproken en ingezet conform de 1-zorgroute om het streefpercentage te bereiken. Verbeterplannen worden op basis van deze gegevens geschreven. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Annie Klumpenhouwer, Marleen Willemsen, Rieky Tuenter en Riny Kappert. CIO coachingsvaardigheden Ondersteuning op maat voor de internbegeleider om de coachingsvaardigheden te optimaliseren. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Froukje van Eerde. Coaching is een krachtig middel in de begeleiding van een leerkracht. Het is gericht op het leren van de leerkracht. Je gaat als internbegeleider een dialoog met de leerkracht aan. Dit vraagt om gespreksvaardigheden van jou als internbegeleider maar ook objectiviteit en gelijkwaardigheid spelen een belangrijke rol. Tijdens de CIO kijken we samen naar jouw coachende vaardigheden en gaan we met jouw vragen samen aan de slag. CIO voor leerkrachten die met jonge kinderen werken (groepen 1 en 2) Ondersteuning op maat ter verdieping van het aanbod Ontluikende geletterdheid en Ontluikende gecijferdheid. Het optimaliseren van het analyseren van de onderwijsbehoefte van kinderen en het planmatig handelen conform de 1-zorgroute staat centraal. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Lia Wiggers. CIO voor leerkrachten die met combinatiegroepen (gaan) werken De school moet gaan werken met één of meerdere combinatiegroepen. Op welke wijze kun je dit effectief organiseren binnen de 1-zorgroute? Wat is de consequentie voor het groepsplan en de uitvoering van de planning? De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Rieky Tuenter. 4

6 CIO Wat zeggen toetsresultaten? Waar moet je op letten als je methode gebonden en niet methode gebonden toetsen afneemt? Welke uitgangspunten hanteren Cito en de onderwijsinspectie? En op welke wijze interpreteer je de toetsgegevens en wat is het effect hiervan op het dagelijks handelen? De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Rieky Tuenter. CIO ten behoeve van implementatie Bij diverse scholingstrajecten in dit scholingsplan wordt de ondersteuning van een Collegiale Intensieve Ondersteuner aangeboden. 5

7 Scholingsaanbod voor schoolteams Sociaal emotionele ontwikkeling/ pedagogisch klimaat Taakspel De Taakspel-scholing is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Taakspel is een middel om taakgericht gedrag bij kinderen te doen toenemen. Door probleemgedrag direct en veel aandacht te geven blijft probleemgedrag in stand of neemt het toe (negatieve controle op gedrag). Het Taakspel maakt gebruik van de positieve controle op gedrag waarbij het gewenste gedrag direct en veel aandacht krijgt en het ongewenste gedrag zoveel mogelijk wordt genegeerd. Om de omschakeling van een negatieve controle naar een positieve controle op gedrag door de leerkracht mogelijk te maken is het Taakspel bedacht. Het Taakspel wordt tijdens de reguliere lessen gespeeld, dus het gaat niet ten koste van de onderwijstijd voor de leerlingen. Taakspel moet precies volgens de regels worden gespeeld, anders kan het een negatieve uitwerking hebben. Om Taakspel goed te implementeren is begeleiding nodig. Scholen kunnen als team het Taakspel invoeren. Voordat een team gaat starten wordt er met de school voor de zomervakantie een intake gedaan, waarbij duidelijke informatie over Taakspel wordt gegeven. Het team volgt drie keer een training gedurende een middag in een jaar: de invoeringstraining in september, de uitbreidingstraining in januari en de generalisatietraining in april. De leerkrachten krijgen tijdens het eerste jaar tien keer een klassenobservatie met nagesprek, zodat de leerkrachten het Taakspel op de juiste manier gaan vormgeven. Als de leerkrachten na tien observaties hebben laten zien het Taakspel op de goede manier te spelen worden ze gecertificeerd. De intern begeleider wordt getraind gedurende twee jaar om de leerkrachten goed te begeleiden en het Taakspel goed te borgen op school. Nieuwe leerkrachten op deze scholen moeten ook de trainingen volgen. Ze kunnen dan op school begeleid worden door hun intern begeleider. Ook invalkrachten kunnen de drie trainingen volgen, de begeleiding moet dan op een school plaatsvinden waar Taakspel wordt gegeven. Het is ook mogelijk om de drie trainingen alvast te volgen en in een volgend jaar op school de Taakspellessen te geven. De cursus wordt verzorgd door Riny Kappert Data in overleg: de eerste twee trainingen dienen in september 2014 en januari 2015 plaats te vinden. De generalisatietraining dient in april 2015 gepland te worden. Benodigde uren voor de eerste twee trainingen: 2.15 uur Benodigde uren voor de generalisatietraining: 2.45 uur 6

8 Kids skills Kids skills is een speelse methode om kinderen nieuwe vaardigheden aan te leren. Binnen Kids skills wordt de aandacht verlegd van het probleem naar een vaardigheid die het kind aan zou kunnen leren en waardoor het probleem wordt opgelost. Het kind staat centraal binnen Kids skills en het kind wordt uitgenodigd mee te denken welke vaardigheid hij of zij zou kunnen leren. De wijze waarop het kind ondersteund wordt bij het aanleren van de nieuwe vaardigheid heeft een coachend karakter en wordt gedaan vanuit het systeem rondom het kind, door betrokkenen uit te nodigen supporter van het kind te zijn. De bijeenkomsten worden verzorgd door Petra Damkot. Data: 2 middagen en eventueel nazorg in de vorm van CIO. Groepsplan gedrag Het gelijknamige boek van Kees van Overveld is de leidraad voor deze teamscholing. Scholen die voor gedrag een groepsplan willen maken, kunnen zich hiervoor aanmelden. Tijdens een eerste intake met de directeur en de internbegeleider(s) wordt het traject en de duur van het traject doorgesproken en vastgelegd. Het traject zal zoveel mogelijk op maat gemaakt worden. Het kan bestaan uit een aantal teamscholingen en gesprekken met directeur en de internbegeleider. De teamscholing zal bestaan uit inhoudelijke teambijeenkomsten over: Hoe ziet een groepsplan gedrag eruit. Het sociaal emotioneel leren. Gedrag en gedragsproblemen. De begeleiding duurt maximaal een jaar. Gedurende het jaar zal worden gewerkt aan de invoering van groepsplannen gedrag op uw school. De kennis van leerkrachten wordt vergroot over de processen die ertoe doen op het gebied van sociaal emotioneel leren. Groepsplan gedrag is gebaseerd op de theorieën van het handelingsgericht werken, het opbrengstgericht werken en Positive Behavior support. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school hiermee een aanbod van planmatig werken aan gedrag en sociaal emotioneel leren. Het groepsplan gedrag kan worden gezien als een praktische uitwerking van het SchoolOndersteuningsProfiel (SOP). De bijeenkomst wordt gegeven door Annie Klumpenhouwer. Locatie: op de eigen school. Data: in overleg. Groepsplan gedrag is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 20 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. 7

9 Gespreksvoering met ouders Leerkrachten worden vaardig in het voeren van gesprekken met ouders op een dusdanige wijze dat zij tot werkelijk pedagogisch partnerschap komen. Tijdens de training komen verschillende gespreksvormen aan bod. Na de training is de cursist in staat om in een gesprek met ouders de zorg over de leerling te delen en de cursist is zich daarbij bewust van de valkuilen die er bestaan in de gespreksvoering met ouders.de cursist is zich bewust van valkuilen en zijn of haar eigen positie in het gesprek. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een aanbod waar het gaat om het actief organiseren van pedagogisch partnerschap. Ter voorbereiding wordt van de cursisten verwacht dat ze de opgegeven literatuur bestuderen. Verder wordt een actieve participatie in de vorm van een rollenspel en het verwerken van de huiswerkopdracht verwacht. Ter voorbereiding op de tweede bijeenkomst wordt van de cursist verwacht dat hij of zij een oudergesprek voert waarbij door een medecursist een observatie wordt verricht die tijdens de tweede bijeenkomst besproken zal worden. De bijeenkomsten worden verzorgd door Manuela Jansen en Nathalie Holkenborg. Locatie: op de eigen school. Data: in overleg. Gespreksvoering met ouders is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. Teach like a champion Bijeenkomst en implementatietraject op maat. To teach like a champion. Welke leerkracht voelt daar niet voor? 8

10 Het boek is een must voor elke leerkracht die gereedschappen wil om het beste uit zijn leerlingen te halen. Het gaat om een gereedschapskist met 49 specifieke, concrete en uitvoerbare technieken, gebundeld rond onderwerpen als: hoe leg je de lat hoog bij je leerlingen, hoe houd je leerlingen bij de les, hoe bouw je aan een goede groepscultuur. De bijeenkomst is gebaseerd op dit boek en biedt praktische tips om mee aan de slag te gaan. Na een eerste cursus is ondersteuning bij de implementatie op school mogelijk d.m.v. CIO. Als de school dit wenst, volgt eerst een intakegesprek met Annie Klumpenhouwer. De kennis van de leerkrachten wordt vergroot ten aanzien van de technieken die er zijn om het vak van leerkracht goed te kunnen uitoefenen. Door het toepassen van de technieken van Teach like a champion kunnen de leerkrachten het eigen gedrag veranderen waardoor het gedrag van kinderen verandert. De relatie met opbrengstgericht werken komt duidelijk naar voren in de doelstellingen en in de diverse technieken. Annie Klumpenhouwer zal deze cursus verzorgen. Locatie: op de eigen school Data: in overleg Teach like a champion is ter validatie bij het Lerarenregister aangeboden. Zien Scholen die Zien gebruiken, wisselen onder begeleiding van een deskundige, ervaringen uit. Schoolteams interpreteren samen de uitkomsten in Zien en stellen vervolgens plannen op. Chiel Noort, onderwijsadviseur bij de Driestar-educatief, zal de trainingen verzorgen. Locatie: in overleg Datum: één bijeenkomst in overleg Maximaal 25 personen per groep 9

11 Didactische ontwikkeling Sturen op data: het gebruik van de Data-muur Het bouwen, analyseren en de vertaling naar het planmatig handelen Met behulp van een Data-muur kun je de onderwijsopbrengsten in beeld brengen en een analyse op groep- en schoolniveau uitvoeren. Welke factoren zijn van invloed op het rendement van het onderwijs in de diverse groepen en op het rendement van de school? Welke factoren kun je genereren ten behoeve van het planmatig handelen van de groepsleerkracht en de interne begeleider. De schoolontwikkeling wordt vervolgens afgestemd op het geheel van gegevens. De daadwerkelijke opbrengsten van de school worden bij de training gebruikt. Het schoolteam werkt samen in een Professionele LeerGemeenschap. Zij worden daarbij ondersteund door Jeroen Bloemenkamp en Marleen Willemsen. Data: in overleg (twee keer 2 uur) Locatie: in overleg Coöperatief leren Tijdens de workshop Coöperatief leren worden de theoretische principes van coöperatief leren besproken en vertaald naar het dagelijks handelen van de leerkracht. Verder wordt er aandacht besteed aan de keuzes die de school kan maken. Wat past bij de schoolontwikkeling? De workshop wordt verzorgd door Lia Wiggers. Vooraf vindt een gesprek plaats om de vraag van de school te verhelderen. Datum: in overleg Locatie: op de eigen school De workshop coöperatief leren wordt ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Effectieve verslaglegging Op welke wijze maak ik een goed leesbaar verslag van b.v. een observatie? Op welke wijze schrijf ik een groepsplan, een ontwikkelingsperspectief en een effectieve evaluatie? Leerkrachten worden vaardig in het effectief observeren en verslagleggen (rapporteren) van leerlinggedrag en leerlingvaardigheden. Na afloop van de training is de cursist in staat om gericht leerlinggedrag te observeren en te registreren om daarmee richting te kunnen geven aan het eigen handelen en beter aan te kunnen sluiten bij de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van de leerling. De leerkracht ontwikkelt een meer onderzoekende analytische houding t.a.v. zijn of haar eigen handelen in de groep. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een aanbod waardoor beter aangesloten kan worden bij de onderwijsbehoefte van de kinderen. Ter voorbereiding wordt van de leerkrachten verwacht dat ze de opgegeven literatuur bestuderen. 10

12 Kennis van de 1-zorgroute en het handelingsgericht werken wordt als bekend verondersteld. Het programma kent een afwisseling van hoorcollege en opdrachten. De cursist maakt kennis met verschillende observatie-werkvormen en krijgt handvatten hoe tot goede verslaglegging te komen. Daartoe wordt van de cursist tevens verwacht dat ter voorbereiding van de tweede bijeenkomst een eigen observatie wordt uitgewerkt. De cursus wordt verzorgd door Manuela Jansen. Data: in overleg. Locatie: op de eigen school. Effectieve verslaglegging is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 10 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. Training ter verdieping van de 1-zorgroute: kindgesprekken De plek en de inhoud van de kindgesprekken in de 1-zorgroute worden tijdens deze bijeenkomst besproken. De volgende onderdelen komen aan de orde: -De verschillende soorten gesprekken met kinderen. -Het kindplan. -Enkele formats. De bijeenkomst wordt verzorgd door Annie Klumpenhouwer. Vooraf vindt een gesprek plaats om de vraag van de school te verhelderen. Datum: één bijeenkomst in overleg. Locatie: op de eigen school. Spelling NB: de kosten van deze cursus zijn voor de school! De scholing zlkls wordt ter validatie aangeboden bij het Lerarenregister. Basiscursus Zo leer je kinderen lezen en spellen (zlkls) Doel Het verkrijgen van inzicht in de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen, zodat u voldoende bagage heeft om op uw school cq binnen uw praktijk deze werkwijze uit te voeren. 11

13 Inhoud Zo leer je kinderen lezen en spellen is een preventieve instructiemethodiek met als doel het eigen handelen effectiever te maken. Het is een denkkader over de opbouw van het lezen en spellen voor de professional en kan bij iedere methode gebruikt worden. Het gaat zowel om de inhoud (basiskennis van de elementen van lezen en spellen) en vorm van de instructie als het modelgedrag van de professional. Inzicht in het lees-spellingproces is een noodzaak om heldere sobere instructie te kunnen geven, zowel in de klas als bij een individuele behandeling. De inhoud beslaat groep 3 tot en met 8. Er ontstaat een heldere rode draad door de school. Men bouwt altijd verder op wat eerder geleerd is. Tevens biedt de methodiek een denkkader om gericht naar methodes en toetsen te kijken. Uitgangspunten: - De methodiek richt zich op de instructieles. Binnen deze instructieles staan de oefeningen die direct met lezen en spellen te maken hebben centraal. Dit worden de kernonderdelen genoemd. - Heldere, eenduidige stapsgewijze instructie vooraf om falen te voorkomen. Daarna volgen inoefening en gerichte feedback. Zo ervaren kinderen succes, wat weer een belangrijke motivatie is om plezier in het leren te hebben en te houden. - Groepsgerichte aanpak zodat alle kinderen op de hoogte zijn van de basisinformatie - Herhaling. Elke dag komen de vaste onderdelen in de instructieles terug. - Spelling vraagt vanaf de eerste week in groep 3 tot in de hogere groepen eigen instructie en oefenmomenten. De school krijgt zo een eenduidige lijn door de hele school. - Differentiatie per kernonderdeel in moeilijkheidgraad en meer of minder visuele of motorische ondersteuning zodat er adaptief gewerkt kan worden. - Klanksynthesebenadering in de klankzuivere periode - In de niet-klankzuivere periode vanaf tweede helft groep 3 en de hogere groepen ordening van de woorden op overeenkomstige lees- of spellingwijze (= categorie). Bij elke categorie komt een regel of denkwijze. Door middel van de ordening krijgen de kinderen een denkkader aangeboden. (spellinggeweten) - Samenhang lees- en spellingonderwijs - Multi-sensoriële aanpak. Het visuele, auditieve en motorische kanaal wordt zoveel mogelijk ingeschakeld. Deze methodiek geeft zowel de kinderen als de professional houvast bij lezen en spelling, omdat aangegeven wordt HOE het uitgevoerd kan worden en wat de opbouw van het Nederlands is. Dit zien we dan ook terug in de resultaten van veel scholen in de klassen, bij dyslexiebehandelingen en in de onderzoekgegevens van Prof. Dr. A.M.T.Bosman (Radboud universiteit Nijmegen). Voor meer informatie (artikelen, resultaten, tips etc) kunt u kijken op: 1 e studiedag Behandeling van de klankzuivere periode. 12

14 Alle kernonderdelen worden behandeld. Borging in de lesschema s wordt geoefend. 2 e studiedag Behandeling van de niet-klankzuivere periode (T/m eind groep 3 half groep 4). Alle kernonderdelen worden behandeld. Borging in lesschema s wordt geoefend. Bespreken van een aantal lees- en spellingtoetsen. Literatuur: Vooraf bestuderen van deel 1 en 2 van de map ZLKLS en meenemen naar de cursus: Map: Zo leer je kinderen lezen en spellen. (2013) José Schraven ( te bestellen via: De scholing wordt verzorgd door mevrouw drs. J.L.M. Schraven Data: donderdag 4 september 2014 en donderdag 11 december 2014 Aantal deelnemers: maximaal 20 personen Tijd: van uur uur Locatie: op de eigen school Kosten: 2.800,- Meerderen scholen kunnen deze scholing bijvoorbeeld samen volgen. Cursus Voortgezet Zo leer je kinderen lezen en spellen (zlkls) NB: de kosten van deze cursus zijn voor de school! Doel Tijdens deze studiedag krijgt u inzicht in de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen, zodat U voldoende bagage heeft om op uw school cq binnen uw praktijk deze werkwijze uit te voeren. Inhoud Zo leer je kinderen lezen en spellen is een preventieve instructiemethodiek met als doel het eigen handelen effectiever te maken. Het is een denkkader over de opbouw van het lezen en spellen voor de professional en kan bij iedere methode gebruikt worden. Het gaat zowel om de inhoud (basiskennis van de elementen van lezen en spellen) en vorm van de instructie als het modelgedrag van de professional. Inzicht in het lees-spellingproces is een noodzaak om heldere sobere instructie te kunnen geven, zowel in de klas als bij een individuele behandeling De inhoud beslaat groep 3 tot en met 8. Er ontstaat een heldere rode draad door de school. Men bouwt altijd verder op wat eerder geleerd is. 13

15 Tevens biedt de methodiek een denkkader om gericht naar methodes, materialen en toetsen te kijken. Uitgangspunten: De uitgangspunten zijn hetzelfde zoals beschreven bij de basiscursus. Tijdens deze studiedag komt aan de orde: - de samenhang tussen lezen en spelling - de leerlijn lezen en de leerlijn spelling - lesritme en herhaling - instructie bij de leesonderdelen - instructie bij de spellingonderdelen - vastleggen (borgen) in logboeken en weeklesschema s Deze methodiek geeft zowel de kinderen als de professional houvast bij lezen en spelling, omdat aangegeven wordt HOE het uitgevoerd kan worden en wat de opbouw van het Nederlands is. Dit zien we dan ook terug in de resultaten van veel scholen in de klassen, bij dyslexiebehandelingen en in de onderzoekgegevens van Prof. Dr. A.M.T.Bosman (Radboud universiteit Nijmegen). Voor meer informatie (artikelen, resultaten, tips etc.) kunt u kijken op: De kennis van de basiscursus wordt bekend verondersteld doordat u eerder de basiscursus heeft gedaan of deel 1 en 2 zorgvuldig bestudeerd hebt. Literatuur: Vooraf bestuderen en meenemen naar de cursus: Map: Zo leer je kinderen lezen en spellen. (2013) José Schraven ( te bestellen via: Dringend verzoek werkboekjes en handleiding van uw/een spellingmethode mee te nemen. De scholing wordt verzorgd door mevrouw drs. J.L.M. Schraven Datum: woensdag 21 januari 2015 Aantal deelnemers: maximaal 20 personen Tijd: van uur Locatie: op de eigen school Kosten: 1.400,- Meerderen scholen kunnen deze scholing bijvoorbeeld samen volgen. 14

16 Cursus Fonemisch bewustzijn in de doorgaande lijn 2-3 Zo Leer je Kinderen Lezen en Spellen (zlkls) Doel Het verkrijgen van inzicht in de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen en de drie onderdelen die belangrijk zijn om het fonemisch bewustzijn te oefenen bij de oudste kleuters. Inhoud Zo leer je kinderen lezen en spellen is een preventieve instructiemethodiek met als doel het eigen handelen effectiever te maken. Het is een denkkader over de opbouw van het lezen en spellen voor de professional en kan bij iedere methode gebruikt worden. Het gaat zowel om de inhoud (basiskennis van de elementen van lezen en spellen) en vorm van de instructie als het modelgedrag van de professional. Inzicht in het lees-spellingproces is een noodzaak om heldere sobere instructie te kunnen geven, zowel in de klas als bij een individuele behandeling. Tijdens deze ochtend gaan we aan de hand van themawoorden/ woordveld oefenen met welke woorden het zinvol is om het fonemisch bewustzijn te oefenen en welke oefeningen daarbij belangrijk zijn. Op deze manier ontstaat een soepele overgang naar groep 3. - Auditieve analyse, autitieve synthese en de klantekenkoppeling door middel van klankgebaren staan centraal - Multi-sensoriële aanpak. Het visuele, auditieve en motorische kanaal wordt zoveel mogelijk ingeschakeld. Voor meer informatie (artikelen, resultaten, tips etc) kunt u kijken op: Literatuur: Vooraf bestuderen van deel 1 van de map ZLKLS en meenemen naar de cursus: Map: Zo leer je kinderen lezen en spellen. (2013) José Schraven ( te bestellen via: De scholing wordt verzorgd door mevrouw drs. J.L.M. Schraven Datum: woensdag 08 oktober 2014 Aantal deelnemers: maximaal 20 personen Tijd: uur Locatie: nader te bepalen CIO-ondersteuning bij Zo leer je kinderen lezen en spellen (zlkls) De school kan voor deze CIO-ondersteuning in aanmerking komen als de basiscursus gevolgd is. De ondersteuning volgt al na de eerste cursusdag. 15

17 U bent bezig met de invoering van de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen in de school. Dat wil zeggen dat u uw methode wat meer los moet laten en andere onderdelen moet toevoegen. Dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Wilt u weten of u op de goede weg zit? Bijvoorbeeld: zit er voldoende tempo in de les, kloppen de dagelijkse dictees, zijn de lesschema s wel voldoende concreet ingevuld, staan in het team alle neuzen dezelfde kant op, worden de categorieën in elke groep op dezelfde manier verwoord (duidelijke rode draad door de school), etc. U kunt CIO-ondersteuning aanvragen om deze vragen te beantwoorden. De CIO-ondersteuning bestaat uit: - Het bekijken van video-opnames van de lees- spellinglessen met behulp van een kijkwijzer. Dat kan met de ib-er die het later terugkoppelt met de leerkracht of meteen met de leerkracht - Het bespreken van de gemaakte lesschema s, logboeken. - Het bespreken van de vragen van de school. Doel: samen kijken wat er goed gaat en waar de verbeterpunten zitten, zodat de methodiek optimaal geïmplementeerd wordt. De school zorgt voor: - een rustige ruimte om de beelden te bespreken; - behalve leerkracht altijd ook interne aanstuurder (ib-er/ taalcoördinator )aanwezig; - opnames van de lessen; - betreffende leerkracht heeft cursus zlkls gedaan of is er mee bezig. De ondersteuning wordt verzorgd door Collegiale Intensieve Ondersteuning van Dike Leenen. Dike heeft haar opleiding tot CIO-zlkls bij José Schraven gevolgd. De schooldirecteur kan deze ondersteuning aanvragen bij de directeur onderwijs. Rekenen Effectief rekenen basiscursus: Hoe krijg ik iedereen aan het rekenen? Een masterclass van drie middagen voor leerkrachten die het als een uitdaging zien om door goede afstemming op rekenbehoeften van het kind, de rekenontwikkeling beter en effectiever in de groep of de school te laten verlopen. Daarbij krijgt u volop feedback op uw eigen praktische ervaringen. U krijgt inzicht in de wijze waarop getalbeelden bij kinderen ontwikkeld worden en u wordt op ideeën gebracht om rekenproblemen voor een kind concreet en visueel te maken. Alleen al ontdekken welke procedures er voor een rekensom nodig zijn, toont het belang van kennis van 16

18 doorgaande leerlijnen. Kortom vanuit de praktische invalshoek aan de slag met de laatste inzichten rondom rekendidactiek, dyscalculie en diagnostiek. Deze bijeenkomsten worden verzorgd door Roel Roelofs, docent bij het Seminarium voor Orthopedagogiek. Data: drie bijeenkomsten in overleg. Locatie: in overleg. Hoe krijg ik iedereen binnen de school aan het rekenen? Verdiepingscursus voor medewerkers die de basiscursus gevolgd hebben Als vervolg op de bijeenkomsten van afgelopen schooljaar bieden we de leerkrachten een vervolg aan op de bijeenkomsten Hoe krijg ik ieder kind aan het rekenen. In dit tweede jaar zullen de deelnemers in de drie bijeenkomsten zich vooral richten op hun specifieke onderwijssituatie op het gebied van rekenen. Aan de hand van gerichte ontwikkelingsplannen zal er gewerkt worden aan een verbetertraject voor het rekenonderwijs. Hierbij staan analyse, diagnostiek, afstemming op onderwijsbehoeften en plan van aanpak centraal. In tegenstelling tot het eerste scholingsjaar zal in deze bijeenkomsten meer worden ingegaan op de theoretische onderbouwing van de rekendidactiek. Om u zoveel mogelijk goede feedback te geven op de specifieke onderwijssituatie en/of vragen is voor deze vervolggroep een maximaal aantal van 15 deelnemers gesteld. Deze bijeenkomsten worden verzorgd door Roel Roelofs, rekenexpert bij het Seminarium voor Orthopedagogiek, is zelf directeur basisonderwijs en auteur van diverse rekenuitgaven. Data: drie bijeenkomsten in overleg. Locatie: in overleg. Met Sprongen Vooruit voor leerkrachten van groep 3 tot en met 5 (8). 'Met sprongen vooruit' is een productief oefenprogramma in het getallengebied tot 100. Uit onderzoek blijkt dat rekenprestaties van zwakke rekenaars aanzienlijk verbeteren als u drie keer per week gedurende een kwartier productieve oefenlessen verzorgt (Menne, 2001). Ook de betere rekenaars profiteren hiervan. De meerwaarde van Met Sprongen Vooruit is dat getallen lichamelijk worden beleefd. Bijvoorbeeld door het springen naar getallen. De kinderen beleven zo de decimale structuur van getallen. Vanuit het zelf doen, werkt u naar het mentale begrip. 'Met Sprongen Vooruit' gebruikt veel visuele ondersteuning, spelvormen en eigen producties. Het programma is een verdieping van de rekendidactiek. In een van de bijeenkomsten wordt hier extra aandacht aanbesteed met het handeling- en drieslagmodel uit het protocol ERWD. Het bijzondere aan Met Sprongen Vooruit is dat het de bestaande methode niet vervangt maar aanvult en naast elke methode te gebruiken is. Door met het oefenprogramma te werken, krijgt u als leerkracht 17

19 meer zicht op: de doorgaande leerlijn tot 100, de reken-wiskunde didactiek en het leerproces van uw leerlingen. Met Sprongen Vooruit heeft een iets andere aanpak en terminologie dan de methode. De leerkrachten in de bovenbouw moeten weten hoe de didactiek tot honderd is aangeboden. Bovendien is het van belang dat de basale vaardigheden in de bovenbouw worden onderhouden. Veel oefeningen en spellen zijn ook te gebruiken door het getallengebied aan te passen. In de cursus worden verschillende voorbeelden gegeven. Inhoud en werkwijze cursus: In deze cursus komt de nadruk te liggen op het aanleren en onderhouden van de basale vaardigheden. In de vier bijeenkomsten komen verschillende werkvormen aanbod. We spelen didactische spelletjes. Met deze spelletjes oefenen leerlingen de basale vaardigheden verder in. Er is tussendoor gelegenheid voor interactie en uitwisseling van ervaringen. Na elke bijeenkomst wordt van u verwacht, dat u de ervaringen, opgedaan tijdens de bijeenkomsten uitprobeert in de praktijk. U maakt hier een klein verslag van. In de eerste bijeenkomst ontvangt u een hand-out van de ppt presentatie, een cursusmap met de theorie en een aantal spel- en oefenvormen. Daarnaast krijgt u een inlogcode voor het downloaden van spel- en oefenvormen op de website De bijeenkomsten worden verzorgd door Alette Lanting, werkzaam bij Lanting rekenadvies. Minimaal 12 en maximaal 24 deelnemers. Data: vier bijeenkomsten in overleg Locatie: in overleg Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Meten en meetkunde voor leerkrachten van groep 1 t/m 4 Naast tellen en getalbegrip zijn ook de vaardigheden op het gebied van meten en meetkunde belangrijke aspecten van het rekenen. Getalbegrip en gevoel voor meten en meetkunde ontstaat al in de peuter- en kleuterleeftijd. Kinderen zijn nieuwsgierige en spontane onderzoekers, spelenderwijs ontdekken ze wiskundige structuren. Tellen, meten en meetkunde zijn voor kleuters activiteiten die vanzelfsprekend met elkaar verbonden zijn. Wat zijn de verschillen tussen meten en meetkunde en hoe zien de leerlijnen eruit tot groep 4? Hoe kunnen we deze ontwikkeling zo goed mogelijk stimuleren, aan welke (tussen) doelen moet u werken en hoe dagen we kleuters en leerlingen in groep 3 en 4 uit tot ruimtelijk redeneren, passen en meten? In deze cursus krijgt u inzicht in de leerlijnen en cruciale leermomenten van meten en meetkunde, waaronder tijd en geld. U krijgt praktische tips voor activiteiten en materialen aangereikt. In de eerste twee bijeenkomsten zal het onderwerp Meetkunde o.a. bouwen, spiegelen, perspectief en standpunten, werken met routes/plattegronden en vormen/figuren worden behandeld. In de laatste twee bijeenkomst staat de leerlijn Meten en de daarbij passende meetactiviteiten centraal. 18

20 Deze cursus is gebaseerd op de Talpublicatie Tussendoelen Meten en Meetkunde (TAL) en de herziene Slo doelen (2011). Daarnaast worden recente ontwikkelingen en rekenartikelen gebruikt In de bijeenkomsten komen verschillende werkvormen aanbod. U krijgt huiswerkopdrachten, die in de volgende bijeenkomsten worden besproken. Tussendoor is er gelegenheid voor interactie en uitwisseling van ervaringen. U ontvangt een hand-out van de ppt presentatie, een cursusmap met de theorie en een inlogcode voor de website waar u verschillende spel- en oefenvormen kunt downloaden De bijeenkomsten worden verzorgd door Alette Lanting, werkzaam bij Lanting rekenadvies. Minimaal 15 en maximaal 24 deelnemers. Data: vier bijeenkomsten in overleg Locatie: in overleg Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Passend onderwijs en het protocol ERWD Nu het passend onderwijs is ingevoerd is de volgende stap om daar inhoudelijk invulling aan te geven. Een kernpunt van passend onderwijs is dat de leerkracht het aanbod afstemt op de onderwijsbehoefte van de leerling(en). Dit vraagt om een continu proces van observeren, signaleren, analyseren, registreren, interpreteren, plannen en realiseren. Hoe kun je als school (leerkracht) dit bij rekenen-wiskunde realiseren? Wat heb je daarvoor nodig? Rekenproblemen ontstaan vaak al in de eerste jaren van het basisonderwijs. Het is belangrijk om deze problemen vroeg te signaleren. Hoe eerder het kind passend onderwijs krijgt, hoe beter het is. Het protocol Ernstige Reken en Wiskunde problemen en Dyscalculie (ERWD, 2011) biedt een stappenplan voor goed (passend) rekenwiskundeonderwijs. Er staan richtlijnen in om problemen vroegtijdig te signaleren en te verhelpen. Het protocol ERWD is ontwikkeld in het kader van passend onderwijs. In het masterplan dyscalculie (december 2013) is het protocol ERWD ook leidend In deze drie bijeenkomsten krijgt u naast de inhoud van het protocol ook tips van hoe u leerlingen kunt helpen bij het aanleren van de basale vaardigheden, wat belangrijke cruciale leermomenten zijn en hoe kinderen grip kunnen krijgen op contexten Inhoud: In deze training besteden we aandacht aan de implementatie van het protocol ERWD Van hoe leert een gewone leerling rekenen tot en met hoe kun je leerlingen helpen met tijdelijke en met ernstige rekenproblemen/dyscalculie rekenproblemen helpen? Wat verstaan we onder (ernstige) rekenproblemen en dyscalculie? Voorwaarden waaraan een school moet voldoen om goed rekenonderwijs te geven (7 punten Po raad) De rekenwiskunde ontwikkeling van kinderen en belangrijke cruciale leermomenten Didactische modellen: hoofdfasen, handelingsmodel en drieslagmodel Vertaalcirkel 19

21 Diagnosticerend onderwijzen Begeleiding Ouders en rekenproblemen/dyscalculie Schoolbeleid De bijeenkomsten worden verzorgd door Alette Lanting, werkzaam bij Lanting rekenadvies. Voor leerkrachten en internbegeleiders. Minimaal 15 en maximaal 24 deelnemers. Data: drie bijeenkomsten van drie uur in overleg Locatie: in overleg Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Hoogbegaafdheid Alle trainingen van Silvia Drent zijn ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Themabijeenkomst: Passend onderwijs voor begaafde leerlingen Wanneer je een begaafde leerling in je groep hebt, hoe kun je dan passend onderwijs bieden? Tijdens deze middag ligt het accent op de begeleiding van begaafde leerlingen binnen de eigen groep. We gaan in op compacten en verrijken en het werken met leerlijnen. Hoe maak je de keuze voor een bepaalde leerlijn en hoe zorg je voor een structureel aanbod en een doorgaande lijn. Maar niet alleen het leerstofaanbod is van belang. Begaafde leerlingen hebben ook begeleiding nodig van de leerkracht om ervoor te zorgen dat ze zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen. Het werken aan verrijkingsopdrachten mag niet vrijblijvend zijn. Wat vraagt dit van leerkrachten en hoe organiseer je dit in je klas? De bijeenkomst wordt verzorgd door Sylvia Drent. Datum: in overleg. Tijdstip: dagdeel van 3,5 uur Locatie: op de eigen school 20

22 Aanbod voor een gedeelte van het schoolteam Hoogbegaafdheid Alle trainingen van Silvia Drent zijn ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Themabijeenkomst: Slimme kleuters: hoe zorg je voor voldoende uitdaging? Uitdaging bieden aan slimme kleuters wordt vaak als moeilijk ervaren door leerkrachten. Toch is de behoefte aan uitdaging juist bij slimme kleuters erg groot. Er is vaak sprake van een grote ontwikkelingsvoorsprong en het aanbod in groep 1-2 biedt dan al snel te weinig uitdaging. Tijdens deze middag gaan we in op de vraag hoe je compacten en verrijken kunt vormgeven bij kleuters. Aan de hand van praktische opdrachten komen de verschillende mogelijkheden van verrijkingsonderwijs bij slimme kleuters aan bod. Verder is er de mogelijkheid om voorbeelden van verrijkingsmaterialen te bekijken. Twee bijeenkomsten verzorgd door Sylvia Drent. Doelgroep: leerkrachten groep 1-2 en intern begeleiders Tijdstip: woensdag uur Data: woensdag 1 oktober 2014 en woensdag 4 februari 2015 Locatie: nader te bepalen Intervisiebijeenkomsten Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor scholen die al beleid voor begaafde leerlingen ontwikkeld hebben. Tijdens deze bijeenkomsten gaan we in op de knelpunten die scholen tegenkomen bij het uitvoeren van dit beleid en vragen die er zijn vanuit de praktijk. Maar er is ook aandacht voor de positieve ervaringen en tips die scholen voor elkaar hebben. Verder is er in deze bijeenkomsten aandacht voor nieuwe ontwikkelingen en kan er dieper ingegaan worden op een onderwerp of thema. Doelgroep: intervisiegroep Tijdstip: uur Data: dinsdag 18 november 2014 en dinsdag 14 april 2015 Locatie: De Meeander Basiscursus Passend onderwijs voor begaafde leerlingen NB: de kosten van deze cursus zijn voor de school! Doelgroep: leerkrachten en intern begeleiders Tijdstip: drie dagen van uur Data: maandag 29 september, maandag 27 oktober en maandag 17 november

23 Deze cursus is bedoeld voor leerkrachten en intern begeleiders die meer willen weten over de signalering, diagnostiek en begeleiding van begaafde leerlingen. De eerste dag van de cursus staat centraal wat nu precies begaafdheid is en hoe je het kunt signaleren en diagnosticeren in je groep. De tweede dag staat de didactische begeleiding centraal. Welke aanpassingen kun je maken in het leerstofaanbod, zodat dit recht doet aan de leereigenschappen van begaafde leerlingen. We gaan hierbij in op de mogelijkheid van vervroegde doorstroming en het vormgeven van verrijkingsonderwijs via het werken met leerlijnen. De derde dag gaan we in op de begeleiding van slimme kleuters en leerlingen die onderpresteren. Ook is er tijdens deze dag aandacht voor begaafde kinderen met bijkomende problematiek, zoals leer- en of gedragsproblematiek. Iedere les bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte met werkopdrachten. Kosten: 450, - per cursist Aantal deelnemers: minimaal 6 en maximaal 15 deelnemers Locatie: De Meeander Beleid voor begaafde leerlingen NB: de kosten van deze cursus zijn voor de school Doelgroep: directeur en intern begeleider van school Tijdstip: twee dagen van uur Data: maandag 12 januari 2015 en maandag 2 februari 2015 Steeds meer scholen besteden aandacht aan de begeleiding van begaafde leerlingen. Op de meeste scholen zijn er grote verschillen tussen leerkrachten in de manier waarop ze deze begeleiding vormgeven. Van daaruit ontstaat de behoefte van scholen aan vaste afspraken en een doorgaande lijn binnen de school. In deze cursus wordt aan de hand van een format ter plekke een beleidsplan geschreven, waarin scholen vastleggen hoe ze om willen gaan met de signalering, diagnostiek en begeleiding van hun begaafde leerlingen. Na deze twee dagen beschikt de school over een kant-enklaar schoolspecifiek beleidsplan. Voorwaarden voor deelname: scholen moeten beschikken over voldoende basiskennis (cursus Passend onderwijs voor begaafde leerlingen) en beschikken over het Digitaal Handelingsplan Hoogbegaafdheid (meer informatie op Kosten: 600, - per school (bij twee deelnemers) en 550, - (bij drie deelnemers) Aantal: minimaal 6 en maximaal 15 deelnemers (max. 3 personen van één school) Locatie: De Meeander 22

24 Lezen Technisch lezen: De samenvatting van de analyse 2014 van De lat omhoog op het Accentniveau laat zien dat leerlingen in groep 3 te veel uitvallen op woord- en tekstniveau. Deze trainingsmiddag is bedoeld om de doorgaande lijn van groep 2 naar groep 3 te optimaliseren. De differentiatie en de instructie krijgen hierbij speciale aandacht. Daarbij ligt de focus op het leerkracht-handelen. De cyclus handelings gericht werken wordt als uitgangspunt gebruikt. Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor de leerkrachten van groep 3 en internbegeleiders. Datum: 6 november 2014 Tijdstip: uur Locatie: nader te bepalen Begrijpend lezen: Modelling en begeleid denken. Op welke wijze kunnen we de opbrengsten van het begrijpend lezen verbeteren? Tijdens deze bijeenkomst wordt de theoretische kennis geactiveerd en voorbeelden van good practice geanalyseerd. Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor de leerkrachten van groep 5 tot en met 8 en internbegeleiders. Datum: 5 november 2014 Tijdstip: uur Locatie: nader te bepalen Begrijpend luisteren en begrijpend lezen in de groepen 3 en 4 Op welke wijze kunnen we de opbrengsten van het begrijpend luisteren en begrijpend lezen verbeteren? Tijdens deze bijeenkomst wordt de theoretische kennis geactiveerd en voorbeelden van good practice geanalyseerd. Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor de leerkrachten van groep 3 en 4 en internbegeleiders. Datum: 19 november 2014 Tijdstip: uur Locatie: nader te bepalen 23

25 Bijeenkomst analyseren en afstemming plan van aanpak n.a.v. de januari-toetsen In januari 2014 zijn de toetsen Taal voor Kleuters (TvK) en de Rekentoetsen afgenomen in de groepen 1 en 2. Tijdens deze bijeenkomst analyseer je de toetsen en stem je het plan van aanpak af. De bijeenkomst wordt verzorgd door Lia Wiggers. Datum: 03 februari 2015 Tijdstip: uur. Locatie: t Warmelinck. Groepsplan voor de groepen 1 en 2 Ook voor de jongste leerlingen zijn landelijke doelen geformuleerd (SLO-doelen jonge kind). Opbrengstgericht werken begint dus al in groep 1 en vraagt een opbrengstbewuste leerkracht. De inspectie vraagt van leerkrachten hoe zij omgaan met verschillen in hun groep en doelgericht werken. Scholen gebruiken hiervoor een groepsplan, waarin met een basisgroep en maximaal twee subgroepen wordt gewerkt. Veel onderbouwleerkrachten worstelen hiermee. Hoe maak ik een goed en werkbaar groepsplan? Hoe zorg ik ervoor dat doelen, aanbod en instructie op elkaar aansluiten? Hoe zorg ik voor dat ik effectief omga met verschillen? Hoe zorg ik ervoor dat ik spel en spelen een plek geef in het groepsplan? In deze training maakt u een plan, dat aansluit bij de visie op het onderwijs aan jonge kinderen. Het wordt een handige leidraad bij het opbrengstgericht werken. Het plan sluit aan bij de groepsplannen van de andere groepen en realiseert daarmee een doorgaande lijn in de school. Doel van de activiteit Deelnemers beschikken na afloop van de training over een groepsoverzicht en over twee basisgroepsplannen rekenen en taal. Het betreft combinatiegroepsplannen voor groep 1 en 2, omdat er geen doelen eind groep 1 zijn geformuleerd. Daarmee wordt de organisatie en uitvoering van het groepsplan eenvoudiger te realiseren. Deze training wordt verzorgd door Aafke Bouwman, werkzaam bij het CPS. Voor leerkrachten van de groepen 1 en 2 en de internbegeleiders Data twee bijeenkomsten op: 17 september 2014 van uur 29 september 2014 van uur (evt. eerder starten in overleg met de groep) Locatie: nader te bepalen Deze training is ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. 24

26 Aanbod voor individuele medewerkers Kinderen met een kort lontje Hoe komt het dat sommige kinderen zo onvoorstelbaar boos worden. Snappen zij de ander minder. Kunnen ze er met andere woorden niks aan doen. Of hebben ze wellicht een verkeerd voorbeeld in hun directe omgeving? Maar vooral, hoe ga je er als leerkracht mee om? Leerkrachten worden vaardig in het toepassen van cognitieve, gedragstherapeutische principes m.b.t. agressief gedrag van kinderen in de groep. Tijdens de training wordt een korte inleiding gegeven in cognitieve gedragstherapie en hoe deze uitgevoerd kan worden binnen de schoolsetting. Na afloop van de training is de cursist in staat om op een constructieve manier binnen zijn of haar groep vorm te geven aan de begeleiding van een leerling met externaliserend gedrag. De cursist is zich na afloop bewust van de mogelijkheden, maar ook van de beperkingen die een cognitief gedragstherapeutische aanpak kent. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een antwoord/aanbod voor kinderen met externaliserende gedragsproblematiek. Leerkrachten bestuderen vooraf de opgegeven literatuur en brengen een eigen casus in. Enige kennis van ontwikkelingsproblemen als autisme en ADHD wordt bekend verondersteld. Het programma kent een afwisseling van hoorcolleges en opdrachten waarbij gebruik gemaakt wordt van de eigen casus. De cursist krijgt tevens (in)zicht op gedragstherapeutische principes zoals die zich bij hem persoonlijk manifesteren. De bijeenkomst wordt verzorgd door Manuela Jansen. Datum: Tijdstip: uur Locatie: nieuwhessen. Kinderen met een kort lontje is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 6 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. Spelontwikkeling bij jonge kinderen Wat is een normale spelontwikkeling? Hoe kun je spel binnen je groep gebruiken bij kinderen waar je je zorgen over maakt. Wat is spelbegeleiding en wat is speltherapie? Hoe spelen autistische kinderen Kinderen spelen. altijd en overal. Misschien is spel wel de meest krachtige therapie ter wereld. 25

27 Kortom, over spel valt heel veel te vertellen. De middag wordt verzorgd door Marlies Cohen, speltherapeute. Datum: 15 oktober 2014 van uur. Locatie: nieuwhessen. Angstige kinderen Angst is de meest krachtige emotie die we kennen. Wanneer je ooit echt, echt bang / angstig bent geweest, dan verlamt alleen al de herinnering aan die gebeurtenis je! Kinderen die met angstig gedrag de wereld tegemoet treden, worden enorm in hun ontwikkeling belemmerd. Veel volwassenen die een depressie doormaken, waren als kind al angstig. Hoe herken je angstklachten en hoe reageer je er als leerkracht op? Wat kun jij voor jouw leerling betekenen? Leerkrachten worden vaardig in het toepassen van cognitief gedragstherapeutische principes m.b.t. angstig gedrag van kinderen in de groep. Tijdens de training wordt uitvoerig stilgestaan bij het concept angst en wat dit voor de ontwikkeling van een kind betekent. De cursist heeft na afloop van de middag kennis van pathologische kinderangst en is zich bewust van de mogelijkheden, maar ook van de beperkingen die een cognitief gedragstherapeutische aanpak kent. De cursist maakt daarbij kennis met verschillende evidence based programma s die binnen de groep te gebruiken zijn. In het kader van Passend Onderwijs heeft de school daarmee een aanbod voor kinderen met angstproblematiek en emotieregulatieproblemen. Ter voorbereiding wordt van de leerkracht verwacht dat de opgegeven literatuur bestudeerd is. Enige kennis van ontwikkelingsproblematiek wordt aangeraden i.v.m. het literatuurniveau. Het programma kent het karakter van een hoorcollege met enige korte werkvormen waarin de cursist ook zicht krijgt op de wijze waarop hij zelf angst en spanning hanteert (copingmechanismen). De cursist heeft na afloop kennis van angstpathologie en is zich bewust van zijn eigen strategieën en hoe die zich verhouden tot kwetsbare leerlingen. De bijeenkomst wordt verzorgd door Manuela Jansen. Datum: Tijdstip: uur Locatie: nieuwhessen. Angstige kinderen is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 3 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. 26

28 Kinderen en seksualiteit De meeste basisschoolleerlingen zijn weleens verliefd, hebben verkering en liefdesverdriet. Kinderen kunnen zelfs heel dwingend zijn in relaties. Hoe ga je daar als leerkracht mee om? Er komt veel seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling voor. Wanneer is dat misbruik? Leerkrachten hebben kennis van kinderseksualiteit en wat er verstaan wordt onder de normale ontwikkeling en wanneer er sprake is van grensoverschrijdend seksueel gedrag tussen kinderen en hoe daarop te reageren. Tijdens de studiemiddag wordt uitvoerig stilgestaan bij het begrip seksualiteit waarbij uitgegaan wordt van een brede visie op dit begrip. Er spelen aspecten als genderidentiteit, relationele ontwikkeling en lichamelijke sensitiviteit een rol. Na afloop van de studiemiddag heeft de leraar niet alleen kennis van het onderwerp maar is hij ook in staat om binnen de rol en verantwoordelijkheid als leerkracht bij te dragen aan een positieve ontwikkeling op het gebied van seksualiteit en kan hij adequate interventie inzetten wanneer er sprake is van grensoverschrijdend seksueel gedrag. In de vorm van een hoorcollege wordt uiteengezet hoe een normale ontwikkeling verloopt. Tevens wordt uitvoerig stilgestaan bij hoe te reageren op ongewenst seksueel gedrag. De leerkracht maakt daarbij kennis met het zogenaamde vlaggensysteem dat nadrukkelijk handvatten geeft hoe te reageren. Na afloop van de cursus worden literatuuradviezen gegeven. De bijeenkomst wordt verzorgd door Manuela Jansen. Datum: Tijdstip: uur Locatie: nieuwhessen. Kinderen en seksualiteit is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 3 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. 27

29 Psychologisch onderzoek WISC-III Leerkrachten worden vaardig in het aflezen en interpreteren van WISC-III intelligentieprofielen. Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van intelligentieonderzoek, waarna de testbatterij van de WISC-III op een praktische wijze doorgenomen wordt. Hierna komt de betekenis van de subtest-uitslagen en het interpreteren van (dynamische) intelligentieprofielen aan bod. De cursist is na afloop van de cursus in staat af te wegen of een intelligentie-onderzoek wenselijk is en welke hulp/ onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van een intelligentie-onderzoek middels de WISC-III beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. De bijeenkomsten worden verzorgd door Nathalie Holkenborg. Data: 15 en 29 september 2014 Tijdstip: van uur Locatie: nieuwhessen. WISC III is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. WPPSI-III Leerkrachten worden vaardig in het aflezen en interpreteren van de WPPSI-III-NL intelligentieprofielen. Deze cursus, waarin de kleuterversie van de WISC-III-NL aan bod komt, wordt speciaal aangeboden voor de leerkrachten van de groepen 1, 2 en 3. Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van intelligentieonderzoek, waarna de testbatterij van de WPPSI-III-NL op een praktische wijze doorgenomen wordt. Hierna komt de betekenis van de subtest-uitslagen en het interpreteren van (dynamische) intelligentieprofielen aan bod. De cursist is na afloop in staat af te wegen of een intelligentie onderzoek wenselijk is en welke hulp/ onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van een intelligentie-onderzoek middels de WPPSI-III-NL beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. 28

30 De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. De bijeenkomsten worden verzorgd door Nathalie Holkenborg. Data: 13 en 27 oktober 2014 Tijdstip: van uur Locatie: nieuwhessen. De validatie van deze cursus is aangevraagd bij het Lerarenregister. Neuro/Executieve functies Leerkrachten worden vaardig in het interpreteren van neuropsychologische tetst, waarmee aandacht-, geheugen- en executieve functies in beeld gebracht kunnen worden. Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van neuropsychologisch onderzoek, waarna specifieke test op een praktische wijze doorgenomen worden. Hierna komt de betekenis en interpretatie van de uitslagen op dergelijke test aan bod. De cursist is na afloop van de cursus in staat af te wegen of neuropsychologisch onderzoek wenselijk is en welke hulp/onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van neuropsychologisch onderzoek beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. Data: 10 en 24 november 2014 Tijdstip: van uur Locatie: nieuwhessen Neuro/Executieve functies is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. Sociaal emotionele ontwikkeling: Persoonlijkheid en huidig welbevinden Leerkrachten worden vaardig in het interpreteren van onderzoeksresultaten die naar voren komen bij test op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling, persoonlijkheidskenmerken en het huidig welbevinden (de stemming). Tijdens de cursus wordt een korte inleiding gegeven in de oorsprong en betekenis van dergelijk onderzoek, waarna specifieke tests op een praktische wijze 29

31 doorgenomen worden. Hierna komt de betekenis en het interpreteren van de uitslagen op dergelijke test aan bod. De cursist is na afloop van de cursus in staat af te wegen of een onderzoek naar de sociaal emotionele ontwikkeling, de persoonlijkheidskenmerken en/of het huidig welbevinden wenselijk is en welke hulp/ onderzoeksvragen daarmee beantwoord kunnen worden. Verder zal de cursist de uitkomsten van een dergelijk onderzoek beter begrijpen en deze kunnen omzetten in een handelingsgerichte aanpak voor deze specifieke leerling. De cursist krijgt huiswerk mee in de vorm van verplichte literatuur. Verder dienen er twee casussen uitgewerkt te worden. Data: 5 en 19 januari 2015 Tijdstip: uur Locatie: nieuwhessen Sociaal emotionele ontwikkeling: Persoonlijkheid en huidig welbevinden is gevalideerd door het Lerarenregister. De scholing is met 8 RU (registeruren) opgenomen in het registerleraar.nl. Leren kun je observeren. Onder de titel Leren kun je observeren hebben Gertjan Boog, Dolf Janson en Dick Memelink in 2012 een heel praktisch en bruikbaar boek geschreven voor leerkrachten in het basis en speciaal onderwijs. Met dit boek hebben ze een zeer belangrijk instrument dat de specifieke leer en ondersteuningsbehoeften van kinderen in beeld kan brengen, weer goed onder de aandacht gebracht. Onder andere vanuit dit boek wordt tijdens de training het doel en het belang van het observeren van kinderen doorgenomen. Welke observatietechnieken zijn er en welke techniek kun je het beste toepassen bij welke vraagstelling? Wat zijn de voorwaarden voor een goede observatie en hoe zorg je dat je zogenaamde mis en foutmetingen voorkomt? Hoe rapporteer je observatiegegevens, maar ook, hoe interpreteer je ze en wat zijn dan de conclusies waarmee je aan de slag gaat? Het is al lang bewezen dat observeren een zeer belangrijk onderdeel is van (handelingsgerichte) diagnostiek. Met deze training kunnen de kennis en vaardigheden van de dagelijkse praktijk van observeren in de klas weer opgefrist en aangescherpt worden. Tijdens de training zal onder meer gewerkt worden met beeldfragmenten waarmee tijdens de bijeenkomsten praktisch geoefend wordt. De deelnemers krijgen na de eerste bijeenkomst ook een observatie opdracht mee. De bijeenkomsten worden verzorgd door Manuela Jansen en Nathalie Holkenborg. Data: 12 en 26 november

32 Tijdstip: van uur Locatie: nieuwhessen Leren kun je observeren wordt ter validatie aangeboden bij het Lerarenregister. Het Integraal Kindcentrum: wat is dat? Het Integraal Kindcentrum is, als vervolg op de brede school gedachte, in opmars. In deze bijeenkomst staat de vraag wat een Integraal Kindcentrum is en wat het betekent voor alle betrokkenen centraal. Hoe ziet een IKC eruit? Waarin onderscheidt het IKC zich van de Multifunctionele Accommodatie of de Brede School? Wat betekent het als we een Integraal Kindcentrum worden? Deze vragen analyseren we vanuit het perspectief van de school, de betrokken partners (kinderopvang), de ouders en de medewerkers. De meest belangrijke vraag is echter: wat wordt het kind er beter van? Tijdens deze interactieve bijeenkomst krijgt u niet alleen informatie, maar wordt u ook uitgedaagd mee te denken en mee te discussiëren over deze belangrijke ontwikkeling in onderwijsland. De bijeenkomst wordt verzorgd door Margriet Hofstee van Kinderopvang Zonnekinderen, betrokken partner in het Integraal Kindcentrum De Bosmark. Datum: 4 februari 2015 Tijdstip: van uur Locatie: De Bosmark. Meervoudige intelligentie presentatie De Broekhof Basisschool De Broekhof is vanaf juni 2014 een gecertificeerde Vier X Wijzer school. Vier X Wijzer scholen werken vanuit de principes van de meervoudige intelligentie. Welke principes zijn dat en welk effect heeft het op de leerling en zijn prestaties? De bijeenkomst wordt verzorgd door Jan-Willem Duenk en Rita Wisselink. Datum: 14 januari 2015 Tijdstip: uur Locatie: De Broekhof Emmaschool: Een inclusieve school? De kinderen op de Emmaschool ontvangen een perfect onderwijsaanbod in twee groepen. Wat is hierbij de visie? Op welke wijze wordt dit georganiseerd? Welke effectieve aspecten kunnen we gebruiken in een basisschool met meerdere groepen? De bijeenkomst wordt verzorgd door Harry Peterkamp en Froukje van Eerde. Datum: 11 februari 2015 Tijdstip: van uur Locatie: de Emmaschool 31

33 De Dalton-principes presentatie t Warmelinck De principes van het Daltononderwijs worden uitgelegd aan de hand van praktische voorbeelden. Welke principes zijn over te nemen op de reguliere basisschool? Tijdens de training worden praktische handvatten gegeven om direct mee aan de slag te gaan. De training wordt verzorgd door Mieke Hebbink en Lia Wiggers. Datum: 25 maart 2015 Tijstip: van uur Locatie t Warmelinck. Met zelfkennis komen tot zelfsturing in je loopbaan Misschien herken je dit: je bent gewoon gaan werken en van het een in het ander gerold. Dan kan zich ineens een vraag voordoen als past dit nog wel bij mij? of hoe kan ik mij verder ontwikkelen in mijn beroep? Als je je werkleven ziet als een verhaal, in welk hoofdstuk zit je dan nu? Begin je net, ben je je nog volop aan het ontwikkelen of zoek je misschien een diepere betekenis? Elke levensfase heeft zijn eigen vragen, karakteristieken, behoeften en uitdagingen, of je nu een twintiger bent of een vijftiger. Je kunt jezelf de volgende vragen stellen: Hoe kom ik tot een betere tijdsverdeling tussen werk en privé? Waar komt mijn huidige onvrede vandaan? Hoe kom ik tot een keuze uit de kansen die ik heb? Uitstel van de pensioenleeftijd. Wat betekent langer blijven werken voor mij en hoe wil ik daarmee omgaan? Wat heb ik nodig om ook echt te realiseren wat ik wil? Hoe geef ik vorm aan mijn verdere toekomst? Wanneer je wat langer met dit soort vragen rondloopt kan de behoefte ontstaan om terug te blikken op je werkleven en vooruit te kijken op de mogelijke toekomst. Dit traject helpt je om vanuit vernieuwd inzicht stuurman te worden in je eigen werk en leven. De doelen van de training zijn: Het geven van handreikingen voor een (nieuwe) oriëntatie op de eigen (loopbaan-)ontwikkeling; Het bewust en doelgericht leren omgaan met de eigen mogelijkheden, kwaliteiten en capaciteiten. Met de eigen grenzen en dat wat haalbaar is en effectief inspelen op omstandigheden. 32

34 Ruud Spaargaren, loopbaanbegeleider/trainer/adviseur, van bureau Weerzien zal de bijeenkomsten verzorgen. Deze training kan voor maximaal vijf deelnemers worden ingezet. Na een eerste bijenkomst neem je het besluit om wel of niet door te gaan. Data: zeven dagdelen nader te bepalen Locatie: in overleg ICT-scholingsaanbod Om ervoor te zorgen dat alle Accentmedewerkers ICT-vaardig zijn en blijven is er een scholingsaanbod opgezet waar elke medewerker aan deel kan nemen. U leert afhankelijk van uw niveau hoe u uw eigen ICT-vaardigheden kunt versterken en hoe u een stapje verder ook die van uw leerlingen kunt versterken. Naar aanleiding van de enquête Inventarisatie ICT-vaardigheden Accent krijgt u advies over welke scholing op dit moment het best aansluit bij uw situatie. Dit kan zijn het oranje, het groene of het blauwe scholingstraject. Het oranje traject is het aanvangsniveau en geeft u precies de begeleiding voor eenvoudige ICThandelingen in de klas. Het groene traject is het vervolg daarop. Hierin leert u meer vaardigheden om uw ICT-werk niet alleen voor uzelf, maar ook voor de kinderen makkelijker te maken. Het groene traject is de standaard voor elke Accent-medewerker. In elk geval voor de ICT-coördinatoren is er het blauwe traject. In dit traject staat visievorming over ICT als hulpmiddel centraal. Het doel van de scholingen is om u zó te bekwamen dat u ICT voor u kunt laten werken. Voor iedere medewerker is zes uur ICT-scholing verplicht. Het ICT-scholingsaanbod wordt ter validatie aangeboden aan het Lerarenregister. Groep oranje Data: 15 oktober 2014, 1 december 2014, 14 januari 2015 en 11 februari 2015 Tijdstip: van uur Locatie: in overleg Groep groen Data: 29 oktober 2014, 10 december 2014 en 28 januari 2015 Tijdstip: van uur Locatie: in overleg Groep blauw Data: 12 november 2014 en 7 januari 2015 Tijdstip: van uur 33

35 Locatie: in overleg Beeldende vorming op de basisschool Laat je verrassen door de ontelbare mogelijkheden die het vak beeldende vorming biedt! Vier workshopavonden waarop je: Praktisch bezig bent, experimenteert en ontdekt. Werkt met nieuwe en bekende technieken, materialen en gereedschappen. Je verwondert over wat mogelijk is, het kind en de kunstenaar in jezelf weer aanspreekt. Inspiratie opdoet voor je eigen lessen beeldende vorming. Een inspiratieboek aanlegt. Niets fout kunt doen. Plezier ervaart in het beeldend werken. De workshops Workshop 1: weven anders, wol slingeren en vormen met kranten en stofstroken. Workshop 2: werken met schuimrubber, span- en afbindtechnieken. Workshop 3: monotype, stempelen en sjabloneren. Workshop 4: werken met papier-machépulp, karton pellen en werken met hout. De workshops worden gegeven door Joke Bruggink-Klompenhouwer. Vakleerkracht beeldende vorming op De Triangel in Aalten. Data: één keer per 14 dagen op de woensdagavond van uur met ingang van half september. Locatie: De Triangel (locatie hoog) Beeldend werken met textiel in de basisschool Dagelijks omhullen en omringen wij ons met textiele materialen. Toch wordt het werken met textiel in de basisschool weinig meer gedaan. Het heeft een stoffig en ouderwets imago. Maar er kan ook op een heel eigentijdse manier mee worden gewerkt. En dat kun je zelf ervaren in de workshops beeldend werken met textiel. Een serie van zes workshops waarin gewerkt wordt met handen, hoofd en hart! HANDEN: praktisch bezig zijn, ervaren, experimenteren en ontdekken. HART: verwonderen over wat mogelijk is, het kind in jezelf weer aanspreken. HOOFD: de techniek die je geleerd hebt, leren vertalen naar lesopdrachten voor je eigen groep/school of je eigen kunstenaarschap. De workshops: Workshop 1: vliezen maken van textiel Workshop 2: vilten (naaldvilten en natvilten) 34

36 Workshop 3: textiel-maché en werken met gipsverband Workshop 4: textiel verven in verschillende technieken Workshop 5: Appliqueren met vliesofix en werken met freezerpaper Workshop 6: Fabricpaper maken De workshops worden gegeven door Joke Bruggink-Klompenhouwer. Vakleerkracht beeldende vorming op De Triangel in Aalten. Materiaal en gereedschap: De materialen en gereedschap zijn bij de workshops inbegrepen. Iedere deelnemer legt een textielboek aan met daarin kopieerbladen van de geleerde technieken, oefenwerk enz. Data: Eén keer per 14 dagen op de woensdagavond van uur met ingang van januari Locatie: Triangel (locatie hoog) 35

37 Aanbod voor internbegeleiders Hoe ziet het leesbeleidsplan eruit? De doorgaande lijn vanaf groep 3. Analyse (DMT èn Avi), het belang van vloeiend lezen en het plan van aanpak. Op welke wijze kun je de bereikte resultaten vasthouden en verbeteren? Wordt er voldoende aandacht besteed aan (het woorden lezen) het woord en het tekstniveau en waarom moet dit eigenlijk? Een bijeenkomst met Karin van der Mortel voor internbegeleiders. Datum: 19 november 2014 Tijdstip: van uur Locatie: nader te bepalen Minimaal 10 deelnemers De kwaliteit van de rekeninstructie De volgende onderdelen staan tijdens de bijeenkomsten met Roel Roelofs centraal: de instructiekwaliteit van de leerkrachten, klassenobservaties aan de hand van kijkwijzers en de reflectie hierop. De bijeenkomsten worden verzorgd door Roel Roelofs van het Seminarium voor Orthopedagogiek. Data: twee bijeenkomsten in overleg Locatie: nader te bepalen Minimaal 10 deelnemers Breinsleutels Workshop Breinsleutels Deze workshop is gebaseerd op het boek Breinsleutels. Het boek beschrijft wetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein en verbindt deze inzichten met het dagelijks handelen in de klas. Hoe beter u als internbegeleider weet wat zich afspeelt in de bovenkamer van leerlingen, hoe bewuster u hierop kunt aansluiten. In deze interactieve workshop maakt u niet alleen kennis met didactische principes rondom brein en leren (de Breinsleutels), maar wordt ook de link gelegd naar de dagelijkse lespraktijk: hoe kunt u gericht Breinsleutels toepassen? En hoe versterkt dit het leren bij leerlingen? De inhoud betreft de onderdelen: Het lerende brein algemeen; 36

38 Breinsleutels algemeen (dus het toepassen van de breinkennis in de groep); Breinsleutels op maat (ook toegepast bij individuele leerlingen). Een workshop ter inspiratie door Marald Mens van de CED-groep. Datum: 24 september 2014 Tijdstip: van uur Locatie: nader te bepalen Minimaal 12 deelnemers Mindmapping Het systeemdenken speelt een steeds grotere rol in het onderwijs. Het is de vraag of het mindmappen een geschikt instrument is om het systeemdenken in de praktijk te brengen. Het idee achter de training bestaat uit twee fases: 1. Kan mindmappen iets voor ons betekenen? 2. Hoe kunnen we mindmappen in de praktijk inzetten? Het mindmappen is bedacht en ook populair geworden door Tony Buzan. Eind jaren 60 ontdekte hij dat het maken van een mindmap een uitstekende manier is om overzicht te creëren en tot nieuwe inzichten te komen. Bij mindmappen maak je gebruik van beide hersenhelften, het is dan ook een uitstekende manier om snel grote hoeveelheden informatie te verwerken. Daarnaast kun je makkelijker orde scheppen in de chaos en kom je eerder tot creatieve oplossingen voor problemen. Het doel van de training is om je eigen manier van mindmappen te ontdekken en uit te diepen. Voor deze training geldt een 3-stappenaanpak van intake, training en nazorg. De training wordt gegeven door Marjolein Oudakker van Logikos Trainingen. Data: twee dagdelen in september/oktober in overleg Locatie: nader te bepalen Minimaal 12 deelnemers. 37