1 OUIT DOORKIESNIihIhIER

Transcriptie

1 gemeente Schiedam Aan de gemeenteraad van Schiedam C.A.C. Dasl<alal~is Wethouder voor Onderwijs, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Welzijn en Volksgezondheid, Sport en Recreatie, Dierenwelzijn, Milieu Postbus EA SCHIEDAM Stadskantoor Stadserf DZ SCHIEDAM T F W UW KEWRK W BRIEF VAN ONDERWERP ROGplus NWN - Benchmark Wmo 2009 over de Individuele Verstrekkingen 2008 ONS KENMERK 1 OUIT03365 DOORKIESNIihIhIER DATUM 1 8 FEB j.simens@schiedam.nl Geachte leden van de raad, Samen met 12 andere gemeenten en gemeentelijke samenwerlcingsverbanden heeft ROGplus NWN in 2009 weer deelgenomen aan de landelijke benchmark over de individuele voorzieningen die in het kader van de Wet maatschappelijlce ondersteuning (Wmo) worden verstrekt. Dit onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door SGBO, onderdeel van advies- en managementbureau BMC. In de benchmark worden beleid en uitvoering van de deelnemende organisaties met elkaar vergeleken. Het is een hulpmiddel voor het monitoren en in perspectief plaatsen van de toekenningen en uitgaven voor de individuele Wmo voorzieningen. Dit biedt de gemeenten een goed zicht op de wijze waarop zij de Wmo (laten) uitvoeren. ROGplus verzorgt namens de drie NWN-gemeenten de aanvragen, (her)indiceringen en opdrachtverlening voor de circa inwoners van de drie NWN-gemeenten. ROGplus ontvangt jaarlijks zo'n aanvragen en het cliëntenbestand bedraagt circa cliënten. De uitgevoerde benchmark heeft betrekking op het jaar Hierbij zend ik u ter kennisgeving het rapport Benchmark W~no Rapport Individz~ele Voorzieningen: aantallen en uitgaven 2008 ROGplus toe dat is verschenen naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek. In de onderstaande tekst staan de belangrijkste bevindingen uit het rappost beschreven. De uitkomsten laten zien dat ROGplus, de uitvoeringsorganisatie die voor de gemeenten Maassluis, Schiedam en Vlaardingen de taken in het kader van de Wmo Individuele voorzieningen uitvoert, gemiddeld per 1.O00 inwoners meer woonvoorzieningen heeft toegekend, meer scootermobielen heeft verstrekt en meer rolstoelen heeft uitstaan. De kosten die hiei-voor zijn gemaakt zijn per inwoner, net als in de voorliggende periode, lager dan het gemiddelde van de vergeleken gemeenten. Omdat er veel inwoners gebruik maken van het collectief vesvoer, de Regiotaxi, zijn de uitgaven hiervoor hoger dan gemiddeld. Wanneer gekeken wordt naar de uitgaven per cliënt liggen deze weer onder het benchmark gemiddelde.

2 Ook de uitkomsten voor Hulp bij het huishouden laten een positieve tendens zien; per 1.O00 inwoners zijn er meer inwoners in NWN dan in de andere onderzochte gemeenten die gebsuik maken van Hulp bij het huishouden en het aantal uren geleverde hulp ligt hierbij boven het gemiddelde. Toch zijn de uitgaven hiervoor, zowel per inwoner als per cliënt, juist iets lager dan het gemiddelde van de benchmark. Dat de inwoners van Maassluis, Schiedam en Vlaardingen steeds beter bekend raken met de mogelijkheden die de Wmo hen biedt, blijkt uit het aantal nieuwe aanvragen. Het aantal nieuwe aanvragen per inwoners voor de Wmo hulpmiddelen en voor Hulp bij het huishouden ligt boven het gemiddelde van de vergeleken gemeenten. De uitvoeringskosten, een indicatie voor de doelmatigheid waarmee ROGplus haar taken uitvoert, zijn per inwoner lager dan gemiddeld. Dit komt omdat ROGplus al haar aanvragen zelf indiceert en afhandelt. In vergelijking met de benchmarkgemeenten doet ROGpliis meer werk met minder personeel. Hoe veel de gemeenten uiteindelijk betalen voor een goede uitvoering van de Wmo is naast bovengenoemde factoren ook in sterke mate afhankelijk van de inwoners. Het aantal ouderen in de gemeente bepaalt in belangrijke mate het aantal cliënten en daarmee de uitgaven voor de Wmo. Ook het inkomen van de inwoners is van belang. Binnen de gemeenten Maassluis, Schiedam en Vlaardingen wonen meer 65 plussers dan in de andere benchmark gemeenten. Ook is het aandeel huishoudens met een laag inkomen hier hoger dan gemiddeld bij de onderzochte gemeenten. Lk vertrouw erop u hiermee op dit moment voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, P Wethoader C. A.C. Dasltalaltis Biilage: Benchmark Wmo Rapport Individuele Voorzieningen: aantallen en uitgaven 2008 ROGplus

3 Benchmark Wmo 2009 Rapport Individuele Voorzieningen: aantallen en uitgaven 2008 ROGplus I juli 2009 SGBO Postbus HE Den Haag CGBO Benchmarking

4 De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wrno) is per l januari 2007 ingegaan. De Wrno is een participatiewet, maatschappelijke ondersteuning omvat activiteiten die het mensen mogelijk maken om mee te doen in de samenleving. Dat kan bijvoorbeeld met vrijwilligerswerk en mantelzorg, maar ook met goede informatie en advies, opvoedingsondersteuning en huishoudelijke hulp. Het begrip maatschappelijke ondersteuning is in de Wrno verwoord in negen prestatievelden. Het ministerie van VWS geeft de kaders aan waarbinnen elke gemeente haar eigen beleid kan maken. Een beleid dat afgestemd is op de wensen en samenstelling van de bevolking. De invoering van een nieuwe wet gaat gepaard met een veelheid aan veranderingen. Veranderingen in organisatie, processen en informatiehuishouding. De benchmark Wrno kan daarbij een hulpmiddel zijn. Een van de ideeën achter de Wrno is dat de gemeente bij uitstek in staat is om lokaal maatwerk te leveren, en de burgers die dat nodig hebben de juiste ondersteuning te bieden. Dit lijkt op gespannen voet te staan met benchmarken, de lokale situaties verschillen immers. Daarom zal het bij deze benchmark Wrno niet altijd mogelijk zijn een waardeoordeel aan een bepaalde prestatie te hangen; de waarde van de prestatie is immers afhankelijk van de lokale keuzes. Het neemt niet weg dat de gemeente er belang bij heeft de eigen prestaties in beeld te hebben en zich af te vragen of verschillen inderdaad het gevolg zijn van verschillen in lokale situaties. De benchmark Wrno draagt bij aan het verkrijgen van inzicht in de prestaties van de eigen gemeente en biedt de mogelijkheid om te leren van andere gemeenten. In deze rapportage toont de benchmarkorganisatie u de resultaten van de gegevens die u samen met de andere deelnemers hebt aangeleverd. De rapportage is het vertrekpunt om het verhaal achter de cijfers in uw organisatie boven tafel te krijgen. Natuurlijk is het interessant om de prestaties van uw organisatie te kunnen vergelijken met die van andere gemeenten. Belangrijker echter is om naar aanleiding van de verschillen op zoek te gaan naar verbetermogelijkheden in uw eigen organisatie en goede voorbeelden bij andere. Gemeenten kunnen van elkaar leren door zogenaamde 'good practices' te identificeren en als voorbeeld te gebruiken. Naast leren door vergelijken stelt de benchmark u in staat om te voldoen aan de verplichting tot horizontale verantwoording, zoals neergelegd in artikel 9 lid 1. De basisbenchmark Wrno biedt op hoofdlijnen een Wmo-breed beeld van uw organisatie over alle prestatievelden heen. Voor verdieping van bepaalde onderdelen biedt SGBO verdiepingsmodules aan. Op dit moment zijn dat de modules Individuele Voorzieningen, Mantelzorgbeleid en Vrijwilligersbeleid, Sturen met subsidies, Sociale samenhang en leefbaarheid en Prestatievelden 7, 8 en 9. Elk model is een vereenvoudiging van de werkelijkheid. Dat geldt ook voor de benchmark Wmo. De resultaten zijn een indicatie voor de keuzes en prestaties van de gemeente op het Wmo-terrein en dienen als zodanig te worden beschouwd.

5 BENCHMARK WMO INDIVIDUELE VOORZIENINGEN ROG PLUS Uw organisatie heeft in 2009 samen met 12 andere organisaties deelgenomen aan de module Individuele voorzieningen van de benchmark Wmo. Dit rapport geeft een overzicht met voornamelijk aantallen en uitgaven van de module Individuele voorzieningen voor uw organisatie. Onderwerpen die aan de orde komen, zijn: woonvoorzieningen, rolstoelen, vervoersvoorzieningen en hulp bij het huishouden. De gegevens van uw organisatie worden in deze rapportage afgezet tegen het gemiddelde van (qua inwoneraantal) vergelijkbare organisaties en tegen het benchmarkgemiddeldel. De cijfers hebben betrekking op In bijlage 1 vindt u een overzicht met trendgegevens van uw organisatie. In bijlage 2 vindt u een overzicht met gegevens op detailniveau van uw organisatie, gemeenten van vergelijkbare grootte en alle aan de module deelnemende gemeenten. Benchmarking is het vergelijken van organisaties. Voor deze vergelijking hebben alle benchmarkdeeinemers een vragenlijst ingevuld. De vragenlijst bevat zowel vragen naar kwantitatieve gegevens (aantallen en uitgaven) als naar kwalitatieve gegevens (beleidskeuzes, organisatie- en uitvoeringsaspecten). Met dit rapport kunt u de toekenningen en de uitgaven van de individuele voorzieningen monitoren en deze in perspectief plaatsen. De resultaten worden weergegeven in radarplots, tabellen en staafdiagrammen. De radarplots ogen als een soort spinnenweb en met dit figuur wordt inzichtelijk gemaakt op welke aspecten uw organisatie (de dikke lijn) onder of boven het benchmarkgemiddelde scoort. De 100-lijn in het midden is het gemiddelde niveau van de benchmarkgemeenten. Wanneer de dikke lijn dichter bij de binnenkant van het spinnenweb ligt, scoort uw organisatie onder het benchmarkgemiddelde. Wanneer de dikke lijn zich meer aan de buitenkant bevindt, scoort uw organisatie boven het gemiddelde. Boven of onder het gemiddelde betekent niet noodzakelijk beter of slechter1 In de staafdiagrammen kunt u per indicator de score van uw eigen organisatie zien (linker staaf) en het benchmarkgemiddelde. I Het benchmarkgemiddelde is het gemiddelde van alle gemeenten die in 2009 hebben deelgenomen en gegevens hebben aangeleverd. Dit zijn 12 deelnemers (gemeenten of samenwerkingsverbanden). Voor de gemeentegrootte hanteren we de volgende indeling: gemeenten tot inwoners, inwoners, inwoners en meer dan inwoners.

6 BENCHMARK WMO INOIVIOUELE VOORZIENINGEN - RAPPORT ROGPLUS 1. ORGANISATIE EN UITVOERING Voor het verlenen van individuele voorzieningen met een beschikking is een uitvoeringsproces nodig. De uitvoeringskosten hiervoor (per inwoner) zijn een indicator voor de doelmatigheid van de uitvoering van de individuele voorzieningen in uw organisatie. De uitvoeringskosten bestaan uit gemeentelijke apparaatskosten (personeel), externe indicatiekosten en overige en eenmalige kosten. Onder overige kosten vallen ook de kosten voor het CAK en de kosten voor de uitvoering van het persoonsgebonden budget voor het zorgkantoor. In figuur 1 zijn de uitvoeringskosten per inwoner afgezet tegen die van gemeenten van uw gemeentegrootte en tegen het benchmarkgemiddelde. FIGUUR 1: UITVOERINGSKOSTEN PER INWONER IN EURO'S gr. kl. kmhrnark Belangrijk voor de cliënt zijn de doorlooptijden van de voorzieningen. In tabel 1 zijn de doorlooptijden weergegeven van aanvraag tot beschikking van de voorziening. Voor hulp bij het huishouden is de doorlooptijd gesplitst. Naast de dooriooptijd van aanvraag van de cliënt tot opdrachtverlening aan de zorgaanbieder is ook de doorlooptijd van opdrachtverlening aan de zorgaanbieder tot levering van hulp bij het huishouden te zien. / -- woonvoorzieningen ( ) 1 Rolstoelen (eenvoudig en complex) 1 52 l Individuele natura-vervoersvoorziening - - Collectief vervoerspas Hulp bij het huishouden / (opdrachtverlening) Hulp bq het huishouden 1 l6 / l7 1

7 De benchmarkgemeenten indiceren in 2008 gemiddeld 69% van de aanvragen voor hulp bij het huishouden zelf. Uw organisatie indiceert 100% van de aanvragen hulp bij het huishouden zelf. Voor de overige individuele voorzieningen indiceren de benchmarkgemeenten 65% zelf. Uw organisatie indiceert 100% van deze aanvragen zelf. Als extern adviseur voor de indicatiestelling voor hulp bij het huishouden en de overige individuele voorzieningen wordt het CIZ het meest ingezet. In uw organisatie is de GGD en een andere partij de externe adviseur voor hulp bij het huishouden. Voor de overige individuele voorzieningen is de GGD en een andere partij de externe adviseur.

8 2. HULP BIJ HET HUISHOUDEN Voor hulp bij het huishouden kunnen cliënten sinds de invoering van de Wmo (l januari 2007) bij de organisatie terecht. Figuur 2a biedt een samenvatting van de resultaten van uw gemeente op het gebied van de uitvoering van hulp bij het huishouden. Weergegeven zijn het percentage ouderen (65+), het aantal aanvragen, het aantal nieuwe toekenningen voor hulp in natura, het aantal geleverde uren hulp in natura, de uitgaven voor de hulp in natura en het aantal cliënten hulp in natura. De aantallen en uitgaven zijn gerelateerd aan het aantal inwoners. Bij de uitgaven voor hulp in natura gaat het om de uitgaven voor de geleverde hulp. De uitvoeringskosten en de indicatiekosten zijn buiten beschouwing gelaten. In deze figuur kunt u zien hoe bijvoorbeeld het aantal cliënten zich verhoudt tot de totale uitgaven en het percentage ouderen in vergelijking met andere gemeenten. In figuur 2b zijn de gegevens omtrent het persoonsgebonden budget te zien. Weergegeven zijn het percentage ouderen (65+), het aantal aanvragen, het aantal nieuwe toekenningen pgb, het aantal toegekende uren pgb, de uitgaven pgb en het aantal cliënten met een pgb. Het aantal aanvragen hulp bij het huishouden is voor veel gemeenten niet uit te splitsen in pgb en natura. In beide figuren worden daardoor alle nieuwe aanvragen hulp bij het huishouden weergegeven. Dit is exclusief mutaties en herindicaties. De aantallen en uitgaven zijn gerelateerd aan het aantal inwoners. FIGUUR 2~ EN B: OVERZICHT KENGETALLEN HULP BIJ HET HUISHOUDEN percentage ouderen percentage ouderen geleverde uren SG3OBencMng 2a: Natura geleverde uren sraoaencmng m 2b: PGB Er is gekozen om de pgb cijfers apart weer te geven aangezien nog niet alle gemeenten beschikken over alle aantallen en uitgaven van het persoonsgebonden budget. Met name de gegevens over toegekende uren en het aantal nieuwe toekenningen pgb hebben veel gemeenten niet kunnen aanleveren. Hierna wordt op de specifieke aspecten nader ingegaan.

9 In de Wmo worden gemeenten verplicht om burgers de keuze te bieden tussen een voorziening in natura, een financiële tegemoetkoming of een pgb. Dit geldt voor alle individuele voorzieningen. In figuur 3 is het aantal nieuwe aanvragen, mutaties en herindicaties van hulp bij het huishouden van cliënten per 1000 inwoners zichtbaar. Het gaat hierbij om zowel hulp in natura als een pgb. De meeste gemeenten kunnen de aanvragen van hulp bij het huishouden niet uitsplitsen naar hulp in natura en pgb. Dit wordt niet geregistreerd in het aanvraagproces. FIGUUR 3: AANTAL NIEUWE AANVRAGEN, MUTATIES EN HERINDICATIES (PER INWONERS) 2 H her~ndicaties mutaties 6 H %Egen ROGplus gr. kl benchmark SGBO Benchmarking CLIENTEN Figuur laat het aantal cliënten hulp bij het huishouden in natura en pgb per inwoners in 2008 zien. Het gaat om de stand op 3 1 december FIGUUR : AANTAL CLIENTEN HULP BIJ HET HUISHOUDEN (PER INWONERS) 30 PG Natura ROGplus gr. kl bemhrnark CG60 Benchmarking 20090

10 Gemeenten hebben de beleidsvrijheid om hulp bij het huishouden op een nieuwe manier in te richten. De gemeenten hoeven daarbij niet de definities van de AWBZ te gebruiken (zoals HV1 en HV2). In de benchmark is gekozen voor onderstaande indeling:. Alfahulp: Als een cliënt recht heeft op huishoudelijke verzorging/hulp bij het huishouden, maar liever zelf de uitvoering en planning van de werkzaamheden regelt, dan kan alfahulp uitkomst bieden. Alfahulpen leveren de eenvoudige vorm van huishoudelijke verzorging. De cliënt is hierbij de werkgever van de alfahulp. Dat betekent dat de cliënt zelf de regie moet kunnen en willen voeren. Dit geeft een grote mate van zelfstandigheid bij het bepalen van werktijden en de uit te voeren werkzaamheden.. Huishoudelijke werkzaamheden: Dit wordt door de meeste gemeenten HHl genoemd. Het gaat om de huishoudelijke werkzaamheden. Er is wel vervanging bij ziekte en verlof afgesproken met de aanbieder. Bij huishoudelijke werkzaamheden kunt u denken aan: schoonmaken, boodschappen doen, maaltijden bereiden, licht huishoudelijk werk, zwaar huishoudelijk werk, de was doen en huishoudelijke spullen in orde houden.. Huishoudelijke werkzaamheden inclusief organisatie van het huishouden (HH2): Bij de organisatie van het huishouden gaat het om: gedeeltelijk overnemen van de ouderrol (anderen helpen in huis met zelfverzorging, anderen in huis helpen bij bereiden maaltijd) en dagelijkse organisatie van het huishouden.. Hulp bij ontregelde huishouding (HH3): Hulp die vaak kortdurend bij crisissituaties geboden wordt. Het kan ook zijn dat dit ondergebracht is bij HH2. HH3 kan ook ingezet worden voor ondersteunende begeleiding. Onder activiteiten bij ontregelde huishouding in verband met een psychische stoornis vallen psychosociale begeleiding, advies, instructie en voorlichting. Anders (1): Bijvoorbeeld als 1 vast bedrag gehanteerd wordt (met name bij pgb komt dat voor). In figuur 5 wordt de verhouding tussen het aantal cliënten met een HH1-indicatie (alfahulp en HHI) en het aantal cliënten met een HH2- of HH3-indicatie zichtbaar in uw organisatie. De categorie 'anders' is bij de berekening buiten beschouwing gelaten. Weergegeven is het percentage alfahulp en HHl ten opzichte van het totale aantal cliënten hulp bij het huishouden exclusief de categorie anders. Het gaat hierbij alleen om de cliënten met hulp in natura. FIGUUR 5: PERCENTAGE ALFAHULP EN HH1 TEN OPZICHTE VAN HET AANTAL CLIËNTEN MET EEN HH2- OF HH3-INDICATIE ROGplus gr. k1 benchmark SGBO Benchrnarkiw 20090

11 In figuur 6 is het gemiddelde aantal geleverde uren hulp bij het huishouden in natura per cliënt per week in 2008 weergegeven. FIGUUR 6: AANTAL GELEVERDE UREN HULP BIJ HET HUISHOUDEN PER CLIËNT PER WEEK ROGplus gr. kl benchmark CG60 Benchmarklng TARIEVEN EN UITGAVEN Gemeenten hebben met zorgaanbieders afspraken gemaakt over de tarieven voor hulp bij het huishouden. In tabel 2 zijn voor 2008 de verschillende tarieven voor hulp bij het huishouden weergegeven. Het benchmarkgemiddelde is op 100% gesteld. In de tabel is zichtbaar hoeveel uw tarief afwijkt van het benchmarkgemiddelde. Bij het hanteren van verschillende tarieven voor verschillende aanbieders is een gewogen gemiddelde genomen. De aanbieder met het grootste marktaandeel weegt dus zwaarder dan een aanbieder met een klein aandeel. TABEL 2: TARIEVEN HULP BIJ HET HUISHOUDEN IN NATURA PER TYPE HULP Alfahulp HH1 93% ROGplus grootteklasse benchmark HH3 99%

12 In tabel 3 is weergegeven wat de uurtarieven zijn bij verstrekking in de vorm van een pgb voor de verschillende vormen van hulp bij het huishouden. Met dit pgb kan de cliënt zelf hulp inkopen. Het benchmarkgemiddelde is op 100% gesteld. In de tabel is aangegeven hoeveel uw tarief afwijkt van het benchmarkgemiddelde. TABEL 3: TARIEVEN PGB PER TYPE HULP ROGplus grootteklasse I benchmark Alfahulp HH1 - - HH2 Eén bedrag In figuur 7 zijn de uitgaven gerelateerd aan het aantal cliënten weergegeven. Het betreft hier alleen de uitgaven voor de daadwerkelijke hulp, dus geen uitvoeringskosten en indicatiekosten. FIGUUR 7: GEMIDDELDE UITGAVE HULP IN NATURA EN PGB PER CLIËNT (IN EURO'S) 3000E 200w 1000E Natura ROGplus I gr. benchmark SGBO Benchmarking 20090

13 In figuur 8 zijn de totale uitgaven voor de hulp bij het huishouden te zien; ook hier is onderscheid gemaakt tussen hulp in natura en pgb. Dit zijn de kosten voor de hulp, exclusief de uitvoeringskosten en indicatiekosten. FIGUUR 8: TOTALE UITGAVEN PER INWONER IN EURO'S Natura ROGplus gr. kl benchrnark SGBO Benchrnarking 20090

14 Figuur 9 biedt een samenvatting van de resultaten van uw organisatie op het gebied van de uitvoering van de individuele voorzieningen. Weergegeven zijn het aantal cliënten, het aantal voorzieningen, de uitgaven, het aantal aanvragers en het aantal ouderen, alle omgerekend naar inwonertal. Bij de uitgaven gaat het puur om de kosten voor de Wmo-hulpmiddelen. Uitvoeringskosten zijn hier niet in meegenomen. In deze figuur kunt u zien hoe bijvoorbeeld het aantal cliënten zich verhoudt tot de totale uitgaven en het percentage ouderen in vergelijking met andere gemeenten. aantal clignten In uw organisatie heeft 5,7% van de inwoners een Wmo-hulpmiddel. De uitgaven aan Wmo-hulpmiddelen per inwoner zijn 53,5.

15 WONEN Onder woonvoorzieningen vallen woningaanpassingen, vergoeding voor kosten voor verhuizing en inrichting, roerende woonvoorzieningen en overige woonvoorzieningen. In figuur 10 zijn de uitgaven voor woonvoorzieningen voor uw organisatie terug te vinden. FIGUUR 10: UITGAVEN WOONVOORZIENINGEN PER INWONER (IN EURO'S) ROGplus gr. k1 benchmark SGBO Benchmahlng 2M>90 Het toekennen van woonvoorzieningen heeft een eenmalig karakter. In figuur 11 kijken we daarom naar het aantal nieuw toegekende woonvoorzieningen per inwoners. FIGUUR 11: AANTAL NIEUW TOEGEKENDE WOONVOORZIENINGEN PER INWONERS gr. k1 benchrnark SGBO Benchrnahing 20090

16 ROLSTOELEN De uitgaven voor rolstoelen per inwoner voor uw organisatie zijn terug te vinden in figuur 12. Het betreffen zowel de handmatige als elektrische rolstoelen. FIGUUR 12: UITGAVEN ROLSTOELEN PER INWONER (IN EURO'S) ROGplus gr. kl benchrnark SGBO Benchmarklng Z W O Het aantal uitstaande rolstoelen per inwoners wordt weergegeven in figuur 13. De peildatum is 3 1 december FIGUUR 13: AANTAL UITSTAANDE ROLSTOELEN PER INWONERS gr. kl benchrnark SGBO Benchmarklng ZOWO VERVOER De gemeente heeft diverse mogelijkheden om haar burgers in staat te stellen zich lokaal te vervoeren. Onderscheiden worden individuele vervoersvoorzieningen in natura (scootmobielen, aangepaste fietsen e.d.), individuele geldsomverstrekkingen en collectief vervoer. In figuur 1 worden de uitgaven voor individueel en collectief vervoer weergegeven. Bij collectief vervoer zijn inbegrepen de uitgaven voor eventuele aanvullende geldsomverstrekkingen die gekoppeld zijn aan het recht op collectief vervoer.

17 FIGUUR 1: UITGAVEN VERVOERSVOORZIENINGEN PER INWONER (IN EURO'S) 30E collectief 20E 10E individueel ROGplus gr. kl benchrnark SGBO Benchmarking Figuur 15 toont het aantal uitstaande vervoersvoorzieningen (stand 31 december 2008) met een uitsplitsing naar individueel en collectief vervoer. FIGUUR 15: AANTAL UITSTAANDE VERVOERSVOORZIENINGEN PER INWONERS Q 0 20 individueel ROGplus gr. kl benchmark SGBO Benchmarklng 20090

18 ALGEMENE VOORZIENINGEN Naast individuele voorzieningen waar een beschikking voor nodig is, kunnen gemeenten binnen de Wmo ook ondersteunende diensten zonder beschikking aanbieden. In tabel is weergegeven bij welke ondersteunende diensten en voorzieningen de gemeente financieel betrokken is. In dit kader onderscheiden we de volgende diensten: Maaltijdvoorziening: Het verstrekken van maaltijden aan de doelgroep kan aan huis of bij een eettafel gedaan worden. De maaltijden aan huis worden warm (dagelijks) of koelvers (een of meerdere keren per week) bezorgd. De eettafels worden vaak via het restaurant van een intramurale instelling verzorgd via, meestal, een verzorgingshuis. Sociale veiligheid: Om de (sociale) veiligheid van ouderen te vergroten of gevoelens van onveiligheid weg te nemen, is er de mogelijkheid voor ouderen om (onder meer) gebruik te maken van sociale alarmering en telefooncirkels. Sociale alarmering houdt in dat men met behulp van een op het lichaam gedragen zender alarm kan maken. Dit signaal komt via de telefoonlijn binnen bij een centrale waarna actie ondernomen wordt. De alarmopvolging vindt plaats door mantelzorgers en/of professionals. Deelnemers aan een telefooncirkel bellen elkaar dagelijks op een vast tijdstip. Als iemand de telefoon niet opneemt, wordt een contactpersoon gewaarschuwd. Klussendienst en boodschappenservice: Bij de klussendienst gaat het om het uitvoeren van kleine klussen in huis of in de tuin. TABEL : VOORZIENINGEN TER ONDERSTEUNING VAN HET HUISHOUDEN WAARBIJ DE GEMEENTE FINANCIEEL BETROKKEN IS Maaltijdenvoorziening Sociale alarmering/ telefooncirkel Klussendienst/ boodschappenservice ROGplus ja ja nee gemeentegrootte 73% ja 60% ja 7% ja benchmark % ja 33% ja 3% ja SOCIALE VERBANDEN AANGAAN Om mensen in staat te stellen sociale verbanden aan te gaan is een diversiteit aan activiteiten denkbaar. Tabel 5 geeft de activiteiten weer waar de gemeente financieel bij betrokken is. Bij de dagbesteding/dagopvang is uitgegaan van voorzieningen voor ouderen. TABEL 5: ACTIVITEITEN DAGOPVANG/DAGBESTEDING WAARBIJ DE GEMEENTE FINANCIEEL BETROKKEN IS ROGplus gemeentegrootte 'Soos'-achtige activiteiten ja 60% ja Sportieve activiteiten nee 7% ja Recreatieve activiteiten ja 7% ja Educatieve activiteiten ja 53% ja Subsidie aan ouderenbonden voor het ja 60% ja organiseren van activiteiten Anders nee 20% ja benchmark 1% ja 0% ja 36% ja 37% ja 37% ja 7% ja

19 Uitgaven Wmo- hulpmiddelen per inwoner 6 9,78 6 2,0 6 53,5 Percentage inwoners met hulp bij het huishouden Uitgaven hulp bij het huishouden per inwoner Uitvoeringskosten per inwoner (incl. overige kosten) Aantal nieuwe aanvragers per 1000 inwoners Hulp bij het huishouden Aantal nieuwe toekenningen hulp in natura per 1000 inwoners 1,2 16,3 Aantal cliënten hulp bij het huishouden per 1000 inwoners Aantal cliënten met een pgb per 1000 inwoners % HH1 (incl. alfahulp) t.o.v. het aantal cliënten HH2 en HH3 Aantal geleverde uren hulp in natura per cliënt per week Gemiddelde uitgaven (hulp) per cliënt (excl. uitvoering) Gemiddelde uitgaven pgb per cliënt (excl. uitvoering) Uitgaven woonvoorziening per inwoner 6 12,1 6 10,51 Rolstoelen Aantal uitstaande rolstoelen per 1000 inwoners 13,8 13,9 Totale uitgaven rolstoelen per inwoner 6 7,13 6 8,16 inwoners Aantal uitstaande individuele vervoersvoorzieningen per 1000 inwoners 11,2 11,6 12,O Uitgaven voor collectieve vervoersvoorzieningen per inwoner 6 11, , ,78 Uitgaven voor individuele vervoersvoorzieningen per inwoner 6 8,82 6 9, ,88 * De cijfers van 2008 zijn inclusief pgb. In 2007 beschikten nog te weinig gemeenten over gegevens rondom pgb, waardoor de cijfers niet zijn meegenomen.

20 Grootteklasse Benchmark Aantal inwoners Percentage ouderen (ouder dan 65 jaar) Percentage thuiswonende 75-plussers 1,0% 88,8% 16,0% 88,5% Percentage huishoudens met laag inkomen 9,% 9,1% 7,0% Aantallen % inwoners met een Wmo-hulpmiddel % inwoners met hulp bij het huishouden (incl. pgb) Totale uitgaven (HH en hulpmiddelen) per inwoner Eigen bijdragen (HH en hulpmiddelen) per inwoner Totale inkomsten per inwoner e 16,16 f: 11,07 f: 12,72 Percentage aanvragers hulp bij het huishouden die een 1,0%,1% 3,5% bezwaarschrift hebben ingediend Percentage aanvragers van Wmo-voorzieningen die een,6% 2,% 2,0% bezwaarschrift hebben ingediend Percentage aanvragers totaal die een bezwaarschrift hebben ingediend Apparaatskosten per inwoner (personeel sec) e 9,37 12,71 8 1,23 Externe indicatiekosten (totaal) per inwoner 1,5 C 2,83 C 2,98 Externe indicatiekosten hulp bij het huishouden Externe indicatiekosten overige individuele voorzieningen Overige kosten per inwoner Uitvoeringskosten per inwoner (apparaat + indicatiekosten + overige kosten) Uitvoeringskosten per aanvrager (app. + indicatiekosten) 8 326,05 f: 335,5 E: 596,29

21 Hulp bij het huishouden ROGplus Grootteklasse Benchmark Aantal nieuwe aanvragen hulp bij het huishouden per 1000 inw. Aantal mutaties per 1000 inw. Aantal uitgevoerde herindicaties per 1000 inw, Percentage toegekende aanvragen Percentage afgewezen aanvragen Percentage in behandeling zijnde aanvragen 6,% 13,5% 10,6% Aantal nieuwe toekenningen (per 1000 inwoners) Alfahulp Huishoudelijke werkzaamheden Huishoudeiijke werkzaamheden incl. organisatie van het 53 huishouden Hulp bij ontregelde huishouding Anders 1 Anders 2 Totaal Alfahulp Huishoudelijke werkzaamheden Huishoudelijke werkzaamheden incl. organisatie van het 10, 9,5 9,1 huishouden Hulp bij ontregelde huishouding ,6 Anders 1 Anders 2 Totaal Percentage HHl (inclusief alfahulp) ten opzichte van HH2 en HH3 6,0% 65,6% 6,3%

22 Aantal geleverde uren hulp in natura (per 1000 inwoners) Totaal Alfahulp Huishoudelijke werkzaamheden Huishoudelijke werkzaamheden incl. organisatie van het huishouden Hulp bij ontregelde huishouding Anders 1 Anders 2 Gemiddeld aantal uren hulp per cliënt per week Percentage HHl (incl. alfahulp) ten opzichte van HH2 en HH3 ROGplus l I grootteklasse benchmark l I Alfahulp Huishoudelijke werkzaamheden Huishoudelijke werkzaamheden incl. organisatie van het 8 3,70 8 3, ,05 huishouden Hulp bu ontregelde huishouding 8 0,63 8 1,68 8 2,29 Anders 1 Anders 2 Totaal 8 67, , ,56 Gemiddelde uitgaven (hulp) per cliënt (exclusief uitvoering) , , ,38 Aantallen pgb (per 1000 inwoners) Aantal nieuwe toekenningen pgb HHI 2,09 2,OO 1,51 Aantal nieuwe toekenningen pgb HH2 0,89 0,90 Aantal nieuwe toekenningen anders 2,1 Aantal nieuwe toekenningen totaal 2,98 1,73 1,2 Aantal cliënten pgb HH1 Aantal cliënten pgb HH2 Aantal cliënten pgb anders Aantal cliënten pgb totaal Aantal toegekende uren hulp bij huishouden pgb

23 BENCHMARK WMO INDIVIOUELE VOORZIEN~NGEN - RAPPORT ROGPLUS ROGplus grootteklasse benchmark Uitgaven pgb hulp bij huishouden per inwoner Uitgaven pgb per cliënt Wmo-hulpmiddelen ROGplus Grootteklasse Benchmark Aantal nieuwe aanvragen Wmo-hulpmiddel per 1000 inw. Aantal mutaties per 1000 inw. Aantal uitgevoerde herindicaties/vervangingaanvragen Percentage toegekende aanvragen Percentage afgewezen aanvragen Percentage in behandeling zijnde aanvragen 16,9% 18,% 13,6% Totale uitgaven Wmo-hulpmiddelen per inwoner f: 53,5 f: 9,15 f: 5,85 Totale uitgaven Wmo-hulpmiddelen per cliënt f: 95,91 f: 88,37 f: 1336,61 Woonvoorzieningen uitgaven(per Inwoner) Uitgaven voor woonvoorzieningen 6 13,26 f: 1,33 f: 13,59 Uitgaven voor woningaanpassingen 6 8,86 f: 6,80 f: 7,73 Uitgaven voor trapliften Uitgaven voor verhuiskostenvergoedingen Uitgaven voor roerende en overige woonvoorzieningen f: 1,68 f: 2,35 6 2,9 Gemiddelde uitgaven per woningaanpassing f: 166,7 f: 1803,16 f: 2659,67 Gemiddelde uitgaven per verhuiskostenvergoeding E: 816,71 f: 1726,16 f: 2016,30 Woonvoorzieningen nieuwe toekenningen (per 1000 Inwoners Aantal nieuw toegekende woonvoorzieningen 8, 9,1 68 Aantal nieuw toegekende woningaanpassingen 5,3,5 3,7 Aantal nieuw toegekende trapliften Aantal nieuw toegekende verhuiskostenvergoedingen 03 0,7 03 Aantal nieuw toegekende roerende en overige 13 3,5 2,7 woonvoorzieningen

24 Rolstoelen uitgaven (per inwoner) ROGplus Grootteklasse Benchrnark Uitgaven voor rolstoelen (incl. beheerskosten) Uitgaven voor sportvoorzieningen Gemiddelde uitgaven per rolstoel (incl. beheerskosten) Rolstoelen nieuwe toekenningen (per 1000 inwoners) Aantal nieuw toegekende rolstoelen totaal (natura + pgb) Aantal nieuw toegekende handmatig en elektrisch bewogen rolstoelen (natura) Aantal nieuw toegekende handmatig en elektrisch bewogen rolstoelen (pgb) Aantal nieuw toegekende sportvoorzieningen Aantal uitstaande rolstoelen 13,99 12,06 11,8 Uitgaven voor vervoersvoorzieningen Uitgaven voor scootmobielen Uitgaven voor overige individuele vervoersvoorzieningen in natura (incl. beheerskosten en accessoires) Uitgaven voor individuele geldsomverstrekkingen Uitgaven voor individuele vervoersvoorzieningen (totaal) Uitgaven voor collectieve vervoersvoorzieningen (incl. 6 20,78 e 13,1 6 11,lO aanvullende geldsomverstrekkingen) Gemiddelde uitgaven per scootmobiel (excl. beheer en accessoires) 8 613, Gemiddelde uitgaven per individuele geldsomverstrekking e 80,62 Gemiddelde uitgaven voor collectief vervoer per cliënt C 33,1

25 ROGplus Grootteklasse Benchmark, Vervoer uitstaande vervoersvoorzieningen (per 1000 inwoners) Aantal uitstaande vervoersvoorzieningen Aantal scootmobielen Aantal overige individuele vervoersvoorzieningen in natura 0,1 Aantal individuele geldsomverstrekkingen Aantal uitstaande individuele vervoersvoorzieningen (totaal) Aantal collectieve vervoersvoorzieningen (incl. geldsomverstrekkingen) Veivoer nieuw toegekende vervoersvoorzieningen (per 1000 inwoners) Aantal nieuw toegekende vervoersvoorzieningen Aantal scootmobielen Aantal overige individuele vervoersvoorzieningen in natura 03 0,8 1,1 Aantal individuele geldsomverstrekkingen 03 0,s 18 Aantal collectieve vervoersvoorzieningen (incl. geldsom- 88 8,7 6,6 verstrekkingen) l Uitgaven maaltijdvoorziening C 876,82 C 159,5 Uitgaven sociale alarmering Uitgaven klussen-/boodschappendienst Uitgaven dagopvanudagbesteding C 1716,07 C 2097,l Ondersteunende diensten gebruikers (per 1000 inwoners) Aantal gebruikers maaltijdvoorziening Aantal gebruikers sociale alarmering Aantal gebruikers klussen-/boodschappendienst 92 7, Aantal gebruikers dagopvanudagbesteding 2,7 17,9

26 TOELICHTING BEREKENING De optelling van de totalen voor de gemiddelden naar gemeentegrootteklasse en voor de benchmark wijkt vaak af. Dat komt doordat de afzonderlijke gemiddelden van elke waarde worden weergegeven. En het komt voor dat gemeenten niet alle onderdelen of het totaal niet hebben ingevuld. Hierdoor krijg je afwijkende waarden in het benchmarkgemiddelde en het gemiddelde van de gemeentegrootteklasse voor het totaal. De benchmarkgemiddelden en de gemiddelden voor de gemeentegrootteklasse zijn alleen berekend voor de gemeenten die de betreffende voorziening hebben. Bijvoorbeeld: als een gemeente geen collectief vervoer heeft, worden de uitgaven die O zijn niet meegerekend voor het gemiddelde. Dus de gemiddelde uitgaven voor collectief vervoer worden alleen berekend op basis van de gemeenten die een collectief vervoerssysteem hebben.

27 BIJLAGE 3: DEELNEMENDE GEMEENTEN Gemeentegrootte naar inwoneraantal Deelnemende gemeenten Grootteklasse 1: inwoners Appingedam; Beesel; Blaricum; Brielle; Bunnik; Bunschoten; Eemnes; Groesbeek; Harenkarspel; Korendijk; Landerd; Laren; Meerssen; Menterwolde; Naarden; Noordwijkerhout; Ommen; Sint-Oedenrode; Someren; Valkenburg aan de Geul; Vlagtwedde; Waalre; Wervershoof; West Maas en Waal; Westerveld; Westervoort; Zijpe Grootteklasse 2: inwoners Aa en Hunze; Aalten; Achtkarspelen; Baarn; Berkelland; Beuningen; Binnenmaas; Borne; Bronchhorst; Brummen; Bussum; Castricum; Coevorden; Dalfsen; Dongen; Duiven; Epe; Ermelo; Geldrop-Mierlo; Harderwijk; Heemskerk; Hellendoorn; Hillegom; Huizen; Kampen; Leusden; Lisse; Lochem; Maasdriel; Maasgouw; Medemblik; Meppel; Montferland; Noordoostpolder; Noordwijk; Nunspeet; Oegstgeest; Oldebroek; Oldenzaal; Oost Gelre; Ooststellingwerf; Opsterland; Overbetuwe; Renkum; Rheden; Ridderkerk; Rijssen-Holten; Skarsterlân; Stadskanaal; Steenwijkerland; Tubbergen; Twenterand; Tynaarlo; Voorschoten; Voorst; Waddinxveen; Wageningen; Werkendam en Woudrichem; Weststellingwerf; Wijchen; Wijdemeren; Wijk bij Duurstede; Woensdrecht; Zwartewaterland Grootteklasse 3: inwoners Almelo; Alphen aan den Rijn; Assen; Capelle aan den IJssel; Deventer; Gouda; Hengelo; Hilversum; Katwijk; Leidschendam-Voorburg; Lelystad; Nieuwegein; Oss; Roosendaal; Smallingerland; SoZaWe NW Fryslân; Velsen; Westland Grootteklasse : meer dan inwoners 's-gravenhage; Almere; Apeldoorn; Drechtsteden; Emmen; Enschede; Groningen; Haarlem; Haarlemmermeer; Maastricht; Nijmegen; ROGplus; Rotterdam; Tilburg; Zoetermeer

28

29 OVER SGBO EN BMC ONDERZOEK In 196 werd SGBO in het leven geroepen als onderzoeksbureau van de VNG. SGBO ontwikkelde zich tot de benchmarkspecialist voor gemeenten. Deze kennis en ervaring waren voor advies- en managementbureau BMC de reden om SGBO welkom te willen heten in zijn brede organisatie. BMC nam begin 2008 het eigendom van SGBO over van de VNG. SGBO blijft als aparte entiteit voor benchmarks functioneren om te benadrukken dat benchmarking een aparte activiteit is. De gegevens van de deelnemers aan benchmarks blijven vertrouwelijk en worden alleen gebruikt voor benchmarkdoeleinden. BMC kan nu het hele scala aan diensten aan de publieke sector leveren, van beleidsadvies tot management, van uitvoeringsondersteuning tot personeelswerving, van trainingen tot benchmarks. Binnen BMC maakt SGBO deel uit van BMC Onderzoek. De benchmarkexperts werken, net zoals de overige onderzoekers van BMC, vanuit hun betrokkenheid bij de publieke zaak. Ze komen zelf uit de publieke sector en staan voor een moderne wetenschappelijke benadering. Beleidsinhoudelijk zijn ze uitstekend onderlegd. Als buitenstaanders leveren BMC'ers u een frisse blik. Dat geldt niet alleen voor de onderzoekers, maar ook voor de adviseurs en managers. Ze werken altijd vanuit een visie op het grote geheel, met een grote kennis van processen binnen overheidsorganisaties en een goed gevoel voor politieke verhoudingen. De resultaten van de benchmarks en andere vormen van onderzoek zijn praktisch bruikbaar zowel voor de betrokken organisatie als voor de gehele publieke sector. De onderzoeksvragen beslaan de hele beleidscyclus: het beleid, de organisatie, de uitvoering en de effecten, zowel op onderdelen als in samenhang. Komen het gevoerde beleid of bepaalde veranderingen overeen met de bestuurlijke doelen? Wat zijn voor de burger, de cliënt of de leerling de effecten van politieke keuzes? Hebben wetten en regels de gewenste resultaten opgeleverd? Hoe is de implementatie van vernieuwingen verlopen? Hoe werken overheden en organisaties samen en wat zijn daarvan de gevolgen? Is de uitvoering verlopen conform planning en begroting? Hoe verhouden de prestaties zich tot de prestaties van vergelijkbare organisaties en wat kunnen zij van elkaar leren? Niet alleen benchmarks, ook andere onderzoeksvormen kunnen helpen inzicht te verkrijgen in waar een organisatie staat, zoals burgerpanels, audits, klant- en medewerkerstevredenheidsonderzoeken en crisisscans. Iedere vertaalslag vanuit een dergelijke analyse naar een individuele situatie is denkbaar. En er kunnen resultaatgerichte leertrajecten aan worden ontleend. Wij vinden het werk van het openbaar bestuur van grote waarde. Daaraan te mogen meewerken zien wij als een voorrecht. Die overtuiging zien onze klanten terug in de bedrijfsvoering, waarin integriteit, transparantie, duurzaamheid en onafhankelijkheid zijn gewaarborgd. Dat geldt voor SGBO én voor BMC.

30