PGD Nederland Jaarverslag 2013

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PGD Nederland Jaarverslag 2013"

Transcriptie

1 PGD Nederland Jaarverslag

2 PGD Nederland / Jaarverslag Voor u ligt het jaarverslag van PGD Nederland in een nieuwe vorm, namelijk digitaal, kort en bondig. In deze tijd waarin de zorgsector steeds zorgvuldiger met uitgaven om moet gaan, efficiënter moet werken en waarin de wereld digitaliseert, kunnen we niet achterblijven. Prof. dr. Christine de Die-Smulders, klinisch geneticus, medisch coördinator PGD Nederland pgd nieuws Het nieuwe PGD-transportcentrum, het AMC in Amsterdam, startte met de werving van PGDpatiënten en in oktober was de eerste IVF-behandeling met transport-pgd een feit. Paren uit Midden-Nederland die voor PGD opteren hebben nu meer keuze wat betreft de plaats van hun IVFbehandeling. Een nieuwe techniek voor diagnostiek van structurele chromosoomafwijkingen werd in de PGDpraktijk geïntroduceerd. De eerste resultaten van de array-cgh zijn veelbelovend. Vanuit de overheid bereikte ons begin het goede nieuws dat exclusie-pgd-onderzoek voor de erfelijke ziekte van Huntington nu ook in Nederland is toegestaan. In april ging prof. dr. Joep Geraedts, meer dan dertig jaar hoofd van de afdeling Klinische Genetica in Maastricht en een van de grondleggers van de PGD, met emeritaat. Prof. dr. Han Brunner volgde hem op als afdelingshoofd en prof. dr. Christine de Die- Smulders voor wat betreft de PGDactiviteiten. Zij hield op september haar inaugurele rede met als titel Preïmplantatie Genetische Diagnostiek: ongekende mogelijkheden beleid pgd nederland Het beleid van PGD Nederland en de ontwikkelingen rondom PGD worden besproken in de jaarlijkse vergadering van PGD Nederland, welke in de herfst van plaatsvond in Nijmegen. In het MUMC+, de vergunninghouder voor PGD, vergadert de multidisciplinaire werkgroep PGD maandelijks. Aan de orde komen onder andere nieuwe aanvragen en indicaties voor PGD, planning en productieafspraken, complexe patiëntencasuïstiek, landelijk en lokaal beleid en nieuwe ontwikkelingen in de PGD. In de transportcentra zijn lokale werkgroepen PGD actief.

3 PGD Nederland / Jaarverslag De Landelijke Indicatiecommissie PGD werkt onafhankelijk van PGD Nederland en beoordeelt nieuwe indicaties voor PGD. patiëntgebonden activiteiten Behandelingen en zwangerschappen in Ook in werkte het MUMC+ vruchtbaar samen met haar transportcentra UMCU, UMCG en AMC. Er werden in Nederland in in totaal PGD-behandelingen gestart, resulterend in PGD-analyses. Dit is een groei van % ten opzichte van ( analyses). Net zoals voorgaande jaren vonden de meeste PGD-behandelingen plaats in het MUMC+ ( cycli), gevolgd door het UMCU ( cycli), het UMCG ( cycli) en het AMC ( cycli). In totaal ontstonden in doorgaande zwangerschappen na PGD. Het doorgaande zwangerschapspercentage per embryotransfer in een verse cyclus varieerde tussen en % (MUMC+,%, UMCU %, UMCG,%). Behandelingen en zwangerschappen cumulatief tot en met Sinds de start van PGD in zijn er in totaal. behandelingen gestart bij paren. Dit heeft geresulteerd in. eicelpuncties, en. transfers van embryo s in de baarmoeder, waarvan embryotransfers na een cyclus, waarin een of meer embryo s ingevroren en ontdooid zijn. Sinds zijn er na PGD doorgaande zwangerschappen ( weken) ontstaan, waarvan na transfer van een embryo in de baarmoeder in een verse cyclus en twintig na invriezen en ontdooien van een of meer embryo s. Deze zwangerschappen resulteerden in levendgeboren PGD-kinderen: jongens en meisjes. De cumulatieve percentages, tot en met, doorgaande zwangerschappen voor PGD Nederland bedragen,% per gestarte cyclus, % per eicelpunctie,,% na transfer in een verse cyclus en,% na een embryotransfer in een vries-/dooicyclus. De cumulatieve percentages, tot en met, doorgaande zwangerschappen voor PGD met FISH-diagnostiek (methode voor diagnostiek van chromosomale afwijkingen) in Nederland bedragen,% per gestarte cyclus,,% per eicelpunctie,,% per embryotransfer in een verse cyclus en,% per embryotransfer in een vries-/dooicyclus. De cumulatieve percentages, tot en met, doorgaande zwangerschappen voor PGD met - diagnostiek (methode voor diagnostiek van monogene aandoeningen) in Nederland bedragen,% per gestarte cyclus,,% per eicelpunctie,,% per embryotransfer in een verse cyclus en,% per embryotransfer in een vries-/dooicyclus. lopende research projecten Er wordt binnen PGD Nederland wetenschappelijk onderzoek gedaan op meerdere gebieden. Een deel van de onderzoeken richt zich op evaluatie van de zorg en de behoefte van paren die PGD vragen. Op basis van de uitkomsten sturen we voortdurend bij en hopen zo nog beter tegemoet te kunnen komen aan de wensen van onze cliënten en de kwaliteit van zorg te verbeteren. Ook de PGDresultaten worden voortdurend gemonitord. In zijn we gestart met onderzoek van vijfjarige kinderen, die geboren zijn na PGD. Zij worden vergeleken met vijfjarigen die geboren zijn na IVF en met spontaan verwekte kinderen. De kinderen worden lichamelijk en psychologisch onderzocht. De vraag is of PGD-kinderen verschillen vertonen ten opzichte van andere kinderen.

4 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // overzicht van besproken indicaties pgd-werkgroep mumc+ Aandoening Jaar van Toelichting besluit werkgroep PGD MUMC+ Beleid en opmerkingen aanmelding Afgewezen door de werkgroep PGD MUMC+, indicatie niet akkoord of PGD technisch niet mogelijk,xx,t(;)(p;q)[]/,xx,t(;) (p;q),+mar [] Ziekte van Hirschsprung door mutatie in RET-gen,XY,dupp. Facioscapulohumerale spierdystrofie Dominante cystoïde macula oedeem Marker kon niet nader gekarakteriseerd worden, restrisico op kind met congenitale afwijkingen aanwezig. Kort segment ziekte. Aandoening goed behandel baar. Indicatie afgewezen door werkgroep PGD MUMC+. Duplicatie is risicofactor voor mentale retardatie en andere afwijkingen. Technisch is PGD met array of FISH waarschijnlijk niet mogelijk. Indicatie afgewezen door werkgroep PGD MUMC+. Technisch is het niet mogelijk om de mutatie met methode aan te tonen. Alleen risicohaplotype bekend, mutatie voor deze aandoening niet bekend. Paar op eigen verzoek verwezen naar Brussel. Indicaties die besproken zijn door de werkgroep PGD MUMC+ en (eventueel) voorgelegd aan de Landelijke Indicatiecommissie PGD X-gebonden multipele congenitale afwijkingen door mutatie in PIGA gen Ziekte van Kennedy Larsen syndroom Kegelstaafdystrofie XL lymfoproliferatieve ziekte VICI syndroom Familiaire paragangliomen Ziekte van Huntington intermediair allel Heriditaire sensore en motore neuropathie type Usher syndroom type a Bardet Biedl syndroom type Geslachtsbepaling gevraagd met plaatsing van meisjes, aanvankelijk twijfel omdat onduidelijk was of meisjes milde symptomen kunnen hebben. Indicatie na aanvullende informatie en herhaald beraad akkoord. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Ernstige aandoening. Indicatie akkoord. Ernstige aandoening met overlijden op jonge leeftijd. Indicatie akkoord. Variabele ernst, met mogelijk ernstige klachten op jonge leeftijd. Verlengde repeat in maternale allel, intermediaire repeat paternale allel. Verzoek om geen embryo s terug te plaatsen met een repeat van > CAG. Kans is zeer gering dat embryo-repeatlengte > heeft op het paternale allel. Eerder besluit Landelijke Indicatiecommissie nee, tenzij. Ernstige uiting met begin op jonge leeftijd bij mevrouw. Werkgroep akkoord voor deze casus. Ernstige aandoening. Eerder PGD toegepast voor soortgelijke aandoeningen. Indicatie akkoord. Aandoening ernstig maar variabel. Werkgroep akkoord. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatie - commissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits.

5 PGD Nederland / Jaarverslag Aandoening Jaar van Toelichting besluit werkgroep PGD MUMC+ Beleid en opmerkingen aanmelding Indicaties die besproken zijn door de werkgroep PGD MUMC+ en (eventueel) voorgelegd aan de Landelijke Indicatiecommissie PGD (vervolg) Heriditaire sensore en motore neuropathie type Peters Plus syndroom Myoclonus dystonie Retinale Vasculopathie met cerebrale leukodystofie Leri Weill syndroom Dilaterende cardiomyopathie door mutatie in het LMNA-gen Proteïne C-deficiëntie Cerebrale caverneuze malformaties Noonan syndroom Beta thalassemie met HLA-typering Alpha -antitrypsine deficientie Marinesco Sjögren syndroom Hereditaire sensore en motore neuropathie type Cleidocraniale dysostose Ziekte van Wilson Dunnigan syndroom Phelan Mc Dermid syndroom Ziekte van Hirschsprung door mutatie in het RET-gen Ziekte van Tay Sachs Eerder besluit Landelijke Indicatiecommissie nee, tenzij. Ernstige uiting in de familie. Werkgroep akkoord voor deze casus. Ernstige aandoening met meerdere aangeboren afwijkingen. Indicatie akkoord. Ernstige aandoening. Eerder PGD toegepast voor soortgelijke aandoeningen. Indicatie akkoord. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Eerder PGD toegepast voor soortgelijke aandoeningen. Indicatie akkoord. Besluit Landelijke Indicatiecommissie eerder nee, tenzij. Ernstige uiting in de familie. Indicatie akkoord voor deze casus. Homozygotie bij eerder kind, lethale aandoening. Indicatie akkoord, mits alleen selectie homozygote embryo s. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Besluit Landelijke Indicatiecommissie eerder ja, mits. Paar heeft overleden zoon. Werkgroep akkoord voor deze casus. PGD met HLA-typering en genetische diagnostiek is toegestaan conform de regeling PGD, maar nog niet eerder toegepast in Nederland. Werkgroep akkoord. Potentieel ernstige aandoening. Zeer ernstige uiting bij eerder kind. Werkgroep akkoord. Ernstige aandoening. Indicatie akkoord. Besluit Landelijke Indicatiecommissie eerder nee, tenzij. Ernstige uiting in de familie. Werkgroep akkoord voor deze casus. Gezien de milde ernst van de aandoening twijfelt de werkgroep over de toelaatbaarheid van PGD. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Potentieel ernstige aandoening. Werkgroep akkoord. Ernstige aandoening. Indicatie akkoord. Lang segment ziekte. Ernstige uiting in familie. Werkgroep akkoord. Ernstige aandoening. Indicatie akkoord. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie. Paar heeft afgezien van PGD. Paar kiest voor PGD in Turkije. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak nee, tenzij. Paar heeft afgezien van PGD. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak nee, tenzij. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits. Voorleggen Landelijke Indicatiecommissie; uitspraak ja, mits.

6 PGD Nederland / Jaarverslag figuur // vervolgtraject van de in naar het mumc+ verwezen paren (n = ) opgeroepen/intake gepland n = zien af n = gaan door n = niet geschikt voor IVF n = afgewezen voor PGD n = spontaan zwanger vóór start PGD n = tabel // indicaties voor verwijzingen in (n = ) Indicatie Gen Aantal Autosomaal dominant (AD) Erfelijke borst- en eierstokkanker (BRCA/) Myotone dystrofie type (DM) Ziekte van Huntington* Marfan syndroom Erfelijke darmkanker, niet polyposis (HNPCC) BRCA/ DMPK HTT FBN MSH, MLH, MSH Spinocerebellaire ataxie type (SCA) Neurofibromatose Dilaterende cardiomyopathie (DCM) ATXN NF LMNA, Desmine, MYL, MYH Cerebrale caverneuze malformaties (CCM) Familiaire paraglangliomen Osteogenesis Imperfecta type Tubereuze sclerose complex AD polycysteuze nierziekte type Dominante Cystoïde Macula Dystrofie (DCMD) Familiaire adenomateuze polyposis coli (FAP) Hereditaire motor en sensore polyneuropathie KRIT SDHB COLA TSC, TSC PKD Risicohaplotype APP PMP/ PMP Hereditaire multipele exostosen (HME type ) Li-Fraumeni syndroom EXT P Indicatie Gen Aantal Noonan syndroom Ziekte van Hirschsprung Alagille syndroom Alveolaire capillaire dysplasie met misalignment van de longvenen Arythmogeen rechterventrikel dysplasie (ARVD) Auto-immuun lymfoproliferatief syndroom (ALPS) CADASIL Dunnigan syndroom Ehlers Danlos syndroom type Epidermolysis Bullosa Simplex type Dowling Meara Facio scapulo humerale spierdystrofie (FSHD) Gorlin syndroom Larsen syndroom Leri Weill syndroom Limb girdle spierdystrofie type B Long QT syndroom type Multipele endocriende neoplasie type A (MENA) PTPN/ SOS RET JAG FOXF DSG en PKP FAS NOTCH LMNA COLA KRT FSHD PTCH FLNB SHOX LMNA KCNH RET

7 PGD Nederland / Jaarverslag Indicatie Gen Aantal Myoclonus dystonie Osteogenesis Imperfecta type Peutz Jeghers syndroom Retinale vasculopathie met cerebrale leucodystrofie (RVCL) Retinoblastoom Spastische paraplegie type Split hand/foot malformation type Van der Woude syndroom Von Hippel Lindau Wilms tumor Split hand foot limb deformity Autosomaal recessief (AR) Cystische fibrose (CF) Spinale spieratrofie type / (SMA /) Polycysteuze nierziekte (ARPKD) Beta thalassemie en HLA-typering Proteïne C-deficiëntie Alpers syndroom Alpha -antitrypsine deficiëntie Ataxia telangiectasia Bardet Biedl syndroom type Congenital disorder of glycosylation (CDG) type p Congenitaal glaucoom Congenitale hartafwijking/heterotaxie Gangliosidose type (GM) Hyperlipoproteïnemie Hypofosfatasia Leigh syndroom Marinesco-Sjögren syndroom Metachromatische leucodystrofie (MLD) Microcefalie osteodysplastische primordiale dwergroei type (MOPD) Morquio syndroom Mucolipidose II Osteopetrosis Peters Plus syndroom Primaire microcephalie Pyruvaatkinase deficiëntie Dystrofische epidermolysis bullosa Rhabdomyolyse Rhizomele chrondrodysplasia punctata (RCDP type ) Sikkelcelanemie Smith-Lemli-Opitz syndroom Surfacant proteïne B deficiëntie Tay Sachs syndroom SGCE COLA STK TREX RB SPAST TP IRF VHL WT dupp.. CFTR SMN PKHD HBB PROC POLG SERPINA ATM BBS ALG CYPB GDF GLB LPL ALPL NDUFS SIL ARSA PCNT GALNS GNPTAB TCIRG BGALTL MCPH PLKR COLA LPIN PEX HBB DHCR SFTPB HEXA Indicatie Gen Aantal Usher syndroom VICI syndroom Walker Warburg syndroom Ziekte van Krabbe Ziekte van Pompe Ziekte van Wilson X-gebonden Fragiele X syndroom Duchenne/Becker spierdystrofie Alport syndroom Hemofilie A/B Retinitis pigmentosa ATRX syndroom Hydrocephalus XL Infantiele epileptische encephalie type Wiskott-Aldrich syndroom Mitochondrieel MELAS m.a>g Chromosomale afwijking Reciproke translocatie Robertsoniaanse translocatie Para- of pericentrische inversie (X)dup(Xqq)del(X)(q) q deletie (Phelan McDermid) p. duplicatie,xxx []/,XY [] Klinefelter syndroom (,XXY) Recidiverende triploïdie * waarvan exclusie MYOA, USHA EPG ISPD GALC GAA ATPB FMR DMD COLA F, F RPGR ATRX LCAM ARX WAS

8 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // pgd nederland: aantal gestarte pgd-behandelingen en zwangerschapspercentages in MUMC+ UMCU UMCG^ AMC FISH Array PGD Nederland PGD Nederland PGD Nederland Gestarte paren Gestarte cycli Dooicycli embryo s ingevroren voor analyse* Eicelpuncties Cycli met analyse** Dooicycli embryo s ingevroren na analyse*** Cycli met embryotransfer in verse cyclus Cycli met embryotransfer in een dooicyclus**** Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken totaal % Doorgaande zwangerschap > weken per gestarte verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per eicelpunctie in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in dooicyclus,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, ^ Inclusief satelliet- UMCG-MUMC+ * Ontdooien biopsie en analyse in van embryo s die in een eerdere cyclus ingevroren zijn ** Inclusief analyses van ontdooide embryo s ingevroren voor analyse met dooidatum in *** Ontdooien in van embyro s die in een eerdere cyclus na analyse ingevroren zijn **** Transfer van ontdooide embryo s die voor of na analyse ingevroren zijn

9 PGD Nederland / Jaarverslag

10 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // mumc+: aantal gestarte pgd-behandelingen en zwangerschapspercentages in Gestarte paren Gestarte cycli Dooicycli embryo s ingevroren voor analyse* Eicelpuncties Cycli met analyse** Dooicycli embryo s ingevroren na analyse*** Cycli met embryotransfer in verse cyclus Cycli met embryotransfer in een dooicyclus**** Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken totaal % Doorgaande zwangerschap > weken per gestarte verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per eicelpunctie in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in dooicyclus,,,, FISH,,, Array,,,,,,,,,,, tabel // umcu: aantal gestarte pgd-behandelingen en zwangerschapspercentages in Gestarte paren Gestarte cycli Dooicycli embryo s ingevroren voor analyse* Eicelpuncties Cycli met analyse** Dooicycli embryo s ingevroren na analyse*** Cycli met embryotransfer in verse cyclus Cycli met embryotransfer in een dooicyclus**** Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken totaal % Doorgaande zwangerschap > weken per gestarte verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per eicelpunctie in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in dooicyclus,, FISH,,,,,,,,,,,,,

11 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // umcg: aantal gestarte pgd-behandelingen en zwangerschapspercentages in Satelliet- UMCG- Gestarte paren Gestarte cycli Dooicycli embryo s ingevroren voor analyse* Eicelpuncties Cycli met analyse** Dooicycli embryo s ingevroren na analyse*** Cycli met embryotransfer in verse cyclus Cycli met embryotransfer in een dooicyclus**** Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken totaal % Doorgaande zwangerschap > weken per gestarte verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per eicelpunctie in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in dooicyclus,,, MUMC+,,, FISH,,,,,,,,, tabel // amc: aantal gestarte pgd-behandelingen en zwangerschapspercentages in Gestarte paren Gestarte cycli Dooicycli embryo s ingevroren voor analyse* Eicelpuncties Cycli met analyse** Dooicycli embryo s ingevroren na analyse*** Cycli met embryotransfer in verse cyclus Cycli met embryotransfer in een dooicyclus**** Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken totaal % Doorgaande zwangerschap > weken per gestarte verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per eicelpunctie in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in dooicyclus * Ontdooien biopsie en analyse in van embryo s die in een eerdere cyclus ingevroren zijn ** Inclusief analyses van ontdooide embryo s ingevroren voor analyse met dooidatum in *** Ontdooien in van embyro s die in een eerdere cyclus na analyse ingevroren zijn **** Transfer van ontdooide embryo s die voor of na analyse ingevroren zijn

12 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // indicaties voor gestarte pgd-behandelingen in, per centrum PGD-methode en indicatie naar erfmodus Autosomaal dominant Erfelijke borst- en eierstokkanker Myotone dystrofie type (DM) Ziekte van Huntington Familiaire adenomateuze polyposis coli (FAP) Marfan syndroom Neurofibromatose type Hereditaire multipele exostosen type (HME) Hereditaire multipele exostosen type (HME) Spinocerebellaire ataxie type (SCA) Cowden syndroom Hereditary Cerebral Hemorrhage (HCHWA-D) Spastische paraplegie type Tubereuze sclerose complex Tubereuze sclerose complex Branchio-Oto-Renaal (BOR) syndroom Retinoblastoom Treacher Collins syndroom Von Hippel Lindau AD Polycysteuze nierziekte type Albright syndroom Crouzon syndroom Erfelijke maagkanker (CDH) Familiaire atypische multipele mole-melanoma (FAMMM) Hereditaire motorische sensorische neuropathie (HMSNb) Holt Oram syndroom Osteogenesis Imperfecta type Split hand foot malformation Autosomaal recessief Cystische fibrose (CF) Spinale spieratrofie type / (SMA /) Congenital Disorder of Glycosylation (CDG) a Glycogeen stapelingsziekte type B Sanfilippo type B Smith-Lemli-Opitz syndroom Ziekte van Pompe Adrenogenitaal syndroom Alpers syndroom en MELAS (m.a>g) Beta thalassemie Glycogeen stapelingsziekte type A Walker-Warburg syndroom Ziekte van Krabbe X-gebonden aandoeningen (mutatiedetectie) Duchenne/Becker spierdystrofie Gen BRCA/ DMPK HTT APP FBN NF EXT EXT ATXN PTEN APP SPAST TSC TSC EYA RB TCOF VHL PKD GNAS FGFR CDH CDKNA MPZ TBX COLA TPL CFTR SMN PMM GPT NAGLU DHCR GAA CYPA POLG HBB GPC FKRP GALC DMD Aantal paren MUMC+ UMCU UMCG AMC

13 PGD Nederland / Jaarverslag Aantal PGD-methode en indicatie naar erfmodus (vervolg) Fragiele X syndroom Hemofilie A Alport syndroom Simpson Golabi Behmel syndroom Ziekte van Norrie Mitochondrieel Leigh/NARP (T>C/G) MELAS (m.a>g) Gen FMR F COLA GPC NDP paren MUMC+ UMCU UMCG AMC FISH X-gebonden aandoeningen (geslachtsbepaling) Hemophilie A/B Agammaglobulinemie Adrenoleucodystrofie Hunter syndroom Severe combined immunodeficientie X-gebonden multipele congenitale afwijkingen door mutatie in PIGA-gen Alport syndroom Androgeen Ongevoeligheids syndroom Duchenne/Becker spierdystrofie Ectodermale dysplasie Retinitis pigmentosa Spondylo-epimetafysaire dysplasie (SEMD) Structuele chromosoomafwijking Reciproke translocatie man drager Reciproke translocatie vrouw drager Robertsoniaanse translocatie man drager Robertsoniaanse translocatie vrouw drager Deletie Insertie Inversie FISH Array Structurele chromosoomafwijking Robertsoniaanse en reciproke translocatie vrouw drager Robertsoniaanse translocaties man drager Deletie Reciproke translocatie vrouw drager Reciproke translocatie man drager Robertsoniaanse translocatie vrouw drager Array alle indicaties

14 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // overzicht aantal zwangerschappen na pgd in Zwangeren Twee maal zwanger middels PGD Drie maal zwanger middels PGD Positieve zwangerschapstesten Positieve zwangerschapstesten na verse cyclus Positieve zwangerschapstesten na dooicyclus Klinische zwangerschap met positieve hartactie Klinische zwangerschap na verse cyclus Klinische zwangerschap na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Eenlingzwangerschap Tweelingzwangerschap* Drielingzwangerschap** Zwangerschapsafbreking Nog zwanger van eenling op -- Nog zwanger van tweeling op -- Nog zwanger van drieling op -- MUMC+ UMCU *** UMCG AMC * Twee tweelingen na transfer van één embryo, één tweeling na transfer van twee embryo s ** Drieling na transfer van één embryo *** Trisomie na prenatale diagnostiek tabel // zwangerschappen naar indicatie en erfmodus in -methode Autosomaal dominant Ziekte van Huntington* Myotone dystrofie type (DM) Erfelijke borst- en eierstokkanker** Spinocerebellaire ataxie type (SCA) Hereditaire multipele exostosen type / Hereditary Cerebral Hemorrhage (HCHWA-D) Neurofibromatose type Tubereuze sclerose complex Cowden syndroom Familiaire ademateuze polyposis coli (FAP) Marfan syndroom Osteogenesis Imperfecta type Spastische paraplegie type Split hand/foot malformation Gen HTT DMPK BRCA/ BRCA ATXN EXT/ EXT APP NF TSC PTEN APP FBN COLA SPAST TPL MUMC+ UMCU UMCG AMC

15 PGD Nederland / Jaarverslag Autosomaal recessief Cystische fibrose (CF) Smith-Lemi-Opitz syndroom** Beta thalassemie** Congenital Disorder of Glycosylation (CDG) a Ellis van Crefeld-syndroom** Glycogeen stapelingsziekte A Sanfilippo type B Walker-Warburg syndroom Ziekte van Pompe X-gebonden (mutatiedetectie) Fragiele X syndroom Mitochondrieel Leigh syndroom m.t>c/g Gen CFTR DHCR HBB PMM EVC GPC NAGLU FKRP GAA FMR MUMC+ UMCU UMCG AMC Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschap > weken FISH X-gebonden (geslachtsbepaling) Hemofilie A/B Duchenne/Becker spierdystrofie Spondyloepimetafysaire dysplasie (SEMD) Hunter Androgeen ongevoeligheidssyndroom Structurele chromosoomafwijking Reciproke translocatie** Robertsoniaanse translocatie q deletie Inversie Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschap > weken Array Structurele chromosoomafwijking Robertsoniaanse translocatie Reciproke translocatie* Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschap > weken Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschap > weken * waarvan drie na een transfer van een embryo ingevroren na analyse ** waarvan één na een transfer van een embryo ingevroren na analyse

16 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // aantal bevallingen en geboren kinderen in * Bevallingen Partus prematuur (- weken) Aterme (> weken) Levendgeborenen Eenlingen Tweelingen MUMC+ UMCU UMCG Jongens Meisjes * Behandelingen gestart in tabel // aantal gestarte pgd-behandelingen cumulatief tot en met en zwangerschapspercentages Gestarte paren Gestarte cycli Dooicycli embryo s ingevroren voor analyse* Eicelpuncties Dooicycli embryo s ingevroren na analyse** Cycli met embryotransfer in verse cyclus Cycli met embryotransfer in dooicyclus*** Doorgaande zwangerschap > weken na verse cyclus Doorgaande zwangerschap > weken na dooicyclus Doorgaande zwangerschap > weken totaal % Doorgaande zwangerschap > weken per gestarte cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per eicelpunctie % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in verse cyclus % Doorgaande zwangerschap > weken per embryotransfer in dooicyclus,,,, FISH,,,, Array,,,,,,,, * Ontdooien biopsie en analyse tot en met van embryo s die in een eerdere cyclus ingevroren zijn ** Ontdooien tot en met van embryo s die in een eerdere cyclus na analyse ingevroren zijn *** Embryotransfer van ontdooide embryo s die voor of na analyse ingevroren zijn

17 PGD Nederland / Jaarverslag

18 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // indicaties voor de gestarte pgd-behandelingen in de vier centra en totaal in nederland cumulatief tot en met PGD-methode en indicatie naar erfmodus Autosomaal dominant Ziekte van Huntington Myotone dystrofie type (DM) Erfelijke borst- en eierstokkanker Erfelijke borst- en eierstokkanker Familiare Adenomateuze Polyposis coli (FAP) Marfan syndroom Spinocerebellaire ataxie type Neurofibromatose type Tubereuze sclerose complex Hereditaire multipele exostosen type Retinoblastoom Cowden syndroom Erfelijke maagkanker Familiaire atypische multipele mole melanoma (FAMMM) Frontotemporale dementie Hereditary Cerebral Hemorrhage (HCHWA-D) Branchio-Oto-Renaal (BOR) syndroom Erfelijke darmkanker, non polyposis (HNPCC) Hereditaire multipele exostosen type Holoprosencephalie Nemaline myopathie Noonan syndroom Treacher Collins syndroom Tubereuze sclerose complex Hypochondroplasie Li-Fraumeni syndroom Spastische paraplegie type Von Hippel Lindau Alagille syndroom Aniridie Gorlin syndroom Hereditaire motorische sensorische neuropathie (HMNS) Hereditaire motorische sensorische neuropathie (HMSN) Nail-patella syndroom Ectodermale dysplasie Ectrodactylie Clefting (EEC) syndroom / Split hand foot malfomation type Achondroplasie Albright syndroom CADASIL Crouzon syndroom AD Polycysteuze Nierziekte type Ehlers Danlos syndroom type Hereditaire motorische sensorische neuropathie (HMSNb) Holt Oram syndroom Gen HTT DMPK BRCA BRCA APP FBN ATXN NF TSC EXT RB PTEN CDH CDKNA TAU APP EYA PMS/ MSH EXT SHH ACTA PTPN TCOF TSC FGFR TP SPAST VHL JAG PAX PTCH MFN PMP LMXB TP FGFR GNAS NOTCH FGFR PKD COLA MPZ TBX Aantal paren Aantal cycli MUMC+ Paren MUMC+ Cycli UMCU Paren UMCU Cycli UMCG Paren UMCG Cycli AMC Paren AMC Cycli

19 PGD Nederland / Jaarverslag PGD-methode en indicatie naar erfmodus (vervolg) Osteogenesis Imperfecta type Porencephalie Spinocerebellaire ataxie type (SCA) Autosomaal recessief Cystische fibrose Spinale spieratrofie type of Pontocerebellaire hypoplasie type Aicardi Goutieres syndroom Congenital Disorder of Glycosylation (CDG) a Phenylketonurie Adrenogenitaal syndroom Congenitale ichtyosis Leigh syndroom Polycysteuze nierziekte Beta thalassemie Familiaire Hemofagocytische Lymfohistiocytose type Glycogeen stapelingsziekte type b Mucolipidose type Smith-Lemli-Opitz syndroom Walker-Warburg syndroom Ziekte van Pompe Congenitale doofheid Congenitale merosine negatieve spierdystrofie Glycogeen stappelingsziekte type A Metachromatische leukodystrofie Morbus Sandhoff Osteogenesis Imperfecta type Sanfilippo type B Wolcott-Rallison syndroom Zellweger syndroom Ziekte van Krabbe Alpers syndroom en MELAS m.a>g Ellis von Crefeld syndroom Fanconi anemie Niemann-Pick syndroom Tyrosine hydroxylase deficiëntie X-gebonden (mutatiedetectie) Fragiele X syndroom Duchenne/Becker spierdystrofie Hemofilie A Adrenoleucodystrofie Retinitis Pigmentosa Pelizaeus-Merzbacher syndroom Alport Incontinentia pigmenti Lissencephalie Gen COLA COLA TBP CFTR SMN TSEN RNAseHC PMM PAH CYPA TGM NDUFS PKHD HBB MUNC. GPT GNPTAB DHCR FKRP GAA GJB LAMA GPC ARSA HEXB LEPRE NAGLU EIFAK PEX GALC POLG EVC FANC-F SMPD TH FMR DMD F ABCD RP PLP COLA NEMO DCX Aantal paren Aantal cycli MUMC+ Paren MUMC+ Cycli UMCU Paren UMCU Cycli UMCG Paren UMCG Cycli AMC Paren AMC Cycli

20 PGD Nederland / Jaarverslag PGD-methode en indicatie naar erfmodus (vervolg) Lymfangioproliferatieve ziekte Periventriculaire nodulaire heterotopie Simpson Golabi Behmel syndroom Ziekte van Norrie Mitochondrieel MELAS m.a>g Leigh/NARP m. C>T/G MERRF m.a>g Gen SHDAA FLN GPC NDP Aantal paren Aantal cycli MUMC+ Paren MUMC+ Cycli UMCU Paren UMCU Cycli UMCG Paren UMCG Cycli AMC Paren AMC Cycli FISH X-gebonden (geslachtsbepaling) Hemophilie A/B Duchenne/ Becker spierdystrofie Adrenoleucodystrofie Androgeen ongevoeligheidssyndroom Hydrocephalie Menkes syndroom Lowe syndroom Severe Combined Immune deficiency (SCID) Simpson Golabi Behmel syndroom Agammaglobulinemia Nefrogene diabetes insipidus Alport syndroom Chronisch Granulomateuze ziekte (CGD) FG-syndroom Lenz syndroom Lymphoproliferatieve ziekte Myotubulaire myopathie Chorioideremie Kegelstaafdystrofie Mentale retardatie Opitz sydroom Retinitis pigmentosa (RP/RP) Retinoschisis Spinocerebellaire ataxia Spondylo-epimetafysaire dyplasie (SEMD) Ziekte van Norrie Coffin Lowry syndroom Hunter syndroom Hypophosphatemische rachitis Lesch Nyhan syndroom Mohr-Tranebjaerg Ohdo syndroom SOX

21 PGD Nederland / Jaarverslag X-gebonden multipele congenitale afwijkingen door mutatie in PIGA-gen Barth syndroom Ectodermale dysplasie Leri Weill dyschondrosteosis Lujan Frijns syndroom Pelizaeus Merzbacher syndroom Autosomaal dominant (geslachtsbepaling) Erfelijke borst- en eierstokkanker (BRCA) Mitochondrieel (geslachtsbepaling) Leber Heriditaire Opticus Neuropathie (LHON) Structurele chromosoomafwijking Reciproke translocaties Robertsoniaanse translocaties Deleties Inserties Inversies Reciproke en Robertsoniaanse translocatie Recidiverende trisomie Mozaïek Turner syndroom Gen Aantal paren Aantal cycli MUMC+ Paren MUMC+ Cycli UMCU Paren UMCU Cycli UMCG Paren UMCG Cycli AMC Paren AMC Cycli FISH Array Structurele chromosoomafwijking Robertsoniaanse translocatie Reciproke translocatie Robertsoniaanse en reciproke translocatie Deleties Array

22 PGD Nederland / Jaarverslag tabel // aantal zwangerschappen en kinderen geboren na pgd cumulatief tot en met Zwangerschappen Positieve zwangerschapstest Twee maal zwanger na PGD Drie maal zwanger na PGD positieve zwangerschapstesten Klinische zwangerschappen met positieve hartactie Doorgaande zwangerschappen > weken Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschappen > weken FISH Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschappen > weken Array Positieve zwangerschapstest Doorgaande zwangerschappen > weken Verloop doorgaande zwangerschappen > weken Zwangerschapsafbreking Bevallingen Immatuur (- weken) Prematuur (- weken) Aterme (> weken) Geborenen Eenlingen Tweelingen Drielingen Levendgeborenen Jongens Meisjes Doodgeborenen tabel // bijzonderheden tijdens de zwangerschap en perinataal Jaar Indicatie BRCA Split hand foot malformation Erfelijke maagkanker Spinale spieratrofie (SMA) Glycogeen stapelingsziekte type B Ziekte van Huntington Spinocerebellaire ataxie (SCA) Familiaire adenomateuze polyposis coli (FAP) Hemofilie A Spinale spieratrofie (SMA) Ziekte van Huntington Hemofilie A Reciproke translocatie Fragiele X Methode FISH FISH FISH Bijzonderheid weken jongen geboren met VSD. + weken jongen geboren met congenitale afwijkingen. Prematuur gebroken vliezen bij weken, zwangerschap afgebroken. Echoschopisch onderzoek weken exencephalie, zwangerschap afgebroken. Prenatale diagnostiek trisomie, zwangerschap afgebroken. Prenatale diagnostiek trisomie, zwangerschap afgebroken. Meisje (deel van tweeling) met multipele congenitale afwijkingen tgv een mozaïek. Tweelingzwangerschap, eerste kind partus immaturus bij weken, waarna cerclage van de cervix. Tweede kind partus immaturus bij weken, jongen overleden. Meisje met trisomie. Tweelingzwangerschap met daarnaast acardiacus, twee gezonde jongens geboren bij weken. Meisje met eenzijdige cheiloschizis. Meisje (deel van tweeling) met congenitale heupdysplasie. Intra-uterien overlijden van een jongen bij weken. Drielingzwangerschap na plaatsing van twee embryo s. Intra-uterien overlijden van een meisje, gevolgd door partus prematurus bij weken (een levende zoon en een levende dochter).

23 PGD Nederland / Jaarverslag van papier naar digitaal

24 colofon Tekst Mw. drs. M. van Deursen-Luijten, MUMC+ Mw. prof. dr. C.E.M. de Die-Smulders, MUMC+ Data Mw. L. Amory-van Wissen, MUMC+ Mw. dr. E. Coonen, MUMC+ J. Dreesen, MUMC+ Mw. dr. M. Meijer-Hoogeveen, UMCU Mw. C. Simcox, UMCU Mw. J. de Vreeden-Elbertse, UMCU Mw. dr. J. van Echten-Arends, UMCG Mw. N. Theusink-Kirchhoff, UMCG Mw. drs. M. van den Berg, AMC Mw. dr. P. Lakeman, AMC Tekstredactie Mw. J. Maszewski, MUMC+ Fotografie Guill. Wolfs (cover) Precious Moments (pagina ) Joey Roberts (pagina + ) Vormgeving Ontwerpburo Bertus, Maastricht Met dank aan Familie Wolfs-Herzberg Marjolein Bastin-Smit Marleen van der Sangen Familie Kemna Redactieadres MUMC+ afdeling Klinische Genetica Mw. J. Maszewski Postbus AZ Maastricht judith.maszewski@mumc.nl Website

PGD Nederland Jaarverslag 2014

PGD Nederland Jaarverslag 2014 PGD Nederland Jaarverslag 2014 PGD Nederland 2 Jaarverslag 2014 2014 was een jaar van groei, verandering en voorbereiding op nog meer groei in de PGD, die in 2015 gerealiseerd zal worden samen met onze

Nadere informatie

Jaarverslag PGD Nederland 2011

Jaarverslag PGD Nederland 2011 Dit is alweer het vierde PGD-jaarverslag en het eerste jaarverslag met het nieuwe logo van PGD Nederland. Het ontwerp is van de hand van Muis Mücher Grafische Vormgeving & Illustraties. Muis legt uit:

Nadere informatie

Jaarverslag PGD Nederland 2010

Jaarverslag PGD Nederland 2010 Jaarverslag PGD Nederland Prachtige Groei Doorgemaakt (PGD) Dit derde jaarverslag van PGD (= Preïmplantatie Genetische Diagnostiek) Nederland staat in alle opzichten in het teken van groei. Groei is aan

Nadere informatie

Jaarverslag PGD Nederland 2009

Jaarverslag PGD Nederland 2009 Jaarverslag PGD Nederland Voor u ligt het het jaarverslag Preïmplantatie Genetische Diagnostiek (PGD). Dit is het tweede separate jaarverslag PGD. Het eerste verscheen in en betrof de resultaten van het

Nadere informatie

Jaarverslag PGD Nederland 2012

Jaarverslag PGD Nederland 2012 Jaarverslag PGD Nederland De dilemma s bij het kiezen voor selectie Met dit jaarverslag van PGD Nederland wordt het eerste lustrum gevierd van de afspraken die in zijn gemaakt met staatssecretaris Bussemaker

Nadere informatie

Laboratorium Klinische Genetica Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15

Laboratorium Klinische Genetica Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15 Laboratorium Klinische Genetica Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15 0 Postadres: Postbus 5800 6202 AZ Maastricht Afleveradres koeriers: Noordgebouw Joseph Bechlaan 113 6229

Nadere informatie

PGD Nederland Jaarverslag 2015

PGD Nederland Jaarverslag 2015 PGD Nederland Jaarverslag 2015 Colofon Voorwoord Karin Burhenne BC Communicatie Tekst- en eindredactie Mw. prof. dr. C. de Die-Smulders MUMC+ Mw. drs. M. van Deursen MUMC+ Tekstredactie Mw. J. Maszewski

Nadere informatie

neginnro GCMU UMC Utrecht + sterdam C m M A U C t MA strich aa M Jaarverslag 2016

neginnro GCMU UMC Utrecht + sterdam C m M A U C t MA strich aa M Jaarverslag 2016 Ma ast Am st er C richt UMC+ AMC UM Ut Jaarverslag 2016 t c e r h m a d UMC Gr on ing en Colofon Voorwoord Karin Burhenne BC Communicatie Tekst- en eindredactie Mw. prof. dr. C. de Die-Smulders MUMC+ Mw.

Nadere informatie

Kanker en Erfelijkheid

Kanker en Erfelijkheid Kanker en Erfelijkheid Em. Prof. dr. Joep Geraedts Gezondheidsuniversiteit Maastricht 3 december 2014 Borstkanker Kans op borstkanker afhankelijk van leeftijd waarop puberteit begint Jaarlijks bij ongeveer

Nadere informatie

Embryoselectie oftewel PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek)

Embryoselectie oftewel PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Embryoselectie oftewel PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Joep Geraedts Hoofd afdeling Klinische Genetica azm Lezing Gent 14-01-2011 ALTERNATIEVEN VOOR PAREN MET EEN VERHOOGD RISICO Het risico

Nadere informatie

M a a s t r i c h t U M C + U M C U t r e c h t Jaarverslag A m s t e r d a m U M C 2017 U M C G r o n i n g e n

M a a s t r i c h t U M C + U M C U t r e c h t Jaarverslag A m s t e r d a m U M C 2017 U M C G r o n i n g e n M a a s t U M C r i c U h t t r U e c M h C t Jaarverslag A m s t e r d a m U M C e n U M C G r o n i n g + Colofon Tekst- en eindredactie Mw. prof. dr. C. de Die-Smulders Maastricht UMC+ Mw. drs. M. van

Nadere informatie

Preïmplantatie Genetische Diagnostiek

Preïmplantatie Genetische Diagnostiek Preïmplantatie Genetische Diagnostiek (bijlage bij de brochure IVF) in samenwerking met 1 Inhoud Voor wie is PGD? 3 Hoe verloopt een PGD-behandeling? 3 Wat zijn de kansen? 5 Wat kan er onderzocht worden?

Nadere informatie

PGD pre-implantatie genetische diagnose

PGD pre-implantatie genetische diagnose PGD pre-implantatie genetische diagnose Technische en klinische aspecten Joris R Vermeesch & Thomy de Ravel We willen een gezond kindje Preconceptionele genetische counselling Erfelijke ziekte of aangeboren

Nadere informatie

Obstetrie en Gynaecologie PGD

Obstetrie en Gynaecologie PGD Obstetrie en Gynaecologie PGD Pre-implantatie Genetische Diagnostiek Inhoud Inleiding 1 Voor wie is de PGD 1 Hoe verloopt een PGD behandeling 2 Wat zijn de kansen 4 Welke aandoeningen kunnen onderzocht

Nadere informatie

Jaarverslag PGD Nederland. 2008 en cumulatief overzicht 1995-2008. special edition

Jaarverslag PGD Nederland. 2008 en cumulatief overzicht 1995-2008. special edition Jaarverslag PGD Nederland special edition en cumulatief overzicht Deze uitgave van Dezen en Genen is geheel gewijd aan PGD (Preïmplantatie Genetische Diagnostiek). Sinds werd jaarlijks verslag gedaan van

Nadere informatie

Pré-implantatie Genetische Diagnostiek brochure nr. 13

Pré-implantatie Genetische Diagnostiek brochure nr. 13 Pré-implantatie Genetische Diagnostiek brochure nr. 13 Inleiding De wetenschap staat niet stil. Een aantal jaar geleden is er een nieuwe methode ontwikkeld die het mogelijk maakt om ernstige erfelijke

Nadere informatie

Kinderwens en Cardiogenetische aandoeningen Dr. Yvonne Arens, klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica, MUMC+

Kinderwens en Cardiogenetische aandoeningen Dr. Yvonne Arens, klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica, MUMC+ Kinderwens en Dr. Yvonne Arens, klinisch geneticus Afdeling Klinische Genetica, MUMC+ Kinderwens en cardiogenetische aandoeningen : de keuzes Spontaan zwanger worden met het aanvaarden van het risico Spontaan

Nadere informatie

Bij PGD wordt een embryo dat is ontstaan

Bij PGD wordt een embryo dat is ontstaan 3 Diagnostiek, screening en voorzorg Paren die een hoog risico hebben op een kind met een ernstige erfelijke aandoening en een gezond (biologisch eigen) kind willen krijgen, hebben de keuze tussen prenatale

Nadere informatie

Voorkomen net zo belangrijk als genezen?

Voorkomen net zo belangrijk als genezen? Voorkomen net zo belangrijk als genezen? Ervaringen met brede dragerschapsscreening (via huisarts) in noorden van Nederland Irene M. van Langen ZZ-dag Nieuwegein 28-02-2018 Brede dragerschapsscreening:

Nadere informatie

Prenatale diagnose & neurologische aandoeningen :

Prenatale diagnose & neurologische aandoeningen : Prenatale diagnose & neurologische aandoeningen : nieuwe ontwikkelingen We willen een gezond kindje Preconceptionele genetische counselling : Erfelijke ziekte of aangeboren afwijking bij : - vorig kind

Nadere informatie

patiëntsticker / volledig invullen

patiëntsticker / volledig invullen AANVRAAGFORMULIER VOOR MOLECULAIR GENETISCH ONDERZOEK Eigennaam + voorletters Naam echtgenoot / partner Straatnaam en huisnummer Postcode en woonplaats Geboortedatum Geslacht Burgerservicenummer patiëntsticker

Nadere informatie

Family cancer syndroms and cancer risk. Martine Folsche, verpleegkundig specialist Erasmus MC Kanker Instituut

Family cancer syndroms and cancer risk. Martine Folsche, verpleegkundig specialist Erasmus MC Kanker Instituut Family cancer syndroms and cancer risk Martine Folsche, verpleegkundig specialist Erasmus MC Kanker Instituut Disclosure belangen Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relatie

Nadere informatie

Algemene aspecten van erfelijkheid. Waarom is kennis over erfelijke aspecten van een ziekte belangrijk? Wanneer erfelijkheidsadvies/onderzoek?

Algemene aspecten van erfelijkheid. Waarom is kennis over erfelijke aspecten van een ziekte belangrijk? Wanneer erfelijkheidsadvies/onderzoek? Erfelijke nierziekten: algemene aspecten van erfelijkheid, overerving en erfelijkheidsadvies Nine Knoers Klinisch Geneticus Commissie Erfelijke Nierziekten NVN 4 november 2006 HUMAN GENETICS NIJMEGEN Inhoud

Nadere informatie

Aanvraagformulier Moleculair Genetisch Onderzoek

Aanvraagformulier Moleculair Genetisch Onderzoek Aanvraagformulier Moleculair Genetisch Onderzoek Persoonsgegevens / Ruimte voor ponsplaatje BSN nummer Afdeling Genetica Sectie Genoomdiagnostiek Naam Adres Telefoon Geboortedatum Geslacht Ziektekostenverzekeraar

Nadere informatie

Inzicht hebben in veel voorkomende patronen van overerving. Professor Martina Cornel and professor Heather Skirton Gen-Equip Project

Inzicht hebben in veel voorkomende patronen van overerving. Professor Martina Cornel and professor Heather Skirton Gen-Equip Project Inzicht hebben in veel voorkomende patronen van overerving Professor Martina Cornel and professor Heather Skirton Gen-Equip Project Leerdoelen Inzicht hebben in de drie belangrijkste patronen van overerving

Nadere informatie

Kinderwens spreekuur Volendam

Kinderwens spreekuur Volendam Kinderwens spreekuur Volendam Voor wie is deze folder? Deze folder is voor mensen afkomstig uit Volendam met kinderwens. Wat is het kinderwens spreekuur? Het spreekuur is een samenwerking tussen de afdelingen

Nadere informatie

BRCA themamiddag, zaterdag 31 oktober 2015. UMCG expertisecentrum borst - eierstokkanker. Welkom

BRCA themamiddag, zaterdag 31 oktober 2015. UMCG expertisecentrum borst - eierstokkanker. Welkom BRCA themamiddag, zaterdag 31 oktober 2015 UMCG expertisecentrum borst - eierstokkanker Welkom BRCA themamiddag, zaterdag 31 oktober 2015 UMCG expertisecentrum borst - eierstokkanker Welkom, namens de

Nadere informatie

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden?

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? 21 mei 2011 Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? Drs. Inge Smeets PGD arts en arts-onderzoeker Maastricht Universitair Medisch Centrum Themamiddag Jong en BRCA Borstkankervereniging

Nadere informatie

PERSONTMOETING 18 mei 2005 Geboorte van de eerste HLA baby s

PERSONTMOETING 18 mei 2005 Geboorte van de eerste HLA baby s Partner Universitaire Associatie Brussel Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel PERSONTMOETING 18 mei 2005 Geboorte van de eerste HLA baby s Het programma Preimplantatie Genetische Diagnose

Nadere informatie

Resultaten van de IVF behandeling in Maastricht

Resultaten van de IVF behandeling in Maastricht Resultaten van een IVF-behandeling kunt u in vele boeken, tijdschriften, folders en websites vinden. Het is niet eenvoudig om resultaten van het ene centrum met die van andere centra te vergelijken. Dat

Nadere informatie

Vraag & Antwoord over PLN. Dr. P.A. van der Zwaag Landelijke dag Erfelijke Hartaandoeningen 29 oktober 2016

Vraag & Antwoord over PLN. Dr. P.A. van der Zwaag Landelijke dag Erfelijke Hartaandoeningen 29 oktober 2016 Vraag & Antwoord over PLN Dr. P.A. van der Zwaag Landelijke dag Erfelijke Hartaandoeningen 29 oktober 2016 Indeling 1. Preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD) en andere mogelijkheden rondom de zwangerschap

Nadere informatie

Erfelijkheid: nieuwe DNA testen en dilemma s die daarbij horen NVN Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014

Erfelijkheid: nieuwe DNA testen en dilemma s die daarbij horen NVN Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014 Erfelijkheid: nieuwe DNA testen en dilemma s die daarbij horen NVN Nederlandse Nierdag 4 oktober 2014 Nine Knoers Afdeling Medische Genetica Overzicht presentatie Algemene principes genetica Belang van

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2006

IVF-cijfers per centrum 2006 IVF-cijfers per centrum 2006 J. Kremer, 19-10-2007 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2006 van alle centra van Nederland. Voor de 4 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten Vanaf

Nadere informatie

Keuzes bij kinderwens onder andere PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Namens de werkgroep PGD azm Congres BVN 18 april 2009

Keuzes bij kinderwens onder andere PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Namens de werkgroep PGD azm Congres BVN 18 april 2009 Keuzes bij kinderwens onder andere PGD (Preimplantatie Genetische Diagnostiek) Dr. Christine de Die-Smulders afdeling Klinische Genetica MUMC+ Namens de werkgroep PGD azm Congres BVN 18 april 2009 Zomer

Nadere informatie

Workshop DNA-schade. Erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker: met welk doel? Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCGroningen

Workshop DNA-schade. Erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker: met welk doel? Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCGroningen Workshop DNA-schade Erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker: met welk doel? Dr. Jan C. Oosterwijk klinisch geneticus, UMCGroningen Erfelijkheidsonderzoek ging over Down syndroom, Duchenne spierdystrofie,

Nadere informatie

IVF-cijfers per centrum 2007

IVF-cijfers per centrum 2007 IVF-cijfers per centrum 2007 J. Kremer, december 2008 Hier vindt u de IVF-cijfers van 2007 van alle centra van Nederland. Voor de 5 e keer zijn ook de meerlingen meegenomen. Leeswijzer IVF-resultaten Vanaf

Nadere informatie

Hoofdkantoor. Nr. Materiaal of product Verrichting / Onderzoeksmethode Intern referentienummer. Flexibele scope* Moleculaire Genetica

Hoofdkantoor. Nr. Materiaal of product Verrichting / Onderzoeksmethode Intern referentienummer. Flexibele scope* Moleculaire Genetica Einthovenweg 20 2333 ZC Nederland Hoofdkantoor Flexibele scope* Moleculaire Genetica 1 DNA Bepaling HCHWA-D, een specifieke vorm erfelijke hersenbloedingen AM 001/ 119M, 121M, 125M, 129M, 132M en 145M

Nadere informatie

De agenda van de patiënt Een haalbare kaart?

De agenda van de patiënt Een haalbare kaart? VOOR ZELDZAME EN GENETISCHE AANDOENINGEN De agenda van de patiënt Een haalbare kaart? Nationale Conferentie Zeldzame Aandoeningen 2017 ONDERZOEK OP DE AGENDA Nieuwegein, 28 februari 2017 Cor Oosterwijk

Nadere informatie

Genetic Counseling en Kanker

Genetic Counseling en Kanker Genetic Counseling en Kanker (erfelijke en familiaire kanker in de praktijk) dr Rolf Sijmons, klinisch geneticus afdeling Genetica UMC Groningen (Theoretische en) Practische aspecten Erfelijke Kanker Counseling

Nadere informatie

Omdat PGD voorafgaand aan de zwangerschap plaatsvindt, kan het gezien worden

Omdat PGD voorafgaand aan de zwangerschap plaatsvindt, kan het gezien worden Samenvatting Preïmplantatie genetische diagnostiek Preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD) is het onderzoeken van een cel die afgenomen is van een embryo in vitro (of een eicel vóór de bevruchting)

Nadere informatie

ERFELIJKHEID EN ZIEKTE. H.H. TAN, arts 2015

ERFELIJKHEID EN ZIEKTE. H.H. TAN, arts 2015 ERFELIJKHEID EN ZIEKTE H.H. TAN, arts 2015 1B ERFELIJKHEID EN ZIEKTE 2 DNA (Desoxyribo Nucleïnezuur (acid)) - Bestaat uit 2 nucleotide ketens, - Bevat 4 basen: A = adenine C = cytosine - Is opgerold tot

Nadere informatie

Wie is er genetisch normaal? Centrum voor Menselijke Erfelijkheid

Wie is er genetisch normaal? Centrum voor Menselijke Erfelijkheid Wie is er genetisch normaal? Koen Devriendt Centrum voor Menselijke Erfelijkheid prenatale diagnose klassieke karyotypering variatie is minimaal merker chromosoom translocatie inversie variabele banden

Nadere informatie

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2015

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2015 COIG cursusdag klinische genetica in de interne geneeskunde Mee-naar-huis-neem boodschappen 2015 Hes Bredenoord Bongers & Deegens Helderman-van der Enden & Rennenberg Hoedemaekers & Postema Menko en Smorenburg

Nadere informatie

IVF-cijfers 2012. Hier vindt U de IVF cijfers van 2012 van alle centra in Nederland, waarbij voor de 10 e keer ook de meerlingen zijn meegenomen.

IVF-cijfers 2012. Hier vindt U de IVF cijfers van 2012 van alle centra in Nederland, waarbij voor de 10 e keer ook de meerlingen zijn meegenomen. IVF-cijfers 2012 Hier vindt U de IVF cijfers van 2012 van alle centra in Nederland, waarbij voor de 10 e keer ook de meerlingen zijn meegenomen. Leeswijzer IVF resultaten IVF resultaten zijn op verschillende

Nadere informatie

REGLEMENT SCHOLARSHIP 2015. Stichting het Prinses Beatrix Spierfonds

REGLEMENT SCHOLARSHIP 2015. Stichting het Prinses Beatrix Spierfonds REGLEMENT SCHOLARSHIP 2015 Stichting het Prinses Beatrix Spierfonds Algemeen De scholarships zijn er op gericht om jonge onderzoekers-in-spe (studenten) te interesseren voor onderzoek dat onder de doelstellingen

Nadere informatie

Verklarende Woordenlijst

Verklarende Woordenlijst 12 Verklarende Woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Juli 2008 Vertaald door Mies Wits-Douw en

Nadere informatie

embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters

embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters Toelichting bij informatie folder Informatie voor IVF/PGD patiënten Deze informatie folder is bedoeld voor alle IVF/PGD patiënten die geschikt zijn voor deelname aan dit onderzoek. Dit zijn de patiënten

Nadere informatie

Aangeboren hartafwijkingen en erfelijkheid

Aangeboren hartafwijkingen en erfelijkheid Aangeboren hartafwijkingen en erfelijkheid 13 november 2010 Klaartje van Engelen Klinische genetica Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat kunnen we met alle kennis over DNA en genen in de medische

Nadere informatie

Erfelijkheid & kanker. Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 11 april 2016

Erfelijkheid & kanker. Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 11 april 2016 Erfelijkheid & kanker Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 11 april 2016 Erfelijkheidsonderzoek wegwijzer voor de praktijk Historie van de genetica Mendel 1822-1884 DNA, Watson & Crick,

Nadere informatie

Prof. Dr. Diane De Neubourg Centrum voor Reproductieve Geneeskunde - UZA - Universiteit Antwerpen

Prof. Dr. Diane De Neubourg Centrum voor Reproductieve Geneeskunde - UZA - Universiteit Antwerpen Wat is er nieuw in de reproductieve geneeskunde? Prof. Dr. Diane De Neubourg Centrum voor Reproductieve Geneeskunde - UZA - Universiteit Antwerpen Overzicht 1. Fertiliteitspreservatie 2. Preïmplantatie

Nadere informatie

Nevenbevindingen NIPT In gesprek met de zwangere

Nevenbevindingen NIPT In gesprek met de zwangere Nevenbevindingen NIPT In gesprek met de zwangere Anneke Vulto-van Silfhout Klinisch geneticus i.o. Regionale bijeenkomst Stichting Prenatale screening regio Nijmegen 27 november 2017 Overzicht TRIDENT-2

Nadere informatie

Patiënteninformatie folder

Patiënteninformatie folder Patiënteninformatie folder Moleculair onderzoek naar verminderde ovariële reserve en embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters Engelse titel: Molecular studies on reduced ovarian reserve and

Nadere informatie

Rol patiënten bij biobanken. Dr. Tessa van der Valk Utrecht, 29 juni 2012

Rol patiënten bij biobanken. Dr. Tessa van der Valk Utrecht, 29 juni 2012 Rol patiënten bij biobanken Dr. Tessa van der Valk Utrecht, 29 juni 2012 Aangesloten organisaties Stichting AA & PNH Contactgroep Autosomaal Dominante Cerebellaire Ataxia Vereniging Nederland (ACDA) Anosmie

Nadere informatie

Klinische Genetica, Clinical Genomics Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15

Klinische Genetica, Clinical Genomics Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15 Klinische Genetica, Clinical Genomics Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15 Postadres: Postbus 5800 6202 AZ Maastricht Afleveradres koeriers: Noordgebouw Joseph Bechlaan 113

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1

Inhoud. Voorwoord. Over de auteurs. 1 Inleiding 1 Voorwoord Over de auteurs V XIII 1 Inleiding 1 2 Anamnese 3 2.1 Inleiding 3 2.2 Specifieke anamnese 3 2.3 Algemene anamnese 3 2.4 Ontwikkelingsanamnese 4 2.5 Voorgeschiedenis 4 2.6 Familieanamnese 5 3

Nadere informatie

PGD extra waakzaamheid is geboden om ongewenste voorvallen te voorkomen bij deze complexe behandeling in het laboratorium

PGD extra waakzaamheid is geboden om ongewenste voorvallen te voorkomen bij deze complexe behandeling in het laboratorium TRIP Biovigilantie Symposium 2018 PGD extra waakzaamheid is geboden om ongewenste voorvallen te voorkomen bij deze complexe behandeling in het laboratorium Dr. John Dumoulin, klinisch embryoloog, hoofd

Nadere informatie

ONDERZOEK IN VLOKKEN OF VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN

ONDERZOEK IN VLOKKEN OF VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN ONDERZOEK IN VLOKKEN OF VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN ONDERZOEK IN VLOKKEN E VRUCHTWATER BIJ ECHOAFWIJKINGEN Afdeling Genetica UMCG 2 Onderzoek in vlokken of in vruchtwater bij echoafwijkingen. U bent

Nadere informatie

Overzicht DNA-diagnostiek in Nederland (24 februari 2009) 1/1

Overzicht DNA-diagnostiek in Nederland (24 februari 2009) 1/1 Overzicht DNA-diagnostiek in Nederland ( februari 009) / Overzicht DNA-diagnostiek in Nederland ( februai 009) Richtlijn voor uitslagtermijnen prenatale diagnostiek analyseren van een in de familie bekende

Nadere informatie

Hoe zijn genetische factoren geassocieerd met ziekten en aandoeningen?

Hoe zijn genetische factoren geassocieerd met ziekten en aandoeningen? Genetische factoren De determinant, gezondheidsgevolgen en oorzaken Hoe zijn genetische factoren geassocieerd met ziekten en aandoeningen? Erfelijke aandoeningen en multifactoriële ziekten Erfelijke aandoeningen

Nadere informatie

Prenataal testen voor genetische aandoeningen begrijpen. Professor Martina Cornel & Professor Heather Skirton Gen-Equip Project.

Prenataal testen voor genetische aandoeningen begrijpen. Professor Martina Cornel & Professor Heather Skirton Gen-Equip Project. Prenataal testen voor genetische aandoeningen begrijpen Professor Martina Cornel & Professor Heather Skirton Gen-Equip Project. Prenataal testen verwijst naar het testen van de foetus tijdens de zwangerschap

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EH Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Infoblad. Chromosoomafwijkingen. Chromosoomafwijkingen, wat zijn dat eigenlijk? En waardoor ontstaan ze? Hierover lees je in dit infoblad.

Infoblad. Chromosoomafwijkingen. Chromosoomafwijkingen, wat zijn dat eigenlijk? En waardoor ontstaan ze? Hierover lees je in dit infoblad. Chromosoomafwijkingen Chromosoomafwijkingen, wat zijn dat eigenlijk? En waardoor ontstaan ze? Hierover lees je in dit infoblad. Chromosomen In het lichaam zitten heel veel cellen. De cellen zijn de bouwstenen

Nadere informatie

Prenatale diagnostiek Klinische en ethische uitdagingen. Sandra Janssens

Prenatale diagnostiek Klinische en ethische uitdagingen. Sandra Janssens Prenatale diagnostiek Klinische en ethische uitdagingen Sandra Janssens Invasief Prenataal onderzoek Vlokkentest Vruchtwaterpunctie (Navelstrengpunctie) Preïmplantatie Genetische Diagnostiek (PGD) Prenataal

Nadere informatie

Tentamen Van Mens tot Cel

Tentamen Van Mens tot Cel Tentamen Van Mens tot Cel 1. Hans en Tineke willen graag een kindje. Zowel de ouders van Hans als de ouders van Tineke zijn beide drager van een autosomaal recessieve ziekte. Wat is de kans dat Hans en

Nadere informatie

GENETISCHE COUNSELING SYLVIA DE NOBELE, GENETISCH COUNSELOR CENTRUM MEDISCHE GENETICA, UZGENT (CMGG) FAPA 19/11/2016

GENETISCHE COUNSELING SYLVIA DE NOBELE, GENETISCH COUNSELOR CENTRUM MEDISCHE GENETICA, UZGENT (CMGG) FAPA 19/11/2016 GENETISCHE COUNSELING SYLVIA DE NOBELE, GENETISCH COUNSELOR CENTRUM MEDISCHE GENETICA, UZGENT (CMGG) FAPA 19/11/2016 INHOUD 1. Erfelijke dikkedarmkanker 2. Betrokken genen en overerving 3. DNA, chromosomen

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst 12 Verklarende woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Januari 2008 Gesteund door EuroGentest, NoE

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Erfelijkheidsonderzoek anno 2015. Lizet van der Kolk klinisch geneticus 11-06-2015

Erfelijkheidsonderzoek anno 2015. Lizet van der Kolk klinisch geneticus 11-06-2015 Erfelijkheidsonderzoek anno 2015 Lizet van der Kolk klinisch geneticus 11-06-2015 Erfelijkheidsonderzoek Bij wie, hoe en waarom? Consequenties en belang voor patiënt(e) en familieleden Nieuwe ontwikkelingen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 0 5 44 Geestelijke gezondheidszorg 9 33 Prenatale screening Nr. 35 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Counseling over QF-PCR en array. Caroline Bax en Eva Pajkrt, perinatologen VUMC en AMC

Counseling over QF-PCR en array. Caroline Bax en Eva Pajkrt, perinatologen VUMC en AMC Counseling over QF-PCR en array Caroline Bax en Eva Pajkrt, perinatologen VUMC en AMC Inleiding Conventionele chromosoom analyse wordt sinds de jaren 60 gebruikt. Cytogenetische diagnose: Aneuploidie (On)gebalanceerde

Nadere informatie

Resultaten van 10 jaar preïmplantatiegenetische diagnostiek in Nederland

Resultaten van 10 jaar preïmplantatiegenetische diagnostiek in Nederland Oorspronkelijke stukken Resultaten van 10 jaar preïmplantatiegenetische diagnostiek in Nederland c.e.m.de die-smulders, j.a.land, j.c.f.m.dreesen, e.coonen, j.l.h.evers en j.p.m.geraedts* Preïmplantatiegenetische

Nadere informatie

Counseling bij situs inversus

Counseling bij situs inversus Counseling bij situs inversus Klinische Genetica, 2018 S. Alsters, AIOS Inhoud Genetische counseling Situs afwijkingen Onderliggende genetische afwijking Primaire ciliaire dyskinesie Monogenetische oorzaken

Nadere informatie

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2013

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2013 COIG cursusdag klinische genetica in de interne geneeskunde Mee-naar-huis-neem boodschappen 2013 Bredenoord, Deegens, Helderman-van der Enden, Hes, Knoers, Menko, Rennenberg, van Tintelen, Vasen, Wilde

Nadere informatie

Nr. 135 Brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nr. 135 Brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 25424 Geestelijke gezondheidszorg 29323 Prenatale screening Nr. 135 Brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 23 september

Nadere informatie

Geen diagnose. Genetische vroegdiagnostiek vanuit een multidisciplinaire poli. Dr. M-J.H van den Boogaard, klinisch geneticus

Geen diagnose. Genetische vroegdiagnostiek vanuit een multidisciplinaire poli. Dr. M-J.H van den Boogaard, klinisch geneticus Geen diagnose Genetische vroegdiagnostiek vanuit een multidisciplinaire poli Dr. M-J.H van den Boogaard, klinisch geneticus UMC Utrecht Genetica @UMCUGenetica Thijs 11 jaar 2007: karyotypering 47, XXY

Nadere informatie

Erfelijkheid & kanker. Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 13 maart 2018

Erfelijkheid & kanker. Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 13 maart 2018 Erfelijkheid & kanker Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 13 maart 2018 Erfelijkheidsonderzoek wegwijzer voor de praktijk Historie van de genetica Mendel 1822-1884 DNA, Watson & Crick,

Nadere informatie

Mannen en BRCA1/2. Ingrid van Kessel/Conny van der Meer genetisch consulenten, afdeling Klinische Genetica Erasmus MC Rotterdam 18 april 2009

Mannen en BRCA1/2. Ingrid van Kessel/Conny van der Meer genetisch consulenten, afdeling Klinische Genetica Erasmus MC Rotterdam 18 april 2009 Mannen en BRCA1/2 Ingrid van Kessel/Conny van der Meer genetisch consulenten, afdeling Klinische Genetica Erasmus MC Rotterdam 18 april 2009 Rudi van Dantzig Danser en choreograaf Risico borstkanker Bevolkingsrisico

Nadere informatie

Genetische counseling Dementie

Genetische counseling Dementie Genetische counseling Dementie Desiderius Erasmus Alois Alzheimer Erfelijkheid en Dementie Genen in Alzheimer en Frontotemporale Dementie Genetische counseling : waarom, wie, wat, wanneer, hoe? Welk nut

Nadere informatie

M.J.A. Alleman, MDL arts 22 december 2009

M.J.A. Alleman, MDL arts 22 december 2009 M.J.A. Alleman, MDL arts 22 december 2009 1 3 1 4 5 2 Risico ColoRectaalCarcinoom 6 7 3 Terminologie Syndroom van Lynch (HNPCC) Vermoedelijk syndroom van Lynch Familiaire darmkanker Sporadische darmkanker

Nadere informatie

De rol van de pathologie en genetica bij de herkenning van Lynch syndroom

De rol van de pathologie en genetica bij de herkenning van Lynch syndroom De rol van de pathologie en genetica bij de herkenning van Lynch syndroom Marjolijn Ligtenberg Laboratorium specialist klinische genetica Klinisch moleculair bioloog in de Pathologie VAP dag 28-3-2017

Nadere informatie

Prenatale array CGH Counseling en voorbeelden

Prenatale array CGH Counseling en voorbeelden Prenatale array CGH Counseling en voorbeelden Merel van Maarle,klinisch geneticus AMC Mariet Elting,klinisch geneticus VUmc Regionale bijeenkomst 17 december 2012 Stand van zaken VUmc/AMC Zwangerschap

Nadere informatie

Erfelijkheid & kanker. Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 13 maart 2017

Erfelijkheid & kanker. Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 13 maart 2017 Erfelijkheid & kanker Titia Brouwer Maatschappelijk werker Afdeling Genetica 13 maart 2017 Erfelijkheidsonderzoek wegwijzer voor de praktijk Historie van de genetica Mendel 1822-1884 DNA, Watson & Crick,

Nadere informatie

Contact. Steeds meer kans op een goede diagnose. Klinisch geneticus Christine de Die:

Contact. Steeds meer kans op een goede diagnose. Klinisch geneticus Christine de Die: JUNI 2014 NUMMER 2 Contact Klinisch geneticus Christine de Die: Steeds meer kans op een goede diagnose Verder op twee wielen Zelfstandig worden: jongeren met een spierziekte Osteoporose: is er iets aan

Nadere informatie

Genetische diversiteit. Eric Legius Centrum voor Menselijke Erfelijkheid UZLeuven

Genetische diversiteit. Eric Legius Centrum voor Menselijke Erfelijkheid UZLeuven Genetische diversiteit Eric Legius Centrum voor Menselijke Erfelijkheid UZLeuven Hindorff et al. 2018 Veeramah, 2014 Genepool en allelen Allelfrequentie: frequentie van een bepaald allel in de genepool

Nadere informatie

trisomie 13 en trisomie 18: de prenatale diagnose

trisomie 13 en trisomie 18: de prenatale diagnose trisomie 13 en trisomie 18: de prenatale diagnose Katelijne Bouman, klinisch geneticus Afdeling Genetica Universitair Medisch Centrum Groningen Trisomie 13 en 18: de prenatale diagnose Geboorteprevalentie

Nadere informatie

Workshop Patiënten dag 18 mei 2019 Bewegingsstoornissen en erfelijkheid

Workshop Patiënten dag 18 mei 2019 Bewegingsstoornissen en erfelijkheid Genetics 1 Workshop Patiënten dag 18 mei 2019 Bewegingsstoornissen en erfelijkheid Fleur Vansenne/Corien Verschuuren Klinisch genetici UMCG Erfelijkheid 2 Waar denk je aan? Genetics Wat is genetisch onderzoek?

Nadere informatie

Laboratorium Klinische Genetica Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15

Laboratorium Klinische Genetica Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15 Laboratorium Klinische Genetica Maastricht Universitair Medisch Centrum buizenpost (MUMC): nr. 15 Postadres: Postbus 5800 6202 AZ Maastricht Afleveradres koeriers: Noordgebouw Joseph Bechlaan 113 6229

Nadere informatie

Mammacarcinoom en erfelijkheid. Dr. Marleen Kets, klinisch geneticus Afdeling genetica UMC St Radboud

Mammacarcinoom en erfelijkheid. Dr. Marleen Kets, klinisch geneticus Afdeling genetica UMC St Radboud Mammacarcinoom en erfelijkheid Dr. Marleen Kets, klinisch geneticus Afdeling genetica UMC St Radboud Mammacarcinoom Life time risk 12-13% Meest voorkomende kanker bij vrouwen Circa 20% hiervan heeft een

Nadere informatie

Erkende expertisecentra zeldzame aandoeningen

Erkende expertisecentra zeldzame aandoeningen Erkende expertisecentra zeldzame aandoeningen Om de kennis over zeldzame aandoeningen te vergroten wijst de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Expertisecentra aan. Daaronder zijn ook

Nadere informatie

Eind goed, al goed? Of ook nog erfelijkheidsonderzoek? Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMCU

Eind goed, al goed? Of ook nog erfelijkheidsonderzoek? Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMCU Eind goed, al goed? Of ook nog erfelijkheidsonderzoek? Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMCU Darmkanker in de familie? familie anamnese negatief: 85% -sporadische vorm- familie anamnese positief:

Nadere informatie

Voorbij het 1000$ Genoom van diagnostiek naar screening

Voorbij het 1000$ Genoom van diagnostiek naar screening Voorbij het 1000$ Genoom van diagnostiek naar screening Rolf Sijmons Afdeling Genetica Op weg naar het 1000$ Genoom Een gen codeert voor 1 of (meestal) meerdere eiwitten Al ons DNA samen is ons GENOOM

Nadere informatie

Erfelijkheid en nierziekten

Erfelijkheid en nierziekten Erfelijkheid en nierziekten 2 Inhoud Over deze brochure 4 1. Wat betekent erfelijk? 5 2. Hoe erft u een ziekte? 6 3. Verschillende vormen van overerven 7 4. Is uw nierziekte erfelijk? 11 5. DNA-onderzoek

Nadere informatie

Kinderwens en erfelijkheid

Kinderwens en erfelijkheid Kinderwens en erfelijkheid Wat als je een erfelijke ziekte kunt doorgeven Verzekeren en erfelijkheid 1 Erfelijke ziekte en kinderwens Willen jullie misschien kinderen? En heb jij, of heeft je partner,

Nadere informatie

Counseling en SEO met vermoeden hartafwijking. Vivian Schimmer

Counseling en SEO met vermoeden hartafwijking. Vivian Schimmer Counseling en SEO met vermoeden hartafwijking Vivian Schimmer Introductie Vivian Schimmer Werkzaam bij Aleida, praktijk voor verloskunde en echoscopie te Schiedam Werkzaam als verloskundige sinds 2001

Nadere informatie

Diagnosecodelijst Bekkenfysiotherapie

Diagnosecodelijst Bekkenfysiotherapie Diagnosecodelijst Bekkenfysiotherapie Hieronder vindt u de diagnosecodelijst bekkenfysiotherapie versie 1.0 1/6 09 6022 bekkenregio (incl. gluteaalstreek) Arthropathie/chondropahtie/meniscuslaesie 6422

Nadere informatie

LEIDRAAD ERFELIJKE TUMOREN BINNEN DE NEUROCHIRURGIE december 2009

LEIDRAAD ERFELIJKE TUMOREN BINNEN DE NEUROCHIRURGIE december 2009 LEIDRAAD ERFELIJKE TUMOREN BINNEN DE NEUROCHIRURGIE december 2009 deel 1: verwijsindicaties algemeen Nadere (genetische) diagnostiek is aangewezen indien een tumor/afwijking kan voorkomen in het kader

Nadere informatie

Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag PG/E-2848071 26 mei 2008

Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag PG/E-2848071 26 mei 2008 De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ons kenmerk Inlichtingen bij Doorkiesnummer Den Haag 26 mei 2008 Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Standpunt preïmplantatie

Nadere informatie

Spierziekten en genetica

Spierziekten en genetica Susan Peters, MSc Spierziekten en genetica Chromosomen en genen Ons lichaam is opgebouwd uit miljarden cellen. Zij ontstaan door celdeling. Eerst is er alleen een bevruchte eicel. Deze deelt zich in tweeën,

Nadere informatie

NIPT. Nascholing Counseling NIPT

NIPT. Nascholing Counseling NIPT NIPT Dr. Diane Van Opstal, Laboratoriumspecialist Klinische Genetica, Erasmus MC Dr. Maarten Knapen, gynaecoloog-perinatoloog Erasmus MC en medisch directeur SPSZN Nascholing Counseling NIPT Disclosure

Nadere informatie

12. PERINATAAL BELEID BIJ VERHOOGD RISICO OP AGS

12. PERINATAAL BELEID BIJ VERHOOGD RISICO OP AGS 12. PERINATAAL BELEID BIJ VERHOOGD RISICO OP AGS 1. Prenatale diagnostiek en behandeling met DXM Indicatie: Echtparen, die beiden drager zijn van een mutatie van de klassieke vorm van AGS. Als een van

Nadere informatie