OVEREENKOMST

Transcriptie

1 OVEREENKOMST Tussen DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES En DE COLLEGES VAN DE WEST FRIESE GEMEENTEN VAN DE REGIO NOORD-HOLLAND NOORD (Overeenkomst Afspraken Rijk gemeenten)

2 Problematiek Jeugd en Alcohol Het alcoholgebruik door jongeren is een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel in de politiek als in de media. Ook in de West Friese gemeenten wordt door (zeer jeugdige) jongeren stevig en vaak alcohol gedronken. Het extensieve gebruik van alcohol is naast een gezondheidsrisico ook een belangrijke risicofactor van geweld. De politiecijfers tonen aan dat er een stijgende trend van het aantal gepleegde geweldsdelicten vanaf 1998 is. Waar in veel regio s deze ontwikkeling tot staan is gebracht, neemt het aantal incidenten in de West Friese gemeenten nog steeds toe, ondanks individuele inspanningen van betrokken partijen. De volgende tendens is in West Friese gemeenten zichtbaar: 1. Een stijgende trend van het aantal geweldsdelicten. 2. De geweldsdelicten mishandeling en bedreiging komen het meest voor en worden het meest gepleegd in de nacht van zaterdag op zondag en in de nacht van vrijdag op zaterdag van 24:00 tot 06:00 uur. 3. Het geweld vindt vooral plaats in de uitgaanskernen. Overmatig drankgebruik door jongeren geeft veel overlast en is er een samenhang tussen alcohol en het plegen van criminaliteit (vooral geweldsdelicten en vernieling en vandalisme). De veiligheid neemt toe door een vermindering van het alcoholgebruik door jongeren! Tevens is zichtbaar dat 4. Door jongeren wordt op steeds jongere leeftijd voor het eerst alcohol gedronken. 5. Ouders hebben een grotere tolerantie ten aanzien van het alcoholgebruik van hun kinderen. 6. Jongeren (10-23 jr.) drinken vaak veel alcohol. Kortom een ontwikkeling die de nodige zorgen baart. Immers het drinken van (veel) alcohol op jonge leeftijd leidt tot onherstelbare orgaanschade (vooral de hersenen) en grotere risico s voor alcoholverslaving in de volwassenheid. De gezondheid van de jeugd is in het geding! Om aan de geschetste ontwikkeling in de West Friese gemeenten een halt toe te roepen, hebben de gemeenten, de Politie Noord-Holland Noord en het Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord gezamenlijk het initiatief genomen om deze thematiek op de politieke agenda te zetten. 2

3 Eind 2006 is daartoe het plan van aanpak Veilig Uitgaan opgesteld. Het plan betreft een integrale aanpak om geweld gerelateerd aan uitgaan terug te dringen. Door het sluiten van een Convenant tussen rijk en gemeenten over wederzijdse afspraken over alcoholmatiging, gerelateerd aan veiligheid, wordt een extra impuls gegeven aan de aanpak van het probleem. Partijen: 1. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), hierna te noemen De minister en 2. De colleges van de gemeenten Andijk, Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Medemblik, Opmeer, Schagen, Stede Broec, Wervershoof, hierna te noemen De gemeenten Overwegende: 1. Dat partijen er belang aan hechten zich gezamenlijk in te zetten om knelpunten bij de uitvoering van het landelijke en lokale veiligheidsbeleid aan te geven en afspraken te maken over mogelijke oplossingen en die uit te voeren, teneinde door alcoholmatiging de veiligheid in de regio te vergroten; 2. Dat partijen door middel van deze overeenkomst afspraken die zijn gemaakt tussen BZK en de hierboven genoemde gemeenten willen vastleggen; 3. Dat de afspraken geen inbreuk kunnen maken op de verplichtingen die voortvloeien uit wet- en regelgeving, verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties, evenals verplichtingen die voortvloeien uit lopende afspraken; 4. Dat partijen daarbij tot doel hebben om: - het landelijke en lokale veiligheidsbeleid te verbeteren; - te komen tot inzicht in de verantwoordelijkheidsverdeling en de inrichting van de veiligheidsketen; - de samenwerking tussen BZK en gemeenten te bevorderen; 5. Dat partijen bereid zijn hiervoor capaciteit ter beschikking te stellen; 3

4 Komen overeen: 1. Verplichtingen BZK BZK zal gelet op het grote belang dat partijen hechten aan de doelstellingen als genoemd in artikel 4 van de overwegingen zich maximaal inspannen om de problemen die de gemeenten bij het aanpakken van de veiligheidsproblematiek ondervinden op te lossen: Instrumenten en hulpmiddelen BZK zal zich, samen met het ministerie van Justitie (hierna Justitie), inspannen voor het (eenvoudiger maken van het) registreren van alcoholgebruik in politieregistratiesystemen. BZK kijkt samen met Justitie of een blaastest ingevoerd kan worden om bij aanhouding van bijvoorbeeld geweldsdelicten vast te stellen of een persoon al dan niet onder invloed is van alcohol en/of drugs (blaastesten worden nu alleen in het verkeer uitgevoerd). BZK kijkt samen met Justitie of het mogelijk is alcoholgebruik een rol te laten spelen in de afdoening van delicten, bijvoorbeeld in de vorm van strafverzwaring. BZK steunt en stimuleert het ministerie van VWS (hierna VWS) voor een aanpassing van de Drank en Horecawet (hierna DHW) die het voor gemeenten mogelijk maakt een inrichting tijdelijk te sluiten door de vergunning te schorsen, daar waar nu alleen het intrekken van de vergunning mogelijk is. BZK onderzoekt samen met VWS de mogelijkheden voor de overheveling van toezichthoudende bevoegdheden in het kader van de DHW naar gemeenten. BZK zal er zorg voor dragen dat een van de pilots die gehouden wordt in het kader van het overdragen van toezichthoudende bevoegdheden in het kader van de DHW naar gemeenten, in één of meer West Friese gemeenten van de regio Noord-Holland Noord zal plaatsvinden. In het kader van deze pilot worden vanuit het Rijk middelen en ondersteuning gegeven om deze extra handhavingstaak goed uit te voeren. BZK spant zich in om samen met VWS te zorgen voor gerichte inzet van de Voedsel en Warenautoriteit (hierna VWA) in de West Friese gemeenten (op basis van voorstellen van de gemeenten) onder voorbehoud dat deze gerichte inzet komt te vervallen op het moment dat een gemeente wordt geselecteerd voor deelname aan de pilot met betrekking tot de overdracht van toezichthoudende bevoegdheden. BZK bekijkt in samenwerking met Justitie en Jeugd en Gezin of gekomen kan worden tot een aanpak waarbij jongeren die onder invloed aangehouden worden, in plaats van een boete kunnen 4

5 kiezen voor een preventieve interventie waarbij de jongere en zijn ouders gewezen worden op de risico s van overmatig alcoholgebruik vanuit het perspectief van veiligheid en gezondheid. BZK spreekt indien nodig landelijke organisaties aan om samenwerking in de keten op lokaal en regionaal niveau te realiseren. Informatie en voorbeelden BZK zorgt samen met VWS en Justitie via inventarisatie / onderzoek voor goede voorbeelden van onder meer beleid, aanpak, voorlichting en regelingen (bijvoorbeeld APV s t.a.v. sluitingstijden, gebruik van alcohol in de openbare ruimte, etcetera), die ook bruikbaar zijn voor de gemeenten van de regio Noord-Holland Noord. BZK zal met de beschikbare kennis en expertise op landelijk niveau concrete vragen uit de regio beantwoorden ten aanzien van bijvoorbeeld: - mogelijkheden om ouders aan te spreken op (de gevolgen van) het overmatig drinkgedrag van hun kinderen; - mogelijkheden om de verkoop van alcohol aan kinderen onder de 16 in winkels tegen te gaan; - mogelijkheden om drinken van alcohol in sportkantines tegen te gaan. - informatie over de gevolgen van overmatig alcoholgebruik voor overlast, geweld en gezondheid. Samenwerking en organisatie BZK levert een vast aanspreekpunt voor de West Friese gemeenten. Deze contactpersoon levert kennis en expertise, capaciteit en inzet voor concrete vragen uit de regio. 2. Verplichtingen gemeenten Gemeenten zullen gelet op het grote belang dat partijen hechten aan de doelstellingen als genoemd in artikel 4 van de overwegingen zich maximaal inspannen om de problemen die zij bij het aanpakken van de veiligheidsproblematiek ondervinden op te lossen: Beleid en aanpak In regionaal verband wordt onder regie van de gemeenten en met behulp van een projectleider in dienst van het programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord, gekomen tot een plan van aanpak voor de problematiek van overmatig alcoholgebruik in relatie tot geweld en overlast. Daarbij worden ontwikkelingen, ervaringen en inzichten op landelijk niveau meegenomen. Het gaat dan met name om: 5

6 - inzichten over de aanpak van uitgaansgeweld die onder meer voortkomen uit de evaluatie van de kwaliteitsmeter veilig uitgaan en convenanten veilig uitgaan en vertalingen van buitenlandse ervaringen naar de Nederlandse context; - de richtlijn lokaal alcoholbeleid die binnenkort zal verschijnen en in het verlengde daarvan inzichten over de mogelijkheden die de DHW biedt en mogelijkheden voor het invullen van lokale regelgeving (APV); - inzichten en ervaringen vanuit landelijke pilots als die van de VWA ten aanzien van de aanpak van hokken en keten en registratie van - inzichten van locale ervaringen met alcoholgebruik bij aanhouding van verdachten van geweldsdelicten. - inzichten van locale ervaringen met paracommercie. Gemeenten zullen in regionaal verband vaststellen of en zo ja hoe meer uniformiteit aan te brengen is in lokale regelgeving (APV s). Onder meer ten aanzien van alcoholgebruik op de openbare weg. Gemeenten nemen aantoonbaar de regierol op zich bij de aanpak van overmatig alcoholgebruik door jongeren en de veiligheids- en gezondheidsproblemen die daaruit voortvloeien. Dit betekent onder meer dat de gemeenten in de regio individueel of in regionaal verband initiatieven nemen om: - te zorgen voor een aansluitende keten door vast te leggen wanneer welke partij aan zet is en wie wat doet. Bijvoorbeeld via vastgelegde protocollen, werk- en procesafspraken; - te zorgen voor een structuur voor overleg en afstemming tussen betrokken partijen in de keten over de aanpak en dit aansturen. Onder de regie van de gemeenten wordt een pilot opgezet waarbij inwoners binnen een buurt jongeren en andere ouders aanspreken op (overmatig) drankgebruik in de openbare ruimte en de overlast die daaruit voortkomt. Onder regie van de gemeenten wordt een systematiek van voorlichting aan jongeren en ouders over onwenselijke gevolgen van overmatig alcoholgebruik vanuit het perspectief van gezondheid en veiligheid ingevoerd. Doelstelling De overlast van jongeren is medio 2009 met 5 % afgenomen ten opzichte van Dit zal blijken uit de registratie van de politie, onder de categorieën geweldsmisdrijven en vernielingen. 1 De omvang van de groep jongeren in de leeftijd jaar die drinkt, zal in % kleiner zijn dan in Op dit moment wordt in politiesystemen alcoholgebruik nog niet geregistreerd. Hierdoor kan niet worden aangegeven of het resultaat van de doelstelling met alcoholmatiging samenhangt. De inzet is om het politieregistratiesysteem hierop aan te passen. 6

7 De startleeftijd waarop voor het eerst alcohol gedronken wordt, zal in 2009 niet lager zijn dan in De consumptie van alcohol door de groep jarigen zal in % lager zijn ten opzichte van Maatschappelijk effect Gestreefd wordt naar een toenemende bewustwording onder jongeren, ouders en alcoholaanbieders van het alcoholgebruik onder jongeren en de risico s en gevolgen hiervan. Samenwerking en organisatie Gemeenten leveren een vast aanspreekpunt voor BZK. Dit zijn de ambtenaren OOV van de West Friese gemeenten. Deze contactpersonen leveren kennis en expertise over de aanpak in de regio, leveren concrete knelpunten aan die voortkomen uit landelijk beleid, regelgeving en financiering als die zich voordoen, zorgen voor de beantwoording van vragen vanuit BZK en het leggen van contacten in de diverse gemeenten. 3. Procesafspraken a. Partijen zullen gedurende een jaar in de praktijk nagaan of zij kunnen komen tot uitvoering van de onder 1 en 2 aangegane verplichtingen. b. Daarbij worden ondervonden problemen benoemd en voorstellen voor oplossingen geformuleerd ter versterking van de veiligheid in de regio. c. BZK en de bij deze overeenkomst betrokken gemeenten overleggen periodiek over de voortgang van de uitvoering van de afspraken. 4. Hardheidsclausule a. Bij de uitvoering van een aantal afspraken zijn BZK en gemeenten afhankelijk van andere partijen, die niet direct betrokken zijn bij deze overeenkomst. Daardoor kan een situatie ontstaan waar afspraken niet nagekomen kunnen worden. b. Een nieuw kabinet of gemeentebestuur kan (een aantal van de) afspraken willen herzien indien gekozen wordt voor een andere politieke koers. Indien door de onder a en b omschreven omstandigheden afspraken moeten worden gewijzigd of niet nagekomen kunnen worden, wordt dit tijdig met de andere partij besproken. 5. Juridische binding 2 Gebaseerd op cijfers van de GGD en I&O Research 7

8 Partijen zijn aanspreekbaar op de gemaakte afspraken. Partijen beogen met deze overeenkomst echter geen in rechte afdwingbare rechten en verplichtingen in het leven te roepen. 6. Looptijd Deze overeenkomst wordt aangegaan voor de periode van datum ondertekening tot 12 maanden daarna. Een uitzondering wordt gemaakt voor de metingen van de doelstelling en het maatschappelijk effect. Indien beide partijen ermee instemmen, zal de overeenkomst met een nader te bepalen termijn worden verlengd. 7. Evaluatie De uitvoering van de afspraken wordt na afloop geëvalueerd. Hoorn, 5 november 2007, De voorzitter van de Commissie Integrale Veiligheid De minister van BZK Mede namens, Het college van de gemeente Andijk Het college van de gemeente Drechterland Het college van de gemeente Enkhuizen Het college van de gemeente Hoorn Het college van de gemeente Koggenland Het college van de gemeente Medemblik Het college van de gemeente Opmeer Het college van de gemeente Schagen Het college van de gemeente Stede Broec Het college van de gemeente Wervershoof 8