Teammanager. Maatschappelijke ontwikkeling Hans Gilissen Gebaseerd op programmabegroting Ja Programma 2 Wonen. Ja, integraal openbaar. Per direct.

Transcriptie

1 B en W Voorblad Onderwerp Drugspreventieproject 'Helder' Datum Kenmerk 19 september 2016 Naam steller Teammanager Monique Janssen Ernst-Jan Meerbeek B en W datum 26 september 2016 Team Portefeuillehouder Maatschappelijke ontwikkeling Hans Gilissen Gebaseerd op programmabegroting Ja Programma 2 Wonen Financiële dekking Bijgevoegde adviesnota integraal openbaar Juridische gevolgen Fatale termijnen Ja Ja, integraal openbaar N.v.t. N.v.t. Per direct. Personele/organisatorische gevolgen N.v.t. Voorafgaand instemming c.q. advies gevraagd aan Alg. dir. OR GO Akkoord? Bevoegd orgaan B en W Commissie en raad: via griffie aanbieden aan de Commissie Werken en Besturen. Advies/voorstel 1. Kennis te nemen van de nulmeting (Rapid Assessment and Response, RAR) van het drugspreventieproject Helder inclusief de bijlage waarin aanbevelingen vertaald zijn naar een aanpak in de gemeente Venray. Akkoord Bespreken Beslissing Burgemeester Wethouder Loonen Wethouder Busser Wethouder Peeters Wethouder van der Putten Secretaris

2 Adviesnota aan B en W Onderwerp Drugspreventieproject Helder Datum 12 september 2016 Naam steller Monique Janssen Kenmerk 2016 Teammanager Ernst-Jan Meerbeek Team MO Voorstel 1. Kennis te nemen van de nulmeting (Rapid Assessment and Response, RAR) van het drugspreventieproject Helder inclusief de bijlage waarin aanbevelingen vertaald zijn naar een aanpak in de gemeente Venray. Aanleiding In mei 2015 heeft de provincie Limburg een projectsubsidie toegekend voor het drugspreventieproject Helder. Het project Helder wordt in samenwerking met de gemeenten Venlo en Roermond uitgevoerd en heeft een looptijd van 2 jaar. Het project is officieel op 1 oktober 2015 van start gegaan en daarmee zijn we nu op de helft van de looptijd van het project. Het project is gericht op het weerbaar maken van bovenal kwetsbare jongeren in de leeftijd van 12 tot 24 jaar als het om middelengebruik en drugshandel gaat. Middels inzet van het project wordt beoogd het druggebruik onder jongeren terug te dringen, te voorkomen dat jongeren starten met druggebruik en te voorkomen dat jongeren actief worden als drugsdealer en/of als drugsrunner aan de slag gaan. Jongeren, die beginnend of risicovol experimenteren met drugs 1 laten zien, worden benaderd. De preventiemedewerker bespreekt op laagdrempelige wijze de risico s van en de beweegredenen voor het gebruik. Ook ouders worden betrokken binnen het project, door het aanbieden van trainingen zodat (problematisch) druggebruik eerder gesignaleerd kan worden of door het bieden van opvoedondersteuning bij middelengebruik. Verder is het bevorderen van expertise bij partners en het stimuleren van vroegsignalering door partners een belangrijk onderdeel van het project. De uitvoering van het project is belegd bij verslavingspreventie van Vincent van Gogh, die hierbij de samenwerking opzoekt met het onderwijs, jongerenwerk, straatcoaches, politie en boa s, gezinscoaches en overige partners die jongeren in de leeftijd van 12 tot 24 jaar tegenkomen op school of in hun vrije tijd. Het project is gestart met de uitvoering van een nulmeting, een zogenaamde Rapid Assessment and Response (RAR). De RAR is een kwalitatief onderzoek, waarbij vragenlijsten zijn afgenomen bij jongeren (VMBO en MBO). Daarnaast zijn er interviews gehouden met sleutelfiguren, zoals professionals en bewoners/ondernemers uit het vooraf afgesproken focusgebied. De resultaten van de vragenlijsten en interviews zijn besproken in een focusgroep, gevormd door jongeren, die bekend zijn binnen het netwerk. 1 Het accent binnen het project Helder ligt op drugsgebruik, echter ook jongeren die beginnend of risicovol experimenteren met alcohol of gamen, kunnen worden aangemeld. Pagina 1 van 3

3 Adviesnota aan B en W Beoogd resultaat Voorkomen respectievelijk terugdringen van (problematisch) middelengebruik en voorkomen dat jongeren zich laten verleiden tot de drugshandel. Argumenten 1.1 Meten is weten Om te kunnen monitoren of de met het project de beoogde doelstellingen worden bereikt, is de RAR uitgevoerd met als peildatum november 2015-februari Middels de RAR is antwoord gezocht op de vraag hoe het druggebruik (in aard en omvang) eruit ziet bij jongeren in de leeftijd van 12 tot 24 jaar in een focusgebied respectievelijk hoe weerbaar deze jongeren zijn als het om cannabis- en harddruggebruik c.q. drugshandel gaat. Voor de gemeente Venray is het centrum van Venray benoemd als focusgebied. De bevindingen in het kader van de RAR zijn ook afgezet tegen de uitkomsten van de Gezondheidsmonitor Jeugd 2013 van de GGD. Op basis van de uitkomst van de RAR zijn in samenspraak met partners, onder meer binnen het lokale straatgroepenoverleg, concrete adviezen geformuleerd, die mede richting geven aan de (verdere) uitvoering van het project Helder en het beleid van de gemeente. De concept RAR-rapportage is in maart 2016 opgeleverd. Bespreking van deze concept rapportage met partners in de stuurgroep Jeugd & Veiligheid op 10 maart 2016 heeft erin geresulteerd dat er een aanvullend onderzoek is uitgevoerd. Door het ontbreken van MBO niveau 1 onderwijs in Venray is er namelijk in eerste instantie voor gekozen om deze doelgroep te zoeken binnen ROC Gildeopleidingen Venlo. Hier werd echter geen representatieve doelgroep gevonden. Op verzoek van de stuurgroep zijn alsnog Venrayse leerlingen bevraagd binnen het ROC Gildeopleidingen Venray. De resultaten hiervan zijn in het eindrapport verwerkt. 1.2 Aanbevelingen en acties hierop zijn beschreven in de bijlage In de bijlage treft u verder aan op welke wijze de aanbevelingen hebben geleid tot concrete acties respectievelijk input hebben opgeleverd voor (toekomstig) gemeentelijk beleid. Ook is kort omschreven welke activiteiten tot op heden zijn uitgevoerd. Integraliteit/Relatie met andere beleidsvelden Integraal veiligheidsbeleid, drugsbeleid, Lekker Friz!/Nix18, jeugdbeleid, gezondheidsbeleid. Kanttekeningen/risico's Niet van toepassing Communicatie De resultaten van de RAR alsook de stand van zaken worden op 17 oktober 2016 voor partners en deelnemers aan de RAR gepresenteerd tijdens een netwerkbijeenkomst. In afstemming met de gemeenten Venlo en Roermond, waar de RAR gelijktijdig wordt aangeboden aan het college, vindt er verder geen actieve communicatie plaats. Financiële gevolgen De aan dit project verbonden kosten worden, voor zover niet gesubsidieerd door de provincie Limburg, gedekt uit het budget Integrale veiligheid/werkbudget Jeugd & Veiligheid. Ook eventuele kosten, verbonden aan de in de bijlage beschreven acties, worden uit het beschikbare budget gedekt. Pagina 2 van 3

4 Adviesnota aan B en W Personele/organisatorische gevolgen Niet van toepassing Juridische gevolgen/rechtmatigheid Niet van toepassing Fatale termijnen Niet van toepassing Vervolgtraject besluitvorming Presentatie RAR aan partners en betrokkenen bij de RAR; Verdere uitvoering van het project, nieuwe acties worden uitgezet; Na afloop van het project volgt een eindmeting. Hierbij wordt dan ook gebruik gemaakt van de cijfers van de Gezondheidsmonitor Jeugd 2015 van de GGD. Evaluatie In de periode oktober/november wordt een tussenmeting uitgevoerd onder de partners om te bezien hoe samenwerking ervaren wordt, wat goed loopt en wat verdere verbetering behoeft. Na afloop van het project volgt een eindmeting, gevolgd door een eindevaluatie. Bijlagen Rapport RAR nulmeting project Helder Venrayse bijlage met aanvullend onderzoek, aanbevelingen een aanpak Naslagwerk - Pagina 3 van 3

5 Bijlage: Aanbevelingen RAR vertaald naar een aanpak en resultaten in Venray De nulmeting resulteert in een aantal aanbevelingen. Een deel hiervan is al in de oorspronkelijke projectbeschrijving meegenomen en wordt daarmee tot uitvoering gebracht. Op andere onderdelen wordt het project op basis van de nulmeting bijgestuurd. Professionals Conclusie nulmeting: De meerderheid van de professionals geeft aan geen overlast te ervaren van blowende jongeren. De overlast is vooral toe te schrijven aan het gedrag van de jongeren. Aanbeveling: Signalen over blowende jongeren moeten kritisch bekeken worden, met name in samenspraak met de straatcoaches, jongerenwerk en politie. Aanpak: Het verder verbeteren van de samenwerking tussen de partners als het om beginnend of risicovol experimenteren met drugs gaat, is één van de uitgangspunten van het project. Hier wordt aan gewerkt door partners te trainen, jongeren met zorgelijk middelengebruik te bespreken in het straatgroepenoverleg, intensief te netwerken en regelmatig bijeenkomsten te houden voor de partners. Daar waar politie druggebruik signaleert, wordt onderzocht welke mogelijkheden er voor de politie zijn om jongeren rechtstreeks aan te melden bij het project Helder. Vooralsnog loopt deze lijn via het OM, waarna een jongere bij Halt terecht komt. Een lokaal overleg NIX-18 (voorheen Lekker Friz!), gericht op voorkomen van middelengebruik door lokale preventieacties op te zetten, dient nieuw leven ingeblazen te worden. Resultaat tot 1 juli 2016: In de periode oktober 2015 tot juli 2016 zijn in totaal 36 jongeren aangemeld door partners en waaronder een vriendengroep van 11 jongeren. Betreffen jongeren in de leeftijd variërend van 13 jaar (1x) tot 21 jaar (3x). Het merendeel van de aangemelde jongeren is 15 jaar. In 8 gevallen is er niet met ouders gesproken. In de overige gevallen wel. Rol ouders Conclusie nulmeting: De sleutelfiguren en de focusgroep geven aan een duidelijk bepalende rol te zien voor ouders in het cannabisgebruik van jongeren. Veel ouders weten echter niet van het blowgedrag van hun kind. Aanbeveling: Aansluiten bij (landelijke) preventieve interventies gericht op ouders, zoals bijvoorbeeld de Nixcampagne, homeparty s en ouderavonden, is een must. Daarnaast zal er samen met het netwerk gekeken kunnen worden naar regio specifieke interventies om deze doelgroep te bereiken. Aanpak: Bij de individuele trajecten worden nu al vrijwel altijd alle ouders bereikt. Homeparty s, een wijkcafé en ouderavonden worden niet structureel aangeboden, wel incidenteel op verzoek. De komende periode wordt de mogelijkheid tot het organiseren van een homeparty of een wijkcafé breder bekend gemaakt bij ouders en in dorpen en wijken. Resultaat tot 1 juli 2016: Van de in totaal 36 jongeren, die aangemeld zijn voor het project, is er in 8 gevallen om uiteenlopende redenen, niet met ouders gesproken. Verder wordt geprobeerd ouders middels de huisartsenpraktijken, die aangesloten zijn bij Provico te bereiken. Provico heeft alle huisartsenpraktijken op de hoogte gebracht van het aanbod omtrent preventie op maat gesprekken voor jongeren en ouders.

6 Weerbaarheid Conclusie nulmeting: Zowel de sleutelfiguren als de jongeren zelf geven aan dat de weerbaarheid rondom middelengebruik bij veel jongeren ontbreekt. Groepsdruk speelt een belangrijke rol. Aanbeveling: Er zijn preventie activiteiten nodig om de weerbaarheid van jongeren te vergroten. Daarbij wordt genoemd dat professionals en ouders op een normale manier met de jongeren in gesprek moeten gaan over druggebruik, op een gelijkwaardige manier en met oprechte interesse. Een gesprek moet niet ingestoken worden op minderen of stoppen, maar op bewustwording. Aanpak: Het vergroten van de weerbaarheid is een essentieel onderdeel van het project. De keuze voor de doelgroep kwetsbare jongeren is hier inherent aan geweest. Vanuit de deskundigheid van de preventiemedewerkers is aangegeven, dat het niet wenselijk is om alleen te focussen op weerbaarheid ten aanzien van drugs. De ervaring leert dat dat juist nieuwsgierig maakt. Het vergroten van de weerbaarheid van kwetsbare jongeren moet in een breder perspectief geplaatst worden, zoals het omgaan met groepsdruk en stevig in de schoenen staan. Binnen het jeugdbeleid wordt momenteel bezien op welke wijze hieraan invulling gegeven zou kunnen worden. Resultaat tot 1 juli 2016: Binnen de preventie op maat gesprekken is aandacht voor weerbaarheid in brede zin. Ook wordt de wietcheck en de Moti-4 (individueel traject bij risicovol gebruik) ingezet. Daarnaast is met partners gesproken om te komen tot het uitdragen van een uniforme boodschap in geval van middelengebruik. Met Raayland loopt het gesprek over het ontwikkelen van genotsmiddelenbeleid. Daarnaast is er op Raayland een training signaleren en begeleiden verzorgd. Tevens is de mogelijkheid voor een ouderavond op het Raayland besproken met een aantal docenten en de ouderraad. Dit om ouders te stimuleren in gesprek te gaan met hun kinderen over deze thema's. Ook zijn er passende interventies voor de jongeren zelf aangeboden. Zoals Frisse Start, een interventie voor brugklassers gebaseerd op het overbrengen van een juiste sociale norm rondom alcohol, roken en cannabis, denkfouten, het zelfstandig maken van keuzes. Dit aanbod is ook gedaan aan het Gilde Venray. Het aanbod creëert de vraag Conclusie nulmeting: De aanwezigheid van veel cannabisgebruik en/of handel zou de vraag stimuleren. De helft van de jongeren heeft aangegeven cannabisgebruik in hun omgeving te zien. Aanbeveling: In samenwerking met de straatcoaches, politie, coffeeshops en jongerenwerker kan gekeken worden naar het terugdringen van zichtbaar gebruik en/of handel. Aanpak: Dit is inherent aan de doelstelling van het project. Met professionals, die jongeren met drugs op straat aantreffen, is de afspraak gemaakt dat deze jongeren consequent doorverwezen worden naar het project Helder. Dit loopt ook kijkend naar het aantal aanmeldingen tot op heden vrij aardig, echter behoeft op zijn tijd nog wel een reminder. In oktober 2016 wordt een netwerkbijeenkomst georganiseerd, waarbij er wederom aandacht wordt gevraagd voor het aanmelden van jongeren bij experimenteel of risicovol middelengebruik. Resultaat tot 1 juli 2016: De preventiemedewerker van Vincent van Gogh heeft individuele gesprekken gevoerd met diverse partners (politie, boa s, straatcoaches, onderwijs, jeugdconsultenten, gezinscoaches, wijkteams, ambulancezorg en VieCuri, The B, Halt en het werkplein) en afspraken gemaakt over wijze van aanmelden.

7 Een aantal Venrayse sportverenigingen is geïnformeerd over het project Helder en het aanbod daarbinnen (in het kader van het veiligheidsarrangement De Wieën). Daarnaast sluit de preventiemedewerker met enige regelmaat aan bij het straatgroepenoverleg om te monitoren. Leeftijd Conclusie nulmeting: Het eerste cannabisgebruik vindt plaats wanneer jongeren nog minderjarig zijn. Aanbeveling: Op deze leeftijdsgroep preventieve activiteiten inzetten Aanpak: Het project richt zich op kwetsbare jongeren tot 24 jaar, maar de nadruk ligt op minderjarigen. Resultaat tot 1 juli 2016: 8 van de 36 aangemelde jongeren is 18 jaar of ouder. Harddruggebruik Conclusie nulmeting: Het harddruggebruik onder jongeren lijkt toe te nemen. Aanbeveling: Aanbieden van individuele trajecten Aanpak: Het project Helder maakt geen onderscheid in de soort drugs die de jongeren gebruiken. Het is belangrijk dat gebruikende jongeren zoveel mogelijk doorverwezen worden. Resultaat tot 1 juli 2016: Kijkend naar de 36 aangemelde jongeren, ziet het middelengebruik er als volgt uit: Middelen Aantallen Softdrugs 5 Harddrugs 5 Alcohol 2 Softdrugs en alcohol 5 Harddrugs en alcohol 2 Softdrugs en harddrugs 14 Softdrugs, harddrugs en alcohol 2 Softdrugs, harddrugs en dealen 1

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27