Rapportage jaarplan sociaal domein 1 april 2015

Transcriptie

1 Hoofdweg 10 Postbus AA Slochteren Gorecht-Oost 157 Postbus AB Hoogezand Kerkstraat 2 Postbus ZG Muntendam Rapportage jaarplan sociaal domein 1 april 2015 Inleiding Vanaf 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor een aantal nieuwe taken op de terreinen jeugd, Wmo en participatie. De gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde (HSSM) hebben hun keuzes voor de uitvoering van deze nieuwe taken beschreven in het jaarplan sociaal domein 2015 Bouwen op mekaar. In de inleiding van het jaarplan is beschreven dat de gemeenten HSSM het jaarplan 2015 vooral als leerjaar beschouwen: 2015 is het eerste jaar waarin de gemeenten de nieuwe taken gaan uitvoeren. We beschouwen dit als een overgangsjaar. Het plan zal door presenteren, samen leren en uitvoeren in de praktijk pas echt betekenis krijgen. Aan de hand hiervan zullen we het plan dan ook bijstellen en de evaluatie gebruiken voor het vervolg. Om zicht te houden of we als gemeenten de nieuwe taken goed uitvoeren, is met de gemeenteraden afgesproken dat er vier keer per jaar over de voortgang van het jaarplan wordt gerapporteerd. Naast de twee vaste rapportagemomenten in de planning en controlcyclus vinden dus nog twee andere rapportagemomenten plaats waarvan het eerste rapportagemoment gepland is voor mei Deze rapportage ligt hierbij voor. Gemeentelijke monitor sociaal domein Landelijk is gewerkt aan een gemeentelijke monitor sociaal domein. Deze door VNG en KING ontwikkelde monitor biedt een stramien voor het verantwoorden van de nieuwe taken jeugd, Wmo en participatie richting raad en college. Deze monitor wordt vanaf april 2015 gevuld met relevante data en helpt gemeenten om beleidsinformatie voor het gehele sociale domein inzichtelijk te maken. Deze data leveren de gemeente in eerste instantie aan bij het CBS. Zij zullen deze data gaan aggregeren en anonimiseren. Vervolgens wordt de data beschikbaar gesteld aan Op deze site worden de resultaten van de monitor openbaar beschikbaar gesteld. De gegevens zullen nooit herleidbaar zijn naar personen en zijn in lijn met relevante regelgeving op het gebied van privacy en de bescherming van persoonsgegevens. Het is de verwachting dat deze gegevens omstreeks de zomermaanden 2015 voor het eerst gepresenteerd kunnen worden. Dat betekent dat we op het eerste toegezegde rapportagemoment (mei 2015) voor de raden nog geen gebruik kunnen maken van deze gegevens. 1

2 In overleg met gemeenteraden Op 19 januari 2015 is een overleg georganiseerd met een vertegenwoordiging van raadsleden van de 3 gemeenteraden over een mogelijke en wenselijke invulling van de eerste rapportage in mei. Samenvattend: - De eerste rapportage in mei is vooral een kwalitatieve beschrijving van de eerste ervaringen (waar mogelijk ondersteund met cijfers). - De kwalitatieve beschrijving wordt gegeven aan de hand van een aantal vragen die door de raadsleden mede zijn geformuleerd. - Naast de rapportage hebben raadsleden de behoefte om (op locatie) geïnformeerd te worden door professionals uit de praktijk (sociale teams). Aan deze behoefte wordt per gemeente invulling gegeven door afzonderlijke afspraken met de raad. Opbouw rapportage De rapportage is opgebouwd aan de hand van de vragen die in overleg met de raadsleden zijn geformuleerd. Deze vragen zijn nog aangevuld met: - Wat is de stand van zaken van de transformatieagenda jeugd? - Hoe geven HSSM invulling aan jongerenparticipatie? Dit leidt tot een vragenlijst van 28 vragen. Als peildatum voor de beantwoording van alle vragen is uitgegaan van 1 april Alle vragen zijn gelijk beantwoord voor de 3 gemeenten voor zo ver dit mogelijk is. Soms is een situatie per gemeente verschillend. In die gevallen is dit per gemeente toegelicht. Voor de beantwoording van de vragen over de eerste ervaringen met het werken met sociale teams is op 13 april 2015 een gesprek gevoerd met de teamleiders en een aantal leden van de teams. De opbrengsten van dit gesprek zijn verwerkt in de rapportage. 2

3 I De eerste ervaringen met het werken met sociale teams A. Informatievoorziening 1. Hoe zijn inwoners geïnformeerd over de sociale teams? In Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde (HSSM) wordt vanaf 1 januari 2015 gewerkt met 5 sociale teams: 3 teams in HS (teams West, Zuid en Oost), 1 team in Slochteren en 1 team in Menterwolde. Inwoners zijn over de komst en de werkwijze van de sociale teams geïnformeerd in artikelen in de huis-aan-huis bladen, lokale radio en gemeentelijke websites. In december 2014 is een krant gemaakt met achtergrondinformatie over de nieuwe taken jeugd, Wmo en participatie die de gemeenten vanaf 2015 uitvoeren en de werkwijze van de sociale teams. Deze krant is huis-aan-huis verspreid in de HSSM gemeenten. Ook hebben alle inwoners, die al in 2014 hulp of ondersteuning hadden op het terrein van jeugd en Wmo, in december 2014 een persoonlijke brief ontvangen met informatie over de veranderingen vanaf Per team zijn vanaf eind 2014 gesprekken gevoerd met diverse ketenpartners om via hen inwoners te informeren over de werkwijze van de sociale teams. Te denken valt aan ouderenbonden, huisartsen, wijkverpleegkundigen, bewonersorganisaties, steunpunten vrijwilligerswerk, scholen, diakenen en vrijwilligersorganisaties. Tenslotte is mond-op-mond reclame voor inwoners een belangrijke informatiebron. Professionals van een sociaal team komen bij inwoners thuis die hierover spreken met familie, vrienden en buren. Naast alle bovengenoemde activiteiten om inwoners te informeren over de nieuwe werkwijze van de sociale teams, kiezen we ervoor om de komende tijd deze inspanningen voort te zetten. Het is de bedoeling om voor de zomervakantie per sociaal team een open dag te organiseren, de website zal worden geactualiseerd en er wordt foldermateriaal ontwikkeld. 2. Weten inwoners waar ze terecht kunnen met hun vraag (bereikbaarheid) en waarvoor? Het jaar 2015 startte met enige technische aanloopproblemen in de telefonische bereikbaarheid van de sociale teams in Hoogezand-Sappemeer. Deze zijn eerst tijdelijk opgelost door de telefoonlijn van het sociaal team automatisch door te verbinden naar het Meldpunt Zorg en Overlast van Kwartier. Na enkele weken waren de technische problemen verholpen en verviel deze oplossing. Per team zijn bereikbaarheidsafspraken gemaakt. Er bestaan per team roosters voor de telefoonbeantwoording. Wanneer de telefoon niet meteen beantwoord kan worden, staat een voic aan en heeft een inwoner de mogelijkheid deze in te spreken. Uitgangspunt is dat een inwoner binnen 2 werkdagen wordt terug gebeld. De reden waarom inwoners het sociaal team bellen zijn erg uiteenlopend. Er zijn 2 onderwerpen te noemen die relatief vaker voorkomen: - Heb ik recht op een mantelzorgcompliment? (In een brief over dit onderwerp zijn inwoners actief opgeroepen om hierover contact te zoeken). - Ik heb een brief ontvangen dat er iets in mijn indicatie gaat veranderen. Wat betekent dit? 3

4 Sommige inwoners bellen het sociale team niet rechtstreeks maar wenden zich met hun hulpvraag tot bijvoorbeeld Kwartier (voor maatschappelijk werk) of MEE. Deze organisaties verwijzen inwoners door naar het sociaal team. Er vinden steeds vaker doorverwijzingen plaats door bijvoorbeeld wijkverpleegkundigen, huisartsen, scholen of de sociale dienst. Dat gaat dan altijd om zorgen om een gezin/kind waarbij het sociaal team gevraagd wordt op huisbezoek te gaan. En ook organisaties als de voedselbank en de kledingbank verwijzen inwoners door als zij menen dat het niet goed gaat met iemand. Naast telefoontjes is er ook een groep inwoners die zich fysiek meldt bij het sociaal team. Het gaat hier meestal om andere vragen, zoals bijvoorbeeld Ik heb geen geld meer, kan ik hulp krijgen? B. Werkwijze 3. Hoe wordt invulling gegeven aan het uitgangspunt één gezin, één plan en één regisseur? Op basis van de eerste ervaringen in 2015 is het samenvattende beeld dat het zoeken is naar een invulling van één gezin, één regisseur en komt één plan steeds beter van de grond. Het sociale team werkt met één casemanager (één regisseur) in een gezin. In gezinnen met een enkelvoudige vraag voldoen we hiermee aan het uitgangspunt één gezin, één regisseur). In gezinnen met meerdere vragen (rondom meerdere gezinsleden) is het soms de praktijk dat ook meerdere medewerkers uit het sociale team betrokken zijn. Professionals uit het sociale team adviseren om hier niet rigide mee om te gaan. Wel is er altijd maar één regisseur, de overige professionals helpen de regisseur op hun eigen specialisme. Soms wordt door de wet voorgeschreven wie het casemanagement voert; in de Jeugdwet is bepaald dat een casemanager jeugd betrokken moet zijn. Soms menen de professionals zelf dat het meerwaarde heeft om belangen van meerdere gezinsleden te scheiden. Het streven in de werkwijze van het sociale team is te werken vanuit één plan waardoor verschillende maatregelen beter onderling afgestemd en geprioriteerd kunnen worden. Door de samenwerking in de sociale teams vinden professionals elkaar makkelijker, zijn de lijnen korter en vindt betere afstemming plaats. Ook worden goede stappen gezet in de samenwerking met professionals buiten het sociaal team; bijvoorbeeld met Jeugdbescherming Noord, wijkverpleegkundigen en huisartsen. Dit alles draagt bij aan betere afspraken in één plan. 4. Hoe wordt invulling gegeven aan het uitgangspunt eigen kracht van de inwoner? In de gesprekken die een professional van het sociaal team met een inwoner voert, is het uitgangspunt eigen kracht van de inwoner een rode draad in het gesprek. Eigen kracht wordt daarbij ingevuld als aansluiten bij de eigen, intrinsieke motivatie van een inwoner. Vragen die professionals daarbij stellen zijn bijvoorbeeld: Als u zich voorstelt dat de hulp en ondersteuning er niet meer zou zijn, hoe zou u het dan oplossen? Wat zou u willen bereiken? (Om vervolgens in kleine stapjes tot een verandering te komen). Hoe zou u het het liefst zelf willen? 4

5 Wat maakt het dat u dingen niet doet als u er geen geld voor krijgt? Tegelijkertijd benadrukken de professionals dat deze gesprekken echt maatwerk zijn en dat zij per gesprek keuzes maken in de wijze waarop zij een gesprek voeren. Zo wordt een gesprek met een inwoner met een licht-verstandelijke beperking heel anders gevoerd dan met een inwoner die dat niet heeft. Gezinnen die jarenlang in grote armoede verkeren, zijn soms murw van hulpverlening. Deze mensen zitten niet te wachten om vragen te beantwoorden om dingen zelf te doen. Professionals kiezen er in zo n situatie voor om juist eerst gewoon te doen en vertrouwen op te bouwen. Een professional drukte het uit als: Als ik aanvoel dat het in een situatie niet passend is om te vragen of iemand een netwerk heeft, stel ik die vraag niet. Naast de eigen kracht van een inwoner zelf, is de werkwijze van het sociaal team gericht op een groter systeem: het gezin, de straat, de familie, de buurt. In de sociale teams in Hoogezand-Sappemeer maakt een opbouwwerker deel uit van het sociale team om mensen aan elkaar te koppelen. In Slochteren en Menterwolde is respectievelijk een opbouwwerker en vrijwilligers coördinator werkzaam die nauw met het sociaal team hierin samenwerkt. C. Kerncijfers 5. Met welke kerncijfers zijn de sociale teams gestart (waaronder PGB en ZIN)? Jeugd Voor jeugd zijn de sociale teams in HSSM op 1 januari 2015 gestart met 244 kinderen met een PGB. Hier gaat op jaarbasis een bedrag in om van HS Slochteren Menterwolde aantal kinderen met PGB budget op jaarbasis Gedurende het jaar 2015 loopt het overgangsrecht van 100 PGB s af. Met deze gezinnen wordt een aantal weken voor het aflopen van een PGB een gesprek gepland en afspraken gemaakt voor een vervolg. In het eerste kwartaal van 2015 zijn ongeveer 30 gesprekken gevoerd. Daarnaast waren er 1304 kinderen in HSSM die op 1 januari 2015 gebruik maakten van hulp of ondersteuning in Zorg in Natura (ZIN). HS Slochteren Menterwolde aantal kinderen met ZIN aantal zorgaanbieders Wmo Voor de Wmo zijn de sociale teams op 1 januari gestart met 332 inwoners met een PGB. Hier gaat op jaarbasis een bedrag in om van HS Slochteren Menterwolde aantal inwoners met PGB budget op jaarbasis

6 Daarnaast waren er 779 volwassen inwoners in HSSM die op 1 januari 2015 gebruik maakten van hulp of ondersteuning in Zorg in Natura (ZIN). Hier zijn 43 aanbieders bij betrokken. Het totale budget waarvoor we deze ondersteuning hebben ingekocht bedraagt HS Slochteren Menterwolde aantal inwoners met ZIN budget op jaarbasis D. Ervaringen 6. Hoe ervaren inwoners de ondersteuning van het sociale team? In het jaarplan 2015 is als doelstelling verwoord om de uitvoering van de nieuwe taken jeugd, Wmo en participatie door de gemeenten beter te doen. Beter als dat inwoners tevreden zijn over de hulp en ondersteuning die zij vanaf 2015 ontvangen. Daarmee is deze vraag misschien wel de meest wezenlijke vraag van deze rapportage. Overigens met de nuance dat inwoners die geconfronteerd worden met een ingrijpend besluit (bijvoorbeeld een uithuisplaatsing van een kind of een verlaging van een PGB) naar verwachting niet tevreden zullen zijn. In de voorbereiding van het jaarplan is tijdens de bijeenkomsten met raadsleden en maatschappelijke organisaties door de aanwezigen gevraagd om een onderzoek naar de tevredenheid van inwoners met open vragen te doen. De aanname was dat dit de gemeente meer informatie zou opleveren dan scores in de mate van tevredenheid van een aantal vastgestelde vragen. We hebben gemeend dat het te vroeg is, om zo n onderzoek meteen in de eerste drie maanden van 2015 te doen. Wel werken we op dit moment al aan de voorbereidingen om een dergelijk onderzoek voor 1 augustus onder inwoners uit te voeren, zodat deze opbrengsten betrokken kunnen worden bij de voorbereidingen van het jaarplan Op dit moment kunnen we hier nog geen informatie over geven. Wel hebben we (indirect) de ervaringen van de inwoners gepeild door de professionals uit de sociale teams te bevragen wat zij van inwoners horen over ervaringen met de ondersteuning van het sociale team. Dit was de reactie: Inwoners waarderen het vaste contact (casemanager). Inwoner: Het sociaal team ken ik niet. Maar u kent naam casemanager toch wel? Inwoner: Oh gaat het om naam casemanager-, daar ben ik heel blij mee. Inwoners vinden het persoonlijke gesprek plezierig (fijner dan via de telefoon of een brief). Inwoners geven aan soms voorafgaand een gesprek gespannen te zijn (mede gebaseerd op onrust waar media over berichten) en vinden het gesprek achteraf meevallen. Er zijn ook inwoners die het sociale team als bemoeizorg ervaren en een gesprek weigeren. 7. Hoe ervaren professionals in sociale teams de werkwijze van het sociale team? Hoe beoordelen zij de ruimte voor handelingsvrijheid? - Een hele leuke baan. - Ik heb de afgelopen 3 maanden heel veel geleerd. 6

7 - Het was een nieuwe wereld, ik begin nu een beetje rust te krijgen. - Je doet het met zijn allen. Er is zo veel deskundigheid in het team. Doordat we elkaar makkelijker vinden kan ik echt sneller vragen van inwoners beantwoorden. - Ik krijg voldoening van de reacties van inwoners. - Ik vind het fijn dat ik veel ruimte krijg om te werken. - Ik kan echt investeren in het contact met inwoners. Professionals geven aan op dit moment veel tijd kwijt te zijn met de herindicaties jeugd en Wmo, en dan in het bijzonder als het gaat om een PGB. Naast dat dit tijdrovend is, zijn deze gesprekken nieuw voor een groot aantal professionals en daarom is het ook zoeken naar een goede aanpak. Vragen die zij daarbij tegen komen, zijn: Hoe objectiveer ik maatwerk en voorkom ik willekeur? Deze gesprekken gaan om een cultuurverandering. Soms gaat het om het veranderen van jarenlange patronen. Dat is niet altijd makkelijk. Een PGB is soms voor inwoners niet enkel een manier om zorg te krijgen maar ook een bron van inkomsten. Hoe maak ik dat goed bespreekbaar? Degene die een besluit neemt (de professional in het sociale team) staat in de storm. Hoe ga ik daar mee om? In elk sociaal team zijn afspraken gemaakt om de professional te ondersteunen door casuïstiek met elkaar te delen, door soms een indicatie te verlengen om meer tijd te creëren voor zorgvuldig onderzoek en afspraken met een inwoner en door scholing in gesprekstechnieken. Professionals geven aan zich hierdoor geholpen te voelen maar het blijft ook de komende maanden echt nog wel een aandachtspunt. Zij wijzen op het risico dat het sociaal team door inwoners gezien wordt als herindicatieorgaan en dat dit op gespannen voet kan staan met de ambitie van een sociaal team als laagdrempelige toegang tot ondersteuning. De teamleiders houden goed vinger aan de pols. 8. Welke signalen zijn er uit het werkveld gekomen over de sociale teams (bijvoorbeeld via de adviesraden)? De adviesraden in HSSM, en de daaraan gekoppelde platforms, zijn voor ons een belangrijke graadmeter voor signalen uit het veld. Een aantal signalen die zij ons hebben doorgegeven, is gericht op verbetering van de communicatie van de sociale teams over de nieuwe werkwijze. Waar moet een inwoner zich op voorbereiden? Hoe gaat zo n gesprek in zijn werk? Waar kunnen mensen terecht als ze het niet eens zijn met een besluit? Ook geven adviesraden aan dat ze twijfels hebben bij de onafhankelijkheid van de cliëntondersteuning. Mede op basis van deze signalen wordt een folder opgesteld met informatie over de werkwijze sociaal team, de procedure en de rechten en plichten van de inwoner. Het is de bedoeling dat medewerkers van het sociale team deze kunnen geven aan inwoners ter voorbereiding op een gesprek. Voor de invulling van onafhankelijke cliëntondersteuning is in het jaarplan 2015 een keuze gemaakt. Op basis van de ervaringen dit jaar wordt dit geëvalueerd en voor 2016 heroverwogen. Landelijk bestaat er onrust over de uitvoering van de Wmo, en dan voornamelijk gericht op de herindicatie gesprekken voor Hulp bij het Huishouden (HH). We herkennen dit beeld ook in HSSM en zien dit terugkomen tijdens bijeenkomsten met en van cliëntenorganisaties. We hebben in het jaarplan sociaal domein afgesproken dat alle indicaties die aflopen opnieuw worden beoordeeld. Een inwoner met een aflopende indicatie krijgt een gesprek met een casemanager Wmo uit het sociale team of een Wmo consulent uit de backoffice. Op basis 7

8 van dit gesprek kunnen inwoners soms minder uren HH krijgen dan men had. De afwegingen die hierbij een rol spelen zijn de mogelijke inzet van het eigen informele netwerk, eventuele algemene voorzieningen, etc. In het gesprek leggen we ook zo veel als mogelijk de focus op het resultaat ( een schoon huis ) in plaats van het aantal uren dat men had en krijgt. Maar de herindicatie zorgt begrijpelijkerwijs soms voor ongenoegen. Aan de andere kant zien we ook dat veel inwoners weinig of geen bezwaar hebben tegen de nieuwe afspraken omdat het passend is bij wat nodig en mogelijk is. 9. Hoeveel bezwaar- & beroepsschriften en klachten zijn ingediend in relatie tot het werken in de sociale teams? Dit omvat de domeinen Wmo (inclusief herindicaties huishoudelijke hulp) en jeugd. Participatie is hier buiten beschouwing gelaten omdat besluitvorming over inkomensvoorzieningen en reïntegratie niet in de sociale teams plaatsvindt. Hieronder geven we een overzicht van het aantal bezwaar- & beroepsschriften en klachten die in de periode 1 januari tot 1 april 2015 bij de gemeenten zijn binnen gekomen. Hoogezand-Sappemeer Er is 1 bezwaarschrift ingediend. Deze gaat over de verantwoording van het PGB over het jaar 2014 (Hulp bij het Huishouden). En er is op het terrein van jeugd 1 klacht ingediend. Klacht betrof het inzetten van jeugdbescherming en de vraag of de gemeente hierin een sturende rol heeft. Klacht is op dit moment nog in behandeling. Slochteren Er is 1 bezwaarschrift ingediend tegen een herindicatiebesluit over Hulp bij het Huishouden. Naar aanleiding van het bezwaarschrift is geconstateerd dat het besluit, wat betreft het aantal toegekende uren huishoudelijke hulp, afweek van de tijdens het gesprek gemaakte afspraken. Het besluit is op dit onderdeel aangepast aan de gemaakte afspraken. Hiermee is aan het bezwaar tegemoet gekomen en is het bezwaarschrift ingetrokken. En er zijn 2 klachten ingediend: 1 klacht over herindicatie Hulp bij het Huishouden die schriftelijk naar tevredenheid is afgehandeld en 1 klacht over jeugd die in een gesprek naar tevredenheid is afgehandeld. Menterwolde In Menterwolde zijn 4 bezwaarschriften binnengekomen naar aanleiding van herindicaties Hulp bij het Huishouden. Twee bezwaarschriften zijn naar aanleiding van het verweerschrift ingetrokken. Eén bezwaar ging over een afwijzende beschikking omdat de partner de taken wel zou kunnen uitvoeren. Inmiddels is er op verzoek van de commissie bezwaar in deze specifieke zaak een sociaal-medisch advies opgevraagd m.b.t. de partner. Dit heeft geleid tot een herziene beschikking. De andere zaken hadden te maken met een verminderd aantal uren waarin de taken moeten worden uitgevoerd. Het aantal bezwaarschriften in Menterwolde is hoger dan in Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat in Menterwolde eind 2014/begin 2015 meer herindicatiebesluiten Hulp bij het Huishouden zijn gevoerd. De verwachting is dat het aantal bezwaarschriften en klachten de komende maanden zal toenemen omdat ook het aantal (herindicatie)gesprekken zal toenemen. E. Overig 10. In Slochteren heeft de gemeenteraad gekozen voor het instellen van een financieel vangnet. Is hier gebruik van gemaakt? En zo ja, op welke wijze? 8

9 Er heeft zich in het eerste kwartaal 2015 geen situatie voorgedaan waarin we gebruik hebben moeten maken van dit financieel vangnet. Overigens zijn er in alle drie gemeenten wel voorbeelden geweest waarbij sprake was van een acute vraag om financiële flexibiliteit die we dan bieden. Zo is aan een kleine zorgaanbieder een voorschot verstrekt omdat deze om dreigde te vallen vanwege het niet uitbetalen door het RIGG en het SVB. Dit geld is inmiddels terug ontvangen. II Jeugd A. Algemeen 11. In welke mate is de continuïteit voor hulp en ondersteuning na 1 januari 2015 gerealiseerd? Met de zorgaanbieders en andere gemeenten in de provincie Groningen zijn afspraken gemaakt over de zorgcontinuïteit: Regionaal Transitie Arrangement. Voor jeugdigen waarvoor het overgangsrecht geldt is de zorg na 1 januari 2015 op dezelfde wijze voortgezet. Het zorgaanbod is tot op heden voldoende gebleken om in de vraag te voorzien. Als zich situaties voordoen waarin inwoners met PGB problemen in de knel komen met uitbetaling (door invoeringsproblematiek bij de SVB) dan financieren we in nood vooruit. Elke gemeente neemt deel aan een soort van rapid response team. In dit team wordt met spoed gezocht naar een oplossing voor de betalingen. Mocht dat niet snel genoeg tot een oplossing leiden voor een knellend probleem dan kiezen de HSSM gemeenten er voor om vooruit te financieren. Op een later moment en achter de schermen worden dan afspraken gemaakt met de zorgaanbieder over verrekening. (Deze aanpak geldt ook voor PGB s in het kader van de Wmo. Dit antwoord is daarmee ook van toepassing op vraag 15). 12. Wat is de stand van zaken van de transformatieagenda jeugd? In samenwerking met de andere gemeenten in de provincie Groningen zijn afspraken gemaakt met zorgaanbieders over een transformatieagenda. Met de zorgaanbieders zijn plannen ontwikkeld en deels uitgevoerd. Twee voorbeelden zijn: De beweging naar de voorkant begint op gang te komen. De gemeenten hebben hiervoor hun plannen en wensen kenbaar gemaakt. De zorgaanbieders tonen een grote mate van bereidheid om hieraan invulling te geven binnen de mogelijkheden die er zijn. Zo zet Lentis Jonx die psychiatrisch verpleegkundigen in als casemanager in de sociale teams. De totale geplande omvang van de beweging naar de voorkant lijkt groter te worden dan de verplichte 5 %. Binnen de intensieve zorg wordt door de zorgaanbieders samengewerkt. Organisatorisch ligt de transformatie in dit veld complexer omdat veel voorzieningen vastliggen in bijvoorbeeld bedden. Er is inmiddels een gezamenlijke visie ontwikkeld die binnenkort in een aanpak wordt omgezet. 13. Hoe wordt invulling gegeven aan jongerenparticipatie? In Hoogezand-Sappemeer is aan Kwartier Zorg en Welzijn de opdracht gegeven om jongeren (met ervaring met jeugdhulp) werkvormen te laten ontwikkelen voor de participatie. Deze werkvormen moeten input opleveren voor het Jaarplan

10 In Slochteren en Menterwolde is participatie van inwoners georganiseerd in respectievelijk de Wmo-raad en de participatieraad. Via deze weg worden alle doelgroepen, inclusief jongeren, betrokken bij de vormgeving van beleid. Daarnaast bestaat in Slochteren een Jongerenraad Jong Goud. Dit platform is voor de gemeente en Wmo-raad een klankbord voor gemeentelijk beleid dat relevant is voor jongeren. Ook binnen het RIGG is aandacht om jongeren te laten meedenken en meepraten over hun ervaring met jeugdhulp. Het doel is jongeren te betrekken, ze een platform te geven voor meningen voor klachten en ideeën en om ze te informeren. Het platform kan belangrijke informatie opleveren over het hulpaanbod door de zorginstellingen als ook de vraag- en transformatiebehoefte van de gemeenten, vanuit het perspectief van de jongeren. Eén van de mogelijkheden is de vorming van een online-platform voor jongeren voor alle leeftijdscategorieën, waarbij een deel voor jongeren tot 12 jaar en een deel vanaf 12 jaar is ingericht. Het platform is er voor jongeren en zal voor een groot deel door jongeren gevuld en gehost worden. De redactie zal bestaan uit jongeren, aangevuld en ondersteund vanuit de RIGG. In de komende maanden wordt dit nader onderzocht worden en met jongeren afgestemd. Dit onderwerp zal voor de zomer 2015 tot een voorstel aan het DB leiden. B. Budgetten 14. Vindt de uitvoering van de Jeugd plaats binnen de budgetten uit de begroting uit het jaarplan sociaal domein 2015? - Actualisatie - Doorkijkje waar mogelijk Hieronder geven we: a. een beeld van de uitgaven tot 1 april 2015 b. een prognose van de budgetten 2016 op basis van een nieuw objectief verdeelmodel a. Een beeld van de uitgaven tot 1 april 2015 De huidige bijdrage aan de RIGG op basis van het Regionaal Transitiearrangement is conform de ramingen in het jaarplan. De uitgaven voor de basisvoorzieningen en basisondersteuning zijn op dit moment binnen de raming van het jaarplan. De verplichtingen die voortvloeien uit het overgangsrecht PGB en nieuwe PGB passen naar verwachting binnen de begrootte bedragen. De uitgaven voor PGB s komen lager te liggen dan verwacht. Dat is een resultaat van de berekeningswijze van het verdeelmodel dat 2012 als peiljaar hanteert. Door een aantal landelijke maatregelen is het aantal PGB s in 2013 en 2014 aanzienlijk afgenomen. Dat vertaalt zich in een lagere raming voor de PGB in HS Slochteren Menterwolde Oorspronkelijk raming PGB voor Aangepaste raming PGB 2015 voor

11 Tegenover deze voordelen staan ook mogelijke tegenvallers. Een er van vloeit voort uit het bovenstaande. In de afgelopen jaren heeft er ook een verschuiving plaats gevonden van PGB naar ZIN. Ook dat effect is niet vertaald in de uitkering. Daarnaast is op het budget voor ZIN een korting toegepast om de rijkbezuinigingen op te vangen en middelen vrij te maken voor de gemeentelijke organisatie en de versterking van de voorkant. De meeste zorgaanbieders kregen te maken met een afname van het budget van 10%. Binnen de ZIN van de AWBZ liggen de kortingen nog veel hoger. Volgens afspraak mag deze bezuiniging niet ten koste gaan van de zorgcontinuïteit. De instroom naar de (duurdere) zorg zou volgens plan door het nieuwe beleid ook moeten afnemen. De huidige verwachting is dat de positieve effecten van het beleid op zich zullen laten wachten. Dat betekent dat de zorgvraag nog niet direct zal afnemen. Hierdoor kunnen er knelpunten ontstaan in de zorgcontinuïteit. Op grond van het overgangsrecht en wanneer de veiligheid en welzijn van het kind dat nodig maakt moet (door de RIGG) extra zorg wordt ingekocht. Op basis van de huidige afspraken financieren de gemeenten dat gezamenlijk. Een probleem dat nauw verwant is met bovenstaande is de invoering van de Wet Langdurige Zorg. In de loop van 2014 is scherper in beeld gekomen waar de scheiding ligt tussen WLZ en de Jeugdwet. Landelijk is vastgesteld is dat in de WLZ meer zorg is opgenomen dan waar rekening mee is gehouden bij de vaststelling van het macrobudget. Er zijn nu op rijksniveau gesprekken gaande om de decentralisatie uitkering te verlagen om de tekorten binnen de WLZ op te vangen. De tekorten zitten voor het grootste deel binnen de voormalige AWBZ zorg. Juist bij deze organisaties hebben we in Groningen gezien dat het effect van de verdeling van de budgetten een verlaging betekende oplopend naar 24%. Het verhalen van de uitname ten behoeve van de WLZ zou deze organisatie voor een onmogelijke opdracht plaatsen. We mogen er vanuit gaan dat provincie breed wordt voorgesteld om de uitname WLZ ten laste te brengen van de ruimte binnen het budget PGB. Verwachte uitname: Hoogezand-Sappemeer Menterwolde Slochteren Naar verwachting is een tijdelijke uitbreiding van het casemanagement nodig zijn om alle PGB s opnieuw te beoordelen. Het gaat daarbij om alle PGB die op basis van het nieuwe beleid worden getoetst. Deze toetsing vergt tijd en aandacht. Het betreft 244 kinderen waarvoor een nieuw plan moet worden opgesteld. Om dat te kunnen doen is extra capaciteit nodig. Er wordt een advies hierover voorbereid. De verwachting is daarbij dat de inzet van extra capaciteit ook financieel meer oplevert dan het kost. b. Prognose ontwikkeling jeugdbudget op basis van nieuw objectief verdeelmodel jeugd In de bestuurlijke afspraken over het budget jeugd is bepaald dat de uitkeringen worden gebaseerd op een objectief verdeelmodel. Het objectieve verdeelmodel voor jeugd wordt in het jaar 2016 voor 50% ingevoerd (50% bestaande historisch model). Deze invoering heeft voor onze gemeenten een aanzienlijk effect: negatief voor Hoogezand-Sappemeer en Menterwolde en een positief effect voor Slochteren. Het totale effect voor de provincie is beperkt. In welke mate het verdeelmodel doorwerkt in de beschikbaarheid van zorg en voorzieningen hangt af van de afspraken die in provinciaal verband worden gemaakt. Voor het jaar 2015 hebben de gemeenten gekozen voor onderlinge financiële solidariteit. Alle gemeenten dragen daarbij een verhoudingsgewijs even groot deel bij in de inkoop van zorg. Naderhand vindt geen afrekening plaats op basis van het feitelijk gebruik. Wanneer deze vorm van solidariteit ook in 2016 wordt afgesproken zijn de effecten van de invoering beperkt. Gesproken wordt over een maximaal nadeel van 15 per inwoner. 11

12 Naast de invoering van het objectief verdeel model wordt in 2016 ook nog een bezuiniging op het macrobudget ingevoerd van 5%. Een nadere meer cijfermatige analyse nemen we in de voorjaarsnota op (in Slochteren de zomerbrief). Deze analyses zullen ook de kaders gaan vormen voor de wijzigingen binnen het jaarplan III WMO A. Algemeen 15. In welke mate is de continuïteit voor hulp en ondersteuning na 1 januari 2015 gerealiseerd? We hebben samen met andere gemeenten in de provincie Groningen voor het jaar 2015 een continuïteitsarrangement afgesloten met 70 aanbieders van begeleiding (individueel en groep). Hiermee hebben we voor alle ca 900 inwoners die een geldige indicatie hadden voor ondersteuning een zorgvuldige overgang geborgd. Ook inwoners met een nieuwe vraag (en nog geen indicatie hadden onder het oude regime) ontvangen hulp en ondersteuning op basis van deze afgesloten contracten. Met betrekking tot Hulp bij het Huishouden hebben de HSSM gemeenten ervoor gekozen om dit te behouden als maatwerkvoorziening. We hebben er dus niet voor gekozen, zoals sommige andere gemeenten, de voorziening als geheel te beëindigen. We gaan in gesprek met inwoners zodra een indicatie afloopt en maken op basis hiervan nieuwe afspraken. In elk sociaal team neemt een wijkverpleegkundige deel. We hebben daarnaast samenwerkingsafspraken met andere wijkverpleegkundigen in de regio. Wanneer er sprake is van onduidelijkheid onder welke wet de klant valt dan gaat de wijkverpleegkundige mee op huisbezoek. Hiermee zorgen we ervoor dat de klant geen hinder heeft van afbakeningsvraagstukken tussen de Wmo, Wet langdurige zorg en Zorgverzekeringswet. B. Kerncijfers gebruik voorzieningen 16. Hoeveel mensen maken in 2015 gebruik van de Collectieve Aanvullende Zorgverzekering (compensatie meerkosten chronisch zieken en gehandicapten)? Met ingang van 2015 is een aantal compensatiemaatregelen voor chronisch zieken en gehandicapten met hoge zorgkosten geschrapt. HSSM hebben gekozen om deze bezuinigingen gedeeltelijk te compenseren met de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering (CAZ). Minima met hoge zorgkosten besparen hiermee op hun zorguitgaven. In het hoogste aanvullende pakket betaalt de gemeente het eigen risico. Veel minima hebben zich aangemeld voor de CAZ. In onze drie gemeenten gezamenlijk is het aantal verzekerden met 46% toegenomen. Hiermee behoren we tot de grootste stijgers in de provincie Groningen. De verschillen tussen onze drie gemeenten gemeente zijn echter groot. In tabel 1 staat het aantal mensen dat gebruik maakt van de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering per gemeente. Tabel 1: deelnemers CAZ in september 2014 en februari 2015 September Februari 2015 Toename Toename in % 2014 absoluut Hoogezand ,42% Sappemeer Slochteren ,01% 12

13 Menterwolde Nb HSSM ,92% De procentuele toename in Hoogezand-Sappemeer is lager dan in Slochteren. De verklaring hiervan kan zijn dat er al relatief meer deelnemers van de CAZ in Hoogezand-Sappemeer waren. In Menterwolde kunnen we geen groeipercentage geven omdat de CAZ daar een nieuw instrument is. De meeste verzekerden hebben gekozen voor het hoogste aanvullende pakket. Ook hierin zijn weer lokale verschillen te bespeuren. In Hoogezand-Sappemeer en Slochteren kiest ongeveer 55% van de verzekerden voor deze variant, in Menterwolde is dit maar liefst 85%. We kunnen dit verschil mogelijk verklaren omdat de CAZ een nieuw instrument is in Menterwolde. In de publieksvoorlichting hebben we benadrukt dat de klant geen eigen risico meer hoeft te betalen in het hoogste aanvullende pakket. Dit heeft waarschijnlijk veel nieuwe gebruikers ervan overtuigd om juist dit pakket af te sluiten. In tabel 2 staat een schatting van de kosten die we maken met het huidige aantal verzekerden. Alle drie de gemeenten blijven binnen het beschikbare budget. De betalingen aan Menzis zijn een voorschot. Aan het einde van het jaar volgt een afrekening op basis van werkelijke kosten. Dit kan leiden tot het naar boven of beneden bijstellen van de kosten. Tabel 2: jaarlijkse kosten met huidig aantal verzekerden Geschatte Geschatte Beschikbare verschil kosten uitvoeringskosten middelen Hoogezand , , , ,16 Sappemeer Slochteren , , , ,50 Menterwolde , , , ,28 HSSM , , , ,94 Het daadwerkelijke effect van compensatie eigen risico op het zorggebruik is moeilijk te beantwoorden. De aanname is dat inwoners door de compensatie makkelijker gebruik maken van zorg. Maar we hebben hier nu nog geen cijfers over. Menzis onderzoekt of dit in de tweede helft van 2015 inzichtelijk kan worden gemaakt. 17. Hoeveel gesprekken zijn er gevoerd met bestaande klanten van de Hulp bij het Huishouden op basis van de nieuwe verordening en beleidsregels? En wat valt er te zeggen over de oplossingen die worden afgesproken? In het jaarplan is afgesproken om versneld door te gaan met de kanteling. Bij klanten met een doorlopende indicatie voeren we gesprekken om te kijken naar wat nodig en mogelijk is. Het aantal aanvragen Hulp bij het Huishouden in het eerste kwartaal van 2015 geeft het volgende beeld: nieuwe aanvragen herindicatie totaal Hoogezand-Sappemeer Slochteren Menterwolde

14 We zien dat de meeste herindicaties leiden tot bijstelling van de inzet hulp bij het huishouden. Dat kan zijn vermindering van het aantal uren, maar ook stopzetten van HH. Aan de andere kant zijn er ook casussen waarin we tijdens het gesprek constateren dat wijzigingen in het aantal uren niet wenselijk is. Veel klanten kunnen ook tot een andere oplossing komen, bijvoorbeeld met behulp van het eigen netwerk, door gebruik te maken van een algemene voorziening als de wasservice (met uitzondering van Menterwolde) of een witte werkster. Ter compensatie van eventueel verlies aan uren bieden we de mogelijkheid tot de Hulp bij het Huishouden Toeslag. Een inwoner kan daarbij uren inkopen bij een zorgaanbieder met korting. De inwoner betaalt 12,50 per uur en de gemeente draagt vervolgens 10,- bij. 18. Hoeveel mensen zijn in aanmerking gekomen/maken gebruik van de HHT (Hulp bij het Huishouden Toeslag)? In november 2014 hebben HSSM gezamenlijk een aanvraag gedaan bij het ministerie van VWS voor de Hulp bij het Huishouden Toeslag (HHT). Deze aanvraag is toegekend waardoor we in onze gemeenten de HHT kunnen inzetten voor mensen waarvan het aantal uren huishoudelijke hulp afneemt. Het gaat om de volgende bedragen: Hoogezand- Sappemeer ,-, Slochteren ,-, Menterwolde ,-. Aantal toekenningen van de HHT in het eerste kwartaal van in aanmerking* toegekend Hoogezand-Sappemeer 76 0 Slochteren Menterwolde * Dit zijn de aantallen herindicatiegesprekken. In de praktijk hebben niet alle gesprekken geleid tot een vermindering van het aantal uren. Het verschil tussen het aantal toekenningen in Slochteren versus Hoogezand-Sappemeer & Menterwolde ligt er mogelijk in dat Slochteren zelf een actieve rol heeft in de promotie van de HHT. In Hoogezand-Sappemeer en Menterwolde ligt die verantwoordelijkheid bij zorgaanbieders. Op basis van de eerste ervaringen merken we dat veel mensen de mindering in uren niet (of niet volledig) willen compenseren met de HHT. Dit komt mede omdat we als gemeenten de hulp in de huishouding nog steeds aanbieden als een maatwerkvoorziening. In enkele gevallen is het daarnaast zo dat mensen de eigen bijdrage die betaald moet worden voor de HHT (dit is in de HSSM gemeenten 12,50) te hoog vinden en daarom afzien van de mogelijkheid. We verwachten in de loop van het jaar een toename in de HHT. Op korte termijn zal gekeken worden hoe we het gebruik van de HHT verder kunnen stimuleren. Van het ministerie hebben we toestemming gekregen om af te wijken van het plan dat door de HSSM gemeente in november is ingediend waardoor ruimte is gecreëerd om de inzet van HHT aantrekkelijker te maken voor klanten en de doelgroep te vergroten. 14

15 19. Wat zijn de ervaringen met de eigen bijdrage regeling (kwantitatief en voor zover mogelijk kwalitatief)? Wmo In HSSM is ervoor gekozen om voor alle voorzieningen binnen het wettelijke kader de maximale eigen bijdrage te vragen. De eigen bijdrage die voor een maatwerkvoorziening verschuldigd is wordt geïnd door het centraal administratie kantoor (CAK). De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van het inkomen van de cliënt en de eventuele partner. Eigen bijdragen voor Wmo-voorzieningen en thuiszorg kunnen vergoed worden via de Collectieve Aanvullende Verzekering. De looptijd van de eigen bijdrage regeling is te kort om een goed overzicht te krijgen van de financiële consequenties. We verwachten dit in de volgende rapportage wel te kunnen bieden. Er wordt door inwoners veel informatie gevraagd over de eigen bijdrage regeling. Tijdens de voorbereidingen van het jaarplan 2015 heeft een aantal maatschappelijke organisaties vragen gesteld over het effect van de eigen bijdrage op het mijden van zorg. We hebben afgesproken dit goed te monitoren en indien nodig bij te stellen. De combinatie van financiële bijdragen onder verschillende wettelijke regelingen maakt het noodzakelijk om stapelingseffecten goed te blijven monitoren in de sociale teams en uit de signalen van cliëntenorganisaties. Denk bijvoorbeeld aan afschaffing financiële regelingen (zoals de Wtcg), eigen risico zorgverzekering, verlaging zorgtoeslag, meetellen van vermogen bij de inning van de eigen bijdrage door het CAK, veranderingen in het PGB. Wij hebben in de sociale teams nog geen signalen ontvangen van inwoners die hulp of ondersteuning mijden vanwege de eigen bijdrage. Ook op landelijk niveau worden mogelijke stapelingseffecten onderzocht. De uitkomsten hiervan worden in de zomer verwacht. Deze effecten worden overigens deels opgevangen door de mogelijkheden die de collectieve aanvullende zorgverzekering biedt. Jeugd De Jeugdwet verplicht gemeenten een ouderbijdrage op te leggen wanneer een kind buiten het eigen gezin wordt verzorgd en opgevoed, of als het kind voor een dagdeel buitenshuis verblijft. De opbrengsten van de inning van de ouderbijdrage gaan naar de gemeente die verantwoordelijk is voor het treffen van een voorziening voor de jongere. De ouderbijdrage kan oplopen tot per jaar. Voor de eigen bijdrage is een hardheidsclausule van toepassing (bijv. wanneer een gezin afhankelijk is van een bijstandsuitkering hoeft de bijdrage niet geïnd te worden). Binnen de Wet op de Jeugdzorg was een eigen bijdrage al gebruikelijk. De verbreding naar jeugd GGZ en jeugdigen met een beperking is nieuw. In de afgelopen periode is over deze bijdrage een maatschappelijk discussie ontstaan waaronder in de Tweede Kamer. Staatssecretaris van Rijn heeft toegezegd dat het met een nader onderzoek komt. Het onderzoek zou er toe kunnen leiden dat er wordt besloten om de betreffende bepaling uit de wet te halen. In afwachting daarvan hebben de colleges in HSSM besloten om de inning van de eigen bijdrage op te schorten. C. Budgetten 20. Vindt de uitvoering van de Wmo plaats binnen de budgetten uit de begroting uit het jaarplan sociaal domein 2015? - Actualisatie - Doorkijkje waar mogelijk In het jaarplan 2015 is een begroting opgenomen die is gebaseerd op de cijfers van de meicirculaire. Hieronder geven we: 15

16 a. een actualisatie van deze budgetten met de cijfers van de decembercirculaire 2015 b. een beeld van de uitgaven tot 1 april 2015 c. een prognose van de budgetten 2016 op basis van een nieuw objectief verdeelmodel c. Een beeld van de uitgaven tot 1 april 2015 De Wmo budgetten 2015 van de HSSM gemeenten ontwikkelen zich zoals verwacht. We hebben een aantal uitgaven gedaan voor de inwonergebonden zorg, zowel PGB als ZIN. Enerzijds bevoorschotten we de SVB met PGB budgetten en anderzijds bevoorschotten we de gemeente Groningen (contractbeheer) voor de Zorg in Natura. Wat betreft ZIN hebben we contracten afgesloten met aanbieders op basis van budgetfinanciering. Dit betekent dat het budget dat de gemeenten hebben gekregen leidend is. Voor de Wmo geldt dat er ook nog andere activiteiten worden gefinancierd, zoals cliëntondersteuning MEE, inloop GGZ en de collectieve aanvullende verzekering. Deze posten vallen binnen het vastgestelde kader in de begroting en op sommige boeken we een klein voordeel. Hiermee kunnen we onverwachte hogere uitgaven voor bijvoorbeeld PGB s of extra investeringen dekken. d. Prognose ontwikkeling Wmo budget op basis van nieuw objectief verdeelmodel Wmo Dit zijn de prognoses over het verdeelmodel van nu. Op basis van de cijfers van de meicirculaire worden nadere keuzes en besluitvorming voorbereid voor colleges en raad. b. Verschil begroting en de decembercirculaire Hoogezand- Slochteren Menterwolde Sappemeer Begroting Decembercirculaire Verschil Hoogezand- Sappemeer Slochteren Menterwolde III Participatie De vragen in deze rapportage over participatie gaan over de nieuwe instrumenten en doelgroepen die als speerpunt gelden binnen de nieuwe wetgeving vanaf 1 januari. Alle andere werkzaamheden (o.a. re-integratie trajecten, activering, werkgeversbenadering) die zijn in volle omvang doorgegaan vanaf 1 januari 2015 maar de resultaten hiervan zijn niet opgenomen in deze rapportage. Zowel de uitvoeringsorganisatie van Hoogezand-Sappemeer/Slochteren als van Menterwolde zijn vanaf 1 januari begonnen met de implementatie van het beleid voortkomend uit het jaarplan Sociaal Domein 2015 terwijl er sprake is van de afbouw van 16

17 activiteiten die voortkwamen uit het voorafgaande beleid. Voor de uitvoering van de Participatiewet in Hoogezand-Sappemeer en Slochteren geldt daarnaast dat de vorming van de nieuwe werkmaatschappij voor Werk, Re-integratie en Inkomen aan de orde is. Het gaat hierbij om een samenvoeging van 2 uitvoeringsorganisaties. Dit proces vraagt veel aandacht waarbij de organisatie tegelijkertijd trajecten en instrumentarium moet ontwikkelen voor de nieuwe doelgroepen. Binnen HSSM wordt 2015 als een overgangsjaar gezien van oud en nieuw beleid, van oude naar nieuwe wetgeving en, specifiek voor HSS, van oude naar nieuwe uitvoering. A. Garantiebanen 21. Is er sprake van groei in de samenwerking binnen onze arbeidsmarkt sub regio met de werkgevers om de garantiebanen te realiseren? Het werkgeversteam heeft in HSSM op 15 april een ondernemersbijeenkomst georganiseerd om de samenwerking met de werkgevers in onze sub-arbeidsmarktregio te verstevigen met als inzet plaatsing van inwoners op een garantiebaan. Hier waren ruim honderd bezoekers aanwezig. Dit heeft nog niet geleid tot een concrete plaatsing, wel was er veel belangstelling en welwillendheid vanuit de kant van de werkgevers. Het werkgeversteam onderhoudt de contacten met werkgevers die reeds aangegeven hebben plek te zien binnen hun bedrijf voor een garantiebaan. 22. Hoeveel werkplekken zijn beschikbaar voor garantiebanen? Het is nog niet mogelijk gebleken om werkplekken te realiseren. Hiervoor is een aantal redenen te noemen. De indicatiestelling door het UWV verloopt landelijk moeizaam. Een verrassend hoog aandeel van de beoordeelde cliënten blijkt niet te worden geïndiceerd. De indicatiestelling door het UWV wordt gedaan aan de hand van zgn drempelfuncties. Als de conclusie is dat een persoon één of meerdere functies kan uitvoeren (eventueel met aanpassingen/begeleiding) dan kan de persoon wel het wettelijk minimumloon verdienen en wordt er geen indicatiestelling afgegeven. Deze benaderingswijze wordt door de gemeenten als te rigide beschouwd en eind april is er door de VNG, ondersteund vanuit onze arbeidsmarktregio, een brief naar staatssecretaris Klijnsma gestuurd waarin wordt benadrukt dat op deze wijze de gemeenten geen regie kunnen voeren. Gemeenten pleiten ervoor om niet het selectiecriterium van het UWV leidend te laten zijn en meer te kijken naar de persoonlijke situatie van de persoon. Aan de staatssecretaris is de vraag gesteld om hier iets aan te doen. Vanuit de uitvoeringsorganisaties HSSM zijn er ook al contacten gelegd met het UWV Groningen om te komen tot casusbespreking zodat niet onnodig aangemeld wordt voor een indicering. Daarnaast wordt in HSSM gewerkt aan een verordening loonkostensubsidie. Deze zal in juni 2015 aan de raden voorgelegd worden en daarmee wordt ook direct de doelgroep voor de loonkostensubsidie en in het verlengde hiervan voor de garantiebanen vastgesteld. Overigens zijn er in Hoogezand-Sappemeer wel 3 werkgevers die een garantiebaan bieden maar omdat het UWV hier negatief advies heeft gegeven, en de betrokkenen niet in het zgn. doelgroepenregister worden geplaatst, valt dit niet onder de noemer garantiebanen. 17

18 B. Loonkostensubsidie 23. Is er sprake van inzet uit het inkomensbudget voor loonkostensubsidie? Er is nog niemand geplaatst op een garantiebaan dus tot op heden is er voor niemand uit die die doelgroep loonkostensubsidie verstrekt vanuit het inkomensbudget. Wel is er inmiddels binnen HSS 1 jongere geplaatst bij een werkgever nadat het UWV een negatieve indicatiestelling had afgegeven. Deze keus voor plaatsing is desondanks gemaakt omdat deze jongere tot volle tevredenheid van de werkgever door de proefplaatsing was gekomen en het alternatief zou zijn dat de jongere terug zou vallen op 100% bijstandsverstrekking. Vanaf 1 mei 2015 is er ook een Nugger (niet uitkeringsgerechtigde) binnen Hoogezand- Sappemeer die geplaatst wordt met loonkostensubsidie uit het inkomensbudget. Dit is niet iemand uit het doelgroepenregister, dus geen garantiebaan. Ook bij deze Nugger zou het alternatief zijn dat hij thuis zou blijven zitten. 24. Wat zijn de ervaringen met de loonkostensubsidie? Er zijn nog geen ervaringen die gebaseerd zijn op het verstrekken van loonkostensubsidie vanuit het inkomensbudget bij een plaatsing in een garantiebaan. De ervaringen die we hebben zijn gebaseerd op loonkostensubsidie uit het Werk-deel. Dat was voorheen het budget waaruit we loonkostensubsidie betaalden. Deze ervaringen zijn positief. Ook de werkgevers zijn enthousiast over het instrument loonkostensubsidie. Waarbij er eerst gewerkt werd met vaste percentages worden er nu meer maatwerk afspraken gemaakt. C. Arbeidsverplichting 25. Leidt de aanscherping van de arbeidsverplichtingen tot meer handhaving/verlagingen of tot uitstroom? We voerden ook voor 1 januari 2015 al een strak beleid uit als het gaat om handhaving/verlagingen ten aanzien van de arbeidsverplichtingen. Het is daardoor niet meetbaar dat de wijziging per 1 januari 2015 leidt tot meer handhaving/verlagingen of tot uitstroom. Het aantal opgelegde maatregelen blijkt vanaf 1 januari 2015 niet hoger dan in dezelfde periode in 2014 het geval was. Er zijn geen uitkeringsgerechtigden die hierdoor uitgestroomd zijn. 26. Hoeveel mensen zijn er begonnen met het verrichten van de tegenprestatie? In Hoogezand-Sappemeer en Slochteren is er nog geen ervaring opgedaan met de tegenprestatie in het eerste kwartaal van Vanaf 1 april 2015 wordt dit opgepakt. Vanaf 1 januari 2015 is er wel ingezet op cliënten die niet konden voldoen aan het volgen van een traject richting arbeidsmarkt. In totaal zijn er 18 mensen geactiveerd. In Menterwolde zijn 5 mensen gestart met het verrichten van een tegenprestatie bijvoorbeeld in de vorm van vrijwilligerswerk bij een vereniging. Na maximaal drie maanden tegenprestatie wordt dit, indien wenselijk en op maat voor de cliënt, vervolgens omgezet in regulier vrijwilligerswerk. Daarnaast wordt ook mantelzorg als tegenprestatie aangemerkt wat ook bij een aantal mensen het geval is geweest in Menterwolde. 18