Kansen voor taal: een dubbelslag! Tessa van Velzen - Sardes
|
|
- Barbara Willems
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Kansen voor taal: een dubbelslag! Tessa van Velzen - Sardes Focus: Vak & Taal, Taal & Vak Voorbeeld 1: Docenten LO Voorbeeld 2: Sectie geschiedenis Voorbeeld 3: Kappers/zorg niv. 2 Discussie: de docent Nederlands
3 5 minuten Warming up Wat is je rol? Waar sta je als school? Is taal in het vak een gangbare of logische combinatie bij jullie op school?
4 Taal in het vak
5 Urgentie voor taal? Lage woordenschat receptief én productief Struikelen over schooltaalwoorden Moeite met begrijpend lezen Geen zin om te lezen Moeite met formuleren (schriftelijk en mondeling) Mondelinge vaardigheid blijft beperkt tot dagelijks taalgebruik Slordig en spelfouten
6 Viertal Ronde 1: 3 minuten A + B: meerwaarde van taal in het vak C + D: bezwaren van taal in het vak Ronde 2: 5 minuten B + C: uitwisselen meerwaarde & bezwaren A + D: uitwisselen meerwaarde & bezwaren
7 Meerwaarde Meer aandacht en tijd voor taal Consolideren Doorlopende lijn en samenwerking Taalrijke omgeving op school Authentieke contexten Leren op basis van ervaring Versterking van het vak
8 Bezwaren Het kost teveel tijd De leerkrachten zijn zelf onzeker over hun eigen taalniveau Het gaat ten koste van het doel van het vak Dat hoort bij de docent Nederlands
9 Gym en Taal Échte, rijke context, waarin leerlingen kunnen:.. Horen Zien Voelen Ervaren
10 Drie voorbeelden 1. Wat is de aanleiding? 2. Waarom doen vakleerkrachten mee? 3. Wat gebeurt er in de praktijk? 4. (didactische) handreikingen 5. Wat hebben vakleerkrachten nodig? 6. De volgende stap Herken je dit? Wat neem je mee?
11 Vakleerkachten LO Taal mag niet ten koste gaan van bewegen
12 Waarom doen gymleerkrachten mee? Verbetering motorische vaardigheden Samenwerking (ook leidinggeven & organiseren) Zelfverzekerdheid/weerbaarheid Leerlingen aan het denken zetten over vitaliteit en een gezonde leefstijl Gerichte instructie Contact met leerlingen In gesprek met leerlingen
13 Wat gebeurt er in de praktijk? Eigen taalaanbod Aanbod van nieuwe woorden Consolideren van woorden Interactie met leerlingen Interactie onderling stimuleren aanbod productie feedback
14 Eigen taalaanbod: valkuil Weinig taal: Kijk doe maar zo, let op, hier zet je af en dan doe je zo.. moeilijke taal vermijden In plaats van: Strek je armen. Pak de ringen met beide handen goed vast. Zorg dat je goed grip hebt. Zwaai met je benen en wijs met je tenen richting het plafond. Buig je benen om vaart te maken
15 Eigen taal aanbod Verplaatsen Afspringen Samenwerking Egoïstisch Middelmatig Veel voorkomend Overspelen Tactiek Stellen Richtpunt Vaardig Rekening houden met
16 Een rijk taalaanbod Bij dit fitcircuit test je je uithoudingsvermogen. Concentreer je op de oefeningen en probeer het uiterste uit jezelf te halen Verspreid je allemaal over de mat. Onthoud! Het maken van een handstand tegen de muur is een voorwaarde voor de volgende oefening. Met een schijnbeweging leid je je tegenstander af en zet je haar op het verkeerde been!
17 Nieuwe woorden Leerkracht legt het handballen stil en zegt: Speel het spel tactisch! Tactisch komt van tactiek en betekent dat je ergens goed over na denkt. Een tactisch spel is vaak een slim spel. Je bedenkt als team een goede tactiek. Heel snel te bal overgooien is bijvoorbeeld een tactische zet. Younes; wat vind jij nog meer tactisch?
18 Nieuwe woorden Semantiseren (betekenis geven): Duidelijke uitleg Uitbeelden tijdens de uitleg Uitbreiden: woord in een logische context Uitproberen: leerlingen over het woord laten nadenken Consolideren: herhalen van het woord & zinvolle interactie
19 Checklist! Welke woord past goed bij mijn instructie (is het een nuttig woord in mijn les)? Welke woord is onbekend voor leerlingen? Welk woord komt ook in andere contexten voor (in de les, bij muziek, bij rekenen)? Welke woord kan ik niet snel uitleggen door een afbeelding of een synoniem?
20 Interactie met leerlingen Leerlingen betrekken bij de instructie Samen spelregels bedenken Elkaar instructie geven Instructie aanvullen Zinvolle momenten tijdens de les De samenwerking verloopt niet goed hoe gaan we..? Wat is een goede strategie om? Wat is jouw geheime wapen? Meriam maakt een kaarsrechte handstand. Kun je stap voor stap uitleggen hoe je dat doet? Leerling betrekken bij de afsluiting van de les Kort in tweetallen reflecteren.
21 Oude versus nieuwe gewoonten Zelf invullen: Ik zie dat het jongleren bij de meesten goed gaat. Als het niet lukt, kun je proberen Korte, niet uitdagende vragen: Hoe ging het spel? (goed) Vragen naar woordbetekenis: Wat betekent lichaamsspanning? Leerlingen betrekken: Ik zie dat jullie druk bezig zijn met jongleren. Vertel eens kort; heb je een goede tip voor de ander? Specifiekere (gerichtere) vragen: Wat verliep er goed? Hoe zou je kunnen zorgen voor meer doelpunten? Nadenken over woordbetekenis: Waarom is lichaamsspanning bij het maken van een handstand zo belangrijk?
22 Interactie onderling stimuleren Morgen is het basketbaltoernooi. Hoe gaan jullie zorgen voor een optimale prestatie? Jullie spelen het spel heel fanatiek. De samenwerking verloopt alleen niet goed. Welke strategie kun je als tikker gebruiken om sneller anderen te tikken? Tips: Verschillende rollen in het spel (aanvoerder) Gezamenlijk spelregels bedenken In duo s spel nabespreken
23 (didactische) handreikingen Gebruik veel verschillende woorden én synoniemen Vermijd moeilijke woorden niet Bied nieuwe woorden aan Creëer momenten voor interactie Daag leerlingen uit zelf taal te gebruiken Prikkelende vragen, open vragen Échte, interessante vragen Niet zélf invullen Werk samen met andere docenten
24 Reacties leerkrachten De winst ligt in het feit dat je jezelf als leerkracht bewust bent van de taal die je gebruikt. Je gaat bewuster lesgeven. Aandacht voor taal is zo een verrijking van je les. Door échte, interessante vragen aan leerlingen te stellen, ontstaat er meer contact met leerlingen
25 Dubbele winst! Aanbod woorden Rijke taalomgeving Consolideren van woorden (cognitief complexe) taalproductie Specifiekere/ preciezere instructie Reflectiemomenten Controle van begrip Nadenken over het vak Meer contact met leerlingen Bewuster lesgeven
26 Wat: Wat hebben zij nodig? Bewustwording kansen voor taal/ urgentie Koppeling aan eigen lesdoelen Basiskennis taalverwerving (aanbod, productie, feedback) Basisdidactiek woordenschat (welke woorden zijn relevant? Hoe bied ik ze aan? Hoe controleer ik begrip?) Tips in goede vragen stellen Eventueel: inzicht in verschillende taalniveaus Hoe: Introductie workshop, video-coaching, succeservaringen delen, zélf ideeën opdoen, samenwerking met docent NL Kern = blijf dicht bij je vak!
27 De volgende stap?
28 Discussie: 1. Wat is de aanleiding? 2. Waarom doen vakleerkrachten mee? 3. Wat gebeurt er in de praktijk? 4. Wat hebben vakleerkrachten nodig? 5. Didactische handreikingen 6. De volgende stap Herken je dit? Wat neem je mee?
29 Sectie geschiedenis Aanleiding: - Leerlingen formuleren slecht - Leerlingen lezen de teksten niet - Leerlingen lijken de verbanden in teksten niet te zien - Leerlingen hebben een lage woordenschat
30 Waarom doen vakleerkrachten GS mee? Kern van mijn vak is dat je informatie uit bronnen interpreteert Ik wil dat leerlingen gaan genieten van de mooie verhalen uit de geschiedenis Ik wil de link leggen met de actualiteit en de geschiedenis Ik vind het frustrerend dat leerlingen over de toets struikelen. Ze geven niet gericht antwoord of lezen de vraag slecht. Wat is het onderscheid tussen.? Noem de overeenkomsten tussen Beargumenteer waarom.. Noem een verklaring
31 Wat gebeurt er?
32 Acties geschiedenisdocenten: Leerlingen lezen elke les 10 minuten (bij start, bij einde les) Leerkracht zorgt voor gevarieerd aanbod aan boeken/tijdschriften Leerkracht zorgt dat boeken zichtbaar en toegankelijk zijn In de vensterbank boeken Posters met boeken Leerkracht legt een verbinding tussen boeken en lesthema Leerkracht introduceert boeken waar zijzelf enthousiast over is Leerkracht gaat met leerlingen in gesprek over dat wat zij hebben gelezen
33
34 Opbrengsten Het levert leuke gesprekken op over een biografie van Zlatan Ibrahimovic, maar ook historische onderwerpen zoals het slavernijverleden of Anne Frank Ik merk ook dat leerlingen steeds meer vragen om leuke titels om te lezen en boeken willen lenen. Om die laatste reden hebben we van de directie toestemming gekregen om leesboeken en historische strips aan te schaffen
35 Bewust met leesteksten omgaan Procesgericht lezen Voor het lezen.. Leerlingen nieuwsgierig maken naar de tekst (ik wil de tekst lezen..) Grotere opdracht (ik moet de tekst lezen, want ) Vragen maken vooraf (Wat wil je weten uit de tekst?) Tijdens het lezen.. Bewust van leesstrategieën Na het lezen.. - Direct iets doen met de informatie - Andere taalvaardigheden gebruiken
36 Activerende werkvorm rondom het Expertmethodiek lezen 1. Tekst in 4 stukken verdelen. Iedere leerling leest 1 stuk (zelf lezen) 2. In deelgroepjes tekst behandelen (inzet op tekstbegrip) 3. Terug in kerngroep: Iedere expert vertelt over stuk tekst. Anderen stellen vragen. (Verwerking informatie) Hele groep is verantwoordelijk voor alle informatie
37 Vragen maken bij een tekst Leerling leest een tekst Leerling maakt vragen voor een ander Leerling krijgt vragen van de ander
38 Volgende stap? Docenten hebben een lijst met woorden gekregen van de docent Nederlands. (schooltaalwoorden) Zij weten nog niet goed wat zij hiermee kunnen doen.
39 Dubbele winst! Leesbevordering (belangrijk voor woordenschat!) Leeskilometers maken Ondersteuning bij leesvaardigheid Ondersteuning bij tekstbegrip Transfer Nederlands geschiedenis Interesse van leerlingen voor historische onderwerpen Leuke gesprekken met leerlingen Beter tekstbegrip Actievere houding leerlingen
40 (didactische) handreikingen Stimuleer leesplezier door een divers een aantrekkelijk aanbod Wees zelf ambassadeur van het lezen Koppel romans/tijdschriften/strips aan het thema dat centraal staat Geef leerlingen niet zomaar een tekst te lezen, maar zet op activerende lessen: Voor het lezen Tijdens het lezen Na het lezen (onthouden begrijpen integreren toepassen (S. Ebbens)
41 Wat hebben leerkrachten nodig? Bewust van het belang van lezen Basiskennis leesproces leerlingen Verzameling activerende werkvormen Samenwerking met docent Nederlands Afspraken onderling (10 min lezen per dag) Ondersteuning directie bij het verzamelen van verschillende leesmaterialen
42 Discussie: 1. Wat is de aanleiding? 2. Waarom doen vakleerkrachten mee? 3. Wat gebeurt er in de praktijk? 4. Wat hebben vakleerkrachten nodig? 5. Didactische handreikingen 6. De volgende stap Herken je dit? Wat neem je mee?
43 Kappersopleiding! Aanleiding Lage woordenschat studenten Commentaar vanuit de BPV Beperkte mondelinge vaardigheden Moeite met vragen stellen Matige sociale vaardigheden (beleefdheid!) Matig inzicht in beroepsbeeld en houding
44 Waarom doen vakdocenten mee? Ik merk dat studenten klanten niet goed te woord staan Studenten vallen in de salon negatief op door hun taalgebruik Studenten spreken net zo tegen klanten als tegen hun familie of vrienden Studenten luisteren niet goed naar mijn instructie
45 Wat gebeurt er? Hele team bij taalontwikkeling betrokken: Studenten Taaldocent/taalcoach Theorie- en praktijkdocenten Stagebegeleider Studieloopbaanbegeleider Praktijkopleider Klanten in de BPV Modellen in de praktijklessen
46 1. Kwalificatiedossier bekijken Voorbeelden Behandeling voorbereiden en afronden Maakt afspraak, ontvangt klant en rondt behandeling af Verzorgt haar en hoofdhuid Geeft advies en bevordert de verkoop van producten/diensten
47 Type gesprekken oefenen Informeel gesprek voeren met de klant Vakgesprek voeren met de klant Reflectiegesprek voeren met praktijkopleider Overleggen met collega s en/of leidinggevende
48 Gespreksvaardigheid oefenen Een gesprek beginnen Een gesprek op gang houden Omgaan met feedback Gerichte vragen stellen aan de klant Leidinggevende raadplegen Informatie verstrekken over producten en onderhoud kapsel aan de klant Non-verbale signalen herkennen
49 Wat gebeurt er concreet? Lessen gespreksvaardigheid voorafgaand aan de praktijkles (30 min) Vakdocenten geven taalactiverend les Samenwerking docent Nederlands en vakdocenten
50 Wat heeft het team nodig? Bewustwording belang van taal Koppeling taaldoelen en beroepsdoelen Training taalactiverende didactiek : handvatten om in de praktijk aan de slag te gaan Sturende en stimulerende taalcoach Punt van aandacht op de agenda Facilitering
51 Samenvatting Gym: taal nodig om contact met leerlingen te vergroten, preciezere instructie te geven en leerlingen te laten nadenken over het vak Geschiedenis: taal nodig om bronnen te kunnen interpreteren en plezier in het vak te krijgen Kappers/zorg-opleiding: taal nodig om klant te woord te staan en beroepshouding vorm te geven
52 Boodschap: Sluit aan bij je eigen vak (maak het niet te moeilijk) Onderzoek hoe/ waar taal je vak versterkt Deel ervaringen en successen met elkaar Werk samen met elkaar (met name docent Nederlands)
53 Kern: Geen extra materialen, middelen, trainingen maar: Inzetten op didactische vaardigheden vakleerkrachten. Activerend en effectief lesgeven. Dubbele winst! Discussie: Wat is de rol van docent Nederlands? Hoe werk je samen? Wat is bij jullie de volgende stap?
54
D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen
DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt
Nadere informatieTaalleermechanisme het kind praat uitgebreid en op eigen initiatief: hij gebruikt zo creatief en actief mogelijk zijn kennis van de taal
Gesprekken Wat is gespreksvaardigheid? Het subdomein gesprekken heeft betrekking op alle mondelinge taalactiviteit waarbij sprake is van interactie (van informele gesprekjes en kringgesprekken tot overleg,
Nadere informatieBlauwe stenen leer je zo
Handleiding groep 3-8 Blauwe stenen leer je zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe je een steen van Jeelo leert. Voor groep 3-4 wijzer 2009 Zo leer je blauwe stenen
Nadere informatieTWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK
TWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK AZC Dronten 2016-2017 Bijeenkomst 1 Lies.Alons@itta.uva.nl 1 ONDERWERPEN Scholing 2016-2017 De context van tweedetaalverwerving Didactiek in de NT2-les De praktijkopdracht
Nadere informatieTaalontwikkelend Lesgeven
Taalontwikkelend Lesgeven Een didactische methode voor álle docenten Conferentie Thema Leren van elkaar 15 maart 2018 Ria Chin-Kon-Sung Matti Gortemaker (Hogeschool Rotterdam) Kennismaken Inclusief onderwijs
Nadere informatieChecklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +
Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend
Nadere informatieMaak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St.
Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining DAG 3 PPOZO Marije Fris trainer & masterclassdocent St. DKJL Met de deur in huis.. Schrijf zoveel mogelijk thema s op die jij geschikt
Nadere informatieAls docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid
JOUW ROL ALS TRAINER Het klinkt misschien overbodig om het te hebben over de rol die je hebt bij het beïnvloeden van het denken en doen van anderen in groepssituaties. Iedereen weet toch wel wat die rol
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatieOranje stappers maak je zo
Handleiding groep 3-8 Oranje stappers maak je zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe je een oranje stapper van Jeelo maakt. Voor groep 3-4 wijzer 2008 Zo maak je oranje
Nadere informatieJ L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -
Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert
Nadere informatievaardigheden - 21st century skills
vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met
Nadere informatie8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Modelen. Contactgegevens
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Modelen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Hoe ziet het modelen er in de 21 ste eeuw uit? Is flipping the classroom dan
Nadere informatieAANBOD. Theorielessen (vakleer) Studenten krijgen voorbeelden van passend taalgebruik in de beroepspraktijk, zoals in een klachtgesprek of offerte.
AANBOD Theorielessen (vakleer) Studenten krijgen voorbeelden van passend taalgebruik in de beroepspraktijk, zoals in een klachtgesprek of offerte. ACTIE Theorielessen (vakleer) Verzamel voorbeelden van
Nadere informatieProfessioneel communiceren: belangrijk onderdeel van dit boek en deze lessen DENK NA: WAAR KAN JE ALS JURIDICH MEDEWERKER TERECHTKOMEN?
Hoofdstuk 1 Leerdoelen pg 17 Link tussen leerdoelen en toets stof 1.1 Juridisch medewerker Algemene vaardigheden besproken: Op de hoogte zijn (kennis) Informatie op papier kunnen zetten Goed kunnen lezen
Nadere informatieAl doende leren Een module voor trainers
Al doende leren Een module voor trainers Bijlagen: Powerpoint Een module voor trainers Handouts: Stappenplan internetgebruik (De Strategiekaart) Print van Powerpoint prestaties geld Parktijkopdrachten
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Woordenschat in de bovenbouw WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Woordenschat in de bovenbouw WWW.CPS.NL Contactgegevens Tseard Veenstra t.veenstra@cps.nl 06 55168626 (G)een vak apart De reiger in de klas Ooit was men
Nadere informatieADHD en lessen sociale competentie
ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier
Nadere informatieDOCENTENSCAN TEST MARIEL 24 APRIL :58
DOCENTENSCAN TEST MARIEL 24 APRIL 2015 16:58 INHOUD VOORWOORD 3 JOUW CULTUURPROFIEL 4 ONDERZOEKEND VERMOGEN 6 PRESENTEREN 8 SAMENWERKEN 10 ZELFSTANDIG WERKEN 12 REFLECTEREND VERMOGEN 14 CREËREND VERMOGEN
Nadere informatieIntroductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk?
Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk? Zodra er twee of meer mensen in 1 ruimte zijn is er sprake van communicatie, ook al wordt er niet gesproken. Het is
Nadere informatieElementen van een professionele leergemeenschap
Professioneel Statuut Op de Groen van Prinstererschool werken we aan een professionele leergemeenschap: een cultuur waarin alle betrokkenen in de school samenwerken, reflecteren, onderzoeken en professionaliseren.
Nadere informatieType 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL
Type 1: De Docent Ik weet perfect waar ik mee bezig ben. Met mijn strakke planning zien we alle vooropgestelde leerstof, met tijd voor een herhalingsles voor elke grote toets. Er zijn duidelijke afspraken
Nadere informatieHier ben ik (lessenserie Omgaan met pesten)
Hier ben ik (lessenserie Omgaan met pesten) Inleiding Introductie Hier ben ik Beginopstelling: Kring Deze dramales "Hier ben ik" voor groep 5/6 maakt onderdeel uit van de lessenserie over omgaan met pesten.
Nadere informatieIndividueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april Om te beginnen..
Individueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april 2015 Om te beginnen.. De doelen van ons Platform a. Ontwikkelen van een gemeen- schappelijke
Nadere informatieGESPREKS- EN DOELEN VANDAAG 6/1/2016 SPREEKVAARDIGHEID IN DE ISK ONDERWIJSACTIVITEITEN. Hoe zeg je dat?
GESPREKS- EN SPREEKVAARDIGHEID IN DE ISK Hoe zeg je dat? 1 Lies Alons 31 mei 2016 AZC Dronten DOELEN VANDAAG 2 1. Je weet welke onderdelen van belang zijn in het spreekproces in een 2 e taal. 2. Je ontwikkelt
Nadere informatieZelfevaluatieformulier
Zelfevaluatieformulier Verwijzing naar dit formulier: Mark Schep, Carla van Boxtel & Julia Noordegraaf (2017). Zelfevaluatieformulier voor rondleiders. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Deze zelfevaluatie
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatiePersoonlijke effectiviteit, bewuster en slimmer (samen)werken. De workshop Persoonlijke effectiviteit wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Persoonlijke effectiviteit Persoonlijke effectiviteit, bewuster en slimmer (samen)werken Hoe vaak gebeurt het dat een collega vraagt of je op het laatste moment nog even wilt meelezen met een
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieVan beleidsplan naar docentgedrag in de klas. Etalageconferentie 7 februari 2013 Geppie Bootsma
Van beleidsplan naar docentgedrag in de klas Etalageconferentie 7 februari 2013 Geppie Bootsma g.bootsma@aps.nl Opzet lezing Taalbeleidsplan in de school Taalbewust gedrag in de les Onderzoek naar taal
Nadere informatieChecklist Gesprek voeren 2F - handleiding
Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de
Nadere informatieHoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team?
Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Leidinggevenden in het mbo hebben tijdens de werkplaats van SOM op 20 september gespard en ervaringen uitgewisseld over dagelijkse dilemma s rondom
Nadere informatieONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN
ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN De meeste leerlingen hebben geen moeite met lezen op zich. Maar vanaf het moment dat ze langere teksten moeten lezen en globale vragen beantwoorden of als ze impliciete informatie
Nadere informatieGASTLES ONDERNEMERSCHAP. Handreiking. voor ondernemers. Ondernemerschap in de klas
GASTLES ONDERNEMERSCHAP Handreiking voor ondernemers Ondernemerschap in de klas Ondernemerschap in de klas WAAROM ALS GASTDOCENT VOOR DE KLAS Er zijn allerlei redenen te noemen waarom praktijkmensen als
Nadere informatieDe workshop Relatiemanagement wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Relatiemanagement Relatiemanagement, investeren in zakelijke relaties Relaties; de mens kan niet zonder. Of het privé is of werk gerelateerd, relaties zijn een belangrijk onderdeel van ons leven.
Nadere informatie2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier
2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier Naam docent: Onderwerp van de les/training/ workshop: Aantal deelnemende studenten: Datum: Presenteren Beginsituatie: Groep kent elkaar nu al redelijk goed. Er
Nadere informatie1. Denken-delen-uitwisselen
Vijf basiswerkvormen voor activerend leren 1. Denken-delen-uitwisselen 2. Check-in-duo s 3. Genummerde-hoofden-tezamen 4. Experts 5. Drie-stappen-interview 1. Denken-delen-uitwisselen - De docent stelt
Nadere informatietwee initiatieven Academisch Nederlands
twee initiatieven Academisch Nederlands Boekpresentatie Breda, 28 maart 2012 Inleiding Twee verhalen Cursusontwikkeling Taalgericht vakonderwijs Academisch Nederlands? Link secundair hoger onderwijs? Draaiboek
Nadere informatieLESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0
LESMATERIAAL BOEKVERSLAG 2.0 EEN STOP MOTION FILMPJE OVER EEN BOEK MAKEN Inhoud Inleiding... 2 Handleiding bij de les boekverslag 2.0 STOP MOTION... 3 Werkblad 1: welk boek heb je gelezen?... 5 Werkblad
Nadere informatieWoordenschat Een vak apart?
Woordenschat Een vak apart? Learning words Inside & out Tessa de With Enschede Woensdag 28 oktober 2009 3 Het voorbeeld van de muis Een model van het leren lezen Begrijpend luisteren Woordenschat Technisch
Nadere informatieLes 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar
Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
Cultuureducatie met Kwaliteit Doorlopende leerlijn literatuur Groep 7 Lessenreeks basis Deze leerlijn is ontwikkeld door Bibliotheek Zoetermeer. Schrijversbezoek Informatie over Schrijversbezoek Groep
Nadere informatieVaardighedenlijst Taal stimuleren
Vaardighedenlijst Taal stimuleren Naam: Ingevuld door: Datum (eerste meting): Datum (tweede meting): Kwaliteitsverbetering doe je zelf Vier stappen In beeld brengen van een kwaliteitsaspect Vul de lijst
Nadere informatieWat kies jij uit de schijf van 5?
Goed bezig 2016 Wat kies jij uit de schijf van 5? Alsjeblieft! Dit is het Goed Bezig trainingsaanbod voor 2016. Doel is samen werken aan goede persoonlijke balans. De trainingen zijn bedoeld voor medewerkers
Nadere informatieTijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)
Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad
Nadere informatieLesprogramma voor activerende didactiek Vervolglessen
Lesprogramma voor activerende didactiek Vervolglessen TIJD ACTIE DOCENTGEDRAG WERKVORM OPMERKINGEN 05 min De ontvangst Lokaal op orde lesmateriaal present PPP scherm op zwart muziekje aan Schrijf je eigen
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK
OPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK Van positieve feedback leer ik niets. INLEIDING Feedback geven en ontvangen moet je eerst oefenen en dan toepassen. In de opdrachten hieronder ga je ermee aan de slag. Doelstellingen
Nadere informatieHoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat?
Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? GP goes OGW Met OGW willen we de ontwikkeling van leerlingen zo goed mogelijk stimuleren. Dat vraagt van de docent én school
Nadere informatieVOORWOORD. De opbouw van de leereenheden
VOORWOORD Angerenstein SB (Sport en Bewegen) is een complete serie leermiddelen voor het kwalificatiedossier Sport en Bewegen. Angerenstein SB bestaat uit boeken met theorie en opdrachten, online verdiepingsstof
Nadere informatieA. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door
A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Respecteer de stille periode van kinderen. Geef kinderen die het nodig hebben, meer tijd om een luisteropdracht
Nadere informatie21ste-eeuwse vaardigheden:
INLEIDING 21ste-eeuwse vaardigheden Het helpen ontwikkelen van 21ste-eeuwse vaardigheden bij studenten vraagt het nodige van docenten. Zowel qua werkvormen als begeleiding. In hoeverre neem je een voorbeeldrol
Nadere informatieZo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren
Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een
Nadere informatieGroep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8
Groep 7 en 8 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 85-95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 90% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen richten
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieLeer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatieWetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen
Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén
Nadere informatieHoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd.
VRAAG 7 Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd. We beschouwen attitudes als voedingsbodem voor het leren leren. - Eerste graad: expliciteren : binnencirkel
Nadere informatieTAALCOACHING in/en de bibliotheek
TAALCOACHING in/en de bibliotheek TAALCOACHING EN/IN DE BIBLIOTHEEK Eline Dragt - projectleider Het Begint met Taal 20 juni 2017 DOEL WORKSHOP Informeren en inspireren over verschillende vormen van taalcoaching.
Nadere informatieChecklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding
Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieCoalitielid met hart en ziel
Coalitielid met hart en ziel Samenwerken vind ik belangrijk omdat... Peter Rooze 29 januari 2011 Teambuilding en samenwerking. Resultaten: 1. Kennismaking met - motieven van - collega s. 2. Betere samenwerking.
Nadere informatieDoeltaal is voertaal. Engels geven in het Engels. Whitepaper. Doeltaal is voertaal Marion Ooijevaar, 30 januari Introductie
Engels geven in het Engels Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen die relevant zijn voor leerkrachten
Nadere informatieOpbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking
Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking Programma Doelen en programma toelichten Terugblik op huiswerkopdracht Een
Nadere informatie1
Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining PPOZO DAG 1 PPOZO Marije Fris leerkracht basisonderwijs trainer & masterclassdocent St. DKJL Dag 1 donderdag 24 november Dag 2
Nadere informatieMet kleine ingrepen grote effecten in de havo les.
Met kleine ingrepen grote effecten in de havo les. activeren en differentiëren Havo Congres Ede 5 februari 2015 Johan Keijzer j.keijzer@aps.nl Naam Datum Aandacht voor het volgende. De start van de les
Nadere informatieHet perspectief van een kind of jongere zien. Coaching bij (dreigende) uitval
Het perspectief van een kind of jongere zien Coaching bij (dreigende) uitval 12 oktober 2017 T A L E N T Slim Begeleiden Albert Kaput Vastlopen Hoe ervaren jongeren de boodschappen die zij uit hun omgeving
Nadere informatieogen en oren open! Luister je wel?
ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak
Nadere informatieProfessionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs
Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Angelique van het Kaar Risbo Erasmus Universiteit Rotterdam 7 november 2012 Overzicht onderwerpen Training Didactische
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieOpbrengsten van CNV thema onderwijsdag 20 april 2016 Masterclass leerstrategieën door Karin Nijman & Inge Verstraete
10 werkvormen om het denken te activeren Goede metacognitieve vaardigheden worden gezien als een voorspeller van succesvol leren. Door expliciet aandacht te besteden aan denkvaardigheden, stimuleer je
Nadere informatieHoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2
Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2 Rodica Ernst-Militaru R.Ernst@udenscollege.nl Plonie Nijhof nyh@hermannwesselinkcollege.nl Deze bijeenkomst 14:00-15:15
Nadere informatieEbook. De vijf geheimen van succesvol delegeren
Ebook De vijf geheimen van succesvol delegeren Ir. Jo Spiertz www.mkbleerplan.nl Gefeliciteerd met het downloaden van dit EBook! Stuur dit Ebook gerust door naar collega s, relaties, of vrienden en bekenden
Nadere informatieNetwerkbijeenkomst taal vmbo
Laura Punt en Edith Vissers Netwerkbijeenkomst taal vmbo Over woordenschat, vak- en taaldoelen, interventies van de taalcoördinatoren en vakwerkplannen Programma netwerkbijeenkomst Herhaling: in vogelvlucht
Nadere informatiemijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren
mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren Doelen Aan het eind van deze masterclass: Ken je het belang en de plek van begrijpend lezen/luisteren binnen het onderwijs Ken je de belangrijkste
Nadere informatieJezelf voorstellen en een gesprek beginnen
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Opdrachtformulier Jezelf voorstellen
Nadere informatieGa positief om met het gebruik van de eigen taal (dialect, andere moedertaal) van de kinderen.
Zorg dat de kinderen zich goed en veilig voelen in je klas. Geef kinderen meer spreekkansen door zelf minder te praten en door meteen na de inbreng van kinderen even stil te blijven, zodat ze eventueel
Nadere informatieDoelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen;
Lesbrief 3 Beroemd blijven Voorbereiding Doelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen; - De leerlingen leren
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatieLeerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2
Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Alle leerlingen beheersen AVI-plus Leerlingen lezen vlot woorden, zinnen en teksten vanaf niveau 1F Leerlingen richten zich op
Nadere informatieWorkshop Communicatievaardigheden
Workshop Communicatievaardigheden Workshop Communicatievaardigheden, een belangrijk middel om je doel te bereiken Effectief communiceren kun je leren. Gelukkig maar, alle relaties staan of vallen met goede
Nadere informatieVoorbeeld lesbrief. Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten
Voorbeeld lesbrief Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten Voorbereiding De eerste klas heeft de opdracht gekregen om voor deze les een gemaakte toets van > mee te nemen. Deze toets
Nadere informatieDuurzame inzetbaarheid
Duurzame inzetbaarheid Iedere HR-professional weet dat het belangrijk is dat zowel jonge als oudere medewerkers gedurende hun loopbaan gezond en productief blijven werken. Daarom staat duurzame inzetbaarheid
Nadere informatiePersoonlijk Ontwikkelingsplan Yosri Zijlstra
Persoonlijk Ontwikkelingsplan Yosri Zijlstra 1. Artistiek competent De kunstvakdocent kan als kunstenaar met een eigen visie artistiek werk creëren en het artistieke proces inclusief een breed scala aan
Nadere informatieLesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder. Student(e) Klas Stageschool Plaats
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Mentor Datum Groep Aantal lln Vak- vormingsgebied: beeldende
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieIK WIJZER. Ik wil graag weten wie ik ben
IK WIJZER Ik wil graag weten wie ik ben Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Copyright DilemmaManager B.V. Pagina 2 van 8 1 Inleiding Hallo Ruben, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer.
Nadere informatieSpelregels voor de kaarten Beroepskwaliteiten en Leerpunten. Het Beroepskwaliteitenspel
Het Beroepskwaliteitenspel Het Beroepskwaliteitenspel is een leermiddel voor de loopbaanoriëntatie van mensen in de leeftijd van twaalf jaar en ouder. Het spel heeft als doel de speler bewust te maken
Nadere informatieMediawijsheid. Auteursrecht bij foto s. Voorbereiding. - De leerlingen begrijpen het verschil tussen eigen gebruik van een foto en een
Lesbrief 4 Auteursrecht bij foto s Voorbereiding Doelen: - De leerlingen weten in welke situatie je toestemming moet vragen aan de originele fotograaf, als je een foto wilt publiceren. - De leerlingen
Nadere informatieBehandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.
Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid
Nadere informatieWerken met de Na-Kaarten
Werken met de Na-Kaarten Waarom Na-Kaarten? Estafette besteedt niet alleen aandacht aan het aanleren en onderhouden van leestechniek, ook het praten over leeservaringen neemt binnen de methode een belangrijke
Nadere informatieLes 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie
Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie Gedurende de opleiding krijg je vakken die vallen onder: Communicatie 1,2,3,4 In periode 1 krijgen jullie communicatie 1 + 2 - Communicatie Luisteren
Nadere informatie(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding
(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg
Nadere informatieSociaal op social media
groepsfase performing VOORBEREIDING Lesdoel Nodig Kwink van de Week Een sterke groep Kwink thuis Emotiewoordenschat Mediawijsheid: Ik houd rekening met de gevoeligheden van de ander. - Downloads Poster
Nadere informatieDraaiboek efficiënt communiceren Beter samenwerken door een goede communicatie
Draaiboek efficiënt communiceren Beter samenwerken door een goede communicatie Tijdsduur van de volledige opleiding: maximum 1 uur. 1. Voorbereiding Vóór de opleiding plaats vindt. Doel In deze minivorming
Nadere informatieSamenwerking over lerarenopleidingen heen:
Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Hoe aspirant-leraren voorbereiden op inclusief lesgeven? Debbie De Neve, Ellen Vandervieren Overzicht Context Doel van het inclusietraject Verloop van het inclusietraject
Nadere informatieBeoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs
kennisnet.nl Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs Op de volgende pagina s treft u het beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs. Het instrument is ingedeeld in acht
Nadere informatieConferentie Lesson Study 8 mei 2018 Utrecht Madeleine Vreeburg. Kijken naar leerlingen: moeilijker dan je denkt
Conferentie Lesson Study 8 mei 2018 Utrecht Madeleine Vreeburg Kijken naar leerlingen: moeilijker dan je denkt INHOUD WORKSHOP Tekst van de website Het observeren van leerlingen is nog niet zo makkelijk:
Nadere informatieIk geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten)
Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten) Inleiding Introductie Ik geef mijn grenzen aan Beginopstelling: Kring Deze dramales "Ik geef mijn grenzen aan" voor groep 7/8 maakt onderdeel uit
Nadere informatie