Transcriptie

1 Actieplan voorkomen en bestrijden jeugdwerkloosheid West-Brabant Een samenwerking van de 18 West-Brabantse gemeenten, UWV, onderwijs, de kenniscentra, werkgevers- en werknemersorganisaties, provincie Noord-Brabant, stakeholders en andere partijen in de regio West-Brabant

2

3 Colofon Het proces voor deze aanvraag is begeleid door de projectgroep Jeugdwerkloosheid West-Brabant. Wij danken de leden voor hun deskundige inzet. Leden van de projectgroep: Gerrit van Romunde, gemeente Roosendaal Michiel Puts, gemeente Etten-Leur Kim van Drongelen, gemeente Bergen op Zoom Teus Kortelever, gemeente Oosterhout Tim Dierckx, gemeente Moerdijk Niek Iversen, UWV Werkbedrijf Lian de Bruijn, kenniscentrum ECABO Gertjan Phlippart, kenniscentrum Calibris Anton Walravens, kenniscentrum Kenteq Bert Bos, ROC West-Brabant Ardi Honk, Prinsentuin College Grace Boldewijn, BZW Selwin Umar, Leerwerkloket West-Brabant Breda, 10 juni 2013 Auteurs Natasja van Meer-Dingenouts, Gemeente Breda Astrid Persons, Regio West-Brabant 1

4 2

5 Inhoudsopgave > 1 Inleiding Arbeidsmarktcijfers Arbeidsmarktanalyse Jeugdwerkloosheid Middellang- en lange termijn 13 3 Huidige situatie Samenwerkingsstructuur West-Brabant Uitvoeringsprogramma West-Brabant werkt en pakt door! Gemeentelijk beleid Crisisaanpak provincie Ontsluiting werkzoekendenbestand Terugblik actieplan Bruggen Bouwen voor de Jeugd Regionale visie en ambitie Actieplan Actielijnen jeugdwerkloosheid Activiteiten/producten Regionale aanpak Jeugdwerkloosheid 24 6 Projectorganisatie Begroting Bijlagen Gouden Lijst West-Brabant Inzet Kenniscentra Aantal werkzoekende jongeren per gemeente en subregio _13 Actieplan Jeugdwerkloosheid_V2 3

6 4

7 Inleiding 1 Aanleiding De jeugdwerkloosheid is in West-Brabant sinds 2012 flink opgelopen. De algehele werkloosheid en de jeugdwerkloosheid in het bijzonder is een direct gevolg van de economische recessie. De gevolgen zijn merkbaar in heel Europa en heeft met name een stijgende werkloosheid onder de jongeren tot gevolg. De gevolgen die jongeren ondervinden doordat zij ontslagen worden, geen baan kunnen vinden tijdens of na afronding van hun studie, kunnen zij lang met zich meedragen. Dit geldt voor jongeren met een lange afstand tot de arbeidsmarkt maar ook voor de HBO en WO afgestudeerden. Het kabinet wil dat jongeren een eerlijke kans krijgen om te participeren in de samenleving en in het bijzonder op de arbeidsmarkt. Hoofdlijnen landelijk actieplan Jeugdwerkloosheid Voor de gezamenlijke Aanpak Jeugdwerkloosheid stelt het kabinet 35 miljoen beschikbaar als onderdeel van de 100 miljoen die het kabinet voor de jaren 2013 en 2014 heeft uitgetrokken voor extra inspanningen ter bestrijding van de werkloosheid onder jongeren en ouderen. Het kabinet voegt aan deze 35 miljoen nu nog 15 miljoen toe. Daarvan gaat 25 miljoen naar het programma School Ex om jongeren langer door te laten leren in het MBO en 25 miljoen naar arbeidsmarktregio s om jongeren aan de slag te helpen. Ook is Mirjam Sterk benoemd als ambassadeur voor de Aanpak Jeugdwerkloosheid. De ambassadeur brengt alle betrokken partijen bij elkaar, met als hoofddoel om te zorgen voor een betere match tussen werkzoekende jongeren enerzijds en vacatures, leerplekken en stageplekken anderzijds. Om jongeren beter te helpen, vraagt het kabinet sociale partners om in de sector afspraken te maken over stageplekken en leerbanen. Het kabinet is bereid om onder voorwaarden deze plannen te cofinancieren. Het bedrijfsleven kan zo jong talent een plek bieden in de praktijk. Het kabinet wil zo voortbouwen op de goede resultaten die tijdens het Actieplan Jeugdwerkloosheid uit 2009 zijn geboekt en de regionale werkwijze en samenwerkingsstructuur die tot stand is gebracht. Criteria regionaal actieplan In het actieplan moet informatie opgenomen worden over: 1. probleemanalyse 2. smart formulering van doelstellingen en acties 3. begroting 4. inzet in samenwerking met regionale partners Het plan, waarin de totale regionale aanpak is beschreven en dus ook lopend beleid tegen de jeugdwerkloosheid mag meetellen, moet voorzien zijn van een begroting, waaraan het Rijk niet meer dan de helft bijdraagt. Binnen deze begroting dient de arbeidsmarktregio expliciet aan te geven voor welke concrete activiteiten zij de bijdrage van het Rijk wil inzetten. Voor 1 juli 2013 dient het actieplan te worden ingediend bij de Programmaraad. De Programma raad, bestaande uit VNG, UWV, Divosa en Cedris, speelt een ondersteunende en coördinerende rol m.b.t. de actieplannen jeugdwerkloosheid. 5

8 De Gemeente Breda is als centrumgemeente van de regio West-Brabant formeel aanvrager en indiener van het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid West-Brabant. Deze aanvraag is opgesteld in samenwerking met de partijen en stakeholders uit de Regio West-Brabant. Indien het plan voldoet aan deze vereisten, dan wordt Breda uitgenodigd om in september 2013 een convenant met de minister te ondertekenen. Met het ondertekenen van dit convenant wordt het plan van de arbeidsmarktregio bekrachtigd. In september 2013 worden dan de extra middelen voor 2013 en 2014 in één keer beschikbaar gesteld. Voor West-Brabant gaat het om een bedrag van De verantwoording is beperkt. De programmaraad geeft in een later stadium (september) informatie over de wijze waarop over de voortgang in de arbeidsmarktregio gerapporteerd kan worden. Indien een arbeidsregio zijn niet doestelling niet haalt, worden de middelen niet teruggevorderd. Regionale aanpak actieplan voorkomen en bestrijden jeugdwerkloosheid West-Brabant In de regio West-Brabant gebeurt al veel in het kader van de aanpak jeugdwerkloosheid dat het kabinet nastreeft. Toch is het gewenst om nog meer de krachten te bundelen en gezamenlijke acties op te stellen in een regionaal actieplan. Dit is gebeurd in voorliggend actieplan, waarbij rekening is gehouden met de voorwaarden van het ministerie. Dit plan is tot stand gekomen in samenwerking met de partners in de regio West-Brabant. Het sluit aan bij het regionale uitvoeringsprogramma West-Brabant werkt en pakt door! van het rpa West-Brabant en bij de crisismaatregelen van de provincie Noord-Brabant. West-Brabant houdt voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid en de besteding van de (extra) middelen rekening met de ervaringen uit het vorige Actieplan Jeugdwerkloosheid Bruggen bouwen voor de jeugd ter voorkoming en bestrijding van de jeugdwerkloosheid West-Brabant in de periode In dit actieplan gaan wij eerst in op de situatie op de arbeidsmarkt in West-Brabant. We presenteren onder meer werkloosheidscijfers, werkgelegenheid in sectoren en informatie over stageplaatsen (opgesteld door O& I van de Gemeente Breda). Vervolgens leest u wat er al gebeurt in de regio ter bestrijding van jeugdwerkloosheid, wat onze ambitie en visie is en hoe we dit uitwerken in activiteiten/ producten en welke actoren hierbij betrokken zijn. Daarna wordt de projectorganisatie beschreven en de begroting en co-financiering weergegeven voor de uitvoering van dit actieplan. 6

9 Arbeidsmarktcijfers Arbeidsmarktanalyse Als gevolg van de aanhoudende economische crisis is de economische groei in 2012 omgeslagen in een krimp. De krimp is voor het grootste deel gerealiseerd in het tweede gedeelte van 2012, maar is ook zichtbaar in het eerste kwartaal van Het lopend jaar zal, ondanks een licht herstel in de tweede helft van het jaar, ook een krimp laten zien. Pas in 2014 wordt een voorzichtig herstel van de economische groei voorzien. Dit broze herstel van de economie zal voorlopig nog niet zichtbaar worden op de arbeidsmarkt. Het aantal faillissementen, aanvragen voor ontslag, WW-uitkeringen blijft ook in 2013 hoog. Ook de uitzendbranche, die een goede indicator vormt voor herstel van de arbeidsmarkt, ziet in het eerste kwartaal van 2013 het uitzendvolume verder dalen. Nederland en de regio West-Brabant worden geconfronteerd met een toename van de werkloosheid en een verdere daling van het aantal banen. Vooral in de sectoren industrie, bouw, handel/horeca en zakelijke dienstverlening verslechtert de situatie verder. De werkloosheid onder jongeren (<27 jaar) groeit snel. Ook de werkloosheid onder hoger opgeleide personen groeit inmiddels bovengemiddeld. Het aantal werklozen met een korte werkloosheidsduur stijgt sterk. De instroom van werklozen was in 2012 al groot en dit blijft ook in 2013, terwijl de uitstroom naar werk stagneert. Het aantal personen dat een beroep doet op een WW-uitkering stijgt snel. Het aantal personen dat een beroep doet op de Wwb loopt in 2013 verder op. De omvang van de vacaturemarkt krimpt in snel tempo. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures neemt af en de arbeidsmarkt kan nu worden getypeerd als ruim. Alleen de zorg en overige dienstverlening biedt op korte termijn perspectieven. De verwachtingen op korte en middellange termijn Prognoses zijn met veel onzekerheden omgeven. In deze notitie wordt uitgegaan van de update van regionale arbeidsmarktprognoses van UWV van juni 2013 en van de CPB-verwachtingen 2013 en 2014 van december Het CPB verwacht in zijn laatste prognoses een lager herstel van de economie dan in juni 2012 (een economische krimp in 2013 van -0,5% en een licht herstel in 2014 van 1%). Deze prognoses zijn omgeven met een bepaalde mate van onzekerheid waardoor het verwacht economisch herstel minder hoog uit kan vallen dan geraamd. Tabel 1 Prognoses naar regio (x 1.000) Aantal Banen Aantal ontstane vacatures Aantal NWW Aantallen Proc. mutatie Aantallen Proc.mutatie Aantallen Proc.mutatie West-Brabant ,3% -1,4% % -4% % 19% Nederland ,8% -1,1% % -3% % 22% Bron: CPB, CBS; UWV; Werkgelegenheidsenquête West-Brabant; bewerking O&I Gemeente Breda In 2012 is de regionale werkgelegenheid met ruim 2% afgenomen. Ook in 2013 zal de werkgelegenheid in de regio met banen verder dalen (-1,4%). Voor 2014 wordt een daling van ruim banen verwacht (-0,5%). De werkloosheidsstijging zet in 2013 verder door. Dit jaar zal de werkloosheid in West-Brabant met bijna personen toenemen. Pas in 2014 zal de werkloosheidsstijging duidelijk verminderen. (+2,7%). Het voorzichtig herstel van de economische groei in 2014 (+1%) wordt pas in 2015 zichtbaar in de werkloosheids ontwikkeling. Doordat het economisch herstel met een jaar vertraging 7

10 doorwerkt op de arbeidsmarkt zal pas in 2015 de werkloosheid in de regio gaan dalen (-2%). Omdat de economische groeiverwachtingen voor de middellange termijn laag zijn, zijn de veranderingen in de arbeidsvraag niet erg groot. De groei is daarmee duidelijk minder groot dan die van de afgelopen tien jaar. Bij deze geringe groei is er naar verhouding weinig ruimte voor uitbreidingsvacatures. 2.2 Jeugdwerkloosheid De geschiedenis leert ons dat in tijden van crisis jongeren extra kwetsbaar zijn. Veel jongeren komen nieuw op de arbeidsmarkt waar momenteel ook weinig vacatures beschikbaar zijn, terwijl ze minder werkervaring hebben dan hun concurrenten. Hierdoor blijft het lastig om een baan te bemachtigen. Hebben ze wel werk dan is dit dikwijls een tijdelijk en/of flexibel contract, waardoor zij bij afslanking van het aantal werknemers vaak als eerste aan bod komen voor ontslag. Dit geldt specifiek voor jonge, laagopgeleide werkzoekenden. Voor hen zal ook in 2013 het steeds moeilijker worden om werk te vinden mede door verdringing op de arbeidsmarkt van middelbaar en hoger opgeleiden. Ontwikkeling jeugdwerkloosheid Vooral jongeren ondervinden vanaf halverwege 2012 de effecten van de huidige economische crisis. De werkloosheid onder jongeren (nww tot 27 jaar) is vanaf de tweede helft van 2012 sterk stijgende. Ten opzichte van april 2012 is de jeugdwerkloosheid in West-Brabant met 78% gestegen (gemiddeld 26% per kwartaal). Deze stijging is twee maal zo groot dan de totale werkloosheidsstijging in de regio. Figuur 1 Ontwikkeling jeugdwerkloosheid West-Brabant mrt 11 jun 11 sep 11 dec 11 mrt 12 jun 12 sep 12 dec 12 apr 13 werkloosheid < 27 jaar Breda Bron: UWV 8

11 Het aantal niet werkende werkzoekende jongeren in de West-Brabant bedraagt eind april jongeren. Ten opzichte van april 2008 is de jeugdwerkloosheid zelfs meer dan verdubbeld. In de komende maanden wordt verwacht dat het aantal werkloze jongeren verder zal stijgen. Hoe hoog deze stijging uit zal vallen is moeilijk aan te geven. Wordt het tempo van de afgelopen drie kwartalen doorgetrokken dan kan een toename tot ruim werkloze jongeren eind 2013 worden voorzien. Op landelijk niveau voorziet het UWV een toename van aantal werklozen in 2013 met 21%. Doorgerekend voor West-Brabant betekent dit een toename tot bijna jongere werklozen. De toename van de jeugdwerkloosheid is zowel bij mannen als vrouwen zichtbaar. De werkloosheidstijging is vooral zichtbaar bij mbo-ers (+114%) en hoger opgeleiden (+174%). De groei van de werkloosheid onder jeugdige lager opgeleiden (t/m VMBO) blijft hierbij met 43% enigszins achter. De forse toename van de werkloosheid onder de middelbaar en hoger opgeleide jongeren is ook zichtbaar bij de middelbare en hogere beroepsgroepen. Vooral bij de middelbaar verzorgende, middelbare en hogere administratieve/commerciële en hogere sociaal-/ maatschappelijke beroepen staan veel jongeren ingeschreven. Daarnaast staan ook veel jongeren ingeschreven voor elementaire beroepen (beroepen waarvoor geen specifieke opleidingseisen worden gesteld) en voor de lagere beroepen (totaal elementaire + lagere beroepsgroepen 59%). Veel jongeren staan ingeschreven voor de lagere transport-, verzorgende- en administratieve/commerciële beroepen. Opmerkelijk is het groot aantal jongeren dat ingeschreven staat voor technische beroepen op lager en middelbaar beroepsniveau (totaal 480 jongeren). De meeste werkloze jongeren staan ingeschreven in de gemeenten Breda, Roosendaal en Bergen op Zoom. De aanzienlijke toename van de jeugdwerkloosheid bevestigt het beeld dat jongeren zwaarder dan andere doelgroepen door de economische crisis worden getroffen. Van de werkloze jongeren in West-Brabant heeft, net als de andere Brabantse werkloze jongeren, ruim 40% maximaal een vmbo-niveau. Hiermee hebben twee op de vijf werkloze jongeren (1.100 jeugdigen) geen startkwalificatie voor de arbeidsmarkt. Er is hierin vrijwel geen verschil tussen mannen en vrouwen. In West-Brabant is 55% van deze jongeren pas 0 tot 3 maanden werkloos. Het aantal jeugdige werklozen is nu ook stijgende bij de wat langere werkloosheidsduren (4 tot 9 maanden werkloos). De instroom van jongeren in de eerste vier maanden van 2013 bedraagt 352 personen. Dit is 82% meer dan een jaar eerder. Jongeren zonder startkwalificatie Het aantal werkende jongeren zonder startkwalificatie 1 bedraagt in West-Brabant in 2012 bijna een kwart (6.900 jongeren) van het totaal aantal werkende jongeren. Hoewel het vaak jongeren zijn die over een prima vakkennis beschikken, zijn het deze jongeren die vaak met een tijdelijk contracten of uitzendwerk als gevolg van de crisis werkloos worden. 1 Het CBS heeft op het niveau van West-Brabant geen gegevens beschikbaar voor werkzame jongeren zonder startkwalificatie. De omvang hiervan is geschat a.h.v. CBS gegevens werkzame beroepsbevolking regio jaar ( personen) en aandeel werkzame jongeren zonder startkwalificatie in regio Zuid (23%). 9

12 Schoolverlaters Vanuit preventief oogpunt is het van belang dat ervoor wordt gezorgd dat de schoolverlaters van het schooljaar niet tussen wal en schip vallen. Vooral de schoolverlaters uit het beroepsonderwijs (vmbo, mbo) verdienen extra aandacht, omdat hun doorlopende leerweg direct afhankelijk is van perspectief op een stage of leerbaan bij een bedrijf. Op basis van informatie van het COLO gebaseerd op gegevens uit het schooljaar zijn er de volgende schoolverlaters te verwachten: Tabel 2: Aantal schoolverlaters Regio Havo/vwo VMBO MBO West-Brabant Bron: Bureau regionale leerplicht West-Brabant Daarnaast verlaten nog veel jongeren het Voortgezet Speciaal Onderwijs (vso) of het Praktijkonderwijs (pro). Een groot deel van alle schoolverlaters kiest voor een vervolgopleiding, maar de overige jongeren komen terecht op de arbeidsmarkt. De schoolverlaters van het HBO en WO hebben in normale omstandigheden een goede uitgangspositie voor de arbeidsmarkt en dat geldt zeker voor de technici. Maar ook voor deze groep is de actuele situatie zeer moeilijk en uitzonderlijk. Niet alleen voor de jongeren zelf maar ook voor de bedrijven is het van groot belang dat deze jong- afgestudeerden worden behouden voor de regio. Aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters Het nieuwe kabinet heeft als doel om het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters terug te brengen tot maximaal in De schooluitval is in verder afgenomen en gedaald tot nieuwe vsv-ers. De regio West-Brabant heeft hiervan vsv-ers (-29% t.o.v. 2005/2006) en Breda 468 vsv-ers (-23% t.o.v. 2005/2006). Het gaat hierbij om nieuwe vsv-ers die er in schooljaar zijn bijgekomen. In West-Brabant zijn er hiervan 414 jonger dan 18 jaar en ouder dan 18 jaar. Stageplaatsen Uit de nieuwe cijfers van de rapportage basiscijfers jeugd blijkt dat in de meeste regio s het aantal studenten dat in de laatste vier maanden van 2012 is gestart met een stage of leerbaan ten opzichte van diezelfde periode in 2011 is gedaald. Van september tot december 2012 zijn er landelijk studenten gestart met een stage of leerbaan, in 2011 waren dat er Dit is ruim 9% minder dan in Tabel 3: Aantal stageplaatsen BOL en leerbanen BBL West-Brabant Regio % BBL leerbaan zonder startkwalificatie % BBL leerbaan met startkwalificatie % BOL stageplaats zonder startkwalificatie % BOL stageplaats met startkwalificatie % Totaal % Bron: Basiscijfers jeugd, UWV, beroepsonderwijs bedrijfsleven 10

13 In 2012 is in West-Brabant een forse daling opgetreden bij het aantal leerbanen BBL (-1939). Het aantal stageplaatsen voor BOL is in 2012 gestegen (641). Per saldo is het aantal stage en leerbanen in de regio met 5% afgenomen. In deze regio zijn er (enige) knelpunten in het aanbod van praktijkplaatsen in o.a. de volgende beroepsgroepen: zorg (o.a. helpende, zorghulp, maatschappelijke zorg), bouw en infra, dierverzorging, hout en meubel, carrosserie en transport en logistiek. De werkgelegenheid in sectoren in West-Brabant Tot 2012 was de industrie de grootste werkgelegenheidssector in West-Brabant. In 2012 is met banen voor het eerst de werkgelegenheid in gezondheids- en welzijnszorg het grootst. In de industrie zijn in personen werkzaam. In de detailhandel en groothandel werken in 2012 respectievelijk en personen. Figuur 2: sectorale ontwikkeling werkgelegenheid West-Brabant Bron: Werkgelegenheidsenquête West-Brabant 2012 Het verlies aan banen van het afgelopen jaar is voor een belangrijk deel geconcentreerd in 5 economische sectoren. Het grootst was het banenverlies in de industrie en horeca; respectievelijk en banen. In zowel in de landbouw als de bouwnijverheid zijn banen verloren gegaan. Bij openbaar bestuur en overheid zijn banen verdwenen. Hier tegenover stond een (bescheiden) banengroei bij advisering en onderzoek (+ 433 banen), informatie en communicatie (+ 304 banen) en detailhandel (+ 244 banen. Verwachtingen werkgelegenheid sectoren 2013 Zoals eerder aangegeven zal de regionale werkgelegenheid in 2013 met bijna 1% verder gaan dalen. Alleen in de gezondheids- en welzijnszorg zal het banen nog toenemen. Het grootste banenverlies wordt in 2013 verwacht in de industrie, de bouwnijverheid, zakelijke dienstverlening en detailhandel. Een klein banenverlies wordt verwacht bij de groothandel, horeca, cultuur/sport en recreatie en bij overige diensten. 11

14 Jongeren werkzaam in sectoren De meeste jongeren zijn in West-Brabant werkzaam in de sectoren handel en reparatie, zakelijke dienstverlening, gezondheidheids- en welzijnzorg en de industrie. Daarnaast is het aandeel werkzame jongeren relatief groot in de sectoren bouwnijverheid, transport en vervoer en in de horeca. Tabel 4 werknemers per sector, regio West-Brabant naar leeftijd (in jaren) Bron: UWV Met name in sectoren waar in 2013 een banenverlies wordt verwacht zijn in West-Brabant veel jongeren werkzaam. Alleen in de gezondheid- en welzijnszorg en de groothandel zijn de vooruitzichten dit jaar positiever. Vacatures Door de economische krimp van de afgelopen twee jaar en het daarmee samenhangende banenverlies is in West-Brabant het aantal ontstane vacatures in 2012 verder gedaald tot vacatures. Dit is 4% minder dan in In 2008 waren er in West-Brabant nog vacatures ontstaan. Voor 2013 is de verwachting dat de vacaturemarkt bij een economische krimp van ½%, een omvang van 23 duizend vacatures zal bereiken (-4%). De daling van het vacaturevolume wordt dit jaar verwacht in sectoren waar ook relatief veel jongeren werkzaam zijn (detailhandel, horeca, industrie, bouwnijverheid, overige diensten). Desondanks ontstaan in 2013 de meeste vacatures in de groot- en detailhandel, zorg en welzijn, horeca, zakelijke dienstverlening en industrie. Het aantal vacatures heeft in 2013 vooral betrekking op een vervangingsvraag (onder meer door een uitstroom van oudere werknemers en verdere flexibilisering van de arbeidsmarkt). Naar verwachting gaat de arbeidsmarkt pas in 2014 in West-Brabant herstellen. Zoals hierboven al is gemeld, zal de vraag naar personeel voor een klein deel komen door een voorzichtig herstel van de economie, maar vooral door de vergrijzing van de beroepsbevolking (de vervangingsvraag). Toch blijft in een beperkt aantal specifieke deelsegmenten, zoals bijvoorbeeld in technische- en informatica beroepsgroepen sprake van personeelstekorten. Zo hanteert het rpa West-Brabant een overzicht met (toekomstige) tekortberoepen. Op deze Gouden Lijst van West-Brabant staan alle focusberoepen waar de grootste tekorten zullen ontstaan. De partners zetten vanaf 2012 hier gezamenlijk op in door jongeren, arbeidsgehandicapten, werkzoekenden op deze beroepen te plaatsen. Zie Bijlage 1, hoofdstuk 8, voor de Gouden Lijst. 12

15 2.3 Middellange- en lange termijn Door de demografische ontwikkeling met als gevolg ontgroening en vergrijzing staat de regio voor de volgende opgaven tot 2020 om te komen tot een evenwichtige arbeidsmarkt: Er zijn in de periode baanopeningen te vervullen Er is een dreigend tekort aan arbeidsaanbod in 2020 van personen Bij een verhoging van de arbeidsparticipatie naar 80%, zullen er extra personen aan het werk moeten. Dit is al een forse opgave gezien de demografische ontwikkelingen die voor de arbeidsmarkt tot gevolg hebben dat er steeds meer ouderen de arbeidsmarkt verlaten (vergrijzing) en er minder jongeren zijn die de arbeidsmarkt betreden als gevolg van demografische ontwikkelingen (ontgroening). Daarnaast is ook de vraag in kaart gebracht: in welke sectoren zijn er de grootste tekorten. In West-Brabant willen we inzetten op duurzame plaatsing, die alleen bereikt kan worden op die sectoren waar groei en tekorten verwacht worden. Dit noemen we de speersectoren : Groen, Zorg, Techniek en Zakelijke Dienstverlening. We zetten bovendien in op de economische topsectoren Biobased Economy, Logistiek en Maintenance. Hiervoor is een Human Capital Road Map opgesteld waaruit de opgaven blijkt voor opleiding en plaatsing. 13

16 14

17 3. Huidige situatie 3 Huidige situatie 3.1. Samenwerkingsstructuur West-Brabant 3.1 Samenwerkingsstructuur West-Brabant rpa (stuurgroep) Begeleidingsgroep Sectorgroep zorg Sectorgroep groen Sectorgroep Zakelijke Dv. Sectorgroep Techniek Sectorgroep Topsectoren In de regio West-Brabant werken de drie O s sinds 2006 samen op het gebied van arbeidsmarktbeleid in werken het regionaal de platform drie O s Arbeid. sinds Het 2006 rpa bestaat samen uit afgevaardigden op het gebied vanuit van In de regio West-Brabant arbeidsmarktbeleid Overheid, in het Onderwijs regionaal, Ondernemers platform en Overigen Arbeid. en Het functioneert rpa bestaat op strategisch uit afgevaardigden niveau. vanuit Overheid, Onderwijs, Ondernemers en Overigen en functioneert op strategisch niveau. In het rpa hebben de volgende partijen zitting: Onderwijs: MBO en HBO (ROC, Avans en NHTV ) In het rpa hebben de volgende partijen zitting: Ondernemers: BZW, MKB Brabant, ZLTO - Onderwijs: MBO en HBO (ROC, Avans en NHTV ) Overheid: - Ondernemers: BZW, MKB Brabant, ZLTO - 5 wethouders Werk en Inkomen van de gemeenten met de grootste werkgelegenheid - Overheid: ( Breda, Oosterhout, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur) o 5 wethouders - Portefeuillehouder Werk arbeidsmarkt en Inkomen bestuurscommissie van de gemeenten SEZ met de grootste werkgelegenheid - UWV ( Breda, Oosterhout, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur) o o Portefeuillehouder Overigen: arbeidsmarkt bestuurscommissie SEZ UWV - vakbonden (de unie, CNV, FNV) - Overigen: - kenniscentra (Regionaal Adviescentrum Kenniscentra) Voorzitter: wethouder Werk en Ondernemen Gemeente Breda o vakbonden (de unie, CNV, FNV) Secretaris: RWB voorzitter begeleidingsgroep o kenniscentra (Regionaal Adviescentrum Kenniscentra) Voorzitter: wethouder Werk en Ondernemen gemeente Breda De begeleidingsgroep functioneert op tactisch niveau en hierin zitten vertegenwoordigers van Secretaris: RWB de voorzitter volgende partijen: begeleidingsgroep Onderwijs (ROC West-Brabant ) De begeleidingsgroep Ondernemers functioneert (minimaal op 1 tactisch vertegenwoordiging niveau van en de hierin ondernemers zitten partijen vertegenwoordigers stuurgroep) van de volgende partijen: Overheid ( gemeenten Breda en Etten-Leur), 1 afvaardiging UWV, projectleider Leerwerkloket - - (ROC West-Brabant ) Onderwijs Ondernemers Overig: (minimaal stuurders van 1 de vertegenwoordiging regionale sectorgroepen (kenniscentra van de ondernemers Calibris, Ecabo, partijen Kenteq en stuurgroep) Prinsentuin College- ROC West-Brabant) - Overheid ( gemeenten Breda en Etten-Leur), 1 afvaardiging UWV, projectleider Voorzitter: projectleider uitvoeringsprogramma (RWB) Leerwerkloket - Overig: stuurders van de regionale sectorgroepen (kenniscentra Calibris, Ecabo, Kenteq en Vervolgens zijn er 5 sectorgroepen die uitvoering geven aan het rpa meerjarenprogramma Prinsentuin West-Brabant College- werkt ROC en pakt West-Brabant) door!: - Voorzitter: projectleider elke sector is in 2008 uitvoeringsprogramma een sectorgroep opgericht. Hierin (RWB) hebben zitting: vertegenwoordigers 15 12

18 werkgeversorganisaties, kenniscentra, ROC- West-Brabant, gemeenten en UWV/WERKbedrijf. Met alle partners wordt een prestatieovereenkomst afgesloten. Hierin worden de te verrichten activiteiten en resultaten vastgelegd. De stuurders van de sectorgroepen hebben zitting in de begeleidingsgroep en hebben nauw overleg met de projectleiding. De sectorgroep Topsectoren is in oprichting. 3.2 Uitvoeringsprogramma West-Brabant werkt en pakt door! In 2012 is het rpa uitvoeringsprogramma West-Brabant werkt en pakt door! van start gegaan en loopt tot en met Dit programma richt zich op aanpak van de gevolgen van ontgroening en vergrijzing voor de arbeidsmarkt. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste inzetten die betrekking hebben op jongeren: De Gouden Lijst (Sectorgroepen) In het rpa uitvoeringsprogramma vormen de opgaven van de tekort- en topsectoren de basis voor de inzetten. We willen niet alleen op korte termijn jongeren aan het werk helpen, maar er voor zorgen dat deze plaatsingen ook duurzaam zijn. Daarom is een GOUDEN LIJST opgesteld, waarin alle beroepen staan van de speer- en topsectoren waar de meeste kansen liggen voor werkzoekenden op een duurzame plaatsing. Deze GOUDEN LIJST wordt gebruikt door gemeenten, UWV en leerwerkloket bij inzet van scholingsbudgetten. Daarnaast zetten we verschillende producten in ter ondersteuning van plaatsing op deze GOUDEN LIJST, zoals intersectorale beroepenoriëntatie. De GOUDEN LIJST is als bijlage toegevoegd (8.2). Verbeterde kwalificering van beroepsbevolking Een terugtredende overheid legt steeds meer verantwoordelijkheden, ook die ten aanzien van employability, terug bij werkgevers, werknemers en werkzoekenden. Tegelijkertijd zal de arbeidsmarkt in West-Brabant de komende jaren een toenemende uitbreidings- en vervangings vraag laten zien, terwijl de ontwikkelingen in het werkveld de vraag naar hoger opgeleide werknemers zal doen toenemen. Om er blijvend voor te kunnen zorgen dat de juiste mensen, met de juiste kwalificaties, op de goede plek komen, zal het voor werknemers en werkzoekenden aantrekkelijk moeten worden om zich steeds opnieuw en verder te scholen. Focus ligt op transitie van baanzekerheid naar werkzekerheid. ROC West-Brabant en Avans zetten in op de volgende doelstellingen: Verbetering van aansluiting binnen het onderwijs Betere studie en loopbaanbegeleiding Beter toegeruste docenten Kansrijk opleiden Om een gezonde economische ontwikkeling in West-Brabant te garanderen moet de arbeidsparticipatie in de regio omhoog. Dit is alleen realiseerbaar wanneer de onderwijsparticipatie in de regio toeneemt en het gemiddeld opleidingsniveau van deelnemers stijgt. Bijgevolg zullen in de periode o.a. meer mbo- en hbo-gekwalificeerden op de arbeidsmarkt moeten komen, terwijl ook de doorstroom van lagere naar hogere niveaus binnen het mbo en de doorstroom van het mbo naar het hbo geoptimaliseerd zal moeten worden. Om dit te bereiken zijn en worden er maatregelen genomen die een langere verblijfsduur in het onderwijs stimuleren en een betere doorstroom in de beroepskolom garanderen. ROC West-Brabant en Avans zetten in op de volgende doelstelling: Een doelmatiger en meer geprofileerd onderwijsaanbod 16

19 Aansluiting verbeteren tussen onderwijs en bedrijfsleven Om een gezonde economische ontwikkeling in West-Brabant te garanderen, is het van groot belang dat de regio het komend decennium kan beschikken over goed geschoold en gemotiveerd personeel. Deze constatering krijgt nog een extra dimensie doordat de vervangingsen uitbreidingsvraag aangaande arbeidskrachten in de periode sterk zal toenemen, terwijl de beroepsbevolking krimpt. Hierdoor dreigt in de komende jaren op de arbeidsmarkt in West-Brabant een disbalans te ontstaan tussen vraag en aanbod. Om dit te voorkomen zal de arbeidsparticipatie omhoog moeten. Daarbij gaat het er vooral om dat een kwalitatieve match gemaakt kan worden, met andere woorden: dat de juiste mensen met de juiste kwalificaties op de juiste plek komen. Dat betekent concreet dat in de periode de instroom van mbo- en hbo-gekwalificeerden op de arbeidsmarkt zal moeten toenemen, omdat juist deze groepen de drijvende kracht achter de groei zullen zijn en zodoende de beste vooruitzichten op een passende baan hebben. Dat betekent ook dat de doorstroom van lagere naar hogere niveaus binnen het mbo en van het mbo naar het hbo vergroot moet worden. ROC West-Brabant en Avans zetten in op de volgende doelstellingen: Prioriteit voor initiatieven om voortijdig en vroegtijdig schoolverlaten terug te dringen Beroepen- en loopbaanoriëntatie in mbo en hbo met focus op zelfreflectie Intensievere samenwerking tussen het onderwijs en het beroepenveld Hoogwaardig onderwijs met een juiste balans tussen kennis, vaardigheden en beroepshouding Onderwijsinnovatie versus arbeidsmarkttransitie: nieuwe leervormen gericht op nieuwe arbeidsmarkteisen 3.3 Gemeentelijk Beleid 1. Voorkomen van voortijdig Schoolverlaten De West-Brabantse gemeenten en schoolbesturen hebben met het Ministerie van OCW een convenant Voortijdig Schoolverlaten afgesloten om de jaarlijkse uitval met 10 % per jaar terug te dringen. Voor elke schooluitvaller minder ontvangt de school ca Daarnaast worden nog regiomiddelen ingezet die de scholen voor specifieke projecten kunnen aanvragen. Speerpunten in de regio zijn: de aansluiting VMBO-MBO, Zorg op school, Verzuim melden en aanpakken en Opvangklassen. Voorkomen van voortijdig schoolverlaten is nu nog belangrijker dan voorheen. Jongeren zonder diploma hebben immers het kleinste perspectief op werk. Met een startkwalificatie hebben de jongeren meer kans op duurzame arbeidsparticipatie. Daarom investeren het kabinet en de regio West-Brabant fors in het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Wanneer jongeren onverhoopt toch voortijdig uitvallen worden zij door trajectbegeleiders terug naar school geleid. Daarnaast zijn speciale opvangvoorzieningen in het leven geroepen voor jongeren met meervoudige problematiek. In deze voorzieningen probeert men om de problemen en belemmeringen weg te werken, zodat de leerling succesvol zijn/haar studie kan afronden. Wanneer dit niet lukt worden de jongeren warm overgedragen aan de gemeente. 2. Centrum voor jeugd en gezin (CJG) Het CJG is er (in alle gemeenten) om ouders en jeugdigen van -9 maanden tot 23 jaar te ondersteunen bij kleine en grote vragen over opvoeden en opgroeien. Door dialoog over opvoeden en opgroeien van ouders en jongeren onderling te stimuleren, kleine en grote vragen te beantwoorden en waar nodig intensiever te ondersteunen. In dit centrum wordt intensief samengewerkt met allerlei maatschappelijke organisaties, onderwijs en andere partijen. 3. Decentralisaties sociaal domein Gemeenten krijgen er per 1 januari 2015 op het sociaal- maatschappelijke domein taken en verantwoordelijkheden bij. Het gaat om de verantwoordelijkheid voor ondersteuning aan 17

20 mensen die tot dan toe aangewezen zijn op de extramurale begeleiding en persoonlijke verzorging via de AWBZ. Daarnaast treedt de Participatiewet in werking. Die wet betekent een uitbreiding van de taken die we als gemeente al hadden op het gebied van activering en arbeidstoeleiding. En tot slot krijgen we als gemeente de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg. Vrijwel alle ondersteuning bij opvoeden, opgroeien, (zelfstandig) wonen en werken is straks een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Dat biedt de mogelijkheid om die ondersteuning beter dan nu het geval is te sturen en dichtbij de burger te organiseren. 3.4 Crisisaanpak Provincie De provincie Noord-Brabant heeft als crisismaatregel extra middelen beschikbaar gesteld voor de vier arbeidsmarktregio s. West-Brabant wil inzetten op een stimuleringsmaatregel voor werkgevers om jongeren, arbeidsgehandicapten en ouderen aan te nemen. Hiervoor hebben we een aanvraag ingediend voor 100 bonussen à 5.000,- per plaatsing. Voor zzp-ers willen we inzetten op het verbeteren van de ondernemersvaardigheden door scholing, coaching en netwerken. Vanwege de crisis hebben veel zzp-ers het moeilijk. Omdat zij geen personeel hebben, zijn de meesten vooral goed in hun vak en ontbreekt op sommige vlakken kennis in hun bedrijf (positionering, acquisitie, bedrijfsvoering, administratie, etc.) Met inzet van de extra crisisgeld-middelen van de Provincie Noord-Brabant en de eigen inzet van de bovengenoemde partners kan in 2013 en 2014 extra worden ingezet om de positie van zzp-ers te versterken. Ook jongeren die als zzp-er aan de slag gaan of al gestart zijn als zzp-er, profiteren van deze maatregel. Daarnaast zijn er 2 sectorale projecten aangevraagd die door de regio West-Brabant ondersteund worden: WelSlagen, door kenniscentrum Calibris Techniekproject T8, samenwerking 8 technische kenniscentra 3.5 Ontsluiting werkzoekendenbestand (ministerie) Gemeente Breda is penvoerder voor de regio West-Brabant. In samenwerking met de Gemeente Roosendaal, UWVv, Start People en detacheringbureau Werk en Vakmanschap is er een projectplan geschreven. Uit deze vijf partijen is een projectgroep opgericht. Het projectteam gaat, gedurende een periode van zeven maanden, 570 CV s screenen van mensen met een WW- of WWB-uitkering uit de regio West-Brabant. De gemeenten in de regio worden uitgenodigd worden om hiervoor mensen/ Cv s uit hun bestand aan te leveren. Het projectteam gaat de kandidaten helpen de kwaliteit en vindbaarheid van hun CV te verbeteren middels een tweetal workshops. Daarnaast gaan ze de kandidaten actief bemiddelen richting werkgevers. Het doel is om van deze kandidaten 130 personen te plaatsen bij een werkgever. Het projectteam krijgt tevens de opdracht om gebruik te maken van elkaars sterke punten en netwerken, deze kwaliteiten binnen de eigen organisatie toe te passen en leerervaringen te delen en beschikbaar te stellen voor de hele regio. Begin 2014 zullen alle bevindingen van de projectgroep en de handleiding gepresenteerd worden in een regionale bijeenkomst. Voor deze bijeenkomst worden alle 18 gemeenten en alle uitzendbureaus uit de regio uitgenodigd. De Brabants Zeeuwse Werkgeversorganisatie(BZW) zal nauw betrokken worden in het proces en zal ook uitgenodigd worden voor de bijeenkomst. Ook zal werk.nl onder de aandacht worden gebracht. 18

21 3.6 Terugblik actieplan Bruggen Bouwen voor de Jeugd Ook in 2009 was de jeugdwerkloosheid als gevolg van een economische crisis flink opgelopen. Het kabinet lanceerde het Actieplan jeugdwerkloosheid waarbij via vijf actielijnen in totaal 250 miljoen over de jaren 2009,2010 en 2011 werd verdeeld. Voor de regio West-Brabant was 2,1 miljoen beschikbaar. Daarnaast heeft de regio nog gebruik gemaakt van de mogelijkheid om extra ESF middelen aan te vragen ( eerste ronde, tweede ronde). In juli 2009 sloot de regio West-Brabant een regionaal convenant met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om de oplopende jeugdwerkloosheid te beteugelen. Het regionaal platform Arbeidsmarktbeleid (rpa) stelde destijds het actieplan Bruggen Bouwen voor de Jeugd op dat ten grondslag heeft gelegen aan de activiteiten sindsdien. Bij het vorige plan zijn de regionale middelen met name ingezet voor: 1. De Baan Bonus (een subsidie voor werkgevers die jongeren in dienst nemen); 2. Werkpleinmiddelen (bijdragen aan de werkpleinen om extra te investeren in jongeren); 3. Interventiesubsidie (een doorbraakbudget als hulp voor jongeren vastloopt in bureaucratie); 4. Projectsubsidies (voor projecten gericht op het aan werk helpen van jongeren). Wat betreft de werkwijze en inhoud is besloten om rekening te houden met de ervaringen op basis van de uitvoering van het regionaal actieplan Jeugdwerkloosheid West-Brabant (bron: notitie rpa, eindverantwoording regionaal convenant jeugdwerkloosheid: 1. Maak keuzes bij de inzet van middelen, vermijd een waaier aan projecten of snelle verdeling van budgetten via verdeelsleutels. 2. Een overzichtelijk pakket aan maatregelen maakt de uitvoering goed beheersbaar en heeft een dempend effect op de uitgaven voor overhead. 3. Met name bij ESF trajecten is een overzichtelijk aantal partners waarmee de administratie moet worden gevoerd van groot belang; 4. Externe ondersteuning bij het goed opzetten van een ESF aanvraag, het bewaken van administraties tijdens de uitvoering en het overleggen met het Agentschap kan een zeer rendabele investering blijken. 5. Het werken met een klankbordgroep is goed bevallen; er kon snel worden geschakeld tussen de projectleider en de leden van de klankbordgroep. 19

22 20

23 Regionale ambitie en visie Wanneer we het actieplan van het kabinet vertalen naar de regio West-Brabant is de conclusie dat er al erg veel gebeurt wat in lijn loopt met wat het kabinet nastreeft. Toch is het nodig om op een aantal onderdelen nog meer dan nu de krachten te bundelen en acties te ondernemen en ambities te formuleren. Uitgangspunten: We willen zoveel mogelijk gebruik maken van de bestaande netwerkstructuur, samenwerking met partijen versterken en activiteiten en dienstverlening intensiveren. Alle jongeren moeten een eerlijke kans krijgen om actief mee te doen in de maatschappij. De zorg om jongeren binnenboord te kunnen houden èn hun talenten verder te ontwikkelen is een gedeelde zorg en verantwoordelijkheid Bij de doelstellingen en acties wordt aangesloten bij het actieplan van het kabinet en de ambities geformuleerd in het regionale meerjarenprogramma West-Brabant werkt en pakt door! Onze aanpak richt zich op alle jongeren tot 27 jaar van alle niveaus. We sluiten geen jongeren uit, maar zetten in op alle jongeren die als gevolg van de crisis extra ondersteuning nodig hebben om de arbeidsmarkt te betreden. Het afgelopen anderhalf jaar is de werkloosheid in West-Brabant scherp oplopen. De jonge schoolverlaters, werkende jongeren zonder startkwalificatie en oudere mannen en alle groepen met een grote afstand tot de reguliere arbeidsmarkt worden hard getroffen. Het rpa West-Brabant heeft hier haar activiteitenplan op aangepast: meerjarenprogramma West-Brabant werkt en pakt door!. Enerzijds gericht op het bestrijden van de economische crisis en anderzijds het voorkomen van de schaarste op de arbeidsmarkt op de lange termijn. Voor jongeren geldt nu dat eind april 2013 bijna jongeren werkloos zijn. Hierbij komen nog veel schoolverlaters bij in de tweede helft van Op de korte termijn moeten we ons zoveel mogelijk richten op het voorkomen van uitval uit het onderwijs en uitkeringsafhankelijkheid. Het hebben van een goede opleiding en/of werk is voor alle jongeren de basis voor hun verdere leven. Het inkomensperspectief, de gewenste wooncarrière, de groei naar zelfstandigheid en onafhankelijkheid zijn alle sterk afhankelijk van het hebben van een goede opleiding en bijpassend werk. Zodra dit werk wegvalt, slaat het fundament onder de ambities weg. Uit de praktijk blijkt dat jongeren die werkloos worden moeilijk instromen. Ze zijn vaak voor langere tijd voor de arbeidsmarkt verloren. Bovendien bestaat er een verband tussen het niet hebben van werk en zaken als openbare orde en veiligheid, gezondheid en opvoedingsproblemen. Jongeren hebben het zwaar bij een teruglopende economie; voor starters is het moeilijk om voor de weinige banen in aanmerking te komen en bij ontslagen verliezen zij in hun leeftijdscohort, onder het principe last in, first out vaak het eerst hun baan. Bovendien werken relatief veel jongeren in flexibele werkrelaties zoals jaarcontracten en uitzendwerk. Wanneer bedrijven hun personeel terugbrengen zijn het juist deze flexibele werkrelaties die worden beëindigd. Bovendien worden jongeren extra hard geraakt omdat zij werkzaam in sectoren die het hardst worden getroffen door de aanhoudende economische malaise. Dit geldt specifiek voor jonge, laagopgeleide werkzoekenden. Voor hen zal ook in 2013 het steeds moeilijker worden om werk te vinden vanwege verdringing op de arbeidsmarkt door middelbaar en hoger opgeleiden. Werkgevers hebben bij een ruimere arbeidsmarkt meer keus. Zij zullen eerder kiezen voor jongeren met een afgeronde opleiding. Jongeren die eenmaal de school de rug hebben 21

24 toegekeerd zijn moeilijk terug naar de schoolbanken te leiden. We willen dat zoveel mogelijk jongeren het maximale uit hun opleiding halen. Werkgevers gaan zeer verschillend om met stage- en leerwerkplaatsen in tijden van crisis. Daar waar de één vanwege de lage loonkosten juist extra gebruik maakt van jongeren, ziet de ander de begeleiding als kostenpost en schrapt de plaatsen. Werkgevers lopen echter hierbij op dit moment tegen financiële grenzen aan. Met name bij het aantal leerbanen BBL is in 2012 in West-Brabant een forse terugval zichtbaar (-38%). Naar verwachting gaat de arbeidsmarkt pas in 2014 in West-Brabant herstellen. Voor een klein deel zal de vraag naar personeel komen door een voorzichtig herstel van de economie, maar vooral door de vergrijzing van de beroepsbevolking (de vervangingsvraag). Relatief veel vraag naar personeel zal dan ontstaan binnen de detailhandel, zakelijke dienstverlening, groothandel, horeca, industrie en zorg/welzijn. De arbeidsmarkt komt niet tot stilstand, maar de dynamiek is duidelijk minder groot. Op de lange termijn zal de economie weer enigszins aantrekken en in combinatie met de voorschrijdende vergrijzing mogelijk weer tot een krappe(re) arbeidsmarkt leiden. De regio kan zich niet permitteren dat jongeren langdurig aan de kant staan. Iedereen is straks weer hard nodig. De activiteiten moeten gericht zijn op het arbeidsfit houden en het verder kwalificeren van de jongeren, zodat zij meer kans maken op duurzame arbeidsparticipatie als de arbeidsmarkt weer aantrekt. Het is van groot belang om een goede aansluiting te behouden tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Voor de groep kwetsbare jongeren, jongeren die te kampen hebben met meervoudige problematiek en een grote afstand hebben tot de arbeidsmarkt zijn weer aparte acties noodzakelijk. We willen dat iedereen in West-Brabant meedoet naar vermogen, want iedereen is nodig! We zijn voornemen om een subsidieaanvraag ESF in te dienen en in deze aanvraag extra aandacht aan deze groep te besteden. In dit actieplan richten wij ons op activiteiten/producten waar de totale doelgroep jongeren profijt van heeft. Samengevat: er is een extra gezamenlijke inzet nodig, door verschillende partijen, bovenop de bestaande investeringen. Hier zijn de extra acties, opgenomen in dit actieplan, dan ook op gericht. 22

25 Actieplan Actielijnen Jeugdwerkloosheid a. Sectorale aanpak Het ministerie heeft gelden beschikbaar gesteld voor de sectoren. Het is op dit moment nog niet bekend wat het totale bedrag is en welke sectorale partners een plan gaan indienen. Wel is er een start gemaakt onder leiding van TuneTechniek om invulling te geven aan het TechniekPact. Zij zijn tevens deelnemer aan de sectorgroep Techniek. b. (Stage- en leerbanenoffensief Kenniscentra) Met het stage- en leerbanenoffensief bestrijden SBB en de kenniscentra de knelpunten op de stage- en leerbanenmarkt door middel van 11 maatregelen; 1. Goede arbeidsmarkt- en stage-informatie per sector en per regio. 2. Mediacampagne voor voldoende stages en leerbanen: campagne in NRC Handelsblad in aanloop naar verkiezing Beste Leerbedrijf van Nederland. 3. Oproep VNO-NCW/MKB-Nederland naar werkgevers voor stages en leerbanen. 4. Kenniscentra geven extra steun aan sectoren met goede arbeidsmarktkansen en dreigend tekort aan vakmensen. 5. Betere beroepenoriëntatie en voorbereiding met onder andere BeroepeninBeeld.nl. 6. Arbeidsmarkt- en studiebijsluiter informeert over o.a. kans op werk en stage. Elke student krijgt deze volgend jaar aan begin van zijn/haar studie. SBB ontwikkelt deze mogelijk verplichte bijsluiter in opdracht van de minister OCW. 7. Goede vindbaarheid beschikbare stages en leerbanen. 8. Betere match studenten en leerbedrijven via Stagemarkt.nl. 9. Meldpunt stagetekorten.nl voor dreigend tekort voor studenten, ouders en scholen. 10. SBB Barometer van stage- en leerbanenmarkt geeft vier maal per jaar actuele stand. 11. School-Ex programma stimuleert mbo-examenkandidaten na diploma een jaar door te leren. Voor de totale inzet van de kenniscentra in West-Brabant (reguliere dienstverlening en extra inzet ) verwijzen we hierbij naar Bijlage 8.2 c. School Ex- Programma In het school EX programma 2.0 gaat het ROC West-Brabant op 2 momenten gesprekken voeren met leerlingen: 1. Begeleidingsgesprekken met leerlingen die op het punt staan hun opleiding met een diploma af te ronden. In deze gesprekken worden ze erop gewezen dat ze een beter perspectief hebben op de arbeidsmarkt als ze een vervolgopleiding gaan doen op een hoger niveau. 2. Ombuiggesprekken met leerlingen die zich aanmelden voor een opleiding. In deze gesprekken stimuleert het ROC de jongeren tot het kiezen van een studie die kansrijk is op de regionale arbeidsmarkt. Het ROC West-Brabant wil als extra ondersteuning gebruik gaan maken van de instersectorale beroepenoriëntatie voor de groep leerlingen die zich willen inschrijven voor een opleiding maar nog geen keuze voor een bepaalde sector hebben gemaakt of voor die leerlingen die al wel een opleiding volgen maar dreigen te gaan uitvallen en ook nog geen sectorale keuze hebben gemaakt. 23

26 d. Regionale Inzet Jeugdwerkloosheid In de regio willen we gaan inzetten op de volgende activiteiten/producten; 1. Regionale Baanbonus voor jongeren 2. Intensivering dienstverlening; extra personele inzet gemeenten 3. Intersectorale Beroepenoriëntatie In september wordt in Roosendaal een startbijeenkomst Jeugdwerkloosheid/Crisisaanpak West-Brabant georganiseerd. In paragraaf 5.2 worden deze activiteiten/producten verder omschreven. 5.2 Activiteiten/producten Regionale Aanpak Jeugdwerkloosheid 1. Regionale BaanBonus Jongeren Doel: Stimuleren van werkgevers om jongeren een arbeidscontract aan te bieden (regulier en bbl) Resultaat: plaatsingen bij voorkeur op de GOUDEN LIJST Dit product is een motivatie voor werkgevers om extra (leer-)banenen beschikbaar te stellen voor de jongeren die door de crisis niet aan een baan kunnen komen. De kenniscentra en ROC West-Brabant hebben aangegeven dat een tekort aan leerbanen op dit moment als meest urgente probleem wordt ervaren. De Basiscijfers Jeugd van UWV en Samenwerking Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven vormen de basis voor inzet van de baanbonus voor de doelgroep jongeren. Bovendien willen we plaatsing op de Gouden Lijst van West-Brabant hiermee bevorderen. De baanbonus is in West-Brabant al eerder ingezet als inzet voor bestrijding van de jeugdwerkloosheid. Hierdoor is dit product relatief snel in te zetten. DeGemeente Breda en Bergen op Zoom zet de baanbonus nu al in voor hun inwoners. De regionale baanbonus jongeren is naast regionale inzet, ook in te zetten door alle samenwerkende partijen, naast de al toegekende regionale baanbonus als crisismaatregel van de provincie. De volledige baanbonus geldt bij een contract van 1 jaar, bij een arbeidscontract van een half jaar, wordt een bonus toegekend van de helft van het bedrag, nml 2.500,- De bonus wordt toegekend aan de werkgever. 2. Intensivering dienstverlening; extra personele inzetgemeenten Doel: Intensivering dienstverlening aan jongeren door gemeenten Resultaat: Meer werkloze West-Brabantse jongeren zijn begeleid naar school,werk, een werkervarings/activeringsplaats of zelfstandig ondernemerschap Vertaling: Minimaal 1 extra fte per gemeente (Breda, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur en Oosterhout) De 5 grootste gemeenten kunnen door extra personele inzet een subregionale impuls geven aan de inzet op jeugdwerkloosheid. Omdat elke gemeente als extra impuls voor de jongeren en aanvullend op de reguliere dienstverlening keuzes kan maken die passen bij de couleur locale van de gemeente. De verdeling van de gelden gebeurt op basis van een verdeelsleutel aan de hand van aantal werkzoekende jongeren tot 27 jaar van de desbetreffende gemeenten. Zie hiervoor Bijlage 8.3. Hiervoor is het op dit moment nog niet mogelijk om de inzetten SMART te formuleren. Na toekenning van de gelden, wordt door middel van prestatieovereenkomsten de inzetten verder geformuleerd. Dit heeft als voordeel dat de gemeenten kunnen inzetten op de acties die voor hun subregio nodig zijn om de jeugdwerkloosheid in dat gebied ã la carte te kunnen bestrijden. 24