Talent in de groei! De jeugd in uw gemeente GROEI!

Transcriptie

1 Talent in de groei! De jeugd in uw gemeente Jeugdgezondheid van de toekomst Het sociaal domein verandert. Politiek en overheid vinden de rol van preventie steeds belangrijker. Er is een groeiend besef dat preventie en vroegsignalering noodzakelijk zijn om de transformatiedoelstellingen, die de decentralisatie van de Jeugdwet met zich meebracht, te realiseren. Chantal Jansen, jeugdverpleegkundige: Door de contacten met ouders, kinderen en onze ketenpartners is Jeugdgezondheid heel goed in staat om zaken tijdig te signaleren en hierover ook advies uit te brengen naar onze gemeentes. Zo kunnen we samen een sterk voorliggend veld creëren, ouders informeren en adviseren en hiaten in het aanbod aanpakken en faciliteren. JGZ en gemeente kunnen elkaar versterken als het gaat om een preventieve aanpak. Wat betekent dit voor Jeugdgezondheid? Van een klassieke, aanbodgerichte werksoort met een gestandaardiseerd takenpakket in relatieve autonomie, ontwikkelen tot een dienstverlener die maatwerk levert in specifieke omstandigheden en daarbij acteert in een partnerstructuur met andere dienstverleners. Lokaal blijven aansluiten, in 21 gemeenten en 21 vormen in relatie tot transitie/transformatie. GROEI! De opdracht van het bestuur voor een inhoudelijke doorontwikkeling van 0-18 jaar kreeg de naam GROEI!. In 2016 zijn vier bijeenkomsten georganiseerd waar alle medewerkers van de drie organisaties geïnformeerd zijn over en meegenomen zijn in de ontwikkelingen. Daarnaast is er een bijeenkomst geweest voor de ambtenaren van de vier pilotgemeenten. Deze vier pilots starten in 2017.

2 Aantal onderzoeken uitgevoerd vanuit het basistakenpakket Ons basistakenpakket is op een bepaalde manier ingericht. We bieden vaste contactmomenten aan in groep 2 en 7 van het basisonderwijs en in klas 2 en 3/4 van het voortgezet onderwijs. Per cohort zijn er ongeveer 8000 kinderen. Onderzoeken vinden plaats op alle publieke domeinen: fysieke, sociale, psychische en cognitieve ontwikkeling en samen met de ouders. Woongemeente # kinderen PGO-2 # kinderen PGO-7 # kinderen KLAS 2 Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Nuenen c.a Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre X Buiten de regio Totaal:

3 Toename onderzoeken op indicatie Voor de onderzoeken op indicatie (Ooi) hebben we per gemeente een aantal uren beschikbaar, die we besteden aan een extra onderzoek. Dit kan een vervolgonderzoek zijn dat we zelf genereren, maar we zien ook steeds vaker onderzoeken op verzoek van derden, zoals de huisarts, school, wijkteam of ouders zelf. Het aantal onderzoeken op indicatie neemt toe, zowel het aantal kinderen als de onderzoeken per kind. In 2016 waren dat (2015: ) kinderen, die (2015: ) onderzoeken gehad hebben. Ineke van Adrichem Jeugdarts: De vele veranderingen in de jeugdzorg, het sociale domein, en rechtstreeks verwijzen door de jeugdarts, maken afstemming tussen jeugdarts en huisarts nog belangrijker. Beiden zien de meerwaarde van samenwerking. We weten elkaar te vinden op individueel casusniveau als er een duidelijke aanleiding is tot overleg. Denk bijvoorbeeld aan kinderen die vanwege ziekteverzuim bij de jeugdarts komen. Anderzijds weten huisartsen ons te vinden als een ouder met een vraag vanuit school op het spreekuur komt. Maar beide partijen vinden dat het nog beter kan. Op vraag van een huisarts, ben ik één keer per maand in de huisartsenpraktijk aanwezig voor spreekuur en overleg met de huisarts. De voordelen van elkaar kennen en samen overleggen zijn al snel duidelijk. We vinden elkaar sneller, denken eerder aan de inzet van onze expertise en kunnen gemakkelijker overleggen. Voor ouder en kind is de samenwerking ook zichtbaarder en is overleg tussen beiden vanzelfsprekender. De verbinding is een continue proces waar aandacht en tijd voor nodig is, met als resultaat nog beter afgestemde zorg voor ouders en jeugdigen! Woongemeente # Unieke OOI kinderen # OOI onderzoeken Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Nuenen c.a Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre X Buiten de regio

4 Extra puber contact moment Bij de start van het extra puber contactoment (Emovo) hebben we aannames gedaan dat 30% van het aantal VMBO leerlingen en 20% van het aantal HAVO/VWO leerlingen uit de risicotaxatie zou komen. Na 2 jaar blijkt echter dat we bijna 50% van dit cohort zien, veelal op verzoek van de jongere zelf of bij hoog risico. Afgelopen schooljaar zagen we 4376 VMBO en 3572 Havo/VWO leerlingen. In de praktijk zien we bovendien dat de gesprekken inhoudelijk pittig zijn en vaak samen met de school en/of lokaal team/hulpverlening een vervolg krijgen. Lahoucine Asmouki, jeugdverpleegkundige: Jongeren geven zelf aan dat ze door Emovo eindelijk eens weer zichzelf zijn, weg van groepsdruk en weg van alle schaamte. Een jongere zei: Dit gesprek is het licht aan het einde van de tunnel voor mij, ik wil al lange tijd het allerliefste hulp maar wist niet hoe. Chatten met de jeugdverpleegkundige of jeugdarts JouwGGD.nl, dé landelijke jongerenwebsite van 20 GGD en en een jeugdgezondheidsorganisatie, heeft in 2016 landelijk ruim unieke bezoekers getrokken. De site heeft inmiddels 8600 volgers op Facebook. De website die zomer 2014 landelijk is gegaan, maakt sindsdien een enorme groei door. Een groep van 21 jongeren tussen de 14 en 19 jaar werkt als adviseurs mee aan de verdere ontwikkeling van de site. In onze regio trok de jongerenwebsite in 2016 ruim unieke bezoekers. Zij bezochten het vaakst de pagina s met informatie over gezondheid algemeen, seksualiteit en alcohol en drugs. In totaal hebben ongeveer 800 jongeren in onze regio via JouwGGD gechat met een GGD arts of verpleegkundige. Vanuit onze GGD maken 3 verpleegkundigen deel uit van het landelijke e-team.

5 Thema s We (h)erkennen thema s die zichtbaar en bekend zijn zoals overgewicht, echtscheidingsproblematieken, alcohol en drugs en weerbaarheid. We pakken deze op in het lokale veld. Martje Foolen, jeugdverpleegkundige en opvoedondersteuner in Laarbeek: Aansluiting vanuit JGZ bij het generalistenteam is enorm belangrijk, zodat er een koppeling is tussen de nuldelijn en de specialistische zorg. We versterken elkaar en vullen elkaar aan. Niet in elke gemeente is op dezelfde wijze een samenwerking gerealiseerd. Het is wel wenselijk om samen met wijkteam, gemeente en JGZ te bekijken hoe de samenwerking het beste vorm kan krijgen. Door JGZ in de gemeente te betrekken in de zorg voor de jeugd wordt optimaal gebruik gemaakt van alle beschikbare voorzieningen. We zien ook nog minder zichtbare of lastig te definiëren problemen, zoals armoede (ook gerelateerd aan scheiding, economische crisis), kindermishandeling en depressie/suïcide. Hier zijn we onder andere betrokken in het STORM project. Tenslotte zien we thema s vanuit onze vroegsignalering, omdat we alle kinderen uitnodigen: pubers van arbeidsmigranten, psychosociale problemen bij kinderen van statushouders, gedragsproblemen bij 5 jarigen, ziekteverzuim of uitvallers, specifieke groepen zoals Roma Sinti. Simone Vermeer Jeugdverpleegkundige: De verbinding tussen JGZ en het generalistenteam (GT) is enorm belangrijk. JGZ heeft ieder kind en gezin in zijn geheel in beeld, medisch-bio-psychosociaal. We normaliseren waar mogelijk. We luisteren naar ouder en kind en zetten het kind centraal in de hulpvraag. We gaan ook in gesprek met het kind en brengen samen in kaart wat goed gaat en welke hulpvragen er zijn. Wij zien de ouders als het belangrijkste instrument om hun kind te helpen. We hebben goede contacten met school waar het GT op kan bouwen. Zo is de driehoek kind-ouder-school meer vanzelfsprekend, ook voor het GT.

6 Preventie van schooluitval vanuit het perspectief van de publieke gezondheid Opleidingsniveau is nauw verbonden met gezondheid. Een slechte gezondheid kan leiden tot schooluitval en schooluitval beïnvloedt de gezondheid negatief. Toch wordt schooluitval meestal alleen beschouwd als een onderwijsprobleem en vinden interventies pas plaats bij dreigende uitval of wanneer de jongere al thuis zit. Marie-José Theunissen, jeugdarts heeft onderzocht welke factoren vanaf de geboorte een rol spelen bij latere schooluitval. Ook is inzicht verkregen in de onderliggende processen vanuit het perspectief van de jongeren, hun ouders en de professionals in het onderwijs en de (jeugd) gezondheidszorg. Marie-José promoveerde in november op haar onderzoek. Voortijdige schoolverlaters zijn vaker jongens, hebben vaker een niet-westerse achtergrond, een lagere sociaaleconomische status en komen vaker uit een eenoudergezin. Op jonge leeftijd zijn er al factoren aanwezig die een relatie hebben met later voortijdig schoolverlaten, zoals een onvoldoende gehoortest (0-4 jaar), leerproblemen (4-8 jaar), impulsief of ongehoorzaam gedrag (8-12 jaar) en (ziekte)verzuim (12-16 jaar). Ook jongeren die afwijken van de norm vallen vaker uit. Vertrouwen hebben in het eigen kunnen verlaagt de kans op schooluitval beduidend. Een verhoogd risico op schooluitval kan dus al op jonge leeftijd gesignaleerd worden. Om al in een vroeg stadium te voorkomen dat leerlingen op school uit gaan vallen is het nodig dat ouders, school en zorgverleners samenwerken, maar vooral ook verbinding maken en houden met de jongeren. De acceptatie van diversiteit kan al op jonge leeftijd vergroot worden, net zoals het versterken van het vertrouwen in het eigen kunnen. Bij gesignaleerde risico s moet zorg en onderwijs op maat geboden worden want er zijn meerdere wegen die leiden tot schooluitval en one size does not fit all. Volg ons ook op Twitter en /ggdbzo Colofon GGD Brabant-Zuidoost Gelukkig Gezond Vragen over Jeugdgezondheidszorg in uw gemeente? Neem contact op met Natasja van Montfoort Sectormanager n.van.montfoort@ggdbzo.nl