Provinciaal Uitvoeringsprogramma. Jeugdzorg 2010

Transcriptie

1 Provinciaal Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2010

2 PROVINCIAAL UITVOERINGSPROGRAMMA JEUGDZORG UTRECHT 2010

3 Colofon Uitgave: Provincie Utrecht Inlichtingen: Het uitvoeringsprogramma is ook te downloaden via 2

4 INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 5 Provinciaal Beleid... 5 Landelijk beleid... 5 Afsprakenkader Rijk en IPO Vooruitblik Leeswijzer/samenvatting PREVENTIE EN VROEGSIGNALERING Opzetten en inrichten Centra voor Jeugd en Gezin Aansluiting Centra voor Jeugd en Gezin op het onderwijs Aansluiting Centra voor Jeugd en Gezin op Bureau Jeugdzorg Utrecht Aansluiting Centra voor Jeugd en Gezin op Veiligheidshuizen Signalering kindermishandeling Lokale verwijsindex Elektronisch Kinddossier Signalering van een specifieke doelgroep In de praktijk brengen van signalering en preventie VERBETERDE TOEGANG TOT DE GEÏNDICEERDE JEUGDZORG De toegang tot hulp Doorlooptijden Crisisinterventieteam/ Spoed Eisende Zorg (SEZ) Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en Centrale Aanmelding Kindertelefoon en Share In Trust Diversiteit De toeleiding naar hulp Doorlooptijden Verbetering van de indicatiestelling Vraag-aanbod analyse Integrale indicatiestelling Stichting Gereformeerde Jeugdzorg (SGJ) Het volgen van de cliënt tijdens hulp Casemanagement Invoering landelijke prestatie-indicatoren Jeugdbescherming Jeugdreclassering Arrondissementaal Platform Jeugdcriminaliteit (APJ) KWALITATIEF BETERE EN SNELLERE HULP Hulp op maat Vraaggerichte zorg Integrale zorg Inzicht in aanbod voor ketenpartners Justitiële Jeugdzorg (Jeugdzorg plus) Diversiteit Hulp op tijd Hulp die helpt Professionalisering Effectiviteit van het jeugdzorgaanbod Invoering prestatie-indicatoren jeugdzorg

5 Zorg voor de cliënt na de hulp Zorg voor de zwerfjongeren VERSTERKING POSITIE CLIËNT Inspectie Jeugdzorg Cliëntenparticipatie Cliëntenplatform en cliëntenraden Diversiteit in de cliëntenraden Cliëntvertrouwenspersoon FINANCIËN EN INFORMATIEVOORZIENING Financiën AWBZ Financiering justitiële taken Bureau Jeugdzorg Utrecht Vooruit ontvangen middelen uitvoering Wet op de Jeugdzorg Meerjarenraming Financieel kader Uitvoeringsprogramma Informatievoorziening Primaire sturingsopdracht Koppeling tussen informatiestromen Deregulering

6 INLEIDING Met dit Provinciaal uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2010 geven Gedeputeerde Staten van de provincie Utrecht invulling aan de provinciale verantwoordelijkheden voor de jeugdzorg zoals neergelegd in Wet op de jeugdzorg (art.32). Dit uitvoeringsprogramma bevat: - Een inhoudelijke en financiële verantwoording aan het Rijk over de jeugdzorg in het afgelopen jaar 2008 (t-2). - De inhoudelijke en financiële stand van zaken met betrekking tot het lopende jaar 2009 (t-1). - De beleidsvoornemens voor het komende jaar 2010 (t). - De aanvraag voor de doeluitkeringen jeugdzorg voor 2010 bij het Rijk. Hiervoor bevat het uitvoeringsprogramma een financieel kader voor de te bekostigen activiteiten door het bureau jeugdzorg en de zorgaanbieders. Het uitvoeringsprogramma is de concrete uitwerking van de voornemens uit het provinciale beleidskader Jeugdzorg dat in 2008 door Provinciale Staten is vastgesteld. Het geeft aan in hoeverre vooruitgang is geboekt met het realiseren van deze beleidsvoornemens en het bevat de voorgenomen activiteiten voor Provinciaal Beleid Vertrekpunt voor dit uitvoeringsprogramma is het motto van het provinciale beleidskader Kinderen en jongeren centraal. Iedereen die op de één of andere manier betrokken is bij de jeugdzorg realiseert zich dat het om kinderen en jongeren gaat die in een kwetsbare positie verkeren, maar tegelijkertijd nog volop kansen hebben. Hoe eerder deze kinderen en jongeren geholpen worden, hoe groter de kans dat zij opgroeien tot zelfstandige volwassenen, die hun kwaliteiten weten te benutten. Een voorwaarde is evenwel dat wij beleidsmakers en uitvoerders van de jeugdzorg bij alles wat we doen dit kind en deze jongere centraal stellen. Dat wij de jeugdzorg zo organiseren en uitvoeren zodat die beantwoordt aan de behoefte en aan de wensen van het kind en de jongere (en hun gezin) en dat wij zoveel mogelijk gebruik maken van hun talenten en mogelijkheden. Het programma Utrechtse Jeugd Centraal is de provinciale vernieuwingsagenda van de Utrechtse jeugdzorg en is integraal onderdeel van het Utrechtse jeugdbeleid en het uitvoeringsprogramma In het programma komen de twee wettelijke rollen van de provincie tot uiting: de rol van financier van de provinciale jeugdzorg en de rol van regisseur van de keten. In die laatste rol heeft de provincie vooral een stimulerende en aanjagende functie, maar geen rechtstreekse bevoegdheden. Het realiseren van een groot deel van de doelstellingen uit het programma Utrechtse Jeugd Centraal is daarmee afhankelijk van de inzet en medewerking van de partners. Alle partners hebben zich aan het programma gecommitteerd. Ook cliënten in de jeugdzorg zijn actief betrokken. Voor de uitvoering van het gehele programma is bij aanvang in totaal beschikbaar gesteld. De onderliggende visie van waaruit deze vernieuwingsagenda wordt uitgevoerd is: 1) Het Kind Centraal: organiseren en handelen met het kind als uitgangspunt. 2) Empowerment (ondersteunen van de eigen kracht) als grondslag voor de hulpverlening. 3) Werken met bewezen effectieve interventies door professionals die een partnership met cliënten aangaan. Landelijk beleid Het provinciale beleid wordt afgestemd op het landelijke beleid: het programma Alle kansen voor alle kinderen van het ministerie van Jeugd en Gezin. Belangrijkste pijlers uit het landelijke beleid voor onze provinciale jeugdzorg zijn: - integraal beleid en bereik van alle bevolkingsgroepen; - ontwikkeling Centra voor Jeugd en Gezin; - aanpak kindermishandeling; - prestaties van de jeugdzorg; - effectiviteit van het zorgaanbod. 5

7 Afsprakenkader Rijk en IPO In november 2009 is er een akkoord bereikt tussen het Rijk en IPO over de aanpak en de financiering van de jeugdzorg in 2010 en De belangrijkste elementen van dit kader zijn: - een tweejarige aanpak met een daarbij behorend tweejarig financieel stelsel; - een aantal afspraken gericht op het indammen van de vraag naar provinciale jeugdzorg, waarbij de provincies op regionaal niveau met gemeenten tot afspraken komen en het Rijk met gemeenten hierover afspraken maakt ter ondersteuning van de regionale aanpak. Het afsprakenkader biedt voldoende aanknopingspunten om in 2010 verder uitwerking aan te geven. Daar het akkoord pas in november 2009 tot stand is gekomen treft u de uitwerking niet meer in dit uitvoeringsprogramma aan. In een intensieve en unieke samenwerking met de 29 gemeenten in Utrecht zijn we op weg naar een provinciebreed systeem van risicosignalering: de lokale verwijsindex risicosignalering (VIR). Als eerste in Nederland is de provincie erin geslaagd om met alle 29 gemeenten in Utrecht met succes een gezamenlijke aanbesteding te doorlopen voor het Elektronisch Kinddossier (EKD). De implementatie van dit EKD wordt door de gemeenten zelf getrokken. Provinciebreed wordt goed samengewerkt bij de oprichting van de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG s). Niet alleen kijken we hoe in alle gemeenten het beste het CJG-concept kan worden uitgewerkt. Ook nemen we daarbij de positie van Bureau Jeugdzorg mee en mogelijkheden voor regionale samenwerking in de backoffice van de verschillende CJG s. Binnen de programmalijnen onderwijs en diversiteit van het UJC is een nulmeting uitgevoerd. Hiermee is zicht gekomen op de verschillende zorgstructuren binnen het onderwijs en de toegankelijkheid van de jeugdzorg voor jeugdigen met ouders van buitenlandse afkomst. Daarmee beschikt de provincie over prima documenten om te kunnen sturen op samenwerking tussen jeugdbeleid, jeugdzorg en onderwijs en de ontwikkeling van meer doelgroepgerichte jeugdzorg. Er is een vliegende start gemaakt met het verbeteren en versnellen van crisishulp. Op 1 januari 2009 was het team spoedeisende zorg (SEZ) bij Bureau Jeugdzorg operationeel. Door middel van het SEZ kan in moeilijke en urgente gevallen nog sneller dan voorheen kwalitatief goede hulpverlening in gang gezet worden. In maart 2009 was de officiële opening van het provinciale loket voor integrale indicatie voor jongeren met een meervoudige problematiek. Het loket is een unieke samenwerking tussen verschillende partners zoals Bureau Jeugdzorg, het CIZ, de REC s en de GGZ-zorg. Met de opening van dit loket hoeven jongeren met een meervoudige problematiek niet meer langs een hele reeks van balies en instituties om de juiste zorg te krijgen. In plaats daarvan kunnen ze geholpen worden aan één loket. De provincie heeft in drie tranches zorgvernieuwing de jeugdzorgaanbieders de gelegenheid geboden om middelen aan te vragen voor de ombouw van hun zorgaanbod naar een aanbod dat past bij de geest van het programma: effectieve interventies waarbinnen professionals een partnership aangaan met cliënten en het kind centraal staat. Inmiddels zijn diverse aanvragen voor zorgvernieuwing van zorgaanbieders gehonoreerd. Met de Utrechtse jeugdzorgaanbieders en het Nederlands Jeugd Instituut (NJI) is een samenwerking aangegaan om de effectiviteit van verschillende zorgmodules in beeld te brengen. Als eerste provincie in Nederland maakt Utrecht hiermee serieus werk om vanuit de praktijk van professionals de effectiviteit van zorg zichtbaar te maken. Vooruitblik 2010 Belangrijke algemene aandachtspunten voor 2010 zijn: - De uitkomsten van de evaluatie van de Wet op de jeugdzorg kan verstrekkende gevolgen hebben voor de inrichting van de jeugdzorg. Ondanks dat in het afsprakenkader met het Rijk is afgesproken dat er geen stelselwijzigingen plaats zullen vinden in 2010 en 2011, kunnen 6

8 mogelijke aanpassingen al wel hun schaduw vooruit werpen, al was het maar door de mogelijke onrust die het teweeg brengt bij de professionals in de zorg. - Een nieuwe systematiek voor macrobudgettering zou landelijk in 2010 ingevoerd worden aan de hand van een vraagramingsmodel van het SCP en het advies van de commissie Linschoten. De invoering is uitgesteld tot 2011, maar vergt in 2009 en 2010 het nodige voorwerk. - Vanaf 2013 zijn de provincies inhoudelijk en financieel verantwoordelijk voor de gesloten jeugdzorg. Nu al is duidelijk, dat de financiering in de huidige vorm niet toereikend is. - Resultaten worden geboekt binnen een sector waar de ontwikkelingen elkaar snel opvolgen: o.a. de evaluatie van het stelsel, verandering van methodieken, verbetering indicatiestelling en de invoering van een nieuwe financieringssystematiek. Door de dynamiek in de sector staat het behalen van resultaten vaak onder druk. Sturing, monitoring en bijstelling zullen ook in 2010 de nodige aandacht vragen. Leeswijzer/samenvatting In hoofdstuk 1 wordt teruggekeken op de resultaten met betrekking tot preventie en vroegsignalering. Er wordt ingegaan op de ontwikkelingen met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin, de aanpak van kindermishandeling en de instrumenten voor betere signalering. Deze activiteiten worden grotendeels uitgevoerd binnen het programma Utrechtse Jeugd Centraal. Hoofdstuk 2 geeft de verbeteringen weer, met betrekking tot de toegang tot de geïndiceerde jeugdzorg. Bij Bureau Jeugdzorg Utrecht wordt de komende beleidsperiode ingezet op verbetering binnen drie grote kaders: de toegang tot hulp, de toeleiding naar hulp en het volgen van de cliënt tijdens hulp. Het programma Utrechtse Jeugd Centraal levert de extra impuls voor deze verbeteringen en vernieuwingen. Hoofdstuk 3 beschrijft verbeteringen in het uitvoeren van de hulp. In dit hoofdstuk worden onder andere vraaggerichte zorg, wachttijden en doorlooptijden en de professionalisering en effectiviteit van het aanbod belicht. Deze verbeteringen worden ondersteund vanuit het programma Utrechtse Jeugd Centraal. In hoofdstuk 4 wordt toegelicht toe hoe de provincie Utrecht de versterking van de positie van de cliënt aanpakt, onder andere door verdere versterking van de cliëntenparticipatie en het kwalitatief verbeteren van de functie van vertrouwenspersoon. Hoofdstuk 5 ten slotte biedt een terugblik op de inzet van de financiën in 2008 en Ook biedt dit hoofdstuk inzicht in het financiële kader van het uitvoeringsprogramma Ook wordt hierin weergegeven op welke manier de provincie inzet op verbetering van de informatievoorziening. 7

9 8

10 1 PREVENTIE EN VROEGSIGNALERING Met het thema Preventie en vroegsignalering, wordt ingegaan op de ontwikkelingen met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin, de aanpak van kindermishandeling, de instrumenten voor betere signalering en extra inzet op bereik van jeugdigen met ouders van buitenlandse komaf. 1.1 Opzetten en inrichten Centra voor Jeugd en Gezin In het kader van de Wet op Maatschappelijke Ondersteuning zijn de gemeenten verantwoordelijk voor preventie en vroegsignalering van problemen en voor het bieden van (lichte) opvoedingsondersteuning. Communicatie over het Centrum voor Jeugd en Gezin met de burger, een goede verbinding tussen de CJG s onderling, en een goede aansluiting op Bureau Jeugdzorg, onderwijs en justitie zijn essentieel. De provincie Utrecht stimuleert dan ook zo veel mogelijk uniforme werkwijzen in de CJG s. De verschillende gemeenten geven lokaal invulling aan het CJG, passend bij lokale behoeften en belangen; de provincie heeft een ondersteunende rol en faciliteert de gemeenten bij het inrichten van de werkprocessen en oplossen van eventuele knelpunten. Afgesproken acties 2009 Opzetten en inrichten Centra voor Jeugd en Gezin - Er is per regio een CJG-ondersteuner werkzaam die zorgt voor kennisvergaring en - deling en samenwerkingsafspraken. Aansluiting op onderwijs - Oprichting van Utrechts platform onderwijs-zorg. - Plan van aanpak voor de aansluiting onderwijs en zorg wordt gemaakt. - Voorbereiding inrichting en uitvoering pilot in een aantal basisscholen. Aansluiting Bureau Jeugdzorg Utrecht - Deelname van Bureau Jeugdzorg Utrecht in zorgstructuren wordt herzien. - Gemeenten en provincie maken afspraken over de schakel tussen CJG en BJU en over de werkprocessen. Aansluiting op veiligheidshuizen - Aansluiting justitieketen op CJG wordt bewerkstelligd in het Arrondissementaal Platform Jeugdcriminaliteit (APJ). In 2008 zijn twee provinciale CJG-aanjagers aangesteld met als doel te komen tot zo uniform mogelijke samenwerkingsafspraken voor de CJG s. Eind 2008 hebben de CJG-aanjagers op basis van een behoefte-inventarisatie een jaarplan 2009 opgesteld. Gemeenten hebben ingestemd met het jaarplan. De belangrijkste inhoudelijke aandachtspunten zijn volgens de gemeenten: samenwerking kern- en schilpartners; invulling regionale backoffice; aansluiting CJG op het onderwijs, op Bureau Jeugdzorg en op de Veiligheidshuizen; bereik doelgroep(-en) en het in kaart brengen van de gebruikersbehoefte. In het najaar van 2009 is een tweede inventarisatie naar de stand van zaken van de CJG s uitgevoerd. Naar verwachting zal er eind 2009 in tien van de 29 gemeenten een operationeel CJG zijn. In elf gemeenten zal de implementatie zijn gestart en in acht gemeenten is de ontwerpfase gestart. De schakels met onderwijs, Veiligheidshuis en Bureau Jeugdzorg hebben (in ieder geval op papier) vorm gekregen. De tweede inventarisatie wordt gebruikt voor het jaarplan Een belangrijk aandachtspunt bij de CJG-vorming is de aansluiting op reeds bestaande samenwerkingsverbanden, zoals de WMO-loketten, de jongerenloketten werk en inkomen, de Veiligheidshuizen en bij de bestaande zorgstructuren binnen het jeugdbeleid en het onderwijs. Gemeenten hebben hierbij te maken met zowel gemeentelijke als regionaal werkende organisaties en samenwerkingsverbanden. De gemeenten hebben ingestemd met een gezamenlijk ontwikkeltraject, 9

11 ondersteund en op onderdelen gefaciliteerd door de provincie Utrecht, zodat ontwikkelcapaciteit kan worden gebundeld en er intensief gebruik kan worden gemaakt van elkaars kennis Aansluiting Centra voor Jeugd en Gezin op het onderwijs Naast het consultatiebureau is het onderwijs een plek waar alle kinderen vanaf de leeftijd van vier jaar door professionals worden gezien en waar contact is met ouders of opvoeders. De provincie is van mening dat een betere afstemming en samenwerking tussen deze structuren een belangrijke bijdrage levert aan het vroegtijdig signaleren en oppakken van problemen van kinderen. Vanuit het programmalijn onderwijs van het UJC is in maart 2009 het platform onderwijs-zorg opgericht. Hierin zijn alle 33 samenwerkingsverbanden van het Primair onderwijs (27) en Voortgezet onderwijs (6) in de provincie vertegenwoordigd. Uit een benchmark die de provincie in opdracht van gemeenten in 2007 heeft uitgevoerd bij alle Utrechtse gemeenten bleek dat de zorgstructuren in en om scholen, de Zorgadvies teams (ZAT s) niet of nauwelijks zijn aangesloten op andere netwerken. In het afgelopen jaar zijn daarom stappen gezet om de verbinding tot stand te brengen tussen de ZAT s en de Centra voor Jeugd en Gezin en aansluiting te vinden op ontwikkelingen zoals Verwijsindex Risicojongeren, passend onderwijs, voortijdig schoolverlaten en de meldcode kindermishandeling Aansluiting Centra voor Jeugd en Gezin op Bureau Jeugdzorg Utrecht De Centra voor Jeugd en Gezin zijn in eerste instantie bedoeld voor de vragen van alle dag rond opgroei- en opvoedproblemen. Wanneer er echter sprake is van mogelijke probleemsituaties, zal er een goede verbinding moeten zijn met Bureau Jeugdzorg Utrecht (BJU). Uitgangspunt hierbij is dat BJU verantwoordelijk is en blijft voor de onafhankelijke en integrale indicatiestelling voor de geïndiceerde jeugdzorg. In 2009 heeft BJU een visie opgesteld over de aansluiting van BJU op het CJG. De provincie heeft het overleg tussen BJU en de gemeenten hierover gefaciliteerd ten behoeve van een gedeelde visie op de aansluiting. In die visie is vastgesteld dat de verschillende zorgstructuren (zoals de ZAT s en het justitieel casusoverleg) deel uitmaken van de back-office van het CJG. BJU voert in de zorgstructuren de taken signalering, advisering en beoordeling uit. Voor 2010 moet deze visie nu verdere praktische uitwerking krijgen. Met verschillende gemeenten wordt besproken of onderdelen van de back-office of meer praktische zaken als telefonische achterwacht uit oogpunt van efficiëntie gezamenlijk opgepakt kunnen worden Aansluiting Centra voor Jeugd en Gezin op Veiligheidshuizen Samenwerking tussen het CJG en (de partners in) de veiligheidsketen, waar mogelijk via het Veiligheidshuis, is van essentieel belang is voor een goede aansluiting tussen de strafrechtelijke aanpak van jongeren en de achterliggende gezinsproblematiek. In de provincie Utrecht zijn in de centrumgemeenten Utrecht en Amersfoort Veiligheidshuizen gevestigd die een provinciedekkend werkgebied hebben. Binnen het Veiligheidshuis functioneert het zogenoemde justitieel casusoverleg (JCO). In het JCO vindt casuïstiekbespreking plaats met de partners in het veld. Per jongere wordt een plan van aanpak gemaakt en uitgevoerd. Om de connectie tussen het JCO en het lokale veld en de Centra voor Jeugd en Gezin vorm te geven, zijn twee kennismakelaars aangesteld. Ten behoeve van het JCO wordt landelijk het systeem JCO-Support ingevoerd. De aangesloten partners kunnen via JCO-Support elkaars gegevens raadplegen. Er wordt overwogen om JCO-Support te koppelen aan de Verwijsindex. Vooruitblik en acties 2010 De doorontwikkeling van het CJG is vooral een taak van het lokale veld. De lokale partijen achten echter de rol van de provincie Utrecht, als kennisplatform en facilitator voor het proces om te komen tot en uitwerken van bovenlokale afspraken, nog steeds onmisbaar. De functie 10

12 van CJG-aanjager zal daarom in 2010 gehandhaafd blijven. De inventarisatie in het najaar van 2009 zal specifieke aandachtspunten voor 2010 opleveren. In ieder geval zal ingezet worden op: - Zicht op vraag en aanbod in het lokale domein. - Stimuleren van het gebruik van effectief aanbod CJG s (practise en evidence based interventies). - Implementatie, gebruik en verdere ontwikkeling van de website CJG. - Verhogen van het bereik en de bekendheid bij burgers van het CJG. - Inbedding van VIR en EKD in de werkprocessen van de gebruikende organisaties. - Positionering van het CJG ten opzichte van het Jongerenloket, het WMO-loket, de Veiligheidshuizen en Bureau Jeugdzorg Utrecht. 1.2 Signalering kindermishandeling Bij de ondersteuning van gemeenten bij het opzetten van de Centra voor Jeugd en Gezin in de provincie legt de provincie Utrecht de verbinding met de landelijke invoering van de RAAK-methode (Reflectie- en Actie Aanpak Kindermishandeling). Daarnaast stuurt de provincie Utrecht op aanpassing van de processen en taken van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en bureau jeugdzorg naar aanleiding van de ontwikkelingen omtrent Beter Beschermd, LAAK (Landelijk Actieplan Aanpak Kindermishandeling), RAAK en de schakel met de CJG s. Afgesproken acties Uitvoering convenant met ziekenhuizen waardoor samen met de centrumgemeenten een provinciedekkend netwerk wordt georganiseerd. - Regie en afstemming met centrumgemeenten op initiatieven rond bestrijding kindermishandeling in de provincie Utrecht. De provincie Utrecht werkt samen met de Utrechtse ziekenhuizen, BJU en zorgverzekeraars om de signalering van kindermishandeling te verbeteren. Hiervoor is een convenant afgesloten. Het bijbehorende plan van aanpak loopt tot eind In 2008 is een Utrechts protocol kindermishandeling opgesteld. De implementatie van dit protocol is gestart in 2009 en loopt door in Er heeft afstemming plaatsgevonden met de CJG s over convenanten, meldingscriteria verwijsindex, protocollen, meldcodes en deskundigheidsbevordering. De provincie neemt deel aan een klankbordgroep en draagt bij aan inhoudelijke afstemming. Deze Utrechtse aanpak heeft landelijk navolging gekregen. De Utrechtse ziekenhuizen hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een landelijk e-learning programma om de deskundigheid van professionals te bevorderen. Vooruitblik en acties 2010 Voortzetting van de in 2009 ingezette acties: - Verbreding convenant met ziekenhuizen waardoor samen met de centrumgemeenten een provinciedekkend netwerk wordt georganiseerd. - Regie op de implementatie van het protocol bestrijding kindermishandeling in afstemming met de centrumgemeenten RAAK. De provincie Utrecht en gemeenten trekken gezamenlijk op bij de invoering van de Verwijsindex Risicojongeren (VIR) en van het Elektronisch Kinddossier (EKD). Mogelijkheden tot gezamenlijke inkoop, technische en organisatorische implementatie worden hiertoe uitgewerkt. Hiermee wordt efficiëntie, uniformiteit en daardoor vereenvoudiging van uitwisseling van gegevens bevorderd. 11

13 Afgesproken acties 2009 Verwijsindex Risicojongeren - Afstemming tussen de gemeenten en provincie over het effectief inzetten van de verwijsindex in het CJG en over de coördinatie van zorg. Acties met betrekking tot het Elektronisch Kinddossier - Ondersteuning gemeente Utrecht bij de aanbesteding voor alle Utrechtse gemeenten. - Ondersteuning gemeenten bij de implementatie van het systeem Lokale verwijsindex Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het invoeren van een digitaal registratiesysteem van zogenaamde risicokinderen en -jongeren. De komende jaren wordt gewerkt aan de implementatie van een uniforme, lokale verwijsindex in alle Utrechtse gemeenten die tevens gekoppeld is aan de landelijke verwijsindex. In de regio Amersfoort zijn 7 gemeenten in 2008 gestart met de implementatie van Multisignaal. Na een Europese aanbestedingsprocedure van de gemeente Utrecht hebben de andere Utrechtse gemeenten ook een overeenkomst gesloten met Multisignaal. De provincie heeft projectleiders voor de implementatie van de lokale verwijsindex gefinancierd, zodat gebruik gemaakt kon worden van de al ontwikkelde kennis, samenwerkingsafspraken en convenanten. Het resultaat is een éénduidig pakket aan afspraken binnen de provincie Elektronisch Kinddossier Het Elektronisch Kind Dossier Jeugd Gezondheidszorg (EKD JGZ) heeft tot doel de papieren dossiers van de JGZ te digitaliseren. Deze digitalisering moet er toe leiden dat overdracht van gegevens beter kan plaatsvinden, risico s eerder worden gesignaleerd en kinderen beter kunnen worden gevolgd, ook bij verhuizing. Daarnaast kan door digitalisering en aggregatie van gegevens op lokaal en landelijk niveau inzicht worden verkregen in trends in de ontwikkeling van de jeugd. Meer nog dan de lokale verwijsindex grijpt het EKD sterk in op de bedrijfsvoering van de JGZ-instellingen. Met ondersteuning van de provincie Utrecht is in 2008 door alle 29 Utrechtse gemeenten besloten tot een gezamenlijke aanbesteding van het EKD. De verwachting is dat de gezamenlijke aanbesteding zal leiden tot financieel voordeel, maar vooral ook leidt tot betere mogelijkheden tot verdere samenwerking bij toekomstige ontwikkelingen. Alle gemeenten hebben het systeem aangeschaft en het gebruik ervan verplicht gesteld voor de JGZ-instellingen. Deze zijn begin 2009 gestart met de implementatie, waarbij veel aandacht wordt besteed aan eenheid van taal in de informatie-uitwisseling. Vooruitblik en acties 2010 Verwijsindex - In 2010 moet met de partners vastgesteld zijn hoe de aansluiting van de overige partijen gaat plaatsvinden. De coördinatie en verantwoordelijkheid hiervoor ligt in de regio s zelf. Electronisch Kinderdossier - In 2010 komt het zwaartepunt te liggen op het daadwerkelijke en correcte gebruik van het EKD. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de gemeenten; de uitvoering ligt bij de JGZ-instellingen. 1.3 Signalering van een specifieke doelgroep Sommige doelgroepen hebben in de signalering meer aandacht nodig, omdat ze niet goed bereikt worden met de standaardaanpak en hulpvormen. Het gaat onder meer om jeugdigen met ouders van 12

14 buitenlandse afkomst. Met het programma Utrechtse Jeugd Centraal wordt de komende jaren een extra impuls gegeven om een beter bereik in een vroeger stadium van deze doelgroep te bewerkstelligen binnen het bestaande stelsel. Afgesproken acties Er wordt een kwaliteitskring met experts op het gebied van diversiteit ingesteld ter ondersteuning van het programma Utrechtse Jeugd Centraal. - Er worden afspraken gemaakt met gemeenten over de uitvoering van een outreachend voorlichtingsprogramma gericht op het vergroten van het bereik van genoemde doelgroep. Het voorlichtingsprogramma wordt bij voorkeur gekoppeld aan een CJG. Als intern adviesorgaan voor het terrein diversiteit is binnen het programma UJC een kwaliteitskring diversiteit opgericht met experts uit alle zorginstellingen en Bureau Jeugdzorg Utrecht. Deze kring is sinds september 2008 operationeel. Het functioneren van de kwaliteitskring wordt eind 2009 geëvalueerd. Met het lokale veld zijn ten behoeve van een betere signalering van de jeugdigen met ouders van buitenlandse afkomst afspraken gemaakt. Zowel de gemeente Nieuwegein als de gemeente Utrecht hebben de intentie uitgesproken om te komen tot samenwerking voor het ontwikkelen van een outreachend voorlichtingsprogramma in twee interculturele CJG s. Deze intentie zal in het vierde kwartaal van 2009 leiden tot concrete samenwerkingsafspraken en activiteiten met als doel start van een pilot in Vooruitblik en acties 2010 Signaleren van een specifieke doelgroep - De kwaliteitskring diversiteit zal ook in 2010 gevraagd en ongevraagd het programma UJC adviseren. Aanbevelingen uit de evaluatie van het functioneren van de kwaliteitskring worden in 2010 ingevoerd. - Start van een pilot outreachend voorlichtingsprogramma gekoppeld aan twee ínterculturele CJG s bij voorkeur in Nieuwegein en Utrecht. 1.4 In de praktijk brengen van signalering en preventie Binnen het programma Utrechtse Jeugd Centraal zullen pilot projecten opgezet worden om signalering en preventie direct in praktijk te brengen. Afgesproken acties Start pilot van signaal naar hulp in twee weken. - Start pilot flexibele inzet van de jeugdgezondheidszorg. - Start pilot risicotaxatie kinderen van vier jaar. Zowel in Utrecht als in Amersfoort is in september 2009 gestart met de pilots Wrap Around Care. De pilot in Amersfoort heeft een looptijd van een halfjaar. In dit tijdsbestek worden 10 multiproblem gezinnen uit de stad ondersteund vanuit een pool van superhulpverleners. Deze hulpverleners verlenen of organiseren die zorg waar het gezin behoefte aan heeft. De directe leefomgeving en alle leefgebieden worden betrokken. Knelpunten in regelgeving en afspraken worden opgeschaald en beslecht. Hierbij wordt aangesloten op het traject verminderde regeldruk van minister Rouvoet. De pilot in Utrecht heeft een looptijd van twee jaar en wordt uitgevoerd in de wijken Overvecht, Ondiep en Noordwest. In deze wijken worden de gesignaleerde knelpunten (en mogelijke oplossingen) door medewerkers van de wijkwelzijnsorganisaties ingebracht in het doorbraakteam. Hier worden praktische oplossingen bedacht en in uitvoering gebracht. Op deze wijze beoogt de gemeente binnen de wettelijke kaders te werken aan een andere werkwijze. 13

15 Voor het borgen van de opbrengsten van beide pilots en een goede koppeling naar de opleiding van professionals wordt intensief samengewerkt met de Hoge School Utrecht. Met hen en het ministerie van Jeugd en gezin zijn gesprekken gaande over een werkplaats Wrap Around Care (naar het model van de werkplaats WMO). In de gemeente Utrecht wordt met financiële ondersteuning van de provincie Utrecht de methode Voorzorg geïmplementeerd. Dit is de Nederlandse variant van het Nurse Family Partnership Program uit de Verenigde Staten. Dit programma is erop gericht om jonge zwangere vrouwen in risicosituaties vroegtijdig te signaleren, te ondersteunen en te begeleiden. Hierdoor krijgen de kinderen een gunstige(re) start en ontstaat er een betere hechting tussen moeder en kind. Op basis van resultaten uit de VS is de verwachting dat mogelijke psychosociale problemen en criminaliteit van de kinderen kunnen worden voorkomen. Vanuit de programmalijn Onderwijs van het UJC worden verkennende gesprekken gevoerd om in minimaal twee gemeenten een pilot risicotaxatie bij kinderen van vier jaar te starten. Vooruitblik en acties Verdere uitvoering van de pilots Wrap Around Care. - Uitvoering pilot Voorzorg. - Start 2 pilots risicotaxatie kinderen van vier jaar. 14

16 2 VERBETERDE TOEGANG TOT DE GEÏNDICEERDE JEUGDZORG Met het thema Verbeterde toegang tot de geïndiceerde jeugdzorg wordt ingegaan op de toegang tot de geïndiceerde jeugdzorg. Bij Bureau Jeugdzorg Utrecht wordt deze verbetering ingezet binnen drie grote kaders: de toegang tot hulp, de toeleiding naar hulp en het volgen van de cliënt tijdens hulp De toegang tot hulp Een adequate toegang tot hulp is essentieel voor de cliënt en de beantwoording van de hulpvraag. De toegang moet goed bereikbaar zijn voor alle doelgroepen en er moet adequaat beoordeeld worden of de cliënt op de juiste plek is en of er direct hulp geboden dient te worden vanwege een acute crisissituatie. Dit dient zo snel als mogelijk te gebeuren, met als belangrijkste uitgangspunt de veiligheid van het kind. Afgesproken acties 2009 Doorlooptijden - Naar aanleiding van evaluatie van de prestatieafspraken met betrekking tot het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), maakt de provincie in 2009 nieuwe prestatieafspraken voor Invoering van de risicotaxatie AMK. - Er worden afspraken gemaakt met BJU over het zicht houden op de werking van het nieuwe systeem bij de Kindertelefoon. - Cofinanciering wordt gevraagd bij andere provincies voor landelijke financiering van Share in Trust. Crisisinterventieteam - In 2009 worden afspraken gemaakt over de wijze van evalueren van het crisisinterventieteam, inmiddels Spoedeisende Zorg genaamd. Diversiteit - Resultaten van de quick scan worden besproken met BJU en zorgaanbieders. - Nulmeting bij BJU en zorgaanbieders met de mulitcultiscorecard. - Drie instellingen passen een verandermethodiek toe. Het tegengaan van lange doorlooptijden en wachtlijsten is prioriteit nummer één binnen de jeugdzorg. De provincie en het Rijk hebben veel extra middelen ingezet. Eind 2008 is er een bestuursakkoord tussen het Rijk en IPO afgesloten over de inzet van extra middelen om de wachtlijsten eind 2009 weggewerkt te hebben. Dit betreft een extra impuls van in totaal 8,1 miljoen, waarbij ook een efficiencyslag van de zorgaanbieders gevraagd wordt. De wachtlijsten lopen voorzichtig terug, al blijft er door een toenemend aantal aanmeldingen bij Bureau Jeugdzorg een blijvende druk op de wachtlijsten. Vooruitblik en acties 2010 De komende beleidsperiode staan de volgende doelstellingen centraal: - nauwe samenwerking tussen lokale hulpinstellingen, de Centra voor Jeugd en Gezin en Bureau Jeugdzorg (zie paragraaf 1.1) - kortere doorlooptijden en wachttijden - betere bereikbaarheid voor alle doelgroepen Doorlooptijden De provincie maakt ieder jaar met Bureau Jeugdzorg Utrecht prestatieafspraken over de doorlooptijden bij de toegang en het AMK. Deze afspraken worden ieder jaar geëvalueerd en zonodig bijgesteld. 15

17 Ondanks de sturing op de doorlooptijden staan als gevolg van autonome groei van de aanmeldingen bij het AMK en de vrijwillige toegang de doorlooptijden bij voortduring onder druk. Medio 2009 is op verzoek van de provincie een globale analyse door Bureau Jeugdzorg Utrecht uitgevoerd van de groei van de vrijwillige toegang en van het AMK in de provincie Utrecht Crisisinterventieteam/ Spoed Eisende Zorg (SEZ) In 2008 is gestart met het opzetten van een crisisinterventieteam (SEZ) als onderdeel van Bureau Jeugdzorg, in nauwe samenwerking met de achterliggende voorzieningen van de Jeugd-Geestelijke Gezondheidszorg (Jeugd-GGZ), de sector jeugdigen met een licht verstandelijk handicap (Jeugd-LVG) en de politie. Vanaf 1 januari 2009 is het crisisinterventieteam, opgezet vanuit het project Spoedeisende zorg (SEZ), volledig operationeel. Gelet op het aantal crisismeldingen in het eerste kwartaal van 2009 voorziet het crisisinterventieteam duidelijk in een behoefte. In het jaar 2009 ligt de nadruk op een goede inbedding van spoedeisende zorg in de keten, waarbij de kwaliteit van de hulp, de snelheid waarmee de hulp wordt geboden en de samenwerking tussen de sectoren gemonitord worden Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en Centrale Aanmelding Wachtlijsten bij het Advies en Meldpunt Kindermishandeling zijn onaanvaardbaar. Ook moet het AMK aan de wettelijke termijnen voor afronding van onderzoek voldoen. Een deel van de middelen genoemd bij 2.1, zijn besteed aan het wegwerken van de wachtlijsten bij het AMK. Voor 2009 werd afgesproken met het AMK dat het in geheel 2009 voldoet aan het landelijke protocol: structureel geen wachtlijst, onderzoek en beoordeling starten binnen vijf werkdagen na ontvangst van een melding; in honderd procent van de onderzoeken is de onderzoeksvraag binnen dertien weken beantwoord, tenzij overschrijding expliciet te wijten is aan derden of externe omstandigheden. Ook geeft het AMK extra aandacht aan het verder verkorten van de doorlooptijd van het onderzoek. Begin 2009 is geconstateerd dat een deel van de afspraken met betrekking tot het AMK nog niet gehaald wordt, vanwege een enorme autonome groei van aanmeldingen. De landelijke campagnes rondom kindermishandeling en de goede samenwerking van Bureau Jeugdzorg met ziekenhuizen en huisartsen lijken hier deels debet aan. Binnen het AMK is de landelijk vastgestelde risicotaxatie ingevoerd. Deze is in 2009 verder geborgd Kindertelefoon en Share In Trust Medewerkers van de Kindertelefoon verwijzen sinds eind 2008 kinderen actief door naar Bureau Jeugdzorg. Contact met de kindertelefoon moet, waar nodig, leiden tot een feitelijke verandering in een onveilige/bedreigende situatie. In 2007 is op initiatief van Utrechtse jongeren een internetsite voor en door jongeren gestart: Share In Trust. Alle vrijwilligers van de Kindertelefoon en Share in Trust zijn in staat actief te verwijzen naar Bureau Jeugdzorg (project Gouden Oor). In 2008 is het project Share in Trust positief geëvalueerd door het SCO Kohnstamm Instituut. De brancheorganisatie van de Bureaus Jeugdzorg, de MO groep, heeft het nut en noodzaak van Share in Trust erkend. In overleg met de brancheorganisatie is gezocht naar manieren om Share In Trust ook na 2009 te kunnen financieren. Het uiteindelijke doel is een landelijke opzet met een landelijke financiering, zodat jongeren vanuit geheel Nederland gebruik kunnen blijven maken van deze hulpverleningsvorm die jongeren tussen de 16

18 13 en 18 jaar blijkt aan te spreken. Bureau Jeugdzorg neemt hier samen met de brancheorganisatie kindertelefoon het voortouw Diversiteit Bureau Jeugdzorg en de jeugdzorginstellingen zijn nog onvoldoende toegerust om effectief te kunnen inspelen op specifieke behoeften en culturele achtergronden van verschillende bevolkingsgroepen. Om naast het bereik ook de toegankelijkheid te vergroten, is het belangrijk dat instellingen een meer op deze verschillende bevolkingsgroepen toegesneden en een meer vraaggestuurd beleid gaan voeren. Terugblik Een quick scan naar het bereik en toegankelijkheid van de jeugdzorg voor jeugdigen met ouders van buitenlandse afkomst is in 2009 afgerond. De quick scan biedt inzicht in het huidige bereik en een overzicht van Good Practices. In het kader van het vergroten van diversiteit binnen de instellingen, werd een stimuleringsprijsvraag ingesteld. Deze prijsvraag beoogt op een creatieve stimulerende manier veranderingen te bewerkstelligen op het gebied van diversiteit in de geïndiceerde jeugdzorg In 2009 is een nulmeting uitgevoerd naar de stand van zaken van het diversiteitsbeleid bij BJU en alle Utrechtse zorginstellingen. Eind 2009/begin 2010 worden per instelling op basis van de uitkomsten van de 0-meting plannen van aanpak gemaakt. Vooruitblik en acties 2010 Crisisinterventieteam (SEZ) - Aanscherpen van de afspraken tussen BJU en aanpalende sectoren over spoedeisende zorg op basis van de evaluatie Advies en Meldpunt Kindermishandeling - Naar aanleiding van de evaluatie van de prestatieafspraken met betrekking tot Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) maakt de provincie nieuwe prestatieafspraken voor Share In Trust wordt gecontinueerd op basis van sponsorgelden met als doel uiteindelijk landelijke financiering. Het doel is om in 2011 Share in Trust structureel onder te brengen bij de Kindertelefoon. - Evaluatie doorverwijzingen bij de Kindertelefoon (Gouden Oor) en Share in Trust. Diversiteit - Alle Utrechtse jeugdzorginstellingen en Bureau Jeugdzorg voeren de plannen van aanpak diversiteitsbeleid uit. 2.2 De toeleiding naar hulp Een belangrijke kerntaak van Bureau Jeugdzorg is de indicatiestelling. Deze indicatiestelling vormt de basis van en het recht op de te bieden hulp. In de beleidsperiode staan de volgende doelstellingen centraal: snelle en professionele toeleiding naar hulp op indicatie; een passend antwoord op de vraag van de cliënt; meer rekening houden met de afkomst van een cliënt; integraal samenwerken in de indicatiestelling met de andere sectoren (GGZ en LVG). Afgesproken acties 2009 Doorlooptijden - Naar aanleiding van de evaluatie van de prestatieafspraken 2008 met betrekking tot de toegang maakt de provincie nieuwe afspraken voor Verbetering indicatiestelling - Uitvoering en afronding van het traject Verbetering Indicatiestelling Bureaus Jeugdzorg - Er wordt een instrument vraaggericht indiceren ontwikkeld en daarmee wordt de 17

19 indicatiestelling omgevormd. Stichting Gereformeerde Jeugdzorg (SGJ) - De provincie implementeert de landelijke besluitvorming over de subsidiëring van de toegangstaak en decentralisatie van de SGJ na evaluatie van de Wet op de Jeugdzorg. Vraag-aanbod analyse - BJU levert een gedegen vraag-aanbod analyse op basis waarvan de provincie adequaat zorgaanbod kan inkopen. Integrale indicatiestelling - Een procesbeschrijving integrale indicatie wordt gemaakt en in de praktijk getoetst. - Een volledig integrale indicatie voor alle kinderen met meervoudige problemen wordt toegepast in de provincie Utrecht Doorlooptijden De provincie stuurt actief op zo kort mogelijke doorlooptijden tussen aanmelding en indicatiebesluit. Met Bureau Jeugdzorg worden hierover prestatieafspraken gemaakt. Deze worden jaarlijks geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. De eindrapportage van Bureau Jeugdzorg geeft aan dat een aantal grote knelpunten uit het rapport van Lysias zijn opgelost. Verbeteringen dienen nog wel geborgd te worden. Met Bureau Jeugdzorg zijn voor 2009 de volgende prestatieafspraken gemaakt voor de toeleiding naar hulp: - Vanaf 1 juli 2009 wordt bij signalen van derden in 100% van de gevallen binnen vijf werkdagen na aanmelding het risico voor het kind getaxeerd. - Vanaf 1 juli 2009 wordt bij 100% van de cliënten een risicotaxatie afgenomen. - Vanaf 1 juli 2009 wordt in 100% van de gevallen door de casemanager de doelrealisatie geëvalueerd met cliënt en zorgaanbieder. Dit geldt dus ook voor jeugdbeschermings- en jeugdreclasseringscliënten. Deze afspraken worden begin 2010 geëvalueerd Verbetering van de indicatiestelling De provincie staat achter het landelijke traject Verbetering Indicatiestelling Bureaus jeugdzorg (VIB). Doel van dit traject is uniformering van werkprocessen, kwaliteitsstandaarden en toepassing van instrumenten op de aard en ernst van de problematiek bij de indicatiestelling. De hulpvraag van de cliënt moet leidend zijn in het bepalen welke hulp de cliënt nodig heeft. De programmalijnen Vraaggestuurd aanbod en Diversiteit in Bereik en Toegankelijkheid binnen het programma Utrechtse Jeugd Centraal geven hieraan een extra impuls. De afstemming tussen zorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg Utrecht blijft punt van aandacht en sturing voor de provincie Utrecht. Een randvoorwaarde voor invoering van VIB was dat het Rijk voldoende financiële middelen beschikbaar zou stellen om de implementatie te realiseren. Deze middelen heeft het Rijk echter niet volledig ter beschikking gesteld. Het traject Verbetering Indicatie Stelling is in 2009 afgerond. De instrumentkeuze moet nog bepaald worden in Bureau Jeugdzorg en zorgaanbieders komen in 2009 met een voorstel voor een instrument en welke partij dit instrument gaat implementeren. De afstemming rond indicatiestelling tussen zorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg Utrecht is verbeterd. Afspraken, verantwoordelijkheden en de doorlooptijd tussen afgifte indicatie bij Bureau Jeugdzorg Utrecht en afstemmingsgesprek bij de zorgaanbieder liggen duidelijk vast in het casemanagementconvenant. 18

20 Vraag-aanbod analyse Jaarlijks stelt Bureau Jeugdzorg Utrecht een vraag-aanbod analyse op. Op basis van deze analyse koopt de provincie de zorg in. In het programma UJC is een project uitgevoerd ter bevordering van de kwaliteit van deze vraagaanbod analyse (zie verder 3.1.1) Integrale indicatiestelling Eén van de doelstellingen om de toeleiding naar jeugdzorg te verbeteren is het inrichten van één gezamenlijke indicatiestelling voor jeugdigen met meervoudige problematiek. Het gaat om jeugdigen die naast jeugdzorg andere vormen van hulp nodig hebben, zoals speciaal onderwijs, jeugdpsychiatrie en de AWBZ. Het grootste probleem voor deze groep was dat de indicatiestelling bij de verschillende geledingen afzonderlijk aangevraagd diende te worden met als gevolg een zeer lange doorlooptijd voordat alle indicaties waren afgegeven (gemiddeld 9 maanden). Daarnaast waren deze indicaties inhoudelijk niet op elkaar afgestemd waardoor de uitvoering van hulp belemmerd werd. In Utrecht waren door het Regionaal Expertise Centrum (REC 4) van het onderwijs en Bureau Jeugdzorg Utrecht al initiatieven genomen om tot één integrale indicatiestelling te komen. Op 1 februari 2009 is officieel de integrale indicatiestelling van start gegaan onder de noemer IndiceerWijzer. De rest van jaar is gebruikt om de backoffices van de betrokken ketenpartners op elkaar af te stemmen en aan te laten sluiten op de IndiceerWijzer Stichting Gereformeerde Jeugdzorg (SGJ) De Stichting Gereformeerde Jeugdzorg (SGJ) is een landelijk werkende instelling (LWI) met toegangstaken, jeugdbeschermingstaken en zorgaanbod. De provincie Utrecht is penvoerder voor deze organisatie. Het penvoerderschap houdt in dat de provincie Utrecht namens alle provincies het contact met SGJ onderhoudt, de planning en control uitvoert en de inkoop bij SGJ van de andere provincies faciliteert. Als gevolg van de invoering van de Wet op de jeugdzorg zouden alle landelijk werkende instellingen eind 2008 gedecentraliseerd moeten zijn. De minister van Jeugd en Gezin heeft in 2007 echter bepaald dat besluitvorming over de decentralisatie afhankelijk wordt gesteld van de uitkomst van de tweede evaluatie van de Wet op de jeugdzorg. De verwachting is dat de evaluatie begin november 2009 voltooid zal zijn. Politieke besluitvorming over voortzetting van de decentralisatie of het behouden van de landelijke functie van het SGJ zal naar alle waarschijnlijkheid eind 2009/begin 2010 afgerond zijn. Er zijn - afhankelijk van de politieke besluitvorming - twee scenario s mogelijk. Het eerste scenario is dat de landelijk werkende instellingen gedecentraliseerd worden. Gezien de geringe omvang van het zorgaanbod van de SGJ betekent dit een (verdere) versnippering van dit specifieke aanbod. Bedrijfsmatig zijn de LWI s waarschijnlijk te klein om zelfstandig te overleven. Samenwerking dan wel fusie met andere jeugdzorgaanbieders is dan noodzakelijk. Het tweede scenario is dat de huidige LWI s landelijk blijven werken. Vooruitblik en acties 2010 Doorlooptijden - Naar aanleiding van evaluatie van de prestatieafspraken 2009 met betrekking tot de toegang, maakt de provincie in 2010 nieuwe prestatieafspraken voor

21 Verbetering indicatiestelling - Monitoren afstemmingsafspraken tussen BJU en zorgaanbieders met betrekking tot indicatiestelling. - Verder verkorten doorlooptijd afstemmingsgesprek. - Definitieve keuze gebruik instrumenten in traject Verbetering Indicatiestelling Bureaus jeugdzorg. Vraag- en aanbodanalyse - Er is een gedegen vraag-aanbod analyse. Integrale indicatiestelling - Verdere uitwerking van het indicatieproces. - Realisatie van Eén Kind één Plan op basis van een geïntegreerde indicatie. SGJ - Volgen en uitvoeren landelijke besluitvorming. 2.3 Het volgen van de cliënt tijdens hulp Bureau Jeugdzorg heeft tot taak de cliënt te ondersteunen bij de verzilvering van de zorgaanspraken, informatie te verstrekken over wachttijden en alert te zijn op eventuele verslechtering van de situatie van de cliënt tijdens het wachten. Zodra de cliënt in zorg is, dient Bureau Jeugdzorg er op toe te zien dat de hulp beantwoordt aan het doel waarvoor deze is ingezet. Afgesproken acties 2009 Casemanagement - Afspraken casemanagement worden gemonitord en zonodig bijgesteld. Prestatie-indicatoren - De provincie Utrecht maakt met Bureau Jeugdzorg en zorgaanbieders afspraken over de invoering van de landelijke vastgestelde prestatie-indicatoren jeugdzorg : a) bij 95% van de cliënten scoren Bureau Jeugdzorg en zorgaanbieders resultaten van de hulp betreffende kerndoel 1 (hulpvragen van de cliënt zijn beantwoord); b) bij 85 % van de cliënten scoren Bureau Jeugdzorg en zorgaanbieders resultaten van de hulp betreffende kerndoelen 2,3 en 4 (respectievelijk autonomie van cliënten is versterkt, de veiligheid van de jeugdige is hersteld en de jeugdige vormt geen bedreiging meer voor de veiligheid van de samenleving); c) structurele benutting van resultaten prestatie-indicatoren voor kwaliteitsverbeteringen. Jeugdbescherming - Beter Beschermd is in minimaal drie van de vijf regio s ingevoerd. - Er worden afspraken gemaakt over het terugbrengen van doorlooptijden in de jeugdbeschermingsketen. - Alle jeugdbeschermingteams zijn volledig volgens de Deltamethodiek geschoold. - Uitvoering plan van aanpak naar aanleiding van toezicht Inspectie voor de Jeugdzorg naar risicomanagement bij ondertoezichtstellingen. - Er is een verbeterslag gemaakt in de cliëntenlogistiek tussen Bureau Jeugdzorg, Raad voor de Kinderbescherming en de zorgaanbieders. Jeugdreclassering - Landelijke ontwikkeling en gefaseerde implementatie van een instrument om 12- minners te screenen op recidiverisico. - De invoering van de gedragsbeïnvloedende maatregel (GM) wordt afgerond. - Nazorg is een vast onderdeel in de begeleiding van iedere jongere die in contact is gekomen met justitie. 20

22 Casemanagement Het volgen en ondersteunen van de cliënt in de gehele hulpketen, van aanmelding tot uitstroom uit zorgaanbod, is van belang om te kunnen sturen op tijdig en noodzakelijk hulpaanbod dan wel in te kunnen grijpen indien het bieden van goede zorg en/of de veiligheid van het kind in het geding is. In dat kader hebben Bureau Jeugdzorg Utrecht en de zorgaanbieders in 2007 een convenant casemanagement afgesloten. Het casemanagementconvenant heeft de samenwerking tussen Bureau Jeugdzorg Utrecht en de zorgaanbieders verbeterd. De convenantafspraken zijn geëvalueerd. Op basis van de uitkomsten wordt nu verder gewerkt aan een snellere en inhoudelijk betere overdracht. Er is eind juli 2009 een 0-meting cliënttevredenheid casemanagement uitgevoerd Invoering landelijke prestatie-indicatoren Het verhogen van de professionaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg moet leiden tot een betere jeugdzorg. Om de prestaties van de jeugdzorg inzichtelijk te maken is in 2006 landelijk een set van 10 prestatie-indicatoren vastgesteld op 4 kerndoelen (zie ook paragraaf 3.3.3). Vanaf 2009 werkt BJU met prestatie-indicatoren. Voor een aantal van de prestatie-indicatoren is landelijk besloten tot uitstel tot uiterlijk 1 oktober In de prestatieafspraken is opgenomen dat vanaf medio 2009 in 100% van de gevallen de casemanager de doelrealisatie evalueert met de cliënt en de zorgaanbieder. Voor 2009 blijken de benoemde responspercentages niet te worden gehaald. Met Bureau Jeugdzorg is afgesproken dat in 2010 de responsepercentages wel gehaald worden Jeugdbescherming In het regeerakkoord is in een taakstelling voorzien voor de uitvoering van de jeugdbeschermingsmaatregelen. Vanaf 1 januari 2009 wordt deze taakstelling gefaseerd ingevoerd. De justitiële gelden zijn echter onvoldoende om kwaliteitsverbeteringen in de jeugdreclassering en de jeugdbescherming goed in te voeren. In het kader van Beter Beschermd zijn knelpunten geformuleerd op basis waarvan er een concept wetsvoorstel van de Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen is gemaakt. De nieuwe wet wordt per 1 januari 2010 ingevoerd. Binnen de nieuwe wetgeving wordt het belang van het kind voor het belang van ouders gesteld (artikel 3, IVRK: het recht van het kind op een gezonde en evenwichtige ontwikkeling en groei naar zelfstandigheid staat centraal). Er wordt een forse toename van het aantal ondertoezichtstellingen bovenop de reguliere stijging verwacht, onder andere doordat de gronden voor de maatregel verruimd zijn. Omdat de gronden voor ontheffing ook zullen worden verruimd wordt tevens een stijging in het aantal voogdijzaken verwacht. De provincie heeft het initiatief genomen om de werkprocessen (cliëntenlogistiek) tussen Bureau Jeugdzorg, Raad voor de Kinderbescherming en jeugdzorgaanbieders beter op elkaar af te stemmen. Bureau Jeugdzorg Utrecht maakt afspraken met de zorgaanbieders om ook de laatste doelstelling van Beter Beschermd waar te kunnen maken: geïndiceerde zorg is uiterlijk binnen negen weken na het indicatiebesluit voorhanden. De doorlooptijden voor besluitvorming over de inzet van jeugdbescherming worden de komende jaren teruggebracht. Bureau Jeugdzorg is als één van de belangrijkste schakels in de jeugdbeschermingketen een essentiële partner in het bereiken van de gewenste doorlooptijd. De provincie heeft toegezien op een gefaseerde implementatie en handhaving bij Bureau Jeugdzorg van de vastgestelde normen voor doorlooptijden in de jeugdbeschermingketen. De gelden van het ministerie van Justitie zijn onvoldoende om de gewenste kwaliteitsverbeteringen in de jeugdreclassering en de jeugdbescherming goed uit te voeren. De prestatieafspraken staan hierdoor onder druk. 21