Bekostiging en contractering in de jeugdzorg

Transcriptie

1 Bekostiging en contractering in de jeugdzorg Berg en Dal, Jos Baecke Visie bij transitie jeugdzorg kernthema s Verbinden verschillende domeinen CJG plus / ZATs verbindende schakel(s) Focus op eigen kracht Cliënt- en resultaatgerichtheid (outcome) Partnership Ruimte voor professionals JB

2 Risico s / knelpunten bij transitie Kennis over jeugdzorg en informatievoorziening bij gemeenten Schaalgrootte (weinig cliënten lastig inkopen; solidariteit) Verschillen in werkwijzen (lokale CJG s versus regionale instellingen) Keuzevrijheid? (keuze hulpverlener en aard hulp belangrijker dan organisatie) Nieuwe (leeftijds)knip in GGZ en LVG (blijvend aandachtspunt) Bezuinigingen (investering nodig om te oogsten) Kwetsbaarheid gespecialiseerde zorg (accommodatie en specifieke expertise) Weerstand (uitzonderingen honoreren maakt systeem onwerkbaar) JB Indeling dienstverlening en bekostiging Collectieve voorziening Ondersteuning jeugd en gezin Individuele hulp Voorstel geen richtprijzen voor modules en trajecten wel richtprijzen voor bouwstenen contacturen en verblijfsdagen CJG JGZ leefdomeinen Enkelvoudige dienst (module) Meervoudige dienst (traject) geeft flexibiliteit biedt houvast basis voor benchmarking Prijs / inwoner Prijs / jeugdige Prijs / module Prijs / uur Prijs / dag Prijs / traject Prijs / cliënt dus geen dbc s en zzp s ervaring hiermee wordt wel benut JB

3 Sturingsmodel Bouwstenen: contacturen en verblijfsdagen van deelsectoren zorgzwaarte? beoogd resultaat? geraamde kosten? Cliënttraject prestaties? doelmatigheid? Noodzaak uniformiteit indicatoren verschillende domeinen! Relatie tussen kosten en prestaties (outcome) complex! JB Subsidiëren of contracteren? (1/2) Subsidiëren - geld terug te vorderen bij onjuiste / onvolledige levering - meer sprake van partnership (elkaars expertise benutten) - meer rechtsbescherming via bestuursrechter - Europees rechtelijk houdbaar (subsidiariteitsbeginsel van toepassing én verboden staatssteun niet aan de orde of te vermijden) - vraag uit samenleving, ketenpartners voorstel aanbod en gemeenten kiezen Contracteren (aanbesteden) - juridische afdwingbare prestatieplicht - meer sprake van concurrentie - riskanter voor gespecialiseerde zorg (vastgoed, specifieke expertise) - risico dat nadruk op prijs komt te liggen (verschraling zorg) - minder flexibel op ontwikkelingen in te spelen JB

4 Subsidiëren of contracteren? (2/2) Bestaande gemeentelijke taken (voornamelijk subsidie) Jeugdgezondheidszorg Algemeen en schoolmaatschappelijk werk CJG functies Typische overheidstaken (geen markt; subsidie gangbaar) AMK Jeugdbescherming / Jeugdreclassering Zorgaanbod provinciale jeugdzorg, jeugd-lvg, jeugd-ggz jeugdzorgplus en Landelijk Werkende Instellingen Model 1: subsidieplicht voor complexe hulp Model 2: subsidiëren of contracteren naar keuze Model 3 (groeimodel): eerste vijf jaar met subsidieplicht JB Instrumenten voor sturing op prijs / kwaliteitverhouding prestatiesturing benchmarking klanttevredenheidsonderzoek kwaliteitssysteem / certificering flexibele budgetten en innovatiebudgetten persoonsvolgende budgetten (trajectfinanciering) toelating nieuwe aanbieders aanbesteding JB

5 Vergelijking modellen Criterium Model 1 Model 2 Model 3 Focus op maatschappelijke effecten Partnership Bevorderen eenheid van taal Keuzevrijheid voor inkoper Hoge eis aan kennis en ervaring inkoper Beschermen gespecialiseerde voorzieningen Prijs *) ++ is zeer gunstig; + is gunstig; 0 is neutraal; - is ongunstig; - - is zeer ongunstig JB Conclusies bekostiging en contractering Is er voorkeursmodel aan te geven voor het realiseren van bezuinigingstaakstellingen? - is minder een kwestie van model bekostiging of contractering - is meer een kwestie van in control zijn en juiste beleidskeuzes maken Welk model biedt beste mogelijkheden om domeinen te verbinden? - uniforme bouwstenen en prestatie-indicatoren (PI s) als basis - afrekenen op resultaat i.p.v. productie (verantwoording / juiste prikkels) - trajectfinanciering (integraal) voor juiste sturing en samenwerking - landelijke richtprijzen voor bouwstenen geven houvast In welk model is beïnvloedingsmogelijkheid voor gemeenten het grootst? - flexibiliteit van en vergelijkbaarheid tussen domeinen moet maximaal zijn - flexibiliteit: bouwstenen; vergelijkbaarheid: uniforme PI s - voorwaarden: visie en partnership (complexe zorg: subsidiëren!) - altijd meerdere instrumenten inzetten (perverse prikkels voorkomen!) JB

6 Dr.ir. Jos Baecke MPM voorheen partner BMC thans lector sturing in de jeugdzorg bij Hogeschool Windesheim en zelfstandig adviseur bij BMC bereikbaarheid: jah.baecke@windesheim.nl JB