Het Platform Straten Vol Leuven verenigt organisaties, bedrijven en inwoners die ijveren voor een autoluwe Leuvense binnenstad.

Transcriptie

1 PLATFORM STRATEN VOL LEUVEN p/a Sluisstraat 79/ Leuven Aan het college van Burgemeester en Schepenen van en te 3000 Leuven Leuven, 27 april 2017 Geachte burgemeester, geachte schepenen, BETREFT: optimalisatie circulatieplan binnenstad Leuven Het Platform Straten Vol Leuven verenigt organisaties, bedrijven en inwoners die ijveren voor een autoluwe Leuvense binnenstad. Als platform willen wij u graag bedanken voor de grote stap die het stadsbestuur met het nieuwe circulatieplan heeft gezet richting een autoluwe binnenstad. We waarderen ook de consultaties, en in het bijzonder de stadsgesprekken, die u voorafgaand aan de invoering van het circulatieplan heeft gehouden. Van bij de invoering zijn de voordelen van het nieuwe circulatieplan duidelijk geworden. Fietsers krijgen dankzij de enkele rijrichting en de verkeersluwe straten méér ruimte, wat zich vertaalt in comfortabeler, veiliger en vooral méér fietsen. Voorbeelden als de as Maria Theresiastraat Vesaliusstraat spreken voor zich. De fietsveiligheid en oversteekbaarheid van de Bondgenotenlaan is significant verbeterd, dankzij de reductie van het wegverkeer en de lagere snelheid van de bussen. Wandelen door de verkeersluwe of autovrije zone is nóg aangenamer dan vroeger. De brede voetpaden in de Dirk Boutslaan worden geapprecieerd. De vrijdagmarkt die het hele plein vult is nóg aangenamer. De eerste straten en pleinen zijn intussen (voorlopig of definitief ingericht). De verkeersafwikkeling voor het wegverkeer loopt over het algemeen nog steeds vlot. De parkings zijn vlot bereikbaar. Naar aanleiding van de geplande evaluatie van het circulatieplan in de gemeenteraad, willen wij u graag enkele optimalisaties van het circulatieplan en de flankerende maatregelen, realiseerbaar op korte termijn, ter overweging voorleggen. Later dit jaar zullen wij vanuit het Platform Straten Vol Leuven een lange termijn visie op de evolutie naar een autoluwe binnenstad aan het stadsbestuur voorleggen. 1.

2 1. Het voetgangersgebied coherent maken. De uitbreiding van het voetgangersgebied wordt door bewoners en bezoekers van het centrum erg gewaardeerd. Met volgende eenvoudige maatregelen kan het voetgangersgebied aan coherentie en kwaliteit winnen. a. Het Smoldersplein toevoegen aan het voetgangersgebied. Het Smoldersplein verwerkt in het huidig circulatieplan nog onnodig veel verkeer. Daardoor kan deze publieke ruimte ondanks de zeer strategische ligging zijn potentieel als plein nog steeds niet waarmaken. We stellen voor om het Smoldersplein verkeersvrij te maken (met uitzondering van politievoertuigen, taxi s, mindervaliden en leveringen). Het verlies van een beperkt aantal parkings weegt niet op tegen de meerwaarde die het plein zou bieden voor bewoners en bezoekers. In afwachting van een heraanleg kan de uitbreiding van de tijdelijke inrichting de belevingswaarde vergroten. Het plein zou met een uitbreiding van de zaterdagse brocanteriemarkt een heuse publiekstrekker kunnen worden. b. Het Hogeschoolplein toevoegen aan het voetgangersgebied. Ook het Hogeschoolplein verwerkt nog teveel verkeer om zijn potentieel als stedelijk plein volwaardig te benutten. We stellen voor om het Hogeschoolplein (samen met de St. Michielsstraat en het begin van de Naamsestraat) aan het voetgangersgebied toe te voegen. De aangrenzende private parkings kunnen via de normale regeling binnen het voetgangersgebied bereikbaar blijven. In afwachting van de heraanleg van het plein kan een tijdelijke inrichting de belevingswaarde vergroten. 2. De circulatiemaatregelen in de benedenstad nú doorvoeren. In het huidig circulatieplan werden verschillende maatregelen in de benedenstad gekoppeld aan de realisatie van de Bruulparking. Daardoor blijven de inwoners en de bezoekers van de benedenstad verstoken van een verbeterde leefkwaliteit en verhoogd fietscomfort. Voor de meeste maatregelen lijkt deze koppeling bovendien eerder strategisch dan verkeerskundig. We stellen voor om deze maatregelen onmiddellijk in te voeren, en ze niet langer te koppelen aan de realisatie van de Bruulparking. Op de Bruulparking zelf komen we in een volgend punt terug. a. Invoering van de knip van de Kapucijnenvoer tussen Biezenstraat en Brusselsestraat en in de Kruisstraat. Door het uitblijven van deze knip is de verkeerssituatie in de Kapucijnenvoer, de Brusselsestraat en de Fonteinstraat-Tessenstraat onvoldoende verbeterd. Het openhouden van de Kapucijnenvoer biedt geen enkel voordeel en bemoeilijkt de doorstroming van fietsers en bussen. Uit de Black Carbon meting blijkt de Kapucijnenvoer bovendien een hotspot inzake uitstoot. 2.

3 b. Toevoegen van de Amerikalaan / F. Tielemanslaan / D. Boutslaan / Brusselsestraat aan de autoluwe zone. De verkeersintensiteit en het parkeeraanbod zijn hier onnodig hoog. Enkele shop&go plaatsen volstaan als gerichte aanvulling op de rotatieparking van de Vismarkt. c. De Mechelsestraat en de K. Van Lotharingenstraat toevoegen aan de autoluwe zone. De route Donkerstraat - Brouwersstraat Craenendonck is het best geschikt (en meest gekend) voor de bereikbaarheid van de parking op de Vismarkt. De bereikbaarheid via de Mechelsestraat en de K. Van Lotharingenstraat biedt weinig toegevoegde waarde. Het lijkt ons aangewezen om de K. Van Lotharingenstraat te knippen en de rijrichting van de Mechelsestraat om te keren ten zuiden van de Halfmaartstraat. Beide straten worden best toegevoegd aan de autoluwe zone. d. De Burchtstraat knippen voor wegverkeer. In de Burchtstraat en de Vaartkom bestaat nog steeds structureel congestie tijdens de ochtendspits, vooral ten gevolge van doorgaand verkeer. De knip van de Burchtstraat kan dit oplossen. Deze maatregel kan ingevoerd worden zodra de nieuwe autobrug over de Vaartkom is afgewerkt. We stellen ook voor om de Vaartkom bij de knip van de Burchtstraat toe te voegen aan de zone-30 van de binnenstad. 3. Tragere bussen in de hele binnenstad. De tragere bussen zijn een groot succes. De maatregel heeft een positieve invloed op het veiligheidsgevoel van de fietsers. Wij stellen voor om deze maatregel uit te breiden. a. Snelheidslimiet voor bussen 20 km/u in de hele binnenstad. We stellen om met De Lijn de afspraak te maken om de snelheidslimiet vrijwillig in de hele binnenstad te handhaven. Idealiter wordt de Bondgenotenlaan een fietsstraat, waar fietsers en bussen elkaar niet inhalen. b. Consequente toepassing van venstertijden voor laden en lossen in de Bondgenotenlaan. Het gunstige effect van de tragere bussen wordt in de Bondgenotenlaan deels teniet gedaan doordat de venstertijden voor laden en lossen niet consequent worden toegepast, waardoor zowel bussen als fietsers rond de vrachtwagens moeten laveren. We rekenen er ook op dat de knip tussen de Justus Lipsiusstraat en de Bondgenotenlaan zal worden gerealiseerd. 4. Extra maatregelen om het fietsen aan te moedigen. Het circulatieplan heeft onmiskenbaar een positieve invloed op het gebruik van de fiets. Met volgende maatregelen i.k.v. het circulatieplan kan het gebruik van de fiets verder worden aangemoedigd. a. Fietsers toelaten in het hele voetgangersgebied. Momenteel gelden verschillende regimes voor fietsers in het voetgangersgebied, wat de gebruiksvriendelijkheid niet ten goede komt. We stellen voor om fietsers (stapvoets, zoals de wegcode voorziet) toe te laten in het hele 3.

4 voetgangersgebied. De Diestsestraat kan zo een kindvriendelijk alternatief bieden voor de Bondgenotenlaan. b. Versnelde uitbouw van fietsenstallingen. Het aantal fietsers in de binnenstad stijgt sneller dan het aantal fietsenstallingen. Steeds meer gestalde fietsen bemoeilijken de vlotte doorgang op de voetpaden. We stellen voor om op grote schaal fietsbeugels ( nietjes ) te plaatsen om het tekort weg te werken en de voetpaden vrij te maken. c. Fietsen in tegenrichting in (bijna) alle enkelrichtingsstraten toelaten. De nieuwe ervaring met het circulatieplan wijst uit dat fietsen in twee richtingen goed combineerbaar is met wegverkeer in enkele rijrichting. Zelfs met het links parkeren doen zich weinig problemen voor: chauffeurs weten dat in Leuven fietsers (bijna) overal mogen fietsen. Waar fietsen in de tegenrichting nog niet mogelijk is, kan dit vanuit deze ervaring opnieuw overwogen worden. 5. Bijsturing van het parkeerbeleid. Het parkeerbeleid in de binnenstad is toe aan bijsturing. De vermeende schaarste strookt niet met het ruime aanbod dat in werkelijkheid bestaat. Het aanbod is zeer divers en daardoor moeilijk leesbaar voor de bezoeker. Het zoekverkeer blijft omvangrijk, wat de positieve impact van het circulatieplan beperkt. We suggereren volgende maatregelen gekoppeld aan het circulatieplan. a. Invoering van betalend parkeren in de hele binnenstad. In enkele zones van de binnenstad is gratis parkeren nog steeds mogelijk (blauwe zone). Dit ondermijnt de gewenste sturing van het bezoekersparkeren. Het is aangewezen om overal betalend parkeren te voorzien, in samenhang met het promoten van de rotatieparkings. b. Grotere selectiviteit inzake shop & go plaatsen. De shop & go plaatsen hebben tot doel om het kortparkeren (onder meer i.f.v. leveringen en afhaling van bestellingen) enigszins te faciliteren, aanvullend op de bezoekersparkings in het centrum en langs de ring. Door het grote aanbod aan shop & go plaatsen zijn ze een volwaardig alternatief voor de bezoekersparkings geworden en schieten ze hun doel voorbij. De talrijke shop & go plaatsen stimuleren opnieuw het bovengronds zoekverkeer van reguliere bezoekers, waardoor ze de doelstellingen van het circulatieplan en het sturend parkeerbeleid ondergraven. We raden aan om de shop & go plaatsen selectiever te voorzien en het gebruik strikt te handhaven. c. Aanpassing van het parkeergeleidingssysteem. Het parkeergeleidingssysteem is niet consistent met het circulatieplan en wordt best aangepast. Het verkeer wordt vanaf de invalswegen best naar de randparkings geleid. d. Betere omkadering van de randparkings. De randparkings worden nog steeds onvoldoende benut. Een betere omkadering (marketing, tarifering, deelfietsen, aansluiting op openbaar vervoer, wandelroutes naar het centrum) kan hieraan verhelpen. 4.

5 e. Her-evaluatie van de Bruulparking. Het nieuwe circulatieplan heeft bij bewoners, bezoekers en bestuur geleid tot nieuwe inzichten inzake multimodale bereikbaarheid van de binnenstad. De conceptie van de Bruulparking dateert van voor de invoering van het circulatieplan, en wordt best opnieuw geëvalueerd vooraleer tot realisatie over te gaan. Wij zijn van mening dat de geplande capaciteit de reële behoefte overschrijdt. Bovendien zal met de geplande capaciteit het totaal aantal parkeerplaatsen in de benedenstad toenemen, wat niet de bedoeling kan zijn. Een kleinere bezoekersparking laat bovendien toe om het Bruulpark te vrijwaren van (ondergrondse) bebouwing. Wij zijn graag bereid om concrete suggesties voor een geoptimaliseerde Bruulparking voor te stellen. f. Afschaffing van de parking Center. Sinds het eerste structuurplan (2004) is het stadsbestuur van oordeel dat deze parking niet past binnen de verkeersstructuur van de binnenstad. Met het nieuwe circulatieplan is dit enkel acuter geworden. Zonder deze parking zou de Bondgenotenlaan autovrij kunnen worden tussen het Justus Lipsiuspleintje en het Rector De Somerplein, net als de Vital Decosterstraat, de Van Benedenstraat en de Lepelstraat. Deze parking zal evenwel niet uit zichzelf verdwijnen. We stellen voor dat de stad actieve stappen onderneemt om de parking zo snel mogelijk af te schaffen en deze site te herontwikkelen. 6. Inrichting van het publiek domein Een klein jaar na de invoering van het nieuw circulatieplan zijn de aanpassingen aan het publiek domein beperkt. Daardoor werd een belangrijke troef van het circulatieplan de omschakeling van een verkeerskarakter naar een verblijfskarakter voorlopig niet in realiteit omgezet. We begrijpen dat het stadsbestuur de voorkeur geeft aan een grondige herinrichting van de publieke ruimte. Daardoor kunnen per legislatuur slechts een beperkt aantal straten en pleinen worden omgevormd, en zal het op vele plaatsen echter nog jaren duren vooraleer het effect van het circulatieplan volop doorwerkt. Wij pleiten daarom voor een korte termijn programma van tijdelijke herinrichting van een groot aantal locaties, in afwachting van een grondige heraanleg. Straten Vol Leuven blijft beschikbaar om samen met het stadsbestuur, de buurtbewoners en andere betrokkenen, concrete projecten uit te werken voor de tijdelijke herinrichting. Onze gezamenlijke projecten van vorige zomer wachten op een vervolg. a. Aanpak van strategische plekken. Verschillende pleinen en plekken zouden dankzij een tijdelijke herinrichting opgewaardeerd kunnen worden, en daardoor de leefkwaliteit van de binnenstad ten goede komen. We denken onder meer aan: Hogeschoolplein, St. Jacobsplein, Erasmusplein, Smoldersplein (uitbreiding), Naamsestraat tussen St. Michiels en Parkstraat, Patattenmarkt, Minderbroedersstraat Kruidtuin, voorplein SLAC, Franz Tielemanslaan, 5.

6 b. Kom op voor je wijk. We hopen dat de talrijke buurtprojecten rond inrichting van de publieke ruimte op de goedkeuring van het stadsbestuur kunnen rekenen en zo snel mogelijk gerealiseerd worden. De opschaling van de KOVJW projecten vereist de extra personele, financiële en logistieke inspanningen. We stellen ook voor om opnieuw gangmakersavonden te organiseren, waar buurtcomités en geëngageerde bewoners inspiratie kunnen opdoen om nieuwe projecten op te starten. c. Algemene verbetering van het openbaar domein. We stellen tenslotte voor om de technische kwaliteit van het openbaar domein versneld te verbeteren via de intensivering van het structureel onderhoudsprogramma (voetpaden, straten, ). 7. Monitoring, sensibilisering en flankerende maatregelen. a. Monitoring en evaluatie. Het lijkt ons van groot belang om de (positieve en negatieve) effecten, zowel op korte als langere termijn, zorgvuldig in kaart te brengen. De monitoring en evaluatie laat toe om waar nodig te verbeteren, creëert inzichten die kunnen worden meegenomen naar de deelgemeenten, en biedt interessante inzichten voor wetenschappers, beleidsmakers en andere steden die zich in het Leuvense voorbeeld willen verdiepen. Het aanbod van het Platform blijft gelden om de stad hierin te ondersteunen. Zo hebben wij een online panelbevraging aangeboden aan de stad, en zullen wij opnieuw een Black Carbon meetcampagne uitvoeren in het voorjaar. b. Sensibilisering en communicatie. Daarnaast pleiten wij voor een volgehouden sensibilisering, met het oog op een mentaliteitswijziging rond duurzame mobiliteit: - t.a.v. bewoners: gebruik van private parkings, autodelen - t.a.v. bezoekers: keuze voor de fiets of het openbaar vervoer, gebruik van randparkings - t.a.v. studenten: zonder auto naar Leuven - t.a.v. attractoren in de binnenstad: multimodaal mobiliteitsbeleid - c. Flankerende maatregelen. Tenslotte moedigen we het stadsbestuur aan om de flankerende maatregelen verder blijven ontplooien, om de transitie naar een autoluwe binnenstad verder te faciliteren: - Uitbouw van fietsroutes naar en rond de binnenstad; - Verbetering van het stadsregionaal HOV-netwerk naar en in Leuven; - Optimalisatie van de ring (leefkwaliteit, multimodale verkeersafwikkeling, landschapskwaliteit); - Stadsdistributie via kleinschalige voertuigen; - Autodelen; - Leenfietsen; - 6.

7 Wij hopen dat het stadsbestuur de opgestarte transitie naar een autoluwe binnenstad moedig verderzet. U kan rekenen op het Platform Straten Vol Leuven om hierrond samen te werken. Met hoogachtende groeten, Voor het Platform Straten Vol Leuven, Johan Van Reeth 7.