Spasticiteit bij Multiple Sclerose Sven Slikkerveer revalidatiearts. Spasticiteit. Spasticiteit bij Multiple Sclerose
|
|
- Christiana van den Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Spasticiteit bij Multiple Sclerose Sven Slikkerveer revalidatiearts MSMS 2 december 2013, Ede. MS multidisciplinair, dat doe je zo! Spasticiteit bij Multiple Sclerose Definitie spasticiteit Andere stoornissen bij MS Beïnvloedende factoren Presentatie Gevolgen Behandeldoelen Behandeling Conclusie (casus) Spasticiteit Spieractiveringsstoornis ten gevolge van een aandoening van het centrale zenuwstelsel. Stationair (CP, CVA, TBI, dwarslesie) Infecties en tumoren CZS Progressief (MS, ALS) 1
2 Definitie spasticiteit (oud) Stoornis in de motoriek snelheidsafhankelijke toename van weerstand op passieve rek op basis van een verhoogde prikkelbaarheid van de rekreflex onderdeel van bovenste motorneuron syndroom (spieractivatiestoornis). Spieractivatiestoornis UMN Centraal Excess Deficit Verandering spierbiomechanica Spieractivatiestoornis UMN Centraal Excess Deficit Krachtsverlies Traagheid Vermoeibaarheid Verlies selectiviteit, vaardigheid Verandering spierbiomechanica Spierstijfheid Spierverkorting 2
3 Spieractivatiestoornis UMN Centraal Excess Deficit Verandering spierbiomechanica Spieractivatiestoornis UMN Centraal Excess Passief bewegen - Spasticiteit (dynamische rekreflex) - Hypertonie (statische rekreflex) Actief bewegen - Hyperreflexie, clonus - Extensiespasme, ontremde steunreactie - Co-contracties - Geassocieerde bewegingen Abnormale respons - Flexiespasme, ontremde terugtrekreactie - Abnormale musculocutane reflexen (Babinski) Deficit Verandering spierbiomechanica Definitie spasticiteit (nieuw) SPASM werkgroep: een verstoorde controle van motoriek en sensibiliteit door het bovenste motor neuron syndroom die zich manifesteert als een wisselende of permanente onwillekeurige spieractivatie. Omvat alle positieve spieractiveringsstoornissen uit vorige tabel 3
4 Multiple Sclerose Schade UMN spinaal en hersenen Progressief Vaak grillig beloop SPINAAL Flexiepatroon in onderste extremiteiten Knipmes fenomeen algemeen aanwezig Clonus prominent aanwezig Massale exteroceptieve reflexen Autonome dysreflexie CEREBRAAL Overheersende tonus anti-zwaartekracht musculatuur Knipmes fenomeen minder overheersend Clonus minder frequent Afwezige abdominale en cremasterreflexen Geen autonome reflexen Whitlock (1990) Stoornissen MS Spasticiteit Paresen Sensibiliteitsstoornissen Ataxie Sfincter dysfunctie Vermoeidheid Temperatuurgevoeligheid 4
5 Uitlokkend / onderhoudend Schub (nieuwe laesie) Koorts, infecties (blaas) Obstipatie, urineretentie, nierstenen Hormonaal (menstruatie) Lokale druk (kleding, orthese, rolstoel), pijn Wonden, decubitus Fractuur, DVT Seks Bijwerking medicatie (Rebif, Tysabri; PML) Angst, stress, stemmingsstoornis Presentatie / klacht Spierzwakte Kramp, Stijf, Zwaar, Moe, Pijn Functie / activiteit bemoeilijkt Drukplekken, orthese Incontinentie Slaapstoornissen Seksuele problematiek Soms ook onterecht; spasme Beoordeling Dagschommeling Omgevingstemperatuur Vermoeidheid Uitgangshouding Beloop ziekte Medicatie Z.n. nadere evaluatie; zitdrukmeting, gangbeeldanalyse, handfunctie evaluatie, multidisciplinaire evaluatie 5
6 Mogelijke gevolgen spasticiteit Verminderde functie Verhinderde functie antagonisten Pijn Vergroeiing Decubitus Bemoeilijkte hygiëne, verzorging Spasticiteit kan ook functioneel zijn! Stafunctie Grijp- / steunfunctie hand Doel behandeling Verbeterde motoriek (mobiliteit, behendigheid) Verbetering symptomen (pijn / spasmen beperken, dragen orthesen) Verminderen last zorgdrager (zorg en hygiëne, positioneren, aankleden) Voorkomen complicaties Voorkómen ingrijpender behandeling (bijv. chirurgie) Esthetisch (zelfbeeld) Behandeling spasticiteit Beloop MS behandelbaar? Voorkomen of behandelen uitlokkende prikkels Houdingsadviezen, rektechnieken Oefentherapie Elektrostimulatie Orthesiologie (spierlengte, functioneel) Orale medicatie Perifere invasieve neuromodulatie Intrathecale baclofenpomp Operatief 6
7 Beslisboom spasticiteitsbehandeling Spasticiteit belemmerend? ja behandeling nee Geen behandeling 1 of 2 bewegingssegmenten Oefentherapie e.d. onvoldoende effect 3 of meer bewegingssegmenten Perifere invasieve neuromodulatie Neurolyse: fenol Neuromusculaire blokkade: botulinetoxine orthesen chirurgie Orale medicatie bijwerkingen Centrale invasieve neuromodulatie Multisegmentale chirurgie Intrathecale baclofen conclusies Complex Niet altijd makkelijk objectiveerbaar Hinder goed navragen Behandeldoelen definieren Behandelplan o.h.a. combinatiebehandeling bronnen Spasticiteitsprotocol bij volwassen CVA patiënten, Arnhem / Nijmegen. 2w Bandi S, Ward AB Spasticity. In: JH Stone, M Blouin, editors. International Encyclopedia of Rehabilitation. 7
8 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk geen geen geen geen Geen 8
Gevorderde MS & Spasticiteit. Gevorderde MS & Spasticiteit. Spasticiteit [Lance] MS en spasticiteit. MS en spasticiteit. 17.000 MS patiënten/nederland
Gevorderde MS & Spasticiteit Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling : geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven : geen Ar Henning, fysiotherapeut Johan Koops,
Nadere informatieSpasticiteitbehandeling bij MS. 14 mei 2014
Spasticiteitbehandeling bij MS 14 mei 2014 Spasticiteit: origine Centrale zenuwstelsel: Hersenen Ruggenmerg Spasticiteit: origine Reflexboog Spierzenuw gevoelszenuw Spasticiteit: definitie Stoornis in
Nadere informatieMS en Spasticiteit. Indeling Symposium. Multidisciplinaire benadering van ms en spasticiteit. Doel symposium. Pathogenese MS.
Indeling Symposium MS en Spasticiteit Nicole van Kleef Sandra Rutjens Susanne Pasmans Monique van Mechelen Multidisciplinaire benadering Fysiotherapeutische benadering Zitadviesteam Sophia Revalidatie
Nadere informatieFysiotherapie bij MS. Spasticiteit en passief bewegen. Nieuw Unicum Zandvoort Fysiotherapie Sprekers: Barbara van Marle Chloé Balland
Fysiotherapie bij MS Spasticiteit en passief bewegen Nieuw Unicum Zandvoort Fysiotherapie Sprekers: Barbara van Marle Chloé Balland Inhoud Visie van Nieuw Unicum op spasticiteit Visie van Nieuw Unicum
Nadere informatieSpasticiteit bij MS Disclosures. Spasticiteit bij MS. Spasticiteit bij MS. Spasticiteit bij MS
Disclosures Definitie en mogelijkheden Geen research grants of relaties met/betrokkenheid industrie 18 april 2017 Manon Janse m.janse@reade.nl Wat is spasticiteit / tonus Klinimetrie smogelijkheden Oorzakelijk
Nadere informatieWat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts. Inhoud
Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts Inhoud Multipele sclerose Overzicht behandelmogelijkheden Multidisciplinair revalidatieplan Casus Conclusie 1 Wat is MS? Typen MS Relapsing-Remitting
Nadere informatiemaakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis
>>>> maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis 1 2 >>>> Wat is spasticiteit? In deze brochure kunt u lezen wat spasticiteit is en hoe de symptomen
Nadere informatieITB intake. Algemeen Patientcode. Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv. ZIS-code) Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en)
ITB intake Algemeen Patientcode Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv ZIS-code) Geslacht (1) man (2) vrouw Geboortedatum Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en) Naam revalidatiearts(en) ziekenhuis
Nadere informatieBotulinetoxine A injectie
Botulinetoxine A injectie Bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Door verschillende neurologische aandoeningen, zoals een hersenberoerte, multiple sclerose of een dwarslaesie, kunnen er problemen
Nadere informatieCP: prognose en behandeling
Informatieavond Cerebrale Parese, 15 juni 2016 CP: prognose en behandeling Dr. Marc Nederhand Revalidatiearts Informatieavond Cerebrale Parese, 15 juni 2016 Bram 10 jaar, CP, bilateraal, GMFCS 3 Sinds
Nadere informatieSpasticiteit en behandeling met botuline toxine
Spasticiteit en behandeling met botuline toxine In deze folder vindt u algemene informatie over spasticiteit en behandeling met botuline toxine. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek
Nadere informatieWat is MS? MS en leeftijd. Nieuwe ontwikkelingen bij MS
Nieuwe ontwikkelingen bij MS B. Jelles, neuroloog Gelre ziekenhuizen lokatie Zutphen Wat is MS? Chronische ziekte van het centraal zenuwstelsel Auto-immuunziekte met ontsteking Sterk wisselend beloop MS
Nadere informatieMultiple sclerose en Kwaliteit van Leven
Multiple sclerose en Kwaliteit van Leven Dokter op Dinsdaglezing 24 september 2013 Dr. Brigit de Jong, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis en UMC St Radboud Programma + MS + Verschijnselen van MS + Medicamenteuze
Nadere informatieGevolgen van spasticiteit. Fysiotherapie bij mensen met een verstandelijke beperking en spasticiteit: een inventarisatie. Spasticiteit.
Fysiotherapie bij mensen met een verstandelijke beperking en spasticiteit: een inventarisatie Erik Gielen 2011 Gevolgen van spasticiteit Belemmering motorische activiteiten Verminderde conditie Pijn Verminderd
Nadere informatie(potentiële) belangenverstrengeling
(potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk
Nadere informatieMobiliteitspoli Nijmegen. Diagnostiek en behandeling op maat bij loop- en balansproblemen door een chronische neurologische aandoening
Mobiliteitspoli Nijmegen Diagnostiek en behandeling op maat bij loop- en balansproblemen door een chronische neurologische aandoening Achtergrond De Mobiliteitspoli Nijmegen is opgericht door de afdeling
Nadere informatieSpasticiteit en Dystonie
Spasticiteit en Dystonie Injectie met botulinetoxine A bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Inleiding Er zijn verschillende neurologische aandoeningen waarbij spasticiteit en/of dystonie kunnen
Nadere informatieMultipele Sclerose (MS)
Multipele Sclerose (MS) MS is een ziekte van de hersenen en het ruggenmerg, die vooral bij jonge volwassenen voorkomt. In de eerste jaren komen de verschijnselen vaak in aanvallen, ook wel Schub of relapse
Nadere informatie1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7
Inhoud Woord vooraf bij de tweede, geheel herziene druk Auteurs I III 1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7 DEEL
Nadere informatietoedoening bij MS Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds
Intrathecale baclofen Intrathecale baclofen toedoening bij MS toedoening bij MS Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds Wagenstraat 25 3142 CR Maassluis telefoon: 010-591 98 39 fax: 010-592 86 86
Nadere informatieMultidisciplinaire revalidatiegeneeskundige behandeling bij MS. Mw.dr. Jetty van Meeteren Revalidatiearts Erasmus MC Rotterdam
Multidisciplinaire revalidatiegeneeskundige behandeling bij MS Mw.dr. Jetty van Meeteren Revalidatiearts Erasmus MC Rotterdam ICF MODEL International Classification of funtion, disability and health (WHO
Nadere informatieSpasticiteit en behandeling met fenol
Revalidatiegeneeskunde Spasticiteit en behandeling met fenol In deze folder vindt u algemene informatie over spasticiteit en behandeling met fenol. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek
Nadere informatieRelatievorming en Seksualiteit bij jongeren met cerebrale parese
Relatievorming en Seksualiteit bij jongeren met cerebrale parese drs. Diana Wiegerink psycholoog / onderzoeker bij Erasmus MC / Rijndam revalidatiecentrum, Rotterdam Presentatie voor TransitieNet maart
Nadere informatieWelkom. Wietske van de Geer Peeters. Revalidatiearts. Klimmendaal locatie Zutphen Gelre. ziekenhuizen Zutphen
Welkom Wietske van de Geer Peeters Revalidatiearts Klimmendaal locatie Zutphen Gelre ziekenhuizen Zutphen Revalidatiegeneeskunde Missie: Actief naar zelfredzaamheid en eigen regie. Visie: Revalidatiegeneeskunde
Nadere informatieWat is niet aangeboren hersenletsel
Wat is niet aangeboren hersenletsel Wat zijn de symptomen en de onzichtbare problematiek. Danielle Driessen Revalidatiearts revalidatiecentrum Blixembosch Inhoud 1. Wat is NAH 2. Oorzaken 3. Hoe vaak komt
Nadere informatieSpasticiteit en behandeling met fenol
Revalidatiegeneeskunde Spasticiteit en behandeling met fenol Deze folder bevat algemene informatie over spasticiteit en behandeling met fenol. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek met
Nadere informatieInhoud. Dwarslaesie. Wervelkolom. Ruggenmerg zenuwen. Oorzaken. Wat is een dwarslaesie. Fasen na de dwarslaesie ABCD
Dwarslaesie Inhoud Wat is een dwarslaesie Fasen na de dwarslaesie ABCD Marlene Schalken Voskamp IC verpleegkundige RadboudUMC Complicaties/ verpleegkundige aandachtspunten Wervelkolom Ruggenmerg zenuwen
Nadere informatieMS: Revalidatie in de vroege fase. H.G.A. Hacking, revalidatiearts.
MS: Revalidatie in de vroege fase H.G.A. Hacking, revalidatiearts. Wat valt er te revalideren in de vroege fase? Aan bod komen: 1. Wat is revalidatie? 2. Hoe ga ik om met deze chronische aandoening (coping)?
Nadere informatieWat zijn de verschijnselen van Hereditaire spastische paraparese?
Hereditaire spastische paraparese Wat is hereditaire spastische paraparese? Hereditaire spastische paraparese is een erfelijke ziekte waarbij er in toenemende mate stijfheid en krachtverlies (spasticiteit)
Nadere informatieWelkom. Palliatieve zorg en ALS en MS 4 november 2014. Guus Meeuwis De weg
Palliatieve zorg en ALS en MS 4 november 2014 Welkom Lied Guus Meeuwis, De Weg Verschil tussen ALS en MS Door Nienke de Goeijen Wat is ALS en casus? Door Nienke de Goeijen PAUZE Wat is MS en casus? Door
Nadere informatieFysiotherapeutische interventie bij MS en spasme
Voorstellen Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Sandra Rutjens Fysiotherapeut Sophia Revalidatie Sandra Rutjens 6 jaar werkzaam binnen Sophia Revalidatie Den Haag PRV Behandelteam; NMA, MS,
Nadere informatieSpasticiteitsbehandeling binnen de verpleeghuissetting
Home no. 3 Juni 2018 Eerdere edities Verenso.nl Spasticiteitsbehandeling binnen de verpleeghuissetting Jorik Nonnekes, Ronald Meijer, Adrie Wolswijk, Hanna van Eijsden, Alexander Geurts jorik.nonnekes@radboudumc.nl
Nadere informatieInhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus
Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? Bertil Blok, uroloog Inhoud 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus 1. Definitie blaasproblemen bij ernstige MS De ernstige MS patient
Nadere informatieIk ben uit de mode. Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn
Ik ben uit de mode Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieSepsis in de huisartsenpraktijk. Feike Loots Arts-onderzoeker IQ healthcare, Radboudumc
Sepsis in de huisartsenpraktijk Feike Loots Arts-onderzoeker IQ healthcare, Radboudumc Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor
Nadere informatieSpasticiteit en behandeling met fenol
Revalidatiegeneeskunde Spasticiteit en behandeling met fenol In deze folder vindt u algemene informatie over spasticiteit en behandeling met fenol. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek
Nadere informatieRevalidatie, hoe werkt dat nou? Informatiebijeenkomst: MS keten in beweging Hans van Geffen, revalidatiearts Klimmendaal, revalidatiespecialisten.
Revalidatie, hoe werkt dat nou? Informatiebijeenkomst: MS keten in beweging Hans van Geffen, revalidatiearts Klimmendaal, revalidatiespecialisten. Inleiding 1) Revalidatiegeneeskunde bij MS - functionele
Nadere informatieVerpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt. Delaere Griet
Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt Delaere Griet Verpleegkundige aandachtspunten inhoud: 1. Medicatie 2. Mobiliteit 3. Voeding 4. Uitscheiding 5. Slaappatroon 6. Psychische en cognitieve
Nadere informatieArbeidsgerichte zorg, ook binnen de medisch specialistische revalidatie. Prof. dr Coen van Bennekom
Arbeidsgerichte zorg, ook binnen de medisch specialistische revalidatie Prof. dr Coen van Bennekom Medisch specialistisch revalidatiecentrum 350 klinische NAH opnames/jaar 250 poliklinische NAH behandelingen/jaar
Nadere informatieDe behandeling van complexe rouw. Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut
De behandeling van complexe rouw Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut Disclosure of interest Mogelijke belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieRode vlaggen. in neurochirurgie. Klinische navormingsavond 4 april 2019 Dr. Joris Van Oostveldt
Rode vlaggen in neurochirurgie Klinische navormingsavond 4 april 2019 Dr. Joris Van Oostveldt Spinaal: 3 casussen Craniaal: 3 casussen Spinaal casus 1 Man, 70 jaar, wandelt sinds enkele maanden met stok,
Nadere informatieLotte Tibosch, kinderarts
Lotte Tibosch, kinderarts Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling - Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld - Honorarium of andere (financiële)
Nadere informatieASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk
ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Breda, 4-7-2017 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieU heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden.
U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden. Wat is spasticiteit? Bij spasticiteit is de controle op de spanning in de spieren
Nadere informatieBotuline toxine behandeling. bij kinderen
Botuline toxine behandeling bij kinderen Over deze brochure De revalidatiearts heeft met u de optie besproken om uw kind te laten behandelen met botuline toxine. In deze brochure kunt u lezen wat botuline
Nadere informatieAnalyse en behandeling bij verdenking op maligniteit bij de oudste ouderen
Dr. M.E. Hamaker Klinisch geriater mhamaker@diakhuis.nl Analyse en behandeling bij verdenking op maligniteit bij de oudste ouderen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen
ENERGIEK Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen Achtergrond Bewegen is goed, voor iedereen! Dat is wat u vaak hoort en ziet in de media. En het is waar, bewegen houdt ons fit en
Nadere informatieRevalidatiegeneeskunde bij oncologische patiënten Stefanie Kerkhof, revalidatiearts
Revalidatiegeneeskunde bij oncologische patiënten 16-06-2016 Stefanie Kerkhof, revalidatiearts Inhoud Toelichting revalidatiegeneeskunde Revalidatiegeneeskunde in de oncologie Werkwijze revalidatiearts
Nadere informatieNierfalen en pallia+eve zorg: wat is de rela+e?
Nierfalen en pallia+eve zorg: wat is de rela+e? Workshop 1 Be,e Hoekstra, Verpleegkundig specialist Maasstad Ziekenhuis (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieSlaapproblemen en vermoeidheid bij een neurologische aandoening
Slaapproblemen en vermoeidheid bij een neurologische aandoening Annelies Dalman, neuroloog Jaarvergadering CVA, MS en Parkinson 4 april 2016 Slaap en vermoeidheid Inleiding Slaap Vermoeidheid MS en slaap
Nadere informatieDisclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht
Disclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieHerkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase?
Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij (oudere) mensen met een verstandelijke beperking Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Kennis over angst en depressie Risicofactoren
Nadere informatieADHD en ASS. Bij normaal begaafde volwassen. Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG
ADHD en ASS Bij normaal begaafde volwassen Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieHersenmetastasen. Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 4e Voorjaars Symposium V&VN Landelijk Netwerk Verpleegkundig Specialisten Oncologie 24 maart 2016
Hersenmetastasen Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 4e Voorjaars Symposium V&VN Landelijk Netwerk Verpleegkundig Specialisten Oncologie 24 maart 2016 Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieToegankelijkheid van de huisartsenzorg voor mensen met psychische problemen. Peter Verhaak.
Toegankelijkheid van de huisartsenzorg voor mensen met psychische problemen Peter Verhaak p.verhaak@nivel.nl Disclosure belangen spreker P. Verhaak (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieEVO Enkel-voetorthese
EVO Enkel-voetorthese Onze EVO s zijn uniek Hoe kies je de juiste EVO Verschillende typen EVO s Welke ziektebeelden? EVO s voor kinderen De procedure Vergoeding zorgverzekeraar www.buchrnhornen.nl Eindhoven
Nadere informatieKinderfysiotherapie en spasticiteit
Kinderfysiotherapie en spasticiteit 1 Inleiding Met behulp van de International Classification of Functioning, Disability and Health (WHO: ICF, 2002) kan het menselijk functioneren worden beschreven vanuit
Nadere informatieBotulinetoxine A injectie bij de behandeling van spasticiteit en dystonie
Botulinetoxine A injectie bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Inleiding Wat is spasticiteit? Spasticiteit kan zich ontwikkelen na schade aan het centrale zenuwstelsel. Spasticiteit is een verstoorde
Nadere informatieDysthymie Aanpassingsstoornis Diagnoses met een beperking? Sascha Russo, psychiater
Dysthymie Aanpassingsstoornis Diagnoses met een beperking? 04-10-2017 Sascha Russo, psychiater Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieHersenletselCongres 2015 4-11-2015
Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling nee B2 -Apps inzetten in behandeling of begeleiding van patiënten met hersenletsel; gewoon doen?! Judith Vloothuis en Tjamke Strikwerda
Nadere informatieSymposium dementie Samen anders denken, èn doen!
Symposium dementie Samen anders denken, èn doen! 7 februari 2019 Workshop De rol van de specialist ouderengeneeskunde Bert van Essen, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts specialist ouderengeneeskunde
Nadere informatiePalliatieve zorg aan kwetsbare ouderen
Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen Interactieve workshop over kaders van palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen. Niek Olde Bijvank Specialist ouderengeneeskunde, tevens kaderarts Palliatieve Zorg,
Nadere informatieChronische pijn rol van de mantelzorger. 7 oktober 2017 Toon van Helmond Marja Smit
Chronische pijn rol van de mantelzorger 7 oktober 2017 Toon van Helmond Marja Smit Inhoud 1. Wetenschappelijk onderzoek 2. Praktijk 3. Aanbevelingen Vooraf Zorgstandaard chronische pijn 2017 Uitgangspunt
Nadere informatieB6 ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie. Multimodale benadering van verwerking
HersenletselCongres 1 3 november Disclosure belangen sprekers B ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie (potentiële) belangenverstrengeling Geen De
Nadere informatieBehandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie
12-12-2018 Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis Pieter Hoogland AIOS chirurgie Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieNeurologische aandoeningen. Ronny Driesen Pijnverpleegkundige
Neurologische aandoeningen Ronny Driesen Pijnverpleegkundige Prevalentiecijfers Ziekte van Parkinson 40-60 % heeft pijn Pijn onderhevig aan het dopamineniveau Dementie 40-80% Juiste aantallen niet zeker,
Nadere informatieTherapie(on)trouw bij MS en het Nocebo-effect
en het Nocebo-effect Christine Westerweel, GZ-psycholoog MS-Expertisecentrum Nieuw Unicum MSMS, 18 december 2018 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatiePraktische vaardigheden in het objectiveren van psychische klachten. Sascha Russo, psychiater 1 juni 2018
Praktische vaardigheden in het objectiveren van psychische klachten Sascha Russo, psychiater 1 juni 2018 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieMultiple sclerose (MS) Poli Neurologie
00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten
Nadere informatieDinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing
De noodzaak van evidence based signaleren van somatische gezondheidsproblemen bij mensen met ZEVMB! Reden voor vervolgonderzoek. Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing
Nadere informatieALS team REVALIDATIE. Revalidatie bij ALS en PSMA. Inleiding
REVALIDATIE ALS team Revalidatie bij ALS en PSMA Inleiding ALS en PSMA zijn ziekten die niet vaak voorkomen. Het zijn spierziekten (neuromusculaire aandoeningen), die leiden tot het onvoldoende of niet
Nadere informatieDelier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt
Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie Inhoud presentatie delier Wat is een delier Wat zijn de gevolgen van een delier Wat zijn risicoverhogende en
Nadere informatieMULTIPLE SCLEROSE MEERWAARDE EN KRACHT VAN MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK PROF. DR BART VAN WIJMEERSCH
MULTIPLE SCLEROSE MEERWAARDE EN KRACHT VAN MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK PROF. DR BART VAN WIJMEERSCH BESCHRIJVING VAN TOEN Generally one of the lower limbs is first and solely affected. The other limb is
Nadere informatieSomatische comorbiditeit bij affectieve stoornissen
Somatische comorbiditeit bij affectieve stoornissen Monica Pop, Marleen van Beek & Aart Schene Afdeling Psychiatrie, Radboudumc NijCare Symposium, Nijmegen, 14 juni 2018 Hippocratische geschriften - vijfde
Nadere informatieDr. Erik Kegels HET NEUROLOGISCH ONDERZOEK IN DE HUISARTSPRAKTIJK
Dr. Erik Kegels HET NEUROLOGISCH ONDERZOEK IN DE HUISARTSPRAKTIJK Neurologisch onderzoek 2 Doelstellingen voorstelling van het basis neurologisch onderzoek.. correct uitvoeren van een neurologisch onderzoek..
Nadere informatieInformatie voor de patiënt. Fenolisatie. Laat zien wat je kunt
Informatie voor de patiënt Fenolisatie Laat zien wat je kunt Wat is fenolisatie? Fenoliseren komt van het woord fenol, een stof die een zenuw gedeeltelijk buiten werking kan stellen. Fenolisatie is het
Nadere informatieGeen. (potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieSpierziekten en arbeid
Spierziekten en arbeid Samenwerking patiënt - bedrijfsarts werkt! Raymond van Boven, bedrijfsarts Anja Horemans, patiëntenvereniging Spierziekten Nederland Disclosure belangen Raymond van Boven en Anja
Nadere informatieSeksuele disfunctie en relatieproblematiek in de urologische praktijk
Seksuele disfunctie en relatieproblematiek in de urologische praktijk Symposium Seksuologisch Onderzoek Dr Henk Elzevier, Uroloog en Seksuoloog Afdeling Urologie LUMC LEIDEN Disclosure belangen spreker
Nadere informatieNeuromusculaire zorg in Nederland
Martha Huvenaars, verpleegkundige neuromusculaire ziekten, polikliniek NNG, UMC Nijmegen St Radboud Drs. Nienke de Goeijen, nurse practitioner neuromusculaire ziekten, UMC Utrecht Neuromusculaire zorg
Nadere informatieStemmingsstoornissen. Bij mensen met een verstandelijke beperking Kentalis- 25 november 2016 Carmen van Bussel
Stemmingsstoornissen Bij mensen met een verstandelijke beperking Kentalis- 25 november 2016 Carmen van Bussel Inhoud 1. Casus Mark 2. De context: psychiatriebij mensenmet eenvb 3. Stemmingsstoornissen
Nadere informatieInhoud presentatie. Achtergrond project Vertaling datasets Consensus rondes Betrouwbaarheid Vervolg
Sacha van Langeveld Inhoud presentatie Achtergrond project Vertaling datasets Consensus rondes Betrouwbaarheid Vervolg Achtergrond Streven hoge kwaliteit van zorg NVDG Ontbreken van het op eenduidig gestandaardiseerde
Nadere informatieWat doet NAH met je hersenen? En wat te doen na signalering? Els Peeters kinderneuroloog
Wat doet NAH met je hersenen? En wat te doen na signalering? Els Peeters kinderneuroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieDoor onduidelijke oorzaken En onder ideale omstandigheden Had het Ideale Zijn opeens niet meer aan zichzelf genoeg.
Plato, oftewel waarom Door onduidelijke oorzaken En onder ideale omstandigheden Had het Ideale Zijn opeens niet meer aan zichzelf genoeg. Het had toch eindeloos kunnen voortbestaan, Gehakt uit het donker,
Nadere informatie7/11/2016. HersenletselCongres B7 - Iedereen is anders: aandacht voor de persoonlijke factoren na hersenletsel. Succes Marlou van Rhijn?
Disclosure belangen sprekers B7 - Iedereen is anders: aandacht voor de persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten & Ieke Winkens (Potentiële) belangenverstrengeling De betrokken relaties
Nadere informatieBio Humans do it with their brains. Het belangrijkste seksorgaan is. Hersenletsel: wat gebeurt er nu met de seks? Seksualiteit is?
Seksualiteit is? Hersenletsel: wat gebeurt er nu met de seks? Jim Bender Niels Farenhorst Seksualiteit + NAH is? Het belangrijkste seksorgaan is. 5 Bio Humans do it with their brains. 6 1 Dus: Hersenletsel
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ
Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase
Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie
Nadere informatiekankeren seksualiteit: eenlastigduo?
kankeren seksualiteit: eenlastigduo? C.M. Bax arts-seksuoloog NVVS IJsselland Duodagen, 7-8 april 2016 Disclosure sheet Vereniging Medische Staf (Disclosureslide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten
Nadere informatieMultiple Sclerose en urologie
Multiple Sclerose en urologie Bertil Blok, uroloog Blaasfunctiestoornissen vaak bij MS Meer dan 80% van de MS patienten heeft urologische symptomen 96% van de MS patienten met meer dan 10 jaar MS krijgen
Nadere informatie07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking
Na vanmiddag Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij ouderen met e Weet u hoe vaak angst en depressie voorkomen, Weet u wie er meer risico heeft om een angststoornis of depressie te ontwikkelen,
Nadere informatieBEOORDELING: EEN ZOEKTOCHT NAAR EEN ANDER LEVEN DRS. ENNO TROMPERT DRS. CORA VAN DER SEL (LID CENTRALE CLIËNTENRAAD UWV ) EN LEDEN ADVIESRAAD KCVG
BEOORDELING: EEN ZOEKTOCHT NAAR EEN DRS. ENNO TROMPERT DRS. CORA VAN DER SEL (LID CENTRALE CLIËNTENRAAD UWV ) EN LEDEN ADVIESRAAD KCVG DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS Geen (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieOncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie. Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+
Oncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+ milou.beelen@mumc.nl Disclosure Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieCerebrale parese (CP)
Cerebrale parese (CP) 1. Definitie Cerebrale Parese (CP) wordt gedefinieerd als een groep blijvende aandoeningen van de ontwikkeling van houding en beweging, die beperkingen in activiteiten veroorzaakt
Nadere informatieWorkshop Gegevens als goudmijn voor de praktijk. Big data voor kwaliteit en beleid. Praktijkvariatie als motor voor interne kwaliteitsverbetering
17 september 2015 Workshop Gegevens als goudmijn voor de praktijk. Big data voor kwaliteit en beleid. Praktijkvariatie als motor voor interne kwaliteitsverbetering Ronald Luijk en Henk Bilo Disclosure
Nadere informatieAmyotrofische Laterale Sclerose. ALS Centrum Nederland
Amyotrofische Laterale Sclerose ALS Centrum Nederland ALS Centrum Nederland Samenwerkingsverband op gebied van diagnostiek, behandeling en wetenschappelijk onderzoek 24/01/2014 2 ALS Stichting Nederland
Nadere informatieVolwassenen met cerebrale parese. Revalidatie
Volwassenen met cerebrale parese Revalidatie Inhoudsopgave Inleiding 3 Wat is cerebrale parese? 3 Houding en beweging 3 Denkfuncties 3 Voor wie is dit revalidatieprogramma? 3 Welke vragen kunnen aan bod
Nadere informatieINVLOED VAN INZICHT OP HET BELOOP VAN DE OBSESSIEVE-COMPULSIEVE STOORNIS
INVLOED VAN INZICHT OP HET BELOOP VAN DE OBSESSIEVE-COMPULSIEVE STOORNIS HENNY VISSER; HAROLD VAN MEGEN; PATRICIA VAN OPPEN; TON VAN BALKOM;ADRIAAN HOOGENDOORN;GERRIT GLAS; FUGEN NEZIROGLU; DISCLOSURE
Nadere informatieHET NEUROLOGISCH ONDERZOEK IN DE HUISARTSPRAKTIJK
1 Dr. Erik Kegels Centrum Huisartsgeneeskunde Antwerpen HET NEUROLOGISCH ONDERZOEK IN DE HUISARTSPRAKTIJK Neurologisch onderzoek 2 Doelstellingen voorstelling van het basis neurologisch onderzoek.. correct
Nadere informatieArbeidsongeschiktheid & Somatisch on(voldoende) verklaarde lichamelijke klachten (SOLK)
Arbeidsongeschiktheid & Somatisch on(voldoende) verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) Kristel Weerdesteijn Kringbijeenkomst 1-10-2018 Disclosure Affiliaties Afdeling Sociaal Medische Zaken (SMZ), UWV
Nadere informatie