OP ZOEK NAAR STABILITEIT DE UITRUSTINGS- SECTOR DOORGELICHT

Transcriptie

1 OP ZOEK NAAR STABILITEIT DE UITRUSTINGS- SECTOR DOORGELICHT ECONOMISCH DOSSIER 2016 / 2017

2 INHOUD Voorwoord 05 #01 Tractoren en Landbouwmachines #02 Veeteeltuitrusting en Stallenbouw #03 Materiaal voor Tuin en Groene zones #04 Distributie Ledenlijst Team Fedagrim 65 73

3 OP ZOEK NAAR STABILITEIT DE UITRUSTINGS- SECTOR DOORGELICHT ECONOMISCH DOSSIER 2016 / 2017

4

5 VOORWOORD OP ZOEK NAAR STABILITEIT JOHAN COLPAERT, voorzitter Fedagrim P

6

7 VOORWOORD OP ZOEK NAAR STABILITEIT VOORWOORD Johan Colpaert Zoals elk jaar staan we in het begin van het Economisch Dossier stil bij het voorbije jaar en geven we aan wat we het komende werkjaar willen realiseren. Jammer genoeg moeten we stellen dat ook 2016 werd gekenmerkt door lage en schommelde prijzen. Ook op andere vlakken, zoals bijvoorbeeld bedrijfslocaties en uitbreidingsmogelijkheden, was er onzekerheid. We stellen vast dat de onzekerheid steeds meer weegt op onze landbouwers en hun mogelijke opvolgers. Het mag dan ook niet verbazen dat dit onze voornaamste bekommernissen waren in 2016 en we dit Economisch Dossier Op zoek naar stabiliteit hebben genoemd. We leven steeds meer in een geglobaliseerde wereld en dit heeft een impact op onze lokale landbouw. Politieke beslissingen, weersomstandigen of uitzonderlijke (mis-)oogsten aan de andere kant van de wereld hebben hun impact op de prijs van de producten zelf of de noodzakelijke productiemiddelen. Bovendien zijn er ook nationale of regionale factoren. Zo hebben milieumaatregelen ook een impact op de bedrijfsvoering en heeft het verleden ons geleerd dat er onverwacht productieof andere restricties kunnen worden ingevoerd. Hierbij merken we steeds meer dat de bedrijfslocatie ook een onzekere factor kan zijn omwille van de nabijheid bij een natuurgebied, woongebied of open ruimte. De landbouwer wordt dus steeds meer geconfronteerd met factoren die hij niet kan beïnvloeden. Vakmanschap en management van zijn processen blijken niet meer voldoende te zijn om een inkomen te kunnen behalen, maar ook risicobeheersing wordt een factor. Het juist kunnen inschatten van de tendensen wordt steeds belangrijker. Niet alleen van de aanbod- of vraagkant van zijn producten, maar ook van de heersende politieke en sociale veranderingen. Een aantal van de meer mondiale factoren die voor schommelingen en onzekerheid kunnen zorgen, zullen we nooit kunnen veranderen. De vraag om nationale of lokale stabiliteit We stellen vast dat de onzekerheid steeds meer weegt op onze landbouwers en hun mogelijke opvolgers. is daarom des te belangrijker. Onzekerheid over bedrijfslocatie, productiemogelijkheden of inrichting in een kapitaalsintensieve sector als de landbouw is dan dodelijk. We roepen dan ook overheden op om deze problematiek zo snel mogelijk aan te pakken. Deze vraag naar meer zekerheid en verankering kwam voor het eerst ter sprake bij onze vraag naar een garantieplan tijdens de Staten Generaal van 27 oktober Omdat we diverse alarmsignalen vanuit de sector kregen, organiseerden we in het voorjaar van 2016 een enquête. Meer dan 1000 landbouwers namen deel en de resultaten waren dermate schrikbarend dat geen actie ondernemen zou getuigen van struisvogelpolitiek. Dienvolgens organiseerde Fedagrim voor de eerste maal een Staten Generaal van de Landbouw. Op deze Staten Generaal werd de problematiek vanuit de diverse actoren benaderd. Het was een interessante en geanimeerde namiddag. We eindigden met drie oproepen. Ten eerste eist Fedagrim een level playing field voor alle EU landbouwbedrijven. Een tweede belangrijk punt is een Garantieplan voor het Behoud van de Belgische landbouw. Tot slot werd uitdrukkelijk de oproep gelanceerd om aan een leefbare landbouw te werken vanuit de gehele sector. Het is de taak van alle landbouw gerelateerde sectoren om mee in de bres te springen teneinde de overheden, de consument en de industrie duidelijk te maken dat de landbouwer een eerlijke kans moet krijgen om zijn kost te kunnen verdienen. Het verheugt ons dan ook dat na onze Staten Generaal zowel de politiek als de landbouworganisaties de door ons aangehaalde elementen opgepakt hebben om daar meer werk van te maken. De aangehaalde items en de door Fedagrim gelanceerde voorstellen zijn intussen voer voor overleg, gesprekken met partijen en discussies waar Fedagrim mee in betrokken wordt, teneinde de agro sector betere toekomstmogelijkheden te garanderen. Een problematiek die morgen niet opgelost zal zijn, maar mits het P

8

9 VOORWOORD OP ZOEK NAAR STABILITEIT bundelen van de krachten wel in een andere en voor ons allen betere richting kan gestuurd worden. nieuwsbrief voor de melkveesector vergroten we de kennis en het rendement bij de melkveehouders. Als we naast de schommelde prijzen en onzekere productiemogelijkheden ook nog in acht nemen dat de helft van de huidige landbouwers in 2025 de pensioengerechtigde leeftijd zal bereikt hebben, wordt het duidelijk dat het voor onze potentiele overnemers 5 voor 12 is. We moeten hen met heel de sector een aantrekkelijk toekomstperspectief bieden als we willen dat zij kiezen voor deze beroepsloopbaan met vele voordelen, maar met een aantal zware financiële en sociale consequenties. In 2016 hebben we daarom ook het Feed the Future jongerencongres opgezet. Met de Feed The Future jongerencongressen willen we jongeren op 1 dag laten kennis maken met de verschillende aspecten van een overname. Een bedrijfsovername, die in de landbouwsector meestal op relatief jonge leeftijd gebeurt, is geen evident proces. Zo moeten er tijdig de nodige voorbereidingen getroffen worden op zowel financieel, familiaal, milieutechnisch en praktisch vlak om de overname vlot te laten verlopen. Dit geheel van maatregelen kan voor de overnemer een grote hinderpaal lijken. Met ons jongerencongres willen we de jongeren beter voorbereiden en hen tonen welke stappen wanneer genomen moeten worden. Met 170 deelnemers kunnen we stellen dat de eerste editie een succes was. In 2017 zullen we deze formule dan ook op andere locaties herhalen. Fedagrim was verder ook nog actief in zijn rol als informatieverspreider. Zo werkten we dit jaar aan een brochure omtrent mestgassen. Na de eerdere publicaties rond signalisatie en veilig gebruik van landbouwmachines toont deze derde brochure aan dat Fedagrim zijn rol als pleitbezorger voor een veilig landbouw ter harte neemt. Ook intern informeren we onze leden door opleidingen, groepsvergaderingen met rapportering van de marktsituatie en diverse nieuwsbrieven om hen te ondersteunen in het bedrijven van hun business. Met de opstart van een Op vraag van landbouw gerelateerde bedrijven die vandaag geen lid zijn van onze federatie, maar wel actief als dienst- en/of handelspartner bij de eindklant- landbouwer komen, wordt een nauwere samerwerking uitgewerkt met als einddoel de sector met meer gebundelde kracht te kunnen verdedigen of ondersteunen bij de overheid en beleidsmakers. Voor 2017 zullen de uitwerking van ons garantieplan, de verderzetting van de Staten Generaal en het opnieuw aanbieden van de jongerencongressen belangrijke agendapunten zijn. Meer info hierover kan u terugvinden op Verder wil Fedagrim haar ledenaantal verder laten toenemen door meer dealers aan te trekken. Het wordt een hele uitdaging om de tuindealers bij de activiteiten van de federatie te betrekken. Hiervoor ligt er ook een opdracht bij de leden van groep 1 om hun dealers en groep 4 om hun collega s warm te maken om aan te sluiten bij Fedagrim. Hoe groter onze groep wordt en hoe groter de deelname aan de activiteiten van Fedagrim, hoe meer Fedagrim invloed kan uitoefenen op de overheid en andere beslissingsnemers. Eind 2017 organiseert Fedagrim opnieuw Agribex. De Xebirga werkgroep is niet inactief gebleven de voorbije 2 jaar. Op basis van hun beslissingen en aanbevelingen zal de beurs nog verder verbeterd worden. We kijken uit naar een geslaagde beurs. Johan Colpaert Voorzitter Fedagrim P

10 Tussen 1980 en verminderde het aantal landbouwbedrijven met 68%. Een daling die ook te merken was in de verkoop van tractoren, weliswaar minder scherp met 59%. Kanttekening hierbij is wel dat het vermogen - uitgedrukt in gemiddeld aantal pk s - per tractor sterk gestegen is. En dus ligt de verkoopprijs per tractor hoger dan in de jaren 80. Opvallend is ook dat de daling van het aantal landbouwers gecompenseerd is door nieuwe doelgroepen uit de industrie, overheid en hobbylandbouw. In de toekomst zien we de verkoop van tractoren deels verschuiven naar nieuwe toepassingen zoals zelfrijdende tractoren en drones. Deze nieuwe technologieën vragen nieuwe competentieprofielen bij de constructeurs, invoerders en verdelers van machines. 17 TRACTOREN (*) 398 LANDBOUWBEDRIJVEN (*)

11 7 TRACTOREN (*) 129 LANDBOUWBEDRIJVEN (*) (*) per 100 km 2 Bron: Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium en Statistieken Fedagrim

12

13 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES INHOUD Voorwoord Tractoren Verreikers Grondbewerking Zaaien Bemesten Spuiten Graslandwinning Oogsten Aardappeltechniek P

14 VOORWOORD OP ZOEK NAAR TECHNICI

15 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES VOORWOORD PAUL DIERICKX, JOOST VANDESTEENE, BENOIT STRAUVEN In kende de verkoop van tractoren en landbouwmachines een scherpe daling. Voor tractoren wakkerde de markt begin 2016 enigszins aan na een sterke verkoop op Agribex, maar in vergelijking met de periode 2010-, kunnen we niet van een sterk verkoopjaar spreken. Ook voor landbouwmachines bleef de verkoop moeilijkheden ondervinden. Er zijn verschillen tussen de verschillende categorieën van landbouwmachines, maar in het algemeen kunnen we spreken van een daling van het aantal verkochte stuks met ongeveer 15%. Dat neemt niet weg dat de machines die gekocht worden, gesofisticeerder zijn en meer werkcapaciteit hebben. Bovendien keert het optimisme terug bij de landbouwers, en dus kunnen we 2017 aanvatten onder een goed gesternte. Wat onze actiepunten betreft, hebben we dit jaar onder andere ingezet op een project rond het uitlenen van machines. Dit idee is gegroeid vanuit de belangstelling van scholen voor de campagne Zie het grootser. Samen met het Regionaal Technologisch Centrum Oost-Vlaanderen, Lemken, New Holland en de Proefhoeve Bottelare werd een project uitgewerkt waarbij een tractor en een gps-gestuurde getrokken spuit ter beschikking gesteld werden voor demonstratie en lessen aan scholen in Oost-Vlaanderen. Zo konden de scholen hoogtechnologisch materieel demonstreren zonder geconfronteerd te worden met dure aankoop of huurcontracten. Om verdere logistieke kosten en technische beslommeringen te vermijden, werd de tractor en de machine permanent gestald bij de Proefhoeve in Bottelare, die ook een lokaal aanboden voor de lessen. Voorafgaand kregen de leerkrachten een intensieve opleiding over de werking van de spuitmachine. Het project kende succes en de spuitmachine werd veelvuldig gedemonstreerd aan de leerlingen. Daarom willen we dit in 2017 ook verder zetten en uitbreiden. Wat 2017 betreft, zullen de wijzigingen die op ons afkomen door de type goedkeuring van landbouwvoertuigen (de zogenaamde Mother Regulation 167/2013) ons voornaamste actiepunt zijn. De invoering van deze directieve zal een zekere impact op de machinebouw en dus ook op de sector hebben. Zo legt de directieve zowel een aantal voorwaarden op aan de voertuigen zelf, als aan de productieomgeving bij de constructeur. Ook bepaalt de richtlijn dat snellere tractoren (> 40km/u) toegelaten dienen te worden. Dat neemt niet weg dat de toegelaten snelheid op de weg nog altijd beperkt is tot 40km per uur. Of en hoe de wegcode eventueel zal worden aangepast is de vraag. Verder heeft de directieve ook invloed op vlak van homologatie. Op korte termijn zal de wetgeving administratieve en technische aanpassingen vragen, maar op lange termijn zouden er voordelen moeten zijn op Europees vlak. Ons belangrijkste actiepunt zal het informeren zijn over deze materie. Er zijn verschillen tussen de verschillende categorieën van landbouwmachines, maar in het algemeen kunnen we spreken van een daling van het aantal verkochte stuks met ongeveer 15%. Ook in het dossier van de nummerplaten en de accijnzen blijft eerstelijnshulp nodig. We bekijken samen met enkele partners welke oplossingen we hier kunnen bieden. Op Agribex hadden we een thema-eiland rond Smartfarming opgezet. We willen graag de contacten en ideeën hieromtrent verder bestendigen op Agribex Als laatste punt zullen we ook dit jaar blijven werken aan de groei en bekendheid van Agrojobs.be & Gardenjobs.be. Paul Dierickx Joost Vandesteene Benoit Strauven Vertegenwoordigers Groep Tractoren en Landbouwmachines P

16 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES TRACTOREN TRACTOREN TRACTOREN Aantal tractoren 50 pk Aantal tractoren < 50pk Bij de tractoren zien we onmiddellijk dat geen goed jaar was. Het aantal verkochte stuks >50 pk daalt met 18% tot stuks. Dit is de eerste keer sinds 2010 dat er minder dan stuks zijn verkocht. We dienen hier wel op te merken dat een uitzonderlijk goed jaar was waar er een tweehondertal stuks meer verkocht werden dan gewoonlijk. Het is dan ook niet geheel onlogisch dat er in een daling was. Het aantal tractoren <50pk kent de laatste jaren een langzame, opwaartse trend. Gemeentes, paardenhouders en hobbylandbouwers zijn groeiende afzetmarkten voor deze types van tractoren. TRACTOREN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Aantal tractoren 50 pk ,8% Aantal tractoren < 50pk ,8% Voor de tractoren 50 pk bemerken we in 2016 een zeer lichte daling met 1% ten opzichte van. Bij de tractoren < 50pk is de daling groter. Toch heerst er bij de verkopers geen paniek en zijn de leden van Fedagrim ervan overtuigd dat hetzelfde niveau als kan gehaald worden

17 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES TRACTOREN MERK Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Marktaandeel Marktaandeel Marktaandeel Marktaandeel Marktaandeel NEW HOLLAND ,27% ,28% ,86% ,82% ,58% JOHN DEERE ,52% ,42% ,35% ,27% ,73% DEUTZ-FAHR 169 7,81% 196 8,85% ,52% ,20% ,29% FENDT ,30% ,34% 207 9,57% ,33% 172 8,78% CASE 209 9,66% 215 9,71% 207 9,57% 217 9,15% 190 9,69% MASSEY FERGUSON 168 7,77% 158 7,14% 170 7,86% 188 7,93% 133 6,79% CLAAS 93 4,30% 102 4,61% 93 4,30% 111 4,68% 75 3,83% STEYR 54 2,50% 58 2,62% 36 1,67% 70 2,95% 49 2,50% VALTRA 62 2,87% 81 3,66% 43 1,99% 56 2,36% 77 3,93% KUBOTA 51 2,36% 34 1,54% 31 1,43% 43 1,81% 44 2,24% MCCORMICK 20 0,92% 28 1,26% 10 0,46% 29 1,22% 18 0,92% SAME 7 0,32% 9 0,41% 24 1,11% 22 0,93% 11 0,56% ZETOR 10 0,46% 7 0,32% 11 0,51% 11 0,46% 5 0,26% LAMBORGHINI 9 0,42% 4 0,18% 24 1,11% 10 0,42% 10 0,51% LANDINI 14 0,65% 12 0,54% 20 0,93% 8 0,34% 7 0,36% JCB 4 0,18% 6 0,27% 10 0,46% 3 0,13% 5 0,26% TOTAAL (MERKEN > 7 PER JAAR 2013) TOTAAL (MET MERKEN < 7 PER JAAR) % % % % ,21% % % % % ,00% Bron Febiac Bij de verdeling van het marktaandeel kunnen we opmerken dat er geen al te grote sprongen zijn. Ten opzichte van verliest Fendt 1,6% marktaandeel en wint Deutz-Fahr 1,1%. Dat maakt dat het verschil tussen deze twee merken iets groter wordt. Ook Massey Ferguson verliest 1,6%. Valtra daarentegen wint 1,6%. Over de jaren heen heeft John Deere enkele percentages marktaandeel verloren aan de naaste achtervolgers P

18 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES TRACTOREN Marktaandeel top 7 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% New Holland John Deere Fendt Case Deutz-Fahr Massey Ferguson Claas EVOLUTIE AANTAL PK'S Aantal tractoren 50 pk Cumul pk 50 pk GEMIDDELDE PK PER TRACTOR 152,5 158,0 159,4 149,0 156,1 155,0 Het gemiddelde aantal pk s per nieuw ingeschreven tractor > 50 pk kende de voorbije jaren een stijgend verloop. Het jaar 2013 was hierop een uitzondering omdat de onduidelijkheid omtrent de nieuwe wetgeving betreffende de accijnzen een impact had op de verkoop van de zwaardere tractoren. In zakte het gemiddelde aantal pk s een beetje terug. Op een moment van slechte landbouwprijzen, zoals in, loopt de verkoop van zwaardere tractoren minder vlot en koopt men vooral minder krachtige tractoren.

19 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES VERREIKERS VERREIKERS VERREIKERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Hefhoogte < 5,5 m ,3% Hefhoogte 5,5-6,5 m ,2% Hefhoogte 6,5-7 m ,9% Hefhoogte > 7 m ,9% TOTAAL ,7% VERREIKERS Hefhoogte < 5,5 m Hefhoogte 5,5-6,5 m Hefhoogte 6,5-7 m Hefhoogte > 7 m TOTAAL Ook voor verreikers was een teleurstellend jaar. De verkoop daalde met 6% naar 667 verkochte stuks, het laagste resultaat van de afgelopen 5 jaar. Dit is echter nog wel boven het 10 jarige gemiddelde dat 671 stuks bedraagt. Uit de verdeling per hefhoogte blijkt duidelijk dat de machines met een hogere bereik steeds meer marktaandeel winnen Hefhoogte > 7 m Hefhoogte 6,5-7 m Hefhoogte 5,5-6,5 m Hefhoogte < 5,5 m P

20 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES GRONDBEWERKING GRONDBEWERKING PLOEGEN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % 4 scharen, met vaste werkbreedte 4 scharen, met variabele werkbreedte 5 scharen, met vaste werkbreedte 5 scharen, met variabele werkbreedte ,8% ,2% ,3% ,1% TOTAAL ,7% Ploegen Bij de ploegen is er in een scherpe terugval met bijna 1/3. Aangezien 2013 en recordjaren waren wat de verkoop van ploegen betreft, is deze terugval logisch. Ook in 2016 zet de daling zich verder door met -5% tegenover. We zien wel dat de grote ploegen er in absolute aantallen nog op vooruit gaan.

21 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES GRONDBEWERKING GRONDBEWERKING 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Schijveneggen ,0% Diepwoelers ,1% Rotatieve eggen vast < 2,5 m ,0% Rotatieve eggen vast 2,5 m ,8% Rotatieve eggen opklapbaar ,3% Land- en crosskillrollen, vorenpakkers ,6% Schoffel- en wiedeggen ,7% TOTAAL ,9% Ook bij de andere werktuigen voor grondbewerking kunnen we dezelfde scherpe daling vaststellen. In het algemeen nemen zij met 39% af tot 503 stuks. De verkoop van deze werktuigen veert in 2016 voorlopig nog wel op met 10%, maar dit halfjaarlijks cijfer komt niet in de buurt van de cijfers van de voorbije vijf jaar. CULTIVATOREN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Vaste cultivatoren 3 m ,1% Vaste cultivatoren > 3 m ,3% Triltandcultivatoren 3 m ,0% Triltandcultivatoren > 3 m ,5% TOTAAL ,7% Bij de cultivatoren is de daling (-18%) minder scherp dan bij de andere machines voor grondbewerking, maar hierbij moeten we wel opmerken dat cultivatoren hun topjaar kenden in Tegenover 2013 is de verkoop wel gezakt met 30%. Ook hier daalt de verkoop in 2016 verder met 11%. De machines breder dan 3 meter winnen wel marktaandeel tegenover deze die smaller zijn dan 3 meter P

22 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES ZAAIEN ZAAIEN ZAAIMACHINES Rijzaaimachines mechanisch Rijzaaimachines pneumatisch Precisiezaaimachines mechanisch Precisiezaaimachines pneumatisch TOTAAL De zaaimachines kennen in een lichte daling met 5%. Tegenover 2013 werden er 28% minder stuks verkocht. Verder valt op omdat er voor het eerst meer pneumatische zaaimachines verkocht zijn dan mechanische. In 2007 hadden de mechanische zaaimachines nog 75% marktaandeel Precisiezaaimachines pneumatisch Precisiezaaimachines mechanisch Rijenzaaimachines pneumatisch Rijenzaaimachines mechanisch

23 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES ZAAIEN BEMESTEN ZAAIMACHINES 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Rijzaaimachines mechanisch ,2% Rijzaaimachines pneumatisch ,5% Precisiezaaimachines mechanisch ,0% Precisiezaaimachines pneumatisch met rijenbemester Precisiezaaimachines pneumatisch zonder rijenbemester ,2% ,0% TOTAAL ,6% Over de jaren heen zien we een dalende trend in de verkoop van zaaimachines. Ook in 2016 zet deze dalende trend zich door met -10%. In 2011 werden er nog 553 zaaimachines verkocht. Hierbij moeten we wel stellen dat de werkbreedte en de rijsnelheid bij deze machines is toegenomen. BEMESTEN KUNSTMESTSTROOIERS Gedragen Getrokken TOTAAL Voor het eerst sinds 2011 duikt de verkoop van landbouwkunstmeststrooiers onder de 400 stuks. Met -24% kunnen we ook hier spreken van een scherpe daling. In 2016 zet deze negatieve trend zich nog door; na een half jaar zijn er 20% minder stuks verkocht dan in P

24 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES BEMESTEN KUNSTMESTSTROOIERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Gedragen met strooibreedte < 18 m Gedragen met strooibreedte 18 m met weegsysteem Gedragen met strooibreedte 18 m zonder weegsysteem ,1% ,0% ,2% Getrokken ,2% TOTAAL ,6% MESTVERSPREIDERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Mengmestverspreiders < liter Mengmestverspreiders 10 tot liter Mengmestverspreiders 13 tot liter ,7% ,0% ,1% Mestinjectoren ,1% Stalmestspreiders ,1% TOTAAL ALLE ,6% Ook bij de mestverspreiders zien we dezelfde evolutie als bij de andere landbouwmachines. In waren de verkopen top, maar in verliest de markt 1/4. Gelukkig zien we bij de mestverspreiders wel een heropleving van de markt in 2016.

25 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES SPUITEN SPUITEN Het totaal aantal verkochte spuitmachines loopt in terug met -25% tot 265 stuks. Dit is het laagste aantal tijdens de voorbije 10 jaar. Jammer genoeg zet de trend zich ook in 2016 verder door. Toch blijft het aantal zelfrijdende spuitmachines relatief goed standhouden. Deze categorie machines wordt aangekocht door grote akkerbouwers en loonspuiters, die ook in mindere jaren hun investeringsplannen blijven volgen. SPUITEN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Gedragen manueel opklapbaar ,3% Gedragen hydraulisch opklapbaar ,4% Getrokken ,6% Zelfrijdend ,9% TOTAAL ,5% Zelfrijdende spuiten Getrokken Gedragen hydraulisch opklapbaar Gedragen manueel opklapbaar P

26 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES GRASLANDWINNING GRASLANDWINNING MAAIERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Gedragen maaiers < 2,8 m ,6% Gedragen maaiers 2,8 m ,8% Gedragen maaierkneuzers < 2,8 m ,0% Gedragen maaierkneuzers 2,8 m ,0% Getrokken maaierkneuzers ,6% Vlindermaaiers ,6% TOTAAL ,9% SCHUDDERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Gedragen < 5.4 m ,9% Gedragen 5.4 m ,1% Getrokken of half-gedragen 5.4 m ,0% TOTAAL ,8% HARKEN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Harken 1 rotor < 3,80 m ,6% Harken 1 rotor 3,80 m ,5% Harken met meerdere rotors ,9% TOTAAL ,6% Bij de graslandwinning waren 2013 en goede jaren wat de verkoop in aantallen betreft. In zien we voor deze categorie machines de verkoopaantallen teruglopen. Wat de maaiers betreft, is er in 2016 wel een sterke heropleving. Voor de harken en de schudders is het verschil met niet groot. Toch zien we ook hier weer een trend naar machines met grotere werkbreedtes. Zo stevenen de vlindermaaiers in 2016 af op een recordverkoop.

27 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES OOGSTEN OOGSTEN OPRAAPWAGENS EN KLEINPAKPERSEN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Kleinpakpersen ,3% Opraapwagens ,0% De opraapwagens zijn in en 2016 de vreemde eend in de bijt. Hun verkoop stijgt zowel in als De hernieuwde interesse in opraapwagens werd de voorbije jaren al waargenomen. Door de schaalvergroting en uitbreiding van het machinepark, kan de opraapwagen voor een grotere melkveehouder kostprijstechnisch interessant zijn. Ook loonwerkers zien steeds meer voordelen in het gebruik van deze dubbeldoelwagens. De verkoop van kleinpakpersen is een kleine maar stabiele markt. Deze kleine pakken vinden namelijk gretig aftrek bij het groeiend aantal paardenhouders. PERSEN EN WIKKELAARS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Ronde balenpersen ,9% Grootpakpersen ,3% Opraappersen met wikkelaar ,0% Wikkelaars ,3% TOTAAL PERSEN ,1% TOTAAL WIKKELAARS (AL DAN NIET AAN PERS) ,5% De verkoop van persen kende in een heropleving na het relatief kalmere. Met 217 stuks is dit het hoogste aantal sinds Enerzijds is dit een inhaalbeweging ten opzichte van, anderzijds blijft er interesse voor een goede bewaring van ruwvoerder in (gewikkelde) pakken. De voordelen zoals verhandelbaarheid en eenvoudige opslag zijn voor de snel groeiende melkveehouderij interessant P

28 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES OOGSTEN HAKSELAARS EN MAAIDORSERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Hakselaars ,7% Maaidorsers ,0% De voorbije 7 jaar werden er gemiddeld 44 hakselaars per jaar verkocht. Met 37 stuks is er een daling in, maar in 2016 is er terug een lichte stijging. Bij de maaidorsers ligt de verkoop van met 73 stuks 11% onder het gemiddelde van de voorbije jaren (81 stuks). Dat deze markt minder fluctueert dan bij de andere categorieën, is te verklaren door het feit dat het hier gaat om een professionele markt die bestaat uit loonwerkers en grotere akkerbouwers. KIP- EN SILAGEWAGENS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Landbouwkipwagens met 1 as ,4% Landbouwkipwagens met 2 assen ,4% Landbouwkipwagens met 3 assen ,5% Silagewagens ,7% TOTAAL ,9% Met -42% hebben de kip- en silagewagens in een sterke daling achter de rug. Zo werden er slechts 254 stuks verkocht, wat 1/3 minder is dan het gemiddelde (389 stuks) van de voorbije 4 jaar. In 2016 lijkt de markt niet herop te leven.

29 #01 TRACTOREN EN LANDBOUW- MACHINES AARDAPPELTECHNIEK AARDAPPELTECHNIEK AARDAPPELPLANTMACHINES 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Aardappelplantmachines ,0% AARDAPPELROOIERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Aardappelrooiers ,2% Ook de aardappeltechniek is in niet ontsnapt aan de crisis in de sector. Toch blijft het areaal in België nog steeds stijgen en dus moet de mechanisatie de sector ook volgen. In 2016 werden er alleszins al meer aardappelplantmachines verkocht dan in. Wat de rooiers betreft, zijn de absolute aantallen nog te klein om hierover uitspraken te doen P

30

31 #02 VEETEELT- UITRUSTING EN STALLENBOUW INHOUD Voorwoord Melkinstallaties Melkkoeltanks P

32 VOORWOORD OP ZOEK NAAR JONGE OVERNEMERS

33 #02 VEETEELT- UITRUSTING EN STALLENBOUW VOORWOORD DRIES VAN HESSCHE, JOHAN VAN HEULE Vorig jaar schreven we hier dat eindigde met een bittere nasmaak ging in diverse sectoren jammer genoeg verder op dit elan. Zo zou de daling van de melkprijzen die in was ingezet pas uitdiepen in de zomermaanden van Een sterk toegenomen melkaanbod gecombineerd met vraaguitval van o.a. Chinese zijde had lage prijzen tot gevolg. Vanaf de zomer kende de melkprijs een stijgende trend, maar toch is het voor 2017 nog koffiedik kijken. De vooruitzichten zijn goed, maar de aangelegde voorraden die terug op de markt komen kunnen de melkprijs de komende maanden afremmen. Ook voor de varkenshouderij was 2016 een jaar met twee gezichten. Lage prijzen tot mei gevolgd door betere prijzen tijdens de zomermaanden, om te eindigen met schommelende prijzen tijdens het jaareinde. Wat pluimvee betreft zagen we in 2016 in alle deelsectoren (eieren, vleeskippen en soepkippen) lagere prijzen ten opzichte van de vorige jaren. Vooral de prijs van de broedeieren stond onder druk door een verminderde export. De lagere prijs van de eieren is toe te schrijven aan de import vanuit landen als o.a. Oekraïne. Gelukkig heeft de prijs van scharreleieren zich de laatste maanden geleidelijk hersteld. De daling in de prijs van de vleeskippen kunnen we wijten aan de sterke uitbreiding in de sector, niet alleen in België maar in gans Europa. Vanuit o.a. Polen kwamen er goedkope kippen op de markt. Een lagere voerprijs en een lagere prijs van eendagskuikens (overaanbod broedeieren) zorgde voor een gedeeltelijke compensatie. Dat neemt niet weg dat er terug optimisme is om te investeren. In de sector zijn er zeker tekenen van herstel en de investeringsbereidheid groeit. Maar moeilijk voorspelbare politieke ontwikkelingen, zoals de Ruslandboycot, en economische ontwikkelingen, zoals de olieprijs, hebben een belangrijke impact. Vorig jaar hebben we diverse initiatieven gestart. Zo groeide vanuit ons thema eiland Feed the Future op Agribex een initiatief om een jongerencongres rond overnames te organiseren. Dit initiatief groeit nu verder in de schoot van de federatie. Ook werkten we het voorbije jaar aan de brochure rond mestgassen. De voorbije jaren waren er enkele jammerlijke ongevallen met mestgassen. We hopen met deze brochure de bewustwording hieromtrent te vergroten. Ten slotte ondersteunden we de lancering van de nieuwsbrief Melkveehouderij voor erfbetreders. We willen dan ook graag onze werking naar deze erfbetreders vergroten. Verder blijven we de werking van Milcontrol opvolgen. Zo ondersteunen we onze melkmachine- en koeltanktechnici via studiedagen. Via de ontwikkeling van nieuwe software updates willen we het gebruiksgemak voor zowel de technicus als de landbouwer en controle-instantie vergemakkelijken. Ook het onderzoek naar emissie arme technieken in het kader van de PAS wetgeving verdient onze aandacht. In de sector zijn er zeker tekenen van herstel en de investeringsbereidheid groeit. Maar moeilijk voorspelbare politieke ontwikkelingen, zoals de Ruslandboycot, en economische ontwikkelingen, zoals de olieprijs, hebben een belangrijke impact. Tot slot wensen we dan ook de uittredende voorzitter Geert Vervaeke en vice-voorzitter Dominique Van der Velden te bedanken voor hun inzet de voorbije 4 jaar. We hopen onze mandaten met evenveel succes te voltooien. Dries Van Hessche Johan Van Heule Vertegenwoordigers van de Groep Veeteeltuitrusting en Stallenbouw P

34 #02 VEETEELT- UITRUSTING EN STALLENBOUW MELKINSTALLATIES MELKINSTALLATIES MELKINSTALLATIES Bindstallen Tandemmelkstallen Visgraatmelkstallen Zij-aan-zij melkstallen Draaimelkstallen Bedrijven met robot TOTAAL Met 167 verkochte installaties bevindt zich wat verkoop betreft op gelijk niveau met de voorgaande jaren. Toch kunnen we enkele opmerkelijk zaken waarnemen. Zo groeit het marktaandeel van robotbedrijven binnen alle nieuwe installaties naar bijna 50%. Het aantal draaimelkstallen daarentegen neemt spectaculair af naar slechts 4 verkochte stuks in. Wanneer we in rekening nemen dat er in de eerste helft van 2016 zelfs nog geen draaimelkstallen zijn verkocht, is dit gegeven des te verbazender Bedrijven met robot Draaimelkstallen 20 Zij-aan-zij melkstallen Tandemmelkstallen Visgraatmelkstallen Bindstallen

35 #02 VEETEELT- UITRUSTING EN STALLENBOUW MELKINSTALLATIES MELKINSTALLATIES 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Bindstallen ,0% Tandemmelkstallen ,0% Visgraatmelkstallen ,8% Zij-aan-zij melkstallen ,5% Draaimelkstallen ,0% Bedrijven met robot ,5% TOTAAL ,3% Ook het aantal visgraatmelkstallen daalt scherp. Waar in 2007 dit type nog goed was voor ½ van het aantal nieuwe verkochte installaties, is het marktaandeel in gezakt naar 24%. In 2016 lijkt het erop dat dit type melkinstallatie nog verder marktaandeel zal verliezen. Waar de voorbije jaren er na de eerste 6 maanden steeds een honderdtal installaties waren verkocht, zijn er in 2016 slechts 71 stuks verkocht. Dit is maar liefst 1/3 minder dan gewoonlijk. Gegeven de crisis in de sector is dit echter niet geheel onlogisch. MELKINSTALLATIES Grote installaties 29% 28% 33% 37% 28% Bedrijven met robot 40% 38% 40% 36% 49% Andere 31% 32% 27% 28% 23% Zoals al eerder aangegeven, is het voor het eerst dat het marktaandeel van grote installaties (alle draaimelkstallen en alle andere installaties met 20 of meer standen) daalt. De verklaring hiervoor is dat de crisis in de melkveehouderij geen grote groeisprongen toelaat. Het aantal bedrijven dat een melkrobot installeert laat een record marktaandeel optekenen van 49%. MELKROBOTTEN Aantal bedrijven Aantal melkboxen GEMIDDELDE AANTAL VERKOCHTE BOXEN PER BEDRIJF 1,33 1,42 1,57 1,59 1,61 1,68 Net zoals de voorbije jaren blijft het gemiddeld aantal verkocht boxen per bedrijf iets stijgen. Dit cijfer zegt echter niet alles, omdat er naast deze capaciteitsuitbreiding natuurlijk ook bedrijven zijn die na hun eerste robot nu een tweede (enkele box) robot installeren. In het kader van IKM worden de melkinstallaties gecontroleerd. In 2016 werden er melkmachinerapporten opgesteld voor melkinstallaties. Er zijn momenteel 147 erkende technici om deze controles uit te voeren P

36 #02 VEETEELT- UITRUSTING EN STALLENBOUW MELKKOELTANKS MELKKOELTANKS MELKKOELTANKS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Horizontale melkkoeltanks < l Horizontale melkkoeltanks l Horizontale melkkoeltanks l ,6% ,6% ,0% Vertikale melkkoeltanks ,9% TOTAAL ,3% Bij de melkkoeltanks is er wel een stijging van het aantal verkochte koeltanks. Deze discrepantie met het aantal verkochte melkinstallaties is echter heel eenvoudig te verklaren door de afschaffing van het melkquotum. De melkveehouder kan én moet nu immers trachten zoveel mogelijk melk te halen uit zijn bestaande stallen en middelen. Productiestijgingen en overbezetting in de stal zorgen ervoor dat de melkkoeltank al snel te klein wordt. Gegeven de extra ophaalkosten die dan worden aangerekend, is het zetten van een nieuwe, grotere koeltank vaak de beste oplossing. De verkoop van melkkoeltanks steunt dus zowel op de verkoop bij het zetten van volledige nieuwe inrichtingen en stallen, als ook op het maximaliseren van de bestaande inrichting. MELK- KOELTANKS < liter 89,40% 82,30% 71,00% 64,00% 54,50% 46,00% 53,00% 45,20% 34,40% 33,30% 27% liter 10,60% 17,70% 29,00% 36,00% 45,50% 54,00% 47,00% 54,80% 65,60% 66,70% 73% Als we kijken naar de halfjaarlijkse cijfers van 2016, kunnen we een voorlopige daling van 18% vaststellen. Omwille van de bovenstaande redenen, is deze weliswaar minder scherp dan bij de melkinstallaties. De toenemende populariteit van vertikale melkkoeltanks komt duidelijk tot uiting in de cijfers.

37 #02 VEETEELT- UITRUSTING EN STALLENBOUW MELKKOELTANKS 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% liter < liter Dat de melkveehouderij de laatste 10 jaar een enorme schaalvergroting kende, kunnen we duidelijk opmaken uit het marktaandeel dat melkkoeltanks groter dan liter hebben gewonnen. In 2005 was deze categorie slechts goed voor 10% marktaandeel. In is dit gestegen tot bijna ¾ marktaandeel P

38

39 #03 MATERIAAL VOOR TUIN EN GROENE ZONES INHOUD Voorwoord Maaiers Kettingzagen Bladblazers Haagscharen P

40 VOORWOORD OP ZOEK NAAR NIEUWE LEDEN

41 #03 MATERIAAL VOOR TUIN EN GROENE ZONES VOORWOORD KOEN BAKELANDT, GRACIENNE GEENENS In oktober 2016 zijn we beiden verkozen als nieuwe vertegenwoordigers van de Groep Materiaal voor Tuin en Groene Zones van Fedagrim. Vooreerst wensen we dan ook de uittredende voorzitter Frank Thomas en vice-voorzitter Frederic Lietaer te bedanken voor hun inzet de voorbije 4 jaar. was een gemiddeld jaar wat verkopen betreft. Er zijn natuurlijk verschillen tussen de categorieën onderling, maar dat neemt niet weg dat er wel enkele tendensen waar te nemen zijn. Zo blijft de verkoop van maairobots en tuinmachines op accu s opmerkelijk stijgen. Dit is niet geheel onlogisch aangezien er enerzijds steeds meer producenten dergelijke machines aanbieden en anderzijds deze machines ook in steeds bredere productcategorieën worden aangeboden. Werkcapaciteit, gebruiksvriendelijkheid en autonomie zijn hierbij belangrijke drijvers. Deze nieuwe technologie vraagt dan ook steeds meer kennis en management, zowel van de nationale verdeler als van de dealer. In ons vorig Economisch Dossier vertelden we dat de verbreding naar dealers van tuinmachines werd ingezet. Om hen te verwelkomen werden er verscheidene opleidingen en studiemomenten aangeboden. Sommige studiemomenten zoals winkelinrichting en magazijnbeheer hadden veel succes en werden meermaals aangeboden terwijl bij andere activiteiten de interesse eerder lauw was. Zoals vorig jaar ook geschreven, is het aan Fedagrim om uit te zoeken naar welke handvaten de dealer op zoek is in een federatie. Dit jaar gaan we op dat elan verder. Zo willen wij in 2017 verder inzetten op de ondersteuning van de dealers van tuinmachines. In het najaar zullen we hen uitnodigen voor een volgende editie van de Green Day gewijd aan de distributiestructuren in België. Heel wat Fedagrim leden doen als individueel bedrijf heel wat inspanningen om hun dealers te informeren over de regelgeving in de sector en hen bij te staan met marktinformatie. Wij zijn ervan overtuigd dat door het bundelen van de krachten de efficiëntie kan verhoogd worden. Wat onze eigen groepswerking betreft zullen we ook dit jaar enkele groepsvergaderingen organiseren waar Fedagrim de leden zal informeren over bijvoorbeeld markttendensen, wetswijzigingen en andere thema s, liefst in combinatie met een interessant bedrijfsbezoek. Verder zullen we dit jaar opnieuw een Garden Passion themaeiland organiseren op Agribex. We hopen ons thema-eiland verder uit te bouwen tot een ontmoetingsplaats voor alle stakeholders uit de sector. Tot slot willen we ook in navolging van de andere groepen onze verantwoordelijkheid opnemen en werken aan de veiligheid in de sector. Hiervoor denken we aan een brochure rond veilig werken met tuinmachines. In het najaar zullen we de dealers uitnodigen voor een volgende editie van de Green Day gewijd aan de distributiestructuren in België. Koen Bakelandt Gracienne Geenens Vertegenwoordigers Groep Materiaal voor Tuin en Groene Zones P

42 #03 MATERIAAL VOOR TUIN EN GROENE ZONES MAAIERS KETTINGZAGEN MAAIERS Bij de maaiers vallen de goede algemene verkoopcijfers op. De verkoop in doet het merkelijk beter dan de voorgaande jaren. Met stuks kunnen we spreken van een stijging van 13%. We kunnen dan ook stellen dat een deel van de mindere verkoop in 2013 en terug inhaalt. Voor 2016 ziet het er naar uit dat de verkopen zullen eindigen op een gelijk niveau als. Zoals elk jaar valt de stijging in het aantal robotmaaiers op. Met stuks wordt weer een nieuw record gebroken. En na de eerste twee trimesters van 2016 kunnen we ook nu al stellen dat 2016 nog beter zal zijn. Op 4 jaar tijd zal het aantal nieuw verkochte robotmaaiers verdubbeld zijn. MAAIERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Cirkelmaaiers duwend ,4% Cirkelmaaiers zelftrekkend ,7% Cirkelmaaiers met ingebouwde zit ,2% Robotmaaiers ,4% TOTAAL ,4% KETTINGZAGEN De dalende trend die we al enkele jaren bij de kettingzagen waarnemen, zet zich ook in verder door. Met verkochte stuks is er een daling van 5% tegenover en 8% tegenover Ook in de eerste twee trimesters van 2016 blijven de aantallen dalen. Daartegenover staat wel dat de elektrische kettingzagen marktaandeel winnen. In zijn de elektrische kettingzagen goed voor 17% van de markt. In 2016 klokken ze voorlopig af op 18% marktaandeel. KETTINGZAGEN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Benzine 40 cc ,4% Benzine > 40 tem 60 cc ,4% Benzine > 60 tem 100 cc ,5% Benzine > 100 cc ,7% Elektrisch ,4% TOTAAL ,5%

43 #03 MATERIAAL VOOR TUIN EN GROENE ZONES BLADBLAZERS HAAGSCHAREN BLADBLAZERS Behalve bij de zeer kleine markt van bladblazers op wielen, zien we over de jaren heen een stijging in alle categorieën. Bij de totale verkoopaantallen zien we dan ook een duidelijke stijging met 18% tot stuks. Ook hier groeien de cijfers voor de batterij aangedreven toestellen spectaculair. Tussen 2013 en is er een verdrievoudiging. En ook voor 2016 ogen de verkopen van deze relatief nieuwe categorie buitengewoon. Hierbij moeten we wel rekening houden met het feit dat ongeveer ¾ van de verkopen van deze machines in het najaar wordt gerealiseerd. BLADBLAZERS 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Benzinemoter gedragen ,2% Benzinemoter op wielen ,0% Elektrisch ,8% Batterij ,0% TOTAAL ,0% HAAGSCHAREN Ook de haagscharen zetten de positieve trend sinds 2011 verder door. In werd er een record gevestigd met verkochte stuks. Deze stijging is grotendeels te danken aan de verkoop van batterij aangedreven haagscharen. Waar er in 2013 nog stuks verkocht werden, is dit aantal in al meer dan verdrievoudigd tot stuks. En ook in 2016 zet deze stijging zich door. Zo zijn er in 2016 voorlopig al 40% meer batterij aangedreven toestellen verkocht dan in. De kans is dus groot dat in 2016 weer records zullen verbroken worden. HAAGSCHAREN 2013 EVOLUTIE CUMUL 2016 ABSOLUUT % Elektrisch ,4% Benzine ,4% Batterij ,7% TOTAAL ,8% P

44

45 #04 DISTRIBUTIE INHOUD Voorwoord Overzicht van de activiteiten Sectoriële statistieken P

46 VOORWOORD OP ZOEK NAAR MANAGEMENT- INFORMATIE

47 #04 DISTRIBUTIE VOORWOORD JOS LOWETTE, JEAN-FRANÇOIS L HOMME Binnen de federatie blijft de groep Distributie groeien. De diensten werden dan ook aan de behoeften van deze groep aangepast. Het voorbije jaar werden heel wat acties op poten gezet. Deze koers willen we het volgende jaar ook aanhouden. Dit jaar willen we opnieuw aandacht schenken aan de rentabiliteit van de bedrijven. We publiceerden sectoriële statistieken van de dealers aangaande de laatste 10 jaar. Op deze manier kunnen de bedrijven zich vergelijken en beoordelen wat hun positie is ten opzichte van de sector. Maar dit jaar gaan we nog een stap verder met de ontwikkeling van een dashboard. In een online programma zullen de leden op een eenvoudige en vertrouwelijke manier hun gegevens van het voorbije jaar kunnen vergelijken met die van andere dealers. Voor het 3de jaar op rij organiseerden we de Tevredenheidsenquête bij de dealers. Daar in 2016 het aantal antwoorden vrij hoog lag, publiceerde de federatie voor de eerste maal gedetailleerde resultaten van 9 merken. In 2017 willen we nog meer inzetten op deze enquête om zoveel mogelijk dealers te overtuigen mee te werken. Daarom zal de enquête voor de eerste maal digitaal ingevuld kunnen worden, wat de deelname makkelijker maakt. Omdat het de bedoeling is de relatie tussen de tractorinvoerders en de dealers te verbeteren, nodigen we de leveranciers van tractoren en de dealers uit om samen de resultaten in detail te bespreken. De promotie van onze beroepen blijft een prioriteit. Als gevolg van het succes van het thema-eiland Workshop Life, waardoor het groot publiek kon kennis maken met de deskundigheid van de machinetechnici in de landbouw- en tuinsector, heeft de groep Distributie besloten de actie tijdens Agribex 2017 te herhalen. Om het jaar goed te starten, organiseert Fedagrim in januari een studiesessie rond magazijn- en stockbeheer. De deelnemers krijgen tips om dit beheer te optimaliseren. Via een online tool zullen de leden op een eenvoudige en vertrouwelijke manier hun gegevens van het voorbije jaar kunnen vergelijken met die van andere dealers. Tijdens de verkiezingen van oktober 2016 werden we verkozen om de groep Distributie te vertegenwoordigen binnen de Raad van Bestuur, wat we met veel plezier zullen doen. Jullie kunnen steeds met vragen bij ons terecht en we hopen jullie te mogen ontvangen tijdens onze vergaderingen om ideeën te delen en uit te wisselen en samen verder te groeien. Jos Lowette Jean-François L Homme Vertegenwoordigers van de Groep Distributie P

48 #04 DISTRIBUTIE OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN Fedagrim wil de leden ondersteunen op vlak van hun bedrijfsbeheer. In functie van de noden van de leden past de federatie continu haar diensten aan om beter te kunnen beantwoorden aan de behoeften van de bedrijven. Hieronder vindt u een overzicht van de activiteiten. Vergaderingen en bedrijfsbezoeken Fedagrim heeft 2 vergaderingen georganiseerd voor de groep Distributie. Tijdens de eerste vergadering konden de leden kennismaken met de nieuwe gebouwen van de firma Marchandise in Engis. De tweede vergadering vond plaats bij Fedagrim en was bedoeld om de leden te informeren over de nieuwe Europese wetgeving rond de Europese homologatie van landbouwvoertuigen zoals tractoren, aanhangwagens en getrokken voertuigen. Naast de vergaderingen voor de dealers die lid zijn, organiseerde de federatie ook een aantal sessies voor alle dealers uit de sector, om ze te laten kennis maken met onze diensten. De behandelde thema s waren showroominrichting en magazijnbeheer. Naar aanleiding van de sessie rond showroominrichting werd een brochure opgesteld met de belangrijkste adviezen die toegepast kunnen worden in de eigen showroom. Deze brochure werd aan alle dealers toegestuurd. Opleiding klantgerichte communicatie Fedagrim vroeg verscheidene tuindealers naar hun behoeften aan opleidingen. Op basis van de resultaten ontwikkelde de federatie een aantal opleidingen. In 2016 werden 2 opleidingen klantgerichte communicatie ingepland. Ook de landbouwdealers konden aan deze sessies deelnemen. De opleiding richtte zich zowel op mecaniciens, werkplaatsverantwoordelijken, magazijniers als op bedrijfsleiders. Op basis van reële voorbeelden in de bedrijven en rollenspellen kregen de deelnemers tips aangereikt om om te gaan met hun klanten in conflictsituaties. DSI Voor het 3de jaar op rij realiseerde Fedagrim een tevredenheidsenquête onder de Belgische tractordealers. Met deze vragenlijst willen we naar de mening peilen van de dealers inzake hun samenwerking met hun tractorleverancier(s) om de kwaliteit ervan te verbeteren. We stelden 161 vragen, onderverdeeld in 14 categorieën. In 2016 verzamelde de federatie 65 enquêtes van in totaal 12 verschillende merken: Case, Claas, Deutz-Fahr, Fendt, John Deere, JCB, Kubota, Massey Ferguson, McCormick, New Holland, Steyr en Valtra. Het aandeel door de deelnemers verkochte tractoren van deze 12 merken bedraagt 39,1% van het totaal aantal verkochte standaard tractoren in in België. M.a.w. deze antwoorden vertegenwoordigen 1/3 van de markt. Sinds bemerkten we een lichte stijging van de algemene tevredenheid van de dealers. De tevredenheid steeg van 11,5/20 (in ) naar 12,1/20 (in 2016), m.a.w. met 0,6 punten op 2 jaar.

49 #04 DISTRIBUTIE OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN Rekeninghoudend met het representatieve karakter van de deelnemers en een minimum aantal verkochte tractoren per deelnemer werden deze editie de resultaten van 9 van de 12 merken gepubliceerd: Case, Claas, Deutz-Fahr, Fendt, John Deere, Kubota, Massey Ferguson, New Holland en Valtra. Kubota krijgt de hoogste tevredenheidsscore, gevolgd door Deutz-Fahr en Fendt Kubota Deutz-Fahr Fendt Claas John Deere New Holland Case Massey Ferguson Valtra Elke dealer ontving de gedetailleerde resultaten van zijn merk(en). Het doel van deze enquête is het bevorderen van een constructieve uitwisseling tussen de leverancier en zijn dealernetwerk, en zo de door de dealers aangehaalde mindere punten te verbeteren. Video Voor alle bedrijven die de diensten van Fedagrim nog niet kennen, maakte de federatie een video die op ludieke wijze onze activiteiten kenbaar maakt. Deze video over de verschillende diensten werd per mail opgestuurd aan de dealers. Heeft u deze video nog niet gezien, ga dan eens kijken op Werkgelegenheid Gemiddeld stelt een dealer 5 medewerkers (in voltijds equivalent) te werk. Ondanks de hoge vraag naar geschoold personeel binnen de bedrijven, stijgt dit gemiddelde niet. Het is namelijk heel moeilijk om op de arbeidsmarkt technici, mecaniciens, commerciële profielen, te vinden. Om de bedrijven hierbij te helpen zette Fedagrim meerdere acties op het getouw. U vindt hieronder een overzicht. / Sinds september 2013 kunnen de leden gratis hun jobaanbiedingen op de website / laten plaatsen. Er staan meer dan 100 aanbiedingen voor technici, magazijniers, commerciële medewerkers, in heel België op. Deze jobaanbiedingen staan ook op de facebookpagina AGROJOBS.be /GARDENJOBS.be P

50 #04 DISTRIBUTIE OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN Agribex Tijdens onze laatste evenementen (Agribex en Demo Groen 2016), werden de aanbiedingen uitgehangen op infoborden om ze bekend te maken bij het grote publiek. Tijdens de laatste editie van Agribex in richtte de groep Distributie het thema-eiland Workshop life in. Studenten voerden ter plaatse herstellingen uit met materieel dat door de invoerders/fabrikanten/dealers leden ter beschikking werd gesteld. De technici van de bedrijven waren eveneens aanwezig en werkten samen met de studenten aan de opbouw van deze werkplaats. Zowel publiek als scholen waren heel enthousiast over dit project. Het zal dan ook herhaald worden tijdens Agribex Opleiding voor werkzoekenden in Wallonië Samen met Forem wordt een opleiding voor landbouwmekanieker georganiseerd. De opleiding gaat deels door in een opleidingscentrum (Dinant, Houdeng) en deels in een bedrijf. De opleiding ging in november 2016 van start. De opleiding omvat verscheidene thema s: van het uitvoeren van periodieke onderhoudsbeurten over het herstellen van transmissieonderdelen tot het afstellen van dieselmotoren.

51 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN SECTORIËLE STATISTIEKEN Hieronder vindt u een overzicht van de sector en van de financiële gezondheid van de dealers, zodat de bedrijven hun eigen situatie kunnen spiegelen aan deze van de sector. De federatie bestudeerde de sectorale resultaten van de jaarrekeningen neergelegd bij de Nationale Bank van België (BNB-NBB). Hierna volgt een samenvatting van een aantal kerncijfers uit balansen, resultatenrekeningen, sociale balansen en ratio s van de laatste 10 beschikbare jaren (van 2006 tot ) voor de volgende 3 groepen: 1. De dealers van tractoren; 2. De dealers van materieel voor tuin, park en groen zones; 3. De dealers van materieel voor de melkveehouderij. De derde groep bevat weinig bedrijven, waardoor sommige gegevens weinig representatief of zelf onbekend zijn. Hierdoor worden deze gegevens niet weergegeven in alle grafieken die volgen. De resultaten zijn opgedeeld volgens het type boekhoudschema, gebruikt in het bedrijf: de kleine ondernemingen op basis van verkorte schema s; de grote ondernemingen en de beursgenoteerde ondernemingen op basis van volledige schema s. Aangezien de sector voornamelijk bestaat uit kleine ondernemingen, worden de resultaten van deze groep meer in detail voorgesteld. Belangrijk om weten is ook dat sommige bedrijven die opgenomen werden in één of meerdere van deze 3 groepen nog andere activiteiten kunnen hebben, zoals: de verkoop, de verhuur en de herstelling van machines/uitrustingen voor de burgerlijke bouwkunde, de handlingsector, de automobielsector, de bouwkunde, de sector van de fietsen en moto s; de invoer van machines; loonwerk in de land- en tuinbouw; de verkoop van aanverwante producten uit de tuinsector (planten, struiken, tuinmeubelen, ); de detailhandel; de constructie van gebouwen en stallen; P

52 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Kleine ondernemingen Activa op de balans De activa vertegenwoordigen het patrimonium waarover een bedrijf beschikt. Van 2006 tot bleven de totale activa (in ) van de dealers toenemen. Maar voor de eerste keer in 10 jaar zien we dat de activa van de landbouw- en tuindealers dalen met respectievelijk 1,85% en 0,04% tussen en Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties

53 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Omzet De omzet (in ) van de landbouw- en tuindealers daalde de laatste jaren om te eindigen op het laagste niveau sinds 10 jaar. De omzet van de dealers van materieel voor melkinstallaties is sinds 2011 niet meer beschikbaar bij de NBB Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties P

54 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Resultatenrekening De laatste 10 jaar schommelt de resultatenrekening (in ) van de landbouw- en tuindealers licht. Het gemiddelde (van 2006 tot ) bedraagt respectievelijk en Aangezien er slechts een klein aantal bedrijven in de groep dealers van materieel voor melkinstallaties zitten, is de schommeling aanzienlijker. Deze groep bedrijven vertoont het laatste decennium een gemiddeld resultaat van Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties

55 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Gemiddeld aantal werknemers (in VTE = in Voltijds Equivalent) We stellen vast dat de laatste 10 jaar het gemiddeld aantal werknemers (4,9 VTE voor de landbouwdealers; 5,4 VTE voor de tuindealers; 4,7 VTE voor de dealers van materieel voor melkinstallaties), stabiel bleef, ondanks de grote vraag van de bedrijven naar geschoold personeel. 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0 Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties Landbouwdealers 4,8 4,9 4,7 5,0 4,9 4,8 4,8 4,8 4,9 5,0 Tuindealers 5,4 5,2 5,2 5,5 5,5 5,5 5,5 5,4 5,7 5,6 Dealers van materieel voor melkinstallaties 4,1 4,3 4,7 5,0 4,6 4,7 5,2 4,5 4,8 5, P

56 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Gemiddeld uurloon in Het gemiddeld uurloon wordt berekend door de loonkosten te delen door het aantal effectief gepresteerde uren. De personeelskosten stijgen sneller dan het aantal effectief gepresteerde uren, waardoor het gemiddeld uurloon ( /h) de laatste 10 jaar blijft stijgen. 28,0 27,0 26,0 25,0 24,0 23,0 22,0 21,0 20, Landbouwdealers Tuindealers Dealers van materieel voor melkinstallaties Landbouwdealers 21,1 21,9 22,4 23,2 23,7 23,9 24,9 25,3 26,0 26,2 Tuindealers 21,1 22,0 22,9 23,7 24,0 24,5 25,4 26,1 26,4 26,3 Dealers van materieel voor melkinstallaties 21,1 22,2 23,3 24,9 25,9 26,2 26,5 26,9 27,7 27,6

57 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Aantal dagen klantenkrediet Deze ratio betreft de gemiddelde betalingstermijn van verkoopfacturen, uitgedrukt in dagen. Een stijging van deze ratio kan een indicatie zijn dat sommige klanten financiële problemen hebben, waardoor het bedrijf met cash-flow problemen te maken krijgt. We zien dat het aantal dagen klantenkrediet gemiddeld (van 2006 tot ) 76,6 dagen (bijna 11 weken) bedraagt en dat dit aantal in fors toenam (109 dagen; wat overeenkomt met meer dan 15 weken). Deze ratio is minder belangrijk voor de tuindealers (gemiddeld 52,6 dagen het laatste decennium, m.a.w. iets meer dan 7 weken) en was het laagst in (42 dagen; ofwel 6 weken) Landbouwdealers Tuindealers Landbouwdealers Tuindealers P

58 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Aantal dagen leverancierskrediet Deze ratio betreft de gemiddelde betalingstermijn van aankoopfacturen, uitgedrukt in dagen. De termijn van de landbouwdealers steeg de laatste jaren tot 80 dagen (meer dan 11 weken) in (met een gemiddelde van 68,5 dagen voor het laatste decennium, ongeveer 10 weken). De tuindealers betaalden hun aankoopfacturen het laatste decennium op gemiddelde 51 dagen (iets meer dan 7 weken). Dit aantal was het laagst in, toen de dealers hun leveranciers betaalden na 39 dagen (meer dan 5 weken) Landbouwdealers Tuindealers Landbouwdealers Tuindealers

59 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Grote ondernemingen De bedrijven die beantwoorden aan de volgende criteria worden door de Nationale Bank van België beschouwd als grote ondernemingen : Een bedrijf wordt beschouwd als groot indien het meer dan één van de volgende waarden overschrijdt gedurende de laatste 2 afgesloten boekjaren: Jaargemiddelde van het aantal werknemers: 50 omzet (excl. BTW): EUR Balanstotaal: EUR of indien het jaargemiddelde van het personeelsbestand meer dan 100 eenheden bedraagt. Activa van de balans De dealers zagen hun activa (in ) stijgen tussen en met 11,88% voor de landbouwdealers en 1,8% voor de tuindealers , , , , Landbouwdealers Tuindealers P

60 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Omzet Bij de landbouwdealers zien we een stijging van de omzet (in ) met 6,95%. De omzet van de tuindealers daalde licht met 1,62% Landbouwdealers Tuindealers Resultaat van het boekjaar Het resultaat van het boekjaar steeg ten opzichte van (in ) met 25,4 % voor de landbouwdealers en met 29,96 % voor de tuindealers Landbouwdealers Tuindealers In bedroeg het resultaat van het boekjaar van de landbouwdealers 1,65% van hun omzet. Voor de tuindealers was dat 1,93%. Gemiddeld over de laatste tien jaar gezien, bedroeg het resultaat van het boekjaar van deze 2 groepen 2% van hun omzetcijfer.

61 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Gemiddeld aantal werknemers (in VTE = in Voltijds Equivalent) Het aantal werknemers blijft relatief stabiel tussen en. Het hoog aantal werknemers kan verklaard worden door de grote diversiteit van activiteiten binnen de onderneming. Bij de tuindealers bijvoorbeeld bieden de grote bedrijven (waaronder sommige ketens) naast tuinmaterieel ook een gamma van andere producten aan ,47 58, ,20 33, Landbouwdealers Tuindealers Gemiddeld uurloon De uurlonen van de grote landbouw- en tuindealers liggen heel dicht bij elkaar. Deze kost ligt 15% hoger dan in de kleine ondernemingen ,25 33,18 32,42 33, Landbouwdealers Tuindealers P

62 #04 DISTRIBUTIE SECTORIËLE STATISTIEKEN Aantal dagen klantenkrediet Voor deze ondernemingsgroepen liggen de betalingstermijnen klanten en leveranciers heel dicht bij elkaar Landbouwdealers 0 Tuindealers Aantal dagen leverancierskrediet Landbouwdealers 0 Tuindealers

63 P

64

65 LEDENLIJST FEDAGRIM P

66 LEDENLIJST FEDAGRIM NR FIRMA SINDS IMPORT./ CONSTR. SECTORIELE GROEP LB VT T D CONSTRUC- TEURS NATIONALE VERDELERS LOKALE VERDELERS TOELEVE- RANCIERS 1 ABRASSART SPRL 07/13 D X X 2 AERTS-RAPIDE BVBA 02/13 C X X 3 AFSCHRIFT FRANK BVBA 08/16 D X X 4 AGRIFAGNES SPRL 10/13 D X X 5 AGRIMAC NV 03/11 I X X 6 AGRI-Z 08/13 D X X 7 AGROMETIUS BVBA 07/13 I X X 8 AG SERVICES SOIGNIES SA 08/13 D X X 9 AG-TEC SA 07/04 I X X X 10 ALTEZ NV 12/94 C X X 11 ANDERS BETON NV 10/94 C X X 12 ANDREAS STIHL NV 91 I X X 13 ANTENS BVBA 10/13 D X X 14 AUDENAERT DIRK EN LUC NV 10/15 D X X 15 AVR BVBA 03 C X X 16 BEEL NV 03/12 I X X X X 17 BEEUWSAERT CONSTRUCT BVBA 07/06 C X X 18 BERGMANN - BELGIUM - FRANCE 01/15 I X X 19 BERNARD MOULIN SA 09/15 D X X 20 BETONBEDRIJF DOBBELAERE - BONTE NV 3/97 C X X 21 BEYNE NV 11/97 C X X 22 BOUMATIC - MELOTTE SPRL 01/05 I X X X 23 CARTON SA 01/15 D X X 24 CHRISTIAENS - VOLCKE BVBA 07/13 D X X 25 CNH INDUSTRIAL BELGIUM NV - NEW HOLLAND BRAND 91 C/I X X 26 CNH INDUSTRIAL BELGIUM NV - CASEIH / STEYR BRANDS 09/03 I X X 27 COBEFA BVBA 9/97 C X X 28 COFABEL NV-SA 91 I X X 29 COMBLAIN MOTOR SPRL 03/16 D X X 30 CUYCKENS SA 12/13 D X X 31 DANNEELS SBA 08/13 D X X 32 DE JAEGER NV 04/02 I X X 33 DELAVAL NV 91 I X X 34 DE LILLE TESTCENTRUM NV 10/95 I X X X X X 35 DELVANO NV 91 C/I X X X X 36 DEMASY SPRL 01/14 D X X 37 DE MUYNCK BVBA 12/13 D X X 38 DE SUTTER - BAEYENS NV 11/15 D X X 39 DEWA NV 12/02 C X X 40 DEWULF NV 91 C X X 41 DEZEURE BVBA 91 C X X 42 DILLIES SA 5/14 D X X 43 DURANT AGRICOLE ET JARDIN SPRL BVBA 11/15 D X X 44 ELIET EUROPE NV 5/94 C X X 45 ETESIA SARL 05 C X X 46 EUROGARDEN NV 91 I X X 47 EVRARD - SPRIMAT SA 08/13 D X X

67 ADRES PC STAD TEL FAX WEBSITE ROUTE DE BABAY 2A 7387 HONNELIES TEL: 065/ FAX: 065/ VRIJHEID OPHASSELT TEL: 054/ FAX: 054/ BEENTJESSTRAAT NEVELE TEL: 09/ FAX: 09/ RUE GRANDE ROMEDENNE TEL: 082/ FAX: 082/ MARVIJLESTRAAT KLUISBERGEN TEL: 055/ FAX: 055/ HEIDE RETIE TEL: 0499/ AMBACHTSLAAN SINT TRUIDEN TEL: 011/ FAX: 011/ CHEMIN ST LANDRY SOIGNIES TEL: 0475/ FAX: 067/ BOOMSESTEENWEG WILRIJK TEL: 03/ FAX: 03/ IND.ZONE N. SZAMOTULYSTR TIELT TEL: 051/ FAX: 051/ MEERSEWEG 135 A 2321 MEER-HOOGSTRATEN TEL: 03/ FAX: 03/ VEURTSTRAAT PUURS TEL: 052/ FAX: 052/ HOOGBRAAK BAARLE-HERTOG TEL: 014/ FAX: 0031/ BEEKSTRAAT LEMBEKE TEL: 09/ FAX: 09/ MEENSESTEENWEG ROESELARE TEL: 051/ FAX: 051/ WAREGEMSEWEG WORTEGEM-PETEGEM TEL: 056/ FAX: 056/ NIJVERHEIDSLAAN LEDEGEM TEL: 056/ FAX: 056/ BRUSSELSTRAAT DILBEEK TEL: 02/ FAX: 02/ GRAND ROUTE GAURAIN-RAMECROIX TEL: 069/ FAX: 069/ GALGENVELDSTRAAT TIELT TEL: 051/ FAX: 051/ INDUSTRIESTRAAT ICHTEGEM TEL: 051/ FAX: 051/ RUE JULES MELOTTE REMICOURT TEL: 019/ FAX: 019/ RUE DUQUESNE 7911 OEUDEGHIEN TEL: 068/ FAX: 068/ NIJVERHEIDSLAAN AVELGEM TEL: 056/ FAX: 056/ LEON CLAEYSSTRAAT 3 A 8210 ZEDELGEM TEL: 050/ FAX: 050/ LEON CLAEYSSTRAAT 3 A 8210 ZEDELGEM TEL: 050/ FAX: 050/ LINTEWEVERSSTRAAT KOMEN TEL: 056/ FAX: 056/ PEPERSTRAAT 4A 3071 ERPS-KWERPS TEL: 02/ FAX: 02/ RUE MATHIEU VAN ROGGEN SPRIMONT TEL: 04/ FAX: 04/ RUEROI ALBERT 1A 4280 HANNUT TEL: 019/ FAX: 019/ WWW,CUYCKENS.COM RUE E. VANDEVELDE 77A 7190 ECAUSSINES TEL: 067/ FAX: 067/ LEON BEKAERTLAAN AALTER TEL: 09/ FAX: 09/ INDUSTRIEPARK DRONGEN DRONGEN TEL: 09/ FAX: 09/ HULSTSESTRAAT LENDELEDE TEL: 056/ FAX: 056/ KUURNSESTRAAT HARELBEKE-HULSTE TEL: 056/ FAX: 056/ A RUE D'AUDREGNIES 7608 WIERS TEL: 069/ STEENWEG OP DEINZE AALTER TEL: 09/ FAX: 09/ WWW,DEMUYNCK-AGRI.BE BONTINKSTRAAT KALKEN TEL: 09/ FAX: 09/ GROTE MOERSTRAAT EVERGEM TEL: 09/ FAX: 09/ MOORSEELSESTEENWEG ROESELARE- RUMBEKE TEL: 051/ FAX: 051/ IZENBERGESTRAAT VEURNE-VINKEM TEL: 058/ FAX: 058/ AVENUE DE MAIRE TOURNAI TEL: 069/ FAX: 069/ RUE DE LA GENDARMERIE 5600 PHILIPPEVILLE TEL: 071/ FAX: 071/ DIESVELDSTRAAT OTEGEM TEL: 056/ FAX: 056/ RUE DE L INDUSTRIE 13 F WISSEMBOURG TEL: 0033/ FAX: 0033/ SINT-TRUIDENSESTEENWEG TIENEN TEL: 016/ FAX: 016/ BANSIONS 1A 4845 JALHAY TEL: 0475/ FAX: 087/ P

68 LEDENLIJST FEDAGRIM NR FIRMA SINDS IMPORT./ CONSTR. SECTORIELE GROEP LB VT T D CONSTRUC- TEURS NATIONALE VERDELERS LOKALE VERDELERS TOELEVE- RANCIERS 48 FAGADIS SA 07/01 I X X 49 FULLWOOD NV 01/05 I X X 50 GEA FARM TECHNOLOGIES BELGIUM NV 91 I X X 51 GEBROEDERS VAN HESSCHE BVBA 9/97 C X X 52 GEBRS. CLAEYS & ZONEN BVBA 12/94 C X X 53 GGP BENELUX BV 2/93 C X X 54 GOEMINNE ANDRE 08/13 D X X 55 GREENAGRI SPRL 10/15 D X X 56 GRIMME BELGIUM SA 91 I X X 57 HALLOY ET FILS ETS 91 I X X X 58 HILAIRE VAN DER HAEGHE NV 91 I X X X 59 HONDA BELGIUM NV - AFDELING POWER EQUIPMENT 91 I X X X 60 HORSCH BELGIUM 1/15 I X X 61 HUSQVARNA BELGIUM SA 8/91 I X X 62 INDUMA BVBA 04/99 I X X X 63 IPSAM TECHNOLOGY NV 91 C X X X 64 J.C.B. BELGIUM NV 12/98 I X X X 65 JOSKIN DISTRITECH SA 07/12 I X X 66 JOSKIN SA 91 C X X 67 KEMPENEER MACHINES 11/15 D X X 68 KEYMOLEN AGRI SA 08/13 D X X 69 KEY-TEC BVBA 07/13 D X X 70 KRUSE OOTMARSUM 06 I X X X 71 KVERNELAND GROUP BENELUX BV 92 I X X 72 LECOMTE FOSSION SA 12/13 D X X 73 LELY NEDERLAND NV 01/05 I X X X 74 LEMKEN GmbH & CO KG 04/09 I X X 75 ETS LEROY SERGE ET MARC ADF SASPJ 01/14 D X X 76 ETS LIEDS 11/15 D X X 77 LIMKO NV 91 I X X 78 ETS GILBERT L'HOMME SA 07/13 D X X 79 LMB BUYSSE 07/13 D X X 80 ETS LOISELET ET FILS SPRL 01/14 D X X 81 LOUVIEAUX & FILS SPRL 12/14 D X X 82 LOWETTE AGROTECHNIC NV 08/13 D X X 83 LUDO PAUWELS BVBA 03/12 I X X 84 M.D.M. INDUSTRIE SA 9/97 C/I X X 85 MAHIEU METAALBOUW BVBA 7/00 C X X 86 MAKITA NV 6/10 I X X 87 MALENGIER W & F BVBA 08/13 D X X 88 MANITOU BENELUX SA NV 5/98 I X X 89 MARCHANDISE SA 10/13 D X X 90 MASCHIO GASPARDO BENELUX BVBA 91 I X X X X 91 MATERMACO NV 91 I X X X 92 MENART SPRL 91 C/I X X X 93 MERCKX MACHINES NV 07/13 D X X 94 FIRMA MERTENS 10/13 D X X

69 ADRES PC STAD TEL FAX WEBSITE RUE DE VILLERS WANZE TEL: 085/ FAX: 085/ CARDIJNLAAN DIKSMUIDE TEL: 051/ FAX: 051/ HAGELBERG OLEN TEL: 014/ FAX: 014/ INDUSTRIELAAN PITTEM-EGEM TEL: 051/ FAX: 051/ OUDE KASTEELDREEF MALDEGEM TEL: 050/ FAX: 050/ GALGENVELDSTRAAT 25A 8700 TIELT TEL: 051/ FAX: 051/ OUDENAARDESESTEENWEG KRUISHOUTEM TEL: 09/ FAX: 09/ RUE DES POIRIERS GEMBLOUX TEL: 081/ FAX: 081/ RUE DE LA CORTEWILDE HOUTHEM TEL: 056/ FAX: 056/ RUE DU FOURNEAU SAINT AUBIN TEL: 071/ FAX: 071/ BOOMSESTEENWEG WILRIJK TEL: 03/ FAX: 03/ SPHERE BUSINESS PARK ZONING 3 DOORNVELD ZELLIK TEL: 02/ FAX: 02/ RUE D'AUDREGNIES 81B 7608 WIERS TEL: 0475/ FAX: 069/ ZI 2 AVENUE DES ARTISANS ATH (GHISLENGHIEN) TEL: 068/ FAX: 068/ ALBERT DEHEMLAAN 5B 8900 IEPER TEL: 057/ FAX: 057/ RIJKMAKERLAAN ESSEN TEL: 03/ FAX: 03/ NIJVERHEIDSLAAN OPGLABBEEK TEL: 089/ FAX: 089/ RUE DE WERGIFOSSE SOUMAGNE TEL: 04/ FAX: 04/ RUE DE WERGIFOSSE SOUMAGNE TEL: 04/ FAX : 04/ NINOOFSESTEENWEWG DILBEEK TEL: 02/ FAX: 02/ ROUTE DE BRUXELLES REBECQ TEL: 064/ FAX: 067/ PAPDIJK 16A 9180 MOERBEKE-WAAS TEL: 09/ FAX: 09/ POSTBUS 78 NL-7630 AB OOTMARSUM TEL: 0031/ FAX: 0031/ ESSENESTRAAT 18A 1740 TERNAT TEL: 02/ FAX: 02/ AVENUE DE CRIEL HAVELANGE TEL: 083/ FAX: 083/ CORNELIUS VAN DER LELYLAAN 1 NL-3147 PB MAASSLUIS TEL: 0031/ FAX: 0031/ VARENDONK SLEIDINGE TEL: 0474/ FAX: 09/ RUE DU PALAIS POTTES TEL: 069/ FAX: 069/ RUE D'HENRIPONT RONQUIERES TEL: 0647/ FAX: 067/ ASSESTEENWEG EDINGEN TEL: 02/ FAX: 02/ RUE DE LA VALLEE HANNUT TEL: 019/ FAX: 019/ COCQUYTPOLDERDIJK SINT LAUREINS TEL: 09/ FAX: 09/ RUE DES MATELOTS ATH (GHISLENGHIEN) TEL: 068/ FAX: 068/ CHAUSSE DE BRUXELLES 31A 7903 CHAPELLE A OIE TEL: 069/ FAX: 069/ TONGERSESTEENWEG BORGLOON TEL; 012/ FAX: 012/ BRANDSTRAAT 8A 9080 BEERVELDE TEL: 09/ FAX: 09/ CHEMIN DE MOSSEE CINEY TEL: 083/ FAX: 083/ RUE DES RUBANIERS COMINES TEL: 056/ FAX: 056/ INDUSTRIAL PARK GULLEDELLE JAN BAPTIST VINKSTRAAT KORTENBERG TEL: 02/ FAX: 02/ NONNEBOSSENSTRAAT ZONNEBEKE TEL: 057/ FAX: 057/ RUE DES ANDAINS PERWEZ TEL: 081/ FAX: 081/ RUE DES TUILIERS ENGIS TEL: 085/ FAX: 085/ BERGSTRAAT 36B 3945 HAM TEL: 011/ FAX: 011/ ZI DE SAUVENIERE - RUE DES PRAULES 3A 5030 GEMBLOUX TEL: 081/ FAX: 081/ RUE BENOIT DOUR TEL: 065/ FAX: 065/ LEUVENSESTEENWEG TIELT-WINGE TEL: 016/ FAX: 016/ DENDERMONDSESTEENWEG OVERMERE TEL: 09/ FAX: 09/ P

70 LEDENLIJST FEDAGRIM NR FIRMA SINDS IMPORT./ CONSTR. SECTORIELE GROEP LB VT T D CONSTRUC- TEURS NATIONALE VERDELERS LOKALE VERDELERS TOELEVE- RANCIERS 95 ATELIER AGRICOLE ANDRE MESTDAGH 07/13 D X X 96 ETS MOLITOR ET FILS SPRL 10/13 D X X 97 MORTI NV 4/96 C X X 98 MOTOR SNELCO BV 12/15 I X X 99 MYLLE H 08/13 D X X 100 PACKO NV 91 I X X X 101 PACKO INOX NV 91 C X X 102 PARREIN NV 02/15 D X X 103 PEETERS ESSEN BVBA 10/13 D X X 104 PHILAGRI SPRL 08/13 D X X 105 PHILIPPET EDDY SPRL 01/15 D X X 106 PIVABO BVBA 06 I X X 107 PÖTTINGER BELGIUM SPRL 12/12 I X X 108 PULINCKX ENTREPRISE AGRICOLE SA 05/15 D X X 109 QUINTYN BVBA 10/13 D X X 110 RDS ELECTRONICS BVBA 5/98 I X X 111 MICHEL ROGER SA 02/15 D X X 112 ROMMELAERE NV 10/13 D X X 113 SAME DEUTZ-FAHR BENELUX 10/12 I X X 114 SERVAES BVBA 09/15 D X X 115 SIMONS BVBA 10/14 D X X 116 STEENO NV 91 C X X X 117 NV J. TAVENIER & ZN 08/13 D X X 118 THE PONDEROSA BVBA 08/13 D X X 119 THOMAS BVBA 3/03 I X X X X 120 TORO EUROPE NV 91 I X X 121 ULRIX LANDBOUWMACHINES NV 07/13 D X X 122 VAN BASTELAERE BVBA 10/13 D X X 123 VANDAELE KONSTRUKTIE NV 91 C X X 124 VAN DAMME - VAN HECKE BVBA 10/13 D X X 125 C. VAN DER POLS & ZN BV 09/14 I X X 126 VAN DYCK MARCEL BELGIUM NV 91 I X X 127 VAN HAUTE LANDBOUWMACHINES BVBA 02/15 I X X X X 128 VANPETEGHEM A & G BVBA 6/99 C X X 129 VANPETEGHEM LANDBOUWMACHINES NV SA 91 C/I X X X X X 130 VERBEKE GERARD & ZONEN BVBA 08/13 D X X 131 VERSCHUEREN BVBA 10/13 D X X 132 VERT SERVICE SA 11/15 D X X 133 VERVAEKE BVBA-SPRL 7/95 C X X 134 VERWILST 08/13 D X X 135 WEIDEMANN BELGIE 04/15 I X X 136 WOBEMEC BVBA 04/16 D X X 137 WOLFF-WEYLAND SPRL 07/13 D X X AANTALLEN TOT. LB VT T D Constructeurs Distributeurs N Distributeurs L Toeleveranciers TOTAAL LEDEN 137 TOTAAL GROEPEN

71 ADRES PC STAD TEL FAX WEBSITE CHAUSSEE DE NIVELLES HAUT ITTRE TEL: 02/ FAX: 02/ RUE SAINT NICOLAS HONDELANGE TEL: 063/ FAX: 063/ MOLITOR-ET-FILS-MESSANCY BOOIEBOS DRONGEN TEL: 09/ FAX: 09/ BEDRIJFSWEG 130 NL-8304 AA EMMELOORD TEL: 0031/ FAX: 0031/ DOORNIKSERIJKSWEG BELLEGEM TEL: 056/ FAX: 056/ TORHOUTSESTEENWEG ZEDELGEM TEL: 050/ FAX: 050/ TORHOUTSESTEENWEG ZEDELGEM TEL: 050/ FAX: 050/ BRUGSEWEG LANGEMARK - POELKAPELLE TEL: 057/ FAX: 057/ HORENDONK 303 A 2910 ESSEN TEL: 03/ FAX: 03/ RUE UYTTEBROECK FRASNES-LEZ- GOSSELIES TEL: 071/ FAX: 071/ RUE ARBRE DE LA CROIX HORION HOZEMONT TEL: 04/ FAX: 04/ GEN. LEMANSTRAAT MENEN TEL: 056/ FAX: 056/ AVENUE ADOLPHE LACOMBLE B BRUXELLES TEL: 02/ CHAUSSEE DE TIRLEMONT JODOIGNE TEL: 010/ FAX: 010/ HILLESTEENWEG WINGENE TEL: 081/ FAX: 051/ IZ HARELBEKE ZUID B 2040 SPOORWEGSTRAAT HARELBEKE TEL: 057/ FAX: 057/ RUE DE GRANRIEU SOLRE-SAINT-GERY TEL: 071/ FAX: 071/ ROCHESTERLAAN GISTEL TEL: 059/ FAX: 059/ BIJSTERHUIZEN NL-6604 LH WIJCHEN TEL: 0031/ FAX: 0031/ SAMEDEUTZ.FAHR.BE KATELIJNESTRAAT HOOGSTRATEN TEL: 03/ FAX: 03/ DE CLERMONTSTRAAT WEZEREN TEL: 011/ FAX: 011/ OUDENAARDESTRAAT VICHTE TEL: 056/ FAX: 056/ BRUISBEKE SINT-LIEVENS-HOUTEM TEL: 053/ FAX: 053/ STEENWEG DEINZE 106A 9810 NAZARETH TEL: 09/ FAX: 09/ BRUSSELSESTEENWEG MERCHTEM TEL: 052/ FAX: 052/ NIJVERHEIDSSTRAAT OEVEL TEL: 014/ FAX: 014/ ELDERENWEG RIEMST TEL: 012/ FAX: 012/ SPIEVELDSTRAAT 31 E17/ LOKEREN TEL: 09/ FAX: 09/ STATIONSSTRAAT OOSTROZEBEKE TEL: 056/ FAX: 056/ VAART WATERVLIET TEL: 09/ FAX: 09/ STATIONSWEG 36 NL-3214 VK ZUIDLAND TEL: 0031/ FAX: 0031/ PROVINCIEBAAN HOUTVENNE TEL: 016/ FAX: 016/ ZWAARVELD HAMME TEL: 052/ FAX: 052/ WWW,VANHAUTE- LANDBOUWMACHINES.BE ZWARTESTRAAT RENINGE TEL: 057/ FAX: 057/ ST-ELOOISTRAAT WESTROZEBEKE TEL: 051/ FAX: 051/ INDUSTRIESTRAAT RUISELEDE TEL: 051/ FAX: 051/ HIJFTE - CENTER LOCHRISTI TEL: 09/ FAX: 09/ RUE DE NAZARETH BATTICE TEL: 087/ FAX: 087/ INDUSTRIESTRAAT 8C 8755 RUISELEDE TEL: 051/ FAX: 051/ KANEGEMSTRAAT KANEGEM - TIELT TEL: 051/ FAX: 051/ Z5 MOLLEN ASSE TEL: 02/ FAX: 02/ DIKSMUIDSESTEENWEG 624A 8800 ROESELARE TEL: 051/ FAX: 051/ RUE DU MARCHE BASTOGNE TEL: 061/ FAX: 061/ P

72