M.11i.0416 VISIE OP. versie 04

Transcriptie

1 M.11i.0416 De ontwikkeling van de Mondria aan methode VISIE OP ONDERWIJS versie 04

2 M.11i.0416 Naam notitie/procedure/afspraak Visie op onderwijs Eigenaar/portefeuillehouder Theo Bekker Auteur Theo Bekker Identificatie in handboek Onderwijsvisie Versie nummer 04 6 februari 2012 (eventueel) voorgaand versienummer 03 Status document (concept, voorstel, besloten, Van kracht (akkoord MR) van kracht) Datum laatste statuswisseling 1 maart 2012 Opmerking

3 Inhoudsopgave 1 HUIDIGE ONDERWIJSVISIE 1 2 (ONTWIKKELING VAN DE) ONDERWIJSVISIE A. MEER VISIE VAN HET MONDRIAAN 1 B. METHODE VAN VISIEONTWIKKELING DOOR HET MT 2 C. HET MONDRIAAN-PALET: DE ZEKERHEDEN VAN HET MONDRIAAN 2 3 VISIE OP ONDERWIJS: VERANDERINGEN 3 4 ONDERWIJS-ONTWIKKELING: RICHTINGGEVENDE VRAAGSTELLING 3 5 INRICHTING ONTWIKKELING: PROJECTAANPAK EN UITGANGSPUNTEN 6

4 1 Huidige onderwijsvisie Het Mondriaan College is een school voor mavo, havo en vwo (atheneum). In het schoolplan is de missie van de school samengevat in vier begrippen die in de school bekend zijn als ZUIS. Het gaat om de begrippen: Zorgzaam Uitdagend Innovatief Sociaal Daarnaast werd het motto de mens is de maat gehanteerd. De begrippen zijn vervolgens verder uitgewerkt en vertaald naar jaardoelen voor de afdelingen en de teams. Voor wat betreft de inrichting van de school zijn vier instroomniveaus gecreëerd en hanteert de school een aantal profielen: sport-cultuur-internationalisering-beta. Daarmee biedt het Mondriaan College na de basisschool een ruime keuze. Voor leerlingen die zich van meet af aan richten op een diploma vmbo-theoretische leerweg is er de instroommogelijkheid MAVO. Kenmerkend voor het Mondriaan College is de tweejarige brugperiode. Voor leerlingen die veel in hun mars hebben is er het VWO+ ingericht. In dat VWO+ worden de eerste drie jaar de vakken informatiekunde, Cambridge Engels en Filosofie aangeboden in een pedagogische omgeving die is gericht op samenwerkend leren. De ontwikkeling van de school maakt het noodzakelijk voor het nieuwe schoolplan na te denken over de inrichting en missie. Hierbij sluiten we aan op wat we beschouwen als goed en passend bij de Mondriaan-identiteit. Tegelijkertijd is in de school een brede discussie gestart in allerlei projectgroepen die in het voorjaar van 2012 uitspraken gaan doen over de toekomstige inrichting van ons onderwijs en onze school. We willen blijven inspelen op onze veranderende omgeving. Het MT is die discussie in het voorjaar van 2011 gestart en heeft daarvoor een projectorganisatie ingericht. Tegelijkertijd heeft het MT aangegeven te willen werken aan een model dat wordt gekenmerkt door een professionele cultuur 1 en een lerende organisatie. De richtinggevende uitspraken worden gedaan door de nieuw gevormde schoolleiding (MT en kernteamleiders). De organisatie van de school is inmiddels veranderd van drie afdeling en 9 kernteams naar twee afdelingen en vijf kernteams. Deze onderwijsvisie is onderdeel van een bredere aanpak die vorm krijgt in het schoolontwikkelingsplan en strategische visie die de schoolontwikkeling beschrijft tot Het Mondriaan College is een zelfstandige openbare school. We maken deel uit van het Orion-netwerk, een verband van 17 zelfstandige scholen in onze regio. Hierdoor zijn we in staat samen te werken waar dat ons sterker en beter maakt en daarnaast onze zelfstandige positie te handhaven. 2 (Ontwikkeling van de) onderwijsvisie a. meer visie van het Mondriaan De school heeft in 2011 het begrip MEER geïntroduceerd om onze ontwikkeling te benoemen en ons profiel helder te maken. Om die reden spreken we hier van meer visie. We gaan verder op de ingeslagen paden, geen grote koerswendingen maar wel inspelen op 1 Hiervoor is de notitie de professionele docent geschreven in ORION-verband Visie op onderwijs 1

5 bijvoorbeeld de ontwikkelingen in het onderwijs, in onze regio, in kennis over pedagogiek en didactiek. Het Mondriaan College wil een school zijn waar iedereen zich welkom voelt en waar op hoog niveau inspirerend onderwijs wordt geboden in een warme gezellige sfeer op de maat van onze leerlingen die daardoor maximaal voorbereid worden op hun rol in de maatschappij waarin zij gaan participeren. Dat is ons doel. Deze maatschappij wordt gekenmerkt door snelle technologische veranderingen, grote diversiteit tussen mensen en opvattingen en een internationaal karakter. Dit stelt de school voor nieuwe uitdagingen. Op het Mondriaan College krijgen mensen de kans hun talent te laten zien en te ontwikkelen. Voor wat betreft de inrichting van de school zijn vier instroomniveaus gecreëerd. Voor leerlingen die zich van meet af aan richten op een diploma vmbo-theoretische leerweg of de mogelijkheid hebben nog door te stromen naar de HAVO is er de instroommogelijkheid MAVO of MAVO/HAVO. Voor leerlingen die een HAVO-opleiding ambiëren of die mogelijk nog door kunnen groeien naar het VWO is er de HAVO/VWO-brugklas en voor leerlingen met een duidelijk VWO-profiel is er een VWO-brugklas. Kenmerkend voor het Mondriaan College is dus de tweejarige brugperiode. De MAVO opleiding kent daarnaast nog de variant die we MAVO-XL noemen en die extra goed voorbereid op de overstap naar de HAVO na het MAVO-diploma. Een ander belangrijk kenmerk is dat het Mondriaan College het talent van de leerling alle kans tot ontplooiing wil bieden, waarbij we in onze pedagogisch-didactische werkwijze doorgaan waar de basisschool ophoudt. We geven onderwijs op basis van de onderwijsbehoefte van de leerling, wij zijn een school waar leerlingen kansen krijgen en we bieden een uitgebreid en onderscheidend maatwerk-programma. In dit programma worden modulaire opgebouwde thema s aangeboden, maar is ook de kans om te verdiepen of te herhalen of begeleiding te ontvangen. We denken vanuit de leerling en niet vanuit de leerstof. De lesstof hebben we vooral geconcentreerd rondom wat we een stevige basis noemen en dat is als zodanig voldoende om succesvol op onze school te zijn. De stevige basis aan de ene kant en het maatwerk-programma aan de andere kant biedt een aantrekkelijk-, gevarieerd en goed programma voor onze leerlingen. b. Methode van visieontwikkeling door het MT In deze notitie geeft de schoolleiding de kaders en haar visie op onderwijs, geen kant-enklare- voorschriften voor in de klas, maar wel een notitie die de randen van het speelveld van de organisatie aangeeft. Daarna is het aan de afdelingen, kernteams en secties om binnen die kaders en in onderlinge afstemming antwoorden te geven op de vraag hoe de doelen concreet vorm krijgen in de afdeling. We bouwen zo op deze wijze onze eigen methode op, de Mondriaan-methode. We sluiten aan bij de bestaande situatie, bouwen uit wat we al goed doen en kiezen voor een natuurlijke ontwikkeling naar de nieuwe gewenste situatie. c. Het Mondriaan-palet: de zekerheden van het Mondriaan De ZUIS-begrippen voldoen nog steeds met name in de uitwerkingen die daarvan zijn gegeven. Tegelijkertijd weten we ook dat het begrip ZUIS niet meer de vlag is die onze lading dekt. Om die reden formuleren we een aantal zekerheden die voor ons gevoel onze werkelijkheid en ambitie beter verwoorden. Het is noodzakelijk daarbij ons doel goed voor ogen te houden: Het Mondriaan College wil een school zijn waar iedereen zich welkom voelt en waar op hoog niveau inspirerend onderwijs wordt geboden in een warme gezellige sfeer op de maat van onze leerlingen die daardoor maximaal voorbereid worden op hun rol in de maatschappij waarin zij gaan participeren. Wij leiden op voor het leven na de school en het is onze passie de ons toevertrouwde leerlingen hierin te begeleiden. Daarom ook hebben we aandacht voor heel de mens: hoofd, Visie op onderwijs 2

6 hart en handen in evenwicht. We willen een school zijn waar ieder graag is, omdat je mag zijn of worden wie je bent. Hiermee onderscheiden we ons van andere scholen die natuurlijk vaak vergelijkbare doelen nastreven. Onze nieuwe missie wordt samengevat in een aantal begrippen die we vormgeven in een Mondriaanpalet: een school met kansen voor kleurrijke mensen met talenten, waarbij we uitgaan van het feit dat iedereen talenten heeft. Met een aantal penseelstreken schetsen we de karakteristieken van onze school. We noemen dat de zekerheden van onze school. Deze zekerheden zijn 1. Op het Mondriaan College staat de leerling echt centraal, er is er oog voor de individuele leerling; 2. Op het Mondriaan College werken professionele en goed opgeleide docenten met een passie voor onderwijs; 3. Het Mondriaan College is een sfeervol en modern gebouw met uitstekende voorzieningen; 4. Het Mondriaan College leidt je op voor een diploma en jouw toekomst als wereldburger; 5. Het onderwijs op het Mondriaan College is op maat: iedere docent heeft oog voor de verschillen en de talenten van de leerling; 6. Op het Mondriaan College staat de leerlingbegeleiding hoog in het vaandel; 7. Het Mondriaan College is een actieve school: er is veel aandacht voor sport, cultuur, de beta-vakken en internationale contacten Uitgroeien tot wie je bent dat kan op het Mondriaan College. 3 Visie op onderwijs: veranderingen De zekerheden geven de ambitie naar Meer Mondriaan helder weer. We gaan de komende periode werken aan de doorvertaling naar concreet gedrag in de klas. Om dit te faciliteren hebben we dit schooljaar al drie projecten opgestart die tot heldere herkenbare uitgangspunten moet leiden. Het gaat om het project de goede Mondriaanles, werken naar onderwijsbehoefte en leerlingondersteuning. Het Mondriaan College realiseert zijn missie als zelfstandige school en dat willen we blijven. Vanuit die positie is de school actief gericht op brede samenwerking in de scholenfederatie ORION, op structurele samenwerking met andere scholen in de regio en op afstemming met toeleverende scholen en het vervolgonderwijs. We beschrijven onze school op het gebied van onderwijs in Die beschrijving geeft aan wat we willen zien in de school, buiten de school, in de klas, in groepen. De schoolleiding beschrijft hierbij de kaders, de invulling per afdeling, team, sectie of andere groep vindt hierna plaats, binnen die kaders met ruimte voor de afdelingen en teams eigen accenten te plaatsen. 4 Onderwijs-ontwikkeling: richtinggevende vraagstelling Het is noodzakelijk in de gesprekken die we gaan hebben over ons onderwijs om die beelden scherp te stellen: welke school willen wij zijn c.q. worden. Het is een Visie op onderwijs 3

7 ontwikkelingsmodel. Belangrijkste vraag die afdelingen, secties en teams in deze ontwikkeling als eerste gaan beantwoorden is hoe onze school er in 2016 uitziet. De schoolleiding (SL) zet er alvast naast wat dan de randen van het speelveld zijn : wat is ons profiel; SL: We bieden MAVO-HAVO-VWO-onderwijs met instroompunten die een uitstel van keuzes-, flexibele doorstroming- en benutting van talenten garandeert. Uitgangspunt is een tweejarige brugperiode. SL: we participeren via het SVB in het passend onderwijs en hebben een zorgprofiel dat is afgestemd intern en extern. SL: We richten ons op de Oss en de regio Oss, en kiezen daarom voor een duurzaam profiel waar aandacht is voor techniek, ondernemerschap en sport. Aandacht voor cultuur in brede zin en de focus op de wereld (internationale orientatie, duurzaamheid en open mind naar andere culturen) is daarbij vanzelfsprekend. SL: We blijven indien mogelijk eenpitter en hebben een stevige marktpositie waarbij we intensief samenwerken met onze ORION-partners, Osse VO-scholen en mogelijk andere scholen via de digitale snelweg. SL: We hebben goede contacten en samenwerkrelaties met het MBO en HO. In het kader van de doorlopende leerlijn, LOB en talentontwikkeling worden nieuwe wegen ingeslagen. SL: We zijn opleidingsschool met een stevige samenwerking met ORION-opleidingsscholen en diverse HBO s en Universiteiten. SL: We hanteren het model van de lerende organisatie en zijn een moderne betrouwbare werkgever. SL: Wij zijn een voorspelbare en transparante school. Iedereen hanteert dezelfde standaarden, met daarbovenop eigen inbreng. We zeggen wat we doen en we doen wat we zeggen. We nemen deel aan Vensters voor Verantwoording en zijn een kwaliteitsschool. welk onderwijs past het beste bij onze leerlingen (didactiek); SL: we hebben een duidelijk herkenbare didactische aanpak (de Mondriaan Methode) die vorm krijgt in lessen die zich onderscheiden voor wat betreft de focus op effectief leren, adaptief onderwijs en inzet van moderne middelen ( de goede Mondriaanles ). SL: we hebben een leswijzer/lesmodel waarin onze afspraken staan samengevat en die kan dienen als kijkwijzer voor een lesobservatie; wat doen de docenten om dat beste onderwijs te geven (docentprofiel); SL: docenten zijn moderne onderwijsprofessionals, goed opgeleid, actief en betrokken op de ontwikkeling in brede zin van de leerlingen. SL: We hebben een onderscheidend personeelsbeleid gericht op professionalisering en herkenbare LB-LC-LD-professionals. SL: Docenten zijn in staat maatwerk te leveren in onderwijs en ondersteuning; Het referentiekader van de VO-raad is voor ons het streefmodel voor de competenties van ons docententeam; hoe lukt het ons de beste onderwijsresultaten te boeken (minimaal inspectie-indicatoren); Visie op onderwijs 4

8 SL: het Mondriaan College scoort minimaal gemiddeld voor wat betreft de cognitieve prestatie-indicatoren (slagingspercentage, verschillen SE-CE), het rendement is meer dan voldoende; de uitval percentages in MBO-HBO-RU zijn onder gemiddeld en de prestaties boven gemiddeld. De ouder- en leerling-enquetes scoren boven gemiddeld voor wat betreft onderwijsprestaties, leerlingbegeleiding en sfeer. hoe ziet het gebouw er op een onderwijsdag uit; SL: In het gebouw heerst een actieve leer-sfeer, het is gezellig. Er wordt gebruik gemaakt van de moderne media die de leerlingen ook buiten de school en op hun vervolgopleiding gebruiken. Het OOP biedt veel ondersteuning in het mogelijk maken van het leren leren van leerlingen en docenten. We maken deel uit van de talentencampus en dat is zichtbaar. hoe ziet de inrichting/vormgeving van de lokalen eruit; SL: lokalen zijn zo ingericht dat er maximale ondersteuning wordt geboden aan het leren leren. Moderne faciliteiten, flexibele inrichting en het is zichtbaar dat we flink inzetten op gevarieerde- en activerende werkvormen. hoe ziet ziet ons onderwijsaanbod eruit? SL: veel aandacht voor het kerncurriculum en een breed aantrekkelijk aanbod in maatwerkconstructies gericht op het profiel en benutting van talenten; -hoe spelen we in op verschillen tussen leerlingen en leren leren; SL: we werken naar de onderwijsbehoefte van leerlingen in een hanteerbaar didactisch en begeleidingsysteem waaraan alle docenten deelnemen. Het maatwerk-programma maakt een diversiteit aan ondersteunende-, verdiepende- of interessante thema s mogelijk. Leerling zijn actief betrokken bij het onderwijs en de activiteiten van de school. SL: We maken maximaal gebruik van het volledige aanbod aan leermiddelen; -hoe geven we vorm aan de hierboven genoemde kernwaarden in de lessen, de schoolorganisatie en ons curriculum? SL: in ons kwaliteitsdenken zit altijd de reflectie op de zekerheden. We werken met de PDCA-cyclus en borgen in de plannen de Mondriaan-zekerheden; wat zit er in de (digitale(?)) boekentas?; SL: de leerlingen maken maximaal gebruik van de mogelijkheden van de moderne digitale techniek, gebruik van het internet voor schoolwerk en communicatie en informatievoorziening. Docenten weten dit maximaal te benutten en gebruiken dezelfde ondersteunende apparaten als de leerlingen (we gaan nu uit van laptop, netbook of tablet als belangrijkste medium). Leerlingen kunnen tijd- en plaats-ongebonden onderwijs en begeleiding volgen. SL: door gebruik te maken van het systeem van BYOD hebben we ons gebouw zo ingericht dat het leren en werken met devices maximaal wordt benut; SL: Er is een leermiddelenbeleidsplan, waarin het ict-beleid (inclusief elo) is ondergebracht. We maken optimaal gebruik van de beschikbare digitale content (VO-content e.d.); welke ondersteuning is nodig om maximaal onderwijsrendement te halen; SL: het OOP (staf en onderwijs-oop) is marktconform ingericht en opgeleid om de zekerheden maximaal te kunnen uitwerken; Visie op onderwijs 5

9 SL: docenten vormen de kern van de ondersteuning in de les (vak en begeleiding), de mentor is de spil in de communicatie en het handelen rondom de klas/leerling, de specialisten zijn vooral docenten (LC- en LD-beleid) en er is daarnaast een beperkte groep tweedelijns-functionarissen. Het schoolontwikkelplan en het verbeterplan (de projecten) geeft een volledige dekking van deze vragen en levert de antwoorden op die we in school gaan implementeren. In de beoordeling van de antwoorden zal vanzelfsprekend rekening moeten worden gehouden met het wettelijke kader. Door op deze wijze te werken zetten we een concreter beeld op van hoe onze school en onze afdelingen het onderwijs organiseren, welke keuzes worden gemaakt en welke beweegredenen daaronder liggen. Iedere docent zal zijn bijdrage moeten leveren aan de wijze waarop de afdelingen en teams het onderwijs hebben vormgegeven. Dit alles vindt plaats binnen de samenhang van de school en de schoolorganisatie. De kaders zijn voor iedereen gelijk, de principes gelden voor allen, door maatwerk-constructies kan worden ingespeeld op verschillen tussen leerlingen, teams en afdelingen. 5 Inrichting ontwikkeling: projectaanpak en uitgangspunten We richten een projectorganisatie in gebaseerd op drie pijlers die allemaal inwerken op de kwaliteit van ons onderwijs (onderwijs-personeel-bedrijfsvoering). In het nieuwe schoolbeleidsplan wordt dit verder uitgewerkt (schoolontwikkelingsplan ). Het onderwijsplan is inmiddels verder uitgewerkt in een aantal deelplannen (11) die allen een bepaald onderdeel van de onderwijsontwikkeling voor haar rekening neemt. Hiervoor is een projectorganisatie ingericht. Het MT zal de plannen van de afdelingen-, kernteams-, projecten en secties steeds toetsen aan de volgende uitgangspunten en criteria: 1. leiden de plannen tot betere onderwijsresultaten? (beter= hogere resultaten, meer motivatie, snellere doorstroming, hoger niveau van doorstroming, minder herkansingen of vertragingen e.d.): zijn de plannen, voornemens, acties evidencebased? 2. Is het goed voor onze leerlingen om dit zo te doen? (controle via klankbordgroepen en prestatie-indicatoren) 3. zijn de plannen strijdig met de doelen van de naast gelegen organisatielaag, de hoger gelegen organisatielaag of met de schooldoelen? (integrale aanpak, plannen moeten elkaar versterken) 4. Leveren de plannen een bijdrage aan de concretisering van de zekerhedenuitspraken en hoe dan? 5. Zijn de plannen voldoende SMART en resultaatgericht geformuleerd? 6. Wordt de PDCA-cyclus toegepast? Het tijdpad voor deze schoolontwikkeling is divers en wordt in de projectopdrachten en deelplannen verder uitgewerkt. Visie op onderwijs 6