Jaarverslag. Rijksdienst voor Pensioenen ~

Transcriptie

1 Jaarverslag Rijksdienst voor Pensioenen ~

2 Inhoudstafel

3 Inhoudstafel 2 Voorwoord 4 Inleiding 6 Statistieken Globaal overzicht van de uitkeringsgerechtigden en van de maandelijkse uitgaven 9 Verdeling en evolutie van de pensioengerechtigden 12 Verdeling en evolutie van de nieuwe uitkeringen uitbetaald in De interne werking van de RVP 44 Emas 45 Het departement Personeel en Organisatie 48 De RVP in cijfers 52 De organisatie van de RVP 58 Bijlagen 62 Contacts 63 Het regionale netwerk: overzicht van gewestelijke kantoren en zitdagen 64 Het regionale netwerk: overzicht van de Pensioenpunten 72 Overzicht van de wettelijke en reglementaire bepalingen, gepubliceerd in De RVP als motor van innovatie 22 Projecten om de dienstverlening aan de burger te verbeteren 23 Projecten om de backoffice te verbeteren 26 De RVP als dienstverlener 28 Informeren en communiceren 30 Toekenning een proactief dossierbeheer 36 Betaling 38 Ondersteunende diensten 41

4 4 ~ Jaarverslag 2012 Voorwoord

5 Jaar na jaar zet de RVP zijn modernisering verder. Het is een werk van zelfbeschouwing, waarbij tegelijkertijd de punten die voor verbetering vatbaar zijn moeten geïdentificeerd worden, en de projecten die de interne werking en de dienstverlening aan de burger zullen optimaliseren, uitgevoerd. Het was niet anders in 2012, een jaar waarin meerdere projecten gelanceerd werden om de werking van de betaaldiensten verder te verbeteren. Daarenboven is 2012 het jaar van de pensioenhervorming geworden. Deze werd aangekondigd in 2011, en in 2012 kregen een aantal belangrijke principes vaste vorm. Daarnaast kreeg de integratie van de nieuwe maatregelen zijn vertaling in onze reken- en betaalprogramma s. de toekenning van de pensioenrechten, én de betaling van het betaalbaar pensioen te beheren. Op papier een paleisrevolutie, maar in de praktijk verliep de overgang zeer soepel. In de context van de sanering van de openbare financiën nam de RVP al het voortouw. Meer met minder werd niet zomaar een slogan. Het werd de werkelijkheid bij de RVP. Veel leesplezier! Michel Nollet Voorzitter van het Beheerscomité Marc De Block Adjunct-administrateur-generaal Eind 2012 heeft het papieren pensioendossier definitief plaatst gemaakt voor het geïntegreerd dossier: voortaan heeft de RVP één computerprogramma dat toelaat tegelijkertijd Jaarverslag 2012 ~ 5

6 6 ~ Jaarverslag 2012 Inleiding

7 Dit jaarverslag bestaat uit vier hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk biedt een volledig overzicht van de statistieken aangaande de werknemerspensioenen en de andere uitkeringen die de RVP uitbetaalt. Zo kunt u kennis nemen van de context waarin de RVP zijn taken uitvoert. In het tweede hoofdstuk bekijken we de verschillende projecten om de dienstverlening aan de (toekomstige) gepensioneerden verder te verbeteren, en de interne werking. Het vierde en laatste hoofdstuk biedt u alle onderdelen van de instelling, de interne structuur van ons organisme en de gegevens over het beheer van de human resources. In de bijlagen op het einde van dit jaarverslag vindt u de contactgegevens van de RVP, een compleet overzicht van de regionale kantoren en de bijhorende zitdagen, en alles wat in 2012 aangepast werd in de pensioenwetgeving en reglementering in het werknemersstelsel. In het derde hoofdstuk zetten we uiteen hoe we onze voornaamste opdrachten informeren, pensioenen toekennen en uitbetalen invullen. Die opdrachten vertalen zich in een veelvoud aan acties en resultaten die we hier vermelden, met daarnaast de cijfers die uitdrukken hoe tevreden de burgers zijn. Dat geeft ons niet alleen indicatoren over efficiëntie, maar ook cijfers die aangeven hoe effectief onze dienstverlening is. Jaarverslag 2012 ~ 7

8 01 Statistieken ~ Jaarverslag 2012

9 De Rijksdienst voor Pensioenen staat in voor de berekening en de toekenning van de werknemerspensioenen en de IGO. Naast die uitkeringen betaalt hij ook nog de door RSVZ toegekende pensioenen uit, evenals de uitkeringen die worden toegekend door de DG Personen met een handicap van de FOD Sociale zekerheid. In eerste instantie biedt dit hoofdstuk een momentopname, op 1 januari 2012, van het aantal gerechtigden en van de maandelijkse uitgaven in verband met de verschillende uitkeringen die de RVP uitbetaalt. Globaal overzicht van de uitkeringsgerechtigden en van de maandelijkse uitgaven De infografie op de volgende pagina s geeft u een overzicht van de uitkeringen die door de RVP worden uitbetaald. Voor elke uitkering wordt het aantal gerechtigden en de bijbehorende maandelijkse uitgaven op 1 januari 2012 vermeld. In tweede instantie wordt er geprobeerd om de eventuele tendensen van de laatste vijf jaren in kaart te brengen, onder meer de evolutie van het aantal nieuwe uitkeringen dat wordt uitbetaald en de evolutie van het aantal gerechtigden volgens het type loopbaan of het pensioenbedrag. Die dubbele analyse is noodzakelijk omdat één en dezelfde gerechtigde verschillende uitkeringen kan cumuleren. Jaarverslag 2012 ~ 9

10 Uitkeringsgerechtigden Aantal: Maandelijkse uitgave: ,74 Gerechtigden op een inkomensgarantie voor ouderen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,39 Pensioengerechtigden Aantal: Maandelijkse uitgave: ,97 Gerechtigden op een gewaarborgd inkomen voor bejaarden Aantal: Maandelijkse uitgave: ,78 Werknemers Zelfstandigen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,63 Aantal: Maandelijkse uitgave: ,34 Rustpensioenen Rustpensioenen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,47 Aantal: Maandelijkse uitgave: ,38 Overlevingspensioenen Overlevingspensioenen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,72 Aantal: Maandelijkse uitgave: ,58 Verwarmingstoelagen Verwarmingstoelagen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,97 Aantal: 522 Maandelijkse uitgave: ,31 Pensioenbonus Pensioenbonus 10 ~ Jaarverslag 2012 Aantal: Maandelijkse uitgave: ,47 Aantal: Maandelijkse uitgave: ,07

11 Gerechtigden op een werknemersrente Aantal: Maandelijkse uitgave: ,73 Gerechtigden op een onvoorwaardelijk zelfstandigenpensioen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,88 Gerechtigden op een mindervalidenuitkering Aantal: Maandelijkse uitgave: ,99 Ouderdomsrenten Weduwrenten Aantal: Maandelijkse uitgave: ,21 Aantal: Maandelijkse uitgave: ,52 Onvoorwaardelijke rustpensioenen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,00 Onvoorwaardelijke overlevingspensioenen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,88 Aanvullende tegemoetkomingen Aantal: Maandelijkse uitgave: ,67 Tegemoetkomende aanvulling gew. inkomen Aantal: 524 Maandelijkse uitgave: ,32 Tegemoetkomingen hulp van derde Aantal: Maandelijkse uitgave: ,00 Jaarverslag 2012 ~ 11

12 Evolutie van het aantal pensioengerechtigden 2008 Mannen 2009 Vrouwen 2010 Totaal Totaal Verdeling en evolutie van de pensioengerechtigden Op 1 januari 2012 betaalde de RVP een pensioenuitkering aan gerechtigden. Dat is het hoogste aantal gepensioneerden sinds de oprichting van de instelling. Sinds 2008 neemt het aantal gepensioneerden elk jaar op constante wijze toe. In 2012 waren er 5,18 % gepensioneerden meer dan 5 jaar vroeger. Het is trouwens in 2012 dat we de grootste toename op één jaar tijd noteerden: + 2,18 % in vergelijking met Verdeling en evolutie van de pensioengerechtigden volgens het soort loopbaan Verdeling volgens het soort loopbaan 66,42 % van de door RVP uitbetaalde pensioengerechtigden ontvangt een pensioen dat op basis van één enkele pensioenregeling berekend is (hetzij als werknemer, hetzij als zelfstandige). 33,58 % van onze gepensioneerden waren aan de slag in minstens twee of drie van de belangrijkste pensioenstelsels. Door die gemengde loopbaan ontvangen ze meerdere pensioenen. Evolutie volgens het soort loopbaan In het algemeen daalt het percentage gepensioneerden met een zuivere loopbaan lichtjes: 66,42 % in 2012 tegenover 67,01 % in En dit terwijl het percentage gepensioneerden met een loopbaan in meerdere stelsels toeneemt: 33,58 % in 2012 tegenover 32,99 % in De schommelingen zijn niet zo groot, maar wel constant: elk jaar leggen steeds meer gepensioneerden een gemengde loopbaan voor. Terwijl het totale aantal gepensioneerden met een zuivere loopbaan werknemer stijgt (+ 5,56 %), kent het aantal gepensioneerden met uitsluitend een loopbaan als zelfstandige een daling in de laatste vijf jaar (-5,00 %). Op het vlak van de gemengde loopbanen, nemen alle types gemengde loopbanen toe. De meest uitgesproken toename is voor de loopbanen van het type werknemer-openbare sector en werknemerzelfstandige-openbare sector, respectievelijk +10,71 % en 10,56 % in vijf jaar. 12 ~ Jaarverslag 2012

13 Verdeling van de pensioengerechtigden volgens het soort loopbaan Mannen Vrouwen Totaal Zuivere loopbaan Werknemers Zelfstandigen Totaal zuivere loopbanen % Gemengde loopbaan Werknemers + zelfstandigen Werknemers + openbare sector Zelfstandigen + openbare sector Werknemers + zelfstandigen + openbare sector Totaal gemengde loopbanen % TOTAAL ,48% 66,36% 66,42% ,52% 33,64% 33,58% Zuiver werknemer 5,87 % Zuiver zelfstandigen 60,55 % 33,58 % 12,45 % Totaal gemengde loopbanen Werknemers + zelfstandigen 18,90 % 0,52 % 1,71 % Werknemers + openbare sector Zelfstandigen + openbare sector Werknemers + zelfstandigen + openbare sector Jaarverslag 2012 ~ 13

14 Evolutie van de pensioengerechtigden volgens het soort loopbaan Zuivere loopbaan Werknemers Zelfstandigen Totaal zuivere loopbanen % Gemengde loopbaan Werknemers + zelfstandigen Werknemers + openbare sector Zelfstandigen + openbare sector Werknemers + zelfstandigen + openbare sector Totaal gemengde loopbanen % ,01 66,84 66,65 66,52 66, ,99 33,16 33,35 33,48 33, Werknemers Zelfstandigen Werknemers + zelfstandigen Werknemers + openbare sector Zelfstandigen + openbare sector Werknemers + zelfstandigen + openbare sector 14 ~ Jaarverslag 2012

15 Verdeling van de pensioengerechtigden volgens het soort pensioen Mannen Vrouwen Totaal % Gezinspensioen Rustpensioen alleenstaande Rust- en overlevingspensioen Overlevingspensioen , , , ,53 12,53 % 17,88 % 15,25 % Rustpensioen alleenstaande Rust- en overlevingspensioen Overlevingspensioen Vrouwen Gezinspensioen Totaal 54,34 % Verdeling en evolutie van de pensioengerechtigden volgens het soort pensioen Verdeling volgens het soort pensioen Op 1 januari 2012 ontving meer dan de helft (54,84 %) van de pensioengerechtigden een eigen pensioen enkel berekend op basis van hun persoonlijke loopbaan. Slechts 17,88 % van de gepensioneerden ontvangt een pensioen aan het gezinsbedrag, met andere woorden voor de gepensioneerde en zijn echtgeno(o)t(e). Onder de overblijvende 27,8 % vinden we gepensioneerden van wie het pensioen geheel of gedeeltelijk berekend is op basis van de loopbaan van de overleden echtgenoot. Evolutie volgens het soort pensioen De laatste vijf jaren zien we een stijging van het aantal pensioenen aan het bedrag alleenstaande (+14,03 % in 5 jaar). Deze stijging gaat gepaard met een daling van het aantal rustpensioenen aan het gezinsbedrag (-3,57 % in 5 jaar). Het aantal overlevingspensioenen neemt ook af (-6,65 % in 5 jaar). Het aantal rustpensioenen met overlevingspensioen blijft stabiel (+0,36 % in 5 jaar). Het recht op pensioen wordt meer en meer een persoonlijk recht. Jaarverslag 2012 ~ 15

16 Evolutie volgens het soort pensioen Mannen Vrouwen 2010 Totaal Gezinspensioen Rustpensioen alleenstaande Rust- en overlevingspensioen Overlevingspensioen TOTAAL Gezinspensioen Rust- en overlevingspensioen Overlevingspensioen Rustpensioen alleenstaande ~ Jaarverslag 2012

17 Mannen Continent van verblijf Aantal % België Lidstaten van de EU (buiten België) Rest van Europa Noord- en Midden-Amerika Zuid-Amerika Afrika Azië Oceanië Totaal , , , , , , , , ,00 Verdeling en evolutie van de pensioengerechtigden volgens de verblijfplaats Op 1 januari 2012 betaalde de RVP in 164 landen een pensioenuitkering uit. Verdeling volgens de verblijfplaats Van de gepensioneerden op 1 januari 2012, verbleef 90,17 % in België, tegenover 9,83 % ( gepensioneerden) die het pensioen in het buitenland ontvangt. De geografische spreiding van deze gepensioneerden ziet er als volgt uit: Verdeling van de pensioenen volgens verblijfplaats België 0,60 % Noord- en Centraal-Amerika 90,17 % 9,83 % 7,91 % 0,56 % 0,06 % 0,52 % 0,11 % 0,08 % Azië Europese Unie Zuid-Amerika Oceanië Rest van Europa Afrika Jaarverslag 2012 ~ 17

18 Evolutie volgens de verblijfplaats Continent van verblijf 2008 Mannen 2009 Vrouwen 2010 Totaal België Totaal buiten België Lidstaten van de EU (buiten België) Rest van Europa Noord- en Midden-Amerika Zuid-Amerika Afrika Azië Oceanië ,14 % 90,10 % 90,01 % 90,03 % 90,17 % ,87 % 9,90 % 9,99 % 9,97 % 9,83 % België Totaal buiten België ~ Jaarverslag 2012

19 Verdeling van de nieuwe uitkeringen in 2012 Uitkeringen Mannen Vrouwen Totaal Rustpensioen werknemer Overlevingspensioen werknemer Rustpensioen zelfstandige Overlevingspensioen zelfstandige IGO Totaal Verdeling en evolutie van de nieuwe uitkeringen uitbetaald in 2012 In 2012 heeft de RVP nieuwe uitkeringen uitbetaald in vergelijking met december Het betreft uitkeringen die in 2011 nog niet werden uitbetaald en waarvan een eerste uitbetaling heeft plaatsgevonden in Verdeling van de nieuwe uitkeringen De nieuwe uitkeringen die werden uitbetaald in 2012 zijn voornamelijk rustpensioenen in de regeling voor werknemers (62,31 %), gevolgd door de rustpensioenen in de regeling voor zelfstandigen (15,46 %) en de overlevingspensioenen voor werknemers (13,50%). De resterende 8,72 % heeft betrekking op het overlevingspensioen voor zelfstandigen en de IGO. Verdeling van de nieuwe uitkeringen in ,49 % 5,23 % 15,46 % Rustpensioen werknemer Rustpensioen zelfstandige 13,50 % 62,31 % Overlevingspensioen werknemer IGO Overlevingspensioen zelfstandige Jaarverslag 2012 ~ 19

20 Evolutie van de nieuwe uitkeringen Uitkeringen Rustpensioen werknemer Overlevingspensioen werknemer Rustpensioen zelfstandige Overlevingspensioen zelfstandige IGO Totaal Evolutie van de nieuwe uitkeringen 2009 was het jaar waarin de wettelijke pensioenleeftijd voor vrouwen op dezelfde hoogte gebracht werd als die van de mannen, wat verklaart waarom het aantal rustpensioenen dat jaar daalde. Behalve de daling in 2009, die te wijten is aan deze aanpassing, is het aantal nieuwe uitkeringen hoger dan in 2008, 2010 en 2011.Trouwens, de toename van het aantal nieuwe uitkeringen tussen 2011 en 2012 bedraagt 10,33 %, de hoogste toename in één jaar ooit. Een blik op de cijfers van de nieuwe uitkeringen die aan mannen (wiens pensioenleeftijd onveranderd is) toegekend werden leert ons dat er een verhoging is van 21,22 % tussen 2008 en Dit opmerkelijk cijfer bevestigt wat we in 2010 al opmerkten: de vergrijzing is duidelijk merkbaar, maar op een minder spectaculaire manier. Waar alle uitkeringen stijgen, bedraagt de stijging van het aantal nieuwe rustpensioenen 20,26 %, terwijl het aantal rustpensioenen zelfstandige stijgt met 21,13 %. 20 ~ Jaarverslag 2012

21 Evolutie van de nieuwe uitkeringen Rustpensioen werknemer Overlevingspensioen werknemer Rustpensioen zelfstandige Overlevingspensioen zelfstandige IGO Evolutie van de nieuwe uitkeringen volgens het geslacht Uitkeringen 2008 Mannen Vrouwen 2009 Mannen Vrouwen 2010 Mannen Vrouwen 2011 Mannen Vrouwen 2012 Mannen Vrouwen Rustpensioen werknemer Overlevingspensioen werknemer Rustpensioen zelfstandige Overlevingspensioen zelfstandige IGO Totaal Jaarverslag 2012 ~ 21

22 02 De RVP als motor van innovatie 22 ~ Jaarverslag 2012

23 De RVP wil een moderne, efficiënte en klantgerichte instelling zijn. In die optiek verbetert de RVP dan ook doorlopend zijn diensten en zijn werking. Daarbij worden elk jaar meerdere projecten gelanceerd, waarvan de volgende kenmerkend waren voor Projecten om de dienstverlening aan de burger te verbeteren De projecten die we in de volgende paragrafen beschrijven hebben tot doel het frontoffice, met andere woorden de relatie tussen de RVP en zijn klanten, te verbeteren In samenwerking met het RSVZ en de PDOS heeft de RVP een nieuw gratis telefoonnummer gelanceerd waarop de burger terecht kan met vragen over het wettelijk pensioen, ongeacht het stelsel waarin hij gewerkt heeft. Het nummer staat ter beschikking in de drie landstalen en geeft de burger de mogelijkheid een expert van één van de drie pensioeninstellingen te contacteren. Een interactieve stemserver leidt hem verder naar gelang het pensioenstelsel en de aard van de vraag. Voorbeeld: een werknemer die wenst te weten wanneer hij met pensioen kan wordt naar het callcenter van de RVP geleid. Wie niet weet in welk stelsel hij gewerkt heeft wordt niet in de steek gelaten: een eerstelijnscallcenter neemt over wanneer het nodig is de burger verder te leiden naar de gepaste instelling of dienst. Dit callcenter telt twintig medewerkers die afkomstig zijn uit verschillende diensten van de RVP, en is ondergebracht in de Zuidertoren waar het een onderdeel is van ons contactcenter. Daarnaast heeft elke productiedienst een minicallcenter om de aanwezigheid van een gesprekspartner te garanderen. De burger komt hier terecht via de 4-cijferige code die vermeld wordt in zijn briefwisseling of via het eerstelijnscallcenter. Eind 2012 heeft dit unieke nummer definitief de verschillende 0800-nummers van de RVP vervangen. Die nummers werkten tot dan parallel aan elkaar. Het nieuwe nummer werd in oktober 2012 officieel voorgesteld door minister Sabine Laruelle en Vice-Eerste minister Vincent Van Quickenborne. Jaarverslag 2012 ~ 23

24 MyPension V2 MyPension werd in mei 2010 gelanceerd en biedt de burger de mogelijkheid zijn pensioendossier online te raadplegen, via een beveiligde verbinding en na identificatie op De verschillende functionaliteiten passen zich aan naar gelang zijn administratief statuut (gepensioneerd of niet): van de consultering van zijn loopbaanoverzicht, via een simulatie van zijn pensioenbedrag tot de raadpleging van de recentste stortingen van zijn pensioen. Eind 2012 zette de RVP een verdere stap naar meer interactiviteit met de burger door het project MyPension V2 te lanceren. Dit project heeft als ambitie de toekomstige gepensioneerde van wie de pensioenaanvraag onderzocht wordt, de mogelijkheid te bieden informatie te geven of vragen te stellen via zijn online pensioendossier. Zo zal MyPension tijdens de toekenningsprocedure een heus interactief platform worden, een echt alternatief voor de klassieke briefwisseling. In 2012 werden de volgende drie formulieren geïntegreerd in de toepassing: ~ ~ Inlichtingen voor het onderzoek naar uw pensioen : dit formulier heeft tot doel zoveel mogelijk informatie te verzamelen over de loopbaan van de aanvrager. Op basis van dit document kan de dossierbeheerder beginnen met de berekening van de pensioenrechten of bijkomende informatie vragen aan de burger. ~ ~ Vraag om inlichtingen over de betalingswijze van uw pensioen : dit formulier is bestemd voor het rekeningnummer waarop de burger zijn pensioen gestort wenst te zien. ~ ~ Vraag om inlichtingen om uw fiscaal statuut vast te leggen : via dit formulier wordt informatie verzameld die nuttig is voor de berekening van het bruto- of nettopensioen. Naar gelang de familielast zal het bedrag aangepast worden. Er moet ook opgemerkt worden dat naast de ontwikkeling van de online formulieren, de begeleidende brieven van deze formulieren grondig herzien werden, om de formulering te vereenvoudigen en de hoeveelheid gevraagde informatie te verminderen. MyPension V2 is een project van lange adem. Verdere stappen in de evolutie staan op het programma voor 2013 en No Paper Het doel van het project nopaper: MyPension promoten als voorkeurskanaal voor massamailings. Zo kan de RVP bezuinigen op papier en verzendingskosten en komt hij tegemoet aan 24 ~ Jaarverslag 2012

25 de verzuchtingen van gebruikers die moderne communicatiemiddelen zoals het internet verkiezen. Dit project volgt de logica van het EMAS-certificaat dat tot doel heeft de ecologische voetafdruk van de RVP te verkleinen. Voor de burger heeft dit als voordeel dat hij onmiddellijk toegang heeft tot de informatie. de RVP hetzelfde gedaan voor de gepensioneerden in het stelsel voor zelfstandigen. Wat betreft de loopbaanuittreksels en andere loopbaanoverzichten die aan alle actieve werknemers gezonden worden, is het de bedoeling ze niet meer per post te versturen. Meerdere belangrijke massamailings zullen toch verder gestuurd worden via de post. Dit is vooral het geval wanneer we zeker moeten zijn dat ze wel degelijk besteld zijn of wanneer een formulier bijgevoegd is dat door een andere instelling moet ingevuld worden. In mei 2012 heeft de RVP gebruik gemaakt van de verzending vakantiegeld om aan alle gepensioneerden in het werknemersstelsel die jonger dan 70 zijn te melden dat dit de laatste brief was die ze per post ontvingen, tenzij ze dit specifiek aanvroegen. Als de gepensioneerde ons niet meldde dat hij de brieven verder per post wenste te ontvangen, vindt hij ze voortaan in het online pensioendossier. In juli 2012 heeft Jaarverslag 2012 ~ 25

26 Projecten die de interne werking verbeteren Theseos V2 Als instelling staat de RVP voor meerdere uitdagingen, waaronder: ~ ~ Een toenemend aantal gepensioneerden en dus dossiers, wegens de vergrijzing. ~ ~ Een toenemende behoefte bij de (toekomstige) gepensioneerde aan informatie en communicatie over de pensioenrechten, de eindeloopbaan en de betaling van de pensioenen. ~ ~ De toenemende complexiteit van de pensioenmaterie. ~ ~ De vergrijzing van het eigen personeel en het onderhoud van verouderende programma s en toepassingen. Om de RVP voor te bereiden op deze uitdagingen, worden de bestaande informaticatoepassingen helemaal vernieuwd en geïntegreerd. Begin 2010 zijn alle regionale kantoren van het papieren dossier overgeschakeld op het geïntegreerde elektronisch dossier, wat toelaat de dossiers in hun geheel, permanent en overal te consulteren stond in het teken van de lancering van Theseos betalingen. De bedoeling: de dienst Beheer van de betalingen toelaten over te schakelen op het geïntegreerde elektronisch dossier. Het is de ambitie van dit project een nieuwe databank op te zetten van de rechten en de bijhorende berekeningsregels. De eerste versie van deze toepassing kwam in productie in december 2011, en laat toe een betaalbaar brutobedrag te leveren aan Tele, het huidige betaalprogramma. Ook werd een elektronische workflow ingevoerd voor alle manuele tussenkomsten. De volgende etappe, in 2012 uitgewerkt, maakt het mogelijk de brutobedragen die berekend waren op basis van de pensioenrechten om te zetten in een betaalbaar nettobedrag. De betalingsprocedure, de sociale en fiscale inhoudingen, de berekening van het saldo, de betalingstussenkomsten, het beheer van derden, de reserveringen en de betaalwijze zullen ook geïntegreerd worden in deze toepassing. Dynamo In 2011 had een interne tevredenheidsenquête uitgewezen dat het personeel meer flexibiliteit wenste in de organisatie van zijn werk. Het Dynamo-project werd opgestart in april 2012, en komt tegemoet aan deze wens door binnen de RVP een nieuwe werkcultuur in te voeren die evenzeer gebaseerd is op resultaten als op een grotere flexibiliteit op het gebied van de organisatie van het werk. Concreet bestaat de formule uit een luik telewerk, met een stopzetting van de registratie van de werktijd (prikklok), en een evaluatief luik met de invoering van de ontwikkelcirkels. In functie van de opdrachten en de specificiteit van elke pilootdienst, definiëren de kandidaattelewerkers met hun hiërarchie de kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen. Bij de lancering was het project beperkt tot zes pilootdiensten, gedurende een proefperiode 26 ~ Jaarverslag 2012

27 van zes maanden. In deze diensten werd de nieuwe werkwijze door 102 op 305 medewerkers aangenomen. Deze testfase werd afgesloten met een positieve evaluatie. Als gevolg zal deze formule geleidelijk uitgebreid worden tot de hele RVP in de loop van de jaren 2013 en Jaarverslag 2012 ~ 27

28 03 De RVP als dienstverlener 28 ~ Jaarverslag 2012

29 Jaarverslag 2012 ~ 29

30 Uitsplitsing van de redenen waarom iemand de groene lijn contacteerde 7 % 3 % 1 % 5 % 65 % Betalingen (algemeen) Toekenning (algemeen) 3 % Duplicaten fiscale fiches Overschrijvingen 16 % Inlichtingen over fiscale fiches Cumul werk/ sociale uitkeringen Andere Informeren en communiceren De RVP heeft vier gelijkwaardige communicatiekanalen uitgebouwd voor zijn twee voornaamste doelgroepen: de toekomstige gepensioneerden en de gepensioneerden. Zo kunnen deze kiezen hoe ze informatie willen inwinnen over hun toestand of pensioendossier: ~ ~ tijdens een persoonlijk gesprek met een RVP-expert; ~ ~ telefonisch; ~ ~ schriftelijk; ~ ~ via elektronische weg. Om de dienstverlening te verbeteren heeft de RVP in 2008 een systeem ingevoerd om de tevredenheid van de klanten permanent te meten. Aan de hand van een papieren enquête vraagt de RVP maandelijks naar de mening van gepensioneerden en toekomstige gepensioneerden die onlangs contact hebben gehad met de RVP via één van deze vier kanalen. Het is de bedoeling op die manier te beschikken over een permanente externe tevredenheidsbarometer. De resultaten van deze enquête worden onder elk medium weergegeven. Telefonisch Sinds 2004 stelt de RVP een gratis telefoonlijn ter beschikking van de burger. Zoals vermeld werd in het hoofdstuk projecten vervangt het nummer 1765 de drie 0800-nummers. Dat is makkelijker te onthouden dan de drie één per landstaal - vroegere nummers. Parallel met het 1765-nummer werden de 0800-nummers verder gebruikt tot einde Vanaf begin september vermelden we het 1765-nummer in de meeste communicatiemedia van de RVP. In 2012 werden oproepen ontvangen op de groene lijn van de RVP. Vroeger kon hij dat via de 0800, nu kan de burger de RVP contacteren door de 1765 te vormen, gevolgd door een 4-cijferige code die hij in het briefhoofd van het document vindt. De andere vragen worden behandeld door drie diensten, in functie van de aard van de oproep. Vragen over de loopbaan of een pensioenraming worden behandeld door de bevoegde dienst, andere vragen door het Contactcenter. Deze diensten kunnen elk dossiers consulteren en klaar en duidelijk antwoorden op de gestelde vragen. Om de burger die niet weet tot welke instelling hij zich moet wenden te helpen, heeft de RVP ook een eerstelijnscallcenter ingevoerd. In deze dienst hebben 20 medewerkers de taak de burger door te schakelen naar één van de drie pensioeninstellingen, naar gelang het onderwerp van zijn oproep. Tevredenheidsbarometer In 2012 verklaarden 82 % van de ondervraagden dat ze tevreden (7/10 of hoger) waren over de telefonische dienstverlening. 30 ~ Jaarverslag 2012

31 Aantal verzonden mailings in 2012 Vakantiegeld Cumuls (pensioenkadaster) Cumuls (pensioenkadaster) en verandering wegens voorheffing Verandering wegens voorheffing Verwarmingstoelage Totaal Geschreven communicatie Briefwisseling De RVP ontvangt een aanzienlijk aantal brieven en verbindt zich ertoe om te antwoorden op alle vragen om inlichtingen. Het contactcenter neemt deze vragen om inlichtingen voor zijn rekening. In 2012 werden schriftelijke vragen om inlichtingen beantwoord, en attesten en duplicaten verstuurd. Tevredenheidsbarometer In 2012 verklaarden 87,5 % van de ondervraagden dat ze (7/10 of hoger) tevreden waren over de briefwisseling. Gepersonaliseerde informatie over de wijziging van het uitbetaalde bedrag. Vanaf de eerst betaalbaarstelling brengt de RVP elke gepensioneerde persoonlijk op de hoogte van elke wijziging van het totale netto- of brutobedrag, tenzij het enkel om een indexaanpassing gaat. In 2012 heeft de RVP dergelijke brieven verstuurd. Bijzondere loopbaanoverzichten en jaarlijkse uittreksels Conform de ambities van het NoPaper-project heeft de RVP ervoor gekozen om geen papieren exemplaren te verzenden, maar het jaarlijkse loopbaanoverzicht van alle personen die in 2010 als werknemer (arbeider of bediende) werkten op MyPension te plaatsen. Hetzelfde principe geldt voor de bijzondere loopbaanoverzichten van de werknemers die in 2012 de leeftijd van 30, 35, 40, 45 of 50 jaar bereikten. Dat document is ook beschikbaar in het online MyPension-dossier van de betrokkene. Informatiebrochures De RVP stelt gratis gedrukte documentatie ter beschikking van het publiek. Deze publicaties kunnen zowel gedownload als besteld worden. Sinds 2006 publiceert de RVP de «Praktische gids voor de gepensioneerde», die elk jaar wordt herzien en bijgewerkt. Een Memento is ter beschikking sinds juli Dit handboek is bedoeld voor professionals die met gepensioneerden werken of actief zijn in de pensioensector. Deze brochure bevat een gedetailleerd overzicht van alle uitkeringen van de RVP, van de berekening tot de betaling, met inbegrip van de pensioenen in het buitenland, de vrijwillige bijdragen, het aanvullend pensioen, Jaarverslag 2012 ~ 31

32 Er is ook een brochure beschikbaar over de toegelaten beroepsactiviteit, om de gepensioneerden en hun echtgeno(o)t(e) duidelijk te informeren over de regels die ze in acht moeten nemen bij de uitoefening van een beroepsactiviteit met behoud van het pensioen. In 2011 heeft de RVP 10 folders gepubliceerd die ter beschikking staan in onze regionale kantoren en op de seniorenbeurzen waar de RVP aanwezig is. Elke folder geeft op praktische en bondige wijze een overzicht van de materie. Aantal verzonden brochures in 2012 Papier Gedownload TOTAAL Guide pratique du pensionné ~ Région de Bruxelles Capitale Pensioengids ~ Brussels Hoofdstedelijk Gewest Praktischer Ratgeber für Pensionierte ~ Deutschsprachige Gemeinschaft Pensioengids ~ Vlaams Gewest Guide du pensionné ~ Région Wallonne Jaarverslag Rapport annuel Werken en uw pensioen behouden Travailler et conserver votre pension Memento NL Mémento FR Abriss TOTAAL ~ Jaarverslag 2012

33 Aantal bezoekers Procentueel (%) Gewestelijke kantoren ,18 Onthaal Zuidertoren ,90 Face-to-face Zitdagen / Pensioenpunten ,92 Persoonlijk onthaal Voor het face-to-facecontact met de burger beschikte de RVP al over 13 gewestelijke kantoren en een tweetalig onthaal in de Zuidertoren. TOTAAL ,00 Om de band met de burger verder aan te halen, besloot de RVP zitdagen te organiseren in bijna één Belgische gemeente op twee. Alle zitdagen voldoen aan de criteria op het vlak van comfort, vertrouwelijkheid, en toegankelijkheid voor personen met een beperkte mobiliteit. Dankzij investeringen op het gebied van bureautica en ICT functioneren de zitdagen nu even efficiënt als het onthaal in een gewestelijk kantoor. In 2009 werd deze service aangevuld met de Pensioenpunten, waarvan er nu al 21 bestaan, en waar de drie instellingen gemeenschappelijk zitdagen organiseren. Verdeling van het aantal bezoeken in functie van de ontmoetingsplaats 21,92 % 26,90 % 51,18 % Gewestelijke kantoren Onthaal Zuidertoren Zitdagen / Pensioenpunten In 2012 heeft de RVP bezoekers ontvangen. Tevredenheidsbarometer In 2012 verklaarden 88,8 % van de ondervraagden dat ze tevreden (7/10 of hoger) waren over het onthaal. Jaarverslag 2012 ~ 33

34 Beurzen actieve senioren In samenwerking met het RSVZ en de PDOS neemt de RVP deel aan beurzen voor actieve senioren. Om de dienstverlening te optimaliseren, delen de drie grootste pensioeninstellingen een gemeenschappelijke stand. Dit vergemakkelijkt de zaken voor de burgers met een beroepsloopbaan in verschillende regelingen. In 2012 was de RVP aanwezig op de Zenith-beurs in Brussel, op Actief 50 in Genk, en op de Papi On-beurs in Luik. Het gedeelte van de gemeenschappelijke stand dat voorbehouden was voor de RVP kreeg bezoekers over de vloer, over alle beurzen heen. ~ ~ Papi on in Luik (van 23 tot en met 25 maart): 292 ~ ~ Actief 50 in Genk (van 12 tot en met 14 oktober): 505 ~ ~ Zenith in Brussel (van 21 tot en met 25 november): 712 Website De interface werd in 2010 herzien om de ergonomie en de gebruiksvriendelijkheid te verbeteren. Naast informatie over de pensioenen, kunnen er ook standaardformulieren worden gedownload en kan de wetgeving worden geraadpleegd. De plaatsen en uren van de zitdagen en de contactgegevens worden ook vermeld. In 2012 heeft de website bezoekers ontvangen die pagina s geconsulteerd hebben, of gemiddeld 9,1 pagina s per bezoeker. Anderzijds hebben zich bezoekers gemeld op MyPension om hun pensioendossier in te kijken. De toekomstige gepensioneerden raadplegen het meest het internet. De hoge score van het deel Over de RVP is te verklaren door het feit dat zich daar informatie bevindt die dezelfde is voor de drie doelgroepen (formulieren, publicaties, contacten, uren van de permanenties, etc.). Tevredenheidsbarometer In 2012 verklaarden 80,9 % van de ondervraagden dat ze tevreden (7/10 of hoger) waren over de website. 34 ~ Jaarverslag 2012

35 Verdeling van de bezoekers op de RVP-website in functie van de rubrieken 29 % 19 % 18 % 19 % 15 % Toekomstige gepensioneerde Over de RVP MyPension Gepensioneerde Professional Jaarverslag 2012 ~ 35

36 Evolutie van de pensioenramingen op aanvraag ~ Jaarverslag 2012 Toekenning een proactief dossierbeheer De Rijksdienst voor Pensioenen beslist over de toekenning van de rust- en overlevingspensioenen voor werknemers en de Inkomensgarantie voor ouderen (IGO). Deze opdracht omvat alle activiteiten in verband met het onderzoek en de toekenning van de rechten opgebouwd in het repartitiestelsel (rusten overlevingspensioenen, met inbegrip van het vakantiegeld en de verwarmingstoelage) én de rechten die in het verleden werden opgebouwd in het wettelijk kapitalisatiestelsel (ouderdoms- en weduwenrenten). Om deze activiteit te optimaliseren heeft de Rijksdienst een proactief en geautomatiseerd beheer van de pensioendossiers uitgebouwd. Een proactief dossier beheer Om de termijn voor de berekening van het pensioenbedrag en/of het bedrag van de IGO te verkorten, legt de RVP een predossier aan voor iedereen die de leeftijd van 55 jaar bereikt. Doordat de pensioenhervorming nog niet afgerond was, heeft de RVP in 2012 geen automatische pensioenramingen gestuurd aan wie in werd. Wie er uitdrukkelijk om vroeg kreeg daarentegen wel een manuele raming: in 2012 verstuurde de RVP ramingen op aanvraag. De RVP ontvangt alle aanvragen voor een raming van de pensioenrechten voor de drie sectoren (werknemers, zelfstandigen en overheidssector) en maakt, indien nodig, de aanvragen over aan de twee andere sectoren. Hij maakt ook een raming van het pensioen van de werknemers en stuurt die raming aan de betrokkene. Zo nodig deelt hij de ramingen mee van de andere sectoren, na de eventuele toepassing van de cumulatieregels. Automatisering van de pensioenberekening De RVP automatiseert de verwerking van de gegevens van de individuele pensioenrekening (loopbaancodes, lonen, gepresteerde en gelijkgestelde dagen) waar mogelijk. Op basis van een rangschikking van de loopbaancodes werden er berekeningsregels opgesteld om de lonen en het aantal gepresteerde en gelijkgestelde dagen automatisch te bepalen.

37 Beslissingen genomen in het kader van de dossierafhandeling in 2012 Rustpensioen Overlevingspensioen IGO (+ gewaarborgd inkomen) TOTAAL Aantal beslissingen genomen door het Bureau van Internationale Overeenkomsten (BIO) in 2012: TOTAAL BCI (Franstalig) BIO (Nederlandstalig) TOTAAL Hierdoor worden menselijke tussenkomsten beperkt, en dossiers sneller behandeld en wordt de wetgeving op een eenvormige manier toegepast voor alle gelijkaardige gevallen. Door deze aanpak kunnen de doelstellingen inzake de termijnen voor het afleveren van een pensioenraming en het onderzoek van de pensioendossiers worden bereikt. Gewestelijke kantoren In het kader van de decentralisatie van de diensten zijn de gewestelijke kantoren van de RVP belast met het onderzoek van de aanvragen voor een werknemerspensioen, binnen de interne regeling, en met het onderzoek van de aanvragen voor de toekenning van de IGO die onder hun territoriale bevoegdheid vallen. Bureau van Internationale Overeenkomsten (BIO) Het Bureau van Internationale Overeenkomsten (BIO) heeft de exclusieve bevoegdheid om pensioenaanvragen af te handelen die worden ingediend door personen die in het buitenland wonen. Anderzijds is het BIO, in het kader van de toepassing van de internationale overeenkomsten inzake sociale zekerheid en de Verordeningen (EEG) nr. 1408/71 en 574/72 belast met het onderzoek en het nemen van definitieve beslissingen met betrekking tot de pensioenaanvragen van personen die in België wonen. Ze moeten tevens de Rijksdienst vertegenwoordigen voor de arbeidsrechtbanken. Jaarverslag 2012 ~ 37

38 38 ~ Jaarverslag 2012 Betaling De Rijksdienst voor Pensioenen staat in voor de regelmatige betaling van de rust- en overlevingspensioenen in de stelsels voor werknemers en zelfstandigen. Hij neemt ook de storting van de IGO en van andere bijzondere uitkeringen op zich. Deze opdracht houdt in: alle activiteiten die voorafgaan aan de betaalbaarstelling, de inning van de wettelijke inhoudingen (gezondheidszorgen, inhouding van de solidariteitsbijdrage, fiscale voorafbetaling) en de behandeling van elke gebeurtenis of elke informatie die het bedrag van de uitkering of de betaalvoorwaarden zou kunnen beïnvloeden. Vóór de betaalbaarstelling controleert de RVP onder andere of de eigen beslissingen overeenkomen met en verenigbaar zijn met de beoordeling van de andere instellingen (het RSVZ, de PDOS, de dienst voor Tegemoetkomingen aan Mindervaliden van de FOD Sociale Zekerheid en andere Belgische en buitenlandse instellingen). Daartoe gebruikt de Rijksdienst onder meer de gegevens van het Pensioenkadaster. Op 1 januari 2012 bevatte het bestand van de maandelijkse betalingen pensioengerechtigden. Het totale maandelijkse bedrag van alle uitkeringen die de RVP aan die gerechtigden heeft uitbetaald in januari 2012 bedroeg ,74. Om veiligheidsredenen, en omdat het aantal gepensioneerden steeds toeneemt worden de pensioenen bij voorkeur uitbetaald via overschrijving op een bankrekening van de gerechtigde. Om diezelfde redenen dringt de Rijksdienst er van bij de aanvang van het onderzoek van het pensioendossier bij de (toekomstige) pensioengerechtigde op aan, te kiezen voor de uitbetaling op een bankrekening. Er zijn nog enkele redenen waarom (toekomstige) gepensioneerden steeds meer voor de uitbetaling per overschrijving kiezen: ~ ~ de huidige generatie werknemers is het gewoon het loon gestort te krijgen en rekeningen via overschrijving te betalen; ~ ~ in tegenstelling tot de postassignatie wordt de overschrijving ook gestort wanneer de betrokkene met vakantie is, gehospitaliseerd moet worden, enzovoort. Einde 2012 werden 96,41 % van onze betalingen per overschrijving uitgevoerd in de SEPA-zone. Zorgen voor een snelle betaling Zowel de toekenningsdiensten van de RVP als deze van het Rijksinstituut voor Sociale verzekeringen der zelfstandigen (RSVZ) maken grotendeels gebruik van elektronische betalingsopdrachten (tussen de toekenningsdiensten en de betaaldiensten). Door de papieren betalingsopdrachten tot het strikte minimum te beperken, gebeurt de eerste uitbetaling van het pensioen veel sneller. Zorgen voor een juiste betaling Sinds 2005 heeft de RVP een aantal taken op het gebied van het beheer van het Pensioenkadaster overgenomen van het Rijksinstituut voor Ziekteen Invaliditeitsverzekering (RIZIV). Daardoor is de RVP niet enkel het enige contactpunt voor de inhoudingen Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

39 en de inhoudingen van de solidariteitsbijdrage op het pensioen, maar kan hij ook de inhoudingen op het pensioen sneller en correcter te berekenen. Bovendien is een snellere regularisatie nu ook mogelijk wanneer het pensioen wordt uitbetaald door verschillende instellingen. Elektronische attesten De RVP maakt het gemakkelijker om afgeleide sociale rechten of belastingverminderingen automatisch te verkrijgen. Waar de verschillende instanties voorheen aan de burger vroegen zelf een door de RVP afgeleverd attest te bezorgen staan deze attesten nu ter beschikking via de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Nu kunnen die verschillende instanties deze attesten automatisch registreren in de vorm van een informatiestroom. In samenwerking met de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (KSZ) stelt de RVP de informatie ter beschikking die noodzakelijk is voor het bekomen (automatisch of op aanvraag) van afgeleide sociale rechten die op federaal, communautair, gewestelijk of gemeentelijk niveau worden toegekend. De bevoegde instanties kunnen die attesten voortaan elektronisch opvragen bij de KSZ. Daardoor is het gemakkelijker om afgeleide pensioen- sociale rechten of belastingverminderingen automatisch te verkrijgen. In samenwerking met de Federale Overheidsdienst Economie stuurt de RVP sinds 2011 sociale attesten ook via elektronische weg rechtstreeks aan de energieleverancier die vervolgens het sociaal tarief toepast. Daarom wordt vanaf 2012 de papieren versie niet langer automatisch toegezonden. Sinds 2012 heeft de RVP geen enkel papieren attest verzonden. Jaarverslag 2012 ~ 39

40 Kennisgevingen van een schuld ~ overzicht Aantal kennisgevingen van een schuld in 2012 Bedrag van de kennisgevingen van een schuld Aantal sancties ,73 1 Invorderingen Er kunnen ten onrechte uitkeringen zijn betaald omdat de pensioengerechtigden sommige verplichtingen niet hebben nageleefd (bijvoorbeeld een beroepsactiviteit waarvan het inkomen het toegelaten maximumbedrag overschrijdt of de niet-toegelaten cumulatie met andere sociale zekerheidsuitkeringen). De procedure voor de terugvordering van de bedragen die ten onrechte werden uitbetaald aan de gepensioneerden wordt geregeld door de wet die een aantal formaliteiten oplegt, onder andere: ~ ~ een gemotiveerde kennisgeving van de schuld; ~ ~ verplichte vermelding van de mogelijkheid om in beroep te gaan; ~ ~ mogelijkheid om een verzoek om kwijtschelding van de schuld in te dienen; ~ ~ vrijwillige terugbetaling of via maandelijkse inhoudingen van maximum 10 % van het pensioen. Strijd tegen sociale fraude De RVP zorgt voor een correcte aanwending van de financiële middelen die hem ter beschikking worden gesteld. Hij doet zijn best om onterechte betalingen te vermijden door zoveel mogelijk gebruik te maken van het datamatching-principe op basis van verschillende gegevensstromen van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Dat laat toe niet enkel preventieve, maar ook efficiëntere controles uit te voeren. Het project Argos, het systeem voor de controle van de beroepsactiviteit, werd uitgebreid met een proactieve controle. Deze proactieve controle houdt in dat er een driemaandelijkse controle plaatsvindt voor het lopende jaar op basis van het loopbaanoverzicht. Het nieuwe controlesysteem laat toe de gepensioneerde permanent op te volgen en onmiddellijk in te grijpen van zodra de inkomensgrenzen overschreden worden.. De Rijksdienst zendt met willekeurige tussenpozen een verblijfsbewijs aan alle personen die een gewaarborgd inkomen voor bejaarden, een Inkomensgarantie voor ouderen of een uitkering als mindervalide genieten, en die betaald worden per overschrijving, om er zeker van te zijn dat de wettelijke voorwaarde betreffende woonplaats wordt nageleefd. Om zich van de gegrondheid van de uitgevoerde betalingen te verzekeren, zendt de RVP eenmaal per jaar een levensbewijs aan de personen die in het buitenland wonen. De gepensioneerde vult dit formulier in, laat het valideren door de plaatselijke overheid, en stuurt het terug. De RVP gaat dan na of er geen wijzigingen zijn die de betalingen beïnvloeden. In 2012 werden levensbewijzen verzonden. Zonder geldig bewijs wordt de uitbetaling van het pensioen geschrapt. 40 ~ Jaarverslag 2012

41 CRID Creatie bisnummers Toekennen van een indentificatienummer aan personen zonder gewoon Nationaal nummer. Ondersteunende diensten De volgende diensten bieden ondersteuning aan de toekennings- en betaaldiensten om hun werking te vergemakkelijken en te verbeteren. Departement Managementondersteuning (omvat interne audit) Het departement Managementondersteuning rapporteert rechtstreeks aan de Administrateurgeneraal en oefent zijn functie in alle onafhankelijkheid en objectiviteit uit. In 2012 was de Dienst Interne Audit van de RVP vooral actief op twee gebieden: de identificatie van risico s en de invoering van interne controlemaatregelen binnen de instelling. De dienst stelde verschillende auditrapporten op om de risico s te identificeren in de diverse procedures die inherent zijn aan de activiteit van het organisme. Daarbij concentreerde de dienst zich op de volgende procedures: ~ ~ Raming pensioenrechten. ~ ~ De afhandeling van een E-dossier in het kader van het onderzoek en de berekening van de pensioenrechten, en meer specifiek: - de opening van de dossiers en de signaletische wijzigingen; - de kennisgevingen in het kader van de internationale overeenkomsten; - op het gebied van de informatietechnologie: de vastlegging van operationele doelstellingen en van initiatieven op dit domein (Service Level Agreements) met het oog op de concretisering ervan, de adequaatheid van de informatieprocessen en van de database beheerssystemen met betrekking tot de realisatie van de operationele objectieven. ~ ~ De uitvoering van de betaling, onder meer de problematiek van de verblijfsbewijzen, vereist voor de betaling van sommige uitkeringen, en de formulering van de bankrekeningen. ~ ~ Sortering en identificatie van poststukken. ~ ~ IT Management en Support. CRID De dienst Creatie van de dossiers en identificatie, kortweg CRID, past eventuele fouten aan die optreden bij de elektronische transfer en behandeling van de dossiers. De dienst controleert permanent de correctheid van de identificatiegegevens die zich in de verschillende databanken van de Rijksdienst voor Pensioenen bevinden en wijzigt die of vult die aan indien nodig. Daarnaast integreert hij ook de pensioendossiers in het netwerk van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Jaarverslag 2012 ~ 41

42 Betwiste zaken Inleidende verzoekschriften 296 Vonnissen Arbeidsrechtbanken 340 Verzoekschriften in hoger beroep 36 Arresten Arbeidshoven 68 Arresten Hof van cassatie 2 Arresten grondwettelijk hof 0 Arresten Hof van Justitie EU 0 Betwiste zaken In 2012 heeft de dienst Betwiste zaken 296 verzoekschriften, ingediend bij Arbeidsrechtbanken tegen administratieve beslissingen ter kennis gebracht door de diensten van de Rijksdienst voor Pensioenen, in ontvangst genomen. De centrale diensten hebben 112 verzoekschriften onderzocht, de gewestelijke kantoren 142 en de betaaldiensten 42. Ambtenaren, afgevaardigd door de Administrateur-generaal, hebben de Rijksdienst voor Pensioenen vertegenwoordigd in de vastgelegde terechtzittingen en de Arbeidsrechtbanken hebben 340 vonnissen geveld en ter kennis gebracht, waarvan 21 gegronde vonnissen tot nietigverklaring of wijziging van de genomen administratieve beslissing. De RVP heeft 8 verzoekschriften in hoger beroep ingediend voor de Arbeidshoven en de sociaal verzekerden 28. De Arbeidshoven hebben 68 arresten geveld en ter kennis gebracht, waarvan 7 gegronde arresten tot nietigverklaring of wijziging van de oorspronkelijke administratieve beslissing. Nadat een voorziening aanhangig was gemaakt, heeft het Hof van cassatie 2 arresten uitgesproken over een rechtsvraag inzake een pensioen ten laste van de werknemersregeling. Het grondwettelijk Hof en het Hof van Justitie EU hebben geen arrest uitgesproken inzake een pensioen ten laste van de werknemersregeling en van de IGO. De dienst Betwiste zaken heeft ook ingestaan voor de follow-up van de procedures op het vlak van sancties voor werkgevers, vereffeningen en faillissementen, gerechtelijke reorganisaties, dagvaardingen van werkgevers bij ontstentenis van betaling van inhoudingen en bijzondere bijdragen op brugpensioenen, beslagen, hypothecaire leningen, solidariteitsbijdragen, sommige burgerlijke en strafrechtelijke procedures alsook procedures voor de Raad van State. De dienst heeft ook de verwijlintresten, verschuldigd krachtens het «Handvest van de sociaal verzekerde» berekend en betaald. De dienst beheert de procedures tot terugvordering van onverschuldigde bedragen ten laste van personen die al dan niet titularis zijn van uitkeringen betaald door de Rijksdienst, 495 aanhangige zaken, waarvan uiteindelijk 90% van de sociale uitkeringen die onterecht in België waren betaald konden worden teruggevorderd en 35% in het buitenland. 42 ~ Jaarverslag 2012

43 Jaarverslag 2012 ~ 43

44 04 De interne werking van de RVP 44 ~ Jaarverslag 2012

45 Emas Tijdens de Klimaatconferentie te Kopenhagen heeft België zich er samen met de andere lidstaten toe verbonden de uitstoot van CO2 tegen 2020 met 20 % te verminderen. Om bij te dragen tot deze ambitieuze doelstellingen, heeft de RVP vanaf 1 januari 2010 gekozen voor groene stroom. Met een totaal verbruik van 10 miljoen kilowattuur (kwh) voor gebouwen bespaart de RVP zo ton CO2 per jaar volgens de meest voorzichtige schattingen, of meer dan de helft van de directe uitstoot. In 2008 kreeg een EMAS-certificaat voor de Zuidertoren. Dit certificaat garandeert dat de RVP alles in het werk stelt om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen en eist ook een doorlopende opvolging. Na de hernieuwing van dit certificaat in 2011, volgde een opvolgaudit in Een vergelijkbare benadering werd toegepast voor de regionale kantoren. De kantoren van Gent, Brugge, Liège, Arlon, Malmedy, Charleroi, Kortrijk en Mouscron kregen al een positief advies. Voor Antwerpen, Hasselt, Mons, Namur et Turnhout is een audit voorzien in De RVP laat het daar niet bij en denkt ook in zijn dagelijkse werking aan het milieu. In elk lastenboek eist een clausule dat de aangekochte producten, zoals de reinigingsmiddelen, een beperkte impact hebben op het milieu. Door de digitalisering van de dossiers wordt ook de papierberg verkleind. Het project NoPaper, elders in dit jaarverslag voorgesteld, maakt ook deel uit van de inspanning het papierverbruik te reduceren. En door de overgang op groene energie respecteren de motoren van de digitalisering, de pc s en de servers van de RVP, ook meer het milieu. In 2012 werd ook een studie gestart om de Zuidertoren te integreren in WINCITY, het project dat moet nagaan of het mogelijk is miniwindmolens te plaatsen op de federale gebouwen. Op het gebied van energiebesparing heeft de RVP het volgende verwezenlijkt: ~ ~ automatische programmatie van de HVACinstallatie (verwarming, ventilatie en airco), de warmtepomp, de warmtekrachtkoppeling en de ketels; ~ ~ free chilling: wanneer de weersomstandigheden het toelaten in plaats van de koelgroepen, het water in de vijvers gebruiken om het gebouw te koelen. Jaarverslag 2012 ~ 45

46 Evolutie van het stroomverbruik Groene energie Grijze energie Warmtekracht- koppeling Evolutie van het mazoutverbruik ~ Jaarverslag 2012

47 REG.NO. BE-BXL Jaarverslag 2012 ~ 47

48 Het departement Personeel en Organisatie Het departement Personeel en Organisatie heeft een ondersteunende functie. Het moet ervoor zorgen dat de Rijksdienst voor Pensioenen permanent beschikt over voldoende medewerkers die de nodige competenties en motivatie bezitten om hun huidige en toekomstige functies efficiënt in te vullen. ~ ~ 4 mandaathouders (0,19 %); ~ ~ statutaire personeelsleden (78,72 %); ~ ~ 351 contractuele personeelsleden (16,46 %); ~ ~ 99 medewerkers van de SMALS (4,64 %). 238 medewerkers van niveau A (11,16 %), 190 van niveau B (8,95 %), van niveau C (66,48 %) en 286 van niveau D (13,41). De RVP is de werkgever van 876 mannen en vrouwen, hetzij 41,07 % mannen en 58,93 % vrouwen. Leeftijdscategorieën Een meerderheid van onze medewerkers (972 medewerkers of 45,57 %) is tussen de 54 en de 59. ¾ van ons personeel (75,78 %) is ouder dan 40. De leeftijdspiramide ziet er als volgt uit: Dit veronderstelt een correcte inschatting van de personeelsbehoeften, het aantrekken en ontwikkelen van de nodige competenties, het scheppen van een stimulerende werkomgeving, de ontwikkeling van een kwaliteitsvol lijnmanagement, een kwalitatieve dienstverlening, een gezond sociaal overleg en een proactief intern communicatiebeleid. Het personeel van de RVP in enkele cijfers Statuut, geslacht en niveau Op 31 december 2012 telde de RVP personeelsleden, waaronder: Leeftijdspiramide Mannen Vrouwen 48 ~ Jaarverslag 2012

49 Personeelsbezetting volgens het statuut 5 % Personeelsbewegingen 48 nieuwe personeelsleden hebben onze rangen vervoegd in De RVP noteerde ook 186 interne personeelswijzigingen: ~ ~ 88 veranderingen van dienst; ~ ~ 4 mutaties naar of tussen regionale kantoren; ~ ~ 11 bevorderingen naar niveau A; ~ ~ 2 bevorderingen naar niveau B; ~ ~ 8 bevorderingen naar niveau C; ~ ~ 73 toekenningen van een hogere functie. Uitstroom 103 personeelsleden hebben de RVP verlaten om de volgende redenen: Uitstroom 2012 Pensioenen Pensioenen Medex* Ontslagen Overlijdens TOTAAL 16 % 79 % Personeelsbezetting volgens het niveau 13,41 % 11,16 % 8,95% 66,48 % Totaal statutaire personeelsleden 351 contractuele personeelsleden 99 medewerkers van de SMALS Niveau A Niveau B Niveau C Niveau D *omwille van gezondheidsredenen Jaarverslag 2012 ~ 49

50 Opleiding In 2012 werden dagen opleiding gevolgd door het personeel (Smals niet inbegrepen), gemiddeld vier hele dagen per agent (1 771,15 VTE). Telewerk Door de impact op het woon-werkverkeer kan het ook een positief neveneffect hebben op de mobiliteitsproblematiek en dus in het kader van de duurzame ontwikkeling van de overheid worden ingeschreven. In 2012 deden 181 personeelsleden telewerk. Telewerk is een belangrijk instrument dat medewerkers toelaat flexibeler met hun werktijd en werkomstandigheden om te gaan en het stimuleert administraties om meer resultaatgericht te werken. 50 ~ Jaarverslag 2012

51 Jaarverslag 2012 ~ 51

52 De RVP in cijfers Overzicht van het budgettair en boekhoudkundig jaar 2012 Hieronder vindt u een overzichtstabel met de evolutie van de ontvangsten en uitgaven in het stelsel van de werknemers in duizend EUR 2012 BIJDRAGEN Conventioneel brugpensioen en invaliditeitsvergoeding Verplicht stelsel Facultatief stelsel STAATSTOELAGEN FOD Sociale Zekerheid - Eupen Malmedy FOD Sociale Zekerheid - Statuut van Nationale Erkentelijkheid TOEGEWEZEN ONTVANGSTEN Van de werkgever per bruggepensioneerde Solidariteitsbijdrage op kapitalen EXTERNE OVERDRACHTEN FOD Werkgelegenheid en Arbeid Bijzonder brugpensioen voor oudere werklozen R.S.Z. Globaal Beheer R.I.Z.I.V. Overdracht Pensioenfonds 2de pijler OPBRENGSTEN VAN BELEGGINGEN Roerende Onroerende DIVERSE Subtotaal TOTAAL LOPENDE ONTVANGSTEN ~ Jaarverslag 2012

53 in duizend EUR LOPENDE UITGAVEN PRESTATIES Pensioenen Algemene stelsel Vergoeding bijzonder brugpensioen voor oudere werklozen Overlevingspensioen Vakantiegeld Verwarmingstoelage Welvaartsbonus Solidariteitsbijdrage Renten Zuivere renten - Indexeringslasten - Tussenkomst van de Staat Renten en bijslag Vrije verzekerden BETALINGSKOSTEN WERKINGSKOSTEN Van de instelling Beheerbegroting Opdrachten begroting Tussenkomst in kosten van derden EXTERNE OVERDRACHTEN Overdrachten naar derden (Pensioenfonds) Pensioendienst voor Overheidssector Wet van Steden en Gemeenten Wet van Openbare instellingen Wet van Gemeenschappen en Gewesten Wet van Europees Gemeenschappen Wet van DIVERSE Forfaitaire vergoeding Van de werkgever per bruggepensioneerde Inhouding 3,55 % art 178 programmawet van Subtotaal TOTAAL LOPENDE UITGAVEN TE FINANCIEREN SALDO SALDO LOPENDE VERRICHTINGEN Jaarverslag 2012 ~ 53

54 Overzicht van het budgettair en boekhoudkundig jaar vervolg KAPITAALONTVANGSTEN BUITEN BELEGGINGEN EN BEHEERSBEGROTING 2010 in duizend EUR Terugbetaalde leningen en voorschotten Waarborgen en borgtochten TOTAAL KAPITAALONTVANGSTEN KAPITAALUITGAVEN BUITEN BELEGGINGEN EN BEHEERSBEGROTING Aflossingen van leningen Leningen en voorschotten toegestaan Waarborgen en borgtochten TOTAAL KAPITAALUITGAVEN SALDO KAPITAALSVERRICHTINGEN BEGROTINGSSALDO ~ Jaarverslag 2012

55 Toelichting bij de ontvangsten Met ontvangsten bedoelt men alle inkomsten van de RVP. Deze zijn afkomstig van verschillende bronnen: de bijdragen, de toegewezen ontvangsten, de transfers, de opbrengsten van beleggingen en diverse andere inkomsten. In de bijdragen onderscheidt men de eigen bijdragen en de overgedragen bijdragen. De eigen bijdragen omvatten: ~ ~ De invaliditeitsuitkeringen: in het kader van het KB 33 van 30 maart 1982 wordt 3,5% afgehouden van de invaliditeitsuitkeringen. ~ ~ De verplichte bijdragen die geïnd worden in het kader van het KB van 3 november 1969 met betrekking tot het vliegend personeel van de burgerlijke luchtvaart gewijzigd door het K.B. van houdende de uitvoering van de artikelen 116, alinea 2 en 119 van de wet van 28 december 2011 houdende verschillende bepalingen inzake het pensioen van het vliegend personeel en het KB van 27 juli 1971 met betrekking tot de beroepsjournalisten. Voor beroepsjournalisten geldt dat de werkgever 2% en de journalist 1 % van het loon waarmee rekening gehouden wordt voor de berekening van de verplichte bijdragen in het kader van de rustpensioenen voor werknemers, aan de RVP moet storten. ~ ~ De facultatieve bijdragen, met name de regularisaties voor de studiejaren bedoeld in artikel 7 van het KB van 21 december 1967 en de bijdragen die in toepassing van artikel 3bis van hetzelfde KB gestort worden voor het NAVO-personeel evenals de vrijwillige bijdragen van piloten van de burgerluchtvaart die in landen vliegen waar er geen verdrag bestaat op het vlak van de pensioenen. In de rubriek staatsbijdrage worden de renten van Eupen-Malmedy, en het statuut van nationale erkentelijkheid vermeld. Tot stand gebrachte ontvangsten, betekent: ~ ~ De solidariteitsbijdragen op de kapitalen. Deze zijn verschuldigd in het kader van het KB van en de artikels 15,6 en 49 van de wet van 26 juli 1996 met betrekking tot de modernisering van de maatschappelijke zekerheid en de leefbaarheid van de wettelijke pensioensystemen, en van de artikels 2, 1 en 3, 4 en 2 van de wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de budgettaire voorwaarden tot deelname van België aan de Europese Economische en Monetaire Unie. In de rubriek externe overdrachten moet men onderscheid maken: ~ ~ Het bijzonder brugpensioen van oudere werklozen. Het gaat hier om de bijdragen van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in het kader van artikel 5 van het KB van 27 december De programmawet van 30 december 1988 beperkt deze bijdrage tot 20 % van de uitkering. ~ ~ De gestorte bedragen door de RSZ die de financiering van het algemeen beheer garanderen van een aantal instellingen, waaronder de Rijksdienst voor Pensioenen - elke instelling die deel uitmaakt van het algemeen beheer krijgt Jaarverslag 2012 ~ 55

56 van de RSZ het nodige geld op basis van een maandelijkse thesaurie tabel. In de rubriek Opbrengsten en beleggingen maakt men het onderscheid tussen roerende en onroerende goederen. ~ ~ Roerende goederen: het gaat om de interesten op het werkkapitaal van en op de fondsen die het RIZIV heeft overgedragen in het kader van artikel 55 van de programmawet van 20 juli ~ ~ Onroerend goed: het betreft hier huurinkomsten van gebouwen. Toelichting bij de uitgaven De belangrijkste post in deze rubriek betreft de prestaties, met andere woorden de betaling van de pensioenen en de renten. Andere uitgaven zijn de betalingskosten, de administratiekosten, de transfers, de interesten op leninglasten en de inhouding van 3,55% overeenkomstig de programmawet van 9 juli Met Prestaties bedoelt men de betalingen van de rustpensioenen, de overlevingspensioenen, het vakantiegeld en de verwarmingstoelage en renten. Onder Renten verstaat men de betaling van renten en kapitalen met een ingangsdatum vanaf 1994, de renten van Eupen Malmédy en de rentebedragen van geïndexeerde en niet geïndexeerde ouderdoms- en weduwenrenten en kapitalen. De Betalingskosten zijn normaal ten laste van de gepensioneerden, maar de RVP neemt die op zich. Zij worden gespreid over het stelsel van werknemers, zelfstandigen en mindervaliden volgens een verdeelsleutel die op 1 januari van het betrokken boekjaar bepaald wordt door de dienst Statistieken / Actuariaat, overeenkomstig de beslissing van 23 april 1975 van het Beheerscomité van de toenmalige Rijkskas voor Rust- en Overlevingspensioenen. Met Administratiekosten bedoelt men het deel van de werkingskosten dat ten laste gelegd wordt van het globaal beheer. In deze werkingskosten wordt er een onderscheid gemaakt tussen de beheersbegroting en de opdrachtenbegroting, overeenkomstig het KB van 3 april De werkingskosten 56 ~ Jaarverslag 2012

57 maken deel uit van de beheersbegroting en worden opgesplitst in Lopende uitgaven en (roerende) Investeringen. Het bedrag dat vermeld wordt naast Diensten voor derden heeft betrekking op de kosten voor de opvolging van de individuele pensioenrekening door de vzw SIGeDIS. De externe transfers omvatten: ~ ~ De wet van 5 augustus 1968 tot vaststelling van een zeker verband tussen de pensioenstelsels van de openbare sector en die van de privésector worden de persoonlijke en patronale bijdragen die in het werknemerstelsel gestort werden, overgeheveld naar de overheidsdiensten op gemeentelijk, regionaal en federaal vlak. ~ ~ De Wet van 10 februari 2003 regelt de overdracht van de pensioenrechten tussen Belgische en buitenlandse pensioeninstellingen. Jaarverslag 2012 ~ 57

58 De organisatie van de RVP Het Beheerscomité De Rijksdienst voor Pensioenen wordt beheerd door een Beheerscomité dat samengesteld is uit een voorzitter en een gelijk aantal vertegenwoordigers van de werkgevers en de werknemers. De Koning benoemt de voorzitter van het Beheerscomité. Het is eveneens de Koning die de leden van het Beheerscomité benoemt op basis van lijsten die voorgedragen worden door de werkgevers- en werknemersorganisaties. Het dagelijks beheer wordt uitgeoefend door de Administrateurgeneraal, maar het Beheerscomité kan hem andere bevoegdheden overdragen. Het Beheerscomité vergadert in principe éénmaal per maand en is verantwoordelijk voor de algemene werking van de RVP. De samenstelling van het Beheerscomité zag er in 2012 als volgt uit: 58 ~ Jaarverslag 2012

59 VOORZITTER Michel Nollet Vertegenwoordigers van de representatieve werkgeversorganisaties Effectief Bernadette Adnet (Ondervoorzitster) Dominique Coulon Serge Demarrée Yves Jacobs Hervé Noël Caroline Deiteren Lieve Vanlierde Plaatsvervanger Koen Cabooter Koen Laenens Catherine Vermeersch Vertegenwoordigers van de representatieve werknemersorganisaties Effectief Alfons De Potter Jef Maes Marie-Hélène Ska (Ondervoorzitster) Sabine Slegers Daniel Van Daele Celien Vanmoerkerke Ferre Wyckmans Plaatsvervanger Paul Palsterman Hugo Van Lancker Anne Panneels REGERINGSCOMMISSARIS Machteld Ory REGERINGSCOMMISSARIS van begroting Guido Debie Jaarverslag 2012 ~ 59

60 De Raad voor uitbetaling der voordelen De Raad werd opgericht in 1987, na de fusie tussen de Rijksdienst voor werknemerspensioenen en de Rijkskas voor rust- en overlevingspensioenen. Deze Raad komt eenmaal per maand samen en is bevoegd om te beslissen over de eventuele kwijtschelding van terugvordering van alle door de Rijksdienst voor Pensioenen ten onrechte betaalde bedragen alsook over de eventuele sancties die getroffen worden ten opzichte van gepensioneerden die hun beroepsactiviteit niet of laattijdig aangeven. Bovendien geeft de Raad advies over de verdeling over de verschillende stelsels van de werkings- en de betalingskosten. De Raad bestaat uit een onafhankelijke voorzitter, zes leden die het Beheerscomité van de Rijksdienst voor Pensioenen vertegenwoordigen (waarvan drie van de werkgevers- en drie van de werknemersorganisaties), zes leden die de Beheerraad van het Rijksinstituut voor sociale verzekeringen der zelfstandigen vertegenwoordigen en twee regeringscommissarissen die respectievelijk de Minister van Pensioenen en de Minister van Begroting vertegenwoordigen. Het regionale netwerk De hoofdzetel van de RVP bevindt zich in Brussel. Daarnaast zijn er 15 gewestelijke kantoren die de RVP dichter bij de burger brengen. Zij hebben niet alleen een belangrijke onthaalfunctie, maar onderzoeken ook de aanvragen voor de werknemerspensioenen en de inkomensgarantie voor ouderen uit hun regio en vertegenwoordigen de RVP bij de arbeidsrechtbanken. In bijlage vindt u de adressen van de gewestelijke kantoren en een lijst met de zitdagen. Organigram Het algemene organigram van de RVP ziet er als volgt uit: 60 ~ Jaarverslag 2012