Nieuwe locatie raamprostitutie

Transcriptie

1 Nieuwe locatie raamprostitutie Sidney Paasse Spreektekst: ZANDPAD2.0 De commotie die het sluiten van het zandpad met zich meebracht en de mensonterende omstandigheden die daar plaatsvonden hebben mij aangezet tot het bedenken van deze oplossing. Dit plan biedt een nieuwe vorm voor het oudste beroep van de wereld. De werkwijze aan het zandpad heeft veel negatieve aspecten aan het licht gebracht. Zoals het was zal het er niet aan toe gaan bij ZANDPAD2.0. Namelijk de vrouw staat centraal. Haar welbevinden is het uitgangspunt. De totale werkomstandigheden alsook de bijkomende wetgeving zullen dragend zijn. Een overleg tussen vrouwen, exploitant en gemeente waarbij voorkomende zaken worden besproken is essentieel. En die uitkomsten dienen ook ingevoerd te worden. Uit de media is veel naar voren gekomen omtrent de schrijnende werkomstandigheden en ook de mensenhandel die veel voorkomt. De werkomstandigheden zijn goed te managen. Om de mensenhandel buiten de deur te houden zal er een gezamenlijke inspanning geleverd moeten worden van gemeente, rijksoverheid en exploitant. De meeste vrouwen komen nu uit oost Europa. En zijn kwetsbaar voor uitbuiting. Zandpad2.0 wil zich onderscheiden door een vernieuwende aanpak. Niet het klassieke raam of het woonbootje. Een leuke en ontspannen ambiance zullen leidend zijn voor optimale werkomstandigheden. Dit zal de nodige vrouwen kunnen doen besluiten om bij ZANDPAD2.0 aan de slag te gaan. Ook dient er aandacht te zijn waar ZANDPAD2.0 komt. Mijn gedachten gaan uit om het niet in of nabij een woonwijk te doen maar meer op een industrieterrein of kantoren park. Dit voorkomt overlast in en nabij een woonwijk. Het nodeloze rondrijden in de oude situatie bestaat niet meer. ZANDPAD2.0 biedt alles onder een dak. Men parkeert, loopt naar binnen en daar komt men in het paradijs. Er is een kleine simpele horeca faciliteit. Dan kan men aan de ronde beginnen. Er zijn thema plekken: Romeinse sfeer, boerderij, etc etc. Bij de ingang heeft men al de info gekregen wat de prijs is dus daar hoeft niet over onderhandeld te worden. Ook het bedrag dat ze moet betalen aan de exploitant zal een redelijk bedrag zijn. Hierin mag de gemeente best een rol in spelen. Veiligheid is ook een issue alsook die van de gezondheid. Deze dienen in huisregels te worden vastgesteld. Mag niet van worden afgeweken! De bezoeker moet dan een bezoekverbod krijgen(voetbal wet toepasbaar stellen op ZANDPAD2.0?) Hygiëne en gezondheid zijn speerpunten. Voor de GGD zal een plaats worden ingeruimd. Het gebouw zal rookvrij zijn. Naast deze opzet komen er natuurlijk nog zoveel zaken bij die in het plan dienen te worden ingepast. Dit is een basis van waaruit verder kan worden gewerkt. Nu kan er een goede start worden gemaakt om alle wantoestanden die bekend zijn voor eens en voor altijd tot het verleden te laten behoren. 1

2 Locatie: Eisen bereikbaar met auto en openbaar vervoer. Voldoende parkeergelegenheid. Gebouw van deze tijd dient te voldoen aan alle eisen qua brandveiligheid en ook persoonlijke veiligheid. Goed camera toezicht. Ook ten aanzien van het milieu state of the art. Hierbij geldt dat het aan de hoogste milieustandaards dient te voldoen. De werkplekken zijn onder een dak dit is een bekend principe o.a. Duisburg en andere Duitse steden werken volgens dit principe. Dit is op google Street view te zien Utrecht is de plek waar geschiedenis kan worden geschreven in positieve zin. De ervaringen die nu bekend zijn verwerken en een nieuwe start maken. Kanttekening hierbij is dat Utrecht dit met alle andere gemeentes die ook een Rosse buurt hebben dient te overleggen en samen te werken. Anders brengen de mensenhandelaars hun vrouwen daarheen. Bij ZANDPAD2.0 geldt een vijf daagse werkweek als maximum. In een week maximaal 5 dagen. Het moet dan niet zo zijn dat ze die 2 andere dagen in een andere stad worden gedumpt. En Antwerpen zou ik er ook bij willen betrekken. Ze zullen niet met het vliegtuig voor 2 dagen naar Barcelona gaan. Dit is een wezenlijk iets om de mensenhandel tegen te gaan. Anders gaan ze daar heen. Om greep te krijgen op de misstanden dient er een protocol te zijn met scherp toezicht. Waar verblijven de vrouwen? Straks werken ze 5 dagen en werken ze de andere dagen als escort. Hoe kan dit worden bestreden? Zandpad2.0 wil er alles aan doen om de vrouw een veilig thuis te bieden waar ze waardig haar beroep kan uitoefenen. Financieel De locatie kan gehuurd worden of dat de gemeente de locatie aankoopt en deze doorverhuurd. Om het pand aan de eisen van deze tijd te laten doen kan de gemeente een lening tegen marktrente verstrekken. Dit heeft ook als voordeel dat negatieve effecten worden voorkomen. De gemeente heeft daarmee ook zeggenschap. Zo blijft de gemeente betrokken en kan er snel opgetreden worden indien nodig. De kosten die gepaard gaan met huur van het pand en de verbouwing zijn bij lange na niet de 8 miljoen waar nu over wordt gesproken. Kiezen voor een bestaan kantoorpand biedt voordelen gaat de leegstand tegen en gek genoeg zal de omgeving er ook van opknappen. Door de controle en ook zal de omgeving schoon worden gehouden. Dit in tegenstelling van nu dat een rosse buurt negatief uitpakt op de waarde van de omliggende panden. Het lijkt mij niet meer dan normaal dat de exploitant ook de omgeving schoon houdt. ZANDPAD2.0 gaat uit van 160 werplekken die verhuurd kunnen worden. Dit is het aantal van het zandpad en hardebollenstraat. In de berekeningen ga ik er van uit dat 80% bezet en verhuurd zal zijn. Het zal geen 24/7 gebeuren zijn. Ook op bepaalde dagen gesloten 1e kerstdag en oud en nieuw en nieuwjaarsdag. Openingstijden openen in de ochtend en om tussen 2:00 en 3:00 gaat het licht uit. En dient iedereen het pand te verlaten. Zo kunnen de werktijden ook nog enigszins als normaal worden betiteld. De huur van de werkplek wordt bepaald door de hoeveelheid werkplekken. Daar dient het pand op afgestemd te zijn. Realistische huurprijzen staat voorop. ZANDPAD2.0 als leidraad voor een moderne manier van prostitutie. Dat is het uitgangspunt en elke betrokken partij kan zijn bijdrage leveren. Voor de uitvoerenden en medewerkers moet gelden geen strafblad, niet betrokken bij geweldsmisdrijven. 2

3 Utrecht en prostitutie zijn door de eeuwen heen onlosmakelijk met elkaar verbonden. Door de tijdelijke stop kan het ontspoorde beleid opnieuw op de rails worden gezet. Dhr. M. Kramer, Mw. M. de Brabander en Dhr. J. Hagen, Midned Security & Facilities BV Samenvatting: Tijdelijke locatie en stand van zaken Spreektekst Geacht Raad, Ik hoef u denk ik niet uit te leggen wie wij zijn en wat onze mogelijkheden zijn. Ik hoop mijn verhaal kort houden, dan is er wat meer tijd over om vragen aan mij te stellen. Ik blijf mij verbazen over de tijd die nodig is om ons een advies te geven betreffende BIBOB Na de zomer vorig jaar is dit traject al opgestart. We hebben alles ingeleverd maar telkens kwamen er vragen bij. In november 2013 heeft Dhr. Wolfsen mij persoonlijk nog gezegd dat hij bij de staatssecretaris aan ging kaarten om deze aanvraag te versnellen. Niets van gemerkt, het tegendeel zelfs. De APV is gewijzigd en onze aanvraag was daardoor weer niet compleet. Onder andere het wijzigen van het aantal ramen per vergunning. Dit zijn geen BIBOB vragen. Dit hoort bij de vergunning thuis. Wat mij dus het meest stoort is dat er telkens vragen worden gesteld die niets met de BIBOB te maken hebben maar met de exploitatievergunning. Er is niets frustrerender voor een beveiligingsbedrijf om geen antwoord op een BIBOB screening te krijgen. Een voorbeeld is bijvoorbeeld de opmerking dat wij onvoldoende gegevens hebben doorgestuurd ter onderbouwing of er sprake is van een economische gelijkwaardige prestatie. Met andere woorden of wij niet teveel verdienen. BIBOB is er om na te gaan of wij op een normale manier ons kapitaal hebben verdiend, er geen zwart geld is. Dat wij personen zijn die geen antecedenten hebben, of waar anderszins een vlekje aanzit. Niet of wij mogelijk teveel geld verdienen. Maar wat is een economisch gelijkwaardige prestatie. We hebben het over marktwerking. Als er in de gemeente Utrecht maar vijf kroegen zijn, zal een biertje ook tien euro gaan kosten en de huur van het pand torenhoog zijn. Zolang er Prostitutie word bedreven en er maar een beperkt aantal ramen word vergeven zullen de prijzen hoger zijn dan normaal. Dit moet natuurlijk niet de pan uitreizen, maar de verdienste van de seks werkers zijn ook niet gering. Utrecht is het goedkoopst van heel Nederland in huur. Dit kan veranderen als de gemeente zelf b.v. een schoolpand inricht voor prostitutie en zelf alles in de hand houd. Maar dit willen we niet want dan is de gemeente exploitant. De definitie van exploitant is in de APV namelijk gewijzigd in de natuurlijke of rechtspersoon die ten laste van een seks inrichting of escortbedrijf op geld waardeerbare baten ontvangt Dus een ieder die iets verdient aan de sexsinrichting is Exploitant. Dus ook de bank die geld wil lenen voor b.v. units op de wal. Ook de ondernemer die alleen maar financierder is om de boel vlot te trekken. Denk u dat dit gaat werken. 3

4 Units op de wal kan gaan werken, maar zolang er ook een geringe kans is dat de boten open gaan, en daar is toch een rechter voor nodig om definitief een oordeel te vellen word het moeilijk om te investeren. Het risico is dat de units niet in gebruik worden genomen. Een enorme strop voor de ondernemer. De gemeente roept namelijk wel heel snel dit is bedrijfsrisico. Dan is er ook nog onze aanvraag voor een beveiligingsnummer voor MIDNED om op het Zandpad te mogen werken. Het bleek dat de korpschef van Utrecht voornemens was een negatief advies af te geven. Tijdens een hoorzitting die we aangevraagd hebben bij dienst JUSTIS in Den Haag vonden zij het een moeilijk maar goed verhaal. Mogelijk eindigt de aanvraag bij de Staatssecretaris. Wij dachten dat een ieder blij was met gescreende beveiligers die hun vak verstaan. Het wordt er niet eenvoudiger op. Wij hebben de oplossing en willen graag met alle betrokken partijen rond de tafel zitten. Caja van Tolie, Nadejda Todorova, Freya (van en voor prostituees) Samenvatting: De gevolgen van de nieuwe APV Spreektekst: Beste burgemeester en leden van de gemeenteraad Ten eerste willen wij Freya de gehele gemeenteraad bedanken voor de goedbedoelde aanpassingen in de APV. De inzet op de schone prostitutiebranche. Wij waarderen het zeer dat de gemeente de prostituees wil helpen door de APV aan te passen, maar wij moeten helaas constateren dat de APV averechts zal gaan werken. We gaan zo wat nader in op de APV. U moet zich realiseren dat er 3 categorieën prostituees zijn. De prostituee, ze is een ondernemer, ze voldoet aan al haar plichten en moet haar werk veilig kunnen uitvoeren. - Slachtoffer, dit is geen prostituee maar een slachtoffer, net zoals 10% van de Nederlandse bevolking slachtoffer is van huiselijk geweld. Even hoog percentage als gedwongen prostitutie, volgens recent onderzoek van professor Wagenaar. - Verslaafde, dit is ook geen prostituee maar doet alles om zo snel mogelijk te kunnen scoren. Freya staat voor de prostituee, die heeft recht op een veilige werkplek en goede werkomstandigheden. Slachtoffers en verslaafden moeten geholpen worden door de hulpverleners en instanties die daar voor zijn. Mocht Freya ooit te maken krijgen met een slachtoffer zullen wij onmiddellijk hulp inschakelen. Freya gaat er niet vanuit dat we met slachtoffers te maken zal krijgen, vanwege de cursus die de prostituees zelfstandig, zelfredzaam en weerbaar voor de tactieken van pooiers zal maken. De intake en de wekelijkse gesprekken zal er een vertrouwensband ontstaan waardoor signalen van mensenhandel snel opgemerkt zullen worden. De werkomstandigheden van een prostituee zorgt voor zelfredzaamheid, Freya had plannen voor belastingvrij sparen, pensioenopbouw en een uniek broodfonds. Helaas zijn onze plannen door de nieuwe APV niet meer haalbaar. De APV zou samen met het beleid van een exploitant de veiligheid van een prostituee 4

5 moeten vergroten. Maar het tegenovergestelde blijkt het geval te zijn. Wij spreken in om onze ervaringen over de belangrijkste wijzigingen met u te delen. Het gaat om de minimum leeftijd, registratieplicht, het maximaal aantal te exploiteren ramen en de hoogte van de huur. Met de leeftijdsverhoging zijn wij het eens, de leeftijd van 21 jaar werd overigens al jaren aan het Zandpad voorgeschreven, dit zal dan ook geen verandering betekenen. Leeftijd is immers een belangrijk instrument om vrouwen weerbaar te kunnen maken. Registratieplicht is in Utrecht ook al jaren voorgeschreven, maar het probleem is dat deze informatie niet met exploitanten wordt gedeeld. Wij willen de strijd tegen mensenhandel graag winnen, maar dat kan alleen als wordt samengewerkt met exploitanten, politie, de gemeente en het Hap. Er moet zo snel mogelijk een team gevormd worden. Denkt u eens aan een platform raamprostitutie Utrecht, waar exploitanten, gemeente, politie eens samen zochten naar een oplossing om vrouwenhandel te bestrijden. Vergunningen intrekken van eventuele nieuwe exploitanten is niet een oplossing, samen vrouwenhandel voorkomen wel. Het maximaal aantal te exploiteren ramen is in de nieuwe APV gewijzigd, naar twintig procent. Dit is een groot probleem voor de betaalbaarheid. In ons Businessplan berekenden we dezelfde prijzen als voor de sluiting, maar nu moeten we, net als in de rest van Nederland, de prijzen drastisch verhogen. Het broodfonds zal komen te vervallen, we moeten bezuinigen op personeel, wellicht slechts beheerders in plaats van beveiligers in dienst nemen. Dit zal de veiligheid en professionalisering van de prostituee niet ten goede komen. Ook de opleiding die we wilden aanbieden om de prostituee zelfstandig en zelfredzaam te maken, zal niet door kunnen gaan. Investeringen in het verbeteren van de positie en werkomstandigheden wordt onmogelijk. Dit zal dus een stap terug zijn, in plaats van vooruit. Hoe kleiner de exploitant is, hoe slechter de omstandigheden voor de prostituee worden, daar zijn inmiddels cijfers over bekend. De maximalisering van de huur die een eigenaar aan een nieuwe exploitant mag vragen betekent in principe dat er nooit meer raamprostitutie zal plaatsvinden in Utrecht. Niemand zal willen investeren op een nieuwe locatie als een eigenaar slechts 15% van de omzet mag rekenen als huur. Bij de eerder genoemde twintig procent betekent dit dat er nooit winst zal zijn. Een investeerders in prostitutie wil juist een hoger rendement omdat bij een vermoeden van mensenhandel direct sprake zal zijn van sluiting. Een hoog risico in combinatie met een laag rendement betekent dat de prostituee, die we juist weerbaar willen maken, de dupe is. Een nieuwe zone laat dus op zich wachten, het is daarom van groot belang het Zandpad en de Hardebollenstraat zo snel mogelijk te openen. De arken en panden zijn klaar voor gebruik, mijn bedrijf Freya is klaar om te exploiteren en de prostituees wachten al 8 maanden op een veilige werkplek. Van een snelle opening is geen sprake, integendeel er zijn talloze barrières opgeworpen. Er is onduidelijkheid over de prijs, onze huurcontracten voldoen niet, de burgemeester is niet in gesprek met het Waterschap, exploitanten mogen niet samenwerken bij beveiliging en het maximum van 32 ramen per exploitant is een dure operatie geworden. Wij willen, net als u, een veilige goed gereguleerde prostitutie en verzoeken daarom opnieuw naar de APV te kijken. Bij de uitvoering zijn samengevat niet de minimum leeftijd, maar wel de manier van registreren, het maximale aantal te exploiteren ramen en de onzekerheid over welke huurprijs mag worden betaald aan de eigenaar een probleem. 5

6 Wij zien voordelen in een instapprogramma. Opleidingen over veiligheid, hygiëne, belasting, administratie, financiën en veiligheid mensenhandel kunnen voorkomen. Als u ons een vergunning geeft, gebaseerd op de regels zoals ze van toepassing waren voor de sluiting, dan kunnen we veilig werken tot een gezamenlijk doel maken. Toine van Roessel, Wijkraad Overvecht Samenvatting: - zie de huidige situatie als een nieuw startpunt; - herijk de uitgangspunten door zorgvuldig onderzoek; - voorkom geld verslindende tijdelijke situatie die een 1/2 jaar tijdwinst levert. Spreektekst: Op 14 december heeft de wijkraad Overvecht, op basis van de toen summiere gegevens uit de media, een advies uitgebracht over de prostitutiezone Zandpad. Toen ging het nog over een tijdelijke voorziening voor 162 prostitutiecontainers aan de zijde (en deels op het terrein) van de rioolwaterzuivering. En inmiddels hebben we in een gesprek met de burgemeester begrepen dat hij uitvoering geeft aan de opdracht van de raad (Te weten: 162 plekken op één locatie te bij de Einsteindreef), waarbij hij zou kijken of details van ons advies meegenomen zouden kunnen worden. En dat brengt ons hier bij de RIA, want inmiddels is de situatie geheel anders dan ten tijde van ons advies : - Want er is nu geen sprake meer van een tijdelijke raamprostitutiezone maar van een definitieve zone, nog dichter langs de weg en nog beter zichtbaar als je de wijk in komt; - En er is nu ook bedacht om tijdelijk ruimte te bieden aan 32 werkruimten aan de zijde van het ziekenhuis. Let wel, dit zal ten opzichte van de definitieve locatie volgens de commissiebrief: minstens een half jaar eerder raamprostitutie mogelijk te maken ; - En de rioolwaterzuivering is zeker niet voornemens permanent een deel van hun terrein af te staan; - En het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht staat definitief geen terugkomst van de boten toe. Een nieuw startpunt: Het waterschap Amstel, Gooi en Vecht beziet de huidig ontstane situatie als een nieuw startpunt. En zo is het ook: er is nu geen raamprostitutie meer aan het zandpad. Bewoners kunnen daar eindelijk als gewone bewoners leven zonder overlast. Ook de wijkraad beziet de huidige situatie als een nieuw startpunt. In ons advies zeiden we het al: er zijn veel kansen om dit gebied (het zandpad, het oude ziekenhuisterrein en een deel van het waterzuiveringsterrein) op te waarderen. In ons eerder advies hebben wij nog geopperd om de lasten te delen door met minder werkruimten toch proberen een inpassing te vinden op deze plek. Maar bekijk het eens vanuit dit nieuw startpunt: niemand zou toch ooit bedenken om daar op die plek, in deze kwetsbare wijk, zo n prostitutiezone aan te leggen! En prostitutiezone, letterlijk op een steenworp afstand van het centrum-kwadrant wat het bruisend hart van Overvecht moet worden! Waarom was dit de voorkeursvariant geworden? Het locatie-onderzoek zegt dat als je alle 162 plekken op één locatie wilt hebben, dat het dan alleen bij de Einsteindreef zou kunnen. We zien er genoeg alternatieven, maar gaan deze niet aandragen, dat zien wij niet als onze taak. 6

7 Het vreemde is dat 162 plekken alleen maar zou kunnen (en niet volgens ons, maar volgens het locatieonderzoek) als een deel van het terrein van de rioolwaterzuivering is aangekocht, zodat er voldoende groen blijft bestaan om de zone af te schermen van de omgeving, en het groene beeld van deze 'entree van Overvecht' te behouden. Niets van deze inpassingsproblemen zien we uitgewerkt in de nieuwe plannen. En terwijl volgens de commissiebrief alles moet zonder daarbij zorgvuldigheid uit het oog te verliezen lezen we over de nieuwe ruimtelijke inpassing (de wandelvariant) dat er nog over héél véél nog nagedacht moet worden. Over een optimale parkeeroplossing, over de ontsluiting en maar vooral over een ruimere opzet; zodat toezicht en handhaving nog beter georganiseerd kan worden. Het gaat nu snel, te snel en vooral onzorgvuldig. Wij vragen u serieus na te denken over de prostitutieproblematiek in Utrecht. Doe gedegen onderzoek. Neem inderdaad die zorgvuldigheid in acht, voorkom geldverslindende tijdelijke oplossingen en gun Overvecht de kans op een nieuwe impuls in plaats van een nieuw probleem. Zie de huidige situatie als een nieuw startpunt! Resumerend: prostitutiezone op korte termijn en is tegen het realiseren van een permanente prostitutiezone langs de Einsteindreef. waterzuiveringsterrein. ontwikkelingskansen van de driehoek : centrum Overvecht, waterzuiveringsterrein, voormalig ziekenhuislocatie permanent onmogelijk maken. uitstraling, parkeeroverlast, veiligheid en inpassing e onze punten later alsnog voor het voetlicht brengen, mocht ons standpunt nu de raad niet overtuigen van het afschieten van het plan van het College van Burgemeester en Wethouders. En tot slot wil ik nog één opmerking plaatsen. Het locatieonderzoek ziet ook de Einsteindreef als voorkeurslocatie, omdat : "de omgeving bekend met het verschijnsel. Was u bij de afgelopen wijkraadsvergadering, dan weet u wat dit betekent: je bent dan als bewoner bekend met het verschijnsel overlast, inbraak en zeer frequente gesprekken met de wijkagent. Ikzelf woon bij de Kaap Hoorndreef, dus er niet eens bovenop, maar ik merk goed dat door het verdwijnen van de boten nu ook ons parkeerterrein niet meer als alternatief afwerkplek wordt gebruikt! Vertegenwoordiger bewonersgroep Vechtdijk Samenvatting: Als bewoners van de Vechtdijk zijn wij jaren lang geconfronteerd geweest met de negatieve gevolgen van het Zandpad voor de direct omwonenden. Aangezien de gemeente wederom overweegt om de nieuwe prostitutiezone te plaatsen in een woonwijk, willen we de raadsleden van informatie voorzien die hen hopelijk doet besluiten om de prostitutiezone buiten bewoond gebied te plaatsen. 7

8 Spreektekst: Geachte Raadsleden en aanwezigen, Graag maak ik gebruik van de gelegenheid om een reactie onder uw aandacht te brengen, namens een bewonersgroep van woonboten en huizen aan de Vechtdijk. Het betreft een reactie op het plan om een prostitutielocatie in Overvecht te creëren. We vertrouwen erop dat onze opmerkingen, wensen en behoeften mee worden gewogen in de beslissingen die de gemeente uiteindelijk neemt rondom de nieuwe locatie voor de prostituees. We realiseren ons dat het belangrijk is voor een grote stad ergens een prostitutielocatie te kunnen vestigen. En ook wij vinden dat er snel een oplossing moet komen voor de prostituees. We tekenen ook geen protest aan tegen het fenomeen prostitutie. Maar we vinden het onbegrijpelijk dat daarvoor de beoogde locatie aangewezen wordt; wederom in een woonwijk. Als direct betrokkenen bij de beoogde locaties maken we bezwaar tegen deze keuze. De Vechtdijk ligt in het verlengde van het Zandpad en sluit direct aan op het Zandpad. Aan de Vechtdijk bevinden zich zo'n 70 woningen (woonboten en huizen). Veel bewoners wonen er al tientallen jaren. We kunnen dus goed aangeven wat de consequenties zijn van een prostitutiezone direct naast je huis. In de afgelopen jaren hebben wij proactief overleg gezocht met de gemeente, het wijkbureau, de politie en de medebewoners om zoveel als mogelijk de krachten te bundelen om de problematiek dat het Zandpad met zich meebracht te minimaliseren. Dit heeft helaas bijzonder weinig opgeleverd. In het korts schets ik de problemen waar we in de afgelopen jaren mee geconfronteerd zijn geweest. - Pooiers, waaronder intimiderende pooiers, direct voor je deur. Pooiers die prostituees brachten en soms urenlang op hen wachtten bij ons voor de deur. Pooiers die buiten het oog van de camera wilden blijven; - Veel ongure types, bedekt met capuchons, sjaals en zonnebrillen die duidelijk niet herkend wilden worden op camera; - De Vechtdijk als flinke aanrijroute en afzetplek voor prostituees, en aanrijroute voor bezoekers. Er werd hard gereden door auto s en scooters. Meerdere dames parkeerden ook op de Vechtdijk ondanks de gecreëerde parkeerplaatsen op het Zandpad. Het trok al met al veel extra verkeer aan; - Zakken met gebruikte condooms die regelmatig aanspoelden bij de boten, in tuinen werden gegooid of in de afvalbakken van bewoners gedumpt werden die dicht bij het zandpad woonden; - Criminaliteit: struinende of groepen jongeren die in hun weg naar of van het Zandpad schade berokkenden aan auto s. Gelegenheidsdieven die inbraken in de huizen of boten, of spullen stalen uit tuinen en schuurtjes; - Mannen met psychische problemen die hun heil zochten bij de prostituees of in de directe omgeving daarvan, waar wij dus ook mee geconfronteerd werden; - Drugsdealers, die helaas gebleven zijn na sluiting van het Zandpad; - Geluid- en lichtoverlast voor mensen die dicht op of tegenover het Zandpad woonden gezien het feit dat de zone 24 uur per dag open was. De problemen werden nog erger sinds er camera s zijn geplaatst op het Zandpad. De echte criminaliteit verplaatste zich naar het directe gebied buiten het oog van de camera. 8

9 In de afgelopen jaren zijn er pogingen gedaan om de veiligheid en leefbaarheid op de Vechtdijk te vergroten. Er is gewerkt aan een betere verlichting. Ook is er een camera gekomen aan het einde van het Zandpad, grenzend aan de Vechtdijk. Deze camera leverde echter te weinig op: beelden waren onscherp of werden niet uitgelezen, en de camera stond niet continu op de Vechtdijk gericht. Voorts is er een nauwere band ontstaan met de politie. Deze is inderdaad snel ter plaatse wanneer er door bewoners gebeld wordt. Echter, ook de politie heeft natuurlijk een beperkte invloed. Ons is door één van de wijkagenten verteld dat de tijd van Bromsnor, die met zijn handen op de rug de hele dag over de dijk kon lopen om toezicht te houden voorbij is. We snappen ook dat dit niet mogelijk is. Maar de criminaliteit is na Swiebertje echter ook veranderd qua karakter. Onze conclusie is dat een prostitutiezone direct naast een woongebied ZEER onwenselijk is. De problemen die een dergelijke zone met zich meebrengt of aantrekt zijn niet te voorkomen noch te bestrijden. Tot de zomer van 2013 ervoer de hele Vechtdijk, die één kilometer lang is, overlast; niet alleen de bewoners van de nabij gelegen woonarken. Kortom, voor veel bewoners was het zeer goed nieuws dat met het sluiten van het Zandpad de overlast verdween. Sinds de sluiting vorig jaar juli hebben wij niet of nauwelijks problemen meer ervaren zoals hiervoor geschetst. De bewoners kunnen de omgeving als veilig, rustig en prettig ervaren. Het verdwijnen van de prostitutiezone aan het Zandpad biedt een kans om na te denken over een nieuwe locatie. Wij zijn ervan overtuigd dat de Einsteindreef als prostitutiezone niet in beeld zou zijn gekomen als de prostitutiezone aan het Zandpad er niet was geweest. Deze locatie is niet geschikt als prostitutiezone. Behalve de bewoners van de Vechtdijk, zullen ook bewoners in nabij gelegen straten overlast ervaren, evenals het winkelcentrum Overvecht. We hebben begrepen dat er plannen zijn voor buitenschoolse opvang van kinderen op sportpark De Vechtzoom in samenwerking met sporthal de Dreef. De prostitutiezone aan de Einsteindreef doorkruist dit gebied. We kunnen toch geen prostitutiezone plaatsen naast voorzieningen voor kinderen die soms zelfstandig naar huis fietsen? Daarnaast maken wij ons grote zorgen over de veiligheid op het fietspad langs het Zandpad. Indien daar auto s worden geparkeerd en bezoekers van de prostitutiezone ook langs het Zandpad gaan lopen, wordt dit als het donker is een onveilig gebied. Omdat ook de veiligheid op de Brailledreef zal afnemen, wordt het lastig om een veilige fietsroute te vinden van het centrum naar de Vechtdijk. We hebben gelezen dat de gemeente meerdere alternatieve locaties heeft onderzocht die uiteindelijk afgewezen zijn om verschillende redenen. Bijvoorbeeld om de reden dat de zone te dicht bij omwonenden gelegen was of omdat het een recreatiegebied betrof. Aangezien de beoogde tijdelijke en definitieve locatie wederom in de directe nabijheid van omwonenden is zoals de Vechtdijk, de Vechtdijk onderdeel vormt van de veelvuldig gebruikte Vecht-fietsroute en de Vecht de gehele zomer door wordt gebruikt door de pleziervaart, zouden deze argumenten toch ook zeker moeten pleiten tegen het opnieuw inrichten van een prostitutiezone op een steenworp afstand van het Zandpad? Gezien de geschetste problemen waar wij in de afgelopen jaren mee geconfronteerd zijn geweest, de geringe resultaten die alle inspanningen hebben opgeleverd en alle gesprekken die we hebben gevoerd met het wijkbureau, de gemeente en de politie, moet u toch begrijpen dat het vrij stuitend is om te lezen dat de onderzoekscommissie het als een voordeel ziet om de prostitutiezone weer in onze omgeving te plaatsen, aangezien de omgeving al bekend is met 9

10 het fenomeen. De logica van dit argument ontgaat ons volkomen. Wij voelen ons hierdoor totaal niet serieus genomen. Blijkbaar heeft het bieden van een veilige omgeving aan omwonenden geen prioriteit. Tot slot willen we nog aangeven dat we het bijzonder spijtig vinden dat de verantwoordelijken die daadwerkelijk beslissingen moeten nemen inzake het heropenen van een prostitutiegebied, geen contact met ons hebben gezocht. In de stukken van de gemeente wordt meerdere keren aangegeven dat er gesprekken plaats zouden vinden met de omwonenden, omdat de gemeente het belangrijk vindt om te weten wat er leeft. Op onze beurt hebben we al sinds begin januari meerdere keren getracht in contact te komen met degenen die het beleid maken en de beslissingen nemen. Pas eind vorige week hebben we een paar mensen telefonisch kunnen spreken. We hopen dan ook dat deze keer de gemeente ons serieus neemt en besluit om een prostitutiezone in te richten buiten bewoond gebied, dat veilig is voor zowel omwonenden als voor de prostituees. Om te voorkomen dat namen van bewoners met de prostitutiezone worden geassocieerd, is dit ingediende stuk niet ondertekend. Reacties zijn welkom op Dank voor uw aandacht. Marjan Wijers, Macha's Cooperatie U.A. Samenvatting: Reactie op het voorstel van B&W voor de inrichting van een nieuwe tijdelijke en definitieve prostitutiezone. Spreektekst. Ik spreek in namens de Macha s. De Macha s zijn een coöperatieve vereniging van Utrechtse prostituees die het heft in eigen handen willen nemen. Dat betekent exploitatie van raamprostitutie door prostituees zelf in de vorm van een coöperatie van zelfstandige ondernemers (zzp ers). Zo wordt afhankelijkheid van exploitanten en andere derden voorkomen en hebben de vrouwen zelf de zeggenschap over hun werkplek. Daardoor worden uitbuiting en mensenhandel tegengegaan en hoeven de prostituees niet te lijden onder de fouten van exploitanten. Wij zijn blij met het voorstel van het college aan de gemeenteraad om een tijdelijke én permanente alternatieve prostitutielocatie te realiseren. Hiermee kunnen nieuwe initiatieven, die uitgaan van veilige, vrijwillige prostitutie zonder mensenhandel en andere misstanden, een kans krijgen. Wij hebben nog wel een viertal opmerkingen bij het Raadsvoorstel. 1. Allereerst over de wijziging van het bestemmingsplan Wij dringen er bij u op aan om bij de bestemmingsplanwijziging de bestemming raamprostitutie niet strak om de contouren van de zgn. Wandelvariant te leggen, maar op het gemeentelijk grondgebied tussen de Einsteindreef en het Zandpad. Dit biedt ruimte om met de omwonenden, prostituees, politie en gemeente tot de meest veilige en ruimtelijk beste oplossing te komen. Het woord haaks (op het Zandpad) in voorstel 1 moet dan verwijderd worden. Het is goed dat gekozen is voor een prostitutielocatie uitsluitend op grond van de gemeente. Daardoor kan deze eenvoudiger en sneller worden gerealiseerd. Het college erkent in de brief dat deze variant nog een aantal knelpunten kent en nog verder moet worden 10

11 uitgewerkt in overleg met betrokkenen. Om tot de beste oplossing te komen, qua veiligheid en kwaliteit, is enige ruimte voor de overlegpartners nodig. Mogelijk kan overleg met betrokkenen leiden tot een beter plan op het gemeentelijk grondgebied bij de Einsteindreef/Zandpad. Daarom vragen wij u de bestemming raamprostitutie niet strak om de Wandelvariant te leggen, maar op de gemeente grond tussen de Einsteindreef en het Zandpad. Hierdoor wordt geen risico van uitbreiding gelopen omdat het aantal ramen in de APV is gemaximeerd, maar wordt wel ruimte geboden voor een (mogelijk) veiliger en ruimtelijk betere oplossing. 2. Onafhankelijke Beheerstichting Ten tweede willen we er op aandringen om het eigendom van de definitieve locatie onder te brengen bij een onafhankelijke Beheerstichting in plaats van een particulier bedrijf. Wij zijn blij met de scheiding die het college wil aanbrengen tussen het eigendom van de werkruimtes en de exploitatie (p. 2). Wij dringen er wel bij u op aan het eigendom van de werkruimten niet onder te brengen bij een particuliere marktpartij, maar bij een op te richten onafhankelijk beheerstichting zonder winstoogmerk, die de werkruimten tegen kostprijs verhuurt aan exploitanten. Immers, zelfs al biedt zich nu een bonafide partij aan voor de bouw van de definitieve locatie, dan nog geeft dit geen garantie voor de toekomst. Het betrokken bedrijf kan bijvoorbeeld overgenomen worden door een ander bedrijf. Dat is moeilijk uit te sluiten. Door het eigendom van de units onder te brengen bij een onafhankelijke stichting worden zoveel mogelijk garanties voor de toekomst ingebouwd om uitbuiting en andere misstanden te voorkomen. Zo wordt een situatie zoals vorig jaar met de gevolgen waarvan wij nu zitten - voorkomen. Immers, als onverhoopt een exploitant in de fout gaat, dan kan deze vervangen worden door een andere exploitant zonder dat de vrouwen de dupe zijn en hun werkplek en inkomen kwijtraken. Wij bieden aan de exacte uitwerking hiervan verder met de gemeente te bespreken. Uit het raadsvoorstel begrijpen wij dat de gemeente zelf de bouwer van de tijdelijke én de definitieve locatie selecteert en de bouwopdracht geeft. Met het oog op bovenstaande dringen wij er op aan dat in de aanbesteding expliciet wordt opgenomen dat de bouwer niet ook de exploitant mag worden. Ook zou het goed zijn om exploitatie en beveiliging te scheiden. In onze schriftelijke bijdrage hebben we dit verder uitgewerkt. 3. Dan de tijdelijke locatie: die is echt heel hard nodig om te zorgen dat de vrouwen zo snel mogelijk weer aan het werk kunnen. Veel prostituees hebben nu geen of nauwelijks een inkomen en zitten in grote problemen. Bovendien kunnen planvorming of andere zaken voor het realiseren van de definitieve locatie zo maar uitlopen. Dat zal u niet onbekend zijn! De gemeente loopt hierbij geen financieel risico. Uit de brief van het College blijkt dat de kosten voor de tijdelijke locatie zullen drukken op de grondexploitatie van de definitieve locatie en dus op de verhuurprijs. Financieel kan het dus geen punt zijn, want uiteindelijk betalen de prostituees de kosten zelf. 4. Tenslotte willen wij er op aandringen geen beslissingen te nemen die de coöperatie op voorhand uitsluiten. Welke constructie ook gekozen wordt, het mag niet zo zijn dat alleen partijen met veel geld die grote voorinvesteringen kunnen doen een kans maken voor de nieuwe locatie. Ook de coöperatie moet een kans kunnen krijgen. 11

12 Exploitatieaanvraag van Macha s In dat kader wil ik nog de opmerking van het college uitleggen dat onze aanvraag niet verder behandeld kan worden omdat deze niet compleet is (p. 4). De reden daarvoor is dat wij geen huur- of koopcontract voor de boten konden overleggen. Wij gaan er van uit dat dit geen beletsel meer is. Per 1 maart zijn immers alle ligplaatsvergunningen ingetrokken. Daarmee is elke huur- of koopovereen-komst voor de boten een illusie geworden en zou het completeren van de aanvraag met een contract voor een of meer boten puur schijn zijn. Wij zullen zeker een exploitatie aanvraag indienen voor de tijdelijke locatie. Wij hebben inmiddels ook bouwers gevonden die bereid zijn om op basis van verhuur werkunits te plaatsen, al dan niet in samenwerking met andere potentiele exploitanten. Kortom, als wij het zelf moeten doen, kunnen we dat ook. Samengevat bepleiten wij: 1. Bij de definitieve locatie: de bestemming/of functie/gebruik raamprostitutie niet strak vast te leggen om de contouren van de Wandelvariant, maar op de gemeentegrond tussen de Einsteindreef en het Zandpad. In het voorgelegd besluit dus schrappen van het woordje haaks. 2. Het eigendom van de definitieve locatie onder te brengen bij een onafhankelijke beheerstichting 3. Bij de aanbesteding voor de bouw van de definitieve lokatie uitdrukkelijk op te nemen dat de bouwer/eigenaar niet zelf de exploitatie ter hand mag nemen. 4. Alle haast die maar mogelijk is te maken om de tijdelijke locatie te realiseren. De Macha s zijn graag bereid bovenstaand voorstellen nader toe te lichten. Bijlage: randvoorwaarden inrichting nieuwe locatie raamprostitutie Utrecht De gemeente Utrecht wil een nieuwe locatie voor raamprostitutie in Utrecht realiseren. Hieronder zetten wij onze visie uiteen op de ontwikkeling hiervan. Deze is gebaseerd op de lessen die getrokken kunnen worden uit het verleden, waarbij tevens tegemoet wordt gekomen aan de kanttekeningen van de gemeenteraad, m.n. met betrekking tot de kosten van de nieuwe locatie en het ongewenst zijn van betrokkenheid van de gemeente bij de exploitatie van prostitutie. Tegelijkertijd zijn wij van mening dat de gemeente anders dan bijvoorbeeld bij bakkers - een eigen en specifieke verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van prostitutie, gezien de kwetsbaarheid van de sector voor criminaliteit en het belang dat zij hecht aan de bestrijding van mensenhandel en andere vormen van dwang en uitbuiting. Dit zien wij terug in de wens van de gemeente om tot een schone sector te komen. Doelen Wij hebben de volgende doelen voor ogen: Zoveel mogelijk verkleinen van het risico op dwang, uitbuiting en andere misstanden Tegengaan van buitensporige winsten op de prostitutie van anderen, resp. een kamerhuur die in verhouding staat tot de geleverde faciliteiten en diensten Een veilige, prettige en aantrekkelijke werkomgeving Voorkomen dat het risico van de exploitanten wordt afgewenteld op de prostituees, in casu dat vanwege fouten van een exploitant de prostituees hun werkplek en inkomen kwijtraken Beperking van de kosten voor de gemeente d.m.v. een verdienmodel waarin de gemeente haar investering in twee jaar terugverdiend 12

13 Beperking van de rol van de gemeente tot het scheppen van de voorwaarden, het ruimtelijk faciliteren en reguleren van de raamprostitutie, zonder betrokkenheid bij de exploitatie (vergelijkbaar met de rol van de gemeente bij de tippelzone). Uitgangspunten De gemeente wil eigendom en exploitatie scheiden, maar overweegt de bouw van de nieuwe locatie uit te besteden aan een particuliere marktpartij. Deze verwerft daarmee het eigendom over de nieuwe ramen en kan de exploitatie zelf ter hand nemen of uitbesteden aan derden. Daarmee loopt de gemeente en de vrouwen - het risico om (op termijn) in dezelfde situatie terecht te komen als nu. Dat is ongewenst. Ons voorstel is daarom gebaseerd op de volgende uitgangspunten: 1. Scheiding eigendom en exploitatie, waarbij het eigendom wordt ondergebracht bij een onafhankelijke beheerstichting 2. Zo laag mogelijke drempel voor het melden van misstanden 3. Scheiding beheer en beveiliging Ad 1: Scheiding eigendom en exploitatie Het eigendom en de verhuur van de ramen/werkruimtes aan exploitanten worden onder gebracht bij een op te richten neutrale en onafhankelijke beheerstichting zonder winstoogmerk. De bestuursleden van de stichting kunnen desgewenst worden aangewezen door de gemeente en door de gemeente worden gescreend. De Stichting verhuurt de ramen tegen kostprijs aan exploitanten aan wie door de gemeente een exploitatievergunning is verleend. De kostprijs is opgebouwd uit de aflossing van de kosten voor de bouw en inrichting van de nieuwe locatie vermeerderd met de eigen kosten van de beheerstichting (beheer en onderhoud van het terrein, administratie verhuur, enz.). De exploitant verhuurt aan de prostituees en is verantwoordelijk voor de exploitatie van de ramen. De huur die de exploitant aan de prostituees kan vragen is opgebouwd uit de aan de Stichting te betalen huur voor de ramen, de exploitatiekosten (beheer, beveiliging, administratie, schoonmaak, inrichting en onderhoud kamers enz.) plus een redelijke winstmarge. Het bedrijfsplan geeft hier inzicht in (zie ook de voorwaarden in de nieuwe APV: het bedrijfsplan dient inzicht te geven in de opbouw en de hoogte van de verhuurprijzen). De prostituees worden actief door de gemeente en de beheerstiching geinformeerd over de voorwaarden waaraan exploitanten moeten voldoen zodat daar geen misverstanden over kunnen ontstaan (zoals in het verleden is gebeurd). Door het eigendom van de ramen onder te brengen bij een onafhankelijke beheerorganisatie wordt een belangrijk risico uit het verleden ondervangen. Omdat de exploitant niet het eigendom over de ramen bezit, kan deze eenvoudig vervangen worden door een nieuwe exploitant ingeval de gemeente zijn/haar vergunning intrekt. Daardoor kunnen de gemeente - en de vrouwen - niet meer in de huidige situatie terecht komen. Kosten De kosten die de gemeente maakt voor de bouw en inrichting van de nieuwe locatie worden door de Stichting terugbetaald uit de huuropbrengsten. Op grond van onze berekeningen kan dit bij handhaving van de huidige kamerhuur voor de vrouwen ( 650 incl. BTW) binnen een periode van twee jaar. De gemeente hoeft uitsluitend voor te financieren; de investering 13

14 wordt in een periode van slechts enkele jaren afgelost. Zijn de kosten afgelost, dan kunnen de kamerhuren voor de vrouwen omlaag. Waarom de bouw niet uitbesteden aan een particuliere marktpartij? Het alternatief: uitbesteden van de bouw en inrichting aan een particuliere marktpartij lijkt aantrekkelijk, maar houdt geen rekening met het financierings- en risicoprobleem in de prostitutiebranche en riskeert daarmee dat de verkeerde partijen zich hiervoor aanbieden. ook wanneer zich nu een bonafide partij aanbiedt, geeft dit geen garantie voor de toekomst. Binnen enkele jaren kan het betrokken bedrijf immers overgenomen/gekocht worden door een andere partij. Omdat het om particulier eigendom gaat is dit niet te beheersen door de gemeente. bouwt minder barrières in tegen dwang en uitbuiting maakt het moeilijk of onmogelijk om de kamerhuren te beheersen houdt indien de bouwer ook de exploitant is de afhankelijkheid van zowel de gemeente als de vrouwen van individuele exploitanten in stand. Ook wanneer de gemeente de vergunning van een exploitant intrekt blijft hij of zij immers eigenaar. legt alle kosten voor het bouwrijp maken van de grond bij de gemeente zonder dat dit terugverdiend wordt. Ad 2: Instelling klachten commissie Er wordt een onafhankelijke klachtencommissie ingesteld waar prostituees klachten over exploitanten (bijv. het vragen van gunningsgelden) of signalen over andere misstanden (zoals mensenhandel of andere vormen van dwang), desgewenst anoniem, kwijt kunnen. Klachten over mogelijk strafbare feiten worden aan de politie doorgegeven. Klachten over het niet voldoen aan de vergunningsvoorwaarden worden aan de gemeente gemeld. Hiermee wordt een extra garantie ingebouwd dat misstanden zo snel mogelijk worden gesignaleerd. Dit doet uiteraard niets af aan de eigen verantwoordelijkheid van de politie, gemeentelijke toezichthouders en andere betrokken partijen voor het signaleren van en ingrijpen bij misstanden. Ad 3: Bij voorkeur scheiding beheer en beveiliging Beheer en beveiliging zijn wezenlijk andere taken die een verschillende verantwoordelijkheid kennen en een andere expertise vragen. De verantwoordelijkheid voor beheer hoort bij de individuele exploitant (intake gesprekken, administratie, roosters, schoonmaak en onderhoud kamers, voorkomen, signaleren en optreden bij vermoedens van dwang, enz.). Deze verantwoordelijkheid kan niet gedeeld worden met andere exploitanten. De verantwoordelijkheid voor de beveiliging kan wel worden gedeeld met andere exploitanten. De beveiligers zorgen voor de veiligheid van het terrein (signaleren en ingrijpen bij rondhangende pooiers, vervelende of dronken klanten enz.) en zijn 24/7 door de vrouwen via de alarmknop in te roepen. De beveiliging wordt verzorgd door een professioneel beveiligingsbedrijf dat werkt met gecertificeerde beveiligers. De beveiligers hebben geen werkrelatie met of toegang tot de persoonlijke gegevens van de vrouwen. Er zijn hiervoor verschillende opties mogelijk: Parkmanagement: de beveiliging wordt aanbesteed door de beheerstichting. De kosten worden omgeslagen over de huur die aan de exploitanten wordt berekend. 14

15 De verantwoordelijkheid voor de beveiliging ligt bij de exploitanten. Om de kosten te drukken kunnen zij hierin samenwerken. Voorwaarde dient te zijn dat de beveiliging wordt verzorgd door een professioneel beveiligingsbedrijf dat werkt met gecertificeerde beveiligers en dat de beveiliging wordt gescheiden van het beheer/de beheerstaken. Door beheer en beveiliging te scheiden en de laatste uit te besteden aan een professioneel bedrijf worden de risico s uit het verleden verminderd. Gaat de exploitant in de fout, dan hoeft dit niet onmiddellijk gevolgen voor de beveiliging te hebben en, omgekeerd, gaat een beveiliger in de fout dan kan deze ontslagen worden en/of het contract met het beveiligingsbedrijf opgezegd worden zonder dat dit direct gevolgen voor de exploitatie (en dus de vrouwen) heeft. De beveiliger resp. het beveiligingsbedrijf kan immers eenvoudig vervangen worden. Alleen de beheerders hebben toegang tot de persoonlijke gegevens van de vrouwen. Door het aantal mensen dat toegang heeft tot de persoonlijke gegevens van de prostituees te beperken wordt de privacy van de vrouwen beschermd. Bovendien wordt het risico van ongewenste relaties tussen beveiligers en pooiers verkleind. Ad Tourné, Bewonersplatform Overvecht Samenvatting: Verplaatsing van de prostitutiezone naar een strook langs de Einsteindreef is slecht voor de wijk Overvecht. Het brengt overlast en negatieve uitstraling van prostitutie meer de wijk in. Het Zandpad blijft als parkeer en looproute voor prostitutieklanten ook overlast houden. Kansen voor hoogwaardige ontwikkeling van het gebied langs de Vecht (recreatie, fietsroute, woningen, verbinden met de wijk, etc) blijven geblokkeerd. Terwijl de wijk Overvecht juist grote behoefte heeft aan positieve impulsen. Wij willen dat gemeente een time out neemt om fundamenteel na te denken hoe prostitutie in de stad een plek kan krijgen en met betere oplossing te komen. Voor een korte termijn oplossing (met een beperkte omvang) kan in de hele stad gezocht worden naar locaties. En er moet optimaal ingezet worden op communicatie, zorgvuldig proces en draagvlak naar de omgeving. Spreektekst: Geachte Raadsleden en andere aanwezigen Sinds de sluiting van van de prostitutieboten ervaren we wat het is om van de overlast langs het Zandpad verlost te zijn. En kansen voor de hele zone langs de Vecht, die altijd geblokkeerd waren door de prostitutie, lijken nu eindelijk een stap dichterbij te komen: hoogwaardige inrichting als verblijfs-/recreatie gebied en fietsroute, verbinden met de rest van de wijk, woningbouw, etc. Zo'n kans heeft dit deel van de wijk nog nooit gehad, dit moeten we benutten! Overvecht heeft dat ook keihard nodig. De wijk kampt nog steeds met veel problemen en grote opgaven. Grote wijkambities lijken de laatste twee jaar te stagneren. Dan denken wij (o.a.) aan herstructurering van woningen, de NRU en de ontwikkeling van het Centrumgebied. Het blijft nodig om optimaal in te zetten op verbetering en kansen en daar kunnen geen nieuwe problemen bij! Verplaatsen van de prostitutie naar de strook langs de Einsteindreef trekt negatieve effecten en beeldvorming veel meer de wijk in. Dat zal ook bij het voorliggende ontwerp zo zijn. Het Zandpad houdt de functie van parkeren en is looproute voor de prostitutieklanten. Ook als de boten verdwijnen blijft die overlast en kan de zone niet de gewenste kwaliteit en 15

16 positieve uitstraling krijgen. Dit is oude wijn in nieuwe zakken, hier zit de wijk niet op te wachten! Wij vinden het beneden ieder peil dat de gemeente in het locatieonderzoek stelt de omgeving is bekend met het verschijnsel en dat dit als argument gebruikt wordt om de prostitutie naar de Einsteindreef te verplaatsen. Wij willen de zaak omdraaien. Als de prostitutie nooit ontstaan en gegroeid was langs het Zandpad, zou niemand nu serieus durven voorstellen om in dit gebied een prostitutiezone te gaan inrichten. Wij dagen de gemeente uit: denk niet vanuit oplossing van gisteren maar vanuit kansen voor morgen! Er ontstaat nu een kans om fundamenteel na te denken over hoe en waar we prostitutie in Utrecht moeten organiseren. Dat hoeft niet perse in een strook containers en met max. 162 plekken! Er moet een ruime periode van time out en ontwikkeling komen voor een betere en duurzame oplossing, zowel voor de omgeving als voor de prostituees. Ondertussen kan er een korte termijn oplossing geboden worden, zoals nu voorgesteld met 32 plekken, of eventueel iets meer. Maar dat hoeft niet bij het Zandpad. Het locatieonderzoek geeft aan dat er ook andere plekken zijn die een dergelijk aantal goed kunnen herbergen. Misschien moet de korte termijn oplossing ook langer duren dan 1 jaar, zoals nu wordt voorgesteld. Zowel voor korte als lange termijn oplossingen moet optimaal ingezet worden op communicatie, zorgvuldig proces en draagvlak naar de omgeving en wijk Bijlage brief bewonersplatform Overvecht Utrecht,13 januari 2014 Geachte Raadsleden en College van B&W Het Bewonersplatform Overvecht vraagt uw aandacht in verband met de voorgenomen verplaatsing van de prostitutiezone van het Zandpad. In aanvulling op het advies dat de wijkraad Overvecht in december 2013 al heeft gegeven, gaan wij in op de communicatie naar en het draagvlak in de wijk Overvecht. Wij verzoeken u dringend om hier rekening mee te houden bij vervolgstappen. Via de media hebben wij en bijna iedereen in Overvecht kennis kunnen nemen van het intrekken van de vergunningen voor de prostitutieboten door het Waterschap en het voornemen om de prostitutiezone naar een strook achter de Einsteindreef te verplaatsen. Bij sommigen sloeg dit volkomen onverwachte bericht in als een bom. Anderen zullen misschien hun schouders hebben opgehaald, in de trant van: "wat nu weer?" of "het zal wel loslopen". De beoogde verplaatsing naar de strook langs de Einsteindreef werd in de media als een voldongen feit voorgesteld. Tegelijk is niet duidelijk wat de status en daarmee wat de concrete gevolgen van deze berichtgeving voor de wijk zijn. Later zagen wij de brief (verspreid via de wijkraad), waarin gemeente Utrecht "omwonenden van het Zandpad" informeerde over wat eerder ook al via de media bekend geworden was. Wij vinden het merkwaardig dat een beperkte groep bewoners (hoeveel?) via dit medium geïnformeerd is. Wij vermoeden dat het gaat om bewoners van de aansluitende Vechtdijk, enkele bewoners en bedrijven aan de kant van de Jagerskade en misschien ook nog wel bewoners van de flats bij de Valparaisodreef en omgeving. Zo'n brief aan omwonenden getuigt van geen enkel gevoel voor verhoudingen en hoe communicatie naar de wijk bij een zo gevoelige zaak aangepakt moet worden. Dit is geen zaak van omwonenden, zoals het aanleggen van verkeersdrempels of een speelplaatsje. Het raakt een veel breder belang in 16

17 de wijk en dat vraagt een andere communicatie. De ingelaste Raadsinformatieavond over de prostitutie op 10 december was nauwelijks bekend, en dan drukken wij ons nog bescheiden uit. Naar de wijk is daarover voor zover wij dat hebben kunnen waarnemen geen communicatie geweest. Wij waren in ieder geval niet op de hoogte. Later bleek wel dat de voorzitter van de wijkraad Overvecht daar aanwezig was. Donderdag 12 december vergaderde de wijkraad Overvecht. De prostitutiezone stond op de agenda. Wij vinden het merkwaardig dat er geen woordvoerder of beleidsverantwoordelijke van de gemeente aanwezig was om het verhaal namens de gemeente toe te lichten. In plaats daarvan deed de voorzitter van de wijkraad, Jasper Fastl, zijn best om het verhaal, zoals hij dat op de RIA van 10 december en wellicht ook uit andere bronnen had vernomen, duidelijk uit te leggen. Dat lukte wonderwel (met complimenten voor Jasper) maar plaatste hem wel in de oneigenlijke rol van 'boodschappenjongen' van de gemeente. Dit staat naar onze mening ook op gespannen voet met zijn rol als onafhankelijk voorzitter van de wijkraad. Via de wijkraad namen we kennis van het locatieonderzoek, waarin gesteld wordt dat de strook langs de Einstein het meest geschikt is als nieuwe prostitutiezone. Wij zijn verbaasd en geschokt over het globale karakter van deze verkenning, die niet veel meer is dan een toets op ruimtelijke factoren. Hoe steekt dit af bij de zorgvuldigheid in communicatie en het rekening houden met draagvlak in de omgeving bij andere gevoelige besluiten die wijken of delen van de stad raken? Mag dat misschien ook voor de prostitutiezone in Overvecht? Het plan voor verplaatsing van de prostitutiezone ervaren wij als een volstrekt top-down proces, waarbij de belangen van de wijk en bewoners slechts marginaal getoetst worden. Hoezo 'draagvlak' en 'zorgvuldige afweging' met de wijk en betrokkenen? In Overvecht zijn we min of meer gewend aan de realiteit van prostitutie langs het Zandpad. Je zou kunnen zeggen: "for worse and for better", al kan het oordeel, de ervaringen en de emotionele lading die daar aan vast zit per persoon sterk verschillen. Niemand is er blij mee. Er was overlast, sociale onveiligheid en negatieve uitstraling langs het Zandpad. Ook zijn de kansen voor ontwikkeling en kwaliteit langs de Vecht structureel geblokkeerd. Maar er was ook mee te leven, doordat de locatie relatief afgewend en afgesloten was van de rest van de wijk en aangrenzende woongebieden. Bij de voorgestelde verplaatsing van de prostitutie naar een strook langs de Einsteindreef komt het ineens veel meer de wijk in en ontstaan er nieuwe bedreigingen voor overlast en negatieve uitstraling. Ook wordt toekomstige ontwikkeling langs de Einstein van woningbouw of andere functies gedwarsboomd. Wij volstaan verder met een verwijzing naar het advies van de wijkraad Overvecht waarin zorgen en negatieve effecten duidelijk wordt benoemd. Wij volstaan hier met een verwijzing naar het advies van de wijkraad Overvecht waarin e.e.a. duidelijk wordt benoemd. We constateren dat Overvecht een wijk is waar zich nog steeds veel en zware problemen concentreren, ook al gaat het voorzichtig de goede kant op. In dit wankele evenwicht vinden we het zeer onwenselijk en ook onterecht dat Overvecht eenzijdig belast wordt met de negatieve effecten van een stedelijk prostitutiebeleid. Wij dringen er op aan dat de gemeente hierover beter communiceert en met grote zorgvuldigheid en gevoel voor belangen van de wijk haar afwegingen maakt. Dat zij serieus 17

18 rekening houdt met zorgen onder bewoners en sleutelfiguren en dat zij het begrip draagvlak ook hier serieus neemt. Wij verwachten dat u hier expliciet aandacht aan zult besteden bij bespreking van de locatiekeuze voor de prostitutiezone in de raadscommissie en in de gemeenteraad. Namens Bewonersplatform Overvecht, Nelleke Wuurman, Ari Doeser en Hilda Bonsink, bewoners/ondernemers Breedstraatbuurt Samenvatting: Géén (tijdelijke) terugkomst van de raamprostitutie in de Hardebollenstraat; de 17 ramen Hardebollenstraat + de 35 aan het Zandpad geven in de Breedstraatbuurt onaanvaardbare overlast, waarvan we sinds juli jl. af zijn Spreektekst: Als bewoner en winkeleigenaar heb ik de komst van de raamprostitutie meegemaakt en in de afgelopen jaren ben ik getuige geweest van de ontwikkeling die de raamprostitutie op deze buurt heeft gehad. Een groot scala aan bijbehorende overlast zoals drugsdealers, foute cafés tippelprostitutie, dronken en plassende bezoekers, afwerkplekken, erg veel verkeersbewegingen enz. enz. heeft ons jaren lang in gijzeling gehouden en vooral de steeds toenemende concentratie van overlast gevende activiteiten zorgde voor een langzamerhand onleefbare buurt. Onze roep om de raamprostitutie uit onze buurt te verplaatsen en het aantal coffeeshops te verminderen, vond geen gehoor en het leek niet mogelijk ( zelfs niet met massale politieinzet ) tot verbetering te komen van het overlastprobleem. Halverwege 2013 werden wij verrast door de sluiting van de ramen aan de Hardebollenstraat en, samen met de sluiting van coffeeshop Koffiedik, was tot onze grote vreugde binnen korte tijd het effect merkbaar op de overlast. Sinds de sluiting van de ramen is de overlast die o.a. veroorzaakt werd door ongehoord brutale drugsdealers en tippelaarsters zo goed als verdwenen en kunnen bewoners en winkeliers genieten van een woon- en winkelomgeving, zoals die hoort te zijn: n.l. veilig, plezierig voor ieder die er verblijft of komt om te winkelen of te genieten van de historische binnenstad. Het plan van aanpak, dat door uw voorganger Wolfsen in gang is gezet, vergt van u een grote inspanning om, rekening houdend met alle voetangels en klemmen, tot een succesvolle oplossing te komen. In uw brief aan de gemeenteraad lees ik de intentie dat de raamprostitutie in de Hardebollenstraat op de lange termijn verplaatst zal worden naar de uiteindelijke locatie aan de Einsteindreef. Dit voornemen zal een zegen zijn voor de buurt en eindelijk recht doen aan een lange periode, die onze buurt tientallen jaren op achterstand heeft gezet. Voor het zover is ( want een garantie zwart op wit is er nog niet ) moeten wij, volgens uw brief, mogelijk eerst nog accepteren dat de raamprostitutie terugkeert! De 17 ramen aan de Hardebollenstraat + de tijdelijke 35 ramen betekenen samen 52 werkplekken, waar er eerst 162 waren ( incl. Zandpad ). Het is overduidelijk dat de druk van bezoekers en overlastplegers op onze buurt dan onaanvaardbaar groot wordt en dat we bij een nieuwe opening van de ramen, meer dan ooit tevoren, teruggeworpen worden in de tijd van problemen en overlast. 18

19 De winkeliers in de Voorstraat, die met hard werken en investeren in de toekomst de motor zijn van een zich verbeterende buurt, worden dan opnieuw geconfronteerd met achteruitgang en een troosteloos straatbeeld; op deze manier komt het Universiteitskwartier nooit van de grond. Ondanks inzet van politie zal opnieuw de neergang worden ingezet van onze buurt! Ik doe een dringend beroep op uw probleemoplossend vermogen en vraag u dringend de ramen in de Hardebollenstraat gesloten te houden. Wij, bewoners en winkeliers, kunnen niet accepteren dat de huidige situatie opnieuw gaat verslechteren en zullen dan ook in actie komen indien de ramen opengaan. Als lid van alle werkgroepen die er de afgelopen 45 jaar zijn geweest, inclusief de Klankbordgroep, moet ik constateren, dat nu eindelijk het moment daar is om een definitieve oplossing voor de problemen in de Breedstraatbuurt te zoeken en ik hoop vurig dat u degene bent die wij daarvoor mogen bedanken. Tanja Lemain-Balkenende Samenvatting: Meer tijd voor besluitvorming Spreektekst: Geachte Raadsleden en andere aanwezigen, Sinds 2007 ben ik, samen met een aantal anderen, betrokken op vrouwen werkzaam aan het Zandpad. Door het geven van een bloem en door aandacht te hebben voor hun persoonlijke verhaal waren wij vaak even een adempauze waar ze graag tijd voor maakten. Veel gezichten en verhalen van hen zal ik nooit meer vergeten. Het feit dat mijn teamleden en ik in 2007 praktisch de enigen waren die outreachend de vrouwen bezochten, maakte dat wij betrokken werden bij de vele maatregelen die de gemeente Utrecht trof n.a.v de nulmeting prostitutiebeleid in 2006 en het rapport Schone Schijn van de KLPD, Dienst Nationale Recherche in Deze betrokkenheid en verdere studie over het onderwerp gaven mij meer en meer inzicht in de verwevenheid tussen prostitutie en mensenhandel en de factoren die daarin een rol spelen. Mijn wereldbeeld is somberder geworden sinds ik met een, door de wijkagent van het Zandpad verstrekte lijst met indicatoren en kenmerken van mensenhandel, elke 14 dagen naar het Zandpad ging. Het Zandpad waar de sfeer in de loop van de jaren verhardde en waar elke keer weer verschuivingen optraden in de landen van herkomst van de vrouwen. Een steeds grotere toename van vrouwen uit de bronlanden van mensenhandel. Aan het Zandpad met name uit Bulgarije en Roemenië. Veel vrouwen hebben mij verteld op wat voor manier zij in de prostitutie geraakten. Deze woordkeus is bewust en de piramide van de prostitutie hiërarchie van dwang, maakt inzichtelijk waarom. - Aan de top van de piramide bevindt zich 2 % van de vrouwen. Zij zijn de vrouwen, die voor korte tijd veel geld verdienen door seksuele diensten te verlenen aan weinig mannen. - Daaronder bevindt zich een groep van 32 % die door factoren als armoede, racisme en gebrek aan mogelijkheden als overlevingsstrategie kiest voor prostitutie. Een overlevingsstrategie vaak gerelateerd aan seksueel misbruik in de kindertijd. 19

20 - De onderkant van de piramide, 60%, bestaat uit vrouwen, voor wie werken in de prostitutie geen keus is door de weinige keuzes die het leven hen laat. Velen van hen zijn fysiek gedwongen in de prostitutie terecht gekomen. Het lijkt me van belang vanavond deze piramide onder uw aandacht te brengen. Deze piramide geeft naar mijn mening, een juiste afspiegeling van de meer dan 2000 vrouwen die ik in de periode sprak. Gezien de enorme financiële belangen in de seksindustrie bestaat er naar mijn mening een reëel gevaar, dat ondanks allerlei maatregelen en regelgeving, dezelfde piramide weer zichtbaar zal worden op de geplande nieuwe locatie met 162 ramen. Afgelopen zaterdag was ik nog weer eens aan het Zandpad. Door de leegte en stilte realiseerde ik me voor het eerst de impact van het Zandpad zoals het tot juli 2013 was, in relatie tot haar omgeving. De eindeloze cirkelgang van auto s, de gefocuste mannen, de groepjes vrouwentreiterende jongens, de gluurders achter de bomen en de mannen bij de pisbakken. De vrouwen achter de ramen, anoniem en door de maatschappij gestigmatiseerd. De lucht gonsde tot de sluiting in 2013 een zeer nadrukkelijk geluid aan het Zandpad, een geluid van opwinding en overlast. Afgelopen zaterdag was het er nadrukkelijk stil. Ik dacht aan de vrouwen en aan waar ze gebleven zouden zijn. Met een aantal had ik na de sluiting nog een paar keer telefonisch contact. Ze waren verbijsterd over de snelheid waarmee de zekerheid van hun werkplek verdween en voelden zich niet gezien in wat de sluiting voor hen zou betekenen. Het werd gevoeld als een bevestiging van het beeld dat ze door de maatschappij niet van waarde worden geacht. Voor degenen, die de publiciteit zochten, heb ik bewondering. Respect voor het feit dat ze zich strijdbaar opstellen en opkomen voor hun eigen belangen. Met wat mij betreft, nadruk op eigen belangen. Ik zie hen niet als vertegenwoordigers van de vrouwen in het algemeen. Het lijkt me belangrijk, met de piramide in gedachten, dit onderscheid te maken. Het is ook niet zo dat de gemeente de teveel eenzijdige focus op mensenhandel rond de sluiting van het Zandpad, met te weinig oog voor de consequenties daarvan voor de vrouwen, met terugwerkende kracht kan goed maken. De meeste vrouwen zijn simpelweg buiten beeld. Vanuit betrokkenheid op het onderwerp blijf ik nadenken over het waarom en de haast van de plannen zoals ze nu op tafel liggen. Wat is het belang voor de stad Utrecht, wat is het belang voor de wijk Overvecht van het inrichten van 162 ramen aan de Einsteindreef. Ramen waarachter vrouwen staan, die verder meestal geen enkele binding met Utrecht hebben, wat ook voor de bezoekers geldt. Op dit moment is er de unieke situatie om als politiek vanuit een nuloptie naar vergunde prostitutie in Utrecht te kijken. Het lijkt me in het belang van de stad om dit te benutten en meer tijd te nemen voor belangenafweging en besluitvorming. 20