Een kerkenbeleidsplan voor de gemeente Kruishoutem. Algemene startavond traject Donderdag 23 maart u CC De Mastbloem Kruishoutem

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een kerkenbeleidsplan voor de gemeente Kruishoutem. Algemene startavond traject Donderdag 23 maart u CC De Mastbloem Kruishoutem"

Transcriptie

1 Een kerkenbeleidsplan voor de gemeente Kruishoutem Algemene startavond traject Donderdag 23 maart u CC De Mastbloem Kruishoutem

2 Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur CRKC

3

4 Opmaak Kerkenbeleidsplan: waarom en hoe?

5 Inhoud deel 1 Historische inleiding : Kerk en Staat Nota Bourgeois 2011 Definities Waarom een kerkenbeleidsplan? Principes en aandachtspunten Stappenplan opstellen gemeentelijk kerkenbeleidsplan Fase 1: pastoraal plan Fase 2: Dialoog tussen kerkelijke en burgerlijke werkgroep en consulteren achterban Fase 3: Inventariseren en bepalen standpunt stuurgroep Fase 4: Consultatie en feedback van het brede publiek Fase 5: Finaliseren en goedkeuring door bisschop en gemeenteraad Timing én huiswerk Na de goedkeuring van het plan

6 Historische inleiding en nota Bourgeois

7 Plaats van kerk en Kerk in het Ancien Régime Vb. Kerk van Melsen : 12 e -13 e -eeuwse romaanse basis, 15 e -eeuwse gotische dwarsbeuk, latere verbouwingen

8 1795: principes Franse revolutie toegepast in onze streken Voorbeeld vernieling kathedraal van Luik Confiscatie van kerkelijke goederen Priesters moesten trouw zweren aan Republiek

9 1801: Concordaat Napoleon Pius VII Kerkfabrieken = openbaar bestuur speciale relatie tussen Kerk en Staat Niet-verkochte kerkelijke goederen > eigendom van gemeente In beheer bij kerkfabrieken, tekorten bijgepast door gemeente Keizerlijk Decreet fabrica ecclesiae uit 1809

10 Nederlaag van Napoleon 1815 Waterloo en congres van Wenen Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Congres van Wenen Protestantse Koning Willem I: systeem van Kerkfabrieken bleef in gebruik

11 Oppositie tegen koning Willem I Liberalen Vrijheid van Meningsuiting en Pers Franssprekende adel Katholieken Vrijheid van Godsdienst

12 1830: Belgische onafhankelijkheid Unionisme tussen Liberalen en Katholieken Bouwperiode (n=1786) 19% 10% 8% 19% % 13% 1% Sterke (herwonnen) vrijheid voor de Rooms-Katholieke Kerk Stichting van vele katholieke scholen, ziekenhuizen en kerken Kerkfabrieken : financieel gesteund door de gemeenten Priesters betaald door de Staat, Ministerie van Justitie

13 Belgische Verzuiling Impact van Katholicisme op Belgische Samenleving Liberalen, Socialisten en Katholieken hebben hun eigen partijen, vakbonden, kranten, scholen, ziekenhuizen, verenigingen, etc. Spanning tussen Kerk en antiklerikalen

14 Katholieke begrafenissen België Vlaanderen Wallonië Brussel Secularisatie na WO II Katholieke huwelijken Kritische situatie in de jaren 2000 Onderzoek M. Hooghe et al. (2004) KU Leuven

15 Vlaamse regering komt tussen Kerken die deel uitmaken van het Openbaar bestuur worden minder en minder gebruikt Financiële crisis: druk op de gemeenten die financieel hiertoe moeten bijdragen : kerkfabrieken wordt regionale, Vlaamse materie 2011: Minister Bourgeois schrijft nota aan gemeenten om na te denken over de toekomst van kerken op hun grondgebied Parochiekerkenplan = kerkenbeleidsplan 2015: nieuw Onroerenderfgoeddecreet maakt dit verplicht 2016: definitie Kerkenbeleidsplan in OE decreet; Verplichting met terugwerkende kracht ook voor de oude wetgeving (i.e. aanvragen ingediend voor 1/1/2015) deadline 30/9/2017

16 Nota Bourgeois 2011, decreet OE KERKENBELEIDSPLAN WAT? Langetermijnvisie op de toekomst van de parochiekerken op grondgebied van de gemeente Uitgewerkt per gemeente Geeft aan: welke parochiekerken maximaal de huidige bestemming behouden (valorisatie = waarde van kerk versterken) welke kerken in aanmerking komen voor nevenbestemming (= multifunctioneel in de tijd / gedeeld gebruik in de ruimte) en medegebruik (andere christelijke erediensten) welke kerken in aanmerking komen voor herbestemming (onttrokken aan de eredienst, dus volledige profane functie) voor welke parochiekerken sloop en de realisatie van een nieuwe ontwikkeling mogelijk of gewenst is

17 Definities

18 PAROCHIEKERK Sint-Antonius Abt Wolfsdonk PAROCHIEKERK Architecturale ingreep Sint-Martinus Stevoort MEDEGEBRUIK Orthodoxe gemeenschap Sint-Jozef Antwerpen

19 VALORISATIE Rondleiding Sint-Pieterskerk Sint-Pieters-Rode VALORISATIE Concert Sint-Antonius Edegem

20 NEVENBESTEMMING multifunctioneel gebruik in de tijd Heilige Lodewijk van Montfort Deurne NEVENBESTEMMING multifunctioneel gebruik in de tijd Heilig Kruis Boekhoute

21 HERBESTEMMING The Jane Restaurant Antwerpen NEVENBESTEMMING gedeeld gebruik in de ruimte Bibliotheek in kerk Kaulille (Limburg)

22 INHOUD volgens nota Bourgeois / decreet OE Moet basisgegevens omvatten betreffende: de parochiekerken als gebouw, met onder meer de cultuurhistorische waarde, de architecturale mogelijkheden, de bouwfysische toestand, de mogelijkheid tot compartimentering, ; de parochiekerk in zijn ruimtelijke omgeving; het actuele gebruik en de functie van de parochiekerk; mogelijke interesse van andere actoren. + onderbouwde visie op het toekomstig gebruik en plan van aanpak hoe invulling zal gezocht worden (volgens laatste wijziging Onroerend Erfgoeddecreet juli 2016)

23 Vormelijk INSPIRATIENOTA - Criteria nazicht Agentschap Onroerend Erfgoed o Goedkeuring representatief orgaan erkende eredienst (Bisdom) o Goedkeuring voogdijoverheid (Gemeente of Provincie) Inhoudelijk 0. Identificatie 1. Beschrijving a) Cultuurhistorische waarde b) Architecturale mogelijkheden c) Bouwfysische toestand 2. Situering in de ruimtelijke omgeving 3. Beschrijving van het actueel gebruik en de actuele functie 4. a) Een onderbouwde visie op het toekomstig gebruik en de toekomstige functie b) Een plan van aanpak hoe de toekomstige invulling met nevenfuncties of herbestemming ervan zal worden onderzocht

24 Waarom een kerkenbeleidsplan? Reflectie van schaalvergroting binnen de Kerk Noodzakelijk document om aanspraak te kunnen maken op premies of subsidies van de Vlaamse overheid: > voor beschermde kerken Agentschap Onroerend Erfgoed zie Onroerend Erfgoeddecreet > voor niet-beschermde kerken: Agentschap Binnenlands Bestuur. In theorie volstaat een attest van bisschop en gemeente over lange termijngebruik van de kerk. In praktijk pleiten bisdommen voor kerkenbeleidsplan met een gezamenlijke beleidsvisie voor de hele gemeente.

25 Hoe opstellen? PROCEDURE volgens nota Bourgeois Dialoog tussen direct betrokkenen: gemeentebestuur, kerkraden en Centraal Kerkbestuur, bisschoppelijke overheid Parochieploegen worden betrokken vanuit de pastoraal andere lokale actoren zoals socio-culturele verenigingen kunnen betrokken worden

26 Principes en aandachtspunten Langetermijnvisie: idealiter voor circa 20 jaar zoals beheersplannen voor beschermde kerken, maar kan ook gefaseerd (5 jaar 10 jaar langere termijn) Idee van geleidelijkheid historisch perspectief Onttrekking is onomkeerbaar Kerken zonder vaste weekendviering dienen niet a priori herbestemd: kunnen anders ingezet worden in pastoraal, maar mét nevenbestemming Kritisch t.o.v. de wereld is mijn dorp principe De kerk is niet het enige gebouw in een parochie en gemeente (vb. pastorieën en parochiezalen)

27 Stappenplan voor overleg KBP

28 Stappenplan Kerkenbeleidsplan Stappenplan gebaseerd op: Conceptnota Bourgeois (2011) Decretale vereisten om subsidies te bekomen voor beschermde en niet-beschermde kerken Pilootprojecten CRKC: Westhoek, Gent, Zwalm, Ervaringen Vicariaat Vlaams-Brabant Mechelen Doel: kerkenbeleidsplan opstellen. Implementatie van het plan hoort niet tot de opdracht. 5 fases met Stuurgroep, Kerkelijke en Burgerlijke werkgroep, grotere publiek, bisdom, gemeente

29 STAPPENPLAN FASE 1: pastoraal of dekenaal plan FASE 2: kerkelijke en burgerlijke werkgroep, raadplegen achterban en bevolking FASE 3: opmaak inventarissen, standpunt gezamenlijke stuurgroep bepalen >> Op punt zetten vormelijke aspecten kerkenbeleidsplan FASE 4: consultatieronde van ontwerp kerkenplan FASE 5: goedkeuring door bisschop en gemeenteraad NA HET KERKENBELEIDSPLAN: implementatie

30 FASE 1 OPSTELLEN VAN PASTORAAL OF DEKENAAL PLAN

31 Pastoraal of dekenaal plan Beleidsnota van de pastorale ploeg over de organisatie van de pastorale activiteiten in nieuwe parochies, dekenaten, Daaruit afgeleid: welke rol spelen de kerken in dit beleid? Welke kerken zijn waarvoor nodig? Volledig of gedeeltelijk? Welke kerken zijn niet nodig en kunnen een andere bestemming krijgen?

32 Werkwijze Varieert per bisdom Elk bisdom beschikt hiervoor over eigen stappenplannen en begeleidende documenten > zie: Voor Bisdom Gent:

33 Werkwijze bisdom GENT Start 2011: niet louter federatie of centralisatie, ook initiatie en evangelisatie: positief project, maar ook structurele beleidsopties Keuze: geen nieuwe term zoals federatie of pastorale eenheid Snelle actie: al in september 2016 naar 10 dekenaten. Van 400 naar heel wat minder parochies Aanstelling dekenale ploegen o.l.v. dekens Ankerkerken, maar ook kerken voor vieringen in de week, open huizen van gebed Hoeveel en welke kerken om nieuwe visie waar te maken? Besprekingen binnen nieuwe dekenale en parochiale structuren met nauwe opvolging van het Bisdom Christus en de wereld ontmoeten Visietekst 11 mei 2015: (1) Christus ontmoeten en (2) Kerk zijn voor de wereld

34

35

36 Dekenaat Oudenaarde in het nieuwe dekenaat Oudenaarde : E. H. Luc Van Den Velde, deken van het dekenaat Brakel en pastoor van Nederbrakel, Sint-Pieter-in-de-Banden; parochieadministrator van Elst, Sint-Apollonia; Michelbeke, Sint-Sebastiaan; Zegelsem, Sint-Ursmarus; Deftinge, Sint-Ursmarus; Hemelveerdegem, Sint-Jan-Baptist; Sint-Maria-Lierde, Sint-Magdalena; Sint-Martens- Lierde, Sint-Martinus, wordt op 15 augustus benoemd tot deken van het dekenaat Oudenaarde en tot pastoor van Oudenaarde, Sint-Walburga; Edelare, Sint-Martinus; Leupegem, Sint-Amandus; Melden, Sint-Martinus; Onze-Lieve- Vrouw Geboorte (Pamele), in opvolging van Kan. André Peereboom die eervol ontslag bekomt en op rust gaat. Deze benoeming loopt over een periode van zes jaar. Op zondag 25 september om 15 uur in de dekenale kerk Sint- Walburga (Sint-Walburgastraat, Oudenaarde) worden deken Luc Van den Velde en de dekenale ploeg van het dekenaat Oudenaarde door de bisschop aangesteld Voor nieuwe parochie Zingem-Petegem-Kruishoutem: E.H. Andy Raes, aanstelling maart 2015

37 Conclusies: beleidsdocument Conclusies worden neergeschreven in een dekenaal of pastoraal plan Dit plan vormt de basis voor de verdere stappen in het opstellen van een kerkenbeleidsplan Kan in de loop van het proces nog verder verfijnd worden

38 Pastoraal plan Wortegem-Petegem/Zingem/Kruishoutem Suggestie verlenging tot 31/12/19

39

40 Gevolgen huidige pastoraal plan Vastgelegd waar zondagsviering sowieso zal doorgaan discussie begint hier Kerkfabrieken en gemeente dienen zich vier centrale vragen te stellen, voor de volgende jaren: Tot hoe lang worden er nog zondagdiensten gehouden in andere kerken? Welke kerken worden nog voorbehouden voor occasionele vieringen? Welke kunnen openblijven gecombineerd met een nevenbestemming? Welke kerken gaan we effectief herbestemmen? Langetermijnvisie houdt in historisch perspectief rekening met noden gemeente en vraag van de mensen maar ook met mogelijke wijzigingen pastoraal in de toekomst

41 FASE 2 KERKELIJKE EN BURGERLIJKE WERKGROEP / STUURGROEP CONSULTEREN BEVOLKING

42 Oprichten stuurgroep en werkgroepen Stuurgroep Werkgroep van de kerkelijke instanties Werkgroep van de burgerlijke overheid

43 Werkgroep van de Kerkelijke instanties Samenstelling: vertegenwoordigers van Hogere kerkelijke overheid (vicaris, afgevaardigde van de bisschop in CKB, deken) Pastoor, pastoresploeg, parochieteams Kerkfabrieken, CKB > Leden hebben bij voorkeur complementaire expertises (erfgoed, financieel, technisch, juridisch enz.) >> consulteert haar achterban (alle kerkfabriek- en parochieploegleden, priesters, parochianen, etc.)

44 Kerkelijke werkgroep in actie

45 Werkgroep van de burgerlijke Samenstelling: overheid Beleid: burgemeester, schepenen van erediensten, patrimonium, financiën Ambtenaren: patrimonium, erfgoed, communicatie, financiën Optioneel: vertegenwoordigers van alle fracties van de gemeenteraad Vertegenwoordigers van het socio-cultureel werkveld (bv afgevaardigde van cultuurraad, erfgoedraad, ) >> consulteert haar achterban (OCMW, adviesraden, verenigingen, etc.)

46 Contactmomenten (in kerk) voor parochianen en burgers

47 Contactmoment Zingem

48 Data contactmomenten met parochianen en bevolking Contactmoment 1: kerken Kruishoutem, Marolle, Nokere Contactmoment 2: kerken Lede, Wannegem en Lozer

49 STUURGROEP: Samenstelling en begeleiding Stuurgroep = vertegenwoordiging uit de werkgroepen van resp. kerkelijke instanties en burgerlijke overheid Deze stuurgroep wordt begeleid door een medewerker van CRKC. Deze begeleider staat in voor: Procesbegeleiding als moderator Waken over doorloop van het traject Logistieke ondersteuning Deskundigheidsbewaking

50 FASE 3 OPMAAK INVENTARISSEN EN STANDPUNT STUURGROEP BEPALEN

51 Inventaris Objectieve basis voor nemen van beslissingen Gegevens van gebouwen zoals gevraagd in de inspiratienota kerkenbeleidsplannen: Parochiekerken als gebouw: eigendomssituatie, cultuurhistorische waarde, architecturale mogelijkheden, bouwfysische toestand Kosten op korte en middellange termijn Parochiekerken in hun ruimtelijke omgeving Actueel gebruik en belangstelling van andere actoren Hulpmiddelen: Enquête CRKC , rapporten Monumentenwacht, historische rapporten en publicaties, etc. Plaatsbezoek door CKRC-medewerkers (7 en 8 maart) Huiswerk voor Kerkelijke en Burgerlijke werkgroep Resultaat: een kerkenportret van elk van de kerken

52 Huiswerk kerkelijke werkgroep Plaatsbezoek CRKC faciliteren = reeds gebeurd Definitieve samenstelling werkgroep verzamelen gepubliceerde of opgemaakte historische overzichten Vragenlijsten inventarisatie per kerk : Aantal vieringen (eucharistievieringen, gebedsdiensten, doopsels, huwelijken, begrafenissen, andere vieringen) Aantal aanwezigen bij vieringen circa Religieuze tradities en dorpsgebruiken Huidige nevenactiviteiten Interesse lokale actoren Brede consultatie parochies: lokale overlegmomenten Bepalen eerste standpunt: na pastoraal plan in overleg met parochieploeg, pastoor en deken: per kerk, welke toekomst voor kerk?

53 Opmaak inventarissen kerkelijke inventaris: Aanleiding tot verder intern overleg Geeft aan welke gebouwen in de toekomst in gebruik blijven voor de eredienst, afgeleid uit het pastoraal/dekenaal plan Welke kerken zullen zondagskerk worden in de nieuwe parochie : kerk van Kruishoutem Zondagsdiensten in andere kerken? Welke kerken voor taken binnen diaconie, catechese, evangelisatie Welke kerken worden nog voor andere pastorale taken gebruikt (patroonsfeesten, processies, begrafenissen, huwelijken, doopsels, catechese, gebedsmomenten, etc.), m.a.w. passen lokaal nog in opbouw van nieuwe parochie Mogelijke selectiecriteria: spreiding, pastorale kernen, aard/architectuur van het gebouw, toekomstmogelijkheden

54 Huiswerk burgerlijke werkgroep Overzicht investeringen en infrastructuurplannen/noden voor de volgende jaren/decennia cf. financiën (ook overleg met Zingem): - scholen - crèches - kinderopvang - bibliotheek - feestzaal / gemeenschapsruimte - cultureel centrum/ruimte concerten, voorstellingen, etc. - gemeentehuis, OCMW, K&G, burelen, loketfuncties, etc. - vergaderruimte verenigingen en particulieren - sportinfrastructuur - begraafplaats (vb. columbaria) Oplijsten mogelijke geïnteresseerde actoren en hun ideeën Na brede consultatie bepalen eerste standpunt: vanuit de gemeente, welke ideeën over de toekomst voor specifieke kerken i.f.v. lokale gemeenschappen?

55 Fusie Zingem + Kruishoutem CRKC heeft ook een opdracht in Zingem Gezamenlijk bekijken toekomstmogelijkheden kerken in functie van noden nieuwe gemeente, financiën en spreiding plaatsen van zingeving

56 Inhoudelijk 0. Identificatie 1. Beschrijving INSPIRATIENOTA - Criteria nazicht Agentschap Onroerend Erfgoed a) Cultuurhistorische waarde b) Architecturale mogelijkheden c) Bouwfysische toestand 2. Situering in de ruimtelijke omgeving 3. Beschrijving van het actueel gebruik en de actuele functie 4. a) Een onderbouwde visie op het toekomstig gebruik en de toekomstige functie b) Een plan van aanpak hoe de toekomstige invulling met nevenfuncties of herbestemming ervan zal worden onderzocht Vormelijk o Goedkeuring representatief orgaan erkende eredienst (Bisdom) o Goedkeuring voogdijoverheid (Gemeente of Provincie)

57 Kerkenportretten door CRKC Bundeling van alle informatie per kerk: historisch onderzoek + info door CKB, kerkfabrieken en gemeente

58

59 Sint-Eligiuskerk Kruishoutem Parochie gaat terug op 8 e of 9 e eeuw Romaanse kerk, gotisch koor Vergrotingsplannen 1843 afgekeurd Nieuwe neogotische kerk gebouwd in Kortrijkse provinciale architect P. Croquison Herstellingswerken in 1948 en dak zijbeuken 1959 Restauratie exterieur in Orgel beschermd 1975, kerk beschermd 2002, nu dossier op wachtlijst Zondagskerk in nieuwe parochie

60 Sint-Gabriëlkerk Marolle Kloosterkerk passionisten gebouwd in in Neotraditionele stijl kerkinterieur art-decostijl (1936) Baksteen, pseudo-basilicale aanleg Bijkerk vanaf 1997 Eigendom Kerkfabriek Kruishoutem Omliggende klooster afgebroken in 2016, nu plannen WZC Belangrijke gemeenschapsfunctie voor de wijk

61 Sint-Denijskerk Lede Parochiekerk uit 1750 verving vroegere kerk 1685 Toren in peervorm Volgens huidige bouwstijl aangepast in de 19de eeuw Obiits en grafkelder buiten familie de Ghellinck-d Elseghem Kruisweg 1869 C. Sorgeloose Herstel van oorlogsschade in 1952 door architect A. De Schrijver Beschermd orgel 1980

62 Sint-Machutuskerk Wannegem Driebeukige classicistische bakstenen kerk uit 1784 Drie altaren 18de eeuw: hoofdaltaar schilderij "Onze - Lieve - Vrouw van de Rozenkrans" (1844) door P. van Hanselaere noordelijke zijaltaar Vlaamse 18 de - eeuwse schilderij" Boodschap aan Maria zuidelijke zijaltaar laat-18 de -eeuwse "Vlaamse Sint Machutus geneest zieken". Brandramen geschonken door H. Gabriëls, bisschop in USA vanaf 1891 Beschadigd 1918 beschermde kerk 2002

63 Sint-Ursmarus Nokere Romaans kruiskerkje, oudste gedeelte 12 e -13 e eeuw kerk daarna stelselmatig herbouwd en uitgebreid Schip en koor gotische stijl 16 e eeuw Na pestepidemie 1702 reliek van H. Ursmarus van Binche laatste grote uitbreiding gebeurde in 1896, neogotische spitsboogvensters Restauratie torenspits in 1988 Beschermd als monument in 2002

64 Onze-Lieve-Vrouw-Bijstand Lozer Parochiekerk in neostijl uit 1842 van architect Louis Minard Gebouwd in opdracht barones Marie-Julie van Rockolfing, voortgezet door zoon baron Adolphe Della Faille d Huysse Inwijding 1845 Kerktoren in 1861 Muurschildering pastorij 1868 Omliggend kerkhof, dreef naar kasteel Orgel beschermd in 1976, beschermde kerk in 2002

65 Sterkte-zwakte analyse door stuurgroep Op basis van de kerkenportretten wordt met de stuurgroep een sterkte-zwakte analyse van elk van de kerken gemaakt. Startpunt is het toekomstig gebruik zoals voorgesteld in het dekenaal/pastoraal plan: Welke sterkten of zwakten hebben de kerken? Welke mogelijkheden hebben de kerken voor een eventueel ander gebruik?

66 Premies restauraties kerken Vlaamse overheid Afhankelijk van eigendom, premies voor restauraties van Vlaamse overheid voor en na onttrekking: Eigendom gemeente, beheer Kerkfabriek gebouw van de eredienst Beschermde kerk (Agentschap OE) 80% 30% Eigendom gemeente Onttrokken 80% 0% Eigendom kerkfabriek gebouw van de eredienst Eigendom kerkfabriek onttrokken, dus privaat patrimonium 80% 30% 40% 0% Privé-eigenaar Onttrokken 40% 0% Niet-beschermde kerk (Agentschap BB)

67

68 Gemeenschappelijk standpunt Op basis van dekenaal/pastoraal plan, kerkenportretten en sterkte-zwakte analyse, zoekt de Stuurgroep naar een gemeenschappelijk standpunt Uitschrijven van het ontwerp Kerkenbeleidsplan op basis van gemeenschappelijk standpunt Hulpmiddelen: sjabloon kerkenbeleidsplan CRKC, documenten Bisdom Gent, modellen van goedgekeurde kerkenbeleidsplannen van andere gemeenten (via CRKC)

69 FASE 4 CONSULTATIERONDE VAN HET ONTWERP VAN KERKENBELEIDSPLAN

70 Consultatie van het brede publiek Voorstelling van ontwerp kerkenbeleidsplan tijdens een Open Avond voor de parochianen en burgers Aandacht voor goede communicatie: uitnodiging, presentatie enz. Mogelijkheid voorzien tot feedback vanwege publiek

71 Verwerking feedback en redactie definitief ontwerp Stuurgroep bespreekt feedback en past desgewenst het ontwerp aan Stuurgroep keurt definitief ontwerp goed

72 FASE 5 GOEDKEURING DOOR BISSCHOP EN GEMEENTERAAD

73 Goedkeuring van het Kerkenbeleidsplan Ondertekening van het Kerkenbeleidsplan voor principieel akkoord door burgerlijke (burgemeester, verantwoordelijke schepen, secretaris) en kerkelijke werkgroep (vertegenwoordiger van de bisschop, voorzitter CKB) Bisschop hecht vervolgens zijn goedkeuring aan het definitieve ondertekende ontwerp Vervolgens wordt het Kerkenbeleidsplan voorgelegd aan de Gemeenteraad en volgt een gemeenteraadsbesluit.

74 TIMING MAART JULI / SEPTEMBER 2017

75 TIMING traject Kruishoutem maart Plaatsbezoeken CKRC 23 maart: algemeen startmoment Samenstellen werkgroepen en huiswerk Verwerken informatie in fiches, CRKC april Eerste vergaderingen kerkelijke en burgerlijke werkgroep 2 contactmomenten voor parochianen en bevolking: verzamelen meningen Tweede vergaderingen kerkelijke en burgerlijke werkgroep mei Eerste vergadering stuurgroep Derde vergadering kerkelijke en burgerlijke werkgroep Eerste consensus

76 TIMING traject Kruishoutem juni Bereiken consensus stuurgroep Principiële goedkeuring finaal ontwerp kerkenbeleidsplan Officiële goedkeuring bisschop van Gent Juli of september 2017 Goedkeuring gemeenteraad Kruishoutem Omzetten in gemeenteraadsbesluit DEADLINE Vlaamse Overheid voor dossiers op de wachtlijst 1/10/2017

77 Na goedkeuring plan OPVOLGING VAN HET KERKENBELEIDSPLAN

78 Uitvoering van het plan Wie neemt initiatief? Opnemen in Kerkenbeleidsplan! Belang van dialoog kerk - gemeente Gefaseerde aanpak: niet alles gelijk aanpakken Starten met een kerk waarvoor al concrete mogelijkheden voorliggen: niet knutselen Haalbaarheidsstudies en Participatietrajecten Aanvraag bij Projectbureau Herbestemming of architectenbureaus Eigen aanbod CRKC Subsidies voor: Haalbaarheidsonderzoek (beschermd/niet beschermd) Investeringen nevenbestemming niet-beschermde kerken

79

80 Participatietrajecten Wat? Samen met de lokale gemeenschap (parochianen en andere betrokkenen) naar een bijkomende of nieuwe invulling zoeken voor de parochiekerk Wanneer? Kan naar aanleiding van de opmaak van een kerkenbeleidsplan Of na afloop van het kerkenbeleidsplan waarin beslist wordt met de lokale gemeenschap naar neven- of herbestemming voor de kerk te zoeken

81 Participatietrajecten: voorbeelden Nevenbestemmingen zoals museumfunctie Sint-Janskerk Mechelen

82 Nevenbestemming Onze-Lieve-Vrouwekerk Poelkapelle, West-Vlaanderen

83

84

85

86

87 Nevenbestemming Sint-Quintinuskerk Guigoven, Limburg Kerk niet beschermd Subsidie voor Onderzoek nevenbestemming Opdrachtgever: Kerkfabriek Sint- Quintinus Ontwerper: A2O

88 Nevenbestemming Sint-Martinuskerk Mettekoven (Heers) Kerk niet beschermd Subsidie voor Onderzoek nevenbestemming Opdrachtgever: Gemeente Heers Uitvoering: UHasselt ism A2O

89 Project : Kerk in het Midden

90

91 Betrekken verenigingen Rol van verenigingen in participatietraject: ideeën verzamelen, draagvlak versterken, Rol van verenigingen in beheer: Ontlasting taak kerkfabriek Specifieke opdrachten in functie van socio-culturele nevenbestemming: organisatorisch, financieel, Aandacht voor goede overeenkomsten voor gebruik, huur enz.: zie modelovereenkomsten CRKC

92 Contracten medegebruik, nevenbestemming, etc. Beschikbaar via

93 Valorisatie en nevenbestemming belang van vrijwilligers

94 Open kerkgebouw Zorgen voor een toegankelijk en gastvrij kerkgebouw > belang van veiligheidszorg!

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente. Een stappenplan

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente. Een stappenplan Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente Een stappenplan Inhoud Inleiding en Nota Bourgeois 2011 Definities Waarom een kerkenbeleidsplan? Principes en aandachtspunten Stappenplan

Nadere informatie

Opmaak van kerkenbeleidsplannen (KBP)

Opmaak van kerkenbeleidsplannen (KBP) Opmaak van kerkenbeleidsplannen (KBP) Vlaamse regering komt tussen Kerken die deel uitmaken van het Openbaar bestuur worden minder en minder gebruikt Financiële crisis: druk op de gemeenten die financieel

Nadere informatie

Naar een gedragen toekomstvisie in het kerkenbeleidsplan

Naar een gedragen toekomstvisie in het kerkenbeleidsplan Naar een gedragen toekomstvisie in het kerkenbeleidsplan Dinsdag 25 april 2017 Elzenveld, Antwerpen Woensdag 26 april 2017 Vormingscentrum Guislain, Gent Jonas Danckers Art. 31 / 1. Een schriftelijk document

Nadere informatie

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van de gemeente Wortegem-Petegem

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van de gemeente Wortegem-Petegem Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van de gemeente Wortegem-Petegem Stappenplan en timing Algemeen start- en informatiemoment 19 december 2016 18u Centrum voor Religieuze Kunst en

Nadere informatie

OPMAAK KERKENBELEIDSPLAN ZINGEM

OPMAAK KERKENBELEIDSPLAN ZINGEM OPMAAK KERKENBELEIDSPLAN ZINGEM WAT VOORAFGING Vlaanderen telt momenteel meer dan 1800 parochiekerken. Lange tijd waren deze kerken letterlijk en figuurlijk hét middelpunt van het dorp of de wijk. De belangrijke

Nadere informatie

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente. Een stappenplan

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente. Een stappenplan Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente Een stappenplan Inhoud Inleiding en Nota Bourgeois 2011 Defini8es Waarom een kerkenbeleidsplan? Principes en aandachtspunten Stappenplan

Nadere informatie

Opmaak en implementatie van kerkenbeleidsplannen (KBP)

Opmaak en implementatie van kerkenbeleidsplannen (KBP) Opmaak en implementatie van kerkenbeleidsplannen (KBP) Infomoment Toekomst van parochiekerken Sint-Martinuskerk Loppem Woensdag 7 juni 2017 9u Jonas Danckers (CRKC) Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur

Nadere informatie

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van de gemeente Merelbeke. Infomoment Gemeentehuis Merelbeke woensdag 9 november 2016

Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van de gemeente Merelbeke. Infomoment Gemeentehuis Merelbeke woensdag 9 november 2016 Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van de gemeente Merelbeke Infomoment Gemeentehuis Merelbeke woensdag 9 november 2016 Korte historische schets: Kerk, kerkfabrieken en secularisering

Nadere informatie

De Vlaamse parochiekerken en hun kerkenbeleidsplannen

De Vlaamse parochiekerken en hun kerkenbeleidsplannen De Vlaamse parochiekerken en hun kerkenbeleidsplannen Dinsdag 25 april 2017 Elzenveld Woensdag 26 april 2017 Vormingscentrum Guislain Dimitri Stevens Inhoud Beknopte historiek Kerkenbeleidsplannen in cijfers

Nadere informatie

Stappenplan implementatie kerkenbeleidsplan

Stappenplan implementatie kerkenbeleidsplan Stappenplan implementatie kerkenbeleidsplan Valorisatie, medegebruik, nevenbestemming en herbestemming van kerken per gemeente in de praktijk brengen letterlijk en figuurlijk naar een open kerkgebouw met

Nadere informatie

Participatie over kerkgebouwen in Vlaanderen : situatieschets en algemene voorbeelden

Participatie over kerkgebouwen in Vlaanderen : situatieschets en algemene voorbeelden Participatie over kerkgebouwen in Vlaanderen : situatieschets en algemene voorbeelden 27 FEBRUARI 2018 OVERLEGNAMIDDAG Abdij van Park Heverlee Jan Jaspers en Jonas Danckers (CRKC) Centrum voor Religieuze

Nadere informatie

Herbestemming kerken Gemeenteraadscommissie 19/09/2017

Herbestemming kerken Gemeenteraadscommissie 19/09/2017 Herbestemming kerken Gemeenteraadscommissie 19/09/2017 Kerkenbeleidsplan Herbestemming kerken Sint-Martinuskerk Schelderode Sint-Bonifatiuskerk Munte Sint-Aldegondekerk Lemberge Kerkenbeleidsplan Context

Nadere informatie

Parochiekerkenplan: klus of kans? Ervaringen uit enkele pilootprojecten

Parochiekerkenplan: klus of kans? Ervaringen uit enkele pilootprojecten Parochiekerkenplan: klus of kans? Ervaringen uit enkele pilootprojecten Oorsprong van het Parochiekerkenplan Conceptnota Minister Bourgeois Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk Dateert van 24 juni

Nadere informatie

De toekomst van de parochiekerken in Vlaanderen

De toekomst van de parochiekerken in Vlaanderen De toekomst van de parochiekerken in Vlaanderen WOENSDAG 13 MAART 2019 Infosessie herbestemming kerken SOLVA Jonas Danckers (CRKC-Parcum) Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur Inhoud Parochiekerken:

Nadere informatie

KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN OPMAAK EN IMPLEMENTATIE. Raadscommissie stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening en openbare werken 25/01/2018

KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN OPMAAK EN IMPLEMENTATIE. Raadscommissie stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening en openbare werken 25/01/2018 KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN OPMAAK EN IMPLEMENTATIE Raadscommissie stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening en openbare werken 25/01/2018 KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN: OPMAAK EN IMPLEMENTATIE Raadscommissie

Nadere informatie

Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur vzw - Kerkenbeleidsplannen - Werking

Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur vzw - Kerkenbeleidsplannen - Werking SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 82 van LYDIA PEETERS datum: 16 november 2016 aan GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED Centrum

Nadere informatie

KERKENBELEIDSPLAN (KBP)

KERKENBELEIDSPLAN (KBP) KERKENBELEIDSPLAN (KBP) Wettelijke basis Onroerend- en erfgoeddecreet van 12 juli 2013 Vanaf 2015 : KBP verplicht voor nieuwe aanvraag premie voor beschermde kerken Juli 2016 : retroactief voor premie-aanvragen

Nadere informatie

Toekomst parochiekerken. begeleiding Veneco

Toekomst parochiekerken. begeleiding Veneco Toekomst parochiekerken begeleiding Veneco aanbod Veneco Kennispla6orm Begeleiding opmaak kerkenbeleidsplan Opvolging haalbaarheidsonderzoek Projectbureau SINT-LAURIENS ASSENEDE KAPRIJKE Kennispla6orm

Nadere informatie

GEMEENTERAAD. Ontwerpbesluit OPSCHRIFT. Vergadering van 13 juni Besluit nummer: 2017_GR_00578

GEMEENTERAAD. Ontwerpbesluit OPSCHRIFT. Vergadering van 13 juni Besluit nummer: 2017_GR_00578 GEMEENTERAAD Ontwerpbesluit OPSCHRIFT Vergadering van 13 juni 2017 Besluit nummer: 2017_GR_00578 Onderwerp: Globaal parochiekerkenplan - Addendum - Goedkeuring Beknopte samenvatting: Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

De bevraging van de Vlaamse parochiekerken. Een stand van zaken: ontsluiting en toekomstperspectieven. Open Kerken 16 mei 2013

De bevraging van de Vlaamse parochiekerken. Een stand van zaken: ontsluiting en toekomstperspectieven. Open Kerken 16 mei 2013 De bevraging van de Vlaamse parochiekerken. Een stand van zaken: ontsluiting en toekomstperspectieven. Open Kerken 16 mei 2013 Bevraging parochiekerken Respons op de bevraging Totaal aantal kerkfabrieken:

Nadere informatie

TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERKEN STAPPENPLAN VOOR DE PASTORALE BELEIDSGROEPEN 12/03/2012

TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERKEN STAPPENPLAN VOOR DE PASTORALE BELEIDSGROEPEN 12/03/2012 1 BISDOM BRUGGE TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERKEN STAPPENPLAN VOOR DE PASTORALE BELEIDSGROEPEN 12/03/2012 Inleiding Het bisdom Brugge wenst een langetermijnvisie uit te werken voor de toekomst van alle parochiekerken

Nadere informatie

De parochiekerk van Schelderode

De parochiekerk van Schelderode De parochiekerk van Schelderode Met dank aan i.s.m. CRCK (Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur) Met de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting

Nadere informatie

nr. 906 van LYDIA PEETERS datum: 14 september 2015 aan LIESBETH HOMANS Kerkenbeleidsplannen - Stand van zaken

nr. 906 van LYDIA PEETERS datum: 14 september 2015 aan LIESBETH HOMANS Kerkenbeleidsplannen - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 906 van LYDIA PEETERS datum: 14 september 2015 aan LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE

Nadere informatie

1. Opstellen van het pastoraal of dekenaal plan (FASE 1) 2. Een dialoog met de gemeentelijke overheid door middel van een kerkelijke en burgerlijke

1. Opstellen van het pastoraal of dekenaal plan (FASE 1) 2. Een dialoog met de gemeentelijke overheid door middel van een kerkelijke en burgerlijke 1. Opstellen van het pastoraal of dekenaal plan (FASE 1) 2. Een dialoog met de gemeentelijke overheid door middel van een kerkelijke en burgerlijke werkgroep en een stuurgroep (FASE 2) 3. Opmaak van de

Nadere informatie

Infosessie kerkenplannen. Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen

Infosessie kerkenplannen. Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen Infosessie kerkenplannen Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen Intro: Werner Van Laer Inhoudsoverzicht Waarom een kerkenplan? Soorten kerkenplannen Algemene inhoud van een gemeentelijk kerkenplan Concrete

Nadere informatie

De conceptnota Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk en de toekomst van de parochie

De conceptnota Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk en de toekomst van de parochie De conceptnota Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk en de toekomst van de parochie 1. De conceptnota 1.1 De conceptnota als onderdeel van een evolutie Uit de inleiding van onze bisschop en de uiteenzetting

Nadere informatie

PARTICIPATIETRAJECTEN voor de her- en nevenbestemming van parochiekerken

PARTICIPATIETRAJECTEN voor de her- en nevenbestemming van parochiekerken PARTICIPATIETRAJECTEN voor de her- en nevenbestemming van parochiekerken Participatietrajecten Wat? Samen met de lokale gemeenschap (parochianen en andere betrokkenen) naar een bijkomende of nieuwe invulling

Nadere informatie

De gemeenteraad. Ontwerpbesluit

De gemeenteraad. Ontwerpbesluit De gemeenteraad Ontwerpbesluit OPSCHRIFT Vergadering van 19 december 2016 Besluit nummer: 2016_GR_01159 Onderwerp: Globaal parochiekerkenplan - Goedkeuring Beknopte samenvatting: Aan de gemeenteraad wordt

Nadere informatie

Parochiekerken in Vlaanderen Problema1ek en parochiekerkenplannen

Parochiekerken in Vlaanderen Problema1ek en parochiekerkenplannen Parochiekerken in Vlaanderen Problema1ek en parochiekerkenplannen Wat is religieus erfgoed? RELIGIEUS ERFGOED: VER VAN MIJN BED OF KERK NOG IN HET MIDDEN? Religieus erfgoed : afgeschreven of zorg voor

Nadere informatie

Het beheer van onroerend religieus erfgoed in Vlaanderen

Het beheer van onroerend religieus erfgoed in Vlaanderen Het beheer van onroerend religieus erfgoed in Vlaanderen Studienamiddag Erfgoedzorg voor protestants-evangelische kerken 18 februari 2017 Inhoud Wetgeving beheer en onroerend (erf)goed Medegebruik, nevenbestemming

Nadere informatie

Bibliotheek en kerk onder één dak. Gedeeld gebruik in Hoeseltse parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Maria Middelares, Roger Verjans, voorzitter kerkfabriek

Bibliotheek en kerk onder één dak. Gedeeld gebruik in Hoeseltse parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Maria Middelares, Roger Verjans, voorzitter kerkfabriek Bibliotheek en kerk onder één dak. Gedeeld gebruik in Hoeseltse parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Maria Middelares, Roger Verjans, voorzitter kerkfabriek Ons even voorstellen : wie zijn wij Tonen enkele foto

Nadere informatie

1. Hoofdbestemming (cf. Visietekst )

1. Hoofdbestemming (cf. Visietekst ) Een toekomst voor de parochiekerken Instrumentarium 3 Richtlijnen bij hoofdbestemming, nevenbestemming en herbestemming Instrumentarium 3 en bijbehorende praktische werkfiche Instrumentarium 5 dienen om

Nadere informatie

Bouwen aan een toekomst voor de parochiekerken: Nota Minister Bourgeois en bevraging CRKC

Bouwen aan een toekomst voor de parochiekerken: Nota Minister Bourgeois en bevraging CRKC Parochiekerken: een uniek landschap Bouwen aan een toekomst voor de parochiekerken: Nota Minister Bourgeois en bevraging CRKC Parochiekerken: een uniek landschap Centrale plaats in de samenleving Kloppend

Nadere informatie

Toelichting. De projectbegeleider van het Projectbureau Herbestemming Kerken begeleidt dit traject.

Toelichting. De projectbegeleider van het Projectbureau Herbestemming Kerken begeleidt dit traject. INFODOCUMENT KANDIDAATSTELLING BEGELEIDINGSTRAJECT HAALBAARHEIDSONDERZOEK VOOR HERBESTEMMING VAN EEN PAROCHIEKERK AANVRAAG IN TE DIENEN UITERLIJK 22 SEPTEMBER 2017 Toelichting Voor wie? Steden/gemeenten

Nadere informatie

Toegewijde zorg voor het religieus erfgoed in Vlaanderen Koen Anciaux, schepen Financiën, Gebouwen, Eigendommen, Monumenten, Landbouw en

Toegewijde zorg voor het religieus erfgoed in Vlaanderen Koen Anciaux, schepen Financiën, Gebouwen, Eigendommen, Monumenten, Landbouw en Koen Anciaux, schepen Financiën, Gebouwen, Eigendommen, Monumenten, Landbouw en Dierenwelzijn Vlaanderen: - 300 gemeenten - ca. 1750 parochiekerken Dertien centrumsteden: - ca. 300 parochiekerken Elk dorp

Nadere informatie

De projectbegeleider van het Projectbureau Herbestemming Kerken begeleidt dit traject.

De projectbegeleider van het Projectbureau Herbestemming Kerken begeleidt dit traject. INFODOCUMENT ZESDE OPROEP PROJECTBUREAU HERBESTEMMING KERKEN KANDIDAATSTELLING BEGELEID HAALBAARHEIDSONDERZOEK VOOR HER- OF NEVENBESTEMMING VAN EEN PAROCHIEKERK AANVRAAG IN TE DIENEN UITERLIJK 15 APRIL

Nadere informatie

Herbestemming kerken - onttrekking aan de eredienst - opheffing parochie grenswijziging parochie. Juridisch kader - procedures. SOLVA

Herbestemming kerken - onttrekking aan de eredienst - opheffing parochie grenswijziging parochie. Juridisch kader - procedures. SOLVA Herbestemming kerken - onttrekking aan de eredienst - opheffing parochie grenswijziging parochie. Juridisch kader - procedures. SOLVA 13.03.2019 1 Begrippen - beslissing die betrekking heeft op het kerkgebouw

Nadere informatie

Een toekomst voor de Vlaamse Parochiekerken. Colloquium Brussels Gewest 17 december 2013

Een toekomst voor de Vlaamse Parochiekerken. Colloquium Brussels Gewest 17 december 2013 Een toekomst voor de Vlaamse Parochiekerken Colloquium Brussels Gewest 17 december 2013 Inhoud van de presentatie Wetgevend kader in het Vlaams Gewest Actuele situatie van de parochiekerken Conceptnota

Nadere informatie

b) Een groot aantal kerken is beschermd als monument of is gelegen in een beschermd stads- of dorpsgezicht of cultuurhistorisch landschap.

b) Een groot aantal kerken is beschermd als monument of is gelegen in een beschermd stads- of dorpsgezicht of cultuurhistorisch landschap. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 98 van LYDIA PEETERS datum: 6 aan GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED Projectoproepen Herbestemming

Nadere informatie

Een toekomst voor parochiekerkgebouwen. Roeselare 2 december 2013

Een toekomst voor parochiekerkgebouwen. Roeselare 2 december 2013 Een toekomst voor parochiekerkgebouwen Roeselare 2 december 2013 Wat voorafging Conceptnota van minister Bourgeois Problematiek van toekomst parochiekerken onder ruime aandacht gebracht Uitnodiging kerkelijke

Nadere informatie

Met de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting.

Met de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting. VORMINGSPAKKET DE PAROCHIEKERK Ellen Van Basselaere Met de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting. Verantwoordelijke uitgever: Oost-Vlaamse

Nadere informatie

Participatie en ontwerpend onderzoek als generatoren van een verbrede toekomst

Participatie en ontwerpend onderzoek als generatoren van een verbrede toekomst Sint-Martinuskerk Mettekoven: Participatie en ontwerpend onderzoek als generatoren van een verbrede toekomst relaas van een haalbaarheidsstudie door ArcK (onderzoeksgroep UHasselt faculteit Architectuur

Nadere informatie

Een kerkenbeleidsplan voor Zwalm

Een kerkenbeleidsplan voor Zwalm Een kerkenbeleidsplan voor Zwalm Op 30 september 2016 gaf de bisschop van Gent zijn goedkeuring aan het kerkenbeleidsplan Zwalm. Op 13 oktober 2016 keurde ook de gemeenteraad het plan goed. De opmaak van

Nadere informatie

KERKBESTUREN WERKEN GOED MEE AAN BEVRAGING

KERKBESTUREN WERKEN GOED MEE AAN BEVRAGING KERKBESTUREN WERKEN GOED MEE AAN BEVRAGING Enquête kadert in het parochiekerkenplan Een uitgebreide bevraging verschaft de instanties die betrokken zijn bij het beheer en de toekomst van de parochiekerken

Nadere informatie

Een digitale kerkinventaris als instrument voor de waardering van religieus erfgoed

Een digitale kerkinventaris als instrument voor de waardering van religieus erfgoed Serskamp, deelgemeente van Wichelen Neogotische Sint-Denijskerk Beschermd monument samen met het omringende kerkhof Huidig gebruik Open kerk Restauratiedossier 11 06 2019 - Contactdag Erfgoedatabanken

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF TIJDELIJKE 1. Tweemaandelijkse nieuwsbrief Nummer 1-2015 DECREET ONROEREND ERFGOED: VOORSTELLING CRKC PASTORIEËN SUBSI-

NIEUWSBRIEF TIJDELIJKE 1. Tweemaandelijkse nieuwsbrief Nummer 1-2015 DECREET ONROEREND ERFGOED: VOORSTELLING CRKC PASTORIEËN SUBSI- NIEUWSBRIEF TIJDELIJKE Tweemaandelijkse nieuwsbrief Nummer 1-2015 Beste, DECREET ONROEREND ERFGOED: VOORSTELLING CRKC PASTORIEËN SUBSI- DIËRING VICARIAAT ONDERWIJS BEHEER VAN RESERVES DOOR KERKFABRIEKEN

Nadere informatie

KERKENPLAN. voor de parochiekerken van het. + dekenaat wetteren

KERKENPLAN. voor de parochiekerken van het. + dekenaat wetteren KERKENPLAN voor de parochiekerken van het + dekenaat wetteren Zomer 2015 2 Met dit Kerkenplan wil de Dekenale Stuurgroep duidelijkheid scheppen betreffende het toekomstige gebruik van de parochiekerken

Nadere informatie

Dekenale werkvergadering

Dekenale werkvergadering Datum: 18/09/2014 Aanwezig: Geert Leenknegt, Herman Cooreman, François Van Puyvelde, Myriam Stevens, Daniël Herinckx, Chris Cooreman, Linda Van de Winkel, Christophe Arnould Gebedsmoment: De dekenale werkvergadering

Nadere informatie

Besturen van de eredienst & Gemeente verhoudingen en verplichtingen. Bart Vercauteren Bisschoppelijk gedelegeerde Bisdom Brugge dienst kerkfabrieken

Besturen van de eredienst & Gemeente verhoudingen en verplichtingen. Bart Vercauteren Bisschoppelijk gedelegeerde Bisdom Brugge dienst kerkfabrieken Besturen van de eredienst & Gemeente verhoudingen en verplichtingen Bart Vercauteren Bisschoppelijk gedelegeerde Bisdom Brugge dienst kerkfabrieken Bestuur van de eredienst? Erkende erediensten (6) (+

Nadere informatie

WERKBOEKJE BUSUITSTAP

WERKBOEKJE BUSUITSTAP WERKBOEKJE BUSUITSTAP 26 JANUARI 2019 Vlaanderen is open ruimte Dit Platteland project werd Plus: Vlaanderen mede mogelijk en provincie gemaakt Oost-Vlaanderen door cofinanciering investeren uit Platteland

Nadere informatie

Juridische raad is goud waard!

Juridische raad is goud waard! Uw kerkenbeleidsplan: van papier naar praktijk Juridische raad is goud waard! SEMINARIE 14 juni 2017 k a p e l C l a r e n h o f G u f f e n s l a a n 4 3 3500 HASSELT 16 juni 2017 S i n t - B a a f s

Nadere informatie

Veiligheidszorg religieus erfgoed. ADVIESFORUM Dinsdag 22 september 2015

Veiligheidszorg religieus erfgoed. ADVIESFORUM Dinsdag 22 september 2015 Veiligheidszorg religieus erfgoed ADVIESFORUM Dinsdag 22 september 2015 Waarom veiligheidszorg? Veilig stellen van religieus erfgoed Gebouwen: beschermd of niet beschermd. Focus in eerste instantie op

Nadere informatie

OVER PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN

OVER PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN OVER PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN De nota Bourgeois De nota van minister Bourgeois Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk roept de kerkelijke overheid op om een mechanisme van constructieve medewerking

Nadere informatie

Parochiearchieven? Het bewaren waard!

Parochiearchieven? Het bewaren waard! Parochiearchieven? Het bewaren waard! Parochiearchieven? Het bewaren waard! 1. Waarom moet ik het archief van mijn parochie bewaren? Parochiearchieven verdienen om meer dan één reden onze zorg. Allereerst

Nadere informatie

NAAR EEN GEZAMENLIJKE AANPAK ROND DE TOEKOMST VAN PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN IN HET BISDOM GENT

NAAR EEN GEZAMENLIJKE AANPAK ROND DE TOEKOMST VAN PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN IN HET BISDOM GENT NAAR EEN GEZAMENLIJKE AANPAK ROND DE TOEKOMST VAN PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN IN HET BISDOM GENT 15 november 2011 1. Onderweg van verleden naar toekomst 1.1 Iedere tijd opnieuw en vooral in deze tijd Wat

Nadere informatie

Studiedag inventarisatie, beheer en herwaardering van plattelandskerkhoven in Vlaams-Brabant

Studiedag inventarisatie, beheer en herwaardering van plattelandskerkhoven in Vlaams-Brabant Studiedag inventarisatie, beheer en herwaardering van plattelandskerkhoven in Vlaams-Brabant Vrijdag 3 maart 2017 Jan Ruisbroec en Onze-Lieve-Vrouwkerk Ruisbroek, Sint-Pieters-Leeuw STUDIEDAG aanleiding

Nadere informatie

Zitting van de gemeenteraad van maandag 24 april Openbare zitting

Zitting van de gemeenteraad van maandag 24 april Openbare zitting Provincie Oost-Vlaanderen - Arrondissement Oudenaarde Zitting van de gemeenteraad van maandag 24 april 2017 Aanwezig: MM. Verontschuldigd: Melissa Dooms, voorzitter; Jurgen Soetens, burgemeester; Rudy

Nadere informatie

Kerk Rauw 2025 Burgerinitiatief Kerk Rauw 2025

Kerk Rauw 2025 Burgerinitiatief Kerk Rauw 2025 Kerk Rauw 2025 Kerk Mol-Rauw Situering Rauw is één van de 12 gehuchten van Mol Het is een jong gehucht dat zich ontwikkelde dankzij de ontginning van de heide (landbouwgronden en witzandontginning) Parochie

Nadere informatie

Tweemaandelijkse nieuwsbrief Nummer 1-2013

Tweemaandelijkse nieuwsbrief Nummer 1-2013 Tweemaandelijkse nieuwsbrief Nummer 1-2013 In h o u d Richtlijnen va n d e Vl a a m s e Bisschoppen v o o r h e t g e b r u i k va n paroc h i ek e r ken Het opstellen va n een gemeentelijk kerkenplan

Nadere informatie

Parochiekerkenplan Antwerpen

Parochiekerkenplan Antwerpen Parochiekerkenplan Antwerpen Inhoud 1. proces naar een parochiekerkenplan 2. methodiek 3. vaststellingen en uitdagingen Parochiekerkenplan Geen plan maar een proces om in de huidige context vanuit de huidige

Nadere informatie

Erfgoedzorg in parochiekerken. Een verantwoordelijke taak voor de kerkbesturen

Erfgoedzorg in parochiekerken. Een verantwoordelijke taak voor de kerkbesturen Erfgoedzorg in parochiekerken Een verantwoordelijke taak voor de kerkbesturen Kerkfabriek beheert onroerend en roerend religieus patrimonium De kerkfabriek belast met zorg voor materiële voorwaarden voor

Nadere informatie

Kerk Rauw 2025 Burgerinitiatief Kerk Rauw 2025

Kerk Rauw 2025 Burgerinitiatief Kerk Rauw 2025 Kerk Mol-Rauw Situering Rauw is één van de 12 gehuchten van Mol Het is een jong gehucht dat zich ontwikkelde dankzij de ontginning van de heide (landbouwgronden en witzandontginning) Parochie gesticht

Nadere informatie

Leidraad voor het opstellen van een taakomschrijving in de territoriale pastoraal

Leidraad voor het opstellen van een taakomschrijving in de territoriale pastoraal Leidraad voor het opstellen van een taakomschrijving in de territoriale pastoraal Een goede begeleiding kan slechts gebeuren vanuit een heldere taakomschrijving. (Stappenplan praktijkbegeleiding blz. 4)

Nadere informatie

Selectie en raadpleging van parochiearchieven

Selectie en raadpleging van parochiearchieven Selectie en raadpleging van parochiearchieven Studie- en ontmoetingsdag voor vrijwilligers in kerkelijke en religieuze archieven Leuven, 30 mei 2015 Marc Carnier Rijksarchief Leuven Joris Colla KADOC-KU

Nadere informatie

Participatie over kerkgebouwen in Vlaanderen : overleg. 27 FEBRUARI 2018 OVERLEGNAMIDDAG Abdij van Park Heverlee

Participatie over kerkgebouwen in Vlaanderen : overleg. 27 FEBRUARI 2018 OVERLEGNAMIDDAG Abdij van Park Heverlee Participatie over kerkgebouwen in Vlaanderen : overleg 27 FEBRUARI 2018 OVERLEGNAMIDDAG Abdij van Park Heverlee Bart Derwael (2015) Een sterk draagvlak in 10 stappen. Participatie, Stakeholdermanagement

Nadere informatie

Geachte leden van de centrale kerkbesturen en de kerkfabrieken,

Geachte leden van de centrale kerkbesturen en de kerkfabrieken, Toespraak door Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Nieuwjaarsreceptie Centraal Kerkbestuur Gent Gent, dinsdag 4 februari 2014 Monseigneur,

Nadere informatie

Valorisatie, herbestemming en toekomst van de parochiekerk

Valorisatie, herbestemming en toekomst van de parochiekerk Valorisatie, herbestemming en toekomst van de parochiekerk Conceptnota Minister Bourgeois: twee jaar later Erfgoedcel Terf/ Radar Roeselare 18 april 2013 Parochiekerken: een uniek landschap Centrale plaats

Nadere informatie

De toekomst van de parochiekerk. Sinaai Waas Sint-Catarinakerk 7 oktober 2013

De toekomst van de parochiekerk. Sinaai Waas Sint-Catarinakerk 7 oktober 2013 De toekomst van de parochiekerk Sinaai Waas Sint-Catarinakerk 7 oktober 2013 Parochiekerken, kapellen en kloosters: een uniek landschap Centrale plaats in de samenleving Vaak gelegen in het hart van de

Nadere informatie

Dienstverlening roerend religieus erfgoed

Dienstverlening roerend religieus erfgoed Dienstverlening roerend religieus erfgoed Voor wie? Het CRKC expertisecentrum voor religieus erfgoed biedt een specifieke dienstverlening voor roerend religieus erfgoed van de erkende erediensten. Het

Nadere informatie

Toekomstplannen Sint-Jan-Baptist en Sint-Eligiuskerk

Toekomstplannen Sint-Jan-Baptist en Sint-Eligiuskerk Toekomstplannen Sint-Jan-Baptist en Sint-Eligiuskerk 1. Inleiding Op 16 oktober 2014 brandde de Sint-Jan-Baptist en Sint-Eligiuskerk in het centrum van Anzegem volledig uit. De kerk dateert deels uit de

Nadere informatie

Ter inspiratie: voorbeelden van valorisatie, medegebruik, nevenbestemming en herbestemming

Ter inspiratie: voorbeelden van valorisatie, medegebruik, nevenbestemming en herbestemming Ter inspiratie: voorbeelden van valorisatie, medegebruik, nevenbestemming en herbestemming Ander gebruik in parochiekerk Activiteiten die betekenis van het gebouw versterken: cultureel, (kunst)historisch,

Nadere informatie

Directeur Onroerend Kerkelijk Erfgoed

Directeur Onroerend Kerkelijk Erfgoed Uw bericht van Uw kenmerk Ons kenmerk Datum Mei 2012 Betreft: Bevraging Parochiekerken Vlaanderen Geachte mevrouw, Geachte heer, Wij danken u van harte voor uw meewerking aan de bevraging in verband met

Nadere informatie

MEDEGEBRUIK VAN KERKGEBOUWEN IN MECHELEN DOOR OOSTERSE KERKGEMEENSCHAPPEN

MEDEGEBRUIK VAN KERKGEBOUWEN IN MECHELEN DOOR OOSTERSE KERKGEMEENSCHAPPEN MEDEGEBRUIK VAN KERKGEBOUWEN IN MECHELEN DOOR OOSTERSE KERKGEMEENSCHAPPEN Een overzicht van de verschillende wijzen waarop wij kerkgebouwen ter beschikking stellen aan Oosterse kerkgemeenschappen. Kort

Nadere informatie

Waarderen en herbestemmen van roerend religieus erfgoed een stappenplan

Waarderen en herbestemmen van roerend religieus erfgoed een stappenplan Waarderen en herbestemmen van roerend religieus erfgoed een stappenplan 26 april 2016 Drongen 28 april 2016 Heverlee Annemie Van Dyck wat? een stappenplan voor de waardering, selectie en herbestemming

Nadere informatie

Het varend erfgoed decreet en de VIOE-inventaris. Maarten Van Dijck

Het varend erfgoed decreet en de VIOE-inventaris. Maarten Van Dijck Het varend erfgoed decreet en de VIOE-inventaris Maarten Van Dijck Bronnen Voor actuele informatie over bescherming en beheer van het varend erfgoed, is de informatie van Ruimte en Erfgoed de enige correcte

Nadere informatie

Schatkamers van geloof en geschiedenis

Schatkamers van geloof en geschiedenis Schatkamers van geloof en geschiedenis Beheer van religieus cultureel erfgoed in de Vlaamse Studiedag : Zorgen voor morgen? Beheer van religieus erfgoed DPC Mechelen, 21 april 2015 Abdij Zevenkerken, Sint-Andries

Nadere informatie

Herbestemming Onze-Lieve-Vrouw kerk Kortenberg Harold Vanheel, schepen van financiën Patrick Maervoet, pastoor-deken

Herbestemming Onze-Lieve-Vrouw kerk Kortenberg Harold Vanheel, schepen van financiën Patrick Maervoet, pastoor-deken Herbestemming Onze-Lieve-Vrouw kerk Harold Vanheel, schepen van financiën Patrick Maervoet, pastoor-deken 1 Herbestemming Onze-Lieve-Vrouw kerk te 2 Uitgangspunten Gemeente Accommodatieplan aangaande het

Nadere informatie

Vlaams beleid omtrent het beheer van funerair erfgoed

Vlaams beleid omtrent het beheer van funerair erfgoed Vlaams beleid omtrent het beheer van funerair erfgoed Inhoud - Geïnventariseerd of beschermd? - Statuten erfgoed - Toelatingen - Beheersplan? - Onderzoekspremie - Erfgoedpremie Neerijse Geïnventariseerd

Nadere informatie

ADVIES VAN 26 JUNI 2013 OVER DE HERBESTEMMING EN RUIMTELIJKE INPASSING VAN PAROCHIEKERKEN

ADVIES VAN 26 JUNI 2013 OVER DE HERBESTEMMING EN RUIMTELIJKE INPASSING VAN PAROCHIEKERKEN ADVIES VAN 26 JUNI 2013 OVER DE HERBESTEMMING EN RUIMTELIJKE INPASSING VAN PAROCHIEKERKEN SARO KONING ALBERT II-LAAN 19 BUS 24 1210 BRUSSEL INHOUD I. SITUERING 2 II. NOOD AAN BETERE VALORISATIE VAN PAROCHIEKERKEN

Nadere informatie

Voorbeelden van valorisatie, medegebruik en her- en nevenbestemming

Voorbeelden van valorisatie, medegebruik en her- en nevenbestemming Voorbeelden van valorisatie, medegebruik en her- en nevenbestemming 21 en 23 april 2015 Dimitri Stevens - CRKC Inhoud Richtlijnen bisschoppen Totstandkoming databank Types van bestemming Vlaamse kerkarchitectuurtypes

Nadere informatie

Zekerheid voor jeugdlokalen?

Zekerheid voor jeugdlokalen? Zekerheid voor jeugdlokalen? Steunpunt Jeugd vzw Arenbergstraat 1D I 1000 Brussel T 02 551 13 50 I F 02 551 13 85 info@steunpuntjeugd.be I www.steunpuntjeugd.be Jeugdlokalen en de kerk Contacten en contracten

Nadere informatie

1. Een overzicht van de huidige pastorale situatie.

1. Een overzicht van de huidige pastorale situatie. Een toekomst voor de parochiekerken Instrumentarium 4 Uitschrijven pastorale planning en organisatie Dit instrumentarium helpt u bij het opstellen van een pastorale planning en organisatie. De delen 1

Nadere informatie

Situering in de parochiegemeenschap

Situering in de parochiegemeenschap 2 Situering in de parochiegemeenschap 1. Een parochie wordt opgebouwd door het samenspel van vele mensen, groepen en verenigingen die zich laten inspireren door de Bijbel en de woorden en daden van Jezus

Nadere informatie

TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERK

TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERK BISDOM ANTWERPEN TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERK Handleiding bij het voorbereiden en voeren van de gesprekken tussen Parochie (Pastorale ploeg en Kerkfabriek) en Gemeentebestuur januari 2012 Inleiding Aanleiding

Nadere informatie

1 Noteer in de tabel wat de afkortingen van de partijen betekenen. PVDA sp.a CD&V Open VLD Vlaams Belang P S C V V P D L D A & D.

1 Noteer in de tabel wat de afkortingen van de partijen betekenen. PVDA sp.a CD&V Open VLD Vlaams Belang P S C V V P D L D A & D. 407826_05_TRO_WKS 22-02-2007 12:39 Pagina 24 OPDRACHT 14 1 Noteer in de tabel wat de afkortingen van de partijen betekenen. PVDA sp.a CD&V Open VLD Vlaams Belang P S C V V P D L D A & D A V Spirit N-VA

Nadere informatie

Vallei van de Benedenvliet/Grote Struisbeek tussen E19 en A12

Vallei van de Benedenvliet/Grote Struisbeek tussen E19 en A12 Vallei van de Benedenvliet/Grote Struisbeek tussen E19 en A12 gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan procesnota 1 Procesnota 1 van 7 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Overlegstructuur... 4 2.1 Planteam...

Nadere informatie

KERKENBELEIDSPLAN HERENTALS. Open avond 20 maart 2017

KERKENBELEIDSPLAN HERENTALS. Open avond 20 maart 2017 KERKENBELEIDSPLAN HERENTALS Open avond 20 maart 2017 PROGRAMMA Inleiding (Marijke Sannen IOK) Toelichting kerkenbeleidsplan Inventarisatie Toekomstvisie Vragen/opmerkingen in brievenbus Pauze Bespreken

Nadere informatie

Korte geschiedenis van de parochie

Korte geschiedenis van de parochie Korte geschiedenis van de parochie Het dorp Schin op Geul is zeer oud. Onder de naam Schina komt het reeds voor in het oudste gedenkboek der abdij van de H.Remigius te Reims, dat omstreeks 847 werd opgesteld.

Nadere informatie

Vaststellingen. Wat met de parochiekerk? Vaststellingen (2) Vaststellingen (3) Centraal objectief. Parochiekerken 28/03/2012. Draagvlak (be-)vestigen!

Vaststellingen. Wat met de parochiekerk? Vaststellingen (2) Vaststellingen (3) Centraal objectief. Parochiekerken 28/03/2012. Draagvlak (be-)vestigen! Parochiekerken Wat met de parochiekerk? Achtergronden en visie van de nota 'Parochiekerken in Vlaanderen : bestuurskracht en financiering, beheer, (her)bestemming en ruimtelijke inpassing' Winvorm, Brugge

Nadere informatie

Parochie Christus Hemelvaart H. Joseph. Jaarverslag 2015

Parochie Christus Hemelvaart H. Joseph. Jaarverslag 2015 Parochie Christus Hemelvaart H. Joseph Jaarverslag 2015 Jaarprogramma 2016 Jaarverslag 2015 en Jaarprogramma 2016 van de parochie Christus Hemelvaart H. Joseph Voorwoord Voor u ligt het Jaarverslag 2015

Nadere informatie

TOELICHTINGSNOTA BIJ DE GEMEENTERAAD VAN donderdag 28 mei 2009. 1. Pamelstraat-Kaaistraat: aanvraag verkavelingsvergunning - goedkeuren rooilijn

TOELICHTINGSNOTA BIJ DE GEMEENTERAAD VAN donderdag 28 mei 2009. 1. Pamelstraat-Kaaistraat: aanvraag verkavelingsvergunning - goedkeuren rooilijn TOELICHTINGSNOTA BIJ DE GEMEENTERAAD VAN donderdag 28 mei 2009 OPENBARE VERGADERING RUIMTELIJKE ORDENING 1. Pamelstraat-Kaaistraat: aanvraag verkavelingsvergunning - goedkeuren rooilijn Goedkeuren van

Nadere informatie

Verontschuldigd: Dirk De Smidt, Marc Engelbeen, Manu Janssens en Kristine Tas (mag zich ook laten vervangen door iemand van het lerarenkorps).

Verontschuldigd: Dirk De Smidt, Marc Engelbeen, Manu Janssens en Kristine Tas (mag zich ook laten vervangen door iemand van het lerarenkorps). Verslag van de parochieraad van 15 oktober 2012 Aanwezig: Hugo Pieters, Luc Van Eeghem, Rita Couchez, Georges Vandewalle, Annie Jacxsens, Nicole De Smet, Christiane Roersch, zuster Alphonsine, Geert Aelter,

Nadere informatie

Patrimoniumbeheer en energie-investeringen van een kerkfabriek. Piet Rymen CKB Herk-de-Stad KF Schulen

Patrimoniumbeheer en energie-investeringen van een kerkfabriek. Piet Rymen CKB Herk-de-Stad KF Schulen Patrimoniumbeheer en energie-investeringen van een kerkfabriek Piet Rymen CKB Herk-de-Stad KF Schulen wat geschiedenis Middeleeuwen: de bisdommen en de kloosters runden de financiële zaken. Parochies worden

Nadere informatie

Gemeentelijk pastorieplan

Gemeentelijk pastorieplan Gemeentelijk pastorieplan 1. Verschillende types van pastorieën en hun status Eigendom, types en status van de verschillende pastorieën is een ingewikkelde zaak. We vatten het hier samen. De meeste pastorieën

Nadere informatie

19/04/2013. Toekomst van de Vlaamse parochiekerk. Conceptnota Minister Bourgeois: twee jaar later. Parochiekerken: een uniek landschap

19/04/2013. Toekomst van de Vlaamse parochiekerk. Conceptnota Minister Bourgeois: twee jaar later. Parochiekerken: een uniek landschap Toekomst van de Vlaamse parochiekerk Conceptnota Minister Bourgeois: twee jaar later SARO 19 april 2013 Parochiekerken: een uniek landschap Centrale plaats in de samenleving Vaak gelegen in het hart van

Nadere informatie

BEVRAGING PAROCHIEKERKEN VLAANDEREN I: Identificatie kerkfabriek en parochie

BEVRAGING PAROCHIEKERKEN VLAANDEREN I: Identificatie kerkfabriek en parochie BEVRAGING PAROCHIEKERKEN VLAANDEREN I: Identificatie kerkfabriek en parochie Nr Vraag Antwoord Meerkeuze 0 E-mailadres voor verzending vragenlijst 0 Identificatienummer systeem

Nadere informatie

OPENBARE VERGADERING. Voorstel van beslissing: Goedkeuren van de notulen van de vergadering van 28 november 2017.

OPENBARE VERGADERING. Voorstel van beslissing: Goedkeuren van de notulen van de vergadering van 28 november 2017. BIJEENROEPING VAN DE GEMEENTERAAD De voorzitter van de gemeenteraad van de gemeente Erpe-Mere nodigt de leden van de gemeenteraad uit te vergaderen op dinsdag 19 december 2017 om 20u00 in de raadzaal van

Nadere informatie

KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN 2017

KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN 2017 KERKENBELEIDSPLAN MECHELEN 2017 Dit Kerkenbeleidsplan werd opgemaakt in april 2017 Gezien en goedgekeurd door Vicariale Raad van het Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen dd. 18/04/2017 Aartsbisdom Mechelen-Brussel

Nadere informatie

s-hertogenbosch en Rosmalen Parochieavonden

s-hertogenbosch en Rosmalen Parochieavonden s-hertogenbosch en Rosmalen Parochieavonden WELKOM! Per 1 januari 2015 Emmaus, West Willibrord, Maaspoort San Salvator, Orthen Waarom zijn we hier bij elkaar? Vanwege onze opdracht als gedoopten: Staand

Nadere informatie

De minister president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Buitenlands Beleid en Onroerend Erfgoed NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

De minister president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Buitenlands Beleid en Onroerend Erfgoed NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING De minister president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Buitenlands Beleid en Onroerend Erfgoed NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse Gemeenschap, het Vlaamse

Nadere informatie