NAAR EEN GEZAMENLIJKE AANPAK ROND DE TOEKOMST VAN PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN IN HET BISDOM GENT
|
|
- Dennis Brander
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 NAAR EEN GEZAMENLIJKE AANPAK ROND DE TOEKOMST VAN PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN IN HET BISDOM GENT 15 november Onderweg van verleden naar toekomst 1.1 Iedere tijd opnieuw en vooral in deze tijd Wat we hier vanavond bespreken, is een etappe in een proces dat al veel langer bezig is. En ik bedoel dat op twee manieren. Vooreerst geldt dit in een zeer algemene zin, omdat het van alle tijden is dat telkens nieuwe mensen de boodschap van Jezus Christus moeten kunnen beluisteren en beleven. Iedere tijd opnieuw moet die boodschap een zichtbare gestalte krijgen in een gelovige en dienstbare kerkgemeenschap. Maar meer in het bijzonder kadert deze vergadering in een proces dat in onze tijd aan de gang is. Al enkele decennia lang speelt zich een versnelde evolutie af in het parochielandschap, mede als gevolg van de ontwikkelingen in onze maatschappij. 1.2 Diocesaan beleid van de jongste decennia Het was dan ook niet echt nieuw toen de vorige bisschop, Arthur Luysterman, op de drempel van het nieuwe millennium in zijn beleidsnota (In liefde en hoop, 1 januari 2001) een aantal standpunten formuleerde waarvan ik er een zevental (soms letterlijk, soms samengevat naar de inhoud) citeer: - Achter het priestertekort, dat een groot probleem stelt, ligt een diepere crisis van de geloofsgemeenschap die aan herbronning en vernieuwing toe is. (3) - Christenen zijn niet uitsluitend naar buiten gekeerd. Zij hebben de roeping om naar binnen een gemeenschap op te bouwen. (5) - Veel in de kerk is onderhevig aan de wisseling der tijden, maar de samenkomst van christenen op zondag in de eucharistie behoort tot haar grondstructuur. (6) - Verschillende parochies van ons bisdom beantwoorden niet meer aan het criterium om parochie in de volle zin van het woord te zijn: met voldoende mensen om samen in te staan voor de nodige initiatieven van verkondiging, liturgie en diaconie. (7) - We roepen alle kerkwerkers op grensoverschrijdend te denken en te werken. Daarbij is het dekenaat de aangewezen pastorale entiteit, wat niet bedreigend hoeft te zijn voor levende en actieve parochies. (19 en 22vv) - In de plaatselijke kernen geeft de parochieploeg mee gestalte aan de aanwezigheid van de kerk bij de mensen, ook als die parochieploegen samen vergaderen en werken. (20 en 21) - Wat de financiële ondersteuning betreft, zijn we van oordeel dat we voortaan erg moeten besparen op het investeren in gebouwen. De prioriteit moet naar medewerkers gaan. (27) Onze bisschop, Luc Van Looy, heeft herhaaldelijk dit beleid verder benadrukt. In het boek BinnensteBuiten (2009) pleit hij samen met zijn medewerkers voor een aansprekende kerk. En in zijn 1
2 beleidsreflecties na de diocesane denkdag van eind 2009 beklemtoont hij in het bijzonder een viertal stappen (Kerkplein, juni 2010): - de samenwerking tussen de parochies van elk dekenaat op allerlei vlakken van de pastoraal; - de zo nodige collegialiteit tussen priesters, diakens en parochieassistenten vanuit een samen gedeelde spiritualiteit; - de uitbouw van parochies tot catechetische gemeenschappen, in het bijzonder op zondag; - kwaliteitsvolle vieringen als plaats van verkondiging en als vertrekpunt voor diaconie. 1.3 Niet louter door federatie of centralisatie, maar door nieuwe initiatie en evangelisatie U hoort het: een parochie is niet op de eerste plaats een kwestie van gebouwen of van territoriale omschrijving, ook al zijn plaatsen van samenkomst en lokale verankering nodig. Het belangrijkste is een vitale geloofsgemeenschap. Niet als een gesloten club van gelijkgezinden of als vluchtheuvel voor wereldvreemde mensen, maar als een open huis met een eigen ziel en een ruim hart voor de mensen. Waar vind je zo n parochie of hoe maak je er zo één? Ik noem alvast enkele pogingen die onvoldoende zijn. - Een levenskrachtige parochie bekom je niet automatisch door een federatie te maken van enkele bestaande parochies: drie zwakke parochies vormen samen niet noodzakelijk één sterke parochie. - Evenmin bekom je een vitale geloofsgemeenschap door te centraliseren. Het is niet door enkele bijparochies te sluiten dat de overblijvende centrale parochie automatisch een nieuwe uitstraling of wervingskracht krijgt. Wat je wél bereikt, is dat misschien nog meer mensen, ook kerkbetrokken parochianen en medewerkers, gefrustreerd afhaken. - Een parochie heeft ook geen echte toekomst wanneer ze enkel blijft ingaan op de vragen van mensen, zonder dat we ons eigen aanbod doen en eigen initiatieven nemen. - En ten slotte vorm je ook geen geloofsgemeenschap door te proberen allerhande bestaande groepen en verenigingen in een soort netwerk te verzamelen en dit de parochie te noemen. Neen, de uitbouw van een parochie is een positief project, gedragen door een levende kern van mensen, ook nieuwe en jonge mensen, die bewust kiezen om christen te zijn, ook in deze tijd. Er is nood aan echte initiatie en nieuwe evangelisatie. In ons bisdom hebben we daarom de voorbije jaren een aantal belangrijke opties en tal van initiatieven genomen ter ondersteuning van mensen op het vlak van geloofsverdieping en vorming, van samenwerking en vertrouwvol veranderen, van echte vernieuwing in de catechetische, liturgische en diaconale pastoraal. 1.4 Toch ook structurele beleidsopties Daarnaast dringen er zich wel keuzes en beslissingen op die te maken hebben met de organisatie van de territoriale pastoraal. Trouwens, veel pastoraal verantwoordelijken vragen dat de bisschoppelijke overheid niet enkel met algemene aanbevelingen, maar ook met klare standpunten een toekomstperspectief zou uittekenen. De vraag van de burgerlijke overheid bij monde van minister Bourgeois kan ons helpen verder werk te maken van een werkplan waarbij de pastorale toekomstvisie (welke parochies?) voorop staat en dat het beleid rond het patrimonium (wat met de gebouwen?) zo goed mogelijk daarmee spoort. 2
3 2. Welke parochie hebben we nodig in de toekomst? 2.1 Gemeenschap rond Christus Een parochie wordt opgebouwd als een vitale gemeenschap rond Christus en zijn evangelie. De kerkgemeenschap wordt gezonden naar alle mensen, maar ze volbrengt die missie vanuit een vitale kern die leeft vanuit de eucharistie. Daar gebeurt de verbinding van de ranken met de Wijnstok (Johannes) of van de ledematen met het Hoofd dat Christus is (Paulus). 2.2 Per dekenaat werken aan de (nieuwe) parochie Op hoeveel plaatsen parochies nodig, wenselijk, mogelijk zijn, is in deze overgangstijd niet meteen duidelijk. Intussen is in ons bisdom het dekenaat het kader waarbinnen de pastoraal verantwoordelijken in collegialiteit samenwerken aan de uitbouw van het parochieleven. Vele van de nu bestaande (dit wil zeggen opgerichte, erkende) parochies zullen samengevoegd worden met andere. Toch lanceren we hiervoor geen nieuwe term, zoals federatie of pastorale eenheid. We houden ook voor de toekomst graag vast aan het woord parochie, ook al willen wij die nieuwe parochie onderscheiden van de vroegere parochie die samenviel met een dorp of wijk. De term parochie is namelijk bijbels en theologisch heel rijk en wordt juist nu opnieuw bruikbaar in zijn echte betekenis. Letterlijk zijn parochianen namelijk mensen die, bijna als vreemdelingen verspreid levend tussen en naast anderen, bewust als christenen samenkomen. Het is denkbaar dat we, per dekenaat, evolueren van de vele huidige parochies naar één nieuwe parochie. Maar het kunnen er ook twee of drie zijn. Dit betekent niet dat de nu bestaande parochies juridisch meteen zouden ophouden te bestaan of dat ze als bestaande kernen met een eigen kerkgebouw pastoraal geen aandacht meer zouden krijgen. 2.3 Pastoor en parochieploeg De priester speelt een belangrijke rol door als voorganger in de eucharistie en in de gemeenschap de verwijzing naar Christus levend te houden. Daarom heeft elke parochie haar priester, haar pastoor nodig. Die vervult zijn ambt namens en voor de gemeenschap en doet dit in samenspel met andere gewijde bedienaren en vrijwillige medewerkers. Trouwens, de hele gemeenschap moet zich in een nieuw kerkelijk wij-gevoel bewust worden van haar missionaire opdracht. Dit samen verantwoordelijk zijn voor de zending van de kerk wordt zichtbaar gemaakt in de parochieploeg die de priester omringt en bijstaat. 2.4 Interparochiale parochieploeg De toenemende praktijk van een interparochiale parochieploeg (als overgang?) is interessant en belangrijk, omdat ze meer garanties biedt dat de leden nu al openstaan voor het grotere geheel en voor de echt kerkelijke dimensie (tegenover het gesloten parochialisme van een dorp of wijk). Tegelijk bestaat zo n ploeg best ook uit mensen die voeling hebben met de afzonderlijke woonkernen of milieus en daar zorg dragen voor het parochiale leven. 3
4 3. Welk gebruik maken we van onze parochiekerken? Een parochie is dus op de eerste plaats een levendige gemeenschap. Maar die gemeenschap heeft een huis nodig waar de leden met elkaar afspreken. Door op de eerste dag van de week samen te komen in een of ander huis (Handelingen van de Apostelen), komt zij ook de afspraak na voor de ontmoeting met de verrezen Christus. Daarom onze volgende vraag: wat met de parochiekerken? 3.1 Parochiekerken met wekelijkse zondagseucharistie We nodigen de pastoraal verantwoordelijken uit om de komende maanden na te denken over een verantwoorde keuze voor bepaalde kerkgebouwen (één, twee of drie per dekenaat) waar elke zondag, of de avond ervoor, eucharistie wordt gevierd. Die keuze impliceert dat men op die plaats wil groeien naar een catechetische, vierende en dienstbare gemeenschap, waar mensen onthaald worden en nieuwe christenen geïnitieerd. Pastoraal gezien is wellicht, mede dankzij een bundeling van de bestaande krachten, een opwaardering mogelijk van de kwaliteit. Daarnaast zullen in het kiezen van deze meer centrale kerken, in samenspraak met kerkbestuur en overheid, nog andere elementen in overweging moeten genomen worden, bijvoorbeeld de staat en waarde van het gebouw, de bereikbaarheid of de inplanting. 3.2 Andere parochiekerken In een aantal andere parochiekerken zal geen zondagsmis meer zijn, dus ook geen vervangende gebedsdienst op zondag. Wat een dubbelzinnig signaal zou dat laatste immers zijn. Daar kunnen wel andere vieringen gebeuren: uitvaarten, huwelijken, eucharistie op een weekdag, occasionele gebedsdiensten Het kerkgebouw wordt, waar en wanneer mogelijk, opengesteld voor bezoek en gebed. Voor vieringen van de initiatiesacramenten (doopsel, eerste communie, vormsel) moet verder nagedacht worden over een goede band met de gemeenschap die op zondag samenkomt. Leden van de (interparochiale) ploeg dragen, samen met de kerkfabriek, zorg voor de netheid en de toegankelijkheid van het gebouw. Bij elk kerkgebouw bevindt zich een duidelijk informatiebord, zodat de parochie bereikbaar en aanspreekbaar is voor zij die contact zoeken. 3.3 Medegebruik Het occasioneel en verantwoord medegebruik van parochiekerken door andere groepen of verenigingen dan de parochiegemeenschap, bestaat hier en daar al. Dit kan zeker verder worden opgevoerd. We denken aan sommige concerten en tentoonstellingen, aan toeristische ontsluiting, aan het gebruik van het orgel door de leerlingen van de gemeentelijke muziekacademie en ga zo maar door. We menen dat zo n samenwerking een win-winsituatie oplevert waardoor de kerkelijke en de burgerlijke gemeenschap dichter bij elkaar komen. Wel nemen we best twee voorwaarden in acht. Vooreerst spreekt het vanzelf dat de niet-kerkelijke initiatieven qua inhoud niet strijdig mogen zijn met het sacrale karakter van het kerkgebouw. En ten tweede moeten er goede afspraken gemaakt worden. Niet alleen over wélk medegebruik, maar ook over wié er zorg draagt voor het gebouw en de kosten betaalt. Daarvoor is misschien een nieuwe regelgeving en zijn er modellen van overeenkomst nodig. Voor dit laatste kan het Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur (C.R.K.C.) hulp bieden. 4
5 3.4 Nevenbestemming Er zijn verantwoorde redenen om samen met kerkbesturen en gemeentebesturen na te denken over eventuele nevenbestemming van kerkgebouwen op een meer permanente basis. Het wordt een wat moeilijke denkoefening die de komende jaren moet worden verdergezet. Ook hier geldt het criterium van de compatibiliteit. Het nevengebruik in (een deel van) het kerkgebouw moet stroken met de aard van het gebouw en met het religieuze gebruik dat er in blijft plaatsvinden. 3.5 Herbestemming en eventuele sloop Ook moeten we durven nadenken over kerkgebouwen die we voor het parochiale leven niet meer nodig hebben. Ze worden dan door de bisschop onttrokken aan de eredienst en kunnen een passende nieuwe invulling krijgen. Indien een voormalig kerkgebouw een nieuwe functie kan krijgen ten dienste van de hele gemeenschap, dan is dat mooi meegenomen. In sommige gevallen is sloop de beste oplossing. 3.6 Overleg De Vlaamse overheid verwacht dat we de komende maanden werk maken van een nieuw meerjarenplan - in te dienen voorjaar waarin rekening wordt gehouden met de bekommernissen van de conceptnota hierover. Die vraag wordt in eerste instantie gericht aan de lokale en centrale kerkbesturen. Die moeten concrete voorstellen uitwerken, maar zij doen dit uiteraard best in voeling en overleg met de pastoraal verantwoordelijken. Het is trouwens daarom dat we op deze algemene infovergadering zowel de verantwoordelijken voor de kerkgebouwen als die voor de parochiepastoraal hebben uitgenodigd. 4. Aanpak in gezamenlijk beleid 4.1 Op niveau van het bisdom Het bisdom organiseert kort na deze eerste infoavond nog een tweede vergadering. Die heeft plaats op drie locaties en data naar keuze, zodat een nog ruimere groep van betrokkenen uit de parochieploegen en kerkraden aanwezig kan zijn. De bedoeling is om, naast het geven van de nodige informatie, vooral de concrete aanpak van deze materie toe te lichten en aan te sturen Intussen wordt met de steun van het C.R.K.C. een inventaris gemaakt over de kerkgebouwen aan de hand van invulfiches. Een tweede inventaris wordt aangelegd over het functioneren van de parochiekerk voor liturgie en pastoraal. 4.2 Op dekenaal niveau Het is van belang dat de pastoraal verantwoordelijken en hun medewerkers (dekenale conferentie, parochieploegen), kennisnemen van de conceptnota van de Vlaamse regering en de 5
6 vraag aan de lokale besturen. Dit gebeurt op de genoemde infovergaderingen of, voor zover nodig, in de dekenale conferentie Door het bisdom wordt de globale visie (zoals hierboven beschreven) eveneens meegedeeld aan de pastoraal verantwoordelijken van de dekenaten en hun medewerkers (dekenale conferentie en parochieploegen), alsook aan de kerkbesturen. Dit gebeurt mondeling, op de genoemde volgende bijeenkomsten maar ook door, zeer binnenkort al, de teksten van deze avond online beschikbaar te stellen Vanuit die globale visie worden gesprekken opgestart binnen de parochieploegen: onder elkaar, met de kerkfabriek en met eventueel andere actoren. Deze gesprekken verlopen volgens een stappenplan en timing die we verder zullen moeten bepalen in onze tweede bijeenkomst en in de dekenale conferenties In de dekenale conferentie worden ook de resultaten van deze gesprekken samengebracht en vervolgens in overleg met het Centrale Kerkbestuur (of de Centrale Kerkbesturen) gefinaliseerd in een strategisch plan. Dit plan wordt voorgelegd aan de bisschop De medewerkers van de diverse betrokken diensten van het bisdom staan klaar om de dekenaten in de loop van dit traject met raad en daad bij te staan. Paul Van Puyenbroeck 6
TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERKEN STAPPENPLAN VOOR DE PASTORALE BELEIDSGROEPEN 12/03/2012
1 BISDOM BRUGGE TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERKEN STAPPENPLAN VOOR DE PASTORALE BELEIDSGROEPEN 12/03/2012 Inleiding Het bisdom Brugge wenst een langetermijnvisie uit te werken voor de toekomst van alle parochiekerken
Nadere informatieWelkom door de priester-moderator en/of leider van de avond
Welkom door de priester-moderator en/of leider van de avond 1 Zie dia 2 Maria is de patrones van ons bisdom, Een patroonheilige, zo leert ons de kerkgeschiedenis, is een heilige die ons tot voorbeeld is
Nadere informatieAnalyse visieteksten vijf bisdommen
Analyse visieteksten vijf bisdommen 5 visieteksten van de 5 bisdommen De kracht van het Evangelie. IJkpunten voor de pastorale zones. Mgr. Leon Lemmens, 2013. Blikopener. Christelijke gemeenschappen in
Nadere informatieDe conceptnota Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk en de toekomst van de parochie
De conceptnota Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk en de toekomst van de parochie 1. De conceptnota 1.1 De conceptnota als onderdeel van een evolutie Uit de inleiding van onze bisschop en de uiteenzetting
Nadere informatieOriëntaties bij de nieuw te vormen parochieploeg
Oriëntaties bij de nieuw te vormen parochieploeg De Parochieploeg Algemene taakomschrijving VERANTWOORDELIJKHEID dragen voor de PASTORAAL in het GEHEEL van de te vormen PAROCHIE - De zorg voor Gods Woord,
Nadere informatieToerusting van de parochies Pastoor, parochievicaris, diaken, parochieassistent(e), plaatselijke contactpersoon, parochieteam
Beleidsnota nr. 19 Toerusting van de parochies Pastoor, parochievicaris, diaken, parochieassistent(e), plaatselijke contactpersoon, parochieteam De laatste jaren stellen we een snelle evolutie vast in
Nadere informatieWELKOM 10/09/2015. De pastorale keuzes in de pastorale eenheid verkennen en ontdekken hoe ze een concretisering zijn van visioen en visie
De pastorale keuzes in de pastorale eenheid verkennen en ontdekken hoe ze een concretisering zijn van visioen en visie WELKOM Welkom en gebed Herhalen van visie en visioen Samen lezen van basisoptie en
Nadere informatieKERK ZIJN VANDAAG EN DE TOEKOMST VAN DE PAROCHIES
KERK ZIJN VANDAAG EN DE TOEKOMST VAN DE PAROCHIES In een pastorale brief richt de bisschop van Brugge, Jozef De Kesel, zich tot alle medewerk(st)ers in de pastoraal. We geven hier een samenvatting van
Nadere informatieMet de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting.
VORMINGSPAKKET DE PAROCHIEKERK Ellen Van Basselaere Met de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting. Verantwoordelijke uitgever: Oost-Vlaamse
Nadere informatieOPMAAK KERKENBELEIDSPLAN ZINGEM
OPMAAK KERKENBELEIDSPLAN ZINGEM WAT VOORAFGING Vlaanderen telt momenteel meer dan 1800 parochiekerken. Lange tijd waren deze kerken letterlijk en figuurlijk hét middelpunt van het dorp of de wijk. De belangrijke
Nadere informatieHet kerkgebouw Huis van God
Het kerkgebouw Huis van God Tekenwaarde TTemidden van vele andere gebouwen die worden gebruikt voor bewoning en bedrijvigheid is een kerk de ruimte voor de ontmoeting met God. Kerken staan meestal op een
Nadere informatie1. Een overzicht van de huidige pastorale situatie.
Een toekomst voor de parochiekerken Instrumentarium 4 Uitschrijven pastorale planning en organisatie Dit instrumentarium helpt u bij het opstellen van een pastorale planning en organisatie. De delen 1
Nadere informatieParochiekerkenplan: klus of kans? Ervaringen uit enkele pilootprojecten
Parochiekerkenplan: klus of kans? Ervaringen uit enkele pilootprojecten Oorsprong van het Parochiekerkenplan Conceptnota Minister Bourgeois Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk Dateert van 24 juni
Nadere informatieDe bevraging van de Vlaamse parochiekerken. Een stand van zaken: ontsluiting en toekomstperspectieven. Open Kerken 16 mei 2013
De bevraging van de Vlaamse parochiekerken. Een stand van zaken: ontsluiting en toekomstperspectieven. Open Kerken 16 mei 2013 Bevraging parochiekerken Respons op de bevraging Totaal aantal kerkfabrieken:
Nadere informatieMijlpalen. Mijlpalen & sacramenten
Mijlpalen Mijlpalen & sacramenten Als christenen worden we telkens opnieuw uitgenodigd om te groeien in geloof, om de rijkdom van ons geloof te ontdekken en te verdiepen. De kerk kent zeven sacramenten:
Nadere informatieWees niet bang, kleine kudde, want het heeft jullie Vader behaagd je het koninkrijk te schenken (Lc. 12, 32)
De nieuwe parochie Impulsvergadering voor parochieploegen, kerkfabrieken, dekenale conferenties Wees niet bang, kleine kudde, want het heeft jullie Vader behaagd je het koninkrijk te schenken (Lc. 12,
Nadere informatie1. Hoofdbestemming (cf. Visietekst )
Een toekomst voor de parochiekerken Instrumentarium 3 Richtlijnen bij hoofdbestemming, nevenbestemming en herbestemming Instrumentarium 3 en bijbehorende praktische werkfiche Instrumentarium 5 dienen om
Nadere informatieNaar een gedragen toekomstvisie in het kerkenbeleidsplan
Naar een gedragen toekomstvisie in het kerkenbeleidsplan Dinsdag 25 april 2017 Elzenveld, Antwerpen Woensdag 26 april 2017 Vormingscentrum Guislain, Gent Jonas Danckers Art. 31 / 1. Een schriftelijk document
Nadere informatieInleiding door vicaris Albert Van De Kerkhove
ZIE, IK MAAK IETS NIEUWS! (Js 43, 19-19) Vormingsdag voor dekenale ploegen Gent, zaterdag 19 november 2016 Inleiding door vicaris Albert Van De Kerkhove Open en trouw Een vitale Kerk, open op de wereld
Nadere informatieHoe werkt een parochiecluster en wat merken we ervan?
Hoe werkt een parochiecluster en wat merken we ervan? De vertrouwde parochie gaat binnenkort met de buurparochies (in enkele gevallen: wel tien of meer) één nieuwe clusterparochie vormen. Wat gaan we daarvan
Nadere informaties-hertogenbosch en Rosmalen Parochieavonden
s-hertogenbosch en Rosmalen Parochieavonden WELKOM! Per 1 januari 2015 Emmaus, West Willibrord, Maaspoort San Salvator, Orthen Waarom zijn we hier bij elkaar? Vanwege onze opdracht als gedoopten: Staand
Nadere informatieOVER PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN
OVER PAROCHIES EN PAROCHIEKERKEN De nota Bourgeois De nota van minister Bourgeois Een toekomst voor de Vlaamse parochiekerk roept de kerkelijke overheid op om een mechanisme van constructieve medewerking
Nadere informatieVisie Jokri begeleiders 2.0
Visie Jokri begeleiders 2.0 Jokri is dé vereniging van jonge christenen tussen 12 en 18 jaar in het bisdom Gent. Ze is ontstaan uit Jonge Kerk en uit de Kringwerkingen. Vandaag behoort ze tot de familie
Nadere informatieKERKENPLAN. voor de parochiekerken van het. + dekenaat wetteren
KERKENPLAN voor de parochiekerken van het + dekenaat wetteren Zomer 2015 2 Met dit Kerkenplan wil de Dekenale Stuurgroep duidelijkheid scheppen betreffende het toekomstige gebruik van de parochiekerken
Nadere informatieBISDOM GENT DECREET TOT VASTSTELLING VAN DE TARIEVEN EN VERGOEDINGEN VOOR KERKELIJKE DIENSTEN
Bisdom Gent tarieven en vergoedingen kerkelijke diensten 1 BISDOM GENT DECREET TOT VASTSTELLING VAN DE TARIEVEN EN VERGOEDINGEN VOOR KERKELIJKE DIENSTEN 1. Misstipendium 1.1 Overeenkomstig het decreet
Nadere informatieInformatiebijeenkomst meerjarenbeleidsplan. Kerkbesturen Limburg januari & februari 2018
Informatiebijeenkomst meerjarenbeleidsplan Kerkbesturen Limburg januari & februari 2018 Programma Opening Het proces van samenwerking van parochies diocesaan-administrator Mgr. Hub Schnackers Noodzaak
Nadere informatieVolwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3
Volwassenencatechese In de R.K. Federatie H. Maria Magdalena Programma 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3 Programma 2014-2015 5 Christen worden
Nadere informatieStappenplan om te komen tot een beleidsplan voor parochies
Stappenplan om te komen tot een beleidsplan voor parochies HOE GAAN WE DAT AANPAKKEN? A. Kerngroep vitalisering B. Kloostermoment STAP 1 Wie zijn wij? Verkenning van ons geloof in deze wereld STAP 2: Het
Nadere informatieopleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal
opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal Allemaal zoeken we naar een zinvol leven. Gelovigen hebben in die zoektocht eigen ankerpunten om met die grote en kleine vragen die het
Nadere informatieHerbestemming kerken - onttrekking aan de eredienst - opheffing parochie grenswijziging parochie. Juridisch kader - procedures. SOLVA
Herbestemming kerken - onttrekking aan de eredienst - opheffing parochie grenswijziging parochie. Juridisch kader - procedures. SOLVA 13.03.2019 1 Begrippen - beslissing die betrekking heeft op het kerkgebouw
Nadere informatieP.E. & Catechese. kansen & mogelijkheden
P.E. & Catechese kansen & mogelijkheden Leidraad: pastorale brief Vragen en uitdagingen hebben te maken met de zin zelf van ons bestaan als kerk. Hoe kunnen we vandaag het evangelie ontdekken als een woord
Nadere informatieBeleidsvisie Voor de parochiefederatie Born gevormd door de parochie(comité)s: Born, Buchten, Grevenbicht, Holtum en Obbicht
Beleidsvisie 2016-2015 Voor de parochiefederatie Born gevormd door de parochie(comité)s: Born, Buchten, Grevenbicht, Holtum en Obbicht 1 Beleidsplan 2016-2025 1. Inleiding 2. Onze missie: waar staan we
Nadere informatieLeidraad voor het opstellen van een taakomschrijving in de territoriale pastoraal
Leidraad voor het opstellen van een taakomschrijving in de territoriale pastoraal Een goede begeleiding kan slechts gebeuren vanuit een heldere taakomschrijving. (Stappenplan praktijkbegeleiding blz. 4)
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieBeleidslijn Uitvaartliturgie en -pastoraal
Beleidslijn Uitvaartliturgie en -pastoraal voorjaar 2009 Ter inleiding De kerk wil mensen bij de dood van hun geliefden op een bescheiden, maar gelovige wijze nabij zijn met de boodschap: God gaat zorgzaam
Nadere informatieTOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERK
BISDOM ANTWERPEN TOEKOMST VAN DE PAROCHIEKERK Handleiding bij het voorbereiden en voeren van de gesprekken tussen Parochie (Pastorale ploeg en Kerkfabriek) en Gemeentebestuur januari 2012 Inleiding Aanleiding
Nadere informatieBouwen aan een toekomst voor de parochiekerken: Nota Minister Bourgeois en bevraging CRKC
Parochiekerken: een uniek landschap Bouwen aan een toekomst voor de parochiekerken: Nota Minister Bourgeois en bevraging CRKC Parochiekerken: een uniek landschap Centrale plaats in de samenleving Kloppend
Nadere informatieVerontschuldigd: Dirk De Smidt, Marc Engelbeen, Manu Janssens en Kristine Tas (mag zich ook laten vervangen door iemand van het lerarenkorps).
Verslag van de parochieraad van 15 oktober 2012 Aanwezig: Hugo Pieters, Luc Van Eeghem, Rita Couchez, Georges Vandewalle, Annie Jacxsens, Nicole De Smet, Christiane Roersch, zuster Alphonsine, Geert Aelter,
Nadere informatieDe parochiekerk van Schelderode
De parochiekerk van Schelderode Met dank aan i.s.m. CRCK (Centrum voor Religieuze Kunst en Cultuur) Met de steun van de Vlaamse overheid, de Provinciale Landbouwkamer, SOM vzw en de Koning Boudewijnstichting
Nadere informatieSituering in de parochiegemeenschap
2 Situering in de parochiegemeenschap 1. Een parochie wordt opgebouwd door het samenspel van vele mensen, groepen en verenigingen die zich laten inspireren door de Bijbel en de woorden en daden van Jezus
Nadere informatie21 februari 2012 mochten we samen vieren in de Basiliek van Sint Pieter
3de aanzet Toen Jezus op zekere dag aan zijn leerlingen vroeg maar gij, wie zegt gij dat Ik ben?, was het Petrus die namens allen antwoordde: Gij zijt de Christus, de Zoon van de Levende God. Petrus sprak
Nadere informatieGeachte Dames en Heren Goede vrienden uit Kerkbesturen uit het CRKC, en uit de brede kring van geïnteresseerden voor de toekomst van de kerkgebouwen
Geachte Dames en Heren Goede vrienden uit Kerkbesturen uit het CRKC, en uit de brede kring van geïnteresseerden voor de toekomst van de kerkgebouwen ( ) Mijn contacten met leden van kerkbesturen en bij
Nadere informatieBISDOM GENT DECREET TOT VASTSTELLING VAN DE TARIEVEN EN VERGOEDINGEN VOOR KERKELIJKE DIENSTEN
Bisdom Gent tarieven en vergoedingen kerkelijke diensten - 2018 1 BISDOM GENT DECREET TOT VASTSTELLING VAN DE TARIEVEN EN VERGOEDINGEN VOOR KERKELIJKE DIENSTEN 1. Misstipendium 1.1 Overeenkomstig het decreet
Nadere informatieSynodaliteit en herderlijke zorg in de parochiefederaties
Synodaliteit en herderlijke zorg in de parochiefederaties Pastoraal-theologische conferentie voorjaar 2004 Ter inleiding In de voorbije jaren groeide er in ons bisdom helderheid over het structurele raamwerk
Nadere informatieVoor een integrale en kerkelijke zorg bij sterven, uitvaart en rouw
BELEIDSTEKST Voor een integrale en kerkelijke zorg bij sterven, uitvaart en rouw De pastoraal van ziekenbezoek, uitvaart en rouwzorg is een belangrijke opdracht van de kerkgemeenschap. Zowel haar verkondigingstaak,
Nadere informatieHandvest voor de pastorale eenheid
Handvest voor de pastorale eenheid Handvest voor de pastorale eenheid Bisdom Brugge Voorwoord Met Kerstmis 2011 heb ik een pastorale brief geschreven onder de titel: Kerk zijn vandaag en de toekomst
Nadere informatieParochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding
Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding St. Paulus Bekering St. Joseph RK Open Hof H. Maria Koningin St. Caecilia H. Jozef Inhoud Inhoudsopgave pag.: 2 Voorwoord pag.: 3 Wat betekent de
Nadere informatieKERKBESTUREN WERKEN GOED MEE AAN BEVRAGING
KERKBESTUREN WERKEN GOED MEE AAN BEVRAGING Enquête kadert in het parochiekerkenplan Een uitgebreide bevraging verschaft de instanties die betrokken zijn bij het beheer en de toekomst van de parochiekerken
Nadere informatieBeleidsoriëntaties 4 OPDRACHT EN WERKING VAN DE PAROCHIEPLOEG VANDAAG. Herziene statuten
4 OPDRACHT EN WERKING VAN DE PAROCHIEPLOEG VANDAAG Herziene statuten 1 september 2007 Woord vooraf Parochieploegen zijn in het Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen (VBM) in de voorbije vijfentwintig jaar
Nadere informatie1. Situatieschets. De Kerk vandaag
De huidige situatie van de samenleving waarin de Kerk een plaats zoekt, vraagt van het beleid van het bisdom een vernieuwde aanpak. Vanuit een nieuw Kerkverstaan groeien nieuwe wegen om het evangelie van
Nadere informatiePERSPECTIEVEN VOOR DE PERMANENT DIAKEN Een toetssteen 1. UITGANGSPUNTEN
PERSPECTIEVEN VOOR DE PERMANENT DIAKEN Een toetssteen 1. UITGANGSPUNTEN Ons vertrekpunt is wat ondertussen iedereen nu wel al weet maar waar we toch best de consequenties van meenemen. We zetten twee uitgangspunten
Nadere informatieParochie Christus Hemelvaart H. Joseph. Jaarverslag 2015
Parochie Christus Hemelvaart H. Joseph Jaarverslag 2015 Jaarprogramma 2016 Jaarverslag 2015 en Jaarprogramma 2016 van de parochie Christus Hemelvaart H. Joseph Voorwoord Voor u ligt het Jaarverslag 2015
Nadere informatiehet vuur van de liefde pinksteren 2008
het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende Pinksteren is het feest van de heilige Geest, het is de afronding van de Paastijd. We
Nadere informatieNaar een Pastorale Eenheid. Deurne Borgerhout extra muros
Naar een Pastorale Eenheid Deurne Borgerhout extra muros Als je iets over de kerk leest dan gaat dat meestal over treurige feitelijkheid maar dat weten wij intussen wel. Ik stel dus voor dat we het daar
Nadere informatieAnalyse van de tien waarden voor een cultuuromslag in de parochie
Analyse van de tien waarden voor een cultuuromslag in de parochie Bron: Fr. James Mallon, Divine Renovation Guidebook, 2016, p. 74-79. Bewerkt door Alpha Nederland en Centrum voor Parochiespiritualiteit,
Nadere informatieToekomstbeeld Z. Titus Brandsma Parochie. Informatiebijeenkomsten locaties Bennekom, 8 september 2015
Toekomstbeeld Z. Titus Brandsma Parochie Informatiebijeenkomsten locaties Bennekom, 8 september 2015 Toekomstbeeld Z. Titus Brandsma Aanleiding Voorzieningenniveau niet langer handhaven door: - afnemend
Nadere informatieORDE VAN DIENST VOOR DE OPNAME VAN EEN KIND IN DE VOLLEDIGE GEMEENSCHAP VAN DE KATHOLIEKE KERK
1 ORDE VAN DIENST VOOR DE OPNAME VAN EEN KIND IN DE VOLLEDIGE GEMEENSCHAP VAN DE KATHOLIEKE KERK I. Orde van dienst bij de opname tijdens de eucharistieviering (in voorbereiding van de eerste communie)
Nadere informatieBespreeknotitie voor de geloofsgemeenschappen
Bespreeknotitie voor de geloofsgemeenschappen Standpunt van parochiebestuur en pastoraal team over de toekomst van de geloofsgemeenschappen en de kerkgebouwen van de parochie. Amersfoort, september 2012.
Nadere informatieBLIKOPENER. Christelijke gemeenschappen in de toekomst in het bisdom Hasselt
Christelijke gemeenschappen in de toekomst in het bisdom Hasselt Najaar 2010 INLEIDING Ontstaan Al enige tijd worden in verschillende diocesane beleids- en overlegorganen gesprekken gevoerd over de toekomst
Nadere informatieHet sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten
Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een
Nadere informatieInfosessie kerkenplannen. Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen
Infosessie kerkenplannen Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen Intro: Werner Van Laer Inhoudsoverzicht Waarom een kerkenplan? Soorten kerkenplannen Algemene inhoud van een gemeentelijk kerkenplan Concrete
Nadere informatieKerkelijk initiatief voor sociale huisvesting in Brussel
Kerkelijk initiatief voor sociale huisvesting in Brussel Herman COSIJNS, Adjunct van Mgr De Kesel INLEIDING De problematiek van de sociale huisvesting enerzijds en de wens van de Kerk om mee te werken
Nadere informatieDE KERKELIJKE UITVAART
DE KERKELIJKE UITVAART Parochie H. Johannes de Doper Deze brochure over de kerkelijke uitvaart is een uitgave van de parochie H. Johannes de Doper. Jaar van uitgave: 2016 2 Gestorven voor deze wereld Sterven
Nadere informatieBeleidsplan Protestantse Gemeente de Woldkerken te Schildwolde-Overschild-Hellum-Noordbroek
Beleidsplan Protestantse Gemeente de Woldkerken te Schildwolde-Overschild-Hellum-Noordbroek Moge het geloof waarin we staan Hoorbaar worden in ons spreken. Moge de hoop die leeft in ons hart Zichtbaar
Nadere informatieDe zorgvuldige omgang met onze kerkgebouwen
Bisdom Breda Bezoekadres veemarktstraat 4$ 4811 ZH Breda Postadres Postbus 90.189 4800 RN Breda T 076-522 3444 F076-521 6244 www.bisdombreda.ni Email: bisschop@bisdombreda.nl Kenmerk: 018/22/2018 Betreft:
Nadere informatieHet sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten
Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatieHet sacrament van. Het vormsel. Sacramenten
Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatieHet sacrament van. Het vormsel. Sacramenten
Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatiezijn eigen taak heeft
... waarin ieder zijn eigen taak heeft Beste jongens en meisjes, Wij zijn blij dat wij vandaag rond deze tafel mogen samen zitten. Jullie zijn in de voorbije maanden dikwijls samengekomen om je op deze
Nadere informatieEen toekomst voor de parochiekerken
Een toekomst voor de parochiekerken Visietekst en plan van aanpak van het parochievicariaat en de dienst kerkfabrieken Ter informatie en uitwerking aangeboden aan de christelijke gemeenschappen, aan de
Nadere informatieBeleidsplan van de Regenboogkerk te Epe voor 2011 tot en met 2015
Beleidsplan van de Regenboogkerk te Epe voor 2011 tot en met 2015 Identiteit De Regenboogkerk van Epe vormt een gemeenschap van gelovigen. Het geloof dat hen samenbindt stoelt op de Bijbel. De kern van
Nadere informatieDe gemeenteraad. Ontwerpbesluit
De gemeenteraad Ontwerpbesluit OPSCHRIFT Vergadering van 19 december 2016 Besluit nummer: 2016_GR_01159 Onderwerp: Globaal parochiekerkenplan - Goedkeuring Beknopte samenvatting: Aan de gemeenteraad wordt
Nadere informatieKerk zijn vandaag en de toekomst van de parochies. Pastorale brief. Mgr. Jozef De Kesel
Kerk zijn vandaag en de toekomst van de parochies Pastorale brief Mgr. Jozef De Kesel 1 Kerk zijn vandaag en de toekomst van de parochies Volgend jaar zal het vijftig jaar geleden zijn dat paus Johannes
Nadere informatieBeleidsplan
Beleidsplan 2015-2020 Beleidsplan 2015-2020 Parochie Z. Titus Brandsma Inleiding Deze nota vormt een verkorte weergave van de beleidsplannen van de parochie Z. Titus Brandsma. In par.2 wordt een schets
Nadere informatieHeeft onze kerk toekomst?
Heeft onze kerk toekomst? Visie op kerk en pastoraat in 2024 De parochie. Een korte terugblik Het kerkelijk leven in Twente en Oldenzaal in de laatste decennia Hoe nu verder? Kerk-zijn in de toekomst Stellingen
Nadere informatieHet sacrament van. Het doopsel. Sacramenten
Het sacrament van Het doopsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatieDefinitie. Naar een pastorale eenheid in de federaties Ekeren Merksem Stabroek 7/02/2019
Naar een pastorale eenheid in de federaties Ekeren Merksem Stabroek Onder een pastorale eenheid verstaan we een kerkelijk verband van christelijke gemeenschappen dat binnen een bisdom duurzaam is opgericht
Nadere informatieHet sacrament van. Het doopsel. Sacramenten
Het sacrament van Het doopsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatieOMMELANDERWIJK-ZUIDWENDING
HET BELEIDSPLAN HERVORMDE GEMEENTE OMMELANDERWIJK-ZUIDWENDING 2017-2021 Beleidsplan 2017 2021 van de Hervormde Gemeente Ommelanderwijk Zuidwending. Wat voor gemeente zijn wij De Hervormde Gemeente Ommelanderwijk
Nadere informatieMissie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld
Waarom een missie? We realiseren ons dat geloven in God en het verlossingswerk van Jezus Christus in 2008 geen vanzelfsprekendheid meer is. De ontkerkelijking is een feit, maar tegelijk is er ook weer
Nadere informatieSamen Eucharistie vieren
Samen Eucharistie vieren Presentatie 23 november 2017 Methode OPSTAP 1 Situatieschets catechese 2 Omvorming De Kerk die erop uitgaat is de gemeenschap van missionaire leerlingen die initiatief nemen, die
Nadere informatieWoord vooraf. Moge deze werkmap inspiratie bieden om verder te groeien als catechumenale gemeenschap.
Colofon De werkmap Catechese op zondag werd gerealiseerd door CCV in het bisdom Gent. Contactadres: Nederpolder 24, 9000 Gent, 09 235 78 65, vorming.gent@ccv.be Samenstellers: Han Koole en Katie Velghe
Nadere informatieGLOBAAL DEKENAAL BELEIDSPLAN DEKENAAT SINT-NIKLAAS 1
GLOBAAL DEKENAAL BELEIDSPLAN DEKENAAT SINT-NIKLAAS 1. Situatie De vorige beleidsnota (17 januari 2006, zie bijlage I) voorzag, bij een wijzing van het priesterkorps, een overgang van 35 eucharistievieringen
Nadere informatieOp weg naar pastorale eenheden. in het bisdom Hasselt
Op weg naar pastorale eenheden in het bisdom Hasselt Beleidstekst voor de territoriale pastoraal Juni 2015 Ter inleiding I. Zending - visioen visie II. III. IV. Deze zending waarmaken in een pastorale
Nadere informatieVRAAGBAAK Vragen die veel gesteld worden en die in eerste instantie hieronder een antwoord of directe verwijzing vinden.
VRAAGBAAK Vragen die veel gesteld worden en die in eerste instantie hieronder een antwoord of directe verwijzing vinden. Adventactie. In de voorbereidingsweken op het feest van kerstmis willen de geloofsgemeenschappen
Nadere informatieHet sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten
Het sacrament van Boete en verzoening Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van
Nadere informatieOp weg naar pastorale eenheden. in het bisdom Hasselt
Op weg naar pastorale eenheden in het bisdom Hasselt Vertrouwelijke gespreksnota voor de dekenale rondgangen november 2014 - maart 2015 Ontwerpversie 31 oktober 2014 Groeitekst ontwerpversie 4 Ter inleiding
Nadere informatieWerkinstrument. De vitale parochie
Werkinstrument De vitale parochie Inleiding 1 1. Probleemstelling 1 2. Om parochie te kunnen zijn 2 3. Instrumentarium vitaliteit parochies 5 4. Hoe dit instrumentarium te gebruiken 8 5. Conclusie 8 Bijlage:
Nadere informatieBetreft: visie en voorstel op parochie als gemeenschap van gemeenschappen van de locatieraad en pastoraatgroep HH Cosmas en Damianus, Abcoude
R.K. Parochie St. Jan de Doper, Vecht en Venen Geloofsgemeenschap HH. Cosmas en Damianus Kerkstraat 23 1391 HB Abcoude 0294 281335 secretariaat@cosmasendamianus.nl www.stjandedoper-vechtenvenen.nl Aan
Nadere informatieStappenplan catechumenaatsweg
Stappenplan catechumenaatsweg o Iemand biedt zich aan om gedoopt te worden. Hij neemt contact op met de pastoor, de diaken, de parochieassistent, een parochiaan of het parochievicariaat. Met wie hij ook
Nadere informatieHet sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten
Het sacrament van Boete en verzoening Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van
Nadere informatie(zie: Orde van Dienst voor de viering van de initiatiesacramenten voor volwassenen)
Dag van het Woord OPNAME IN DE KERKGEMEENSCHAP & overhandiging Evangelie/ Woord van God Opname in de Kerkgemeenschap Catechumenen of geloofsleerlingen zijn volwassenen die een lange weg afleggen om christen
Nadere informatieNAAR EEN NIEUW MODEL VAN INITIATIE
NAAR EEN NIEUW MODEL VAN INITIATIE De tijden zijn veranderd De plaats die het geloof in onze samenleving inneemt is de afgelopen decennia grondig gewijzigd. Je zou kunnen stellen dat vroeger het geloof
Nadere informatieAltaar en lezenaar. Ontmoeting met de Heer
Altaar en lezenaar Ontmoeting met de Heer Eucharistie en Woord EHet altaar is het hart van een kerkgebouw. Het woord altaar komt van het Latijnse woord altare. Dat betekent hoogte. Op deze goed zichtbare
Nadere informatieEen kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente. Een stappenplan
Een kerkenbeleidsplan voor de kerken op het grondgebied van uw gemeente Een stappenplan Inhoud Inleiding en Nota Bourgeois 2011 Definities Waarom een kerkenbeleidsplan? Principes en aandachtspunten Stappenplan
Nadere informatiePASTORAAL WERKERS EN WERKSTERS IN HET AARTSBISDOM MECHELEN-BRUSSEL OVER HET STATUUT VAN DE PASTORAAL WERK(ST)ER. Inleiding... 2
PASTORAAL WERKERS EN WERKSTERS IN HET AARTSBISDOM MECHELEN-BRUSSEL OVER HET STATUUT VAN DE PASTORAAL WERK(ST)ER Inleiding... 2 1. Kerkrechtelijk-pastoraal bepaling... 2 2. Burgerrechtelijke bepalingen...
Nadere informatieHet tweede Vaticaanse concilie heeft vijftig jaar geleden omtrent de liturgie een belangrijke doelstelling geformuleerd:
LITURGIE Het tweede Vaticaanse concilie heeft vijftig jaar geleden omtrent de liturgie een belangrijke doelstelling geformuleerd: Wil echter de liturgie deze volle werkdadigheid bereiken, dan moeten de
Nadere informatieStappenplan implementatie kerkenbeleidsplan
Stappenplan implementatie kerkenbeleidsplan Valorisatie, medegebruik, nevenbestemming en herbestemming van kerken per gemeente in de praktijk brengen letterlijk en figuurlijk naar een open kerkgebouw met
Nadere informatieOPLEIDING TOT PASTORAAL WERK(ST)ER PERMANENT DIAKEN
AARTSBISDOM MECHELEN - BRUSSEL OPLEIDING TOT PASTORAAL WERK(ST)ER EN PERMANENT DIAKEN INFORMATIEBROCHURE INHOUD Pastoraal werk(st)ers Parochieassistent(e) Pastoraal werk(st)er in het ziekenhuispastoraat
Nadere informatieHet sacrament van. De wijding. Sacramenten
Het sacrament van De wijding Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatie