Gelijke kansen in Dronten

Transcriptie

1 Gelijke kansen in Dronten Beleidsnotitie Statushouders Gemeente Dronten

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Noodzaak (maatschappelijke) begeleiding 2. Achtergrond Wettelijke taak gemeente 2.2 Doelgroep 2.3 Visie 2.4 Wat vinden we belangrijk 3. Huisvesting / maatschappelijke begeleiding Huidige situatie 3.2 Financiering huidige situatie 3.3 Rijksmiddelen niet toereikend 3.4 Alternatieven 3.5 Wat is de gewenste situatie? 4. Zelfredzaamheid / verwerving inkomen Huidige situatie 4.2 Wat is de gewenste situatie? 5. Hoe pakken we dit aan? Brede aanpak statushouder om uitstroom naar werk te bevorderen 5.2 Project brede aanpak statushouders 5.3 Evaluatie 6. Financiering Financiering AMIF-aanvraag 6.2 Financiering project brede aanpak statushouders 2

3 1. Inleiding Nederland heeft vanaf april 2014 te maken met een significante stijging van de asielinstroom. Een groot deel van deze mensen heeft met recht asiel aangevraagd in Nederland en krijgt een verblijfsvergunning. Met deze vergunning wordt de asielzoeker een statushouder. Elke gemeente is verplicht om jaarlijks een aantal statushouders te huisvesten: de gemeentelijk taakstelling. Om te bepalen hoeveel statushouders een gemeente moet huisvesten wordt gebruik gemaakt van een verdeelsleutel die gebaseerd is op het inwonertal van de gemeente: Gemeenten met veel inwoners krijgen een hogere taakstelling dan gemeenten met minder inwoners. Door de stijging van asielinstroom is er ook een enorme stijging in de gemeentelijke taakstelling. Zodra een statushouder zich in de gemeente Dronten vestigt, valt de statushouder onder de participatiewet. Ze kennen amper de taal en de Nederlandse gewoonten en zijn moeilijk bij een werkgever te plaatsen, wat betekent dat deze doelgroep gemiddeld een jaar (of langer) aan de kant staat waarbij de afstand tot de arbeidsmarkt toeneemt. 1.2 Noodzaak (maatschappelijke) begeleiding De noodzaak van (maatschappelijke) begeleiding is en blijft groot, de drempel naar algemene instellingen voor statushouders is hoog, hun problematiek complex en de regelgeving rond hun situatie ook. Via maatschappelijke begeleiding kan voorkomen worden dat statushouders in de (financiële) problemen komen. Daarnaast draagt begeleiding eraan bij dat ze kunnen participeren in de Nederlandse samenleving. Door goede maatschappelijke begeleiding worden toekomstige kosten bespaard: het zorgt voor een snellere inburgering en lagere uitkeringslasten. Goede maatschappelijke begeleiding zorgt voor economische zelfredzaamheid. De recente groeicijfers zorgen binnen de gemeente Dronten voor een hernieuwde focus op en urgentie van het integratievraagstuk van statushouders. Zoals hierboven beschreven heeft deze steeds groter wordende doelgroep een grote afstand tot de arbeidsmarkt en is het noodzakelijk om ook hier begeleiding op in te zetten naast de maatschappelijke begeleiding. In deze notitie vindt u een voorgestelde brede aanpak. 3

4 2. Achtergrond 2.1 Wettelijke taak gemeente Verblijfsgerechtigde asielzoekers verblijven, zolang zij geen definitieve asielvergunning hebben, in een asielzoekerscentrum (AZC). Zodra asielzoekers een definitieve asielvergunning krijgen, worden zij statushouders. De gemeente is verplicht om jaarlijks een aantal statushouders te huisvesten. (Huisvestingswet. Art 60b, lid 1). Elk half jaar wordt de gemeenten door het rijk een taakstelling opgelegd voor een aantal te huisvesten statushouders. Het aantal te huisvesten statushouders is de afgelopen jaren sterk gestegen. Van 11 in 2012 naar 38 in Voor 2015 is de taakstelling 70. Gezien het feit dat de verwachting is dat de instroom onverminderd hoog blijft, zullen we in 2016 meer dan 70 statushouders moeten huisvesten. 2.2 Doelgroep Een statushouder is een verblijfsgerechtigde vreemdeling die ingevolge de Vreemdelingenwet als vluchteling is toegelaten danwel beschikt over een op grond van een asielaanvraag verleende vergunning of over een voorwaardelijke vergunning tot verblijf. Eens statushouder heeft dus dezelfde rechten en plichten als een autochtone Nederlander. De statushouder valt dus ook onder de participatiewet (mannen en vrouwen tussen de 18 en 67). Het taalniveau en zelfredzaamheid van de statushouders varieert per persoon. De doelgroep heeft een grote afstand tot de arbeidsmarkt. 2.3 Visie De gemeente Dronten maakt zich sterk om iedereen naar vermogen te laten deelnemen aan de samenleving. In de eerste plaats gaat de gemeente daarbij uit van wat mensen zelf kunnen, van hun talenten en mogelijkheden. In de tweede plaats van de omgeving van mensen, van kansen die er zijn om daarvan gebruik te maken. In de derde plaats is er ondersteuning van de gemeente en andere partijen in het sociale domein als dat toch niet voldoende is. In 2012 heeft de gemeente Dronten een visie op participatie vastgesteld. Het motto en de doelen van die visie staan nog steeds overeind. De gemeente Dronten wil mensen mee laten doen aan de samenleving, bij voorkeur om economisch zelfredzaam te worden. Deelnemen aan de maatschappij haalt mensen uit een sociaal isolement en zorgt ervoor dat zij (weer) meer in contact komen met anderen en weer een invulling aan hun leven kunnen geven. Dit geldt ook voor statushouders die hier wonen of zich hier gaan vestigen. De gemeente Dronten wil dat zoveel mogelijk mensen een werkplek hebben die past bij wat zij kunnen. Dat is het doel wat we nastreven met de participatiewet. En dat doel streven wij niet alleen na voor mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt. Ook mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt willen wij laten deelnemen. 4

5 2.4 Wat vinden we belangrijk? Om de statushouders te laten participeren in de Drontense samenleving is in eerste plaats maatschappelijke begeleiding nodig bij de huisvesting. 1. Huisvesting / Maatschappelijke begeleiding Maatschappelijk begeleiding bestaat uit alle zaken rondom de vestiging, al het papierwerk dat nodig is voor de huisvesting en het verkrijgen van een uitkering. Het huis, het huurcontract, de inschrijving in de gemeente, de inrichting, de school, de huisarts etc. zijn zaken die van belang zijn in de eerste weken bij de huisvesting van de nieuwe inwoner. De statushouder wordt gecoacht bij het regelwerk rond wonen, zorg, inkomen, verzekeringen, onderwijs, inburgering (en overige basisvoorzieningen) en de kennismaking met de lokale samenleving. Daarnaast ligt de nadruk op coaching en planmatig werken aan een actieve en positieve inzet van de statushouder om in de Nederlandse samenleving te kunnen participeren en een volgende stap op de participatieladder te zetten. 2. Zelfredzaamheid / verwerving van inkomen Nadat de statushouder zich heeft gevestigd in de gemeente Dronten valt de statushouder onder de participatiewet. Gezien de grote afstand tot de arbeidsmarkt is het van groot belang deze doelgroep extra ondersteuning te bieden op het gebied van taal en werk. Zonder kennis van de Nederlandse taal is maatschappelijke participatie niet mogelijk. Mondeling en schriftelijk kunnen communiceren in de Nederlandse taal is noodzakelijk om zelfstandig en zelfredzaam te zijn. Naast de verplichte inburgeringscursus is het van belang dat de statushouder gerichte taaltraining op gebied van werk en maatschappelijke participatie krijgt. Deze gerichte taaltrainingen, in combinatie met de inburgeringscursus, moeten ervoor zorgen dat de statushouder zich kan redden in de dagelijkse omgeving en dat het taalniveau geen belemmering meer is voor uitstroom naar werk. 5

6 3. Huisvesting / maatschappelijke begeleiding 3.1 Huidige situatie Maatschappelijke begeleiding is gericht op de integratie van statushouders in de samenleving. Integratie in de samenleving betekent deelnemen. Het vinden van een woning, school en huisarts, maar ook buurt- en verenigingsactiviteiten zijn wezenlijk om je thuis te gaan voelen in een ander land. Momenteel biedt Vluchtelingenwerk maatschappelijke begeleiding aan de statushouder. Maatschappelijke begeleiding bestaat uit 3 fasen: 1. pre-vestiging; 2. coaching vestiging 3. coaching integratie en participatie Fase 1: pre-vestiging In fase 1 wordt de statushouder bij de overgang van het AZC naar woonruimte in de gemeente ondersteund. Hierdoor kunnen de door woningbouw in het kader van de taakstelling huisvesting beschikbaar gestelde woningen snel worden ingevuld. De fase van pre-vestiging duurt tot het ondertekenen van het huurcontract. Er wordt gezorgd dat de dossiers op orde zijn. Al het papierwerk dat nodig is voor de huisvesting en het krijgen van een uitkering wordt geregeld. Aanmeldingen voor onderwijs vinden ook in deze fase plaats. Het doel van de begeleiding in deze fase is om samen met de betrokken instanties en de statushouder zo goed mogelijk de huisvesting en inschrijving in de gemeente voor te bereiden zodat er een goede uitgangspositie ontstaat voor verdere integratie. Fase 2: coaching vestiging Na het tekenen van het huurcontract en de ontvangst van de sleutel van de woning heeft de statushouder nog veel te regelen. De coaching vestiging fase is gericht op het op orde brengen van praktische zaken na aankomst in de gemeente. De statushouder wordt gecoacht bij het regelwerk rond wonen, zorg, werk, inkomen, verzekeringen, inburgering en overige basisvoorzieningen en de kennismaking met de lokale samenleving. Sinds 2013 is de wet Inburgering verandert en krijgen de statushouders geen aanbod meer voor een inburgeringstraject. De verantwoordelijkheid om in te burgeren ligt bij de statushouder zelf en de statushouder moet ervoor zorgen binnen 3 jaar het inburgeringsexamen te hebben behaald. Het is van groot belang de statushouder hier goed over in te lichten, zodat ze weten wat er verwacht wordt, wat de gevolgen zijn wanneer ze het examen niet binnen de gestelde tijd behalen en welke mogelijkheden er zijn om de lessen te volgen. Alle informatie die statushouders krijgen is schriftelijk en in het Nederlands, de meeste statushouders zijn de taal niet machtig en hebben uitleg en ondersteuning nodig om ervoor te zorgen dat ze daadwerkelijk hun inburgeringsexamen halen. Fase 3: coaching integratie en participatie In de derde fase vindt verdere begeleiding plaats op weg naar actieve participatie aan de samenleving. Nadat alle praktische zaken zijn geregeld, leert de statushouder nu vaardigheden om zaken zelf te regelen. De nadruk in deze fase ligt op coaching en planmatig werken aan een actieve en positieve inzet van de statushouder om in de Nederlandse samenleving te kunnen participeren en een volgende stap op de participatieladder te kunnen zetten. Het gewenste resultaat is toenemende zelfredzaamheid. Vluchtelingenwerk Dronten is onderdeel van Vluchtelingenwerk Midden Nederland en werkt grotendeels met vrijwilligers. 6

7 3.2 Financiering huidige situatie Met de wijziging van de Wet Inburgering is de maatschappelijke begeleiding voor statushouders met ingang van 2013 uit deze wet gehaald en is hiervoor een andere regeling getroffen. In het overgangsjaar 2013 kreeg de gemeente 2.000,- voor de maatschappelijke begeleiding van inburgeringsplichtige asielgerechtigden (statushouder tussen 18 t/m 65 jaar) en vanaf 2014 is dit bedrag 1.000,- per inburgeringsplichtige asielgerechtigde. Overzicht financiering maatschappelijke begeleiding Budget Structureel budget (5 miljoen per jaar) per volwassene in per volwassene in 2014 e.v. Wie? Inburgeringsplichtige met een vergunning bepaalde tijd asiel en hun inburgeringsplichtige nareizigers. Leeftijd inburgeringsplicht: 18 jaar tot/met 65 jaar Ingangsdatum Vanaf Controle Zonder inhoudelijke voorwaarden of actieve controles achteraf; wel steekproefsgewijs Verdeling Geoormerkt Besteding: Maatschappelijke begeleiding Dit betekent dat de gemeente niet voor iedere statushouder een rijksbijdrage ontvangt. Voorbeeld: Voor een eenoudergezin met 5 kinderen is de bijdrage 1.000,-. Voor een eenoudergezin met 9 kinderen waarvan 1 kind 17 jaar is de bijdrage 2.000,-. Er is hier juist extra begeleiding nodig, opvoedingsvragen, organisatie van het dagelijks leven van de kinderen, de plaatsing van de kinderen op diverse passende scholen, etc. In november 2012 heeft het college besloten de rijksmiddelen beschikbaar te stellen aan Vluchtelingenwerk. Naast deze rijksmiddelen heeft Vluchtelingenwerk de afgelopen jaren subsidie ontvangen. Onderstaand schema geeft de financiering weer. Taakstelling 1 e halfjaar Taakstelling 2 e halfjaar Subsidie Rijksmiddelen Totaal PM PM 3.3 Rijksmiddelen niet toereikend De VNG heeft op 27 november 2014 Inzichten in tekorten van gemeenten voor maatschappelijke begeleiding gepubliceerd. Hieruit blijkt dat de vergoeding van 1.000,- per statushouder (18 t/m 65 jaar) niet toereikend is; 83,3 % van de gemeenten heeft een tekort, ongeacht welke organisatie de maatschappelijke begeleiding uitvoert. Gezien het feit dat niet voor iedere statushouder een vergoeding geldt, is van te voren niet bekend op hoeveel budget de gemeente aanspraak kan maken. Als we het bovengenoemde voorbeeld pakken, tellen er 16 personen mee voor de taakstelling en krijgt de gemeente een vergoeding van 3.000,- voor de maatschappelijke begeleiding. Deze 16 personen hebben echter allen maatschappelijke begeleiding nodig. 7

8 3.4 Alternatieven Zoals hierboven aangegeven blijkt landelijk dat de rijksvergoeding van 1.000,- niet toereikend is om de maatschappelijke begeleiding aan te bieden, ongeacht welke organisatie de maatschappelijke begeleiding uitvoert. Toch hebben we kritisch gekeken naar de mogelijkheden om de maatschappelijke begeleiding goedkoper te kunnen aanbieden. Hierbij zijn we uitgegaan van de maatschappelijke begeleiding die Vluchtelingenwerk momenteel biedt. Eigen beheer Wanneer de gemeente Dronten de maatschappelijke begeleiding in eigen beheer zal gaan uitvoeren is er extra capaciteit nodig. Gebaseerd op de inzet van Vluchtelingenwerk komt dit neer op 3,3 fte. X 70 statushouders Fase 1 4 weken à 2.5 uur 10 uur per statushouder 700 Fase 2 26 weken à 2 uur 52 uur per statushouder 3640 Fase 3 26 weken à 1 uur 26 uur per statushouder 1820 Totaal 88 uur per statushouder 6160 uur per jaar Totaal 3,3 fte 1 fte =36 uur p.w. = uur op jaarbasis. De inzet van de betaalde kracht van Vluchtelingenwerk is momenteel 16 uur en deze kracht stuurt de vrijwilligers aan. 16 uur in eigen beheer komt neer op: Een fulltime medewerker kost de gemeente Dronten ,- Voor 16 uur betekent dat ,- Naast de extra capaciteit moet er een netwerk van vrijwilligers opgebouwd worden en moeten er opleidingen gevolgd worden om over de juiste kennis te kunnen beschikken. Het opbouwen van deskundigheid en een netwerk kost tijd. Externe organisatie Er is gesproken met een externe organisatie over de mogelijkheden om maatschappelijke begeleiding elders onder te brengen. Deze organisatie heeft aangegeven zeer grote twijfels te hebben of ze de begeleiding goedkoper zouden kunnen aanbieden. Ze bezitten de expertise niet en zullen mensen moeten opleiden of expertise moeten inhuren. Gezien het landelijk beeld is het ook zeer onwaarschijnlijk dat de begeleiding goedkoper zou kunnen. 3.5 Wat is de gewenste situatie Gezien de noodzaak van maatschappelijke begeleiding is in de kadernota een bedrag van ,- opgenomen om de komende jaren maatschappelijke begeleiding te blijven bieden. Het streven is om de maatschappelijke begeleiding op dezelfde manier aan te bieden zoals dat nu gebeurd. Vluchtelingenwerk is deskundig op het gebied van vluchtelingen, zowel op het gebied van maatschappelijke begeleiding dan wel op het gebied van juridische ondersteuning van deze doelgroep. Bij een gelijkblijvende taakstelling is het financieel haalbaar om (binnen de in de kadernota opgenomen bedragen) de maatschappelijke begeleiding op dezelfde wijze voort te zetten. 8

9 4. Zelfredzaamheid en verwerving inkomen 4.1. Huidige situatie In de pre-vestiging fase verzorgt Vluchtelingenwerk de inschrijving in de gemeente Dronten en het aanvragen van een (bijstands) uitkering. Vanaf dat moment loopt de begeleiding vanuit Vluchtelingenwerk nog wel door, maar begint er ook een nieuw traject bij de afdeling Sociale Zaken. De statushouder valt dan onder de participatiewet. De doelstelling van de wet is om iedereen met arbeidsvermogen naar regulier mogelijk werk toe te leiden. Op het moment dat de statushouders zich melden bij Sociale Zaken moeten ze beginnen met de inburgering. Er is niet altijd direct plek, waardoor het enkele weken tot maanden kan duren voordat het inburgeringstraject kan starten. Gedurende deze periode en tijdens het inburgeringstraject lukt het nauwelijks om deze doelgroep bij organisaties te plaatsen voor bijvoorbeeld vrijwilligerswerk omdat zij de Nederlandse taal slecht beheersen. Dat betekent dat deze doelgroep gemiddeld een jaar (of langer) aan de kant staat waarbij de afstand tot de arbeidsmarkt toeneemt. Ook krijgen ze nauwelijks iets mee over de waarden in Nederland en zeer zeker niet over omgangsvormen op de werkvloer. De doelgroep bevindt zich in een kwetsbare positie en behoeft andere begeleiding dan andere groepen. 4.2 Gewenste situatie Om deze doelgroep de juiste begeleiding te kunnen bieden zal er een tal van activiteiten aangeboden moeten worden die een doorlopende lijn vormen en die beginnen bij maatschappelijke begeleiding en eindigen bij job coaching in een betaalde baan. Deze activiteiten moeten een samenhangend geheel vormen en zowel naast elkaar als aaneengeschakeld plaatsvinden. Het doel van de samenhang van de activiteiten is het creëren van een sluitende aanpak op de voorkomende problematiek door vanaf dag één intensief in te zetten op het begeleiden van de statushouder en deze gedurende het gehele traject te volgen en zo een positieve bijdrage te leveren aan zijn/haar ontwikkeling en participatie. Om dit doel te bereiken zijn taalgerichte en werkgerichte activiteiten nodig naast het inburgeringstraject en de maatschappelijke begeleiding. Gebleken is dat alleen het inburgeringstraject niet voldoende oplevert om de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. 9

10 5. Hoe pakken we dat aan 5.1 Brede aanpak statushouders om uitstroom naar werk te bevorderen In hoofdstuk 2 is beschreven dat we voor statushouders zowel willen inzetten op huisvesting en maatschappelijke begeleiding als ook op zelfredzaamheid en het verwerven van inkomen. Zoals in hoofdstuk 4 is beschreven, betekent dit dat er een brede aanpak moet komen waarin tal van activiteiten naast en aaneengeschakeld plaatsvinden. Goede ervaring met project allochtonen In 2014 heeft de gemeente samen met IVIO en IMpact het project allochtonen uitgevoerd. De gemeente heeft in dit project ervaring opgedaan met het combineren van taaltraining met werken bij IMpact. Het was een eerste stap om de aanpak van deze doelgroep te verbreden. IVIO was verantwoordelijk voor de taaltraining en voor het scheppen van realisme bij de klant hoe deze constructief kan omgaan met zijn taalgrenzen. IVIO richtte zich op werk gerelateerde taalontwikkeling (vaktaal, werktaal, arbotaal en normale werkomgangsvormen. De taaltraining werd gegeven bij IMpact. IMpact was verantwoordelijk voor de re-integratie en kon daarnaast een diagnose stellen en mensen toeleiden naar regulier werk. De ervaringen van de gemeente met het allochtonen project waren positief. Van de 15 personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt is van 8 personen de uitkering beëindigd en van 1 persoon deels (vanwege parttime werk). Bij twee mensen is de beëindiging van de uitkering het gevolg van een verhuizing. Het feit dat deze mensen moesten meewerken aan het traject maar daar geen zin in hadden, heeft geleid tot deze verhuizing. En 1 persoon heeft via dit traject een opleiding aangeboden gekregen van een werkgever die haar na de opleiding in dienst wil nemen. Vanwege de intensieve begeleiding van de doelgroep door zowel IVIO als IMpact waren de kosten voor de groep van 15 mensen hoog; ,91. Binnen de Participatiewet is geen financiële ruimte om een dergelijk project voor de groeiende groep statushouders uit te voeren. AMIF-aanvraag De mogelijkheid deed zich voor om een brede aanpak voor statushouders met een AMIF (Europese Asiel-, Migratie- en Integratiefonds) aanvraag bij het Agentschap SZW te realiseren. AMIF is de opvolger van het Europees Integratiefonds (EIF), dat nu is samengevoegd met enkele Europese fondsen voor migratiebeleid. Uit het fonds zullen lidstaten subsidies gaan verstrekken op de terreinen asiel, migratie en integratie. Gemeenten, maatschappelijke organisaties en samenwerkingsverbanden kunnen een aanvraag indienen. In juni 2015 heeft het college de AMIF aanvraag voorlopig ingediend. Een besluit van de raad is noodzakelijk voor de financiële dekking van de aanvraag. Dit besluit volgt in september. Drie ontwikkelingen zijn aanleiding geweest voor het opstellen van de aanvraag. De eerste is de gewenste brede aanpak voor statushouders. De tweede is de forse toename in de taakstelling voor het aantal te huisvesten statushouders; reeds genoemd in paragraaf 2.1. Van 11 statushouders in 2012 naar 38 in 2014 en een aantal van 34 voor het eerste halfjaar in Voor de tweede helft van 2015 wordt een vergelijkbaar aantal of hoger verwacht. De derde ontwikkeling is de grote afstand tot de arbeidsmarkt van deze groep zoals al is benoemd in paragraaf 4.1. Het Agentschap SZW is de uitvoerder van de regeling. De projectperiode loopt van 12 mei 2015 tot en met 11 mei De mogelijkheid tot het indienen van aanvragen om subsidie kan enkel gedurende door de minister vastgestelde aanvraagtijdvakken (eerste tijdvak van 12 mei t/m 12 juni 2015). De aanvraagtijdvakken zijn gelegen in de jaren 2015 tot en met

11 De doelgroep voor de subsidieverlening zijn onderdanen van niet-westerse derdelanden in Nederland. Er zijn vier thema s opgenomen waarbinnen projecten kunnen vallen: Het bevorderen van de oriëntatie op Nederland. Het bevorderen van de participatie op de arbeidsmarkt en toegeleiding naar de arbeidsmarkt. Het bevorderen van beheersing van de Nederlandse taal. Het bevorderen van maatschappelijke participatie. Doorlopende lijn om uitstroom te bevorderen en te versnellen Het project (AMIF aanvraag) bestaat uit zes activiteiten, deze vormen een samenhangend geheel en vinden zowel naast elkaar als aaneengeschakeld plaats. De activiteiten voorzien in een doorlopende lijn die begint bij maatschappelijke begeleiding tot en met job coaching van een betaalde baan. De activiteiten zijn erop gericht om de doelgroep vanaf het moment van binnenkomst in de gemeente blijvend te motiveren, activeren en de benodigde taalvaardigheden bij te brengen, met als doel het tot stand brengen van een positief integratieproces. Het gaat om de volgende activiteiten: Maatschappelijke begeleiding statushouder Taalgerichte maatschappelijke activiteiten ter bevordering van de "Maatschappelijke Participatie" Taalles ter bevordering van de beheersing van de Nederlandse taal Taalles ter bevordering van de "Participatie op de arbeidsmarkt" en "Werkvloer" Het bevorderen van toeleiding naar arbeid Jobcoaching ter versterking van de positie op de arbeidsmarkt Tevens is de samenwerking tussen de uitvoerders (Vluchtelingenwerk, IVIO en IMpact) van de verschillende activiteiten een belangrijk speerpunt in dit project. In diverse activiteiten wordt onderling samengewerkt om tot een optimaal resultaat te komen. Zo wordt bijvoorbeeld een activiteit gericht op taalvaardigheden gecombineerd met een activiteit gericht op arbeidstoeleiding en tevens ook gecombineerd met een activiteit gericht op het behoud van een (betaalde) baan. Deze samenwerking en combinatie heeft in het project allochtonen in 2014 tot positieve resultaten geleidt. Ook wordt aan het begin van het proces getracht een optimale combinatie te creëren door naast maatschappelijke begeleiding in te zetten op taalgerichte activeringsmodules, waarin men wordt geattendeerd op kansen en mogelijkheden in de participatie wanneer men de Nederlandse taal beheerst. Het doel van de samenhang en samenwerking is het creëren van een sluitende aanpak op de voorkomende problematiek door vanaf dag één intensief in te zetten op het begeleiden van de statushouder en deze gedurende het gehele traject in de scope te houden en zo een positieve bijdrage te leveren aan zijn/haar ontwikkeling en participatie. Deze aanpak is een verbetering ten opzichte van de eerdere aanpak in het project allochtonen. Aantal deelnemers gebaseerd op taakstelling gemeente Dronten Het aantal deelnemers in de activiteiten van de AMIF aanvraag is gebaseerd op de taakstelling van de gemeente Dronten. Het ministerie van Veiligheid en Justitie (V&J) heeft recentelijk nieuwe cijfers gepubliceerd omtrent de toekomstige vluchtelingen en asielzoekers instroom in Nederland (Staatscourant, 26 maart, 2015). Het ministerie van V&J prognosticeert de vluchtelingen en asielzoekersinstroom in enkel de eerste helft van 2016 op Dit is een groei van 34,22% ten opzichte van de instroom in het tweede helft van 2015 (14.900). De cijfers impliceren dat door de aanzienlijke groei de taakstelling van de gemeenten in Nederland de komende jaren ook beduidend zal stijgen. In de AMIF aanvraag is geanticipeerd op deze officiële groeiprognose door bij de activiteit maatschappelijke begeleiding van statushouders (taakstelling als basis) het aantal deelnemers en de 11

12 te besteden uren aan de maatschappelijke begeleiding naar rato mee te laten groeien. Op deze wijze wordt in de AMIF subsidieaanvraag geanticipeerd op de toekomstige ontwikkelingen. Aantallen taakstelling: Verwachting > 90 AMIF Aanvraag (2015 t/m 2017): Maatschappelijke begeleiding Taaltrajecten Werktrajecten De aantallen zijn gebaseerd op de prognose, daarbij rekening houdend met: Aantal kinderen in de taakstelling Van 2 ouder gezinnen, 1 ouder in de trajecten Niet iedereen is geschikt voor het werk en/of taaltraject. (soms zorgtrajecten) 5.2 Project brede aanpak statushouders Uiterlijk 18 oktober laat het Agentschap SZW weten of de aanvraag is toegekend. Als de aanvraag niet wordt toegekend, is het wenselijk om de doelgroep statushouders toch een brede aanpak te bieden die gericht is op uitstroom. De twee belangrijkste redenen hiervoor: de forse toename in de taakstelling voor het aantal te huisvesten statushouders en de grote afstand tot de arbeidsmarkt van deze doelgroep, blijven namelijk bestaan. Wanneer er niet intensief ingezet wordt op deze doelgroep is het risico groot dat deze mensen langdurig een bijstandsuitkering zullen ontvangen. Dit is maatschappelijk onwenselijk voor de doelgroep en de gezinsleden (kinderen). Het is financieel onwenselijk omdat het budget dat de gemeente ontvangt voor de betaling van de bijstandsuitkeringen (BUIG-budget) onder druk staat en een voorlopig tekort laat zien. Met een project Brede aanpak statushouders staat de gemeente bovendien sterker bij een eventuele aanvraag voor een vangnetuitkering (in de situatie dat het tekort BUIG hoger is dan 7,5%). Met het project zal kunnen worden aangetoond dat er preventief en intensief is ingezet op deze doelgroep. Het project Brede aanpak statushouders dat bij afwijzing van de AMIF-aanvraag zal worden opgezet zal een vergelijkbare inhoud hebben als de aanvraag. Omdat de budgetten in het sociale domein onder druk staan en daarmee ook de reserves in het sociale domein zal het project kleiner zijn dan de AMIF-aanvraag. De kosten moeten binnen de beschikbare middelen blijven. Het project zal net als de AMIF-aanvraag een looptijd hebben van 3 jaar. 5.3 Evaluatie Als de AMIF-aanvraag wordt toegekend zal deze worden geëvalueerd. Bij het niet toekenning van de aanvraag zal het project worden geëvalueerd. De uitkomsten worden meegenomen bij het opstellen van het nieuwe beleidsplan Sociaal Domein. Het huidige beleidsplan heeft een looptijd tot en met De doelgroep statushouders kan in het nieuwe plan bij het onderdeel Participatiewet als een aparte doelgroep opgenomen worden. 12

13 6. Financiering 6.1 Financiering AMIF-aanvraag In deze paragraaf zijn de kosten en de dekking voor de aanpak zoals die in de AMIF aanvraag is verwerkt, opgenomen. De werkelijke kosten van de aanvraag zijn voor 3 jaar. De subsidiabele kosten zijn voor 3 jaar. Hiervan is (25%) co-financiering en ontvangt de gemeente het overige zijnde (75%) als subsidie. In onderstaande tabel zijn de kosten en dekkingsposten benoemd. Kosten voor periode 3 jaar Co-financiering Verschil werkelijke kosten en subsidiabele kosten Dit is voor ondersteuning van bureau Devotus. Hiervan is voor de voorbereidingsfase die leidt tot indiening van de aanvraag. TOTAAL De overige zijn kosten die Devotus maakt als zij de komende drie jaar het volledige subsidieprojectmanagement uit handen nemen van de gemeente. De totale kosten hiervoor van Devotus zijn Conform de subsidieregeling mag bovenop de directe loonkosten die rechtstreeks verband houden met de uitvoering van het project, forfaitair 15% worden gerekend voor indirecte kosten. Deze indirecte kosten hoeven niet te worden verantwoord. Gelet op de huidige projectbegroting bedraagt het forfaitair bedrag ,-, zijnde een subsidie van ,-. ( ,-*0.75%). Dekking voor periode 3 jaar Bestemmingsreserve knelpunten inburgering Inhuur uitvoering inburgering (voor deels dekking kosten inhuur Devotus) Gereserveerd subsidie bedrag voor Vluchtelingenwerk Pilot loonkostensubsidie Bestemmingsreserve Sociaal Domein TOTAAL Toelichting op de dekkingsposten: Bestemmingsreserve knelpunten inburgering en inhuur uitvoering inburgering De gemeente heeft geen plicht meer om mensen in te burgeren. Met betrekking tot het resterend budget is besloten om deze middelen wel voor dezelfde doelgroep in te zetten. 13

14 De gemeente heeft voor de statushouders geen inburgeringsplicht meer. Omdat deze mensen mogelijk recht hebben op een Wwb-uitkering is de gemeente wel verantwoordelijk voor hun reintegratie. Daar worden de middelen op ingezet. Subsidie Vluchtelingenwerk Er is voor de aanvraag uitgegaan van het subsidiebedrag zoals dat de komende drie jaren is opgenomen in de begroting van de gemeente. (kadernota 2016) Overschot pilot loonkostensubsidie In de post pilot loonkostensubsidie is nog beschikbaar. Bestemmingsreserve Sociaal Domein Voorgesteld wordt om te dekken uit de bestemmingsreserve Sociaal Domein. Dat betekent dat er over een periode van 3 jaar jaarlijks gedekt moet worden uit deze reserve. Voordat geput wordt uit de reserve Sociaal Domein moet eerst beoordeeld worden of dekking uit het Participatiebudget mogelijk is. Als dit budget niet toereikend is, moet beoordeeld worden of er verevening kan plaatsvinden met de andere transities. Als dit ook niet mogelijk is, zullen de kosten gedekt worden uit de bestemmingsreserve Sociaal Domein. De onttrekkingen uit de reserve knelpunten inburgering en de bestemmingsreserve Sociaal Domein zijn verwerkt in de begrotingswijzing. Toekenning aanvraag maar lager subsidiepercentage In de subsidieregeling staat beschreven dat de subsidie maximaal 75% kan bedragen. Hiermee wordt dus niet uitgesloten dat de subsidieverstrekker kan overgaan tot het verlagen van het subsidiepercentage. De eigen bijdrage van de gemeente kan echter niet hoger zijn dan de 25% cofinanciering zoals voorgesteld onder punt 2. Als de gemeente Dronten de subsidie krijgt toegekend voor een lager percentage dan 75% dan zal de inhoud van de aanvraag worden aangepast. Deze blijft vergelijkbaar met de huidige aanvraag maar zal binnen de beschikbare middelen moeten passen. 6.2 Financiering project brede aanpak statushouders Voor de financiering van het project wordt voorgesteld om de genoemde onttrekkingen uit de reserves zoals verwerkt in de begrotingswijziging voor de AMIF-aanvraag, beschikbaar te houden. Daarnaast worden de overige genoemde middelen die genoemd zijn in paragraaf 6 ook beschikbaar gehouden. Er is dan maximaal beschikbaar voor het project. 14