Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstUitkering

Transcriptie

1 Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstUitkering Productkenmerken en informatie Rabo ToekomstUitkering Algemene voorwaarden Rabo ToekomstUitkering 2012 Algemene Bankvoorwaarden

2 Productkenmerken en informatie Rabo ToekomstUitkering Leeswijzer: In dit document leest u meer over: Hoofdstuk 1 Wat is een lijfrente? Hoofdstuk 2 Wat is Rabo ToekomstUitkering? Hoofdstuk 3 Fiscale regels Hoofdstuk 4 De kenmerken van Rabo ToekomstUitkering Hoofdstuk 5 Wijzigingen tijdens de looptijd Hoofdstuk 6 Risico s en kosten van Rabo ToekomstUitkering Hoofdstuk 7 De Rabobank als financiële dienstverlener Hoofdstuk 1 Wat is een lijfrente? Een lijfrente is een reeks uitkeringen als aanvulling op uw inkomen. U ontvangt de uitkering gedurende een bepaalde periode. Bijvoorbeeld een maandelijkse uitkering om uw inkomen aan te vullen nadat u met pensioen bent gegaan. Een lijfrente bestaat uit twee fases. De opbouwfase waarin u geld inlegt en de afbouwfase waarin u periodieke uitkeringen ontvangt. Als u een pensioentekort heeft, kunt u de inleg aftrekken van uw belastbaar inkomen in box 1. Hierdoor betaalt u minder inkomstenbelasting. Tijdens de opbouwfase is het tegoed geblokkeerd en mag u het niet opnemen. Het geblokkeerde tegoed gebruikt u voor de aankoop van periodieke uitkeringen, de afbouwfase. Dat kan met het product Rabo ToekomstUitkering, maar u kunt ook voor een andere aanbieder kiezen. Over de periodieke uitkeringen betaalt u inkomstenbelasting en premies. Lees hier meer over bij Wat zijn de fiscale regels? Wij gaan ervan uit dat u tijdens het opbouwen van het tegoed en het ontvangen van de periodieke uitkeringen in Nederland woont. Hoofdstuk 2 Wat is Rabo ToekomstUitkering? De rekening Rabo ToekomstUitkering is voor de afbouwfase van een lijfrente. U ontvangt periodieke uitkeringen gedurende een bepaalde periode. Bijvoorbeeld maandelijkse uitkeringen als aanvulling op uw inkomen nadat u met pensioen bent gegaan. Dit is de lijfrente. De looptijd wordt bepaald door fiscale regels en is onder meer afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden. Lees hierover meer bij Periodieke uitkeringen. Als u in Nederland woont, kunt u een rekening Rabo ToekomstUitkering openen. Als u de spaarrekening opent, maakt u een aantal keuzes. Daarnaast spreken wij een aantal zaken met u af. We leggen het volgende vast in de overeenkomst: Het (verwachte) bedrag dat u in gaat leggen. De verwachte datum dat het geld wordt ingelegd. Het rentepercentage. Hoe vaak u uitkeringen wilt ontvangen. De duur van de uitkeringen. De hoogte van de periodieke uitkeringen. De hoogte van de uitbetalingskosten. Zijn sommige gegevens nog niet bekend als u de spaarrekening opent? Bijvoorbeeld de exacte inlegdatum of het precieze inlegbedrag? Dan leggen wij de verwachte gegevens vast. Als alle gegevens definitief bekend zijn, berekenen we opnieuw de hoogte van de periodieke uitkeringen. Is na drie maanden nog niet de volledige inleg ontvangen op uw rekening? Dan starten wij de periodieke uitkeringen op basis van de inlegbedragen die tot dan ontvangen zijn. U ontvangt van ons een brief met de definitieve inleg- en uitkeringsgegevens. Voor wie is Rabo ToekomstUitkering een geschikt product? Rabo ToekomstUitkering is een geblokkeerde spaarrekening waaruit u gedurende een bepaalde periode uitkeringen ontvangt als aanvulling op uw inkomen. U kunt een lijfrentekapitaal inleggen op een rekening Rabo ToekomstUitkering. Daarnaast kunt u als ondernemer onder voorwaarden (een deel van) uw stakingswinst of uw opgebouwde oudedagsreserve inleggen. Heeft u dit niet? Dan is Rabo ToekomstUitkering niet geschikt voor u. Wilt u liever een levenslange uitkering ontvangen uit uw opgebouwd lijfrentekapitaal? Of wilt u liever beleggen met uw opgebouwd lijfrentekapitaal? Dat is niet mogelijk met Rabo ToekomstUitkering. Informeer bij uw adviseur van de Rabobank naar een ander geschikt product. Met Rabo ToekomstUitkering ontvangt u een bruto uitkering die gedurende de hele looptijd hetzelfde is. Indien u flexibiliteit wenst in de hoogte van de uitkering is Rabo ToekomstUitkering niet geschikt voor u.

3 Hoofdstuk 3 Fiscale regels Wat zijn de fiscale regels? Heeft u een lijfrentekapitaal in een opbouwproduct bij de Rabobank, een verzekeraar of een andere bank? Dan moet uiterlijk in het vijfde kalenderjaar na het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt, de afbouwfase starten. U gebruikt het lijfrentekapitaal dan voor periodieke uitkeringen. Over de periodieke uitkeringen moet u inkomstenbelasting en premies betalen. Er is dus sprake van uitstel van belastingbetaling. Wilt u (een deel van) uw stakingswinst of uw opgebouwde oudedagsreserve inleggen op Rabo ToekomstUitkering? Dan kan deze aftrekbaar zijn. Er moet wel voldaan zijn aan een aantal voorwaarden. Uw adviseur kan u hierover informeren. De fiscale voorwaarde, dat de afbouwfase uiterlijk moet starten in het vijfde jaar na het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt, geldt niet, als: u op het moment van inleggen van de stakingswinst of oudedagsreserve al ouder bent u een uitkerende lijfrente moet aankopen, omdat u een lijfrentekapitaal heeft geërfd uw opbouwproduct bij de Rabobank, een verzekeraar of een andere bank de einddatum bereikt en u binnen de wettelijke termijn Rabo ToekomstUitkering opent (deze termijn eindigt op 31 december van het jaar volgend op het jaar van de einddatum). Een tegoed op de rekening Rabo ToekomstUitkering valt onder de regels van de Wet Inkomstenbelasting Heeft u een lijfrentekapitaal opgebouwd bij een verzekeraar dat onder het fiscale regime van vóór 1992 valt? Dan verliest u bij inleg op Rabo ToekomstUitkering bepaalde ruimere bestedingsmogelijkheden. Dit kan nadelig zijn, maar dat hoeft niet. Het is verstandig dit met uw adviseur te bespreken, voordat u een tegoed laat overboeken. Uw AOW-gerechtigde leeftijd De AOW-gerechtigde leeftijd wordt jaarlijks geleidelijk verhoogd naar 66 jaar in 2018 en in 2021 naar 67 jaar. Geboren op of na Uw AOW-gerechtigde leeftijd U gaat AOW ontvangen in 1 januari en 1 maand december en 2 maanden november en 3 maanden oktober en 6 maanden juli en 9 maanden april januari en 4 maanden september en 8 maanden mei * 2021 Bent u geboren op of na 1 mei 1954, dan is uw AOW-gerechtigde leeftijd 67* jaar. *Op basis van de huidige wet- en regelgeving wordt na 2021 deze leeftijd opnieuw aangepast aan de dan geldende levensverwachting. Informatie aan de belastingdienst De Rabobank is verplicht bepaalde gegevens over de rekening Rabo ToekomstUitkering door te geven aan de Belastingdienst. Zo moet de bank de inleg melden die voor u aftrekbaar is, maar ook verboden handelingen. Een verboden handeling is bijvoorbeeld het vrijwillig afzien van uw rechten uit de overeenkomst Rabo ToekomstUitkering. Hoofdstuk 4 De kenmerken van Rabo ToekomstUitkering Welke bedragen kunt u op de spaarrekening inleggen? Op de rekening Rabo ToekomstUitkering legt u bij aanvang één of meerdere bedragen in. U kunt op verschillende manieren inleg hebben opgebouwd: Inleg opgebouwd met Rabo ToekomstSparen en/of Rabo ToekomstBeleggen. Inleg opgebouwd bij een andere bank of verzekeraar. Inleg afkomstig van oudedagsreserve en/of stakingswinst (alleen voor ondernemers). Heeft u inleg opgebouwd met Rabo ToekomstSparen? Dan boeken wij het totale tegoed, inclusief de opgebouwde rente tot en met de dag van de opheffing, over naar uw nieuwe rekening Rabo ToekomstUitkering. Heeft u een lijfrentekapitaal opgebouwd bij een andere bank of verzekeraar? Of wilt u het bedrag ter grootte van de af te storten oudedagsreserve en/of stakingswinst

4 inleggen? Dan kunt u de waarde laten overboeken naar een rekening Rabo ToekomstUitkering. Wij helpen u bij de afwikkeling daarvan. Heeft u lijfrentespaarrekeningen of lijfrenteverzekeringen met verschillende einddata? Verleng dan de einddata van deze lijfrentespaarrekeningen-/lijfrenteverzekeringen die vóór de laatste einddatum eindigen, tot de laatste einddatum. Het totale opgebouwde tegoed kunt u dan inleggen op één rekening Rabo ToekomstUitkering. Is verlengen van de einddata niet mogelijk? Dan kunt u de tegoeden ook over laten boeken naar een rekening Rabo ToekomstSparen. Zodra het laatste tegoed ontvangen is, opent u de rekening Rabo ToekomstUitkering. Is de inleg opgebouwd met Rabo ToekomstSparen en/of Rabo ToekomstBeleggen of bij een andere bank of verzekeraar? Dan moet de inleg binnen de wettelijke termijn op uw Rabo ToekomstUitkering zijn ingelegd. De wettelijke termijn eindigt op 31 december van het jaar volgend op het jaar dat de einddatum van de opbouwfase is bereikt. Deze termijn is wettelijk bepaald. Is het afgesproken bedrag ingelegd? Of ontvangt u al periodieke uitkeringen? Dan kunnen geen bedragen meer ingelegd worden. Wordt toch een bedrag bijgeschreven op de spaarrekening? Dan mogen wij deze bijschrijving ongedaan maken. Welke rente krijgt u? Wij vergoeden over het tegoed een vaste rente, zoals afgesproken in de overeenkomst. Tijdens de looptijd van de spaarrekening blijft het rentepercentage hetzelfde. Dat betekent dat wij het rentepercentage tot de einddatum niet wijzigen. De rente schrijven we jaarlijks op 1 januari op uw spaarrekening bij. Bij het berekenen van de periodieke uitkeringen hebben we rekening gehouden met deze toekomstige rentebijschrijvingen. De actuele rentetarieven vindt u op of kunt u bij ons opvragen. Periodieke uitkeringen Bij het openen van de rekening spreken we een bruto-bedrag af, dat u periodiek ontvangt. Dat bruto-bedrag is gegarandeerd voor de hele looptijd. Als u de spaarrekening opent, spreken we ook een uitkeringsfrequentie met u af. U kunt deze afspraken tussentijds niet wijzigen of opzeggen. De frequentie kan zijn per jaar, half jaar, kwartaal of maand. De minimale uitkering per periode is 50,-. De periodieke bruto-uitkeringen worden gezien als inkomen. Ze tellen mee bij het vaststellen of u in aanmerking komt voor toeslagen zoals huurtoeslag en zorgtoeslag. Ook tellen ze mee voor andere uitkeringsregelingen, zoals de bijstand. Elke periodieke bruto-uitkering wordt verminderd met uitbetalingskosten. Dit zijn de kosten die wij maken voor de bruto-netto berekening, de afdracht van de inhoudingen aan de Belastingdienst, het uitbetalen van het nettobedrag en het aanmaken van de uitbetalingsspecificatie en het jaaroverzicht. In de overeenkomst staat hoeveel uitbetalingskosten u moet betalen. Is de bruto-uitkering relatief laag? Kies dan voor uitkering per kwartaal, half jaar of jaar. Op die manier betaalt u in totaal minder uitbetalingskosten, omdat er minder uitkeringen plaatsvinden. Over het bedrag dat overblijft na aftrek van de uitbetalingskosten, houden wij loonbelasting, premies volksverzekeringen en een inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet in. De loonbelasting en premies die wij inhouden zijn voorheffingen. Hierbij houden wij alleen rekening met de uitkeringen uit uw rekening Rabo ToekomstUitkering. En dus niet met eventuele andere inkomsten die u heeft. Het definitieve bedrag dat u moet betalen, wordt berekend aan de hand van uw jaarlijkse belastingaangifte. Het kan dus voorkomen dat u bovenop de inhouding door de bank nog inkomstenbelasting moet betalen, of dat u geld terugkrijgt. Als wij in de toekomst nog andere belastingen, premies en/of heffingen moeten inhouden, informeren wij u hierover. Het netto bedrag dat overblijft na deze inhouding wordt uitbetaald op een bankrekening (mede) op uw naam, bij een Nederlandse bank. Dit noemen we de tegenrekening. Na de laatste uitkering wordt de rekening Rabo ToekomstUitkering automatisch opgeheven. Wij streven er naar de netto-uitkeringen op de 25e dag van de maand, of de eerstvolgende werkdag te doen. Wij boeken de netto- uitkering achteraf, aan het einde van elke periode aan u over.

5 Wat is de minimale looptijd van de uitkeringen? Voor de looptijd van de periodieke uitkeringen geldt het volgende: Is het jaarlijks te ontvangen bedrag lager dan een vastgesteld maximum ( ,- voor 2015)? En starten de periodieke uitkeringen in of na het kalenderjaar dat u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt? Dan is de looptijd minimaal 5 jaar. Komt het jaarlijks te ontvangen bedrag bij een looptijd van 5 jaar uit boven het wettelijk maximum? Dan kan worden gekozen voor een langere looptijd, zodat het jaarlijks te ontvangen bedrag niet meer is dan het wettelijk maximum. Er geldt overgangsrecht als de opbouwfase (via een lijfrentespaarrekening of lijfrenteverzekering) gestart is vóór 31 december 2013: Heeft u in de opbouwfase niet ingelegd ná 31 december 2013? Dan mag u in het jaar waarin u 65 jaar wordt voor het hele tegoed deze periodieke uitkeringen aankopen. Dus voor het tegoed per 31 december 2013 en de vanaf 31 december 2013 opgebouwde rente. Heeft u in de opbouwfase nog ingelegd ná 31 december 2013? Dan mag u in het jaar waarin u 65 jaar wordt alleen voor de waarde op 31 december 2013 deze periodieke uitkeringen aankopen. Het overige deel van het tegoed moet u gebruiken om vanaf uw AOW-gerechtigde leeftijd (of binnen 5 jaar daarna) te starten met de periodieke uitkeringen. Het overige deel van het tegoed bestaat uit de inleg die u na 31 december 2013 doet en de rentebijschrijvingen na 1 januari In alle andere gevallen is de looptijd van de periodieke uitkeringen minimaal 20 jaar. Gaan de periodieke uitkeringen eerder in dan het kalenderjaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt? Dan wordt het aantal jaren dat u op dat moment jonger bent dan de AOW-gerechtigde leeftijd opgeteld bij de 20 jaar. De periodieke uitkeringen moeten uiterlijk ingaan in het vijfde kalenderjaar na het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. In sommige gevallen kan hiervan afgeweken worden. Lees hierover meer bij wat zijn de fiscale regels? Wilt u de algemene heffingskorting laten toepassen? Wij houden bij het verwerken van de inhoudingen geen rekening met de algemene heffingskorting. U kunt ervoor kiezen de algemene heffingskorting, als u daar recht op heeft, toe te laten passen op uw periodieke uitkeringen. Hiervoor vult u het model opgaaf gegevens voor de loonheffingen in. Dit formulier kunt u bij ons opvragen. Wilt u uw tegenrekening wijzigen? Wilt u de tegenrekening wijzigen? Dan moet u een getekend verzoek aanleveren bij uw Rabobank. U kunt de tegenrekening zonder kosten wijzigen. Kunt u zelf geld opnemen van de spaarrekening? Nee. Het tegoed op uw spaarrekening moet periodiek worden uitgekeerd. Wij zorgen ervoor dat de periodieke uitkeringen op uw (betaal)rekening worden gestort. Het is ook niet mogelijk gedurende de looptijd het tegoed over te laten boeken naar een andere bank of verzekeraar, om via die andere bank of verzekeraar de periodieke uitkeringen te gaan ontvangen. Welke rekening- en uitkeringsinformatie ontvangt u? Bij de eerste periodieke uitkering in een kalenderjaar ontvangt u een uitkeringsspecificatie. In dit overzicht staan alle bedragen die worden ingehouden op de bruto-uitkering. Zijn er gedurende het kalenderjaar wijzigingen, waardoor de netto-uitkering verandert? Dan ontvangt u een nieuwe uitkeringsspecificatie. Daarnaast ontvangt u elk jaar een jaaroverzicht, wat u kunt gebruiken bij uw belastingaangifte. Het is niet mogelijk om een rekening Rabo ToekomstUitkering te raadplegen via Rabo Internetbankieren, Rabo Mobielbankieren en de Rabofoon. Hoofdstuk 5 Wijzigingen tijdens de looptijd Wat gebeurt er als Tijdens de looptijd van de spaarrekening kunnen verschillende omstandigheden van invloed zijn op uw persoonlijke (financiële) situatie en op uw rekening Rabo ToekomstUitkering. Hieronder leggen wij u uit wat er gebeurt met de spaarrekening als u bijvoorbeeld gaat scheiden of naar het buitenland verhuist. Wat gebeurt er als uw persoonlijke situatie wijzigt? Verandert uw situatie of wijzigen uw wensen? Laat ons dat dan weten. Dan kunnen we samen uw situatie bekijken. Wat gebeurt er als u gaat scheiden? Gaat u scheiden? Of wordt uw geregistreerd partnerschap beëindigd? Dan is het mogelijk om (een deel van) de uitkeringen aan uw ex-partner toe te delen. Voor uw ex-partner openen wij dan een nieuwe rekening Rabo ToekomstUitkering. U betaalt hiervoor 50,- aan administratiekosten. Het rentepercentage en de frequentie en looptijd van de uitkeringen veranderen niet door de verdeling.

6 Wat gebeurt er als u naar het buitenland verhuist? Verhuist u naar het buitenland? Dan blijven de periodieke uitkeringen doorlopen. Wel legt de belastingdienst een conserverende aanslag op. De hoogte van de conserverende aanslag is afhankelijk van het land waar u naar verhuist. U hoeft deze aanslag nog niet te betalen. De belastingdienst geeft uitstel van betaling gedurende tien jaar. U moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Als in die tien jaar geen verboden handeling plaatsvindt, vervalt de aanslag op verzoek definitief na deze tien jaar. Vindt wel een verboden handeling plaats? Dan vervalt het uitstel van betaling direct en moet u de conserverende aanslag alsnog betalen. Emigratie kan daarnaast gevolgen hebben voor de belastingheffing over de periodieke uitkeringen. Woont u in het buitenland? En wilt u dat wij over de periodieke uitkeringen geen belasting en premies inhouden? Dan hebben wij een verklaring van de belastingdienst nodig. Op deze verklaring staat aangegeven welke belasting en premies wij moeten inhouden en wat de geldigheidsduur van de verklaring is. Wat gebeurt er als u komt te overlijden? Heeft u een rekening Rabo ToekomstUitkering en komt u te overlijden? Dan moeten wij zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van uw overlijden. Vervolgens zullen wij uw nabestaanden informeren over de stukken die wij nodig hebben. De resterende uitkeringen komen toe aan één of meerdere erfgenamen en/of legatarissen. Na ontvangst van de benodigde informatie en/of stukken en hun gezamenlijke opdracht, openen we voor iedere persoon die uitkeringen gaat ontvangen een rekening Rabo ToekomstUitkering. De rente die we met u hebben afgesproken geldt ook voor de rekeningen Rabo ToekomstUitkering die geopend zijn in verband met uw overlijden, net als de uitkeringsfrequentie en de einddatum. Uw oude rekening heffen we op. Het wettelijk erfrecht, al dan niet in combinatie met uw testament, bepaalt wie de resterende uitkeringen moet(en) ontvangen. Op grond van fiscale regels mag niet iets anders afgesproken worden. Wilt u dat de uitkeringen na uw overlijden toekomen aan een bepaalde persoon of bepaalde personen? En komen de uitkeringen op basis van het erfrecht niet toe aan deze bepaalde persoon of personen? Dan kunt u dit alleen door middel van een (aanvulling op uw) testament regelen. Een rekening Rabo ToekomstUitkering behoort tot de nalatenschap, net als andere spaarrekeningen. Dit in tegenstelling tot een lijfrenteverzekering. Verschillend is wel, ten opzichte van een normale spaarrekening, dat het tegoed en dus ook de uitkeringen niet vrij toebedeeld mogen worden. Normaal gesproken kunnen uw erfgenamen na uw overlijden bij de verdeling bijvoorbeeld afspreken dat één erfgenaam de auto krijgt en de ander het tegoed op de spaarrekening. Bij een rekening Rabo ToekomstUitkering is dat op basis van de huidige fiscale wet- en regelgeving en de uitleg die de belastingdienst daaraan geeft echter niet het geval. Zouden er na uw overlijden bijvoorbeeld twee gelijkwaardige erfgenamen zijn? Dan moeten zij de uitkeringen in gelijke delen splitsen. Dat betekent dat zij ieder de helft krijgen van de uitkeringen die u kreeg. Doen zij dit niet? Dan zijn er fiscale gevolgen. Wat de situatie is bij uw overlijden, hangt af van de situatie op dat moment. Dat kan vooraf niet bepaald worden. Als er drie (gelijkwaardige) erfgenamen zijn, dan moeten de uitkeringen (op basis van de huidige wet- en regelgeving) in drie gelijke delen gesplitst worden. Als er echter sprake is van een ouderlijke boedelverdeling of een wettelijke verdeling, dan kan daaruit volgen dat de uitkeringen volledig naar de echtgeno(o)t(e)/geregistreerd partner overgeboekt worden. Dit is fiscaal ook toegestaan. Woont een erfgenaam of legataris niet in Nederland? Dan kan hij/zij wellicht geen rekening Rabo ToekomstUitkering openen. Het tegoed moet dan waarschijnlijk worden afgekocht. Heeft u één of meerdere erfgenamen in het buitenland wonen? Neem dan contact op met ons voor meer informatie. Is één van de erfgenamen en/of legatarissen geen natuurlijk persoon, omdat u bijvoorbeeld een stichting of een goed doel heeft aangewezen als erfgenaam? Dan voldoet (een deel van) de rekening Rabo ToekomstUitkering niet langer aan de fiscale voorwaarden. Dit wordt gezien als een verboden handeling van de overleden rekeninghouder. Het tegoed blijft op de rekening staan, totdat verzocht wordt het bedrag over te boeken (dat kan dan alleen ineens). Rabobank is aansprakelijk voor de belasting en de revisierente. Als wordt verzocht het bedrag uit te keren, keren wij in eerste instantie het tegoed, verminderd met de kosten en deze 72% uit. Als bewijs wordt aangeleverd van betaling van de belasting en de revisierente, die betrekking heeft op de verboden handeling, betalen wij het gereserveerde bedrag uit. Het goede doel kan haar gerechtigdheid tot het tegoed opgeven ten gunste van de andere erfgenamen. Dan is geen sprake van een verboden handeling. Wat gebeurt er als u een lijfrentekapitaal erft? Heeft u een lijfrentekapitaal in de opbouwfase geërfd? Dan moet u uiterlijk op 31 december van het tweede jaar volgend op het jaar van overlijden van de erflater een nabestaandenlijfrente aankopen. U doet dat bij de Rabobank met een rekening Rabo ToekomstUitkering.

7 Het kapitaal dat u geërfd heeft, wordt op deze rekening gestort. U gaat vervolgens periodieke uitkeringen ontvangen. Voor de looptijd van deze periodieke uitkeringen is de relatie tussen u en de overledene bepalend. Bent u: Fiscaal partner van de overledene: de looptijd is ten minste 5 jaar. Kind of overig familielid* én ouder dan 30 jaar: de looptijd is ten minste 20 jaar. Kind of overig familielid* én jonger dan 30 jaar: de looptijd is ten minste 5 jaar, maar niet meer dan het aantal jaren dat het familielid jonger is dan 30 jaar. Er kan alleen voor maandelijkse uitkering worden gekozen. Wilt u een uitkering die later eindigt? Of kunnen er voor het bereiken van de 30-jarige leeftijd niet minimaal twee uitkeringen worden gedaan? Dan bedraagt de looptijd alsnog ten minste 20 jaar. Andere relatie tot de overledene: de looptijd is ten minste 5 jaar * Overig familielid: u bent een bloed- of aanverwant in rechte lijn of 2e of 3e graad van de zijlijn. Welke afspraken kunnen wij wijzigen? In de voorwaarden van Rabo ToekomstUitkering is voor ons de mogelijkheid opgenomen om de voorwaarden te wijzigen. Deze mogelijkheid is opgenomen omdat in de toekomst bijvoorbeeld fiscale of andere wettelijke wijzigingen kunnen zijn die het nodig maken de voorwaarden aan te passen. De Rabobank zal u vooraf informeren over een wijziging van de voorwaarden. Hoofdstuk 6 Risico s en kosten Rabo ToekomstUitkering Wat zijn de risico s van een rekening Rabo ToekomstUitkering? Bij het openen van de rekening hebben we met u een bruto periodieke uitkering afgesproken. De hoogte van deze periodieke uitkering is gegarandeerd voor de hele looptijd van de rekening. Het bedrag dat u uiteindelijk netto ontvangt, kan tijdens de looptijd wel ver anderen. Wij zijn namelijk wettelijk verplicht loonbelasting en premies in te houden. Als in de toekomst de wetgeving verandert, kunnen deze inhoudingen hoger of lager worden. Door inflatie (geldontwaarding) wordt geld minder waard (u kunt voor hetzelfde bedrag steeds minder kopen). Omdat de bruto periodieke uitkeringen gelijk blijven gedurende de looptijd kunt u in de toekomst met zo n uitkering minder kopen dan u nu kunt kopen met zo n uitkering. De rekening Rabo ToekomstUitkering voldoet aan de eisen die de fiscale wetgeving stelt. Als de fiscale wetgeving of uw persoonlijke situatie in de toekomst verandert, kan Rabo ToekomstUitkering anders uitpakken dan in eerste instantie beoogd is. De Rabobank is hiervoor niet aansprakelijk. U ontvangt over het tegoed op uw spaarrekening een vaste rente. Als de marktrente stijgt, dan profiteert u daar niet van. Voor Rabo ToekomstUitkering is een financiële bijsluiter opgesteld. U kunt deze vinden op of gratis bij ons opvragen. Dienstverlening Rabobank en de kosten van Rabo ToekomstUitkering U kunt een rekening Rabo ToekomstUitkering op twee manieren afsluiten: 1 Met advies van een adviseur van de Rabobank. De Rabobank maakt kosten voor de advisering, verkoop en onderhoud van dit product. Voorafgaand aan het adviesgesprek heeft u de mogelijkheid om u via internet of samen met een adviseur te oriënteren op de mogelijkheden van uw financiële wensen. Voor deze oriëntatie betaalt u geen kosten. Zo kunt u er met voldoende vertrouwen voor kiezen om het adviesgesprek te starten waarvoor u moet betalen. Wij brengen de kosten van ons advies in rekening. U betaalt deze kosten ook als u besluit om geen rekening Rabo ToekomstUitkering te openen. Tijdens het adviesgesprek krijgt u van ons een dienstverleningsovereenkomst. In deze dienstverleningsovereenkomst staan de kosten van ons advies en de eventuele afsluitkosten. Wilt u naar aanleiding van ons advies een rekening Rabo ToekomstUitkering afsluiten? Dan betaalt u per rekening Rabo ToekomstUitkering afsluitkosten. Meer informatie over advies bij de Rabobank en de advies- en afsluitkosten leest u in de brochure Advies over vermogen, levens- en inkomensverzekeringen bij de Rabobank. Vraag de brochure aan uw adviseur of kijk op De kosten voor een vervolgadvies met betrekking tot de gesloten overeenkomst voor de rekening Rabo ToekomstUitkering tijdens de looptijd van het product zijn verwerkt in het rentepercentage. 2 Zonder advies van een adviseur van de Rabobank. Heeft u een betaalrekening van de Rabobank en gebruikt u Rabo Internetbankieren? En heeft u geen behoefte aan advies? Dan kunt u het product ook afsluiten zonder een advies van ons. U doorloopt op eerst een toets die u inzicht geeft in uw kennis en ervaring met het product. Vervolgens bepaalt u of het product geschikt voor u is en stelt u het zelf samen. Vervolgens sturen wij u per post een overeenkomst op. Voor het afsluiten zonder advies betaalt u geen advieskosten, maar wel afsluitkosten. De hoogte van deze kosten staan op

8 en in de overeenkomst Rabo ToekomstUitkering. Als u ervoor kiest de rekening te openen zonder advies, dan ontvangt u ook geen advies tijdens de looptijd van de rekening. Wilt u later toch advies, dan moet u alsnog advieskosten betalen. Het is niet mogelijk om een rekening Rabo ToekomstUitkering zonder advies af te sluiten voor de inleg van nieuwe aftrekbare inleg (stakingswinst of oudedagsreserve). Het is ook niet mogelijk een rekening zonder advies af te sluiten als u een lijfrentekapitaal heeft geërfd waarvoor u een nabestaandenlijfrente wilt aankopen. Ongeacht de wijze van afsluiten geldt het volgende: Wij brengen op het bruto uit te betalen bedrag per uitkering 2,50 uitbetalingskosten in rekening. Daarna moeten wij nog loonbelasting, premies volksverzekeringen en een inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet inhouden. Deze kunnen wijzigen. Wij brengen kosten in rekening als u gedurende de looptijd bepaalde handelingen verricht met het tegoed. Gaat u scheiden of wordt uw geregistreerd partnerschap beëindigd? Dan betaalt u 50,- kosten, als u (een deel van) het tegoed aan uw ex-partner toebedeelt. Bij een verboden handeling betaalt u 150,-. Hoofdstuk 7 De Rabobank als financiële dienstverlener Iedere lokale Rabobank is aanbieder van betaal- en spaarrekeningen, kredieten en hypothecaire financieringen. Ook bemiddelen wij in verzekeringen en kredieten. Wij zijn ingeschreven in de registers van de Autoriteit Financiële Markten en van De Nederlandsche Bank, allebei gevestigd te Amsterdam. Zij houden toezicht op ons. Informatie over onze inschrijving in deze registers kunt u vinden op de websites en Kruislingse garantieregeling Samen met andere lokale Rabobanken en onderdelen van de Rabobank Groep hebben wij een kruislingse garantieregeling. Informatie hierover vindt u in ons jaarverslag. Dit kunt u vinden op Recht om de overeenkomst terug te draaien Heeft u de overeenkomst met ons gesloten via internet, de telefoon of per post? En bent u voor het sluiten hiervan niet bij ons op kantoor geweest? Dan mag u de overeenkomst binnen veertien dagen na het sluiten ervan terugdraaien. U moet dit schriftelijk doen. De taal die van toepassing is De overeenkomst, de voorwaarden en andere informatie zijn in het Nederlands. Het recht dat van toepassing is Op de overeenkomst is alleen het Nederlands recht van toepassing. Als u een conflict voorlegt aan de rechter moet dat een Nederlandse rechter zijn. Heeft u een klacht? Wij hebben een klachtenprocedure. Uw eigen Rabobank is het eerste aanspreekpunt voor uw klacht. Bent u niet tevreden over de afhandeling van uw klacht? Stuur dan een brief naar: Klachtenservice Rabobank Nederland Antwoordnummer ZJ Utrecht Wilt u meer informatie over de klachtenprocedure en de voorwaarden? Kijk dan op onze website onder Klantenservice. Bent u niet tevreden over de afhandeling van uw klacht door Rabobank Nederland? Dan kunt u uw klacht voorleggen aan: Ombudsman Financiële Dienstverlening Postbus AG Den Haag Informatie over de klachtbehandeling door het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening vindt u op Disclaimer Het bovenstaande heeft een informatief karakter en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend. Deze informatie is onder voorbehoud van wijzigingen door ons verstrekt. Fiscale wet- en regelgeving en de uitleg daarvan kunnen wijzigen en van invloed zijn op de fiscale behandeling van het product. Ook uw persoonlijke omstandigheden en het gebruik van het product kunnen van invloed zijn op de fiscale behandeling van het product. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor deze fiscale behandeling.

9 Algemene voorwaarden Rabo ToekomstUitkering Uitleg gebruikte woorden Wij gebruiken bepaalde woorden in de overeenkomst en in deze voorwaarden. Hieronder leest u wat wij met een aantal van deze woorden bedoelen. Algemene voorwaarden: alle algemene voorwaarden die op de overeenkomst van toepassing zijn. Brutobedrag: de periodieke uitkering waarop wij nog uitbetalingskosten, belastingen, premies, heffingen en/of andere lasten inhouden. Elektronische dienst: een elektronische dienst die u van ons mag gebruiken voor de spaarrekening. Bijvoorbeeld Rabo Internetbankieren. Gebruiken van de spaarrekening: de bankzaken die met de spaarrekening gedaan mogen worden. Inleg: het bedrag dat of alle bedragen die naar de spaarrekening worden overgeboekt. Inlegbedrag: elk afzonderlijk bedrag dat naar de spaarrekening wordt overgeboekt. Overeenkomst: de overeenkomst die tussen u en ons geldt en waarop deze voorwaarden van toepassing zijn. Rabobank Nederland: Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A., gevestigd te Amsterdam. Rekeninghouder: de persoon voor wie wij de spaarrekening aanhouden. Spaarrekening: de rekening Rabo ToekomstUitkering. Tegenrekening: de met u afgesproken rekening waarnaar wij de periodieke uitkeringen overboeken. De tegenrekening staat (mede) op uw naam. Tegoed: het totale bedrag dat op een bepaald moment op de spaarrekening staat. U: de rekeninghouder. Uitbetalingskosten: de kosten die u betaalt in verband met de periodieke uitkeringen. Wij: de Rabobank die de spaarrekening voor u aanhoudt. Bepalingen voor de spaarrekening 2 Doel van de spaarrekening De spaarrekening is een geblokkeerde rekening, bestemd voor de inleg van bedragen die: afkomstig zijn van een andere geblokkeerde rekening of een geblokkeerd recht van deelneming op uw naam zoals bedoeld in artikel 3.126a van de Wet IB 2001, of afkomstig zijn van een lijfrenteverzekering waarvoor in het verleden premieaftrek is genoten, of kunnen worden aangemerkt als lijfrentepremie zoals bedoeld in artikel lid 1 onderdeel a van de Wet IB Inleg 1 U kunt een bedrag op de spaarrekening inleggen door dit over te (laten) boeken naar de spaarrekening. 2 Is het afgesproken bedrag ingelegd? Of is de termijn waarna wij tot uitkering overgaan verstreken? Dan kunnen geen bedragen meer ingelegd worden. 3 Wordt toch een bedrag bijgeschreven op de spaarrekening? Dan mogen wij deze bijschrijving ongedaan maken. 4 Gebruiken van de spaarrekening U mag de spaarrekening niet zelf gebruiken. De inleg boeken wij samen met de bijgeschreven rente over naar de tegenrekening in periodieke uitkeringen, zoals bedoeld in artikel 3.126a lid 4 van de Wet IB Periodieke uitkeringen 1 De inleg en de bijgeschreven rente boeken wij in periodieke uitkeringen over naar de tegenrekening. 2 Op de bedragen die wij periodiek overboeken naar de tegenrekening mogen wij het volgende in mindering brengen: uitbetalingskosten; belastingen, premies, heffingen en/of andere lasten onder welke naam dan ook, die wij op basis van huidige en/of toekomstige wet- en regelgeving moeten inhouden en afdragen. 3 De afspraken tussen u en ons over de hoogte en het aantal periodieke uitkeringen kunnen niet gewijzigd worden. 6 Einde overeenkomst Is de laatste periodieke uitkering overgeboekt? Dan eindigt de overeenkomst en eindigt ook de spaarrekening. 7 Opschorting periodieke uitkeringen bij overlijden Wij moeten zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van uw overlijden. Zodra wij kennis hebben genomen van uw overlijden, mogen wij de periodieke uitkeringen opschorten.

10 8 Vaste rente Wij vergoeden over het tegoed een vaste rente, zoals afgesproken in de overeenkomst. Wij mogen deze vaste rente niet wijzigen. 9 Berekening en bijschrijving rente 1 Wij schrijven in januari van elk jaar de door ons over het voorafgaande jaar berekende rente op de spaarrekening bij. Over deze rente bouwt u rente op vanaf 1 januari van het jaar van bijschrijving. 2 Als een bedrag op de spaarrekening wordt bijgeschreven, bepalen wij vanaf welke datum u hierover rente ontvangt. Als een bedrag van de spaarrekening wordt afgeschreven, bepalen wij tot welke datum u hierover rente ontvangt. Wij kunnen beide datums wijzigen. 3 Wij bepalen hoe wij de rente berekenen. Wij bepalen ook over welke periode wij de rente berekenen. Voor de berekening van de rente stellen wij een jaar op 360 dagen en een maand op 30 dagen. 4 Wij kunnen ook het volgende wijzigen: de datum van bijschrijving van de rente; de manier van berekenen van de rente; de periode waarover wij de rente berekenen; het aantal dagen in een maand en een jaar, waarvan wij uitgaan bij de toekomstige renteberekening; de periode waarna u de rente ontvangt; de manier van administreren. Algemene bepalingen 10 Hoe u de spaarrekening kunt gebruiken 1 U kunt de spaarrekening gebruiken. Wij bepalen hoe en met welke middelen. U moet hierbij de middelen gebruiken die wij u hebben gegeven. Middelen zijn onder andere formulieren, passen, codes, hulpmiddelen, programmatuur en/of andere stukken. U bent hiervoor en voor het gebruik hiervan verantwoordelijk. 2 Mag u de spaarrekening niet meer (alleen) gebruiken? Dan moet u alle middelen meteen aan ons teruggeven. 3 Overboekingsopdrachten hoeven wij niet uit te voeren als het tegoed onvoldoende is. Of als wij een bedrag gereserveerd hebben voor de uitvoering van een andere overboekingsopdracht en het tegoed hierdoor onvoldoende is om de overboekingsopdracht uit te voeren. Wij kunnen daarnaast weigeren om u de spaarrekening te laten gebruiken als wij dat nodig vinden. 4 Wij kunnen aanwijzingen en voorschriften geven. Bijvoorbeeld voor het gebruik van de spaarrekening. U moet deze naleven. 5 Voor (het gebruik van) een elektronische dienst gelden de aanwijzingen en voorschriften die zijn opgenomen in de algemene voorwaarden die op die elektronische dienst van toepassing zijn. 11 Mededelingen en berichten 1 Als u ons iets meedeelt, moet u dat schriftelijk doen, tenzij wij met u daarover andere afspraken hebben gemaakt. 2 Als wij u iets willen meedelen of berichten, kunnen wij dit ook alleen via een elektronische dienst doen. Bijvoorbeeld via Rabo Internetbankieren. We hoeven dit dan niet meer op een andere manier te doen. 12 Wat als er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt? Merkt u dat er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt? Bijvoorbeeld met uw spaarrekening of de middelen die wij aan u hebben gegeven? Of dat er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt bij het gebruik van de spaarrekening? Of u denkt dat dit gaat gebeuren? Dan moet u dit meteen aan ons melden. Ook moet u dan doen wat wij u vragen. 13 Informatie over de spaarrekening 1 Wij geven u informatie over de periodieke uitkering. Wij bepalen wanneer en op welke manier. Dit betekent dat wij ook alleen via een elektronische dienst informatie beschikbaar kunnen stellen als u een elektronische dienst kunt gebruiken voor de spaarrekening. Wij geven u deze informatie minimaal één keer per jaar. 2 U moet informatie meteen na ontvangst controleren. Kunt u voor de spaarrekening een elektronische dienst gebruiken? Dan moet u regelmatig, maar ten minste één keer per twee weken, controleren of er elektronische informatie is. Ziet u dat er elektronische informatie is? Dan moet u deze meteen controleren. 3 Is er iets niet juist in de informatie? Denkt u dat er informatie ontbreekt? Dan moet u ons dat meteen laten weten. 4 Heeft u niet binnen dertien maanden nadat de informatie aan u ter beschikking is gesteld op deze informatie gereageerd? Dan hoeven wij in ieder geval niet meer tot correctie over te gaan. Na die termijn hoeven wij de spaarrekening bijvoorbeeld niet meer te corrigeren als er ten onrechte een bedrag van de spaarrekening is afgeschreven. Na die termijn geldt de inhoud van die informatie als door u goedgekeurd. 5 Fouten mogen wij altijd herstellen.

11 Slotbepalingen 14 Fusie, splitsing, contractsoverneming of overdracht 1 Fusie en splitsing van de Rabobank Wij kunnen samengaan met een andere rechtspersoon. Dat heet fuseren. Wij kunnen ook in onderdelen worden opgesplitst. Dat heet splitsen. Fuseren of splitsen wij? Dan kunnen onze rechtsopvolgers zelfstandig en ieder voor het geheel: alle rechten en bevoegdheden tegenover u uitoefenen; al onze verplichtingen tegenover u nakomen. 2 Contractsoverneming Wij kunnen de rechtsverhouding met u en de rechten, plichten en nevenrechten die daarbij horen overdragen aan een ander. Dat kan helemaal of voor een deel. Dat heet contractsoverneming. U geeft ons daarvoor nu al toestemming door het sluiten van de overeenkomst. 3 Overdracht Wij kunnen de vorderingen op u, de rechten uit de overeenkomst en de nevenrechten die daarbij horen, aan een ander overdragen, verpanden of hiervoor een zogenaamde financiëlezekerheidsovereenkomst sluiten. Dit kan geheel of gedeeltelijk. 15 Aansprakelijkheid bank voor belastingen 1 Als wij op grond van artikel 44a van de Invorderingswet aangesproken kunnen worden voor inkomstenbelasting, revisierente of een andere belasting die u moet betalen, hoeven wij u de spaarrekening niet te laten gebruiken en ook geen periodieke uitkeringen te doen. Dit geldt zo lang wij hiervoor kunnen worden aangesproken. Wij beoordelen of wij hiervoor aangesproken kunnen worden. 2 Moeten wij inkomstenbelasting, revisierente of andere belasting betalen in verband met de spaarrekening? Dan mogen wij het bedrag dat wij moeten betalen in mindering brengen op het tegoed. Kunnen wij het bedrag dat wij moeten betalen niet in mindering brengen op het tegoed? Dan moet u dit bedrag aan ons betalen zodra wij daar om vragen. Wij mogen dit bedrag bovendien vermeerderen met de wettelijke rente. Bent u overleden? Dan kunnen wij uw erfgenamen ieder apart vragen dit gehele bedrag aan ons te betalen. Uw erfgenamen hoeven ons samen niet meer te betalen dan u zou hebben moeten betalen. 18 Aansprakelijkheid 1 Zijn wij aansprakelijk tegenover u? Dan is onze aansprakelijkheid beperkt. Wij zijn dan alleen verplicht om aan u renteverlies te vergoeden tot maximaal tweehonderdvijfentwintig euro ( 225,-) per geval. Met renteverlies bedoelen wij de rente die u misloopt als gevolg van de gebeurtenis waarvoor wij aansprakelijk zijn. Wij zijn niet aansprakelijk voor andere directe of indirecte schade. 2 Wij zijn niet aansprakelijk als er sprake is van overmacht. Wij zijn ook niet aansprakelijk bij een storing in een elektronische dienst, in het elektriciteitsnet, in communicatieverbindingen of in apparatuur of programmatuur van de bank of van derden. 19 Wetgeving Wordt in deze algemene voorwaarden of in de overeenkomst een wetsartikel genoemd? Dan bedoelen wij daarmee ook wet- en/of regelgeving die in de plaats komt van dat wetsartikel. 20 Verplichtingen tegenover een belastingautoriteit 1 Naast andere verplichtingen die gelden om ons informatie te geven, moet u ons ook meteen wanneer wij u dat vragen, alle gegevens, correct ingevulde en ondertekende formulieren, kopieën van documenten en andere informatie geven die wij nodig hebben om ervoor te zorgen dat wij onze verplichtingen uit een overeenkomst met of andere verplichtingen tegenover een belastingautoriteit van Nederland of een ander land kunnen nakomen. Ook moet u verder alles doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat wij die verplichtingen kunnen nakomen. Als er wijzigingen zijn in de informatie die u ons gegeven hebt, moet u die zo spoedig mogelijk aan ons meedelen. 2 Wij mogen uw gegevens ook verwerken voor zover die verwerking nodig is om onze verplichtingen uit een overeenkomst met of andere verplichtingen tegenover een belastingautoriteit van Nederland of een ander land na te komen. Onder de verwerkingen die wij mogen doen, vallen onder meer het gebruik van gegevens die wij al van u hebben, het verzamelen en opslaan van gegevens over u en het doorgeven van gegevens over u aan de belastingautoriteit van Nederland of van een ander land. 3 Wat als wij op grond van een overeenkomst of om een andere reden van een belastingautoriteit van Nederland of een ander land bronbelasting moeten inhouden op betalingen aan u en deze moeten afdragen aan die belastingautoriteit? Dan komt deze bronbelasting voor uw rekening. Wij mogen het bedrag van de bronbelasting aftrekken van betalingen aan u of afschrijven van uw rekening. Ook mogen wij u deze bronbelasting op een andere wijze in rekening brengen. Dit geldt naast artikel 15 van deze voorwaarden.

12 21 Geen overdracht of verpanding De rechten uit de overeenkomst kunnen niet worden afgekocht, aan een ander worden overgedragen of als zekerheid dienen. Ook kunt u niet vrijwillig afzien van uw rechten uit de overeenkomst. Wij doen hierbij afstand van enig pandrecht dat wij mochten hebben of krijgen. 22 Wijziging van de algemene voorwaarden 1 Wij kunnen de overeenkomst en de algemene voorwaarden altijd wijzigen, aanvullen of vervangen. Wij informeren u hierover als dat gebeurt. 2 Minimaal 30 dagen voordat de wijziging, aanvulling of vervanging ingaat, krijgt u hiervan een mededeling van ons. De tekst van deze Algemene voorwaarden Rabo ToekomstUitkering 2012 is op 25 oktober 2012 gedeponeerd ter griffie van de rechtbank te Utrecht, onder nummer 192/2012.

13 Algemene Bankvoorwaarden Deze algemene voorwaarden zijn tot stand gekomen in overleg tussen de Nederlandse Vereniging van Banken en de Consumentenbond in het kader van de Coördinatiegroep Zelfreguleringsoverleg van de Sociaal-Economische Raad en treden in werking per 1 november Over overige (product)voorwaarden die van toepassing kunnen zijn heeft geen overleg plaatsgevonden. De Consumentenbond behoudt zich het recht tot collectieve actie voor met betrekking tot dergelijke voorwaarden. 1 Werkingsfeer Deze Algemene Bankvoorwaarden gelden voor alle bestaande en toekomstige rechtsverhoudingen tussen de bank en de cliënt, voor zover daarvan niet is afgeweken in overeenkomsten en/of in bijzondere voorwaarden. Algemene voorwaarden die een buitenlandse vestiging van de bank gebruikt voor haar rechtsverhoudingen met de cliënt hebben voor die rechtsverhoudingen, voor zover er onderlinge strijdig heid is, voorrang op deze Algemene Bankvoorwaarden. Als door of namens een cliënt andere algemene voorwaarden van toepassing zijn of worden verklaard, gelden die niet in de rechtsverhouding met de bank, tenzij de bank daarmee schriftelijk heeft ingestemd. 2 Zorgplicht bank en cliënt 1 De bank neemt bij haar dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht en houdt daarbij naar beste vermogen rekening met de belangen van de cliënt. Geen van de bepalingen van deze Algemene Bankvoorwaarden of van de door de bank gebruikte bijzondere voorwaarden kan aan dit beginsel afbreuk doen. 2 De cliënt neemt jegens de bank de nodige zorgvuldigheid in acht en houdt daarbij naar beste vermogen rekening met de belangen van de bank. De cliënt stelt de bank in staat haar wettelijke en contractuele verplichtingen na te kunnen komen en haar dienst verlening correct te kunnen uitvoeren. De cliënt mag van de diensten en/of producten van de bank geen oneigenlijk of onrechtmatig gebruik (laten) maken, waaronder mede begrepen gebruik dat strijdig is met wet- en regelgeving, dienstbaar is aan strafbare feiten of schadelijk is voor de bank of haar reputatie of voor de integriteit van het financiële stelsel. 3 Activiteiten en doeleinden De cliënt verschaft de bank, met inachtneming van de geldende privacy wetgeving, op haar eerste verzoek informatie over zijn activiteiten en doeleinden en over de redenen van (voorgenomen) afname van diensten en/of producten van de bank. De cliënt deelt des gevraagd aan de bank de herkomst mee van bij de bank gestorte of te storten gelden, ondergebrachte of onder te brengen waardepapieren en van in (open) bewaring gegeven of te geven zaken. 4 Niet-openbare informatie De bank hoeft bij haar dienstverlening geen gebruik te maken van niet-openbare informatie, waaronder koersgevoelige informatie. 5 Inschakeling derden 1 De bank mag bij haar dienstverlening gebruik maken van derden en werkzaamheden (deels) uitbesteden. De bank mag zaken, waardepapieren, effecten of financiële instrumenten van de cliënt, al dan niet op naam van de bank, aan derden in bewaring geven of door derden laten beheren. 2 Als de cliënt de bank een opdracht of volmacht geeft, mag de bank ter uitvoering daarvan ook handelen met zichzelf als wederpartij, en mag zij die opdracht of volmacht ook aan een derde geven. 3 De bank neemt bij de keuze van derden de nodige zorgvuldigheid in acht. Als de cliënt zelf een derde heeft ingeschakeld of aan gewezen, zijn de gevolgen van die keuze voor rekening van de cliënt. 6 Risico van verzendingen Als de bank in opdracht van de cliënt gelden of financiële instrumenten, waaronder effecten, aan de cliënt of aan derden zendt, geschiedt de verzending voor risico van de bank. Als de bank in opdracht van de cliënt andere zaken of waardepapieren aan de cliënt of aan derden zendt, geschiedt die verzending voor risico van de cliënt. 7 Cliëntgegevens De cliënt en zijn vertegenwoordigers zijn verplicht aan de bank alle medewerking te verlenen en informatie te verstrekken voor het vaststellen en verifiëren van onder meer hun identiteit, burgerservice nummer, geboortedatum, burgerlijke staat, handelingsbekwaamheid en -bevoegdheid, huwelijks- of partnerschapsgoederenregime, rechtsvorm, woon- en/of (statutaire) vestigingsplaats, - voor zover van toepassing - hun inschrijvingsnummer in het handelsregister en/of andere registers en hun BTW-nummer. Wijzigingen in deze gegevens moeten zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank worden meegedeeld. De bank mag van documenten, waaruit deze gegevens blijken, kopieën maken, de gegevens registreren en bewaren. Als de cliënt een rechtspersoon of samenwerkingsverband is, zijn de cliënt en zijn vertegenwoordigers tevens verplicht op

14 eerste verzoek van de bank inzicht te verschaffen in de eigendoms- en zeggenschapsstructuur van de rechtspersoon of het samenwerkingsverband. 8 Handtekening De cliënt en zijn vertegenwoordigers deponeren op eerste verzoek van de bank een voorbeeld van hun handgeschreven handtekening bij de bank op een wijze en/of in een vorm als door de bank bepaald. Het van een persoon verkregen voorbeeld geldt tegenover de bank als weergave van zijn actuele handgeschreven handtekening, on geacht de hoedanigheid waarin hij tegenover de bank handelt, totdat de bank van een wijziging in kennis is gesteld. 9 Volmacht en vertegenwoordigingsbevoegdheid 1 De cliënt mag aan een derde volmacht geven om namens hem met de bank te handelen. De gevolmachtigde is niet bevoegd de aan hem verleende volmacht door te geven aan een derde. De cliënt is tegenover de bank aansprakelijk voor het nakomen van verplichtingen, die zijn aangegaan door de gevolmachtigde. De bank kan verlangen dat een volmacht op een bepaalde wijze en/of in een bepaalde vorm en/of volgens een bepaalde procedure wordt gegeven. De bank hoeft niet met een gevolmachtigde te (blijven) handelen. 2 Als de bevoegdheid van een vertegenwoordiger van de cliënt eindigt of zich in verband met die bevoegdheid een wijziging voordoet, is de cliënt verplicht, ongeacht inschrijving in openbare registers of openbaarmaking daarvan, dat einde of die wijziging zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank mee te delen. De bank mag opdrachten die aan haar zijn gegeven door een vertegenwoordiger voordat of kort nadat de bank die mededeling van het einde of de wijziging heeft ontvangen, rechtsgeldig (blijven) uitvoeren als zij die uitvoering redelijkerwijs niet kan voorkomen. 3 De Algemene Bankvoorwaarden en alle overige tussen de cliënt en de bank toepasselijke bepalingen, regels en beperkingen zijn van overeenkomstige toepassing op de vertegenwoordiger in verband met de uitoefening van zijn vertegenwoordiging. De cliënt is verantwoordelijk voor de naleving daarvan door zijn vertegenwoordiger en zal er voor zorgen dat de cliënt en de vertegenwoordiger elkaar volledig geïnformeerd houden over al hetgeen voor hen als cliënt en vertegenwoordiger van belang is of kan zijn. 10 Persoonsgegevens De bank mag persoonsgegevens van de cliënt en van diens ver tegenwoordigers, alsmede gegevens met betrekking tot door de cliënt afgenomen producten en diensten, verwerken met inacht neming van de geldende wet- en regelgeving en de bank bindende gedragscodes en deze binnen de groep waartoe de bank behoort uitwisselen voor het beheer van de relatie met de cliënt, ter voorkoming en bestrijding van criminaliteit en voor commerciële doeleinden. Persoonsgegevens kunnen ook worden uitgewisseld met derden die de bank inschakelt bij haar bedrijfsvoering of de uitvoering van bankdiensten. Dit kan, onder meer in het kader van het betalings verkeer, doorgifte meebrengen aan derden in landen die niet hetzelfde beschermingsniveau kennen als Nederland. Persoonsgegevens kunnen zowel tijdens als na de verwerking voorwerp zijn van onderzoek door bevoegde nationale autoriteiten van de landen waar dergelijke gegevens zich vanwege het verwerkingsproces bevinden. 11 (Beeld- en geluid-)opnamen De bank mag binnen de grenzen van de toepasselijke wet- en regelgeving (beeld- en geluid-)opnamen maken ten behoeve van doeleinden als een goede bedrijfsvoering, bewijslevering, criminaliteits bestrijding en kwaliteitsbewaking. Als de cliënt na koming door de bank verlangt van een verplichting tot afgifte van een kopie of transscriptie van een opname, moet hij eerst de relevante specificaties opgeven zoals de relevante datum, tijdstip en locatie. 12 Continuïteit in dienstverlening De bank stelt zich het adequate functioneren van voorzieningen ten behoeve van haar dienstverlening (bijvoorbeeld apparatuur, programmatuur, systemen, infrastructuur, netwerken) ten doel, maar staat er niet voor in dat deze voorzieningen continu actief en storingsvrij zullen zijn. De bank streeft ernaar onderbreking/storing, voor zover dit binnen haar invloedsfeer ligt, binnen redelijke grenzen te vermijden of anders de onderbreking/storing binnen redelijke tijd te verhelpen. 13 Overlijden cliënt 1 De bank moet zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van het overlijden van de cliënt. Zolang de bank niet op deze wijze in kennis is gesteld van het overlijden van de cliënt, mag zij door of namens hem gegeven opdrachten (blijven) uitvoeren. De bank mag opdrachten die aan haar zijn gegeven voordat of kort nadat de bank in kennis is gesteld van het overlijden van een cliënt rechtsgeldig (blijven) uitvoeren als zij die uitvoering redelijkerwijs niet kan voorkomen. 2 Na het overlijden van de cliënt kan de bank verlangen dat degene(n) die stelt/stellen bevoegd te zijn (rechts) handelingen met betrekking tot de nalatenschap van de cliënt te verrichten ten bewijze daarvan een verklaring van erfrecht, afgegeven door een Nederlandse notaris, en/of andere door de bank acceptabel geoordeelde documenten aan de bank overlegt/overleggen. 3 De bank is niet verplicht opnieuw informatie te verschaffen over handelingen en transacties die zijn verricht voor het moment van het overlijden van de cliënt.

15 14 Naam en adres van de cliënt 1 De cliënt deelt de bank mee naar welk adres voor hem bestemde documenten en/of informatie kunnen worden gezonden. De cliënt deelt naams- en adreswijzigingen zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank mee. Als het adres van de cliënt door zijn toedoen niet (meer) bij de bank bekend is, kan de bank onderzoek doen naar het adres van de cliënt zonder daartoe verplicht te zijn. De kosten van een dergelijk onderzoek komen voor rekening van de cliënt. De cliënt die geen bij de bank bekend adres heeft, wordt geacht zijn postadres te hebben gekozen op het adres waar de bank gevestigd is, tenzij anders overeengekomen. 2 Als een product of dienst van de bank door twee of meer personen wordt afgenomen, zendt de bank de documenten en/of informatie naar het adres dat door die personen aan de bank is opgegeven. Als daarover geen overeenstemming (meer) bestaat tussen die personen, mag de bank zelf kiezen naar welk adres van die personen zij de documenten en/of informatie zendt. 15 Nederlandse taal De communicatie tussen de bank en de cliënt geschiedt in het Nederlands, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. De bank kan verlangen dat de cliënt documenten die luiden in een andere taal dan het Nederlands, ten genoegen van haar op kosten van de cliënt in het Nederlands of in een andere door de bank akkoord bevonden taal laat vertalen door een daartoe naar het oordeel van de bank bekwaam persoon. Een in Nederland in de desbetreffende taal beëdigd vertaler is in ieder geval daartoe bevoegd. 16 Gebruik van communicatiemiddelen De cliënt is verplicht in het verkeer met de bank zorgvuldig en veilig om te gaan met het gebruik van internet, fax, , post of andere communicatiemiddelen. 17 Gegevens en opdrachten 1 De cliënt draagt er zorg voor dat de bank tijdig beschikt over alle gegevens waarvan de bank aangeeft of waarvan de cliënt rede lijkerwijs moet begrijpen dat deze noodzakelijk zijn voor een correcte dienstverlening door de bank. De cliënt draagt er zorg voor dat tot de bank of tot een door de bank aangewezen derde gerichte verklaringen, zoals opdrachten, opgaven en mededelingen aan de bank, duidelijk en volledig zijn en de juiste gegevens bevatten. De cliënt houdt zich daarbij aan door de bank gegeven voorschriften en aanwijzingen. 2 De cliënt maakt bij zijn tot de bank, of tot een door de bank aangewezen derde, gerichte verklaringen gebruik van door de bank voorgeschreven of goedgekeurde gegevensdragers of communicatiemiddelen. De cliënt gebruikt deze met inachtneming van door de bank gegeven voorschriften en aanwijzingen. 3 De bank mag de uitvoering van opdrachten opschorten of weigeren als deze niet op een correcte wijze zijn gegeven. De bank mag in bijzondere omstandigheden weigeren een door of namens de cliënt gegeven opdracht uit te voeren of een gevraagde dienst te verrichten. 18 Bewijskracht en bewaartermijn bankadministratie Tegenover de cliënt strekt een uittreksel uit de administratie van de bank tot volledig bewijs, behoudens door de cliënt geleverd tegen bewijs. De bank hoeft haar administratie niet langer te bewaren dan de wettelijke bewaartermijnen. 19 Controle van door de bank verschafte gegevens en uitgevoerde opdrachten 1 De cliënt moet de door de bank aan hem verzonden of op een andere wijze aan hem ter beschikking gestelde bevestigingen, rekeningafschriften, nota s of andere opgaven of andere gegevens zo spoedig mogelijk na ontvangst controleren. Als de bank aan de cliënt dergelijke berichten elektronisch ter beschikking stelt, moet de cliënt de gegevens zo spoedig mogelijk controleren nadat zij aan hem ter beschikking zijn gesteld. Als datum van verzending of terbeschikkingstelling geldt de datum van verzending of terbeschikkingstelling zoals die blijkt uit kopieën, verzendlijsten of anderszins uit de administratie van de bank. De cliënt moet zo spoedig mogelijk controleren of de bank door of namens hem gegeven opdrachten juist en volledig heeft uitgevoerd. Als de cliënt geen bericht van de bank ontvangt, terwijl hij weet of zou moeten weten dat hij een bericht van de bank kan verwachten, stelt hij de bank daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis. 2 Als de cliënt een onjuistheid of onvolledigheid constateert, moet hij de bank daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen en alle redelijke maatregelen nemen ter voorkoming van (verdere) schade. Als de bank constateert dat zij een fout of vergissing heeft gemaakt, herstelt zij die zo spoedig mogelijk. De bank stelt de cliënt zo spoedig mogelijk in kennis van de geconstateerde fout of vergissing. 3 De bank is bevoegd een fout of vergissing zonder instemming van de cliënt te herstellen en om een onterechte boeking ongedaan te maken. De bank is bevoegd om de creditering van een rekening van de cliënt ingevolge een door een beschikkingsonbevoegde of handelingsonbekwame persoon gegeven opdracht ongedaan te maken. 4 Als de cliënt een kopie vraagt van al eerder door de bank aan hem verstrekte gegevens, zal de bank die binnen redelijke termijn en tegen vergoeding van door de bank te maken redelijke kosten aan de cliënt verschaffen, tenzij de bank de gegevens niet meer heeft of de bank een redelijke grond heeft om niet aan het verzoek te voldoen.

16 20 Goedkeuring opgaven bank Als de cliënt de inhoud van de door of namens de bank aan hem gezonden of ter beschikking gestelde bevestigingen, rekening afschriften, nota`s, andere opgaven of andere gegevens van de bank aan de cliënt niet schriftelijk heeft betwist binnen dertien maanden nadat die gegevens door of namens de bank aan de cliënt ter beschikking zijn gesteld, geldt de inhoud van die gegevens in elk geval en onverminderd de voor de cliënt uit artikel 19 voortvloeiende verplichtingen als door de cliënt te zijn goedgekeurd. Als in die gegevens rekenfouten voorkomen, herstelt de bank die, ook nadat de termijn van dertien maanden is verstreken. 21 Bewaar- en geheimhoudingsplicht 1 De cliënt moet aan hem ter beschikking gestelde middelen zoals formulieren, informatiedragers, communicatie- en beveiligings middelen, passen, pin- en toegangscodes en wachtwoorden zorgvuldig bewaren en behandelen. De cliënt moet met persoonlijke pin- en toegangscodes en dergelijke zorgvuldig omgaan en deze geheim houden voor andere personen. De cliënt houdt zich aan de door de bank gegeven beveiligingsvoorschriften. 2 Als de cliënt weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat door of namens de bank aan hem ter beschikking gestelde middelen in handen van een onbevoegde zijn geraakt of daarmee misbruik is of kan worden gemaakt of dat een onbevoegde zijn pin- en/of toegangscode(s) kent, moet hij daarvan terstond mededeling doen aan de bank. 22 Provisies, rente en kosten 1 De bank brengt voor haar dienstverlening provisies, rente en kosten in rekening. De bank mag de hoogte hiervan wijzigen, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. Als de hoogte van die provisies, rente en kosten niet vooraf tussen de cliënt en de bank is overeengekomen, zal de bank de bij haar gebruikelijke provisies, rente en kosten in rekening brengen. 2 In haar dienstverlening informeert de bank de cliënt zo veel als redelijkerwijs mogelijk over de hoogte van haar tarieven (provisies, rente, kosten). De bank draagt er zorg voor dat informatie hierover op eenvoudige wijze verkrijgbaar is. 3 De bank mag de door de cliënt aan haar verschuldigde provisies, rente en kosten debiteren ten laste van een rekening van de cliënt bij de bank zonder voorafgaande kennisgeving aan de cliënt. Als door de debitering een ongeoorloofde debetstand op de rekening ontstaat, moet de cliënt die debetstand onmiddellijk aanzuiveren zonder dat daartoe een ingebrekestelling door de bank vereist is. 23 Creditering onder voorbehoud Bij creditering van een ten gunste van de cliënt (te) ontvangen bedrag geldt als voorbehoud dat de bank dit bedrag daadwerkelijk, definitief en onvoorwaardelijk, ontvangt. Als hieraan niet is voldaan, mag de bank de creditering - zonder voorafgaande kennisgeving - door debitering van een gelijk bedrag, met terugwerkende kracht, on gedaan maken. Als het (te) ontvangen bedrag bij creditering is omgezet in een andere valuta dan mag de bank de debitering uit voeren in die andere valuta tegen de wisselkoers op het moment van uitvoering. In verband met de ongedaanmaking gemaakte kosten komen voor rekening van de cliënt. 24 Pandrecht 1 Door het van toepassing worden van deze Algemene Bank voorwaarden heeft de cliënt: a zich verbonden de volgende goederen met inbegrip van de daarbij behorende nevenrechten aan de bank te verpanden tot zekerheid van al hetgeen de bank op enig moment, uit welken hoofde ook, van hem te vorderen heeft of verkrijgt: i alle (geld-)vorderingen die de cliënt, uit welken hoofde ook, op de bank heeft of verkrijgt; ii alle zaken, waardepapieren, effecten en andere financiële instrumenten die de bank of een derde voor haar, uit welken hoofde ook, van of voor de cliënt onder zich heeft of verkrijgt; iii alle aandelen in verzameldepots die de bank onder haar beheer heeft of verkrijgt; iv alle goederen die in de plaats van de goederen onder i, ii, of iii (zullen) treden; b voor zover rechtens mogelijk, de sub a bedoelde goederen aan de bank in pand gegeven; c de bank onherroepelijk volmacht gegeven, met het recht van substitutie, om die goederen namens de cliënt, eventueel steeds herhaald, aan zichzelf te verpanden, en alles te doen wat dienstig is voor de verpanding. 2 De cliënt staat er voor in dat hij tot de verpanding bevoegd is en dat de desbetreffende goederen vrij (zullen) zijn van rechten en aanspraken van anderen dan de bank. 3 De bank zal de verpande goederen, als de cliënt daarover wil beschikken, vrijgeven indien de waarde van de daarna resterende verpande goederen voldoende dekking biedt voor al hetgeen zij, uit welken hoofde ook, van de cliënt te vorderen heeft of zal krijgen. De bank mag pas tot uitwinning van het verpande overgaan als zij een opeisbare vordering heeft op de cliënt en de cliënt met de nakoming daarvan in verzuim is. De bank zal niet meer van het verpande uitwinnen dan nodig is voor de voldoening van de schuld van de cliënt. Nadat de bank van haar uitwinningsbevoegdheid gebruik heeft gemaakt, zal zij de cliënt daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen.

17 25 Verrekening De bank mag altijd hetgeen zij al dan niet opeisbaar of onder voorwaarde van de cliënt te vorderen heeft, verrekenen met al dan niet opeisbare tegenvorderingen van de cliënt op de bank, ongeacht de valuta waarin de vorderingen en tegenvorderingen luiden. Als de vordering van de bank op de cliënt of de tegenvordering van de cliënt op de bank nog niet opeisbaar is, maakt de bank als de vordering van de bank en de tegenvordering van de cliënt in dezelfde valuta luiden van haar verrekeningsbevoegdheid geen gebruik tenzij op de tegenvordering beslag wordt gelegd of daarop anderszins verhaal wordt gezocht, daarop een beperkt recht wordt gevestigd, de cliënt zijn tegenvordering onder bijzondere titel overdraagt, de cliënt failliet wordt verklaard of in surseance van betaling geraakt of een andere insolventieregeling of een wettelijke schuldsanering op de cliënt van toepassing wordt. Vorderingen in vreemde valuta worden verrekend tegen de koers van de dag van verrekening. De bank stelt de cliënt zo mogelijk voorafgaand aan de verrekening daarvan in kennis. 26 Zekerheden 1 Door het van toepassing worden van deze Algemene Bank voorwaarden heeft de cliënt zich jegens de bank verbonden om voor alle bestaande en alle toekomstige vorderingen van de bank op de cliënt, uit welken hoofde ook, op eerste verzoek van de bank, ten genoegen van de bank, (aanvullende) zekerheid te stellen. Deze dient steeds zodanig te zijn, en daartoe zo nodig door de cliënt ten genoegen van de bank te worden vervangen en/of aangevuld, dat de bank gelet op het risicoprofiel van de cliënt, de dekkingswaarde van de zekerheden en eventuele andere voor de bank relevante factoren, doorlopend voldoende zekerheid heeft en zal hebben. De bank zal op verzoek van de cliënt de reden van die zekerheidstelling, of de vervanging of aanvulling daarvan, meedelen. De omvang van de gevraagde zekerheid moet in een redelijke verhouding staan tot de verplichtingen van de cliënt. 2 Pand- en hypotheekrechten van de bank strekken voor het geval een andere bankinstelling als haar rechtsopvolgster onder algemene titel de bankrelatie van de bank met de cliënt, geheel of gedeeltelijk, voortzet mede ten gunste van die andere bank instelling alsof deze de bank zelf was. 3 De bank kan haar pand- of hypotheekrechten op ieder moment, geheel of gedeeltelijk, door opzegging beëindigen. 4 Vestiging van een (nieuwe) zekerheid ten gunste van de bank strekt niet tot vervanging of vrijgave van (bestaande) zekerheden. 5 Als deze Algemene Bankvoorwaarden tegenover de cliënt worden gebruikt ter wijziging, aanvulling en/of vervanging van eerdere algemene (bank-)voorwaarden, blijven alle uit hoofde van die eerdere algemene (bank-)voorwaarden bestaande zekerheden, rechten op zekerheden en verrekenbevoegdheden, onverkort van kracht naast de overeenkomstige rechten en bevoegdheden uit hoofde van deze Algemene Bankvoorwaarden. 27 Onmiddellijke opeisbaarheid Als de cliënt in verzuim is met de nakoming van enige verplichting jegens de bank, mag de bank haar vorderingen op de cliënt door opzegging onmiddellijk opeisbaar maken, tenzij dit gelet op de geringe betekenis van het verzuim niet gerechtvaardigd is. Een dergelijke opzegging geschiedt schriftelijk met vermelding van de reden. 28 Bijzondere kosten 1 Als de bank wordt betrokken bij een beslag, geschil of procedure tussen de cliënt en een derde, dan zal de cliënt de daaruit voor de bank voortvloeiende kosten (bijvoorbeeld rechtsbijstandskosten) volledig aan haar vergoeden. 2 Alle overige bijzondere kosten van de bank voortvloeiend uit de relatie met de cliënt komen voor rekening van de cliënt voor zover dit redelijk is. 29 Belastingen en heffingen Alle belastingen, heffingen en dergelijke - onder welke naam dan ook en door wie ook geheven - die betrekking hebben op de relatie tussen de cliënt en de bank komen voor rekening van de cliënt, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen of een bepaling van dwingend recht anders voorschrijft. 30 Vorm mededelingen Mededelingen aan de bank moeten schriftelijk worden gedaan, tenzij uitdrukkelijk met de bank een andere wijze van communicatie is overeengekomen. 31 Incidenten en calamiteiten Als zich bij (de uitvoering van) een overeenkomst tussen de bank en de cliënt een incident of calamiteit dreigt voor te doen, voordoet of zich heeft voorgedaan, moet de cliënt op verzoek van de bank alles doen of nalaten wat de bank in verband daarmee redelijkerwijs noodzakelijk acht. 32 Partiële nietigheid of vernietigbaarheid Mocht een bepaling in deze Algemene Bankvoorwaarden nietig of vernietigbaar zijn, dan heeft dit niet tot gevolg dat een andere be paling daarvan (deels) nietig of vernietigbaar is. Als een bepaling in deze Algemene Bankvoorwaarden nietig of vernietigbaar mocht zijn, wordt zij vervangen door een geldige bepaling die het meest de strekking van de nietige of vernietigbare bepaling benadert.

18 33 Toepasselijk recht Op de relatie tussen de bank en de cliënt is Nederlands recht van toepassing, tenzij dwingend recht anders bepaalt of anders is overeengekomen. 34 Klachten en geschillen 1 Als de cliënt niet tevreden is over de dienstverlening van de bank, moet hij zich eerst wenden tot de bank met inachtneming van de bij de bank daarvoor geldende procedure. 2 Geschillen tussen de cliënt en de bank worden uitsluitend voor gelegd aan de bevoegde Nederlandse rechter, behoudens dwingend recht en het volgende: a De cliënt kan een geschil ook voorleggen aan de bevoegde geschillen- en klachtencommissies. b De bank kan een geschil ook voorleggen aan de voor de cliënt in aanmerking komende buitenlandse rechter. 35 Opzegging van de relatie Zowel de cliënt als de bank kan de relatie tussen hen schriftelijk geheel of gedeeltelijk opzeggen. Als de bank de relatie opzegt, deelt zij desgevraagd de reden van de opzegging aan de cliënt mee. Na opzegging van de relatie worden de tussen de cliënt en de bank bestaande individuele overeenkomsten zo spoedig mogelijk afgewikkeld met inachtneming van de daarvoor geldende termijnen. Tijdens de afwikkeling blijven deze Algemene Bankvoorwaarden en de op de individuele overeenkomsten toepasselijke specifieke voorwaarden van toepassing. 36 Contractsoverneming Door het van toepassing worden van deze Algemene Bank voorwaarden heeft de cliënt, voor het geval van (gedeeltelijke) overdracht van de onderneming van de bank, er bij voorbaat medewerking aan verleend dat zijn rechtsverhouding met de bank in het kader van die (gedeeltelijke) overdracht (gedeeltelijk) op een derde overgaat. 37 Wijzigingen en aanvullingen van de Algemene Bankvoorwaarden Wijzigingen en aanvullingen van deze Algemene Bankvoorwaarden worden niet van kracht dan nadat met representatieve Nederlandse consumenten- en ondernemersorganisaties overleg is gepleegd over die wijzigingen en aanvullingen en over de wijze waarop die wijzigingen en aanvullingen ter kennis van de cliënt worden gebracht. De wijzigingen en aanvullingen worden gedeponeerd ter griffie van de rechtbank te Amsterdam. De wijzigingen en aanvullingen zullen niet eerder van kracht worden dan zestig dagen na de datum van deponering. De tekst van deze Algemene Bankvoorwaarden is op 27 juli 2009 door de Nederlandse Vereniging van Banken gedeponeerd ter griffie van de rechtbank in Amsterdam, onder nummer 61/ aug-2015