Hoofdstuk 1. De steekproefopzet bepalen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoofdstuk 1. De steekproefopzet bepalen"

Transcriptie

1

2 Hoofdstuk 1 De steekproefopzet bepalen

3 Basisbegrippen bij steekproeven en steekproeftrekking Populatie: de complete groep die wordt bestudeerd, zoals aangegeven in de doelen van het onderzoeksproject Managers hanteren vaak een minder specifieke definitie van de populatie dan onderzoekers. Dit komt doordat de onderzoeker de beschrijving van de populatie zeer nauwkeurig moet gebruiken, terwijl de manager deze op een meer algemene manier gebruikt.

4 Basisbegrippen bij steekproeven en steekproeftrekking Steekproef: een deelverzameling van de populatie die representatief hoort te zijn voor de gehele groep. Steekproefeenheid: het meest basale onderzoeksniveau. Volledige telling: een telling van de gehele populatie.

5 Basisbegrippen bij steekproeven en steekproeftrekking Steekproeffout: alle fouten die in een survey optreden omdat je een steekproef gebruikt. Steekproefkader: een soort lijst of registratie van alle steekproefeenheden in de populatie. Steekproefkaderfout: de mate waarin het steekproefkader niet de gehele populatie omvat waarop het onderzoek betrekking heeft.

6 Redenen om een steekproef te nemen Praktische overwegingen, zoals de kosten en de omvang van de populatie. De doorsnee onderzoeker kan de enorme hoeveelheid gegevens niet analyseren.

7 Twee basismethoden van steekproeftrekking Aselecte steekproeven: steekproeven waarbij de leden van de populatie een bekende kans hebben om in de steekproef terecht te komen. Niet-aselecte steekproeven: steekproeven waarbij de kans van de leden van de populatie om in de steekproef terecht te komen onbekend is.

8 Twee basismethoden van steekproeftrekking Enkelvoudige aselecte steekproeven Simple random sampling: Bij een enkelvoudige aselecte steekproef (simple random sample) is de kans om in de steekproef te worden opgenomen bekend en gelijk voor alle leden van de populatie Blinde trekking Toevalsgetallen Voordelen: Zuivere schattingen van de populatiekenmerken Makkelijk als er een electronische database aanwezig is Nadelen: Van tevoren elk lid van de populatie identificeren Ook is het nogal omslachtig om handmatig een uniek nummer aan elk lid van de populatie toe te kennen

9

10 Twee basismethoden van steekproeftrekking Systematische steekproeven Systematische steekproeven: een manier om een aselecte steekproef te trekken uit een gids of lijst die veel efficiënter is (minder moeite kost) dan een enkelvoudige aselecte steekproef Skipinterval = omvang populatielijst / steekproefomvang Voordelen: Willekeurig startpunt wordt gebruikt; dit garandeert dat er voldoende willekeur in de systematische steekproef zit om aan de eis te voldoen dat een lid van de populatie een bekende en gelijke kans heeft om in de steekproef terecht te komen Efficiënt: je hoeft niet van tevoren elk lid van de populatie identificeren Goedkoper en sneller Nadelen: Minder representatief voor de populatie dan enkelvoudige aselecte steekproeven

11

12 Twee basismethoden van steekproeftrekking Clustersteekproeven Clustersteekproeven: de populatie wordt in subgroepen ofwel clusters verdeelt die elk de hele populatie vertegenwoordigen. Area sampling Voordeel: Efficiënt. Sneller en goedkoper dan systematische steekproeven Nadeel: Clusterspecificatiefout, die optreedt als de clusters niet homogeen zijn

13

14 De tweestapsmethode verdient de voorkeur boven de eenstapsmethode, omdat het altijd mogelijk is dat een cluster minder representatief is dan de onderzoeker dacht.

15 Gestratificeerde steekproeven Onderzoeksvraag: Hoeveel waarde hecht je aan een universitaire graad? De antwoordmogelijkheden vormen een vijfpuntschaal waarbij 1 staat voor helemaal geen en 5 staat voor zeer veel. 1. Het idee is dat de waardering afhankelijk is van het jaar waarin de student zit: vierdejaars hechten meer waarde aan een universitaire graad dan derdejaars, die er weer meer waarde aan hechten dan tweedejaars enzovoort. 2. Tegelijk verwacht men ook dat derde- en vierdejaars meer overeenstemming (minder variatie) kennen op dit punt dan eersteen tweedejaars.

16

17 Twee basismethoden van steekproeftrekking Gestratificeerde steekproeven Gestratificeerde steekproeven: bij gestratificeerde (aselecte) steekproeven neem je een scheve populatie en verdeel je die in subgroepen of strata. Proportioneel gestratificeerde steekproeven Disproportioneel gestratificeerde steekproeven Voordeel: Meer accurate steekproef Nadeel: Een meer complexe steekproefopzet is vereist

18 Waarom gestratificeerde steekproeven nauwkeuriger zijn als de verdeling scheef is Hoe minder variantie er in een groep zit, des te kleiner de steekproef hoeft te zijn om een nauwkeurige resultaat te verkrijgen. Waarom? Als 99% van de populatie (lage variantie) kiest voor merk A, dan is het zelfs makkelijk om een nauwkeurige schatting te maken van de populatie. Maar, als 33% kiest voor merk A, en 23% voor B, enz. (hoge variantie) dan wordt het moeilijke om een schatting te maken van de populatie. Een veel grotere steekproef is dan vereist.

19 Waarom gestratificeerde steekproeven nauwkeuriger zijn als de verdeling scheef is Je kunt met gestratificeerde steekproeven een analyse van elk stratum maken. Elk stratum vertegenwoordigt een ander antwoordprofiel en door de grootte van de steekproef te laten afhangen van de spreiding in de profielen van de strata krijg je een efficiënter steekproefprofiel. Dit wordt normaal bereikt door disproportionele steekproeven te trekken.

20

21 Twee basismethoden van steekproeftrekking Niet-aselecte Gemakssteekproeven: steekproeven die de onderzoeker trekt zoals het hem het beste uitkomt Bepaalde leden van de populatie worden automatisch buiten de steekproef gehouden. De mensen bijvoorbeeld die niet vaak of zelfs nooit in het gebied komen Beoordelingssteekproeven: Beoordelingssteekproeven (judgement samples) verschillen qua concept enigszins van gemakssteekproeven, omdat er een beoordeling of educated guess nodig is van de vraag wie de populatie moet representeren Beoordelingssteekproeven zijn zeer subjectief zijn en daarom zeer vatbaar voor fouten

22 Twee basismethoden van steekproeftrekking Niet-aselecte Sneeuwbalsteekproeven: bij sneeuwbalsteekproeven (snowball samples of referral samples) vraagt men respondenten namen van nieuwe respondenten door te geven Leden van de populatie die minder bekend of minder populair zijn of wier meningen botsen met die van de respondent hebben een kleine kans om te worden geselecteerd. Quotasteekproeven: bij een quotasteekproef (quota sample) stelt de onderzoeker specifieke quota vast voor verschillende typen personen die ondervraagd moeten worden. Met een quotasysteem overwin je een groot deel van het gevaar van non-representativiteit dat inherent is aan gemakssteekproeven.

23 Online technieken van steekproeftrekking Aselecte online onderscheppingssteekproeven: bij aselecte online onderscheppingssteekproeven (random online intercept sampling) wordt een aselecte steekproef getrokken uit de bezoekers van een website. Online steekproeven op uitnodiging: bij online steekproeven op uitnodiging (invitation online sampling) krijgen potentiële respondenten een berichtje dat ze een vragenlijst kunnen invullen op een bepaalde website. Online panelsteekproeven: verwijst naar consumenten- of andere panels die marktonderzoeksbureaus expliciet opzetten om online surveys van representatieve steekproeven te kunnen houden. Andere soorten online steekproeven

24 Een steekproefopzet ontwikkelen Steekproefopzet: in de beschrijving van de steekproefmethode staan alle noodzakelijke stappen voor de steekproeftrekking.

25 Een steekproefopzet ontwikkelen 7 stappen Stap 1: De relevante populatie definiëren Stap 2: Een lijst van de populatie verkrijgen Percentage voorkomen Stap 3: De steekproefopzet (omvang, methode) ontwerpen Stap 4: Toegang tot de populatie verkrijgen

26 Een steekproefopzet ontwikkelen 7 stappen Step 5: De steekproef trekken Vervolgkeuzesubstitutie Een te ruime steekproef trekken Nieuwe steekproefelementen trekken Step 6: De steekproef valideren Validatie van de steekproef Step 7: Zo nodig nieuwe steekproefelementen trekken

Hoofdstuk 7: Selectie van steekproeven

Hoofdstuk 7: Selectie van steekproeven Hoofdstuk 7: Selectie van steekproeven Inhoudsopgave 7.1. Inleiding... 2 7.1.1. Onderzoekseenheden, populatie en steekproef... 2 Onderzoekseenheden op verschillende niveaus... 2 7.1.2. Steekproeven: twee

Nadere informatie

Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek

Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek Begrippenlijst door F. 1080 woorden 15 april 2016 9,1 2 keer beoordeeld Vak Anders Dit is onderzoek! 2.4 Steekproef Onderzoek met een kleine groep met de bedoeling

Nadere informatie

Statistiek basisbegrippen

Statistiek basisbegrippen MARKETING / 07B HBO Marketing / Marketing management Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Statistiek: wetenschap die gericht is op waarnemen, bestuderen en analyseren

Nadere informatie

Hoofdstuk 13. De omvang van een steekproef bepalen

Hoofdstuk 13. De omvang van een steekproef bepalen Hoofdstuk 13 De omvang van een steekproef bepalen Steekproefnauwkeurigheid Steekproefnauwkeurigheid: verwijst naar hoe dicht een steekproefgrootheid (bijvoorbeeld het gemiddelde van de antwoorden op een

Nadere informatie

Methoden van onderzoek. Werkcollege 5

Methoden van onderzoek. Werkcollege 5 Werkcollege 5 Werkcollege 5: Inhoud 1. Instructies bij opdrachten 2. Populatie - steekproef 3. Vragenlijst ontwikkelen 2 Instructies opdrachten 3 Werkcollege 5: Inhoud 1. Instructies bij opdrachten 2.

Nadere informatie

A. Business en Management Onderzoek

A. Business en Management Onderzoek A. Business en Management Onderzoek Concepten definiëren Een concept (concept) is een algemeen geaccepteerde verzameling van betekenissen of kenmerken die geassocieerd worden met gebeurtenissen, situaties

Nadere informatie

College 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek

College 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek College 3 Interne consistentie; Beschrijvend onderzoek Inleiding M&T 2012 2013 Hemmo Smit Overzicht van dit college Kwaliteit van een meetinstrument (herhaling) Interne consistentie: Cronbach s alpha Voorbeeld:

Nadere informatie

Marktonderzoek Wat is het?

Marktonderzoek Wat is het? Marktonderzoek Wat is het? To guess is cheap, to guess wrongly is expensive! - Chinees spreekwoord Het systematisch en objectief verzamelen, vastleggen en analyseren van gegevens voor het voorbereiden

Nadere informatie

Stap 1: Bepalen van het doel

Stap 1: Bepalen van het doel Ontwerp van een onderzoeksproject Stap 1: Bepalen van het doel Eerst en vooral moet je weten wat je te weten wil komen en waarom. Het antwoord op deze vragen bepaalt Wat je zal moeten meten en hoe (doelvariabelen

Nadere informatie

Onderzoeksverantwoording Panel Fryslân

Onderzoeksverantwoording Panel Fryslân Onderzoeksverantwoording Panel Fryslân Steekproef en werving van een representatief internetpanel Fries Sociaal Planbureau 2017 Versie 1.0 Datum: Juni 2017 Auteur: Miranda Visser en Henk Fernee Voor aanvullende

Nadere informatie

ISA 530, HET GEBRUIKEN VAN STEEKPROEVEN BIJ EEN CONTROLE

ISA 530, HET GEBRUIKEN VAN STEEKPROEVEN BIJ EEN CONTROLE INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA) ISA 530, HET GEBRUIKEN VAN STEEKPROEVEN BIJ EEN CONTROLE Deze Internationale controlestandaard (ISA) werd in 2009 in de Engelse taal gepubliceerd door de International

Nadere informatie

ISA 530, Het gebruiken van steekproeven bij een controle

ISA 530, Het gebruiken van steekproeven bij een controle INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA) ISA 530, Het gebruiken van steekproeven bij een controle Copyright IFAC Deze Internationale controlestandaard (ISA) werd in 2015 in de Engelse taal gepubliceerd

Nadere informatie

Lessen in kwantitatief onderzoek. Ruud Hoevenagel Leids OnderzoeksKollectief

Lessen in kwantitatief onderzoek. Ruud Hoevenagel Leids OnderzoeksKollectief Lessen in kwantitatief onderzoek Ruud Hoevenagel Leids OnderzoeksKollectief www.leidsonderzoekskollectief.nl Inhoud 1. Enkele begrippen 2. Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid 3. Steekproeven (soorten) 4.

Nadere informatie

Respondent Driven Sampling. J. Kappelhof, MOA-dag, Amsterdam

Respondent Driven Sampling. J. Kappelhof, MOA-dag, Amsterdam Respondent Driven Sampling J. Kappelhof, MOA-dag, Amsterdam Overzicht: Respondent Driven Sampling 1. Achtergrond 2. RDS 3. Voorbeeld 4. Conclusie 5. Meer weten? 2 The Netherlands institute for Social Research/SCP

Nadere informatie

Aan de slag met vakdidactisch onderzoek: methodologische aspecten

Aan de slag met vakdidactisch onderzoek: methodologische aspecten Aan de slag met vakdidactisch onderzoek: methodologische aspecten Geraldine Clarebout 09-09-2010 Contact: geraldine.clarebout@kuleuven-kortrijk.be Inhoud Kiezen van methoden: verschillende types Steekproeftrekking

Nadere informatie

Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7)

Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Hoofdstuk 6 1. Bekijk figuur 6.2. Het meetproces (p. 133 cursus). Dit schema en bijhorende tekst moet je heel goed begrijpen, heel vaak komen tijdens de colleges termen

Nadere informatie

Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 13/09/2012

Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 13/09/2012 Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 13/09/2012 VREG - Technisch rapport nr. I109 (ATec1428_I109_D) Dimarso N.V., opererend onder de commerciële

Nadere informatie

Onderzoektechnische verantwoording. Opinieonderzoek Solidariteit

Onderzoektechnische verantwoording. Opinieonderzoek Solidariteit Onderzoektechnische verantwoording Opinieonderzoek Solidariteit Project 18917 / mei 2013 Een onderzoek in opdracht van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling, te Den Haag. AUTEURSRECHT MARKETRESPONSE

Nadere informatie

Dit bestand niet correct? Meld misbruik op www.saxionstudent.nl. Marktonderzoek Zoolverwarmer Dit document is opgesteld door www.saxionstudent.

Dit bestand niet correct? Meld misbruik op www.saxionstudent.nl. Marktonderzoek Zoolverwarmer Dit document is opgesteld door www.saxionstudent. Marktonderzoek Zoolverwarmer Dit document is opgesteld door www.saxionstudent.nl Voorwoord Voor u ligt het door ons opgestelde marktonderzoek inclusief de resultaten. Tijdens deze opdracht is gebruik gemaakt

Nadere informatie

Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7)

Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Zelfstudiefiches M&T: Deel 2 (H6-7) Hoofdstuk 6 1. Bekijk figuur 6.2. Het meetproces (p. 133 cursus). Dit schema en bijhorende tekst moet je heel goed begrijpen, heel vaak komen tijdens de colleges termen

Nadere informatie

Wilhelmus op school Wat vinden scholieren ervan dat je verplicht het Wilhelmus moet leren?

Wilhelmus op school Wat vinden scholieren ervan dat je verplicht het Wilhelmus moet leren? Wilhelmus op school Wat vinden scholieren ervan dat je verplicht het Wilhelmus moet leren? Uitgevoerd door Stemmingmakers, in opdracht van Scholieren.com - oktober 2017-1 Inhoud Verantwoording Beschrijving

Nadere informatie

Evaluatie Parkeerregeling Den Haag Transvaal en Schilderswijk 2016

Evaluatie Parkeerregeling Den Haag Transvaal en Schilderswijk 2016 Evaluatie Parkeerregeling Den Haag Transvaal en Schilderswijk 2016 Gebiedscode 32, sub-gebied 1 Haagse Markt e.o. (Transvaal). Meningspeiling onder bewoners en belanghebbenden In opdracht van: Gemeente

Nadere informatie

Opfriscursus statistiek

Opfriscursus statistiek Opfriscursus statistiek G. Cotteleer K. Gardebroek H.C.J. Vrolijk W. Dol Projectcode 6370 Mei 003 Rapport 8.03.05 LEI, Den Haag I Het LEI beweegt zich op een breed terrein van onderzoek dat in diverse

Nadere informatie

Memo. 6 januari aan Lotte Vermey cc van Vincent de Heij. onderwerp Steekproef voor het onderzoek Sociaal Vitaal Platteland 2014.

Memo. 6 januari aan Lotte Vermey cc van Vincent de Heij. onderwerp Steekproef voor het onderzoek Sociaal Vitaal Platteland 2014. aan Lotte Vermey cc van Vincent de Heij Memo onderwerp Steekproef voor het onderzoek Sociaal Vitaal Platteland 2014. 6 januari 2015 Introductie Voor het onderzoek Sociaal Vitaal Platteland 2014, dat het

Nadere informatie

Praktische tips voor succesvol marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector

Praktische tips voor succesvol marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector Marktonderzoek kunt u prima inzetten om informatie te verzamelen over (mogelijke) markten, klanten of producten, maar bijvoorbeeld ook om de effectiviteit van

Nadere informatie

probleem analyse bepalen informatiebron onderzoeks ontwerp analyse rapportage

probleem analyse bepalen informatiebron onderzoeks ontwerp analyse rapportage Research in Business Administration Onderzoeksproces Probleem signaleren probleem analyse secundair bepalen informatiebron primair onderzoeks ontwerp kwalitatief kwantitatief respondent discussion guide

Nadere informatie

NATIONAAL WATER ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water

NATIONAAL WATER ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water NATIONAAL WATER ONDERZOEK 2015 Een kwantitatief onderzoek naar de beleving en waardering van water JORIS DE JONGH CAROLINE VAN TEEFFELEN AMSTERDAM, AUGUSTUS 2015 2 INHOUDSOPGAVE VOORAF AANLEIDING EN DOEL

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK COMITÉ VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN

WETENSCHAPPELIJK COMITÉ VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN WETENSCHAPPELIJK COMITÉ VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES 08-2005 Betreft: Evaluatie van de programmatie van het FAVV voor 2005: statistisch luik (dossier Sci Com

Nadere informatie

Whitepaper. Steekproeven: de basis. Juli 2017, Durk Bosma en Erik de Kort.

Whitepaper. Steekproeven: de basis. Juli 2017, Durk Bosma en Erik de Kort. Whitepaper Steekproeven: de basis Juli 2017, Durk Bosma en Erik de Kort www.inzichtimpact.nl Inhoud Over steekproeven: inleiding 3 Steekproeven: de hoofdzaak 6 De representatieve steekproef 8 De stappen

Nadere informatie

Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording. Sociaal en Cultureel Planbureau

Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording. Sociaal en Cultureel Planbureau Opvoeden in Nederland 2010 Onderzoeksverantwoording In opdracht van: Sociaal en Cultureel Planbureau Date : 19 april 2010 Reference : 14280.PW.ND.mr GfK Panel Services Benelux is gecertificeerd voor het

Nadere informatie

Hoofdstuk 14. Gegevens verzamelen in het veld, nonresponsefouten. en screening van vragenlijsten

Hoofdstuk 14. Gegevens verzamelen in het veld, nonresponsefouten. en screening van vragenlijsten Hoofdstuk 14 Gegevens verzamelen in veld, nonresponsefouten en screening van vragenlijsten Niet-steekproefgebonden fouten in marktonderzoek Niet-steekproefgebonden fouten omvatten: alle soorten non-responsefout

Nadere informatie

PRAKTISCHE HANDLEIDING BIJ DE STANDAARDVRAGENLIJSTEN

PRAKTISCHE HANDLEIDING BIJ DE STANDAARDVRAGENLIJSTEN PRAKTISCHE HANDLEIDING BIJ DE STANDAARDVRAGENLIJSTEN Optie Sportmanagement Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen UGent INHOUD Achterliggend concept...

Nadere informatie

Hoofdstuk 9. Dataverzamelingsmethoden voor surveyonderzoek

Hoofdstuk 9. Dataverzamelingsmethoden voor surveyonderzoek Hoofdstuk 9 Dataverzamelingsmethoden voor surveyonderzoek Voordelen van surveys Standaardisering Eenvoudige toepasbaarheid Mogelijkheid om het onzichbare op het spoor te komen Geschiktheid voor statistische

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: Steekproevendistributies

Hoofdstuk 5: Steekproevendistributies Hoofdstuk 5: Steekproevendistributies Inleiding Statistische gevolgtrekkingen worden gebruikt om conclusies over een populatie of proces te trekken op basis van data. Deze data wordt samengevat door middel

Nadere informatie

Emancipatie Opinies 2016 (EMOP) Onderzoeksverantwoording

Emancipatie Opinies 2016 (EMOP) Onderzoeksverantwoording Emancipatie Opinies 2016 (EMOP) Onderzoeksverantwoording In opdracht van: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Kenmerk: 360054 Datum: mei 2016 Vertrouwelijk Alle rechten voorbehouden GfK Panel Services

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen 3.1 Schatten: Er moet een verbinding worden gelegd tussen de steekproefgrootheden en populatieparameters, willen we op basis van de een iets kunnen zeggen over de ander.

Nadere informatie

Prioritering maatschappelijke vraagstukken

Prioritering maatschappelijke vraagstukken Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Prioritering maatschappelijke vraagstukken Veldwerkverantwoording

Nadere informatie

tudievragen voor het vak TCO-2B

tudievragen voor het vak TCO-2B S tudievragen voor het vak TCO-2B 1 Wat is fundamenteel/theoretisch onderzoek? 2 Geef een voorbeeld uit de krant van fundamenteel/theoretisch onderzoek. 3 Wat is het doel van fundamenteel/theoretisch onderzoek?

Nadere informatie

Prioritering maatschappelijke vraagstukken

Prioritering maatschappelijke vraagstukken Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Prioritering maatschappelijke vraagstukken Veldwerkverantwoording

Nadere informatie

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Ter Zake Het Ondernemershuis

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Ter Zake Het Ondernemershuis Omnibusenquête 2015 deelrapport Ter Zake Het Ondernemershuis Omnibusenquête 2015 deelrapport Ter Zake Het Ondernemershuis OMNIBUSENQUÊTE 2015 deelrapport TER ZAKE HET ONDERNEMERSHUIS Zoetermeer, 15 februari

Nadere informatie

L 296/22 Publicatieblad van de Europese Unie

L 296/22 Publicatieblad van de Europese Unie L 296/22 Publicatieblad van de Europese Unie 15.11.2007 VERORDENING (EG) Nr. 1334/2007 VAN DE COMMISSIE van 14 november 2007 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1749/96 inzake initiële maatregelen tot

Nadere informatie

-5- Onderzoeksmethoden

-5- Onderzoeksmethoden Sub-B Het Onderzoek (Fase I, waarin schoolleiders en leerkrachten werden betrokken) -5- Onderzoeksmethoden -5.1- Inleiding De voorbereidingen voor het onderzoek (Fase I) namen ruim twee maanden in beslag.

Nadere informatie

Omnibusenquête deelrapport. Werk, zorg en inkomen

Omnibusenquête deelrapport. Werk, zorg en inkomen Omnibusenquête 2015 deelrapport Werk, zorg en inkomen Omnibusenquête 2015 deelrapport Werk, zorg en inkomen OMNIBUSENQUÊTE 2015 deelrapport WERK, ZORG EN INKOMEN Zoetermeer, 25 januari 2016 Gemeente Zoetermeer

Nadere informatie

Opzet en uitvoering onderzoek 'Motie Straus'

Opzet en uitvoering onderzoek 'Motie Straus' Opzet en uitvoering onderzoek 'Motie Straus' Aansluiting mbo-opleidingen op de arbeidsmarkt gev16-0731mr/bes_alg 1 1. Inleiding Aanleiding en achtergrond onderzoek Op 14 oktober 2015 heeft Tweede Kamerlid

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 Marktonderzoek

Hoofdstuk 7 Marktonderzoek Hoofdstuk 7 Marktonderzoek Leerdoelen Uitleggen hoe belangrijk informatie is voor het bedrijf, om inzicht te krijgen in de markt. Het marketinginformatiesysteem definiëren en de onderdelen daarvan bespreken.

Nadere informatie

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011 Resultaten 3e Provinciale Statenverkiezingen 2011 28 februari 2011 Opdrachtgever: RTV Oost maart 2011 Derde Provinciale Statenverkiezingen 2011 28 februari 2011 Bent u ervan op de hoogte dat er begin maart

Nadere informatie

INTERNATIONALE CONTROLESTANDAARD 530 STEEKPROEVEN BIJ CONTROLES EN ANDERE SELECTIEMETHODEN GERICHT OP TOETSING

INTERNATIONALE CONTROLESTANDAARD 530 STEEKPROEVEN BIJ CONTROLES EN ANDERE SELECTIEMETHODEN GERICHT OP TOETSING INTERNATIONALE CONTROLESTANDAARD 530 STEEKPROEVEN BIJ CONTROLES EN ANDERE SELECTIEMETHODEN GERICHT OP TOETSING INHOUDSOPGAVE Paragrafen Inleiding... 1-4 Definities... 3-12 Controle-informatie... 13-17

Nadere informatie

Impact Crisis op Pensioen Gedrag

Impact Crisis op Pensioen Gedrag Impact Crisis op Pensioen Gedrag Een onderzoek onder het Klankbord Geld & Toekomst panel (en de NetPanel Adviesraad) In opdracht van: Joris de Jongh Martijn van der Veen INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave Resultaten

Nadere informatie

Inleiding In dit document worden een beknopt overzicht gegeven van de kwaliteit en samenstelling van het GfK online panel.

Inleiding In dit document worden een beknopt overzicht gegeven van de kwaliteit en samenstelling van het GfK online panel. Beschrijving GfK online panel Inleiding In dit document worden een beknopt overzicht gegeven van de kwaliteit en samenstelling van het GfK online panel. Representativiteit Een van de meest gebruikte en

Nadere informatie

Omnibusenquête deelrapport. Zoetermeer FM

Omnibusenquête deelrapport. Zoetermeer FM Omnibusenquête 2015 deelrapport Zoetermeer FM Omnibusenquête 2015 deelrapport Zoetermeer FM OMNIBUSENQUÊTE 2015 deelrapport ZOETERMEER FM Zoetermeer, 18 december 2015 Gemeente Zoetermeer Afdeling Juridische

Nadere informatie

Meerderheid kent het EKO-keurmerk Onderzoek naar de waarde van het EKO-keurmerk onder Nederlandse boodschappers

Meerderheid kent het EKO-keurmerk Onderzoek naar de waarde van het EKO-keurmerk onder Nederlandse boodschappers Meerderheid kent het EKO-keurmerk Onderzoek naar de waarde van het EKO-keurmerk onder Nederlandse boodschappers Tim de Broekert MSc, Research Consultant Imre van Rooijen MSc, Research Consultant december

Nadere informatie

Het belang van context: voorbeelden uit de peilingen wiskunde

Het belang van context: voorbeelden uit de peilingen wiskunde Het belang van context: voorbeelden uit de peilingen wiskunde Prof. dr. Herman Callaert Statistiek = de wetenschap van het leren uit cijfermateriaal in aanwezigheid van variabiliteit en toeval en waarbij

Nadere informatie

Onderzoeksrapport. enquêtes. Groep: Vision Onderzoeksrapport enquete 1

Onderzoeksrapport. enquêtes. Groep: Vision Onderzoeksrapport enquete 1 Onderzoeksrapport enquêtes Groep: Vision Onderzoeksrapport enquete 1 Onderzoeksrapport enquêtes Groep: Vision Klas: D03 Datum: Vrijdag 12 juni 2015 Versie: 1.0 Cursus Communicatieonderzoek Docenten Alex

Nadere informatie

Eenheid waarvoor meetgegevens aangeleverd worden

Eenheid waarvoor meetgegevens aangeleverd worden Concern: Stichting Wonen en Zorg Purmerend Lokatie: Concernniveau: Stichting Wonen en Zorg Purmerend Status: bevestigd (27-10-2017 13:14:51) Kwaliteitsgegevens Wijkverpleging, verslagjaar 2017 - antwoordenoverzicht

Nadere informatie

NPSO Studie namiddag paradata

NPSO Studie namiddag paradata NPSO Studie namiddag paradata Gebruik van paradata bij het managen van een survey organisatie. Luc Schulpen Index 1. Inleiding p. 3 2. Waarom paradata verzamelen? p. 5 3. Welke paradata verzamelen? p.

Nadere informatie

Hoofdstuk 5. Het onderzoeksontwerp

Hoofdstuk 5. Het onderzoeksontwerp Hoofdstuk 5 Het onderzoeksontwerp Het onderzoeksontwerp Een onderzoeksontwerp is een verzameling reeds genomen beslissingen die samen het masterplan vormen en waarin de methoden en procedures voor het

Nadere informatie

VERBRANDINGSWAARDE VAN HUISVUIL

VERBRANDINGSWAARDE VAN HUISVUIL VERBRANDINGSWAARDE VAN HUISVUIL 1 DOEL EN TOEPASSINGSGEBIED Huisvuil is een zeer heterogeen materiaal dat in feite is samengesteld uit een groot aantal fracties met zeer verschillende eigenschappen. Aangezien

Nadere informatie

Statistiek voor het secundair onderwijs

Statistiek voor het secundair onderwijs Prof. dr. Herman Callaert Er zijn zo goed als geen realistische studies waarbij je de volledige populatie kan opmeten. Daarom verzamel je informatie over een deel van de populatie, namelijk over de elementen

Nadere informatie

Foutenbronnen bij statistisch onderzoek. 9 10Jelke Bethlehem. Statistische Methoden (10004)

Foutenbronnen bij statistisch onderzoek. 9 10Jelke Bethlehem. Statistische Methoden (10004) Foutenbronnen bij statistisch onderzoek 9 10Jelke Bethlehem Statistische Methoden (10004) Den Haag/Heerlen, 2010 Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig cijfer ** = nader voorlopig cijfer

Nadere informatie

NATIONAAL WATERONDERZOEK 2017

NATIONAAL WATERONDERZOEK 2017 NATIONAAL WATERONDERZOEK 2017 Een kwantitatief onderzoek onder Nederlanders naar de beleving en waardering van water in opdracht van FWS CAROLINE VAN TEEFFELEN JEROEN HERMANS JORIS DE JONGH AMSTERDAM,

Nadere informatie

Toetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling

Toetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling Toetsende Statistiek, Week 2. Van Steekproef naar Populatie: De Steekproevenverdeling Moore, McCabe & Craig: 3.3 Toward Statistical Inference From Probability to Inference 5.1 Sampling Distributions for

Nadere informatie

Basisboek methoden en technieken

Basisboek methoden en technieken Basisboek methoden en technieken Deel 2 van 3 : Hoofdstuk 4 t/m 7 Ook verkrijgbaar : Deel 1 : Hoofdstuk 1 tot en met 3 Ook verkrijgbaar : Deel 3 : Hoofdstuk 8 tot en met 12 Bronvermelding: Titel: Basisboek

Nadere informatie

Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie

Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie 1) Vul de volgende uitspraak aan, zodat er een juiste bewering ontstaat: De verdeling van een variabele geeft een opsomming van de categorieën en geeft daarbij

Nadere informatie

Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen

Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen Toekomstverwachtingen van jongvolwassenen Onderzoek in samenwerking met de Stichting P&V Rapport 1 Kort Technisch Verslag Toekomstonderzoek MARK ELCHARDUS & PETRUS TE BRAAK Vakgroep Sociologie, Onderzoeksgroep

Nadere informatie

ESOMAR 26 Vragen om kopers van online steekproeven te helpen

ESOMAR 26 Vragen om kopers van online steekproeven te helpen 1 ESOMAR 26 Vragen om kopers van online steekproeven te helpen 1. Welke ervaring heeft uw bedrijf met het aanleveren van online steekproeven ten behoeve van marktonderzoek? Panel Inzicht is een jonge veldwerkorganisatie

Nadere informatie

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Studentenhuisvesting

Omnibusenquête 2015. deelrapport. Studentenhuisvesting Omnibusenquête 2015 deelrapport Studentenhuisvesting Omnibusenquête 2015 deelrapport Studentenhuisvesting OMNIBUSENQUÊTE 2015 deelrapport STUDENTENHUISVESTING Zoetermeer, 9 december 2015 Gemeente Zoetermeer

Nadere informatie

6.1 Beschouw de populatie die wordt beschreven door onderstaande kansverdeling.

6.1 Beschouw de populatie die wordt beschreven door onderstaande kansverdeling. Opgaven hoofdstuk 6 I Learning the Mechanics 6.1 Beschouw de populatie die wordt beschreven door onderstaande kansverdeling. De random variabele x wordt tweemaal waargenomen. Ga na dat, indien de waarnemingen

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2015 kwartaal 1 Gevolgen wet werk en zekerheid (WWZ) Randstad Nederland

Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2015 kwartaal 1 Gevolgen wet werk en zekerheid (WWZ) Randstad Nederland Onderzoeksrapport Randstad WerkMonitor 2015 kwartaal 1 Gevolgen wet werk en zekerheid (WWZ) Randstad Nederland Maart 2015 INHOUDSOPGAVE Kennis en houding wet werk en zekerheid 3 Ervaring met wet werk en

Nadere informatie

introductie populatie- steekproef- steekproevenverdeling pauze parameters aannames ten slotte

introductie populatie- steekproef- steekproevenverdeling pauze parameters aannames ten slotte toetsende statistiek week 1: kansen en random variabelen week 2: de steekproevenverdeling Moore, McCabe, and Craig. Introduction to the Practice of Statistics Chapter 5: Sampling Distributions 5.1: The

Nadere informatie

Nationaal Valentijnsonderzoek Uitgevoerd in opdracht van Bloemenbureau Holland WIM PETERS BSC. JORIS DE JONG MSC. AMSTERDAM, JANUARI 2012

Nationaal Valentijnsonderzoek Uitgevoerd in opdracht van Bloemenbureau Holland WIM PETERS BSC. JORIS DE JONG MSC. AMSTERDAM, JANUARI 2012 Nationaal Valentijnsonderzoek Uitgevoerd in opdracht van Bloemenbureau Holland WIM PETERS BSC. JORIS DE JONG MSC. AMSTERDAM, JANUARI 2012 2 OPZET ONDERZOEK AANLEIDING Bloemenbureau Holland heeft onderzoek

Nadere informatie

3.7. Steekproeven in de controle (6 september 1996) 91

3.7. Steekproeven in de controle (6 september 1996) 91 3.7. Steekproeven in de controle (6 september 1996) 91 1. Inleiding Luidens paragraaf 2.3.3. van de algemene controlenormen is het logische gevolg van de volkomen controle het nazicht door middel van steekproeven.

Nadere informatie

Klantonderzoek: statistiek!

Klantonderzoek: statistiek! Klantonderzoek: statistiek! Statistiek bij klantonderzoek Om de resultaten van klantonderzoek juist te interpreteren is het belangrijk de juiste analyses uit te voeren. Vaak worden de mogelijkheden van

Nadere informatie

Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens

Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens Fase 1.3. Lichamelijke en psychische effecten van kortcyclische arbeid op de mens 1 Doel Doel van dit instrument is inzicht bieden in de prevalentie (mate van voorkomen) en de effecten van kortcylische

Nadere informatie

College Week 2 Observeren en Meten

College Week 2 Observeren en Meten College Week 2 Observeren en Meten Inleiding in de Methoden & Technieken 2013 2014 Hemmo Smit Overzicht van dit college Meetniveaus Dataverzamelingsmethoden Steekproeven trekken Hiervoor lezen: Leary:

Nadere informatie

Sociaal-psychologisch onderzoek Examennummer: 111659 Datum: 21 juni 2014 Tijd: 10:00 uur - 11:30 uur

Sociaal-psychologisch onderzoek Examennummer: 111659 Datum: 21 juni 2014 Tijd: 10:00 uur - 11:30 uur Sociaal-psychologisch onderzoek Examennummer: 111659 Datum: 21 juni 2014 Tijd: 10:00 uur - 11:30 uur Dit examen bestaat uit 10 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 40 meerkeuzevragen (maximaal

Nadere informatie

Generaliseerbaarheid van kwalitatieve onderzoeksresultaten (korte versie)

Generaliseerbaarheid van kwalitatieve onderzoeksresultaten (korte versie) Generaliseerbaarheid van kwalitatieve onderzoeksresultaten (korte versie) Adri Smaling Emeritus hoogleraar Methodologie Universiteit voor Humanistiek Utrecht Indeling naar logica of redeneerwijze Inductie

Nadere informatie

Jongeren en Gezondheid 2010 : Studie

Jongeren en Gezondheid 2010 : Studie Jongeren en Gezondheid 2010 : Studie Algemeen De studie Jongeren en Gezondheid maakt deel uit van de internationale studie Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC), uitgevoerd onder toezicht van

Nadere informatie

Voor het wachtlijstonderzoek is de wachttijd per kind onderzocht en gewerkt met het bestand kinderen.

Voor het wachtlijstonderzoek is de wachttijd per kind onderzocht en gewerkt met het bestand kinderen. Bijlage 7 behorend bij eindrapport Wachtlijsten en tijden in de kinderopvang door NIPO i.s.m. Vyvoj, 17 december 2003 Wachtlijstonderzoek via ouderbevraging Ouderbevraging op basis van een representatieve

Nadere informatie

Gedrag & ervaringen van professionele afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 10/09/2013

Gedrag & ervaringen van professionele afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 10/09/2013 Gedrag & ervaringen van professionele afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt VREG 10/09/2013 VREG - Technisch rapport nr. I261 (ATec1416_I261_D) Dimarso N.V., opererend onder de commerciële naam

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Naamsbekendheidonderzoek

Hoofdstuk 5 Naamsbekendheidonderzoek Hoofdstuk 5 5.1 Inleiding Achtergrond en doel van het onderzoek Bonnema Weert wenst inzicht te verkrijgen in haar naamsbekendheid. Bonnema Weert wil in het bijzonder antwoord krijgen op de volgende onderzoeksvragen:

Nadere informatie

6.1 Beschouw de populatie die beschreven wordt door onderstaande kansverdeling.

6.1 Beschouw de populatie die beschreven wordt door onderstaande kansverdeling. Opgaven hoofdstuk 6 I Basistechnieken 6.1 Beschouw de populatie die beschreven wordt door onderstaande kansverdeling. x 0 2 4 6 p(x) ¼ ¼ ¼ ¼ a. Schrijf alle mogelijke verschillende steekproeven van n =

Nadere informatie

Onderzoek Natuur & Milieu onderzoek Peiling energietransitie MKBondernemers

Onderzoek Natuur & Milieu onderzoek Peiling energietransitie MKBondernemers Onderzoek Natuur & Milieu onderzoek Peiling energietransitie MKBondernemers April 2019 Contact: Dirkjan Klumper T: 050-3171771 E: dirkjanklumper@kienonderzoek.nl Kantoor Groningen: Westerkade 15-5, 9718

Nadere informatie

Evaluatieonderzoek parkeerregeling Scheveningen Hellingweg

Evaluatieonderzoek parkeerregeling Scheveningen Hellingweg Evaluatieonderzoek parkeerregeling Scheveningen Hellingweg DRAAGVLAKONDERZOEK PARKEERREGELING SCHEVENINGEN HELLINGWEG Alex Feijt The Research Company BV Maart 2019 In opdracht van: Gemeente Den Haag The

Nadere informatie

Onderzoektechnische verantwoording

Onderzoektechnische verantwoording Onderzoektechnische verantwoording Emancipatie Opinies Project 17598 Juni 2012 Een onderzoek in opdracht van Sociaal en Cultureel Planbureau, te Den Haag. AUTEURSRECHT MARKETRESPONSE NEDERLAND BV Niets

Nadere informatie

Antwerpen telt evenveel ja-stemmers als neen-stemmers voor de Lange Wapper brug. Volksraadpleging Lange Wapper mobiliseert vooral neen stemmers.

Antwerpen telt evenveel ja-stemmers als neen-stemmers voor de Lange Wapper brug. Volksraadpleging Lange Wapper mobiliseert vooral neen stemmers. PERSBERICHT Antwerpen telt evenveel ja-stemmers als neen-stemmers voor de Lange Wapper brug. Volksraadpleging Lange Wapper mobiliseert vooral neen stemmers. Leuven, 7 oktober 2009. Rogil, een onafhankelijk

Nadere informatie

Rapportage. opiniepeiling Lelystad Airport

Rapportage. opiniepeiling Lelystad Airport Rapportage opiniepeiling Lelystad Airport RTV Oost, Omroep Flevoland en Omroep Gelderland hebben een opiniepeiling laten uitvoeren om inzicht te verkrijgen in de mening van inwoners van Flevoland, Overijssel

Nadere informatie

Het arbeidsaanbod van laagopgeleide vrouwen vanuit een economisch en sociologisch perspectief. A Gebruikte databestanden... 2

Het arbeidsaanbod van laagopgeleide vrouwen vanuit een economisch en sociologisch perspectief. A Gebruikte databestanden... 2 BIJLAGEN Het werken waard Het arbeidsaanbod van laagopgeleide vrouwen vanuit een economisch en sociologisch perspectief A Gebruikte databestanden... 2 B Bijlage bij hoofdstuk 4... 3 C Bijlage bij hoofdstuk

Nadere informatie

De statistiek in het onderzoek

De statistiek in het onderzoek Hoofdstuk 1. De statistiek in het onderzoek In dit eerste hoofdstuk omschrijven we statistiek als de methodologische ondersteuning van het wetenschappelijk onderzoek en maken hierbij een onderscheid tussen

Nadere informatie

De overbodige participatieraad

De overbodige participatieraad De overbodige participatieraad Naar een nieuwe bundeling van kracht Bijeenkomst de Bundeling Utrecht, 22 januari 2015 Boukje Keijzer 1 PARTICIPATIE FENIKS 2 OVERBODIGE OVERHEID Stel dat de overheid niet

Nadere informatie

De rol van financiële educatie in het basisonderwijs

De rol van financiële educatie in het basisonderwijs De rol van financiële educatie in het basisonderwijs De rol van financiële educatie in het basisonderwijs / 2 De rol van financiële educatie in het basisonderwijs 3 / De rol van financiële educatie in

Nadere informatie

Steekproeven voor generalisatie

Steekproeven voor generalisatie ESSAY, DEBAT EN DIALOOG Deze rubriek is een forum voor debat over kwalitatief methodologische kwesties. Wie een idee heeft voor een thema of reactie wil leveren op een eerder verschenen stuk, vragen wij

Nadere informatie

Rookprevalentie

Rookprevalentie Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Rookprevalentie -2008 Continu onderzoek

Nadere informatie

Auteurs SlimStuderen.nl is altijd op zoek naar auteurs! Stuur je motivatie en cv naar als je interesse hebt!

Auteurs SlimStuderen.nl is altijd op zoek naar auteurs! Stuur je motivatie en cv naar als je interesse hebt! Voorwoord Dit is een overzicht van een deel van de studiestof van het vak Kwantitatieve Onderzoeksmethoden. Het betreft hier een overzicht van de hoorcolleges. Hoofdstuk A tot en met F bevatten een samenvatting

Nadere informatie

Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015

Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015 Centrale tendentie Centrale tendentie wordt meestal afgemeten aan twee maten: Mediaan: de middelste waarneming, 50%

Nadere informatie

Handleiding enquêtes

Handleiding enquêtes Inhoudstafel 0. Enquêtes in kader van het beleidsplanningsproces van federaties 4 1. Bepaal het doel van het onderzoek, de onderzoeksvraag 5 2. Wie wil je bereiken? 6 2.1 De populatie en steekproef 6 2.2

Nadere informatie

Festival van het Leren. - Evaluatie - workshop. Corien van der Linden. Utrecht - 19 maart 2010

Festival van het Leren. - Evaluatie - workshop. Corien van der Linden. Utrecht - 19 maart 2010 Festival van het Leren - Evaluatie - workshop Corien van der Linden Utrecht - 19 maart 2010 Terra Nova Partners in Onderzoek www.terranovapartners.nl Agenda - introductie - onderzoekmethoden - zelf aan

Nadere informatie

Belangrijke concepten & conventies

Belangrijke concepten & conventies Belangrijke concepten & conventies Lieven Clement 2 de bach. in de Biologie, Chemie, Biochemie en Biotechnologie en Biomedische Wetenschappen statomics, Ghent University lieven.clement@ugent.be 1/27 Inleiding

Nadere informatie

ANNEX BIJLAGE. bij GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE

ANNEX BIJLAGE. bij GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE EUROPESE COMMISSIE Brussel, 16.5.2018 C(2018) 2857 final ANNEX BIJLAGE bij GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE tot wijziging van Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 1042/2014 van de Commissie

Nadere informatie

Hoofdstuk I De statistiek in het onderzoek Doelstellingen: Statistiek Beschrijvende statistiek Inductieve statistiek

Hoofdstuk I De statistiek in het onderzoek Doelstellingen: Statistiek Beschrijvende statistiek Inductieve statistiek Hoofdstuk I De statistiek in het onderzoek Doelstellingen: De student kent de diverse fasen van het onderzoek en begrijpt de rol van de statistiek in dat kader. De student begrijpt de besproken begrippen.

Nadere informatie