Eindrapportage Project Droge Bulk 2014

Transcriptie

1 Eindrapportage Project Droge Bulk 2014 Opdrachtgever: Martin Schellingerhout Projectleider: Raymonde Kromjong Deelprojectleider Fijn stof: Mariëlle van Rees Datum: Status: Definitief DMS:

2 Inhoudsopgave SAMENVATTING... 3 DE AANPAK EN RESULTATEN AANPAK VAN DE BRANCHE IN NALEEFGEDRAG... 3 DOELSTELLING EN AANPAK VAN HET PROJECT DOELSTELLING EN VOORGENOMEN AANPAK DE UITVOERING DE AANPAK EN RESULTATEN VOORLICHTING EN COMMUNICATIE CONCLUSIES MILIEUCONTROLES AANBEVELINGEN AANPAK VAN DE BRANCHE... 8 BIJLAGE 1. GECONTROLEERDE AANTALLEN LOCATIES PER BEVOEGD GEZAG MET NALEVING... 9 HOOFDSTUK 4. GECONTROLEERDE LOCATIES EN NALEVING

3 Samenvatting De aanpak en resultaten De planning voor de geplande preventieve controles binnen het project Droge Bulk is voor 95% gehaald (41 van de 42 bedrijven zijn geïnspecteerd). In 2014 is in kaart gebracht welke aspecten invloed hebben op de fijn stof emissie en is inzicht verkregen in de toepassingsmogelijkheid van een monitoringssysteem voor fijn stof. Eén bedrijf is niet in het kader van het project Droge bulk geïnspecteerd, daar dit een gasmengstation betrof. Gezien de activiteiten behoort dit bedrijf niet onder het project Droge Bulk. Dit bedrijf is in het kader van VT-inspectie door bureau Toezicht en handhaving Industrie gecontroleerd. Aanpak van de branche in In het toezicht zal in 2015 een differentiatie worden aangebracht in de toegekende uren. Er wordt dan uitgegaan van een gemiddelde, maar met aandacht voor het feit dat niet per definitie deze uren moeten worden verbruikt. De uren zullen worden gedifferentieerd op basis van naleefgedrag. De mogelijkheid moet open blijven om de totale hoeveelheid uren van een deelproject uit te middelen over alle bedrijven. - Verdere aanbevelingen zie 3.1 Naleefgedrag Het naleefgedrag is over het algemeen goed te noemen. Als de aanbevelingen onder 3.1 met betrekking tot fijn stof, vergunningverlening en het emissieplafond in de praktijk zijn uitgewerkt kan dit project als afgerond beschouwd worden. 3

4 Doelstelling en aanpak van het project 1.1 Doelstelling en voorgenomen aanpak In het project Droge Bulk zijn de volgende doelstellingen geformuleerd, dit mede op basis van de geformuleerde projectopdracht: Preventieve controle, inclusief nacontrole aan de hand van een checklist met de essenties lucht, veiligheid en afvalstoffen. Inzicht krijgen in het wettelijk kader per bedrijfsactiviteit (Activiteitenbesluit, boord-boord) Inzicht krijgen in de BBT maatregelen binnen de branche en afstemming met vergunningverlening, in geval van een vergunningplichtig bedrijf, dit op basis van de aanbevelingen uit deelproject fijn stof 2013 en de Bref opslag emissie. Inzicht krijgen in de bijdrage aan de fijn stof emissie vanuit betoncentrales door middel van berekeningen door EC Lucht en inzet van een stofmeetsysteem. Inzicht krijgen in de toepasbaarheid van een stofmeetsysteem. Inventarisatie naar overige gerelateerde bulkbedrijven en overige industriële bedrijven binnen ons werkgebied (incl. Goeree Overflakkee) 4

5 2 De uitvoering 2.1 De aanpak en resultaten De planning voor de geplande preventieve controles binnen het project Droge Bulk is voor 95% gehaald (41 van de 42 bedrijven zijn geïnspecteerd). In 2014 is in kaart gebracht welke aspecten invloed hebben op de fijn stof emissie en is inzicht verkregen in de toepassingsmogelijkheid van een monitoringssysteem voor fijn stof. Eén bedrijf is niet in het kader van het project Droge bulk geïnspecteerd, daar dit een gasmengstation betrof. Gezien de activiteiten behoort dit bedrijf niet onder het project Droge Bulk. Dit bedrijf is in het kader van VT-inspectie door bureau Toezicht en handhaving Industrie gecontroleerd. 41 bedrijven die (preventief) gecontroleerd zijn op de naleving van de Wabo-vergunning. In geval van overtreding is handhaving ingezet overeenkomstig de vigerende sanctiestrategie. Nacontroles (dus repressieve controles) maken onderdeel uit van het project. Van de zeven aanschrijvingen zijn inmiddels drie nacontroles uitgevoerd. Twee nacontroles hebben niet geleid tot een dwangsom, de overtreding is beëindigd. Een van de nacontroles heeft geleid tot een dwangsom. De overige vier nacontroles worden eind december 2014 en begin 2015 uitgevoerd, hiervan is de termijn nog niet verstreken. De gegevens om een emissieplafond te bepalen zijn aangeleverd. In 2015 moet nader bekeken worden of een dergelijk emissieplafond in een vergunning kan worden vastgelegd. Het stofmonitoringssysteem blijkt effectief te zijn voor bedrijven om wijzigingen in de luchtkwaliteit te monitoren. In 2015 moet nader bekeken worden in het kader van BBT of een dergelijk systeem als voorschrift in de vergunning opgenomen kan worden. De KPI s voor het vastleggen van verslagen en aanschrijvingen zijn niet in alle gevallen gehaald. De reden hiervan is nog niet bekend. 2.2 Voorlichting en communicatie In dit project hebben geen activiteiten op het gebied van voorlichting en communicatie naar de participant plaatsgevonden. De controles zijn op gebruikelijke wijze onaangekondigd gedaan. 2.3 Conclusies milieucontroles Op- en overslag kolen, ertsen en mineralen - Binnen de branche Droge Bulk leveren de bedrijven waar op- en overslag van kolen, ertsen en mineralen plaatsvinden de grootste bijdrage aan de emissie fijn stof. De EMO is hierin de koploper met een gerapporteerde emissie fijn stof van 222 ton over het jaar In 2012 was dit tevens EMO met een fijn stof emissie van 201 ton. - De fijn stofemissie komt voornamelijk vrij bij manipulatie en opslag van stuifgevoelige producten. - Binnen de subbranche op- en overslag kolen, ertsen en mineralen worden een aantal zelfde maatregelen genomen om de fijn stof emissie te reduceren. De open opslag wordt nat gehouden middels sproei-installaties en papier pulp. Deze maatregelen worden bij alle bedrijven met open opslag toegepast. Andere maatregelen die toegepast worden zijn gesloten transportbanden, morsarme grijpers, maximale opslaghoogte, good-housekeeping, stofmonitoringssysteem, bepaling jaarvracht van fijn stof. - Uit onderzoek is gebleken dat voor de bedrijven die kolen en ertsen op- en overslaan de jaarvracht emissie fijn stof op een eenduidige en zelfde wijze wordt berekend. De jaarvracht fijn stof emissie wordt namelijk bepaald aan de hand van de doorzet en de rekenfactoren van Peutz voor opslag en voor manipulatie. In de vergunningen is de verplichting opgenomen om jaarlijks de jaaremissie aan het bevoegd gezag te rapporteren. Alleen het bedrijf RBT valt buiten deze rapportageverplichting, omdat de voorschriften niet zijn opgenomen in de vergunning. De vergunning hiervan is nog niet geactualiseerd. Nader bekeken moet worden of de actie voor vergunningverlening is uitgezet voor De opslag van kolen en ertsen valt niet onder artikel 3.31 lid 3 van het Activiteitenbesluit. Dit artikel is van toepassing voor de opslag van onder andere inerte goederen. Vanuit het Activiteitenbesluit worden kolen, ertsen, mineralen, granen en meel als niet-inert beschouwd. Dit sluit aan bij de Nederlandse Richtlijn Bodem (hierna: NRB). De NRB stelt dat bodembedreigende 5

6 producten als niet-inerte goederen worden beschouwd. Volgens de NRB zijn bodembedreigende goederen onder andere producten die uitlogen. Uit een eerdere studie van firma Peutz is gebleken dat kolen uitlogen en dus beschouwd worden als bodembedreigende goederen en dus niet-inert. Vergunningverlening en handhaving volgen de lijn van het activiteitenbesluit. Betoncentrales - Per 1 januari 2013 is het wettelijk kader van de betoncentrales gewijzigd in verband met de wijziging van het Activiteitenbesluit per 1 januari In dit kader zijn de betoncentrales in 2013 preventief gecontroleerd. In 2014 zijn er geen wijzigingen in het Activiteitenbesluit doorgevoerd die betrekking hebben op de betoncentrales. - Binnen de betoncentrales die vallen onder het Activiteitenbesluit vindt men gesloten opslag en open opslag. De gesloten opslag heeft de verplichting tot het emitteren van lucht met een filterinstallatie. - Uit de controles blijkt dat de betoncentrales geen wezenlijke bijdrage leveren aan de fijn stof emissie. De gegevens om een jaarvracht fijn stof te bepalen zijn van een betoncentrale opgevraagd. De berekening hiervan zal in 2015 in samenwerking met bureau Lucht worden uitgevoerd. Een wezenlijke bijdrage is door MD Fijn stof bepaald op kg fijn stof op jaarbasis. - De branche betoncentrale heeft wel soortgelijke activiteiten, alleen op kleinere schaal. De controle checklijst Droge Bulk kan worden gebruikt binnen de betoncentrales. Overige industrie - Voor een groot deel van deze bedrijven staan de uitgevoerde activiteiten niet in relatie met de bedrijven die vallen onder de subbranche Op- en overslag kolen, ertsen en mineralen of betoncentrales. - Uit de controles blijkt dat de bedrijven geselecteerd door Rian geen wezenlijke bijdrage leveren aan de fijn stof emissie. Een wezenlijke bijdrage is door MD Fijn stof bepaald op kg fijn stof op jaarbasis. Een jaarvracht is voor de bedrijven uit deze subbranche niet bepaald. Gezien de activiteiten kan gesteld worden dat er niet of nauwelijks fijn stof vrijkomt. - Er zal geadviseerd worden om de subbranche overige industrie niet meer op te nemen voor het projectplan Emissieplafond - Uit de controles van 2014 is gebleken dat voor een beperkt aantal bedrijven in de aanvraag maximale hoeveelheden te behandelen bulkgoederen zijn vermeld. Aan de hand van deze hoeveelheden en de betreffende kentallen voor het berekenen van fijn stof emissie is een emissieplafond voor fijn stof op jaarbasis te bepalen (is een jaarvrachtbepaling fijn stof emissie). - Het emissieplafond per bedrijf is in 2014 niet bepaald. Reden daarvoor is de relatief korte periode waarin conclusies en evaluaties getrokken en uitgevoerd kunnen worden voor vastlegging van de eindrapportage Voor 2015 zal de aanbeveling worden gedaan om de emissieplafond per locatie te bepalen in samenwerking met bureau Lucht van de DCMR. Tevens zal voor het projectplan 2015 de aanbeveling worden gedaan om de doorlooptijd uitvoeren van inspecties te verkorten, om een langere periode te hebben voor analyse, evaluatie en het trekken van conclusies en aanbevelingen voor het daarop volgend jaar. - Tevens zal nog nader bekeken moeten worden welke juridische status bovenstaande heeft en welke mogelijkheden er zijn om dit emissieplafond fijn stof in een voorschrift vast te leggen. Dit zal plaatsvinden in Uit de controles van 2013 en 2014 blijkt dat voor de bedrijven die kolen en ertsen op- en overslaan de jaarvracht fijn stofemissie op een eenduidige wijze wordt berekend. De jaarvracht fijn stof emissie wordt namelijk bepaald aan de hand van de doorzet en de rekenfactoren van Peutz voor opslag en voor manipulatie. Deze kentallen worden reeds jaren zo toegepast en eventuele genomen maatregelen om stofemissie te verminderen is niet in deze kentallen terug te vinden (waaronder bijvoorbeeld het aanbrengen van papierpulp bij open opslag). - In de vergunningen is de verplichting opgenomen om jaarlijks de jaaremissie aan het bevoegd gezag te rapporteren. Alleen het bedrijf RBT valt buiten deze rapportageverplichting, omdat de voorschriften niet zijn opgenomen in de vergunning. Stofmonitoringssysteem - Uit onderzoek is gebleken dat drie van de grotere droge bulkbedrijven een stofmonitoringssysteem hebben geïmplementeerd. Dit is bij één wettelijk bepaald in de vergunning en bij twee bedrijven op vrijwillige basis geïmplementeerd. De werking is dat bedrijven direct 6

7 inzichtelijk hebben wanneer de samenstelling van de lucht van fijn stof wijzigt. De operators kunnen bij een alarm direct actie ondernemen. Nader bepaald moet worden of een dergelijk voorschrift ook bij de andere bulkbedrijven in de vergunning opgenomen moet worden. Wijziging NER - Mogelijk met de 4 e tranche van het Activiteitenbesluit zal de NER kunnen worden ondergebracht in het Activiteitenbesluit. Afdeling 2.3 (algemene artikelen voor het aspect lucht zal dan voor bij inrichtingen type C voor alle activiteiten gaan gelden). De vierde tranche treedt naar verwachting in 2015 in werking. In 2014 heeft een dergelijke wijziging nog niet plaatsgevonden. Verdeling/ligging droge bulk bedrijven - Landelijk gezien zijn de meeste droge bulk bedrijven gevestigd in het Rijnmond gebied. Een klein aantal zijn gevestigd in Amsterdam. 7

8 3 Aanbevelingen 3.1 Aanpak van de branche - In het toezicht zal in 2015 een differentiatie worden aangebracht in de toegekende uren. Er wordt dan uitgegaan van een gemiddelde, maar met aandacht voor het feit dat niet per definitie deze uren moeten worden verbruikt. De uren zullen worden gedifferentieerd op basis van naleefgedrag. De mogelijkheid moet open blijven om de totale hoeveelheid uren van een deelproject uit te middelen over alle bedrijven. - Een groot deel van de bedrijven werken niet alleen van maandag tot en met vrijdag. Ook op zaterdag vinden hier activiteiten plaats. Aanbevolen wordt om in 2015 een aantal bedrijven 24/7 te controleren en dan na te gaan hoe wordt voldaan aan de milieuvoorschriften. - De bedrijven die in 2014 geselecteerd waren vanuit Rian onder de subbranche Overige Industrie niet laten deelnemen aan project Droge Bulk Geadviseerd wordt om nader te bekijken of de juiste SBI-codes in Mirr zijn vermeld voor deze bedrijven gezien de uitgevoerde activiteiten. - Op basis van de ervaring uit 2014 zal indien nodig in 2015 het RIAN worden aangepast. - De doorlooptijd voor het uitvoeren van inspecties voor het projectplan 2015 te verkorten. Aanbevolen wordt om de inspecties te laten starten in februari 2015 en te laten eindigen in eind juni Aanbevolen wordt om voor 2015 meer gebruik te maken van de analisten in het kader van het aanleveren van informatie betreffende de naleving en eventuele trends. Dit wordt mede mogelijk gemaakt doordat de periode voor verslaglegging zal worden vergroot in In 2015 preventief en repressieve controles uitvoeren bij bedrijven op de milieuaspecten Lucht, Veiligheid en Afvalstoffen aan de hand van een vastgestelde checklijst. - In 2015 bepaling van de bijdrage fijn stofemissie van de betoncentrales in samenwerking met bureau Lucht. Aan de hand van de doorzetgegevens zou bureau Lucht de fijn stofemissie kunnen berekenen zodat voor de betoncentrales de bijdrage aan fijn stofemissie kan worden bepaald. - In samenwerking met Bureau Lucht de emissieplafonds vaststellen op basis van de gegevens uit de aanvraag. - Aanbevolen wordt om tijdens de inspecties van 2015 extra aandacht te schenken aan good housekeeping en CIN oefeningen. Deze onderdelen zullen duidelijker in de checklijst benoemd moeten worden. - In samenwerking met Bureau Vergunningverlening en jurist nader onderzoeken welk juridisch status het emissieplafond heeft en wat de mogelijkheden zijn. - In samenwerking met bureau Vergunningverlening vaststellen BBT maatregelen (bijvoorbeeld de stofmeetinstallaties, nieuwe drijvende kranen), waarbij de BREF opslag emissie wordt meegenomen. - In samenwerking met Vergunningverlening o.a. de vergunning van RBT te actualiseren. - Inventarisatie uitvoeren naar bedrijven die mogelijk kunnen behoren tot de branche droge bulk. Vaststellen welke activiteiten (SBI codes) behoren tot de branche droge bulk. - In samenwerking met Peutz nagaan of de gebruikte kentallen om de jaarvracht fijn stof emissie te bepalen geactualiseerd kunnen worden. - In 2015 nagaan of wijzigingen betreffende de NER in de 4 e tranche Activiteiten Besluit zijn meegenomen. - Aanbevolen wordt om in 2015 informatie omtrent naleefgedrag van de bedrijven op het afvalwater op te vragen bij het betreffende bevoegde gezag, waaronder RWS. 8

9 Bijlage 1. Gecontroleerde aantallen locaties per bevoegd gezag met naleving Hoofdstuk 4. Gecontroleerde locaties en naleving goed redelijk slecht Geen overtreding geconstateerd; eventueel milieucompliment verstuurd Overtreding(en) met laag milieu- en veiligheidsrisico geconstateerd; aanschrijvingsbrief verstuurd met hersteltermijn Overtreding(en) met ernstig milieu- en veiligheidsrisico geconstateerd; bestuursrechtelijke èn strafrechtelijke sanctie opgelegd Provincie Zuid-Holland Twee bedrijven Gemeente Albrandswaard Gemeente Barendrecht Drie bedrijven Gemeente Bernisse Gemeente Goeree-Overflakkee Gemeente Krimpen aan den IJssel Gemeente Lansingerland Twee bedrijven 9

10 Gemeente Maassluis Twee bedrijven Gemeente Spijkenisse Gemeente Vlaardingen Drie bedrijven Gemeente Rotterdam Eenentwintig bedrijven Drie bedrijven Disclaimer: De resultaten zijn een weergave van aspecten waarop het project is gebaseerd en de controles die zijn uitgevoerd. Het betreft dus een momentopname. 10