totaal rioolwater aanvoer

Transcriptie

1 Registratienummer 12IT Samenvatting Inleiding In deze samenvatting worden de belangrijkste bevindingen en conclusies uit het rapport Bedrijfsresultaten Zuiveringstechnische werken 2011 beknopt weergegeven. De belangrijkste resultaten worden hierbij gespiegeld aan de doelstellingen. In mei 2011 is er een breuk opgetreden in de influentleiding op de rwzi Bath. Met een noodreparatie en een tijdelijke installatie is de rwzi Bath gedurende ongeveer een half jaar lang in bedrijf geweest met beperkte capaciteit. Deze calamiteit heeft een grote invloed gehad op de bedrijfsvoering, maar met een pakket van noodmaatregelen en extra personele inspanning is het effect op de bedrijfsresultaten beperkt gebleven. Transport Hoeveelheden afvalwater In 2011 werd er via het stelsel van riolering, transportleidingen en gemalen 98,4 miljoen m 3 rioolwater naar de rwzi s getransporteerd. Dit is ca. 8% minder dan in De regenval bedroeg in 2011 circa 5% minder dan in 2010, 848 mm in 2011 ten opzichte van 891 mm in In figuur 1. zijn de gegevens van aanvoer en regenval (gemiddeld in het gehele gebied) over de periode weergegeven belasting (mln m3 / jr) regenval (mm / jr) totaal rioolwater aanvoer regenval Figuur 1. Rioolwateraanvoer in relatie tot regenval Hydraulische normcapaciteit Vanuit basisrioleringsplannen kan de hydraulische normcapaciteit voor rwzi s en rioolgemalen worden afgeleid. De totale normcapaciteit voor 2011 bedraagt m 3 /h. Dit is de basis voor het maken van afspraken over afnameverplichtingen die vervolgens vastgelegd kunnen worden in afvalwaterakkoorden. De uitvoering hiervan is in voorbereiding. Totdat deze afspraken zijn overeengekomen is het uitgangspunt dat uitgegaan wordt van de bestaande capaciteiten van rwzi s en rioolgemalen zoals in het verleden met de gemeenten zijn overeengekomen.

2 Zuiveren Hydraulische belasting In 2011 werd op de rwzi s een hoeveelheid rioolwater aangevoerd van 98,4 miljoen m 3 ofwel gemiddeld ruim m 3 /dag. Dit is ca. 8% minder dan in Belasting zuurstofbindende stoffen De totale belasting van de rwzi s bedroeg gemiddeld kg TZV/dag ofwel i.e. De belasting van de rwzi s over de afgelopen jaren is weergegeven in de navolgende grafiek belasting [i.e.] Figuur 2. Belasting rwzi s Brabantse Delta Stikstof- en fosfaatverwijdering Conform het Waterbesluit (voormalig Lozingenbesluit WVO Stedelijk Afvalwater) is voor elke rwzi afzonderlijk een lozingseis voor fosfaat en stikstof opgenomen in de Watervergunning. In een aantal gevallen mag van deze individuele eis afgeweken worden indien in het beheersgebied van het waterschap 75% van de op de rwzi s aangevoerde hoeveelheid fosfaat en stikstof uit het afvalwater wordt verwijderd. In 2011 bedroeg het fosfaatverwijderingsrendement in het beheersgebied 79%, waarmee voldaan werd aan de wettelijke eis. Het wettelijk benodigde stikstofrendement is in 2011 eveneens gehaald. Van de totaal aangevoerde hoeveelheid stikstof werd in % verwijderd. Dit percentage is gelijk aan het gemiddelde over de laatste 5 jaar. Om dit percentage te halen waren wel behoorlijk wat extra inspanningen op de rwzi Bath nodig, onder andere het doseren van een externe koolstofbron Toetsing aan de Watervergunningen Alle rwzi s beschikten in de verslagperiode over een Wtw-vergunning die is afgestemd op het Waterbesluit. Voor 10 rwzi s van het waterschap is in 2011 een nieuwe vergunning aangevraagd en verleend, omdat de termijn van de huidige vergunning in 2012 af zou lopen. Het betreft de rwzi s Baarle-Nassau, Bath, Chaam, Halsteren, Kaatsheuvel, Nieuw-Vossemeer, Ossendrecht, Putte, Rijen en Waspik. Tevens zijn in de nieuwe vergunningen van de rwzi s Chaam, Halsteren, Nieuw- Vossemeer en Rijen de strenge nitriet-eisen komen te vervallen. De toetsing van de effluentlozingen aan de eisen leverde een nalevingspercentage op van 99,95%. Van de 17 rwzi s voldeden 15 rwzi s geheel aan de effluentkwaliteitseisen. Op de rwzi s Nieuw- Vossemeer werd de nitiret-eis overschreden. Deze eis is in de nieuwe vergunning komen te

3 vervallen. Op de Putte was sprake van een overschrijding van het zwevende stofgehalte in het effluent. Restvervuiling De restvervuiling van de rwzi s in 2011 bedroeg i.e. Dit is nagenoeg gelijk aan de restvervuiling in Ook het i.e.-verwijderingsrendement (zuurstofbindende stoffen) was met 96% gelijk aan dat in voorgaande jaren. Hulpstoffen zuiveren Bij het proces zuiveren worden hulpstoffen gebruikt. Dit betreft met name chemicaliën ten behoeve van de defosfatering. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van ijzer- en aluminiumzouten. In 2011 is kg ijzer, voornamelijk afkomstig uit ijzersulfaat gebruikt en kg aluminium uit poly-aluminiumchloride. De totale hoeveelheid gedoseerd metaalzout was aanzienlijk lager dan in Dit wordt met name veroorzaakt door een lager verbruik van poly-aluminiumchloride, omdat de periode waarin aluminium is gedoseerd op Bath en Dongemond korter was en er procesoptimalisaties zijn doorgevoerd waardoor er beter en slimmer is gedoseerd. Slibverwerken De totale slibproductie bedroeg in ton droge stof. Dit is aanzienlijk lager dan in 2010 (5% minder). Deze verlaging is vooral toe te schrijven aan de verminderde productie op de rwzi Bath. Wat de oorzaak hiervan is wordt nog nader onderzocht. Onderhoud In 2011 zijn diverse verbeterslagen gemaakt in het preventieve onderhoud. Resultaat is een betrouwbaarder beeld van de realisatiegraad van het geplande onderhoud dat mede door deze acties de opwaartse lijn heeft gevonden. Het aantal gemelde storingen is nagenoeg gelijk t.o.v. het voorgaande jaar. Wel is naar voren gekomen dat niet alle storingen op een juiste manier zijn gemeld in het onderhoud beheer systeem. De rapportage is daardoor niet 100% volledig. De totale beschikbaarheid van de installaties is toegenomen. Beschikbaarheid is rechtstreeks af te leiden aan de hoeveelheid storingen en de totale storingsduur. De processen transporteren en slibverwerken laten een hogere beschikbaarheid zien en tevens een hogere betrouwbaarheid. Voor het proces zuiveren zijn de beschikbaarheid en betrouwbaarheid iets afgenomen. In 2011 is volgens het lean principe een verbetertraject opgezet. Hoewel dat eind 2011 nog niet geheel afgerond was, zijn er toch een aantal verbeteringen bewerkstelligd waardoor een aantal hardnekkige storingsoorzaken geëlimineerd zijn. Verder heeft het waterschap in het verslagjaar de eerste stappen van assetmanagement geïmplementeerd binnen de bedrijfsvoering voor het proces transport. In 2012 volgen de processen zuiveren en slibverwerken. Assetmanagement is een methode die de huidige onderhoudsprocessen samenvoegt tot één logisch en transparant geheel. Duurzaamheid Klimaatakkoord Het klimaatakkoord tussen Unie van Waterschappen en het Rijk is in 2011 vertaald naar een actieprogramma en kent vier thema s. 1. energie; 2. stoffenkringloop; 3. adaptief waterbeheer; 4. communicatie. Het NEWater concept met de energiefabriek en grondstoffenfabriek, zoals ook opgenomen in de Afvalwaterketenvisie die in december door het algemeen bestuur is vastgesteld, is een mogelijke invulling van de thema s 1 en 2. Energie De energiedoelstellingen volgens het klimaatakkoord zijn: 1. 30% energie-efficiënter en zuiniger werken tussen (gemiddeld 2% per jaar); 2. 40% zelfvoorzienend in 2020 door eigen duurzame energieproductie; % inkoop van hernieuwbare (duurzame) energie in 2015; 4. 30% minder broeikasgassen tussen 1990 en 2020.

4 Deze doelstellingen zijn een verbreding van de MJA3 doelstellingen en gelden voor het gehele waterschap. Om eerstgenoemde doelstelling te realiseren is een energiebesparingsplan voor de sector zuiveringsbeheer opgesteld voor de periode Uitvoering van de maatregelen in dit besparingsplan moet leiden tot ruim 9% energiebesparing. Pas als de nieuwe slibverwerking en slibgisting Nieuwveer in bedrijf genomen wordt (naar verwachting in de loop van het voorjaar 2012) zal deze doelstelling gehaald kunnen worden. In 2012 wordt een nieuw energiebesparingsplan opgesteld voor de periode In 2011 is de zelfvoorzienendheid door eigen duurzame energieproductie circa 20%. Met de realisatie van de nieuwe slibverwerking en slibgisting stijgt deze naar circa 35% in Het waterschap koopt sinds % duurzaam geproduceerde elektriciteit waarmee voldaan wordt aan de derde doelstelling. Tevens wordt hiermee voldaan aan doelstelling 4 indien geen rekening gehouden wordt met uitstoot van lachgas bij het zuiveringsproces. Het energieverbruik van de zuiveringtechnische werken is de laatste jaren stabiel en varieert mee met de hoeveelheid getransporteerd en gezuiverd afvalwater. Het gemiddelde energieverbruik voor het proces zuiveren is ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde. Het gemiddelde energieverbruik voor het proces transport ligt al jaren ver onder die van het landelijk gemiddelde. Het gemiddelde energieverbruik van het proces slibverwerken ligt boven het landelijk gemiddelde als gevolg van de Zimproinstallatie op Nieuwveer. Na realisatie van het project slibverwerking Nieuwveer zal dit getal aanzienlijk gaan dalen. Kringloopsluiting In 2011 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor hergebruik van het effluent van de rwzi Bath. Uit het marktonderzoek naar de hergebruiksmogelijkheden voor het effluent van Bath kwamen twee potentiele afzetkanalen naar voren: de industrie in het Antwerps havengebied en het watersysteem van de Reigersbergse polder. Voor de toepassing in de Antwerpse industrie kon geen sluitende business case worden gemaakt. Hoewel de inzet als oppervlaktewater in het watersysteem rond Rilland uiteindelijk het meest kansrijk leek, zou het rendement van de investering noodzakelijk om de technische installatie te realiseren te gering zijn. Fosfaat is een belangrijke voedingsstof en essentieel voor al het leven op aarde. Fosfaathergebruik is vanuit het bestuursprogramma en het klimaatakkoord dan ook een aandachtspunt. Hergebruik van fosfaat uit de asrest van ijzerarm slib is mogelijk via de route SNB-Thermphos. Bij ons waterschap bevat het slib teveel ijzer om via deze route afgezet te kunnen worden. In 2011 zijn door SNB alternatieven voor terugwinning van fosfaat uit (ijzerrijk) slibverbrandingsas onderzocht. Innovatie Innovatie is vanuit de ambitienota integraal onderdeel van het zuiveringsbeheer. In 2011 is gewerkt aan een groot aantal innovaties, waaronder optimalisatie van de metaalzoutendosering, onderzoek naar een continu bezinkselmeter, hybride beluchting in oxidatiesloten, dynamische filtratie en alternatieve geurbehandeling m.b.v. UV-licht. Verder is in 2011 een vervolg gegeven aan het verder opzetten van assetmanagement en de professionalisering van het proces transport. Samenwerken in de keten De Optimalisatie Afvalwater Systeem (OAS)-studies zijn in 2011 afgerond. In 2011 is nog geen start gemaakt met realisatie van de OAS-maatregelen in afwachting van de heroverweging. In 2011 is een begin gemaakt met structurele samenwerking. Gemeenten en waterschappen hebben een organisatiestructuur ontwikkeld met 4 werkeenheden (zie figuur 3) waar plannen van aanpak gemaakt zijn voor samenwerking in beheer en onderhoud en voor gezamenlijke planvorming. Een belangrijk onderdeel van gezamenlijk planvorming is de heroverweging, waarin van normatief gedreven investeringsbeslissingen onder gescheiden verantwoordelijkheden wordt overgeschakeld naar een afvalwaterketenaanpak (de cultuuromslag). Maatregelen die na heroverweging niet gerealiseerd worden kunnen te zijner tijd worden ingeboekt als besparing. Samenwerking op gebied van beheer en onderhoud bestaat al met het havenschap Moerdijk: het waterschap voert het gemalenbeheer en -onderhoud uit.

5 Figuur 3. Werkeenheden. Behalve met gemeenten wordt ook samengewerkt met andere partijen. Met de Efteling bestaat al gedurende een tiental jaren een overeenkomst voor de levering van nagezuiverd effluent. Met de SNB is een onderzoek voor het vinden van een ketenoptimum afgerond: er wordt bij SNB een eigen zuivering gerealiseerd. De uitkomst van een gezamenlijk met Nuplex Resins uitgevoerd onderzoek is dat het bedrijf blijft lozen op de rwzi Bath. Het gezamenlijk onderzoek naar synergievoordelen tussen mestverwerking en rwzi s, met ZLTO en de Brabantse waterschappen, is in 2011 niet afgerond.

6