Kwalificatie Eerste Verbrandingsmotortechnicus. Informatie Proeven en BPV. Versie organisator

Transcriptie

1 Kwalificatie Eerste Verbrandingsmotortechnicus Crebocode dossier Informatie Proeven en BPV Versie organisator

2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Begrippenlijst... 4 Hulpmiddelen... 6 Het geven van aanwijzingen... 6 Voortijdige beëindiging van een examen... 6 Context/setting/duur van de Proeve... 6 BPV-beoordeling... 7 Eindoordeel BPV, Proeven en kerntaken... 8 Pagina 2 van 8

3 Inleiding Omwille van de leesbaarheid van dit document is gekozen voor de 'hij-vorm'. Overal waar gesproken wordt van 'hij' kan ook 'zij' gelezen worden. De Proeve vindt plaats in een praktijksituatie. Uitgangspunt is in het bedrijf maar als dat niet kan, in een nagemaakte beroepssituatie. De nagemaakte beroepssituatie moet wel zo echt mogelijk zijn, zoals een werkplaats op school of een werkplaats in een examencentrum. In deze handleiding zijn de eisen aan de Proeven vermeld met betrekking tot een (nagebootste) bedrijfssituatie, de technische eisen aan de Proeve en de eisen aan het benodigde equipment. Ook is in deze handleiding informatie opgenomen over de voorwaarden waaraan de Beroeps Praktijk Vorming (BPV) moet voldoen om daar te kunnen beoordelen. De Beroeps Praktijk Vorming heet in de rest van deze handleiding BPV. Tijdens de opleiding moet de deelnemer een aantal kwalificerende Proeven uitvoeren. Ze moeten op tijd gepland worden en er moeten goede afspraken over worden gemaakt, zowel met de deelnemer als met het bedrijf. Als organisator moet u ervoor zorgen dat de voor de Proeven noodzakelijke hulpmiddelen, die nodig zijn om de opdrachten correct en volgens voorschrift uit te kunnen voeren, aanwezig zijn. Verder zorgt u er als organisator voor dat de deelnemer de Handleiding Proeve', de 'Handleiding BPV', versies deelnemer, en de 'Deelnemersinformatie' krijgt. Ook zorgt u ervoor dat de beoordelaar, afhankelijk van wat hij gaat beoordelen, de relevante handleiding ontvangt: de Handleiding Proeve' of de 'Handleiding BPV', versie beoordelaar. In verband met openheid rondom de beoordeling mag de deelnemer alle stukken inzien. Als een deelnemer bijvoorbeeld om de beoordelingsformulieren vraagt, dan mag u hem deze geven. Als organisator moet u handleidingen, maar ook documenten zoals deelnemersinformatie, proeven en beoordelingsformulieren, goed doornemen, zodat u een compleet beeld hebt van de examinering en alle berokkenen daarover tijdig en juist kunt informeren. In het 'Overzicht beoordelingsinstrumentarium' kunt u zien welke documenten Stem voor de examinering van de kwalificatie levert. Tot slot is in dit document beschreven hoe het eindoordeel van de BPV en de proeven tot stand komt en hoe daaruit een beoordeling per kerntaak moet worden opgemaakt. Pagina 3 van 8

4 Begrippenlijst In het mbo worden veel verschillende benamingen gebruikt voor zaken die eigenlijk ongeveer hetzelfde inhouden. Om verwarring te voorkomen, hanteert Stem zo consequent mogelijk steeds dezelfde namen. Hieronder staat een lijstje met de belangrijkste van die begrippen en hun betekenis. BPV: beroepspraktijkvorming Vorming staat voor ontwikkeling of opleiding. Met beroepspraktijkvorming wordt dat deel van de opleiding aangeduid, dat plaatsvindt in de beroepspraktijk. Dat wil zeggen: in een bedrijf. Bij een BOL-leerling heeft de BPV de vorm van stages. Een BBL-leerling daarentegen werkt over het algemeen vier dagen per week en gaat daarnaast één dag naar school. Zijn baan wordt ook wel een leerwerkbaan genoemd. BPV-bedrijf Het bedrijf waar de beroepspraktijkvorming plaatsvindt. BPV-begeleider De BPV-begeleider is degene die de leerling namens de opleiding begeleidt op zijn stage- of werkplek. Eventueel beoordeelt hij hem ook deels samen met de leermeester. BPV-beoordeling Dit is de langetermijnbeoordeling die in het BPV-bedrijf plaatsvindt. Deze heeft enerzijds betrekking op zaken waarover men het beste iets kan zeggen nadat men de deelnemer gedurende een langere periode aan het werk heeft gezien. Anderzijds gaat het om dingen die alleen in een de context van een echt bedrijf zichtbaar zijn, zoals bijvoorbeeld het werken volgens bedrijfsprocedures. Deelnemer / Leerling Een leerling is iemand die opgeleid wordt. Wordt een leerling beoordeeld met als doel om vast te stellen of hij één of meer einddoelen van de opleiding behaald heeft? Oftewel: om te bepalen of zijn opleiding op die punten klaar is? Dan wordt hij deelnemer genoemd. Dit omdat hij dan eigenlijk deelnemer aan een soort van eindexamen is. Examenlocatie De plaats waar een Proeve in de vorm van een praktijksimulatie wordt afgenomen. Dit kan de school of een examencentrum zijn, maar ook het BPV-bedrijf van de deelnemer. Ook in dat laatste geval is het belangrijk, dat de deelnemer en de beoordelaar(s) tijdens de Proeve niet kunnen worden gestoord of afgeleid door klanten of collega s. Leermeester De leermeester is degene die binnen het BPV-bedrijf de leerling opleidt en beoordeelt. In principe geldt voor de leermeester dat: hij op dezelfde afdeling werkt als de leerling hij minimaal de kennis en vaardigheden heeft op het niveau en in de richting waarvoor de deelnemer wordt opgeleid Organisator De organisator is degene die de examinering van de deelnemers coördineert, faciliteert en/of organiseert. In verreweg de meeste gevallen zal de coördinatie bij de school van de deelnemer liggen. Dit kan ook voor de daadwerkelijke organisatie van Proeven van Bekwaamheid gelden, maar dat hoeft niet. De school kan er bijvoorbeeld ook voor kiezen om deze geheel of gedeeltelijk uit te besteden aan een intern of extern examencentrum. Praktijksimulatie Bij een praktijksimulatie moet de deelnemer een opdracht uitvoeren die hij in zijn BPV-bedrijf ook zou kunnen krijgen, maar die niet tijdens zijn werk daar beoordeeld kan worden. Een voorbeeld hiervan is het voeren van een verkoopgesprek met een klant. Tegenover een echte klant zou het raar staan als er tijdens het gesprek dat de deelnemer met hem heeft, één of twee personen meeluisteren en aantekeningen maken. Daarom wordt de manier waarop de deelnemer een verkoopgesprek met een klant aanpakt, beoordeeld met behulp van een rollenspel. De deelnemer is daarbij zichzelf en doet precies wat hij altijd doet. Iemand anders speelt de rol van de klant. Pagina 4 van 8

5 Proeve van Bekwaamheid Er zijn twee soorten Proeven van Bekwaamheid. De ene is een praktijksimulatie, de andere een beoordeling van de uitvoering van werkzaamheden in het BPV-bedrijf, of van het resultaat daarvan. Stem Stem is de afkorting van Stichting Examens Mobiliteitsbranche. Stem is een samenwerkingsverband van ROC s die opleiden voor de mobiliteitsbranche, bedrijven uit diezelfde branche, de brancheorganisaties BOVAG en FOCWA en de branchekenniscentra Innovam en VOC. Stem levert afsluitende examens voor de opleidingen in de mobiliteitsbranche. Deze voldoen niet alleen aan de eisen van de Onderwijsinspectie, maar ook aan die van de branche en de ROC s Pagina 5 van 8

6 Hulpmiddelen Als organisator bent u ervoor verantwoordelijk dat de deelnemer kan beschikken over alle mogelijke (hulp)middelen die nodig zijn om de werkzaamheden voor het examen correct en volgens voorschriften uit te kunnen voeren. Het geven van aanwijzingen Tijdens de Proeven en de examenbeoordelingen in de BPV, moeten deelnemers de opdrachten zelfstandig uitvoeren. Voordat tot een examenbeoordeling wordt overgegaan, mag immers verwacht worden dat de deelnemers op eindniveau zijn. Beoordelaars mogen dan ook geen instructies geven met betrekking tot de inhoudelijke uitvoering van de opdrachten. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat deelnemers tijdens hun examen helemaal niets meer aan de beoordelaar(s) mogen vragen. Als de deelnemer een opdracht bijvoorbeeld niet begrijpt, is het beter dat hij om uitleg vraagt, dan om direct aan de slag te gaan en de opdracht verkeerd uit te voeren. Voortijdige beëindiging van een examen In het examenreglement van de school van de deelnemer en/of van het examencentrum waar de deelnemer de Proeve aflegt, staat in welke gevallen een Proeve mag of moet worden afgebroken, wie hiertoe mag of moet beslissen, en welke consequenties het voortijdig afbreken van een Proeve voor de deelnemer heeft. Informeer de betrokkenen bij het examen hierover tijdig en zorg ervoor dat het examenreglement tijdens het examen beschikbaar is. Context/setting/duur van de Proeve Om een zo realistisch mogelijk beeld te krijgen van de deelnemer kan het van belang zijn dat de deelnemer niet op de hoogte is van de specifieke inhoud van de Proeve. Bijvoorbeeld: Om te kunnen beoordelen of een deelnemer een storing kan opsporen, zal de organisator van de Proeve ervoor moeten zorgen dat er daadwerkelijk een storing aanwezig is. De deelnemer mag vooraf natuurlijk niet van op de hoogte zijn van wat de storing is. De opdracht(en) voor de Proeve moet(en) vermeld worden op de werkorder, evenals de voor de Proeve beschikbare tijd. De Proeve voor kerntaak 2 en 3 worden op één dag gecombineerd afgenomen. De nagebootste bedrijfssituatie (als een Proeve in het bedrijf niet mogelijk is) Tijdens de Proeve wordt in principe aan complete verbrandingsmotoren gewerkt. De motoren dienen een afspiegeling te zijn van de meest gebruikte motoren. De technische staat van de motoren moet zodanig zijn, dat deze in principe zonder veel ingrepen gebruikt kunnen worden. Het gebruik van losse componenten is alleen toegestaan als dit voor de uitvoering van (een gedeelte van) de Proeve noodzakelijk is, zoals het meten aan delen van een verbrandingsmotor. De organisator draagt er zorg voor dat de beoordelaar beschikt over een werkorder en een set beoordelingsformulieren (in 2-voud), evenals de bij de formulieren behorende handleidingen met invulinstructie. Pagina 6 van 8

7 Technische eisen aan de Proeve Als meerdere deelnemers gebruik maken van dezelfde verbrandingsmotor, moet deze zodanig zijn geprepareerd dat elke deelnemer de Proeve onder dezelfde omstandigheden kan uitvoeren. De deelnemer moet in de directe omgeving de beschikking hebben over de juiste (elektro)schema's. Als een storing in een (elektro)systeem moet worden opgespoord, moet de aangebrachte storing voor de deelnemer onzichtbaar zijn weggewerkt. Ook de beoordelaar moet de beschikking hebben over de juiste (elektro)schema's. Hierop moeten, als dat van toepassing is, plaats en aard van de storingen aangegeven zijn. Equipement Het voor de Proeve benodigde equipement moet in voldoende mate aanwezig zijn. De werkorder moet uitgevoerd kunnen worden zoals dat in de werkplaatshandboeken omschreven staat. Er moet voldoende (speciaal)gereedschap aanwezig zijn om de werkorder uit te kunnen voeren. Het gebruik van merkgebonden testapparatuur is slechts toegestaan als géén universele apparatuur voorhanden is. Er moet een duidelijke handleiding bij de apparatuur aanwezig te zijn. BPV-beoordeling Tijdens de opleiding moet de deelnemer werkzaam zijn in een bedrijf of er stage lopen. Tijdens deze BPV in dit bedrijf wordt de deelnemer beoordeeld op criteria die in het principe alleen over een langere termijn gemeten kunnen worden of die aan het bedrijf gerelateerd zijn. De criteria staan op de BPVbeoordelingsformulieren. Voor elke kerntaak is een apart BPV-beoordelingsformulier. Om een goede beoordeling uit te kunnen voeren, moet het bedrijf voldoen aan de volgende voorwaarden: het is een erkend leerbedrijf voor de betreffende kwalificatie. de kerntaken, werkprocessen en beoordelingscriteria moeten in principe beoordeeld kunnen worden. Kan dit niet dan wordt in overleg met het ROC een oplossing gezocht. Als organisator controleert u of het bedrijf waar de deelnemer zijn BPV gaat volgen, aan deze voorwaarden voldoet. U dient er op te letten dat het oplossen van een storing dient te gebeuren met behulp van één van de volgende schema s: - Elektrische schema s - Pneumatisch schema s - Hydraulische schema s - Koel-, brandstof- of smeersysteem schema s Pagina 7 van 8

8 Eindoordeel BPV, Proeven en kerntaken Eindoordeel BPV Om een eindoordeel 'Voldoende' te halen voor de BPV, moeten alle beoordelingscriteria uit de BPVbeoordelingsformulieren met een voldoende zijn beoordeeld. Eindoordeel Proeve Om een eindoordeel Voldoende te halen voor een Proeve, moet: per competentie voor meer dan de helft van de beoordelingscriteria een voldoende zijn behaald; voor het resultaat (of de resultaten) van elk werkproces een voldoende zijn behaald. Om een Goed te halen voor een Proeve, geldt hetzelfde, maar dan moet ook nog: voor 80% of meer van de beoordelingscriteria bij de competenties een voldoende zijn behaald. Bij sommige Proeven is sprake van aanvullende beoordelingscriteria en/of een aanvullend resultaat. Hiervoor geldt dat ze allemaal met een voldoende beoordeeld moeten zijn om een voldoende voor de Proeve te kunnen geven. Eindoordeel per kerntaak Per kerntaak wordt als volgt bepaald of er een Goed, een Voldoende of een Onvoldoende voor moet worden gegeven. Een kerntaak wordt met 'GOED' beoordeeld als: de BPV-beoordeling van de kerntaak met een voldoende is afgesloten EN voor alle Proeven van de kerntaak minimaal een voldoende is behaald EN voor meer dan de helft van de Proeven een goed is behaald. Een kerntaak wordt met 'VOLDOENDE' beoordeeld als: de BPV-beoordeling van de kerntaak met een voldoende is afgesloten EN voor alle Proeven van de kerntaak minimaal een voldoende is behaald EN voor minder dan de helft van de Proeven een goed is behaald. Een kerntaak wordt met 'ONVOLDOENDE' beoordeeld als: de BPV-beoordeling van de kerntaak met een onvoldoende is afgesloten OF één of meer Proeven van de kerntaak met een onvoldoende zijn afgesloten. Om het beroepsgerichte deel van de opleiding met een voldoende te kunnen afsluiten, moet elk van de kerntaken met ten minste het eindoordeel 'Voldoende' zijn beoordeeld. Pagina 8 van 8