Maximaal Megataal. Marlies Algoet (Odisee Brussel)

Transcriptie

1

2 Maximaal Megataal Marlies Algoet (Odisee Brussel) Feedbackgroep: Ellen Bogaert Joke Boeckx Irina Estercam Lut Bylois Evelien Gheeraert Kathleen Oosterlinck

3 De voorganger

4 Minimaal: talige tips DURVEN WILLEN KUNNEN

5 Minimaal: talige tips Ja, lekkere appel. Een zoete appel. Bal Feedback Taalaanbod Hypothese: ronde rode dingen: bal bal appel Taalruimte Bal Aha: rode ronde dingen die je kan eten: appel. Anders: bal

6 Combi-List

7 Routines Handen wassen Wc-bezoek Tussendoortje eten Jassen aantrekken Verplaatsingen Handelingen die vaak terugkeren, volgens een vast patroon, gekoppeld aan vaste tijd en/of plaats; vervullen fysieke nood of zijn een overgang gekend van thuis, nog niet (volledig) beheerst voor eerste keer in schoolcontext vragen veel tijd, maar geen probleem, want passen perfect bij de ontwikkelingsnoden van 2,5- & 3-jarigen Doel boek: taal aan actie gekoppeld: ideale leermomenten

8

9 Vier- en vijfjarige kleuters: Wie zijn ze? Wat doen ze? Wat zijn typische kenmerken van de vier- en vijfjarige kleuters? Waar zijn ze mee bezig, wat doen ze graag, wat is nog moeilijk, wat zijn typische uitspraken,?

10 Zelfredzaamheid + zelfstandig

11 Vier- en vijfjarige kleuters: Wie zijn ze? Wat doen ze?

12 Onderzoeksvraag 1: Hoe wordt de onderwijstijd gespendeerd in de tweede en derde kleuterklas?

13 Resultaten? De onderwijstijd (vijf uur) moet zo doelgericht mogelijk worden ingevuld i.f.v. ontwikkelingskansen voor de kleuters.

14 Routines: zoveel onderwijstijd? Gekende routines - Nieuwe routines Naar het toilet gaan Tussendoortje Zich verplaatsen Opruimen Jassen aan- en uittrekken Schoenen en kleren aan- en uittrekken

15 Gekende routines: gaat het om handelingen: gekend van thuis, nog niet (volledig) beheerst voor eerste keer in schoolcontext passen perfect bij de ontwikkelingsnoden van oudste kleuters Drie keer NEE

16 Gekende routines en ontwikkelingskansen? Ik ben al lang klaar. Het wachten op de trage eters duurt zo lang! Wie zijn fles niet open krijgt, steekt zijn hand op. Dan kom ik rond.

17 Gekende routines en ontwikkelingskansen? Naar het toilet gaan Tussendoortje Zich verplaatsen Opruimen Jassen aan- en uittrekken

18 Maximaal Megataal deel 2 Tips voor tijdmanagement Tips voor meer ontwikkelingsgerichte aanpak Tips voor meer taal en meer denken

19 Nieuwe routines: gaat het om handelingen: gekend van thuis, nog niet (volledig) beheerst voor eerste keer in schoolcontext passen perfect bij de ontwikkelingsnoden van oudste kleuters Drie keer JA

20 Nieuwe routines en ontwikkelingskansen? Hoe ging dat versje nu weer? Lus hier, lus daar, Probeer maar Matteo. Neem je tijd. Je kan het. De andere veter is goed gelukt!

21 Nieuwe routines en ontwikkelingskansen?

22 Maximaal Megataal deel 2 Tips voor tijdmanagement Tips voor meer ontwikkelingsgerichte aanpak Tips voor meer taal en meer denken

23 vaak terugkerende onderwijsactiviteiten Onderwijsactiviteiten: 62% Prentenboek voorlezen Zelfstandig werk Muzische activiteit Onthaal Kalenders Kringgesprek Feest Kiezen Terugblik Boodschap in de boekentas

24 vaak terugkerende onderwijsactiviteiten Terugkerende onderwijsactiviteiten en ontwikkelingskansen? Prentenboek voorlezen Zelfstandig werk Muzische activiteit Onthaal Kalenders Kringgesprek Feest Kiezen Terugblik Boodschap in de boekentas

25 Maximaal Megataal deel 2 Tips voor tijdmanagement Tips voor andere aanpak Tips voor meer ontwikkelingsgerichte aanpak Tips voor meer taal en meer denken

26

27 Uitgelopen speeltijden?

28 Onderzoeksvraag 1: Hoeveel onderwijstijd gaat gemiddeld naar onderwijsactiviteiten en routines? Onderzoeksvraag 2: Hoe is de interactiekwaliteit van de kleuteronderwijzer?

29 Interactievaardigheden kleuteronderwijzer tijdens onderwijsactiviteiten én routines Taalontwikkelende interactievaardigheden Denkbevorderende interactievaardigheden kleuters aanzetten tot plannen, redeneren, probleemoplossend denken, terugblikken

30 Onderzoeksvraag 2: Hoe is de interactiekwaliteit van de kleuteronderwijzer?

31 Meer taal, meer denken: hoe? Weten welke de belangrijke interactievaardigheden zijn: volstaat niet systematisch oefenen, reflecteren, bijsturen, trainen a.h.v.

32 Taal-denkhand Taalontwikkelende interactievaardigheden: Denkbevorderende interactievaardigheden: kleuters aanzetten tot plannen, redeneren, probleemoplossend denken, terugblikken,.

33 Meer taal, meer denken LIGHT Geef zin aan wat je het kind wil leren Wees enthousiast Leg relaties, verklaar, leg uit, borduur voort Overstijg het hier en nu Denken voor, tijdens en na. Vang de aandacht en zorg voor wederkerigheid Geef feedback die zorgt voor zelfvertrouwen en motivatie zodat het kind wil verder leren

34

35 In het natte zand

36 Brahim, kijk eens achter je? Vlak achter je, in het zand.

37 Meer taal, meer denken? Vang de aandacht en zorg voor wederkerigheid

38 Focus bewust

39 Waw, Brahim, jouw schoenen maken afdrukken in het zand. Je maakt sporen.

40 Meer taal, meer denken? Geef zin aan wat je het kind wil leren Wees enthousiast Vang de aandacht en zorg voor wederkerigheid

41 Geef betekenis

42 Kijk, hier zijn er nog sporen. Nog sporen die jij hebt gemaakt, hé Brahim?

43 Meer taal, meer denken? Geef zin aan wat je het kind wil leren Wees enthousiast Leg relaties, verklaar, leg uit, borduur voort Overstijg het hier en nu Vang de aandacht en zorg voor wederkerigheid

44 Breid uit

45 Brahim, voor je met de dobbelsteen gooit

46 Meer taal, meer denken? Geef zin aan wat je het kind wil leren Wees enthousiast Leg relaties, verklaar, leg uit, borduur voort Overstijg het hier en nu Denken voor, tijdens en na. Vang de aandacht en zorg voor wederkerigheid

47 Bevorder zelfsturing

48 Wat zou dit spel de volgende keer nog plezanter kunnen maken?

49 Kijk eens hoever je bent geraakt, Brahim? Toen je zo goed begon na te denken, heb je mij ingehaald! JUF BILAL 1 BRAHIM 3 2

50 Meer taal, meer denken? Geef zin aan wat je het kind wil leren Wees enthousiast Leg relaties, verklaar, leg uit, borduur voort Overstijg het hier en nu Denken voor, tijdens en na. Vang de aandacht en zorg voor wederkerigheid Geef feedback die zorgt voor zelfvertrouwen en motivatie zodat het kind wil verder leren

51 Maak bekwaam

52 Meer taal, meer denken? 7/2, 15/4, 23/ u

53

54 Heldere samenvatting

55 Focus bewust in detail

56 Focussen in de turnles 1. J :Zijn jullie klaar? Appel? 2. Kinderen: Moes. 3. J: Appel? 4. Kinderen: Moes! 5. J: Appel? 6. Kinderen: MOES! 7. J: Ik kan nog niet beginnen, want het is nog niet stil. Om te kunnen dansen, moet je op twee voetjes staan, de voeten een beetje uit elkaar. Ik wil dat jullie naar mij kijken, zodat ik kan zien of jullie je concentreren of niet. Ik zie nog niet iedereen kijken. Marcel, kijk je? OK, we beginnen.

57 Focussen Wiebel en kriebel Juf Lien focust Juf Daisy Mertens, basisschooljuf van het jaar (Nederland): Klap, hand op (plus pink) (Didactief, 2017)

58 Betekenis geven in detail

59 Weinig taal, toch in gesprek (2.) filmpje 4. Knoopje uit touw halen (2. &vooral 3.) Plakkertjes op je rug dichtdoen (2. & vooral3.) Vooraf: net geen 2. & 3. doordat bezig met zelfsturing

60 Breid uit in detail

61 Breid uit: veranker Bij voorlezen Niet verankeren (volgende slide)

62 Cadeautje van de Sint 1. J: We gaan een spelletje pelen. Het spelletje memory. Met Plop. 2. K1: Juf, ik eet thuis Plopkoeken! 3. J: Plopkoeken? Ok. Je moet dezelfde vinden. We gaan de juiste paren klaar leggen zodat we straks kunnen spelen. (Toont 2 Kwebbels) Kwebbel Plop, Klus ( benoemt ze allemaal). 4. J: Ik ga de kaartjes mooi leggen. K1, jij mag 2 kaartjes kiezen en omdraaien en vertellen wat je ziet. (K1 draait twee kaartjes om.)

63 5. J: Wat zie je hierop? 6. K1: Een hartje. 7. J: Een hartje. En hier? Plop. Is dat hetzelfde? 8. (K1 schudt van nee.) 9. J: Nee, dat is t niet. Juist. K2, nu mag jij twee kaartjes omdraaien. Wat is dat? 10. K2: Plop. 11. J: En dat? 12. K2: Kwebbel. 13. J: Is dat hetzelfde? Nee hé. Draai ze maar weer om.

64 Breid uit: denkkansen 1. Hoe, waarom? 2. Loopen 3. Vergelijken, associëren, classificeren 4. Voorspellen 5. Verbazing, onwetendheid 6. Interessante vaststelling 7. Problemen 8. Absurd 9. Extra info 10. Zelfstandig denken, zelfstandig handelen, eigen producten, eigen ideeën

65 1. Hoe, waarom? Hoe? Hoe kom je op de rug van een dino? Waarom? Waarom is het gevaarlijk om door het gras te stappen als? (= i.p.v. waarom is dat gevaarlijk? Betekenis geven)

66 2. Loopen Hoe is die spin gemaakt?

67 3. Vergelijken, associëren, classificeren Weinig taal toch in gesprek, filmpje 5 Zoek meteen welke andere HOTS ook gebruikt worden

68 4. Voorspellen en laten voorspellen Rekenen Boeken Waar zou het boek over gaan (o.b.v. de titel, de voorflap, OG!) Oei. Wat zou Rikkie nu doen? Wat zou jij doen? Spel - Oei, zou mama nu boos zijn? - Wat zou er gebeuren als we alle blokken op elkaar zetten? Leermoment - Zou deze metalen sleutel blijven drijven of zinken? - Wat zouden we allemaal nodig hebben om pannenkoeken te bakken (en dan controleren door dit na te lezen: OG) - Kijk eens naar de wolken. Zou het regenen straks?

69 5. Onwetendheid 7. Creëer probleem 8. Beweer iets absurds Taalmozaïek: Groep 2, kleine groep (jongens) Hoe raken we over al die mensen? - Wanneer 5? Wanneer 8? - Wat valt nog op qua taalproductie, taalaanbod, - Nog HOTS hoor

70 6. Interessante vaststelling Het heeft niet geregend en toch is het gras nat. Nu is Jimmy de kleinste van de klas. Maar het kan dat Jimmy later de grootste is, als jullie volwassen zijn. Dat kan. Alle meisjes in de klas hebben lang haar. Ik heb kort haar, maar ik ben ook een meisje hoor.

71 9. Extra info Inpakken: klein beetje extra info Monstertrucks Een monstertruck is wel 3 meter hoog! En de banden zijn die van tractors. Die banden zijn even groot als ik. Daarom heet een monstertruck een monstertruck, omdat ze zo monsterachtig groot zijn.

72 10. Zelfstandig denken en handelen; eigen ideeën en producten Zichzelf inpakken zoals Christo Moederdagcadeau Sint-Lutgardis Merksem, campus KVO. Transcriptie 1. J: We gaan iets maken voor het feest van Sint en Piet. Kom maar rond de knutseltafel staan. Piet, die kruipt op het dak en dan gaat hij door de? 2. Kinderen steken vinger op. 3. J: X? 4. X: De schoorsteen. 5. J: Ja, de schoorsteen. Die is gemaakt uit? 6. Kinderen steken vinger op. 7. J: Y? 8. Y: Stenen.

73 Beter? 9. J: Ja bakstenen. En staan die allemaal mooi onder elkaar? Ik zal nog s een stukje pakken dat jullie heel goed kunnen zien als voorbeeld. (Juf haalt papier met baksteenpatroon, dat diende als schoorsteenmantel in poppenhoek.) 10. Kijk, dat gaan wij ook doen. Blijf eraf, I. Als je er tegen zit, dan krult het op. Hier is een stukje karton. Dit gaat onze schoorsteen worden. Welke kleur is een schoorsteen? 11. Kinderen steken vinger op. 12. J: A? 13. A: Rood.

74 14. Ik heb hier een blokje. Wat ga ik doen? Ik doe er rode verf op. Goed kijken wat ik ga doen. Juf stempelt een rij met het blokje. 15. A: Precies een stempel. 16. J: De volgende rij, moet ik dat blokje net onder dat ander doen? Nee hé. Kijk zo (stempelt tweede rij blokjes). X, neem eens vijf penselen? 17. Kind: Dan kunnen vijf kindjes. 18. J: Nee, zes, want ik heb ook nog een penseel. A, B, C, D, E en F, jullie maken een schoorsteen. De andere kindjes kunnen kiezen tussen de huishoek, de knikkerbaan in het onthaal, de autohoek, de boekenhoek, de spelletjes van de Sint, een tekening maken voor de Sint.

75 Breid uit: hoge verwachtingen en scaffolden Juf Kaat blijft proberen Filmpjes van Taalmozaïek: moeilijke vraag (Hoe raak je over die mensenmassa), maar kleuters krijgen alle tijd om hun oplossingen gezegd te krijgen Zwijgen na vraag is zo moeilijk (Zie filmpje: hoe is die spin gemaakt?)

76 Bevorder zelfsturing in detail

77 Zelfsturing vooraf Hoe ga je dat doen? Vooraf Brainstormen

78 Zelfsturing tijdens Zeggen waarom goed gedaan + denkproces Verstopt onder laken: dezelfde conclusie op twee manieren

79 Zelfsturing achteraf Hoe heb je dat gedaan? Ons eigen kunstwerk evalueren

80 Bekwaam maken in detail

81 Niet zo fijn Daisy Mertens Groepje geel is hard aan het werk; Fijn, je bent heel goed met jouw taak bezig. Wat goed dat jullie gewoon doorwerken als er iemand binnenkomt. Klap, hand op. Klap hand op. Alle kinderen weten wat te doen: zo snel mogelijk stil zijn en de ogen ogen richten op de juf (focussen). Oké, wat fijn dat veel kinderen blijven kijken. Ruim snel je spullen op. Wow, wat gaat dit stil zeg, super! Ik zie kinderen die zonder woorden met elkaar communiceren, top. Fijn dat iedereen meehelpt om dit zo snel te laten gebeuren.