OPEN BRIEF AAS ZIJNE EXCELLENTIE DEN MINISTER VAN KOLONIËN, VAX L. W. SCHÓFFER, LID DEK FIRMA. ^y. SCHÖFFER & Co., te Hottei'dam. o ' <':-~<.

Transcriptie

1 Van den Schrijver. Pp% /v* ' " ^» ^ ^ ^.- OPEN BRIEF AAS ZIJNE EXCELLENTIE DEN MINISTER VAN KOLONIËN, VAX L. W. SCHÓFFER, LID DEK FIRMA ^y. SCHÖFFER & Co., te Hottei'dam. 4&^.- \d2^ r ^^: -v^^ o ' <':-~<. a i Xolonien, O-I, 3:oifieculbuar. Ji; i: //?

2

3 / OPEN BRIEF AAN ZIJNE EXCELLENTIE DEN MINISTER - VAN KOLONIËN, VAN L. W. SCHÖFFER, LID DER FIRMA W. SCHÖFFER & Co., te Eotterdam.

4 '1

5 Aan den Minister van Koloniën. Excellentie! De levendige belangstelling welke ik voor den bloei van Nederland en zijnen handel koester, waarvan de Kof&j-handel een zoo belangrijk deel uitmaakt, en het groote belang hetwelk ik zelf bij dezen handel heb, geven mij de vrijmoedigheid, dezen open brief aan Uwe Excellentie te rigten. Ik wensch daarin mijne beschouwingen over de tegenwoordige verkoopswijze der Gouvernements-Kofiij uit te spreken en mijne gedachten te uiten over veranderingen daarin. Ik bedoel daarmede, deze, voor den Nederlandschen Staat en zijnen handel zoo zeer gewigtige kwestie in het openbaar bediscussieerd te zien en hoop dus dat de denkbeelden, die ik de vrijheid neem voor Uwe

6 4 Excellentie in dezen open brief te ontvouwen, door diegenen, die daarin niet deelen, bestreden zullen worden. üit den aard der zaak is het onmogelijk, dat èn Regeering èn het meerendeel der Staten-Generaal over eene kwestie van handel^ zooals de aanhangige is, uit eigen oordeel en ondervinding eene meening kunnen uitspreken. De strijd, die ik door dezen brief hoop uit te lokken, zal het voor en tegen aan het licht brengen en het aan de Eegeering mogelijk maken met meer kennis van zaken een besluit te nemen. Excellentie! tliere is something rotten in de tegenwoordige wijze van verkoop der Gouvernements-Koffij! Vraagt aan allen bij den Koffijhandel betrokkenen, groot- en klein-handelaars, makelaars, ja zelfs bij de ISJ'ederlaudsche Handel-Maatschappij, en zeer waarschijnlijk allen zonder uitzondering, de eene in sterkere, de andere in zachtere termen, zullen het bevestigen, dat»t]iere is something rotten.'^ Maar waarin is dat kwaad dan gelegen? Elk een zal zonder twijfel zijne redenen hebben dit kwade aan te duiden. Hoe meer en breedvoeriger de verschillende opvattingen daaromtrent bekend worden, zooveel gemakkelijker zal het voor Uwe Excellentie zijn, te oordeelen hoe en waar, in den tegenwoordig zoo algemeen afgekeurden toestand, verbetering kan gebragt worden.

7 5 Naar mijne opvatting ligt het kwaad daarin, dat m omen Koffljhandel alles 'kunstmatigen onnatuurlijk is ingerigt en M gemis eener vrije natuurlijke onttvikkeling met ieder jaar meer gevoeld wordt. Ik zal trachten dit duidelijk te maken. Aan een ieder is het bekend hoe groot en ingrijpend op den geheelen handel de invloed der enorme uitbreiding en verbetering der middelen van vervoer geweest is en aanhoudend blijft. Voor den Koffljhandel had dien invloed ten gevolge, dat de tusschen-handelaar ophield groote voorraden in eens op te doen en zich meer en meer daaraan gewende dagelijkscli te koopen a fur et a mesure van den afzet in zijn eigen debiet. Deze veranderde toestand, gaf in het jaar 1863 aanleiding de massale halfjaarlijksche veilingen te doen ophouden en in 1864 als maatregel van overgang, zooals het toen genoemd was werd met maandelijksche veilingen begonnen. Die maatregel was wel is waar een palliatief middel tegen het toen bestaande ergste kwaad, eene schrede voorwaarts, maar het goede zelf werd daarmede nog alles behalve bereikt. Waren de HoUandsche Kof&j-markten de alleenheerscheressen voor zuiversmakende soorten gebleven, zooals zij vroeger waren, dan zoude de mogelijkheid bestaan door Ie droit du plus fort de afnemers te dwingen zich naar de eigenaardigheden onzer instellingen te rigten. Maar de met reuzenschreden toegenomen Koffijmarkt te Londen heeft ons het vroegere monopolie al lang ontnomen. Niet alleen dat de Londensche markt de onze kwantitatief nagenoeg is gelijk geworden, maar wat meer is, de mooije zorgvuldig bereide Koffij's van Ceylon en Voor-Indiën, die te Londen aan de markt ko-

8 6 men, hebben in de consumptie, onze helaas van jaar tot jaar in qualiteit achteruitgaande Java-Koffij, reeds lang niet alleen bestreden, maar dringen die meer en meer op den achtergrond. Een blik op de volgende cijfers der Koiïij-aanvoeren te Londen, zal Uwe Excellentie het feitelijke bewijs leveren van hetgeen ik over den invloed der Londensche concurrentie gezegd heb. KOFFIJ-AANVOEREN TE LONDEN ,000 Ctr ,000 Ctr ,000 Ctr ,000 =» ,000 :* ,000,000 * ,000» ,000» ,100,000» ,000 ^ ,000» ,140,000» ,000» , ,450,000» Hierna heeft zich de Londensche markt in 10 jaren meer als verdubbeld en is, sedert 1864, het tijdstip dat maandelijksche veilingen in Holland zijn ingevoerd, met ruimgo % toegenomen. En bij al die reusachtige toename aan genoemde markt die de vraag wel kan doen opkomen of dan de voorhanden krachten toereikend geweest zijn de colossale materie meester te worden vond de ontwikkeling zonder schokken plaats en waren voor de aankomende Koffij's steeds de lioopers voorhanden, omdat liet te Londen eenen nattmrlijhen handel is. De Engelsche importeur verkoopt in den regel dadelijk nadat zijne waar voor den verkoop gereed is. Hij zegt, en zeer teregt, ik ben importeur en geen speculant; ik voer het geheele jaar door aan en geniet dus alle fluctuation van de markt. Wat ik op de eenc partij zal moeten toegeven bij eene dalende markt, zal eene rijzende markt mij op eene volgende partij weder terug bezorgen. De concurrentie der koopers zal er van zelf wel voor zorgen

9 7 dat ik altijd de werkelijke waarde van den dag betaald krijg. Hij verkoopt dus altijd. ^^oor de natuurlijke ontwikkeling van den Londenschen Koffijhandel is dus de basis reeds in de overeenstemming gelegen, die in de handelwijze der eerste hand (dadelijk-verkoopen na aanvoer, dus dagelijkscji) en die der derde hand (koopen naar behoefte, dus dagdijjcsch) bestaat. De zoogenaamde commissionnair, tegenwoordig echter niet anders als handelaar, staat tusschen beiden en bemiddelt aanvoer en behoefte. De matige verdienste eener commissie die hij geniet, vordert voor hem snelle omzetting. "Wat hij heden koopt, wil hij morgen gaarne weder kwijt zijn, om gereed te staan voor eene nieuwe onderneming. Den Londenschen commissionnair in Koffij wordt dit mogelijk gemaakt, door de gelegenheid om dagelijksch te kunnen koopen, hetgeen hij dagelijksch afzet. Zijne operatien zijn nooit gedwongen en steunen steeds op de natuurlijkste basis. Heden is de fii^ma A kooper, morgen B, overmorgen C, enz. De afwisseling van koopers is het, die de markt altijd frisch en gezond behoudt, zij geeft den importeur de zekerheid te Londen altijd te kunnen verkoopen, omdat er altijd koopers zijn, en deze zekerheid is het' die aan de Londensche Kofifijmarkt hare grootheid heeft gegeven en zal doen behouden. Alles is te Londen in eene natuurlijke overeenstemming. Dagelijksche verkoopen na aanvoeren, waar dagelijksch afwisselende koopers voor behoefte zijn. Dagelijksch verkeer der commissioimairs te Londen met hunne afnemers en daardoor het naauwkeurigste oor-

10 8 deel over de behoeften van hen, alsmede over de concurrentie der andere markten. Vrije natuurlijke beweging in de aanvoeren en het daaruit voortvloeijende aanbod. Up and down bewegingen der prijzen, die daaruit volgen en die voor eene groote markt hetzelfde levensbeginsel zijn als de eb en vloed voor de zee! Hoe geheel anders staat naast die omschrevene, natumiijhe ontwikkeling en bloei der Londensche markt, de kunstmatige, alle vrije ontwikkeling doodenden toestand, waarin onze Kofïij-markten onder de tegenwoordige verkoopswijze verkeeren. Een nieuwjaar begint bij ons reeds onder de gevolgen der kunstmatige toestanden gedurende het verledene! Omdat men in het afgeloopene niet naar aanvoeren heeft verkocht, zijn er met 1. Januari] in den regel reeds c^. 250,000 balen onverkochte Koffij voorhanden en nagenoeg dezelfde quantiteit is zeilende. Er zijn dus voor het eerste kwartaal gewoonlijk 500,000 balen disponibel, enten einde den handel van zulk eene kolossale massa niet te doen schrikken, is de Nederlandsche Handel-Maatschappij tot nog toe steeds verplicht geweest, in het voorjaar te annonceren, dat slechts zoo en zooveel gedurende het eerste semester zoude verkocht worden. In den regel werd de verdeeling zóó gemaakt, dat de kleinste helft der totale verkoopen van een jaar op het eerste semester en de grootste helft op het tweede semester gebragt werd. Daardoor heeft men al dadelijk aan onze markt het bovenaangehaalde levensbeginsel der up and downs uit de natuurlijke fluctuation der aanvoeren voortspruitende, ontnomen. ZTp's, die aan andere markten in het vooruitzigt op afnemende toevoeren ontstaan, kunnen bij ons nooit plaats

11 9 hebben, omdat de natuurlijke ongelijke strooming der toevoeren kunstmatig door de gelijkmatige verdeeling der verkoopen gestremd wordt. De bewegingen waarvan ik gezegd heb dat ze voor eene groote markt hetzelfde levensbeginsel waren, als de eb en vloed voor de zee, worden daardoor bij ons geparalyseerd, en omdat men nooit eene periode kan verwachten, waar het aanbod kleiner zal zijn als de loopende behoefte, zoo moet noodzakelijk daaruit eene verlamming voortspruiten, die sleependen achteruitgang der prijzen veroorzaakt. (Buitengewone omstandigheden sluit ik hier natuurlijk buiten). Ik wil volstrekt niet beweeren dat de daling der prijzen die wij sedert het invoeren der maandelijksche veilingen ondervonden hebben, alleenlijk daaraan zijn toe te schrijven, maar voor een zeker gedeelte zijn zij daarvan stellig de oorzaak. Neemt nu verder in'aanmerking hoe onnatuurlijk de Hollandsche Koffij-handelaar met onze kunstmatige veilingen tegenover den Londenschen gesitueerd is. Bij ons in Holland bestaat het niet, dat A heden koopt omdat hij heden afzet gehad heeft, B. morgen en C. overmorgen enz. Hier aan onze markt is degeen die in Kof&j handelen wil gedwongen op denzelfden dag te koopen waarop alle zijne confraters koopen, want niet koopen staat gelijk met zijne zaken voor eene maand lang te laten stilstaan. Daardoor ontstaat de onnatuuruj'ke verliouding, dat alle hoopers te gelijk op eenen dag van deselfde qualiteit Koffij tot densélfden prijs koopen en er na de veiling eene ware Steeple chase plaats vindt met offerten in het buitenland; en aangezien hier op éénen dag eene kwantiteit

12 10 is gekocht geworden, die eerst in den loop eener maand af te zetten is, en de zoogenaamde commissionair echter door den drang gejaagd wordt, liefst morgen weder kwijt te zijn, wat hij heden gekocht heeft, zoo vindt eene overdrijving en een haast bij het offreeren plaats, die den ongezonden toestand sterk doet kenmerken en niet anders als nadeclig op de beweging der prijzen alhier kan terugwerken. Verder ontstaat daaruit dat alle koopers óf te gelijk willig zijn, wanneer de afzet goed is, ofte gelijk Üaauw en moedeloos worden, wanneer het tegendeel plaats vindt. Dit is de oorzaak waarom koortsachtige, ziekelijke toestanden aan de Hollandsche Koffijmarkten zoo dikwijls voorkomen. De algemeen thans heerschende ontevredenheid met de maandelijksche veilingen is niets anders dan de uitdrukking daarvan. Dat de verkooper met zulke toestanden de overtuiging onmogelijk hebben kan, dat hij door zijne verkoopswijze normaal gesitueerd is, dunkt mij bewezen te zijn. Maar hoe kan er verbetering in gebracht worden, hoe kan de thans onnatuurlijke toestand normaal worden? Zeer dikwijls heb ik hooren zeggen: men kan onze Koffij-markt niet met andere vergelijken; wij hebben hier slechts eenen groeten verkooper, waar andere markten er zoo velen hebben en deze verhouding laat normale toestanden niet toe. Ik heb mij van dit laatste nooit kunnen overtuigen, omdat ik het verschil tusschen eenen of meerdere verkoopers zoo groot niet kan inzien. Aangenomen de Gouvernements-Koffij kwam door tien of twintig verkoopers, in plaats van door eenen enkelen hier aan de markt en allen hadden van hunnen consigna-

13 11 tair dezelfde voorschriften (die de Londenschc verkoopers ook steeds hebben), om dcdelijk te verlwopen 0oodra de Koffij ter verkoop gereed is, zoude dit in de uitwerking op de markt niet een en hetzelfde effect hebben? En nu men bij ondervinding ziet dat al het gekunstelde en kunstmatige, dat tot nu toe in de verkoopswijze der Gouvernements-Koffij is aangewend geworden, niet deugt, kan het dan nog raadzaam zijn het op nieuw met veranderde kunstmatige verkoop-systema's te beproeven, zooals die in de voorstellen van 3 of 4, of 5 of 6 veilingen gelegen zijn? Waarom zich voortdurend verzetten tegen den natuurlijken weg en hier in Holland den handel anders te willen drijven, als hij overigens in de geheele wereld gedreven wordt? Verkoop dadelijk na den aanvoer is de eenige natuurlijke weg en daarom de heste voor verkooper en koopers. Zijn dagelijksclie'verkoopen niet practicable, dan veile men wekelijksch. Hoe groot voorstander ik altijd geweest ben van het afbreken der halfjaarlijksche veilingen, heb ik mij met maandelijkschen verkoop nooit kunnen vereenigen. Op de nadeelen daarvan voor verkooper en koopers heb ik in de handels-circulairen mijner firma reeds in 1863 gewezen en was toen reeds overtuigd, dat slechts verkoop na aanvoeren in wekelijksche veilingen op den duur voor verkooper en kooper konden voldoen. De zesjarige ondervinding in de praktijk opgedaan, heeft deze overtuiging bij mij slechts kunnen versterken.

14 12 Dat ik, deze overtuiging hebbende, voor den bloei van onzen KofiSjhandel het invoeren van wekelijksche veilingen levendig wensch, is natuurlijk. Mogten de tegenstanders van mijne opvattingen de hunnen nu ook voor Uwe Excellentie ontvouwen, ten einde uit het voor of tegen een besluit geboren worde, dat heilzame verandering brengt in het thans in onzen Koffijhandel bestaande there is something rotten. Ik heb de eer mij met hoogachting te noemen, Uwe Excellentie Diensüv. Dienaar, L. W. SCHÖFFER. ROTTERDAM, November 1869,

15

16 Rotterdam. NIJGH's Handels- en Boekdrukkerij.