w SCHETSKAARTEN UITGEGEVEN DOOR DE NATIONALE UNIE

Transcriptie

1 i OU MALAIS V. r;b,aparxy w SCHETSKAARTEN UITGEGEVEN DOOR DE NATIONALE UNIE 1. Tracé van het Eendrachtskanaal met zeehaven Bergen op Zoom. 2. Uitmonding van voormeld kanaal en haven in de Open Westerschelde. ONTWERP : Ir. E. VAN KONIJNENBURG 1 t en à fa D' -. * 0 f^-z. 0 LD 1,^. Ht vc! f"'l..tx,./^^f FEBRUARI 1932 Secretariaat s Amaliastraat 4, 's-gravenhage.

2 TOELICHTING\ 1. Nederland heeft, als strijdig met zijn essentieele belangen, geweigerd toe te staan: het kanaal voorzien in het verworpen verdrag van 1925" en ieder kanaal, dat dezelfde kenmerken zou vertoonen". (Witboek p. 42 en passim). 2. Nederland heeft als kenmerken van een zoodanig kanaal aangewezen: a. een monding beoosten Willemstad; b. een rechtstreeksche verbinding met Antwerpen met vermijding van de Schelde. België weigerde het door Nederland aannemelijk verklaarde kanaal Bath-Dintelsas te aanvaarden, o.a., omdat het Nederlandsche plan de mogelijkheid uitsluit van een aansluiting op het vaste land met het stuk kanaal, dat België op zijn grondgebied zal graven", en geheel zonder noodzaak de belangrijkste nadeelen van den tegenwoordigen weg: gedwongen doorvaart door de Westerschelde en passeeren van twee sluizen" handhaaft. Het eischte daarom de,,rechtstreeksche aansluiting met Antwerpen om den tijdroovenden en gevaarlijken weg door de Schelde te vermijden". (.,le raccordement direct à Anvers pour éviter les lenteurs et les dangers du traject par l'escaut" (Witboek p. 33/4) ) Nederland weigerde die eisch in te willigen:,,de Nederlandsche Regeering had *) Cursiveering van de Nationale Unie.

3

4 gehoopt, dat de Belgische Regeering, na de haar gedane duidehjke en uitdrukkelijke verklaringen zou hebben begrepen, dat het toestaan aan België van een kanaal met dezelfde kenmerken als dat voorzien in het verdrag van 1925 een politieke onmogelijkheid is, en dat voortgaan met het vragen van een zoodanig kanaal het najagen van hersenschimmen zou beteekenen. Men zal daarom gemakkelijk begrijpen, dat Hr. Ms. Regeering tot haar leedwezen heeft vastgesteld, dat de Belgische Regeering niettemin blijk geeft haar eisch van zoodanigen waterweg niet te hebben laten varen, in aanmerking genomen, dat zij een waterweg vraagt die beoosten Willemstad uitmondt en rechtstreeks met Antwerpen is verbonden met vermijding van de Schelde, ( ayant un débouché à l'est de Willemstad et un raccordement direct à Anvers en évitant l'escaut") (Witboek p. 44.) 3. Desondanks is bij de onder toezicht van de Regeeringen in 1931 gevoerde besprekingen tusschen de onderhandelaars overeenstemming bereikt omtrent een op het vaste land gelegen,,raccordement direct à Anvers en évitant l'escaut". (Vgl. het rapport Segers, vooral het kaartje op het daarin gelegde verbeterblad). 4. Om te caraoufleeren, dat men heeft toegestaan wat men zich verbonden had niet toe te staan, heeft men op wensch van Nederlandsche zijde dit,,raccordement over land" eenige kilometers westwaarts verlegd,,door de slikken van Hinkelenoord". Een door het,.nationaal Comité" verspreide kaart, getiteld Hoe het niet moet", heeft duidelijk gemaakt, dat zulk een verleggen aan het wezen der zaak hoegenaamd niets verandert. Het is, zoowel voor Rotterdam als voor Brabant, volstrekt hetzelfde, of men het hersenschimmig verklaarde,,raccordement" achter den bestaanden of achter een nieuwen bandijk, respectievelijk door het oude of door nieuw in te polderen vaste land van NoordBrabant graaft. De tegenstelhng tusschen het Nederlandsche en Belgische standpunt is niet de tegenstelling tusschen een kanaal een paar K.M. meer of minder Westwaarts, maar tusschen de doorvaart door de open Schelde en een gesloten kanaal tusschen de grens en het kanaal Bath-Dintelsas, waar ook gelegen, en hoe ook geconstrueerd. 5. Bij de beantwoording van de interpellatie de Savornin Lohman is de voorstelling gegeven, als zou het door de slikken van Hinkelenoord verlegde raccordement direct" eigenlijk niets anders zijn, dan de in het plan van Konijnenburg in de open Schelde voorziene strekdam ; ten noorden en zuiden van welken de open Schelde,,om technische redenen" zou moeten worden afgesloten. Ten einde aan deze onjuiste voorstelling een einde te maken, volgt thans de openbaarmaking van het betrokken fragment van de detailkaart van het plan van Konijnenburg, zooals dit aan de Regeering bekend is. 6. De op deze kaart aangegeven open buitenhaven van het Eendrachtkanaal geeft voor de verkeersvraagstukken in dit deel van de delta eene oplossing, die gelijkelijk rekening houdt met de belangen van Rotterdam, Antwerpen, Bergen op Zoom, Gent, Vlissingen en Terneuzen, zonder de voordeelen van Rotterdam's natuurlijke ligging te niet te doen. 7. Er bestaat echter geenerlei noodzakelijk verband tusschen de strekdam (5) en het Nederlandsch Standpunt : handhaving van de doorvaart door de open Schelde, met uitsluiting van elk, de open Schelde vermijdend, kanaal". Deze dam is slechts ontworpen naar aanleiding van de opmerking van Nederlandsche zijde gedaan, dat bij Bath,,de rivier'' (de Westerschelde) zóó breed is, dat er steeds ruimte genoeg zijn zou, om, zoo noodig door middel van daartoe geschikte werken, het onbelemmerd verkeer zoowel van de zee- als binnenvaart te verzekeren", (vgl.

5 imii :* É7i ^m:^m ÈU']m^!tm. ^Mlllii;;ili«Witboek, p. 47). De ontworpen strekdam wilde slechts de juistheid van deze stelling aantoonen. De Nationale Unie herhaalt echter met nadruk dat indien en zoodra waar zou blijken quod negamus dat deze of welke andere dam, hetzij om technische, hetzij om andere redenen, zou moeten leiden tot een met het Nederlandsch Standpunt onvereenigbaar gesloten kanaal, een anderen vorm van normalisatie van de open Schelde zal dienen te worden gekozen (Vgl. Nota van de Nationale Unie: Sunt Certi Denique Fines", November 1931, p. 9/10.)

6