Toeristisch bezoek aan Leiden 2004

Transcriptie

1 Toeristisch bezoek aan Leiden 2004 Continu Vakantie Onderzoek Colofon Serie Statistiek 2005/07 Gemeente Leiden Concernstaf BOA (Beleidsinformatie, Onderzoek en Advies) Postbus 9100, 2300 PC Leiden Contactpersonen: Kees de Mooy, Economische Zaken Wieke Bertina / Hanny Zalme, BOA tel (beleidsinhoudelijk) tel (onderzoekstechnisch)

2 1 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Stedenbezoek: aantal bezoeken en bezoekers Leiden De steden vergeleken Vervoermiddel Leiden De steden vergeleken Nadere analyse Ondernomen activiteiten Leiden De steden vergeleken Nadere analyse Wateractiviteiten Leiden Nadere analyse Hoofdreden van het bezoek Leiden De steden vergeleken Nadere analyse Herhalingsbezoek Leiden De steden vergeleken Nadere analyse Aanleiding eerste bezoek Leiden De steden vergeleken Nadere analyse Profiel van de stedenbezoekers Leeftijd Gezinssamenstelling Sociale klasse Provincie van herkomst Conclusies Bijlage: Vragenlijst Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

4 3 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

5 1. Inleiding In 2004 deed Leiden voor de derde keer mee aan het CVO (Continu Vakantie Onderzoek), onderdeel toeristisch bezoek aan steden. Dit jaarlijks terugkerende onderzoek is een samenwerkingsverband tussen TNS NIPO, NRIT en NBTC. Dit zijn onderzoeksbureaus / organisaties die zich o.a. bezig houden met toeristisch onderzoek. De gegevens van het CVO zijn waardevol voor Leiden omdat zij inzicht geven in het aantal Nederlandse bezoekers en bezoeken aan Leiden, het bezoekersprofiel, het gebruikte vervoermiddel, de ondernomen activiteiten en de belangrijkste reden van bezoek. Tevens geven zij in 2004 ook inzicht in wateractiviteiten, herhalingsbezoek en de aanleiding van het bezoek aan Leiden. Doordat er ongeveer negentien grote en middelgrote steden per jaar deelnemen, kunnen er ook vergelijkingen tussen steden gemaakt worden. Bovendien is het mogelijk verschillen tussen 2002, 2003 en 2004 te meten. Het CVO vindt plaats onder een deel van een vast NIPO-panel van personen die via hun eigen PC meedoen aan het onderzoek. Voor het CVO worden ca mensen benaderd, die representatief zijn voor de hele Nederlandse bevolking. Op verschillende fronten (zoals persoonskenmerken en PC-bezit) is gecorrigeerd. Vier keer per jaar beantwoorden deze zelfde mensen vragen over onder andere vakanties. Het deelonderzoek waar Leiden aan deelneemt betreft het toeristisch bezoek aan steden. Hieronder wordt verstaan: bezoeken die voor ontspanning/ plezier worden gemaakt. Zakelijke bezoeken en familie-/ vriendenbezoek blijven dus buiten beschouwing. Jaarlijks verzorgt het NBTC voor de deelnemers een landelijke, beknopte, rapportage over het toeristisch bezoek aan steden. Daarnaast verzorgt de gemeente Leiden (BOA, Beleidsinformatie, Onderzoek en Advies) een Leids rapport. gebruik gemaakt van NIPO-panel ( mensen) TNS NIPO, NRIT, NBTC CVO hieruit mensen benaderd voor CVO landelijke themarapporten landelijke basisrapporten o.a. landelijk thema rapport 'toeristisch bezoek aan steden' op basis hiervan maakt BOA rapport 'toeristisch bezoek aan Leiden' Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

6 Bij het lezen van de onderzoeksuitkomsten moet met de volgende zaken rekening gehouden worden: Met de term toeristisch bezoek moeten we voorzichtig zijn: hoewel je dat niet direct toerisme zou noemen, tellen ook mensen uit de regio die bijvoorbeeld in Leiden komen winkelen in het onderzoek mee. De gepresenteerde bezoekcijfers hebben alleen betrekking op het bezoek van Nederlanders, bezoeken van buitenlandse toeristen blijven buiten beschouwing. Toeristische bezoeken van inwoners aan hun eigen stad worden ook buiten beschouwing gelaten. Verder blijkt dat mensen die relatief dichtbij Leiden wonen, de stad zeer vaak bezoeken in vergelijking tot mensen die verder weg wonen. Om de gegevens niet te vertekenen wordt daarom een maximum van 6 bezoeken per kwartaal per bezoeker aangehouden. Relatief gezien gaat het bij toeristisch bezoek aan steden in verreweg de meeste gevallen om dagtochten: uit het CVO basisrapport over 2004 blijkt dat het aantal meerdaagse verblijven (vakanties) in Nederlandse steden beperkt is. Uit de Leidse rapportage in 2002 blijkt dat 5% van de vrijetijdsbezoeken door Nederlanders in Leiden meerdaags is. Een bezoeker kan meerdere bezoeken in een jaar brengen. Dit rapport geeft informatie over zowel bezoekers, als bezoeken. Let daarom bij het lezen goed op de basis van de gepresenteerde cijfers. Men heeft geen leeftijdsgrens ingebouwd: ook van kinderen wil men weten of ze steden hebben bezocht. In dat geval is de vragenlijst door een ouder / verzorger ingevuld, maar wel namens het kind. Meningsvragen vallen dan uit waardoor de steekproef in dat geval lager is. De bezoekcijfers in het CVO worden doorgerekend naar nationale totalen. Aangezien het om een steekproefonderzoek gaat dient rekening te worden gehouden met marges rond de gepresenteerde getallen. Voor de tabellen in de hoofdstukken 2 t/m 9 geldt: wanneer een getal vet is afgedrukt is het getal significant afwijkend van het gemiddelde (op 95% betrouwbaarheid). Dat kan zowel positief als negatief zijn. In deze rapportage worden de belangrijkste resultaten voor Leiden weergegeven. Deze worden afgezet tegen de resultaten van 2002 en Tevens wordt een vergelijking gemaakt met Haarlem, Delft en Gouda. Er is gekozen voor deze steden omdat ze net als Leiden een historisch karakter hebben en qua inwonersaantal ook gerekend kunnen worden tot middel grote steden. De opzet van het rapport is als volgt: we beginnen met een hoofdstuk over toeristisch bezoek en gaan vervolgens in op de verschillende onderdelen van dat bezoek. Vervolgens wordt het bezoekersprofiel besproken. Tot slot eindigen we met de conclusies. Voor zo ver het de bezoekers aan Leiden betreft, beschikt BOA over de tabellen en het originele bestand. Ook beschikt BOA over de postcodegegevens van alle niet-bezoekers in het onderzoek. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u altijd contact opnemen. 5 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

7 2. Stedenbezoek: aantal bezoeken en bezoekers Aan het eind van elk kwartaal wordt aan het panel gevraagd of men aan een aantal genoemde steden de afgelopen drie maanden een bezoek heeft gebracht. De genoemde steden zijn de achttien deelnemende gemeenten aan het CVO Omdat het vier achtereenvolgende kwartaalonderzoeken betreft (januari 2004 t/m december 2004) gaat het om bezoeken in het jaar Leiden Ongeveer personen hebben in 2004 minimaal 1 bezoek aan Leiden gebracht. Gemiddeld bezochten deze mensen Leiden 2,8 maal in deze periode, zodat er ruim 2,3 miljoen toeristischrecreatieve bezoeken van Nederlanders aan Leiden zijn geweest in dit jaar. Opvallend is dat het aantal bezoekers vergeleken bij 2003 daalde, maar dat het aantal bezoeken juist steeg. Dat betekent dat het gemiddeld aantal bezoeken per bezoeker ook steeg (van 2,6 in 2003 naar 2,8 in 2004). 2.1a Nederlandse bezoeken en bezoekers aan Leiden, 2002 t/m Aantal bezoekers Gem. aantal bezoeken 2,6 2,6 2,8 Aantal bezoeken In 2004 werden in Leiden de meeste bezoeken gebracht in de periode juli t/m september ( ), dit is opvallend meer dan in de jaren daarvoor. Vergelijken we de hoofdreden van bezoek, dan valt op dat in verhouding tot 2003 en 2002, in deze periode in 2004 meer mensen kwamen om te winkelen, een evenement te bezoeken of te lunchen / dineren. 2.1b Bezoeken van Nederlanders aan Leiden per seizoen, 2002 t/m Januari - maart % 26% 24% april - juni % 25% 23% juli - september % 23% 30% Oktober - december % 26% 22% Totaal % 100% 100% 2.2 De steden vergeleken Als we de deelnemende steden onderling vergelijken op het jaarlijkse aantal bezoeken zien we de vier grote steden bovenaan staan, gevolgd door Den Bosch, Groningen, Breda en Maastricht. Leiden bevindt zich op de dertiende plaats van de achttien Van alle bezoeken van Nederlandse toeristen aan de deelnemende steden in 2004 gaat 15% naar Amsterdam, 13% naar Rotterdam, 10% naar Den Haag, 9% naar Utrecht en 3% naar Leiden. Opmerkelijk is dat enkele steden een vrij forse daling of stijging ten opzichte van het voorgaande jaar tonen. Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

8 2.2.a Toeristische bezoeken aan steden, 2002 t/m aantallen (* 1.000) rang aantal ontwikkeling Amsterdam ,9% -15,0% Rotterdam ,6% -0,2% Den Haag ,6% +1,3% Utrecht ,5% -4,6% Den Bosch ,7% +28,1% Groningen ,9% -1,9% Breda ,7% +16,6% Maastricht ,9% +3,2% Haarlem ,5% -8,0% Tilburg ,2% +22,1% Delft ,3% +26,5% Amersfoort ,4% -28,4% Leiden ,4% +5,0% Deventer ,7% -1,6% Gouda ,5% -26,7% 1 Totalen en rang alleen voor de vijftien steden die alle drie jaar meededen. 2.2b Toeristische bezoeken aan de deelnemende steden, 2002 t/m Amsterdam Rotterdam Den Haag* Utrecht Groningen Den Bosch Breda Maastricht Amersfoort Haarlem Leiden Tilburg Delf t Deventer Gouda Alleen voor de vijftien steden die alle drie jaar meededen. aantal bezoeken (x duizend) *Den Haag: incl. Kijkduin, Scheveningen 7 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

9 Aan de achttien deelnemende steden bij elkaar werden in 2004 ruim 86 miljoen bezoeken gebracht door ruim 28 miljoen Nederlandse bezoekers. Indien men een stad bezoekt doet men dit gemiddeld over de 18 deelnemende steden 3,0 keer per jaar. Leiden scoort met 2,8 dus iets onder het gemiddelde. 2.2.c Gemiddeld aantal bezoeken per bezoeker en per inwoner, 2004 Aantal bezoekers Aantal bezoeken Gem. aantal bezoeken per bezoeker Aantal inwoners stad Aantal bezoeken per inwoner Amsterdam , ,0 Rotterdam , ,7 Den Haag , ,6 Utrecht , ,9 Den Bosch , ,9 Groningen , ,5 Breda , ,1 Arnhem , ,2 Alkmaar , ,4 Maastricht , ,4 Hoorn , ,0 Haarlem , ,5 Tilburg , ,2 Delft , ,1 Amersfoort , ,6 Leiden , ,0 Deventer , ,9 Gouda , ,9 18 steden , ,6 Maken we een vergelijking met Haarlem, Delft en Gouda, dan zien we dat Haarlem en Delft meer bezoekers / bezoeken hebben dan Leiden. Als het gaat om het aantal bezoeken per inwoner van de bevolking, dan scoort Leiden met 20 bezoeken per inwoner slechter dan Delft (27,1 bezoeken per inwoner), maar beter dan Haarlem (19,5 bezoeken per inwoner) en Gouda (16,9 bezoeken per inwoner). Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

10 3. Vervoermiddel Aan de respondenten werd gevraagd met welk vervoermiddel men de langste afstand heeft afgelegd om in de stad te komen. 3.1 Leiden Ruim de helft van de bezoeken aan Leiden worden per auto afgelegd: 54% (absoluut gezien duizend toeristisch recreatieve bezoeken). Verder zien we dat vanaf 2002 steeds minder mensen met de auto gaan en juist meer mensen nemen de trein. Naast auto en trein gebruikt men in 2004 streekvervoer (7%), de fiets (6%) en andere vervoermiddelen (3%) om naar Leiden te komen. In paragraaf 3.2 staat de vergelijking van Leiden met het gemiddelde van de andere deelnemende steden. 3.1a Vervoermiddel langste afstand, 2002 t/m 2004 aantallen (* 1.000) % Auto % 62% 54% Trein % 30% 31% Streekvervoer % 4% 7% Fiets % 4% 6% Anders % 0% 3% Totaal % 100% 100% Basis = bezoeken aan Leiden 3.2 De steden vergeleken Het percentage bezoekers dat in Leiden met de auto komt (54%), ligt lager dan het gemiddelde van de deelnemende steden (65%). Relatief komen er daarentegen meer mensen met de trein (31%) dan gemiddeld (24%). In Delft valt op dat maar liefst 20% van de bezoekers met de fiets komt. 3.2a Vervoermiddel langste afstand, 2004 aantallen (* 1.000) % Leiden Haarlem Delft Gouda Totaal alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda Gem. alle steden Auto % 63% 55% 72% 65% Trein % 28% 13% 17% 24% Streekvervoer % 6% 8% 3% 6% Fiets % 3% 20% 6% 3% Anders % 0% 4% 3% 2% Totaal % 100% 100% 100% 100% Vet gedrukt = afwijkend van het gemiddelde van alle deelnemende steden van dat jaar Basis = bezoeken aan betreffende stad 9 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

11 3.3 Nadere analyse Uit de analyses die we gedaan hebben blijkt dat bepaalde groepen vaker de trein nemen, andere groepen zijn juist meer geneigd de auto te gebruiken om naar Leiden te komen: Van de gezinnen die naar Leiden komen, neemt de meerderheid de auto (56%). Van de alleenstaande bezoekers neemt de meerderheid de trein (63%). Van de mannen die voor een bezoek naar Leiden komen, neemt de meerderheid de auto (58%) en ruim een kwart de trein. Bij de vrouwen neemt de helft de auto en ruim een derde (36%) de trein. Jongeren tussen de 15 t/m 24 jaar nemen vooral de trein (70%). Volwassenen in de leeftijdscategorie 25 t/m 49 jaar nemen vooral de auto (73%). 3.3a Bezoekerskenmerken bij auto- en treingebruik, 2004 auto trein aantallen (* 1.000) % aantallen (* 1.000) % Leiden totaal / gemiddeld % % Huishoudenstype Alleenstaande % % Gezin met kinderen % % Gezin zonder kinderen % % Geslacht Man % % Vrouw % % Leeftijd 0 t/m 14 jaar % 53 19% 15 t/m 24 jaar 62 14% % 25 t/m 49 jaar % % % % Basis = bezoeken aan Leiden Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

12 4. Ondernomen activiteiten Aan de respondenten is gevraagd welke activiteiten men tijdens het laatste bezoek aan de stad heeft ondernomen. De 14 hieronder genoemde ondernomen activiteiten werden allen voorgelegd en men kon meerdere antwoorden kiezen. 4.1 Leiden Net als landelijk vallen in Leiden in 2004 winkelen, lunch / diner en op een terrasje zitten, onder de top drie van meest ondernomen activiteiten. Gemiddeld onderneemt men twee activiteiten (1,88) per bezoek aan Leiden, dit is iets meer dan in 2003 (1,66). Ten opzichte van 2003 is het percentage bezoekers aan Leiden dat als activiteit gaat winkelen, toegenomen van 42% naar 54%. Ook voor lunch / diner en terrasbezoek geldt een stijging. Het aantal museumbezoekers is volgens het CVO redelijk stabiel gebleven en Leiden blijft ten opzichte van de andere steden nog steeds zeer sterk in museumbezoek. Dit komt redelijk overeen met de cijfers van de museumgroep 1. Hoewel Leiden nog steeds hoger dan landelijk qua stadswandelingen scoort, is er in het CVO 2004 wel een forse daling ten opzichte van voorgaande jaren te zien: in 2003 scoorde Leiden zeer goed op stadswandelingen (31% noemde dit als activiteit), we zagen daarin een duidelijke toename ten opzichte van 2002 (waar 25% dit noemde). In het derde jaar van deelname, 2004, zien we echter weer een forse daling (18% van de bezoekers noemt stadswandeling als ondernomen activiteit). Hoewel Leiden nog steeds hoger scoort dan het landelijk gemiddelde, wordt deze grote daling in het CVO niet ondersteund door het beeld dat we in Leiden hebben over stadswandelingen. Als het om georganiseerde stadswandelingen gaat, zien we in 2004 juist een stijging ten opzichte van de voorgaande jaren a Ondernomen activiteiten in Leiden, 2002 t/m 2004 aantallen (* 1.000) % Winkelen % 42% 54% Lunch/ diner % 25% 32% Terrasje % 18% 23% Museum % 22% 21% Stadswandeling % 31% 18% Evenement % 6% 9% Uitgaan % 4% 9% Bioscoop % 4% 7% Theater / concert % 3% 3% Wellnesscentrum % Attractie % 1% 1% Strand % 1% 1% Sportwedstrijd %. - Geen van deze % 8% 7% Totaal aantal activiteiten % 1 166% 1 188% 1 Aantal bezoeken Gem. aantal activiteiten 2,21 1,66 1,88 2,21 1,66 1,88 1 Score is hoger dan 100% omdat er meerdere activiteiten per bezoeker mogelijk zijn Basis = bezoeken aan Leiden. = niet gevraagd in dit jaar - = komt niet voor 1 Museumgroep Leiden: aantal (internationale) museumbezoekers in 2004: , in 2003: Gilde Leiden: toont een stijging van 30%; toont een stijging van 12%. 11 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

13 4.1b Ondernomen activiteiten in Leiden, 2002 t/m 2004 Winkelen Lunch/ diner Terrasje Museum Stadsw andeling Uitgaan Evenement Bioscoop Theater / concert Strand Attractie 9% 4% 10% 9% 6% 12% 7% 4% 8% 3% 3% 5% 1% 1% 2% 1% 1% 4% 18% 18% 21% 25% 25% 23% 27% 26% 25% 32% 31% 37% 42% 54% % 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Basis = bezoeken aan Leiden Alleen de activiteiten die drie jaar lang gemeten zijn, zijn meegenomen 4.2 De steden vergeleken In alle steden is winkelen voor het plezier de meest genoemde activiteit, de populariteit hiervan is zelfs iets gestegen ten opzichte van 2003 (van 56% naar 60% landelijk). Daarnaast zijn lunchen en dineren in een restaurant (van 30% in 2003 naar 33% 2004) en op een terrasje zitten (van 23% in 2003 naar 26% in 2004) populair. De mate waarin winkelen aan de top staat en concurrentie heeft van andere activiteiten verschilt sterk per stad. Leiden is een stad met een breed aanbod. Bezoekers komen er niet alleen om te winkelen, op een terrasje te zitten en te lunchen / dineren, maar juist ook voor het cultuurhistorisch aanbod: voor het bezoeken van een museum of het maken van een stadswandeling. Op deze laatste twee punten scoort Leiden hoger dan veel andere steden. Bij museumbezoek als activiteit staat Leiden zelfs op de eerste plaats. Op het gebied van theater- en concertbezoek (3%) en attractiebezoek (1%) blijft Leiden, eveneens als voorgaande jaren, achter bij het gemiddelde van de deelnemende steden (8% en 5%). Dit jaar werd voor het eerst gevraagd of men als activiteit naar een wellness-, sauna- of beautycentrum is geweest. Het aantal bezoekers dat dit als ondernomen activiteit van een stadsbezoek noemt, is beperkt. Van alle achttien deelnemende steden in 2004, trok Leiden de meeste bezoekers die als activiteit naar een wellness-, sauna- of beautycentrum gingen (56 duizend bezoeken, 2% deed dit als één van de ondernomen activiteiten). Landelijk onderneemt de bezoeker gemiddeld twee activiteiten per bezoek (1,98). Vaak vallen lunchen/ dineren of op een terrasje zitten hieronder. Voor bijna alle steden was er in 2003 een lichte daling in het aantal activiteiten dat per bezoek wordt ondernomen en in 2004 steeg dit gemiddelde weer. In 2004 steeg het gemiddelde van alle deelnemende steden naar twee ondernomen activiteiten per bezoek. Leiden ligt hier iets onder met 1,88 activiteiten per bezoek. Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

14 4.2a Gemiddeld aantal ondernomen activiteiten: steden vergeleken, 2002 t/m ,3 2,1 1,9 1,7 1,5 Leiden 2,21 Haarlem 2,17 Gem. steden 2,13 Delft 1,99 Gouda 1,85 1,87 1,77 1,75 1,66 1, ,98 1,88 1,86 1,86 1,60 Basis = bezoeken aan betreffende stad 4.2b Ondernomen activiteiten 2004: steden vergeleken aantallen (* 1.000) % Gem. Leiden Haarlem Delft Gouda Alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Winkelen % 68% 52% 59% 60% Lunch/ diner % 35% 23% 27% 33% Terrasje % 20% 33% 25% 26% Stadswandeling % 19% 28% 16% 15% Evenement % 5% 10% 6% 10% Museum % 12% 18% 4% 9% Bioscoop % 6% 4% 3% 9% Uitgaan % 6% 5% 2% 9% Theater / concert % 2% 1% 8% 8% Attractie % 0% 3% - 5% Strand % 1% 1% - 5% Sportwedstrijd % 2% 1% 3% Wellnesscentrum % 2% 1% - 1% Geen van deze % 6% 7% 9% 6% Totaal % 186% 186% 160% 198% Aantal bezoeken Gem. aantal activiteiten 1,88 1,86 1,86 1,60 1,98 1,88 1,86 1,86 1,60 1,98 Vet gedrukt = afwijkend van het gemiddelde van alle deelnemende steden van dat jaar Basis = bezoeken aan betreffende stad - = komt niet voor 13 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

15 4.2c Winkelen als ondernomen activiteit, 2002 t/m 2004: steden vergeleken Breda Groningen Den Bosch Haarlem Maastricht Utrecht Deventer Rotterdam Gouda Amersfoort Leiden Tilburg Delft Amsterdam Den Haag 74% 63% 74% 70% 69% 67% 70% 67% 68% 68% 58% 64% 63% 60% 69% 62% 58% 62% 62% 58% 65% 61% 25% 62% 59% 60% 69% 57% 54% 61% 54% 42% 58% 52% 47% 51% 52% 45% 57% 51% % 54% % % 47% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Basis = bezoeken aan betreffende stad 4.3 Nadere analyse Om meer informatie te krijgen over de achtergrond van de mensen die verschillende activiteiten in Leiden ondernemen, zijn enkele extra analyses gedaan. Daaruit komt het volgende naar voren: Horeca: terrasbezoek en lunch / diner Bezoekers die behoren tot de categorie gezin met kinderen gaan minder vaak op een terrasje zitten, lunchen of dineren dan bezoekers behorend tot de categorie alleenstaanden of gezinnen zonder kinderen. Bezoekers in de leeftijd 15 t/m 24 jaar gaan relatief vaak iets drinken of eten in de horeca. Sociale klasse C/D bezoeken relatief weinig een terrasje, café of restaurant. Van de bezoekers die 20 km of minder van Leiden vandaan wonen, gaat 19% bij een bezoek aan Leiden naar een terrasje, 28% heeft lunch of diner. Deze percentages liggen lager dan bij mensen die meer dan 20 km van Leiden wonen. In absolute getallen zijn het echter vooral de mensen van dichtbij die de stoelen vullen. Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

16 Museumbezoek 12% van de mensen behorend tot een gezin met kinderen, bezoekt een museum in Leiden. Bij alleenstaanden en gezinnen zonder kinderen ligt dit percentage hoger (32% en 30%). Van de groep 50-plussers die naar Leiden komt bezoekt 28% een museum. Ook bezoekt de groep 0-14 jarigen relatief vaak een museum. De onderste sociale klasse C/D bezoekt minder vaak dan de andere sociale klassen een museum. Mensen die 20 km of meer van Leiden wonen, gaan gemiddeld vaker naar een museum dan mensen van dichtbij. Stadswandeling Vooral alleenstaanden en bezoekers afkomstig uit een gezin zonder kinderen, maken een stadswandeling bij hun bezoek aan Leiden. 50-plussers doen dit het meest. Vrouwen maken iets vaker dan mannen een stadswandeling in Leiden. Mensen die dichtbij wonen (<20 km) maken minder vaak een stadswandeling dan mensen die verder weg wonen. Winkelen Alleenstaanden die naar Leiden komen gaan iets minder vaak winkelen dan andere huishoudenstypen. De groep 0-14 jarigen (doorgaans vergezeld door winkelende ouders) winkelt relatief vaak. De hoogste sociale klasse A, komt in 48% van de gevallen naar Leiden om als activiteit te winkelen, dit is lager dan de andere sociale klassen. Vrouwen komen vaker naar Leiden dan mannen om te winkelen. Het meest wordt er gewinkeld door mensen die dichtbij wonen (<20 km afstand). 4.3a Bezoekerskenmerken naar ondernomen activiteit (percentages), 2004 Terrasbezoek Lunch / diner Museumbezoek Stadswandeling Winkelen Leiden gemiddeld 23% 32% 21% 18% 54% Huishoudenstype Alleenstaand 32% 39% 32% 30% 42% Gezin met kinderen 12% 20% 12% 9% 52% Gezin zonder kinderen 30% 40% 30% 22% 60% Leeftijd 0 t/m 14 jaar 10% 15% 29% 6% 64% 15 t/m 24 jaar 38% 40% 13% 6% 45% 25 t/m 49 jaar 18% 30% 16% 16% 55% % 37% 28% 34% 55% Sociale klasse A 26% 31% 26% 15% 48% B-boven 25% 41% 27% 18% 51% B-onder 26% 34% 24% 16% 59% C/D 17% 21% 6% 23% 59% Afstand 0-20 km 19% 28% 7% 10% 66% km 21% 37% 26% 26% 54% km 36% 39% 48% 14% 41% > 60 km 28% 31% 28% 24% 38% Geslacht Man 24% 33% 19% 15% 46% Vrouw 22% 32% 22% 22% 62% Basis = bezoeken aan Leiden 15 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

17 4.3b Bezoekerskenmerken naar ondernomen activiteit (aantallen*1.000), 2004 Terrasbezoek Lunch / diner Museumbezoek Stadswandeling Winkelen Leiden Totaal Huishoudenstype Alleenstaand Gezin met kinderen Gezin zonder kinderen Leeftijd 0 t/m 14 jaar t/m 24 jaar t/m 49 jaar Sociale klasse A B-boven B-onder C/D Afstand 0-20 km km km > 60 km Geslacht Man Vrouw Basis = bezoeken aan Leiden Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

18 5. Wateractiviteiten Naast de vragen die gesteld worden aan bezoekers van alle steden, is in 2004 een vraag gesteld, exclusief aan bezoekers van Leiden. Aan deze mensen werd gevraagd of ze bepaalde wateractiviteiten in Leiden hadden ondernomen. 5.1 Leiden Volgens het CVO werden in 2004 bij 188 duizend (7,9%) van de ruim 2,3 miljoen bezoeken aan Leiden, één of meer wateractiviteiten ondernomen. In sommige gevallen ondernam men tijdens één bezoek meerdere wateractiviteiten (bijvoorbeeld gebruik van zowel een rondvaartboot als een watertaxi): het totale aantal ondernomen wateractiviteiten bedroeg 192 duizend. 5a Wateractiviteiten in Leiden, 2004 Wel / geen wateractiviteit ondernomen tijdens bezoek 1 Ondernomen wateractiviteiten 2 (* 1.000) % (* 1.000) % Wateractiviteit 188 7,9% 192 8,1% Rondvaartboot 156 6,6% Watertaxi 16 0,7% Waterfiets gehuurd 12 0,5% Boot gehuurd 8 0,3% Geen wateractiviteit ,1% ,9% Totaal wateractiviteiten % Totaal bezoeken % Basis = bezoeken aan Leiden 1 Slechts één antwoord mogelijk (wel / geen wateractiviteit ondernomen) 2 Meerdere antwoorden mogelijk (b.v. tijdens één bezoek zowel een rondvaart gemaakt, als een boot gehuurd) 5.2 Nadere analyse Om meer informatie te krijgen over de achtergrond van de mensen die een wateractiviteit in Leiden ondernemen zijn enkele extra analyses gedaan. Daaruit komt het volgende naar voren: Vrouwen die Leiden bezoeken ondernemen vaker wateractiviteiten (11%) dan mannen die Leiden bezoeken (5%). Vrouwen maken met name vaker een tour met een rondvaartboot. Op elke leeftijd onderneemt men ongeveer even vaak een wateractiviteit. Wel heeft de leeftijd invloed op welke wateractiviteit ondernomen wordt: naarmate men ouder is gaat men vaker met de rondvaarboot. Verder huren vooral jongeren in de leeftijd 0 t/m 14 jaar een waterfiets (aan te nemen valt dat dit meestal onder begeleiding van een volwassen persoon is). Gezinnen zonder kinderen ondernemen vaker wateractiviteiten (12%) dan alleenstaanden (7%) en gezinnen met kinderen (3%). Gezinnen zonder kinderen maken vaker dan de andere groepen gebruik van een rondvaartboot en gezinnen met kinderen huren vaker een waterfiets. Van de mensen die naar Leiden komen ondernemen bezoekers uit de lagere sociale klassen vaker een wateractiviteit dan andere bezoekers (17% van de C/D-klasse onderneemt een wateractiviteit). Kijken we daarbinnen naar de verschillende soorten wateractiviteiten, dan zien we dat deze groep met name vaker een tocht per rondvaartboot maakt (15%) of een watertaxi neemt (2%). Mensen uit de hoogste twee sociale klassen lijken juist vaker een bootje of een waterfiets te huren. 17 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

19 5b Rondvaartbootgebruik naar leeftijd, 2004 aantallen (* 1.000) % Leiden totaal / gemiddeld 156 6,6% Leeftijd 0 t/m 14 jaar 5 2% 15 t/m 24 jaar 17 4% 25 t/m 49 jaar 68 7% % 5c Bezoekerskenmerken bij wateractiviteiten, 2004 aantallen (* 1.000) % Leiden totaal / gemiddeld 188 7,9% Geslacht Man 57 5% Vrouw % Leeftijd 0 t/m 14 jaar 15 6% 15 t/m 24 jaar 31 7% 25 t/m 49 jaar 71 8% % Huishoudenstype Alleenstaand 23 7% Gezin met kinderen 26 3% Gezin zonder kinderen % Sociale klasse A 40 8% B-boven 25 3% B-onder 14 3% C/D % Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

20 6. Hoofdreden van het bezoek Aansluitend op de vraag welke activiteiten men in de stad heeft ondernomen, is gevraagd welke van die activiteiten de werkelijke reden was om naar de stad te komen: Wat was de hoofdreden van uw laatste bezoek? De in tabel 6.1a genoemde activiteiten werden allen voorgelegd en men mocht slechts één activiteit als belangrijkste reden noemen. In 2002 is exclusief voor Leiden gevraagd wat de hoofdreden voor het toeristisch bezoek was, terwijl dit in 2003 en 2004 voor alle steden is gedaan. 6.1 Leiden Net als landelijk wordt winkelen voor het plezier in Leiden relatief het meest als hoofdreden voor een bezoek genoemd (door 33% als belangrijkste reden genoemd, 779 duizend bezoeken), gevolgd door museumbezoek (15%, 350 duizend bezoeken) en lunch / diner (9%, 211 duizend bezoeken). Op een gedeelde vierde plaats staan het maken van een stadswandeling, het bezoeken van een evenement en een terrasje (allen 6%). Winkelen voor het plezier stijgt niet alleen als ondernomen activiteit tijdens een bezoek, maar ook als hoofdreden voor een bezoek aan Leiden. Daarmee staat winkelen op de eerste plaats. Het maken van een stadswandeling wordt veel minder vaak als hoofdreden van een bezoek aan Leiden genoemd dan in 2003 (van 21% naar 6%). Net als bij de ondernomen activiteiten (zie hoofdstuk 5), waar Leiden in 2004 ook een stuk slechter scoorde op stadswandelingen, wordt deze behoorlijke daling ten opzichte van 2003 niet direct ondersteund door signalen uit de stad. Het lijkt er wel op dat activiteiten die geld kosten, in 2004 vaker als hoofdreden van bezoek worden genoemd dan in 2003 (o.a. winkelen, lunch / diner, terrasje, uitgaan). Het percentage museumbezoek als hoofdreden daalde in 2004 iets ten opzichte van Kijken we echter naar museumbezoek als activiteit (hoofdstuk 5), dan zien we dat het aantal Nederlandse museumbezoekers vrijwel gelijk is gebleven. Bovendien scoort Leiden nog steeds het hoogst ten opzichte van de andere deelnemende steden op museumbezoek. Opvallend is dat dit jaar lunch / diner en op een terrasje zitten vaker ten opzichte van voorgaande jaren, als hoofdreden en als ondernomen activiteit genoemd worden. Dit zou kunnen samenhangen met de verbeterde economie ten opzichte van a Hoofdreden van bezoek in Leiden, 2002 t/m 2004 Aantallen (* 1.000) % Winkelen % 27% 33% Museum % 19% 15% Lunch / diner % 6% 9% Stadswandeling % 21% 6% Evenement % 5% 6% Terrasje % 3% 6% Uitgaan % 2% 4% Bioscoop % 2% 3% Theater / concert % 1% 2% Wellnesscentrum % Attractie % 1% 0% Strand % 0% 0% Sportwedstrijd %. - Geen belangrijkste reden % 13% 14% Totaal % 100% 100% Basis = bezoeken aan Leiden. = niet gevraagd in dit jaar - = komt niet voor 19 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

21 6.1b Hoofdreden van bezoek aan Leiden, 2002 t/m 2004 Winkelen Museum Geen belangrijkste reden Lunch / diner Stadswandeling Evenement Terrasje Uitgaan Bioscoop Theater / concert Attractie 9% 9% 25% 6% 6% 7% 6% 5% 8% 6% 3% 3% 4% 2% 4% 3% 2% 2% 2% 1% 2% 0% 1% 1% 15% 14% 13% 19% 20% 21% 27% 33% 37% % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 6.2 De steden vergeleken Landelijk gezien wordt winkelen voor het plezier relatief het meest als hoofdreden voor een bezoek genoemd (door 42% als belangrijkste reden genoemd), op grote afstand gevolgd door lunch / diner (6%) en theater / concert (6%). De top 3 van hoofdredenen in Leiden, ligt qua percentages veel dichter bij elkaar dan landelijk gezien: landelijk is er een veel groter verschil tussen de nummer 1 en de nummer 2. Elke stad heeft zo haar eigen sterke en zwakke punten en eigen kenmerken. Haarlem heeft bijvoorbeeld minder museumbezoek dan Leiden, maar is sterk in winkelen. Delft kenmerkt zich vooral door de stadswandelingen. Gouda trekt (relatief) meer mensen voor het winkelen en minder voor musea. Leiden scoort nog steeds het hoogst ten opzichte van de andere deelnemende steden op museumbezoek. Activiteiten die in Leiden minder vaak dan landelijk als belangrijkste reden van een bezoek genoemd worden zijn: winkelen voor het plezier, theater/ concertbezoek en een evenement. Verder valt op (zie 6.1a) dat Leiden gestegen is als het gaat om lunch / diner of op een terrasje zitten. Deze stijging ligt iets hoger dan de gemiddelde stijging voor de deelnemende steden op dit vlak. Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

22 6.2a Museumbezoek vooral hoofdreden in Leiden, 2004 zw olle zaanstad utrecht tilburg rotterdam amersfoort amsterdam arnhem breda delft den bosch maastricht den haag leiden deventer kampen hoorn haarlem gouda groningen 6.2b Hoofdreden van bezoek 2004: steden vergeleken Aantallen (* 1.000) % Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Winkelen % 51% 35% 49% 42% Lunch / diner % 9% 5% 9% 6% Theater / concert % 1% 1% 6% 6% Evenement % 2% 5% 5% 5% Museum % 7% 9% 2% 5% Stadswandeling % 5% 14% 7% 5% Uitgaan % 4% 4% 1% 5% Attractie % - 2% - 4% Terrasje % 2% 5% 5% 3% Bioscoop % 5% 2% 1% 3% Sportwedstrijd % 1% 1% 2% Strand % 1% 0% - 2% Wellnesscentrum % 1% 1% - 1% Geen belangrijkste reden % 11% 16% 14% 13% Totaal % 100% 100% 100% 100% Vet gedrukt = afwijkend van het gemiddelde van alle deelnemende steden van dat jaar Basis = bezoeken aan betreffende stad - = komt niet voor 21 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

23 6.3 Nadere analyse Bij een bezoek aan Leiden onderneemt men gemiddeld 1,88 activiteiten. Hoe vaak is een bepaalde activiteit nu de hoofdreden van een bezoek en hoe vaak is het een nevenactiviteit? Als het een nevenactiviteit is, van welke hoofdreden is het dan een nevenactiviteit? In tabel 6.3a staan deze gegevens vermeld. 6.3a Ondernomen activiteit als hoofdreden en als nevenactiviteit, 2004 Hoofdreden Ondernomen activiteit Lunch/ diner Terras Evenement Museum Theater/ concert Stadswandeling Attractie Winkelen Strand Bioscoop Nachtleven/ uitgaan Wellnesscentrum Geen belangrijkste reden Totaal Lunch/ diner 28% 3% 3% 12% 2% 7% 0% 23% 0% 2% 5% 0% 15% 100% Terras 7% 24% 8% 14% 1% 7% 0% 24% 0% 2% 0% 0% 14% 100% Evenement 3% 0% 72% 2% 0% 1% 0% 8% 0% 0% 12% 0% 1% 100% Museum 5% 5% 4% 71% 0% 3% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 11% 100% Theater/ concert 3% 6% 0% 0% 67% 0% 0% 0% 0% 25% 0% 0% 0% 100% Stadswandeling 7% 4% 1% 20% 0% 35% 0% 22% 0% 0% 0% 0% 11% 100% Attractie 13% 0% 0% 13% 0% 0% 31% 44% 0% 0% 0% 0% 0% 100% Winkelen 6% 3% 2% 9% 0% 5% 0% 61% 0% 3% 2% 0% 9% 100% Strand 0% 0% 0% 3% 0% 69% 0% 0% 9% 0% 0% 0% 20% 100% Bioscoop 17% 13% 0% 6% 0% 0% 0% 23% 0% 36% 0% 0% 5% 100% Uitgaan 11% 11% 0% 1% 0% 0% 0% 3% 0% 14% 50% 0% 9% 100% Wellnesscentrum 0% 0% 0% 0% 0% 5% 0% 0% 0% 0% 0% 95% 0% 100% Basis = bezoeken aan Leiden Leesvoorbeeld bij tabel 6.3a: Van alle mensen die in Leiden naar een terrasje gingen, was dit voor 24% de hoofdreden van hun komst naar Leiden, voor 24% was dit een nevenactiviteit bij winkelen en voor 14% was dit een nevenactiviteit bij museumbezoek (zie grijs gearceerde vlakken in tabel 6.3a). Activiteiten die voornamelijk als hoofdreden van bezoek ondernomen worden zijn evenementen- (72%), museum- (71%), theater / concertbezoek (67%) en winkelen (61%). Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

24 Onderstaande tabel geeft een aantal achtergrondkenmerken van de bezoeker weer. Deze zijn uitgezet tegen de hoofdreden van bezoek. 6.3b Bezoekerskenmerken naar hoofdreden, 2004 Hoofdreden Lunch/ diner Terras Evenement Museum Theater/ concert Stadswandeling Attractie Winkelen Strand Bioscoop Nachtleven/ uitgaan Wellnesscentrum Geen belangrijkste reden Totaal Leiden gemiddeld 9% 6% 6% 15% 2% 6% 0% 33% 0% 3% 4% 2% 14% 100% Huishoudenstype Alleenstaand 15% 7% 10% 31% 1% 7% 1% 10% 1% 0% 0% 15% 4% 100% Gezin met kinderen 7% 6% 5% 16% 1% 5% 0% 37% 0% 5% 6% 0% 12% 100% Gezin zonder kinderen 9% 5% 6% 8% 3% 7% 0% 37% 0% 2% 4% 0% 18% 100% Geslacht Man 9% 7% 5% 14% 2% 7% 0% 25% 0% 4% 6% 5% 16% 100% Vrouw 9% 4% 7% 16% 2% 6% 0% 41% 0% 1% 3% 0% 11% 100% Leeftijd 0 t/m 14 jaar 1% 8% 1% 28% 1% 2% 0% 51% 0% 6% 0% 0% 2% 100% 15 t/m 24 jaar 18% 10% 11% 2% 4% 2% 0% 12% 0% 10% 23% 0% 8% 100% 25 t/m 49 jaar 9% 4% 6% 10% 0% 7% 0% 41% 0% 0% 0% 6% 16% 100% 50+ 6% 4% 5% 24% 3% 11% 0% 28% 0% 0% 0% 0% 18% 100% Sociale klasse A 11% 10% 3% 18% 0% 6% 0% 31% 0% 2% 12% 0% 6% 100% B-boven 9% 5% 4% 23% 4% 4% 0% 25% 0% 0% 2% 7% 17% 100% B-onder 14% 7% 6% 11% 1% 7% 0% 31% 0% 3% 0% 0% 19% 100% C/D 3% 2% 12% 6% 1% 10% 0% 46% 0% 5% 5% 0% 11% 100% Afstand 0-20 km 5% 2% 5% 5% 2% 3% 0% 48% 0% 6% 5% 6% 12% 100% km 9% 4% 6% 23% 1% 8% 0% 30% 0% 1% 9% 0% 9% 100% km 16% 16% 3% 26% 1% 5% 0% 11% 0% 2% 0% 0% 20% 100% > 60 km 13% 10% 9% 17% 3% 11% 0% 18% 1% 0% 0% 0% 19% 100% Basis = bezoeken aan Leiden Leesvoorbeeld bij tabel 6.3b: van alle vrouwen die naar Leiden kwamen, noemde 41% winkelen als hoofdreden. Van alle mannen noemde 25% dit als hoofdreden. 23 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

25 7. Herhalingsbezoek Naast de jaarlijks terugkerende vragen van het CVO, is er in 2004 een vraag over herhalingsbezoek gesteld. Aan de respondenten werd gevraagd of ze de stad al eens eerder uit toeristisch oogpunt hadden bezocht. Zo ja, dan werd gevraagd wanneer dit vorige bezoek plaats vond. 7.1 Leiden In Leiden bestaat het merendeel van de bezoeken (87%, absoluut 2,1 miljoen) uit herhalingsbezoek. Bij 13% van de afgelegde bezoeken was men nog niet eerder in Leiden geweest (absoluut 301 duizend). In de meerderheid van de gevallen (86%) is men het afgelopen jaar nog in Leiden geweest, 10% is 1 tot 3 jaar gelden geweest, 2% 3 t/m 5 jaar geleden en de overige 2% is meer dan 5 jaar geleden voor het laatst in Leiden geweest. 7.2 De steden vergeleken Net als in Leiden is ook bij de meeste andere deelnemende steden het merendeel van de bezoeken herhalingsbezoek. In de meeste gevallen is men minder dan een jaar geleden nog in de betreffende stad geweest. Een klein deel van de toeristische bezoekers is nog nooit in de stad die men bezoekt geweest. Ten opzichte van alle deelnemende steden (gemiddelde 6%), is in Leiden relatief een groot deel van de bezoekers nog nooit eerder geweest (13%). 7.2a Herhalingsbezoek, 2004 aantallen (* 1.000) % Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Ja % 92% 87% 87% 93% Nee % 7% 12% 12% 6% Weet niet % 0% 1% 1% 1% Totaal % 100% 100% 100% 100% Vet gedrukt = afwijkend van het gemiddelde van alle deelnemende steden van dat jaar Basis = bezoeken aan betreffende stad 7.2b Herhalingsbezoek per stad Maastricht Amersfoort Den Haag Deventer Arnhem Delft Amsterdam Gouda Alkmaar Leiden Utrecht Den Bosch Groningen Haarlem Hoorn Tilburg Breda Rotterdam Totaal % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Afgelopen 12 maanden nog 1-3 jaar geleden 3 t/m 5 jaar geleden > 5 jaar geleden Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

26 7.3 Nadere analyse Om meer informatie te krijgen over de achtergrond van de mensen die al eens eerder in Leiden zijn geweest, hebben we enkele extra analyses uitgevoerd. Daar komt het volgende uit naar voren: Gezinnen met kinderen, behoren vaker tot de bezoekersgroep die Leiden nog niet eerder bezocht heeft. Kinderen in de leeftijd 0 t/m 14 jaar, hebben vaker dan de andere leeftijdsgroepen Leiden nog niet eerder bezocht. Hoe dichterbij men woont, hoe vaker men al eens in Leiden is geweest. 7.3a Herhalingsbezoek: al eens in Leiden geweest, 2004 aantallen (* 1.000) % Leiden totaal / gemiddeld % Huishoudenstype Alleenstaand % Gezin met kinderen % Gezin zonder kinderen % Leeftijd 0 t/m 14 jaar % 15 t/m 24 jaar % 25 t/m 49 jaar % % Afstand 0-20 km % km % km % > 60 km % Basis = bezoeken aan Leiden 25 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

27 8. Aanleiding eerste bezoek De meeste stedenbezoekers hebben de stad die zij bezoeken al eens eerder bezocht. Diegenen die nog nooit in een bepaalde stad zijn geweest, worden op verschillende manieren op het idee gebracht om deze stad te bezoeken. Hier is in het CVO 2004 voor het eerst naar gevraagd. 8.1 Leiden In 29% van de gevallen is er voor een toeristisch bezoek aan Leiden geen speciale aanleiding. In ruim een kwart van de gevallen gaat het om een reden die niet in het CVO gespecificeerd wordt. Daarna, in 23% van de gevallen, blijkt het advies / verhalen van familie / vrienden een belangrijke aanleiding voor een bezoek aan Leiden. De invloed van de media lijkt hier minder belangrijk. 8.1a Aanleiding eerste bezoek aan Leiden, 2004 Programma op tv / radio 2% 29% 26% 2% 2% 8% 13% 23% Weet niet 2% Artikel in de krant / tijdschrift 8% Vanw ege evenement in de stad 13% Op advies / verhalen van familie / vrienden 23% Nog anders 26% Geen speciale aanleiding 29% De steden vergeleken Voor de achttien deelnemende steden gemiddeld, is er in eenderde (36%) van de gevallen, geen speciale aanleiding voor een toeristisch bezoek aan een stad. Advies van vrienden of familie telt net als in Leiden, ook landelijk zwaar in de keuze voor een stad (23%). Daarnaast lijkt het alsof de media minder invloed hebben. Het is echter moeilijk om over laatstgenoemde een uitspraak te doen, aangezien we niet weten of en wanneer er bepaalde media-aandacht voor de verschillende steden is geweest. 8.2a Aanleiding bezoek 2004: steden vergeleken aantallen (* 1.000) % Op advies / verhalen van familie / vrienden Vanwege evenement in de stad Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden % 33% 19% 25% 23% % 8% 11% 8% 14% Artikel in de krant / tijdschrift % 13% 7% 4% 6% Programma op tv / radio % 1% 5% 2% 2% Geen speciale aanleiding % 41% 32% 36% 36% Nog anders % 5% 30% 28% 20% Weet niet % - 1% - 1% Vet gedrukt = afwijkend van het gemiddelde van alle deelnemende steden van dat jaar Basis = bezoeken aan betreffende stad - = komt niet voor Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

28 8.2b Aanleiding bezoek 2004: steden vergeleken Haarlem Hoorn Amsterdam Den Bosch Groningen Gouda Rotterdam Leiden Deventer Utrecht Den Haag Breda Amersfoort Tilburg Maastricht Delf t Arnhem Alkmaar Totaal Advies/verhalen van familie/vrienden Artikel krant/tijdschrift Programma op tv/radio Evenement Nog anders Geen speciale aanleiding Weet niet Basis = bezoeken aan betreffende stad 27 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

29 8.3 Nadere analyse Om meer informatie te krijgen over de aanleiding om voor de eerste keer een bezoek aan Leiden te brengen, hebben we enkele extra analyses uitgevoerd. Daar komt het volgende uit naar voren: Bezoekers afkomstig uit een gezin met kinderen noemen vaak als aanleiding advies / verhalen van familie / vrienden (35%), Advies van familie / vrienden speelt vaak een rol bij de leeftijdsgroepen 0 t/m 14 jaar (42%) en 25 t/m 49 jaar (30%). 29% van de bezoekers aan Leiden gaf aan geen speciale aanleiding te hebben voor het eerste bezoek dat zij aan Leiden brachten. Vrouwen gaven dit iets vaker dan mannen aan (33% versus 24%). Ook gaven gezinnen zonder kinderen en 50-plussers dit vaak aan. 8.3a Bezoekerskenmerken bij aanleiding van het bezoek, 2004 Op advies van familie / vrienden Geen speciale aanleiding aantallen (* 1.000) % aantallen (* 1.000) % Leiden totaal / gemiddeld 83 23% % Geslacht man 31 19% 39 24% vrouw 52 26% 67 33% Huishoudenstype Alleenstaand 11 21% 5 10% Gezin met kinderen 60 35% 37 21% Gezin zonder kinderen 12 9% 64 45% Leeftijd 0 t/m 14 jaar 31 42% 20 27% 15 t/m 24 jaar 4 9% 0 0% 25 t/m 49 jaar 34 30% 27 23% % 59 45% Basis = bezoeken aan Leiden Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)

30 9. Profiel van de stedenbezoekers Van alle bezoekers die de stad één keer of vaker hebben bezocht is het profiel vastgesteld. We kijken naar leeftijd, gezinssamenstelling, sociale klasse, provincie van herkomst en afstand tot Leiden. 9.1 Leeftijd De leeftijdsverdeling van bezoekers in 2004 in Leiden is redelijk vergelijkbaar met het gemiddelde van de verschillende steden. Leiden trekt iets meer 50-plussers dan het landelijk gemiddelde, maar minder dan de Oud-Hollandse steden Haarlem, Delft en Gouda. Voor de bezoekers in de leeftijdsgroep 0-14 jaar scoort Leiden iets hoger dan de andere deelnemende Oud-Hollandse steden, maar wel lager dan het landelijk gemiddelde. Verder zijn er ten opzichte van 2003, in 2004 meer volwassen bezoekers (van 32% naar 37%) en minder senioren (van 39% naar 34%), die een bezoek aan Leiden brengen. De verdeling man - vrouw is 48% / 52%, dat is gelijk aan het gemiddelde van de deelnemende steden. 9.1a Bezoekers naar leeftijd, 2002 t/m 2004 Leiden Leiden Leiden gem. alle steden gem. alle steden gem. alle steden Basis = bezoekers aan betreffende stad 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% kinderen (0-14 jaar) jongeren (15-24 jaar) volw assenen (25-49 jaar) senioren (50+) 9.1b Bezoekers naar leeftijd in 2004: steden vergeleken aantallen (* 1.000) % Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Kinderen (0-14 jr) % 12% 16% 15% 20% Jongeren (15-24 jr) % 10% 11% 10% 11% Volwassenen (25-49 jr) % 38% 33% 31% 37% Senioren (50+) % 40% 40% 45% 32% Totaal % 100% 100% 100% 100% Basis = bezoekers aan betreffende stad Uit de nadere analyses in de voorgaande hoofdstukken blijkt dat leeftijd ook invloed heeft op de activiteiten die bezoekers in Leiden ondernemen en op het vervoermiddel dat zij gebruiken om naar Leiden te komen. Zo gaan 0-14 jarigen vaak naar een museum en relatief vaak (samen met ouders) winkelen jarigen komen meestal met de trein naar Leiden en gaan vaak iets drinken of lunchen/dineren in de stad. Ook bezoeken zij vaak de bioscoop en gaan ze s avonds uit in Leiden. 50 plussers gaan vaak naar een museum, maken een stadswandeling of een tocht per rondvaartboot. 29 Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO) 2004

31 9.2 Gezinssamenstelling Leiden trekt relatief veel bezoekers afkomstig uit een eenpersoonshuishouden. Tegelijkertijd is in 2004 het percentage wel lager dan in 2003 (15% versus 19%). Alleenstaand betekent echter niet dat men per definitie ook alleen naar de betreffende stad komt. Verder trekt men in Leiden (net als in de andere Oud-Hollandse steden) relatief weinig gezinnen met kinderen. Wel nam in Leiden het percentage toe ten opzichte van Vergelijken we de ander Oud-Hollandse steden onderling, dan trekt Leiden minder gezinnen zonder kinderen en meer gezinnen met kinderen. 9.2a Bezoekers naar gezinssamenstelling, 2004 Leiden Leiden Leiden gem. alle steden gem. alle steden gem. alle steden % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% alleenstaanden gezinnen met kinderen gezinnen zonder kinderen Basis = bezoekers aan betreffende stad 9.2b Bezoekers naar gezinssamenstelling in 2004: steden vergeleken aantallen (* 1.000) % Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Leiden Haarlem Delft Gouda alle steden Alleenstaanden % 18% 10% 13% 12% Gezinnen met kinderen % 32% 39% 35% 46% Gezinnen zonder kinderen % 50% 51% 52% 43% Totaal % 100% 100% 100% 100% Vet gedrukt = afwijkend van het gemiddelde van alle deelnemende steden van dat jaar Basis = bezoekers aan betreffende stad Uit de nadere analyses in de voorgaande hoofdstukken blijkt dat alleenstaanden die Leiden bezoeken, met name met de trein komen. Deze groep bezoekt vaak een terrasje of een restaurant, gaat naar een museum of maakt een stadswandeling. Daarentegen wordt er wat minder gewinkeld. Gezinnen met kinderen komen relatief vaak met de auto. Deze groep gaat vaak winkelen. Als het om een eerste bezoek aan Leiden gaat, is dat in veel gevallen naar aanleiding van advies van vrienden of familie. Gezinnen zonder kinderen bezoeken vaak een museum, maken een stadswandeling of ondernemen een wateractiviteit (vooral rondvaartboot is populair). 9.3 Sociale klasse De sociale klasse betreft een afleiding van het opleidingsniveau en beroep van de respondenten. Evenals voorgaande jaren trekt Leiden van de deelnemende steden relatief veel bezoekers uit de hogere klassen A en B-boven (Leiden 55%, gemiddeld 48%). Wel zien we dat de afgelopen drie jaar het percentage uit de A en B-boven klasse iets is teruggelopen. Toeristisch bezoek aan Leiden (CVO)