JAARVERSLAG 2015 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK ALMELO

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2015 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK ALMELO OPENBARE BIBLIOTHEEK ALMELO THEATER HOF 88 1

2 INLEIDING Hierbij bieden wij u het jaarverslag van de Stichting Openbare Bibliotheek Almelo over het jaar 2015 aan. Dit jaarverslag is het eerste jaarverslag dat betrekking heeft op beide onderdelen van de Stichting, de bibliotheek en Theater Hof 88. Overigens is er voor dit jaar nog voor gekozen om de verantwoording van Hof 88 als een apart onderdeel in dit jaarverslag op te nemen is in veel opzichten een overgangsjaar voor de bibliotheek geweest. In 2015 is een vrijwel geheel vernieuwd bestuur aangetreden dat de ambitie heeft om de bibliotheek in de komende jaren toekomstbestendig te maken, 2015 is het eerste jaar waarin de bibliotheek en het theater een heel kalenderjaar als een stichting hebben gefunctioneerd, 2015 is het eerste jaar waarbij wij met nog maar één vestiging werken, 2015 is het jaar waarin het grootste deel van de in opgelegde meerjarige bezuinigingen zijn gerealiseerd. In 2015 zijn wij het gesprek met de gemeente aangegaan over de gewenst toekomst van de bibliotheek. Dit heeft geresulteerd in een, met behulp van de Rijnbrinkgroep gemaakt, advies voor een toekomstbestendige bibliotheek waarin zowel de gemeente als de bibliotheek zich in grote lijnen kunnen vinden. De concrete uitwerking daarvan zal vanaf 2016 gestalte krijgen. De gemeente is in 2015 begonnen om samen met de vier grote culturele instellingen in de stad (Bibliotheek, Theater Hof 88, Theaterhotel en Kaliber Kunstenschool) een vernieuwd cultuurbeleid te formuleren. Het eerste positieve resultaat van deze werkwijze is een verstevigde relatie tussen de betrokken partners. In 2016 moet ook het opnieuw geformuleerde beleid beter zichtbaar worden. Wij hopen in 2016 verder te kunnen gaan met het ingezette beleid op basis van goede meerjarige afspraken met de gemeente. Verder willen we niet onvermeld laten dat we in jaar bestaan. Daar gaan we in elk geval op gepaste wijze aandacht aan besteden. De cijfers over 2015 en de bijbehorende toelichting vindt u terug in dit jaarverslag. Als u daar nog op of aanmerkingen over heeft of met ons over de inhoud van dit jaarverslag op een andere manier van gedachten wilt wisselen zijn wij daar uiteraard altijd toe bereid. Bestuur en directie Stichting Openbare Bibliotheek Almelo. 2

3 VESTIGING, OPENINGSTIJDEN, BEZOEKERS, COLLECTIE BIBLIOTHEEK In 2015 had de bibliotheek nog één reguliere vestiging geopend. Daarnaast is in de loop van 2015 vervangende dienstverlening ontwikkeld om de sluiting van de vestigingen te compenseren. Concreet gaat het daarbij om de Boek aan Huisdienst voor mensen van 65+ en mensen die slecht ter been zijn en afhaalpunten in drie sportkantines en twee verzorgingstehuizen. De Boek aan Huis dienst is het hele jaar operationeel geweest, de afhaalpunten waren dat vanaf 31 oktober De openingstijden van de bibliotheek waren: Dinsdag tot en met vrijdag van tot uur en zaterdag van tot uur. De bibliotheek is het hele jaar geopend m.u.v. van erkende feestdagen. In 2015 hebben wij voor het eerst de openingstijden in de vakantieperiode verruimd zodat in het hoogseizoen de VVV elke werkdag (m.u.v. maandag) geopend is. Abonnees Totaal 2014 Totaal jaar Standaard Top Instellingen Totaal Het abonneeverlies in 2015 bedraagt 870 wat overeenkomst met 6,2%. Wij hebben in de afgelopen twee jaar beide filialen gesloten. Omdat deze operatie afgerond is valt intussen het definitieve abonneeverlies te berekenen. Dat bedroeg 16% in 2014 en 6,2% in In totaal hebben wij in die twee jaar 22,2% van onze abonnees verloren. In 2012 hadden wij de inschatting dat dit ongeveer 25% zou zijn. Achteraf is dat een redelijke realistische inschatting gebleken. Voor 2016 proberen we het abonneeverlies om te buigen naar een stijging van het aantal abonnees door gerichte marketingacties en door vaker drie maanden abonnementen aan te bieden. Bezoekers Filiaal Centrale Schelfhorst Heracles* Totaal *Filiaal Heracles is gesloten per april 2014 Uitleningen: Centrale Heracles* Schelfhorst *Heracles had betrekking op de periode januari-april

4 Het totale aantal uitleningen is gedaald met wat overeenkomt met 17,3%. De belangrijkste oorzaak hiervan is de sluiting van de filialen. Het aantal uitleningen in de hoofdvestiging is overigens met 10,7% gestegen. Uitleningen E- books Accounts Uitleningen Vanaf 2014 wordt het E-books aanbod landelijk aangekocht door de Koninklijke Bibliotheek. Dit wordt gefinancierd door een uitname uit het gemeentefonds. Deze bedroeg in Boek aan Huisdienst Deelnemers vrijwilligers Om technische redenen kunnen we de uitleningen van Boek aan Huis niet afzonderen. Wij schatten het aantal uitleningen op Afhaalpunten Afhaalpunt Uitleningen ON 36 PH 36 MHC 18 Weggeler 18 Friso 18 Totaal 126 Eind oktober zijn wij begonnen met afhaalpunten in sportkantines en verzorgingstehuizen. De periode om te beoordelen of dit aanslaat is te kort geweest. In 2016 moet er een verhevigde publiciteitsinspanning gedaan worden. Bibliotheek op School Aantal leerlingen Uitleningen Uitleningen Totaal school bibliotheek De Huve De Wierde Totalen In 2014 zijn de eerste twee bibliotheek op school vestigingen geopend, in februari in de Huve en in oktober in De Wierde. 4

5 Collectie De collectie was per als volgt samengesteld: Boeken volwassenen Boeken jeugd DVD s volwassenen DVD s jeugd CD s * 68 Luisterboeken volwassenen 452 Luisterboeken jeugd 253 Overig AV volwassenen ** 130 Overig AV jeugd ** 92 Tijdschriften volwassenen losse nummers Tijdschriften jeugd losse nummers 397 Totaal mediabezit *Bibliotheek Almelo heeft alleen nog maar jeugd en kerst CD s in bezit. Wij schaffen geen nieuwe CD s mee aan. Wel kunnen deze gereserveerd worden uit de collecties van de Muziekbank Enschede en de Centrale Discotheek Rotterdam. **Games, DVD Roms, daisyroms en CD Roms Totaal aangeschaft in Totaal afgeschreven in Leestafel Ten behoeve van de leestafel hebben wij 12 kranten abonnementen, 174 abonnementen op tijdschriften voor volwassenen en 25 abonnementen op jeugdtijdschriften. 5

6 Publieksactiviteiten Deelnemers 2014 Deelnemers 2015 Cursussen Eigen activiteiten volwassen Activiteiten i.s.m. derden Rumoer* Eigen kinderactiviteiten Babyshower Activiteiten i.s.m. derden Groepsbezoeken basisonderwijs Groepsbezoeken VO Totaal Deelname infomarkten: Rembrand Seniorenmarkt Uit in Almelo markt Boekenmarkt Hemelvaart Kunstmarkt Schelfhorst Nieuwkomersmarkt Almelo Deelname info markt inentingen Deelname Halloweenmarkt Tentoonstellingen In 2015 hebben wij zelf vijf tentoonstellingen georganiseerd en zeven in samenwerking met andere partners. Zelf organiseerden wij de volgende tentoonstellingen: Almelo 70 jaar bevrijd Esther fotografie Elsa Snijder Ankie Leijten Hens Runhaar Met anderen organiseerden wij de volgende tentoonstellingen: Armeense Genocide (i.s.m. Armeense kerk en ChristenUnie) Jugendstil (i.s.m. Stadsherstel) NIVON kerstsalon (i.s.m. NIVON) Vakmanschap is meesterschap over schoenmakers (i.s.m. HIP en schoenmakerij Flink) Palmpasen/Pasen (i.s.m. HIP) 150 jaar spoorweg Almelo Salzbergen (i.s.m. buurtspoorweg Haaksbergen). 6

7 Taal voor het leven Taal voor het leven is een permanent samenwerkingsverband tussen de gemeente Almelo, SCOOP Welzijn, ROC en de Bibliotheek Almelo. De bibliotheek verzorgt hiervoor de content via het taalpunt en fungeert als facilitator voor ontmoetingen, publieksactiviteiten en openbare ICT infrastructuur. Binnen Taal voor het Leven zijn op dit moment 125 vrijwilligers actief waarvan er 42 in 2015 ingestroomd zijn. Die 125 vrijwilligers zijn in 2015 aan 150 taalmaatjes gekoppeld. Open Boek In 2015 werden 13 leesconsulenten voor het basisonderwijs door ons bijgeschoold via de cursus open boek. Voorleesexpress De voorleesexpress (ervaren voorlezers helpen gezinnen om een voorleestraditie in hun gezin te vestigen) wordt gerund door 35 vrijwilligers die gezamenlijk 37 gezinnen hebben bereikt Boekstart Boekstart is een project van de gezamenlijke bibliotheken om leesbevordering vanaf de geboorte bij kinderen te stimuleren. In dat kader krijgt ieder kind bij brief van het consultatiebureau met een tegoedbon voor een zgn. boekstartkoffertje (een koffertje met een voorleesboekje, een CD met kinderliedjes een voorleesinstructie en een gratis bibliotheekabonnement). De bibliotheek heeft een uitgebreide collectie met voorleesboekjes voor de jongste leeftijd. In 2015 konden wij 169 pasgeborene verwelkomen met een boekstartkoffertje. 7

8 PERSONEEL Personeelsbastand De omvang van het personeelsbestand ten behoeve van de bibliotheek was per ,29 formatieplaats verdeeld over 32 mensen. Daarmee is de personeelsformatie afgenomen met 1,17 formatieplaats. Deze krimp is toe te schrijven aan 15 uur vrijwillige vermindering verdeeld over 3 personen en 16 uur verschuiving van de bibliotheek naar Theater Hof 88. Functiewijzigingen In 2015 is het aantal uren t.b.v. de uitlening verminderd met 28 uur. Deze uren worden intussen ingezet ten behoeve van leesconsulenten voor Bibliotheek op School. Daarnaast is 16 uur beheer overgeheveld van de bibliotheek naar theater Hof 88. Scholing In 2015 is, zoals elk jaar, het personeel geschoold in het kader van de BHV (bedrijfshulpverlening) waarbij wij er voor zorgen dat elke medewerker in de front-office als BHV geschoold is en jaarlijks bijgeschoold wordt. Daarnaast heeft in 2015 het hele Managementteam een uitgebreide scholing gehad op het gebied van coachend leidinggeven. Verder hebben wij, vooruitlopend op de reorganisatieplannen, twee medewerkers geschoold tot leesconsulent ten behoeve van Bibliotheek op School en twee medewerkers geschoold als mediaspecialist. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim in 2015 bedroeg 5,98%. Ten opzichte van 2014 is dit een stijging van 0.07%. Het aantal verzuimmeldingen bedroeg 53 waarvan 10 eenmalig. In 2014 was dit 40 waarvan 8 eenmalig. Aangezien de cijfers over 2014 en 2015 nagenoeg gelijk zijn is hier geen sprake van nieuwe ontwikkelingen. Medezeggenschap Omdat de bibliotheek, ondanks herhaalde oproepen van directie en bestuur, in 2015 niet beschikte over een OR of een andere vorm van personeelsvertegenwoordiging heeft de personeelsvertegenwoordiging gestalte gekregen in de vorm van twee personeelsvergaderingen. Deze vonden plaats op 1 juni en 11 januari Buiten de reguliere onderwerpen zoals jaarverslag, en jaarrekening is vooral aandacht besteed aan het medewerkerstevredenheidsonderzoek en de op handen zijnde wijzigingen in onze organisatie naar aanleiding van advies De toekomstbestendige bibliotheek dat in opdracht van de gemeente geschreven is. 8

9 Medewerkerstevredenheidsonderzoek In 2015 is via de Rijnbrinkgroep door een extern bureau een medewerkerstevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Omdat, door fouten van het bureau dat dit onderzoek heeft uitgevoerd, de respons op dit onderzoek te klein was om het als representatief te beschouwen hebben wij zelf een vervolgactie ondernomen. Deze behelsde dat wij in de periode september / november met vijf groepen van medewerkers die uit verschillende disciplines binnen de bibliotheek waren samengesteld een uitgebreid gesprek met de directeur is gevoerd. Alle medewerkers hebben bij een van deze vijf gesprekken gezeten. De intentie van deze gesprekken was om te inventariseren welke verbeteringen er op het gebied van aansturing, samenwerking en interne communicatie gewenst waren. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een lijst met concrete aanbevelingen. Deze verbeteringen worden op dit moment fasegewijs doorgevoerd. 9

10 SAMENWERKING EN PARTNERS Samenwerking binnen de bibliotheekbranche De bibliotheek definieert zichzelf als een netwerkorganisatie. Dat zijn wij in twee opzichten, in de eerste plaats als onderdeel van een landelijk en provinciaal netwerk van gecertificeerde openbare bibliotheken dat in Nederland de digitale en fysieke Collectie Nederland beheert en toegankelijk maakt. Sinds 2015 heeft dit een wettelijke basis in de landelijke wetgeving gekregen via de nieuwe bibliotheekwet die eist dat elke gemeente een bibliotheekvoorziening heeft die aan de vijf wettelijke kerntaken van een bibliotheek voldoet. Die kerntaken zijn: Het ter beschikking stellen van kennis en informatie, Het bieden van mogelijkheden voor ontwikkeling en educatie Het bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur, Het organiseren van ontmoeting en debat Het laten kennismaken met kunst en cultuur. De bibliotheek Almelo is lid van de branchevereniging voor bibliotheken (VOB) en voldoet aan de certificeringseisen zoals die zijn afgesproken tussen de VOB en VNG (vereniging Nederlandse Gemeenten). Daardoor kunnen wij alle leden van de bibliotheek Almelo toegang verschaffen tot de collectie Nederland. Daarnaast kan de Bibliotheek Almelo deelnemen aan alle landelijke activiteiten van de gezamenlijke Nederlandse bibliotheken. De belangrijkste daarvan zijn: Boekstart, een welkomstcampage voor pas geboren kinderen, Bieb op School, een nieuw landelijk bibliotheekproduct gericht op bibliotheekwerk in het onderwijs. In 2014 zijn wij begonnen met de uitrol van Bieb op School. In 2015 hebben wij Bibliotheek op school op twee scholen geïntroduceerd en zijn wij begonnen met het opleidingsprogramma om Bibliotheek op school te kunnen uitrollen naar zeven locaties in 2016 en 11 in Voorleesexpress: vrijwilligers komen bij gezinnen zonder voorleestraditie en helpen de ouders met het aanwennen van voorlezen. Nederland leest: een algemene leesbevorderingscampagne waarbij elk jaar een klassiek werk uit de Nederlandse literatuur centraal staat en aan alle bibliotheek abonnees cadeau wordt gedaan. Via het bibliotheekabonnement wordt de door de KB (=Koninklijke Bibliotheek) aangeschafte landelijke collectie digitale media voor Almelo ontsloten, Vakantiebiebapp: tijdens vakantieperiodes wordt er voor iedereen een extra collectie digitale boeken beschikbaar gesteld, Voordeel met je Biebpas, een loyaliteitsprogramma waarbij bibliotheekpas houders landelijke voordelen genieten bij culturele instellingen, pretparken en welness faciliteiten. De Bibliotheek Almelo is ook lid van de vereniging van Overijssels Bibliotheken en neemt actief deel aan het DOBO (Directeurenoverleg Overijssels Bibliotheken). De Overijsselse Bibliotheken werken op een groot aantal gebieden provinciaal (en soms ook regionaal) samen. Deze samenwerking concentreert zich op uitwisseling van collecties, harmoniseren van tarieven en voorwaarden, accepteren van elkaars abonnees, maar ook op bedrijfsvoering aspecten en gezamenlijke marketingacties. S 10

11 Samenwerking binnen Almelo De bibliotheek Almelo werkt in de praktijk samen met vrijwel elke organisatie die in Almelo op het sociale of sociaal culturele domein actief is. We maken permanent deel uit van drie stedelijke samenwerkingsplatforms: KEPA (kunsteducatie), Alliantie Laag geletterdheid en het Armoedepact. In 2015 hebben wij met het oog op de totstandkoming van een nieuw beleidskader voor het gemeentelijk cultuurbeleid in Almelo de samenwerking tussen de drie grote gesubsidieerde instellingen (Bibliotheek/Hof88, Kaliber Kunstenschool en het Theaterhotel) nauwer aangehaald. In eerste instantie om tot een nieuw beleidskader te komen maar intussen heeft de samenwerking zo goed uitgepakt dat we besloten hebben waar mogelijk de samenwerking te intensiveren. Daarnaast werken we met een bont palet aan lokale initiatieven en organisaties samen. In de eerste plaats natuurlijk met onze vaste huurders (AA-FM, Tubantia, en SCOOP Welzijn) maar verder ook met uitgevers, organisatoren van culturele en informatieve activiteiten en maatschappelijke organisaties. Deze samenwerking heeft elke keer een andere vorm maar het gemeenschappelijk kenmerk is dat ze interessant moeten zijn voor een breed publiek en aan moeten sluiten bij de missie en visie van de bibliotheek. Met betrekking tot het Historisch Informatiepunt hebben wij een permanente samenwerking met de Historische Kring Stad en Ambt Almelo. Op structurele basis werken wij samen met de volgende instellingen en initiatieven: Cultuur Kaliber Kunstenschool Theaterhotel NAXT Kunstuitleen Albers Educatie Alle onderwijskoepels / basisscholen Peuterspeelzalen en crèches ROC Volksuniversiteit SCOOP welzijn Talentuin Musea Stadsmuseum Het Wevershuisje Molen de Hoop Bolletje Museum 11

12 Diversen Radio AAFM TC Tubantia Almelo promotie Atelier en Theaterroute Alle Almelose boekwinkels Willem Wilmink dichtwedstrijd LOES Humanistisch verbond Verloskundigenpraktijk 12

13 THEATER HOF 88 Theater Hof 88 maakt sinds maart 2014 deel uit van de Stichting Openbare Bibliotheek Almelo is het eerste volle jaar waarin wij de volle verantwoording voor de exploitatie droegen. Omdat de integratie tussen de betreffende bedrijfsonderdelen (bibliotheek en theater) in 2015 nog in ontwikkeling was verantwoorden wij de activiteiten van Theater Hof 88 in een apart segment van dit jaarverslag. Bezetting Theater Hof en 2015 Theater Hof aantal aantal activiteiten bezoekers Voorstellingen Filmhuis Amateurvoorstellingen SKA Amateurs repetitie Kaliber Kunstenschool Indigo tentoonstellingen Kepa TOTAAL Theater Hof aantal aantal activiteiten bezoekers Voorstellingen Filmhuis Amateurvoorstellingen SKA Amateurs repetitie Kaliber Kunstenschool Indigo tentoonstellingen Kepa TOTAAL Theater Hof 88 biedt onderdak aan: Stichting Indigo Almelo, Stichting Filmhuis Almelo, Stichting Kamermuziek Almelo, ROC van Twente Opleiding Podium- en Evenemententechniek en diverse amateurgezelschappen. Verder heeft Theater Hof 88 ook een eigen programmering van ca. 80 voorstellingen per seizoen. Openingstijden: Kassa: dinsdag t/m vrijdag van 12:00 tot 17:00. tijdens voorstellingen van 19:00 tot 21:00 Theater: de gehele week van 8:00 tot 23:00/24:00. Maandag t/m donderdag ROC opleiding evenementen- en theatertechniek in de Kapelzaal, dinsdag en woensdag ook in de Stamzaal. Maandag: repetities van het Hagenkoor, Koninklijke Almelosche Harmonie en De Almelonia s. 13

14 Dinsdag: repetities van Radusja en TOS. Woensdag: repetitie van Toonkunst en om de week een filmvoorstelling van het Filmhuis Almelo, andere week vaak voorstelling. Donderdag: theatervoorstelling en 3 x een concert van de Stichting Kamermuziek Almelo. Vrijdag: filmvoorstelling van het Filmhuis Almelo. Zaterdag: theatervoorstelling en verhuringen aan amateurgezelschappen. Zondag: theatervoorstelling en vaak een verhuring aan een amateurgezelschap en 6 x een concert van de Stichting Kamermuziek Almelo Verder zijn er de gehele week verhuringen van vergaderzalen aan diverse instanties. Personeel: Heel 2015 is het personeel (5,08 fte) van Theater Hof 88 gedetacheerd vanuit de Gemeente Almelo naar de Stichting Openbare Bibliotheek Almelo. Tevens is 1 personeelslid (0,64 fte) in dienst van de Stichting Openbare Bibliotheek Almelo. Samenwerkende Organisaties zijn: Zorgaccent, Vier het leven, Theaters Overijssel (OKTO), Scoop, VSCD, Toonkunst, TOS, Koninklijke Almelosche Harmonie, Hagenkoor, Radujsja, De Almelonia s, Servus, KEPA, Theaterhotel Almelo, Kaliber Kunstenschool, Muziektheater Humus. 14

15 BESTUURSVERSLAG Samenstelling Het bestuur was in 2015 als volgt samengesteld: Dhr. drs. H.K. Nijhuis, voorzitter, Mevr. mr. K. Roskam, secretaris, Dhr. J. Hinnen MBA, penningmeester, Dhr. drs. H. Michel, bestuurslid, Mevr. M. v.d. Steeg. Bestuurslid, Mevr. N. Schoonenbeek, bestuurslid, Dhr. N. Peters (vanaf juni 2015). Het bestuur is in 2015 vrijwel volledig nieuw aangetreden en heeft zichzelf de opdracht gegeven om de bibliotheek en het theater toekomstbestendig te maken. \Bij de samenstelling van het bestuur is er goed opgelet dat het bestuur bestaat uit een gemêleerd gezelschap binnen de Almelose samenleving. Bestuursleden zijn geworven uit de politiek, het onderwijs, het berdrijfsleven en de cultuursector. Bezoldigingsbeleid Bestuursleden verrichten hun werkzaamheden vanuit betrokkenheid bij de Almelose samenleving en genieten geen enkele vorm van bezoldiging. Onkosten worden op declaratiebasis vergoed. De directie heeft een salaris conform de richtlijnen van de branchevereniging en blijft daarmee ruim binnen de normen van de wet normering topinkomens in de publieke sector. Onkosten van de 15

16 directie worden op onkostenbasis vergoed. Hiervoor gelden dezelfde regels en procedures als voor het overige personeel. Governance De stichting past de code cultural governance toe. Onderwerpen Het bestuur kwam in 2015 zeven keer bij elkaar. Er is uitvoering aandacht besteed aan: Het ontvlechten van Hof 88 uit de gemeentelijke organisatie en het organiseren van een, voor een gesubsidieerde instelling normale bedrijfsvoering, Het in overleg met de gemeente formuleren van een nieuw toekomstperspectief voor de bibliotheek gebaseerd op een actuele maatschappelijke vraag, hiervoor is uiteindelijk in overleg met de gemeente door de Rijnbrinkgroep een advies geschreven op basis van het beleidsplan van de bibliotheek, Het bijstellen van het personeelsbeleid, mede op basis van een extern uitgevoerd medewerkerstevredenheidsonderzoek, Het verbeteren van de beleidscyclus, Mogelijke toekomstscenario s voor theater Hof 88, Onze bijdrage aan de gezamenlijk gedragen cultuurvisie van de gemeente en de vier grote culturele instellingen (traject is nog niet afgerond). 16

17 SPONSORBIJDRAGEN De bibliotheek Almelo ontving in 2015 een bijdrage van het Stadsfonds van voor de Willem Wilmink dichtwedstrijd en diverse bijdragen voor co-creaties zoals de muurgedichten en Taalpunt. Theater Hof 88 ontving van de provincie Overijssel een bijdrage van voor het programmerend van kwetsbaar aanbod. In 2016 gaan wij intensiever sponsors werven voor de viering van ons 100 jarig bestaan. Bibliotheek Almelo is een ANBI erkende instelling. 17