Van de fracties PvdA, D66, CDA en LPF over Veel meer gevaarlijke stoffen dan is toegestaan

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven 16R6886 Raadsnummer Inboeknummer 16bst00917 Beslisdatum B&W 5 juli 2016 Dossiernummer Raadsvragen Van de fracties PvdA, D66, CDA en LPF over Veel meer gevaarlijke stoffen dan is toegestaan Door het PvdA, CDA, Lijst Fortuyn en D66 zijn raadsvragen gesteld op 27 mei 2016 met betrekking tot vervoer van gevaarlijke stoffen op het spoor dan toegestaan. Geacht College, Hierbij vragen wij graag uw aandacht voor de zorgelijke berichtgeving van de NOS gisteren over het feit dat er veel meer gevaarlijke stoffen door onze Brabantse en Limburgse steden rijden dan toegestaan en dat vervoerders vaak niet goed aangeven welke gevaarlijke stoffen ze op spooremplacementen hebben staan, hoewel ze daartoe wettelijk verplicht zijn. Dat is een slechte zaak omdat hulpdiensten daardoor bij calamiteiten in problemen kunnen komen. De normen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor worden op verschillende trajecten behoorlijk overschreden. Met name in Noord-Brabant en Limburg rijden veel meer wagons met brandbaar gas (lpg) dan is toegestaan. Daarbij wordt de norm drie tot vier keer overschreden, blijkt uit cijfers die de NOS heeft gekregen na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Zo mogen in Tilburg per jaar 3650 wagons met LPG passeren. In 2015 kwamen er in negen maanden ruim 6300 langs. Voor Eindhoven is de norm 2150 wagons; het werden er meer dan Dat er nu veel te veel goederenwagons over die routes rijden, komt doordat ze moeten worden omgeleid. Er zijn werkzaamheden aan de Betuweroute. Ook importeert Duitsland meer gas, waardoor de transporten zijn toegenomen. Dit alles is voor de ons reden om de volgende vragen te stellen aan het college: 1. Heeft u kennis genomen van de berichtgeving van de NOS en zo ja, wat vindt u hiervan? Is het juist dat de normen worden overschreden? 2. Hoe controleert u de spoorveiligheid en het soort wagons op uw grondgebied, welke wet- en regelgeving liggen hieraan ten grondslag en welke normen worden er gehanteerd? Graag een overzicht hiervan toevoegen bij uw beantwoording. 3. Had uw College al eerder weet van de overschrijdingen van de (veiligheids)normen door de enorme toename van brandbare, toxische en explosieve stoffen over ons spoor?

2 - Zo ja, om welke stoffen en hoeveel wagons gaat het, welke normen daarbij worden gehanteerd, hoe hoog is de overschrijding en welke acties heeft u ondernomen om ervoor te zorgen dat de normen worden nageleefd? 4. Bent u met ons van mening dat het gevaarlijk, onverstandig en onwenselijk is om op grote schaal goederen met brandbare, toxische en explosieve stoffen door dichtbewoonde gebieden te vervoeren en te rangeren? - Zo ja, wat gaat u eraan doen? 5. Wat gaat het College eraan doen om de veiligheid op het spoor en de spooremplacementen te verbeteren en hoe verhoud zich dit tot de gevolgen van de omleiding van de Betuweroute? Welke mogelijkheden heeft u hiertoe? 6. Vindt er overleg plaats met hulpdiensten over het aanscherpen van de nu geldende rampenplannen nu uit onderzoek van de Inspectie Leefomgeving en Transport blijkt dat de naleving van de wettelijke verplichting tot registratie van gevaarlijke stoffen op emplacementen over het geheel genomen ver onder de maat is? - Zo ja, op welke wijze en wanneer mogen onze inwoners een nieuw rampenplan verwachten? Bent u hiertoe wel bereid? Bij voorbaat dank voor uw beantwoording. Met vriendelijke groet, Frank Depla raadslid PvdA Thomas Reijnaerts, raadslid D66 Rudy Reker raadslid LPF, met medewerking van T. Langman commissielid LPF Linda Hofman raadslid CDA, met medewerking van M. Frosi commissielid CDA Antwoord van burgemeester en wethouders

3 Antwoord van burgemeester en wethouders Wij beantwoorden deze vragen als volgt. 1. Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving van de NOS en zo ja, wat vindt u hiervan? Ja, wij hebben kennisgenomen van de berichtgeving. De problematiek van het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor onderkennen wij al langer. Samen met andere gemeenten en provinciebestuur voeren we daarover al enige tijd gesprekken met de verantwoordelijke partijen. De berichtgeving werd gevolgd door een Kamerbrief van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu met informatie (zie bijlage 1). Ook wij zijn hiervan geschrokken. Daarom is op 6 juni jl. In Eindhoven een overleg geweest met staatssecretaris Dijksma. Daarbij waren ook alle andere betrokken instanties en overheden aanwezig waaronder vertegenwoordiging van vervoerdersorganisatie, ProRail, provincies Limburg en Noord-Brabant en bestuurders van verschillende de steden waaronder Tilburg, Breda, Helmond en Eindhoven. We hebben daar bepleit om het goederevervoer zo min mogelijk door de druk bevolkte, stedelijke, gebieden te laten plaatsvinden. Voor de korte termijn is in dit overleg de afspraak gemaakt dat de Staatssecretaris nog voor het zomerreces inzichtelijk zal maken waardoor de overschrijding van de risicoplafonds veroorzaakt wordt en hoe de overschrijding wordt weggenomen. De Staatssecretaris heeft tevens de urgentie van de aanpak door middel van de Robuuste Brabantroute onderschreven. Door de provincie is in samenspraak met de andere Brabantse spoorgemeenten na het genoemde overleg van 6 juni nog een aanvullende brief op 7 juni aan de Staatssecretaris geschreven om ons standpunt en onze zorgen kenbaar te maken. Deze brief treft u aan als bijlage Hoe controleert u de spoorveiligheid en het soort wagons op uw grondgebied, welke wet- en regelgeving liggen hieraan ten grondslag en welke normen worden er gehanteerd? Graag ontvangen wij een overzicht hiervan bij uw beantwoording. Het controleren van een veilig vervoer van gevaarlijke stoffen is primair een verantwoordelijkheid van de Inspectie Leefomgeving en Transport van het Ministerie van I&M. Dit gebeurt op basis van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen, meer specifiek de Regeling vervoer over de spoorweg van gevaarlijke stoffen. Meer informatie over de Regeling vervoer gevaarlijke stoffen is te vinden op Om de risico s naar de omgeving te beperken is sinds 1 april 2015 de Wet Basisnet van kracht. In de Regeling Basisnet is bepaald waar welke risicoplafonds liggen langs transportroutes en welke regels er gelden voor ruimtelijke ontwikkeling. Meer informatie over de Regeling basisnet is te vinden op 3. Had uw College al eerder weet van de overschrijdingen van de (veiligheids)normen door de enorme toename van brandbare, toxische en explosieve stoffen over ons spoor? - Zo ja, kunt u ons informeren om welke stoffen en hoeveel wagons het gaat, welke normen daarbij worden gehanteerd, hoe hoog de overschrijding is en

4 welke acties u heeft ondernomen om ervoor te zorgen dat de normen worden nageleefd? - Zo nee, hoe komt dat? Nee, Staatssecretaris Dijksma heeft middels een brief van 31 mei jl. de overschrijdingen pas vastgesteld. Zij heeft dit gedaan op basis van de analyse overlegde realisatiecijfers en na het uitvoeren van aanvullende risicoberekeningen. Deze informatie was ook niet eerdere bekend omdat in het kader van de Wet Basisnet is vastgelegd, dat pas achteraf aan de kamer en de betrokken overheden gerapporteerd wordt. Via het WOB-verzoek van de NOS zijn de gegevens openbaar geworden. Op de Brabantroute zijn vanaf Lage Zwaluwe tot aan de Duitse grens overschrijdingen geconstateerd. Deze zijn weergegeven op bladzijde 3 van bijlage 2 bij de bovengenoemde Kamerbrief. Zoals boven aangegeven, heeft de Staatssecretaris tijdens het overleg op 6 juni toegezegd dat nog voor het zomerreces inzichtelijk zal worden gemaakt waardoor de overschrijding van de risicoplafonds veroorzaakt wordt en hoe de overschrijding wordt weggenomen. Als Eindhoven hebben wij er bij de Staatssecretaris op aandrongen dat er actuele en online informatie beschikbaar moet zijn over vervoersgegevens van goederen over het spoor. Op deze wijze is er voldoende inzicht bij de hulpverlening van het vervoer van gevaarlijke stoffen en de mogelijke veiligheidsrisico s voor de omgeving. 4. Bent u met de PvdA van mening dat het onwenselijk is en voor gevaarlijke situaties kan zorgen om op grote schaal goederen met brandbare, toxische en explosieve stoffen door dicht bewoonde gebieden te vervoeren en te rangeren? - Zo ja, kunt u met voorstellen komen om deze situaties te voorkomen? Ja, wij zijn het met u eens dat dit onwenselijk is. Dit kan voorkomen worden door te zorgen dat er actuele gegevens van het goederenvervoer over het spoor aanwezig is. Daarom hebben we ook in het, bij vraag 1 genoemd overleg, direct aan de Staatssecretaris gevraagd of het mogelijk is dat we hierover actuele gegeven krijgen. Het ministerie is zich hierover aan het beraden en komt voor de zomerreces met een reactie. Duidelijk is wel dat we in dit geval spreken we alleen over een overschrijding van brandbare stoffen. Voor de toxische en explosieve geldt een ander systeem van melding / registratie Wij begrijpen dat dit extra vervoer via de Brabantroute op dit moment noodzakelijk is, maar wel binnen de afgesproken risicoplafonds. 5. Wat gaat uw College eraan doen om de veiligheid op het spoor en de spooremplacementen te verbeteren en hoe verhoudt zich dit tot de gevolgen van de omleiding van de Betuweroute? Welke mogelijkheden heeft u hiertoe? Zie ook het antwoord op vraag 3. Wij hebben in het kader van de omleidingen vanwege de beperkte beschikbaarheid van de Betuweroute de afspraak gemaakt dat zoveel mogelijk het transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt over de Betuweroute. Dit is onder andere geregeld in het Besluit capaciteitsregels en de Netverklaring van ProRail (d.d. 17 september 2015). Op dit moment onderzoekt het Ministerie van I&M in hoeverre dit wordt waargemaakt. De Staatssecretaris heeft met betrekking tot dit onderwerp, in het overleg van 6 juni jl., aangegeven dat zij voor het zomerreces met een

5 reactie komt, deze brief is kort geleden aan de Kamer gestuurd, zie bijlage 5. In samenwerking met de provincie en de andere betrokken Brabantse spoorgemeenten blijven wij de staatssecretaris en de partijen in de stuurgroep Derde Spoor aanspreken op de gemaakte afspraken. 6. Vindt er overleg plaats met hulpdiensten over het aanscherpen van de nu geldende rampenplannen nu uit onderzoek van de Inspectie Leefomgeving en Transport blijkt dat de naleving van de wettelijke verplichting tot registratie van gevaarlijke stoffen op emplacementen over het geheel genomen ver onder de maat is? - Zo ja, op welke wijze en wanneer mogen onze inwoners een nieuw rampenplan verwachten? Bent u hiertoe wel bereid? De bevoegdheid voor het opstellen van rampenplannen ligt bij de veiligheidsregio s. De Veiligheidsregio Brabant Zuidoost (Vrbzo) bereidt zich op ongevallen en incidenten op het spoor voor op basis van de afspraken en procedures zoals opgenomen in het Crisis Beheersplan van de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost. Ten aanzien van calamiteiten op het spoor en treinongevallen zijn afspraken gemaakt in het zogenoemde TIM (Trein Incident-Management) met alle betrokken instanties zoals ProRail, de rijksoverheid e.d. Periodiek worden hier ook regionale oefeningen voor gehouden. Ingeval van een calamiteit kan de Veiligheidsregio direct informatie bij de spoorverkeersleiders van ProRail opvragen over de hoeveelheid en soort gevaarlijke stoffen er getransporteerd wordt. Op dit moment zijn de opgestelde plannen voor de hulpverlening adequaat en zijn eventuele calamiteiten met gevaarlijke stoffen op het spoor hierin opgenomen. Er is dan ook geen aanleiding om een nieuwe plan hiervoor op te stellen. Bijgevoegd: 1) Kamerbrief van Staatssecretaris Dijksma aan Tweede kamer d.d. 26 mei ) Bijlage 1 rapportage toetsing realisatiecijfers vervoer gevaarlijke stoffen over het spoor aan de risicoplafonds Basisnet over de periode ) Bijlage 2 rapportage toetsing realisatiecijfers vervoer gevaarlijke stoffen over het spoor aan de risicoplafonds Basisnet over de periode ) Brief van provinciale staten van 14 juni ) Brief aan Tweede Kamer Eindhoven, 5 juli 2016