PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL. Datontv, 10 SEP Onderwerp: Regels over communicatie en voorlichting spoorvervoer gevaarlijke stoffen.

Transcriptie

1 PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. p S ^ ^ / k ^ Datontv, 10 SEP 2015 Luttenbergstraat 2 Postbus GB Zwolle Telefoon overljssel.nl postbus@overijssel. nl Provinciale Staten van Overijssel KvK IBAN NL45RABO Inlichtingen bij dhr. T.K. Venlnga telefoon tk.veninga@overijssel.nl Onderwerp: Regels over communicatie en voorlichting spoorvervoer gevaarlijke stoffen. Datum Kenmerk 2015/ Pagina 1 Toezending aan Provinciale Staten met oogmerk: rxi ter informatie Bijlage Brief van de provincie Gelderland - mede namens de provincie Overijssel - over monitoring en handhaving Wet Basisnet vervoer gevaarlijke stoffen d.d. 31 maart 2015 (te raadplegen via Tijdens de commissievergadering Milieu en Energie van 17 juni 2015 heeft u geconstateerd dat het vreemd is dat gemeentebesturen vaak geen idee hebben welke gevaarlijke stoffen er via het spoor door hun gemeente worden vervoerd. Wij hebben u toegezegd om de regels voor communicatie en voorlichting over het vervoer van gevaarlijke stoffen per trein inzichtelijk te maken. Via deze brief informeren wij u hierover. Wet Basisnet Het vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, water en spoor is landelijk vastgelegd in de Wet Basisnet. Deze wet is per 1 april 2015 in werking getreden. Het Basisnet heeft betrekking op de Rijksinfrastructuur: hoofdwegen (snelwegen), hoofdwaterwegen (binnenwateren) en hoofdspoorwegen. Het Rijk is bevoegd gezag met betrekking tot deze wet. De Inspectie Leefomgeving en Transport houdt toezicht op de uitvoering van deze wet. In de wet zijn geen bepalingen opgenomen over communicatie en voorlichting over de gevaarlijke stoffen die over het spoor gaan. In de Regeling basisnet (aanhangsel bij de Wet Basisnet) is een lijst opgenomen per spoortraject wat de risicoplafonds zijn en de daarbij behorende maximale jaarlijkse hoeveelheden gevaarlijke stoffen (per categorie/per ketelwagen). De gevaarlijke stoffen zijn gegroepeerd in de volgende categorieën: A brandbare gassen B2 giftige gassen B3 zeer giftige gassen C3 zeer brandbare vloeistoffen D3 giftige vloeistoffen D4 zeer giftige vloeistoffen (bijv. LPG, propaan, propyleen, butadieen, ethyleenoxide) (bijv. ammoniak) chloor (bijv. benzine, stookolie, aardgascondensaat, pentaan) acrylnitril (bijv. fluorwaterstof, bromide, acroleïne) De staatssecretaris verstrekt jaarlijks aan de Tweede Kamer de monitoringgegevens van de gerealiseerde vervoerde hoeveelheden gevaarlijke stoffen (in categorieën ingedeeld) per spoortraject. Indien deze twee lijsten met elkaar worden vergeleken valt te berekenen of er op een bepaald spoortraject een overschrijding van het risicoplafond heeft plaatsgevonden. Datum verzending 1 0 SEP, 2015 provsncie verijssel

2 Regels over communicatie en voorlichting spoorvervoer gevaarlijke stoffen'-v Als dit het geval is geweest, is de staatssecretaris bevoegd om maatregelen te nemen om te zorgen dat dit in de toekomst niet weer gebeurt. Uit de monitoringgegevens van 2014 is naar voren gekomen dat als de Wet Basisnet in 2014 al in werking was getreden, er wel degelijk overschrijdingen zouden hebben plaatsgevonden op bepaalde trajecten in Oost-Nederland. De regionale overheden moeten in ieder geval tot januari 2016 wachten voor de monitoringgegevens van 2015 bekend worden om te kunnen constateren of er in 2015 overschrijdingen van de risicoplafonds hebben plaatsgevonden. Dit vinden de gemeenten en provincies in Oost-Nederland een te lange periode. De gemeente Deventer heeft daarom op 25 maart 2015 per brief vragen gesteld aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mede namens 15 andere gemeenten in Utrecht, Gelderland en Overijssel, de regio's Twente en Stedendriehoek en drie veiligheidsregio's. In navolging hiervan hebben Gedeputeerde Staten van Gelderland mede namens Gedeputeerde Staten van Overijssel op 31 maart 2015 hierover ook een brief gestuurd (bijgevoegd). Datum Kenmerk 2015/ Pagina 2 De gemeente Deventer heeft inmiddels een reactie van het ministerie ontvangen. In deze brief van 27 mei 2015 geeft het ministerie aan dat het rapporteren van de hoeveelheden gevaarlijke stoffen over het hoofdspoorwegennet jaarlijks plaatsvindt. Zij doet dit op basis van de rapportage van ProRail. Naar aanleiding van het verzoek van de regionale overheden om per kwartaal te rapporteren stelt het ministerie dat zij dit niet zullen doen, omdat de risicoplafonds in de Regeling basisnet op jaarbasis worden uitgedrukt en derhalve de toets op overschrijding van de plafonds ook op jaarbasis plaatsvindt. Wet veiligheidsregio's Tot slot vermelden wij dat in de Wet veiligheidsregio's is bepaald dat het bestuur van de veiligheidsregio verantwoordelijk is voor informatie en voorlichting in algemene zin aan de bevolking over mogelijke rampen en crises die de regio kunnen treffen (risicocommunicatie). De veiligheidsregio's hebben een actieve taak om inwoners te informeren en te adviseren. Vertrouwend erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Gedeputeerde Staten van Overijssel, voorzitter,

3 provincie Bezoekadres Huis der Provincie Markt CG Arnhem Postadres Postbus GX Amhem Ministerie van Infrastructuur en Milieu T.a.v. de staatssecretaris, mevrouw W. Mansveld Poslbus EX DEN HAAG teieloonnummer (026) telefaxnummer (026) e-maiiaüres internetsite datum zaaknummer 31 maart ondenwerp Uitgaande correspondentie algemeen Mobiliteit Geachte mevrouw Mansveld, Met ingang van 1 april 2015 wordt de wet Basisnet Gevaarlijke stoffen van kracht. We schrijven u deze brief vanuit onze zorgen omtrent de routering van goederentreinen met gevaarlijke (brandbare en giftige) stoffen over het spoor in Oost Nederland. Uit de realisatiecijfers 2013 van ProRail blijkt dat vooral het vervoer van brandbaar gas via het traject Amersfoort - Apeldoorn - Deventer- Hengelo hoger is (een factor 200 op het traject tot aan Deventer en een factor 10 na Deventer) dan de aantallen waarop het risicoplafond uit het Basisnet is gebaseerd. De risico's zijn daarom (nog steeds) groter dan die waar betrokken gemeenten op grond van de Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen sinds 2012 bij de ruimtelijke ordening rekening mee moeten houden. Van de transportsector wordt een flinke omschakeling gevraagd om aan het risicoplafond uit het Basisnet te kunnen gaan voldoen. Mede in relatie lot de omleidingen van goederenvervoertreinen die we in de periode kunnen verwachten en waarbij gevaarlijke stoffen overigens zoveel als mogelijk (!) over de Betuweroute moeten worden geleid. Een goede monitoring en handhaving van de wet Basisnet is daarbij essentieel. Het vrijgeven van de feitelijke transportgegevens blijkt tot op heden een moeizaam traject. Zo werden de cijfers over 2013 pas in het derde kwartaal 2014 door ProRail beschikbaar gesteld. Informatie over de samenstelling van de treinen kon vooralsnog niet gegeven worden. De cijfers over 2014 zijn ons nog niet bekend. Op grond van de nieuwe wet- en regelgeving is ProRail verplicht om de transportaantallen alsmede de samenstelling van de treinen te monitoren en jaarlijks aan u te rapporteren. De wet geeft u de mogelijkheid vaker een rapportage le vragen om tijdig inzicht le krijgen in mogelijke overschrijdingen en noodzakelijke maatregelen te treffen. In het bestuurlijk overleg PHS/GON d.d. 3 september 2014 in Arnhem, waaraan ook door uw Ministerie ambtelijk is deelgenomen, hebben de betrokken bestuurders een klemmend verzoek gedaan aan uw Ministerie en ProRail om deze monitorgegevens elk kwartaal beschikbaar te stellen. inlichtingen bi dhr. CH. Bleker teieloonnummer (026) adres post@gelderland.nl BNG Bank Den Haag, rekeningnummer IBAN-nummer: NL74BNGH BlC-code van de BNG: BNGHNL2G btw-nummer: NL B03 KvK-nummer:

4 ^ro^m^i^ Daarom verzoeken wijunogmaals met klem de monitorresullaten regelmatig,maar minimaal een keer per kwartaal en zo kort mogelijk na afloop van het gemonitorde tijdvak naar ons en d^ betrokken gemeenten,gelegen aan het spoor,te zenden.met de monitorresultaten kunnen de besturen in Oost Nederland hun burgers van de juiste informatie voorzien Naast een tijdige informatievoorziening vinden wij het ook van belang dat risicoplafonds zoals opgenomen in het Basisnet gerespecteerd zullen worden. Of dit het geval is blijkt echter geruime tijd later.de kans op overschrijding van de risicoplafonds is dan ook aanwezig en daarmee de kans dat de omwonenden aan (veel) grotere risico's worden blootgesteld dan afgesproken Het voorkomen van overschrijdingen en het ingrijpen als de overschrijding toch plaatsvindt achten we daarom van groot belang. samengevat willen wij aanuvragen: ons zo spoedig mogelijk de monitoringgegevens van 2014beschikbaar te stellen ons te informeren over de wijze van invulling van uw rol als toezichthouder op de nieuwe regeling en hoeuhet betrokken bevoegde gezag gaat informeren over de transportaantallen en de samenstelling van de treinen vanaflapril ons binnen een maand na afloop van ieder kwartaal de monitorigevens van aantal en samenstelling van de goederentreinen te verstrekken. aan te geven hoeuin de toekomst denkt te voorkomen dat de aantallen van het risicoplafond worden overschreden en welke maatregelenugaat treffen als dit niet gebeurt. Mede namens GedeputeerdeStaten van de provincie Overijssel, Hoogachtend, GedeputeerdeStaten van Gelderland, Commissaris vandel^oning secretari

5 kopie: GS van Overijssel T.a.v. mevouw. I. Bakker Postbus GB Zwolle provincie