Inhoudsopgave Aanbieding Ontwikkelingen Uitgangspunten Meerjaren prognose Reservepositie...

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoudsopgave Aanbieding Ontwikkelingen Uitgangspunten Meerjaren prognose Reservepositie..."

Transcriptie

1 Kadernota /37

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Aanbieding Ontwikkelingen Uitgangspunten Meerjaren prognose Reservepositie...15 Bijlagen /37

3 1. Aanbieding Inleiding Hierbij bieden wij u de kadernota 2016 aan. Zoals gebruikelijk is dit de opmaat naar de begroting 2016 met een doorkijk naar de periode tot en met In deze nota formuleren we voorstellen voor het meerjarenbeleid waarbij we op hoofdlijnen verder gaan op de reeds ingeslagen weg. Er spelen momenteel diverse kwesties die zich lastig laten vertalen in een betrouwbaar financieel meerjarenperspectief. In paragraaf 2 Ontwikkelingen worden deze zaken nader onder de aandacht gebracht. Genoemde zaken brengen financiële risico s met zich mee doordat de financiële impact op dit moment nog onvoldoende kan worden ingeschat. Vanwege deze onduidelijkheden/onzekerheden is bij het vaststellen van de richtinggevende financiële kaders voor besloten om op basis van voortschrijdend inzicht structurele tekorten aan te pakken. In dit kader past het om niet te opteren voor een meerjarig sluitende begroting maar om te kiezen voor een sluitende begroting Na het verschijnen van de nota Vaststellen financiële Kaders zijn eind maart de voorlopige resultaten gepresenteerd van het groot onderhoud gemeentefonds tweede fase. Het voorgestelde verdeelmodel is aan de VNG/RFV (Raad voor de Financiële Verhoudingen) voor advies voorgelegd. De resultaten hiervan zijn inmiddels bekend. Beide instanties kunnen niet instemmen met de voorgestelde verdeling. Wat de uiteindelijke impact is, zal blijken uit de Mei-circulaire. De uitgangspunten voor de begroting zijn weergegeven in paragraaf 3 waarna in paragraaf 4 het geactualiseerd meerjarenperspectief wordt gepresenteerd. Tenslotte wordt in paragraaf 5 aandacht besteed aan de ontwikkeling van de reservepositie van onze gemeente. 3/37

4 2. Ontwikkelingen Zoals genoemd in de aanbieding van deze Kadernota spelen op dit moment een aantal ontwikkelingen die zich financieel moeilijk laten vertalen in het op te stellen meerjarenperspectief In deze paragraaf worden deze nader toegelicht. De onderwerpen betreffen: 1. Decentralisaties; 2. Tweede fase groot onderhoud gemeentefonds; 3. Mei circulaire; 4. Peelsamenwerking 6.1; 5. Invoering vennootschapsbelasting (Vpb); 6. E-budget. Ad. 1 Decentralisaties Er bestaat nog steeds onvoldoende duidelijkheid in de toereikendheid van de rijkswege toegekende budgetten voor de decentralisaties. In de praktijk komt het erop neer dat nog geen volledig inzicht kan worden gegeven in de kosten die we jaarlijks kunnen verwachten. Daarnaast spelen nog een aantal zaken aan de inkomstenkant waarover nog overleg plaatsvindt tussen het Rijk en de betrokken partijen. Vooralsnog wordt nog steeds uitgegaan van een budgettair neutraal karakter. Ad. 2 Tweede fase groot onderhoud gemeentefonds Resultaten Eind maart heeft het ministerie van BZK de resultaten bekend gemaakt van de tweede fase groot onderhoud gemeentefonds die per in zal gaan. De tweede fase groot onderhoud omvat de taakgebieden Werk en inkomen (W&I), Brandweer & Rampenbestrijding (B&R, onderdeel van Openbare Orde en Veiligheid) en Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing (VHROSV, onderdeel van Infrastructuur en Gebiedsontwikkeling). Deze (sub)clusters zijn in de eerste fase buiten beschouwing gebleven. Onderwijshuisvesting (onderdeel van Educatie) is opnieuw onderzocht. Voor onze gemeente levert de operatie een voordelig herverdeeleffect op van ,--. In de berekeningen van het ministerie van BZK is uitgegaan van de gegevens van De gepresenteerde herverdeeleffecten hebben dan ook een voorlopig karakter. Deze zullen in de meicirculaire 2015 geactualiseerd worden naar uitkeringsjaar 2016 zodat bij het opstellen van de begroting 2016 kan worden uitgegaan van de juiste bedragen. De voorgestelde wijziging is aan de VNG/RFV (Raad voor de Financiële Verhoudingen) voor advies voorgelegd. Het samenwerkingsverband van grote en middelgrote gemeenten in Nederland, de G32, heeft inmiddels bezwaar aangetekend en heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ingeschakeld om de plannen van tafel te krijgen. Ook bij staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is door de G32 inmiddels aan de bel getrokken. Uit de resultaten van het onderzoek is namelijk gebleken dat grote gemeenten minder geld krijgen uit het gemeentefonds terwijl de kleinere gemeenten juist meer ontvangen. 4/37

5 Naar de mening van de G32 is deze uitkomst onrealistisch en is er sprake van een systeemfout. Over de afloop van deze kwestie bestaat op dit moment nog geen duidelijkheid. Zeer recentelijk hebben de VNG en de RVF in een reactie laten weten niet in te kunnen stemmen met de voorgestelde verdeling. Als richtlijn voor de verwachte hoogte van de algemene uitkering wordt in deze Kadernota uitgegaan van het advies van de Raad voor Financiële Verhoudingen. In het advies wordt het voordeel voor het cluster VHROSV gesteld op maximaal 18,-- per inwoner. Dit scenario resulteert in een uiteindelijk voordeel voor onze gemeente van 11,-- per inwoner. Afgerond een bedrag van ,--. Ad. 3 Meicirculaire Zoals vermeld zal het groot onderhoud gemeentefonds tweede fase onderdeel uitmaken van de meicirculaire. In deze meicirculaire zullen daarnaast ook andere zaken (o.a. het accres) aan de orde komen die van invloed zijn op de hoogte van de algemene uitkering. Om deze reden kan op dit moment dan ook nog geen volledig beeld worden gegeven in de ontwikkeling van de hoogte van de algemene uitkering voor de jaren Ad. 4 Peelsamenwerking 6.1 Door de voorzitter van de stuurgroep Peel 6.1. is onlangs concreet aangegeven waar we in Peelverband op korte en lange termijn naar toe willen: 1. Per 1 januari 2016 dient de GR Peel 6.1. te zijn ingericht. 2. Op 1 januari 2016 zijn in ieder geval de taakonderdelen Wmo en jeugd in de uitvoeringsorganisatie Peel 6.1. ondergebracht. 3. De portefeuillehouders zorg en jeugd zijn verantwoordelijk voor het opstellen van een ontwikkelagenda voor beide taakonderdelen voor het jaar Op 1 januari 2016 dient de Peelsamenwerking op het gebied werk & inkomen te zijn ondergebracht in een GR werkbedrijf. Dat betekent dat zowel de Atlantgroep als het werkplein daarin worden samengebracht. Het betekent ook dat werk & inkomen niet onmiddellijk zal worden opgenomen in Peel In 2018 wordt na een evaluatie gekeken naar een integratie van beide GRren. 5. De actualisatie van de business case belastingen wordt nu opgepakt. 6. In de eerste helft van 2015 wordt een stappenplan opgesteld voor de business case PIOFA taken (Personeel, Informatievoorziening, Organisatie, Financiën en Automatisering), zodat duidelijk wordt wanneer deze taken naar de Peel kunnen overgaan. Bekend is dat de overheveling van werkzaamheden naar Werkplein gepaard gaat met een extra kostenpost voor 2015 van ,--. Wat de financiële gevolgen zijn voor de komende jaren is nog niet bekend. Zodra het totale financiële plaatje van alle business-cases bekend is kan nadere besluitvorming hierover plaatsvinden waarna de financiële doorvertaling hiervan in de (meerjaren)begroting zal plaatsvinden. 5/37

6 Ad. 5 Invoering vennootschapsbelasting (Vpb) Eind 2014 heeft de Tweede Kamer de Wet modernisering vennootschapsbelasting voor overheidsondernemingen aangenomen. Volgens deze wet moeten overheden die winst of structureel overschotten behalen met activiteiten die concurreren met de markt, vanaf 1 januari 2016 vennootschapsbelasting (Vpb) betalen. Voorbeelden van deze activiteiten zijn afvalverwerking, riolering, grondexploitatie, sportbeoefening. Het wetsvoorstel ligt bij de Eerste Kamer. Wanneer de Eerste Kamer de wet goedkeurt vermoedelijk mei 2015 dan treedt de wet, als voormeld, in werking vanaf 1 januari De invoering van Vpb voor overheidsondernemingen per 1 januari 2016 heeft voor lokale overheden en hun verbonden partijen ingrijpende gevolgen op het gebied van administratie, automatisering en financieel beleid en beheer. Dus ook voor onze gemeente. Als gevolg van deze invoering worden ook financiële risico s gelopen die op dit moment moeilijk in te schatten zijn. Stand van zaken Someren Recentelijk heeft een inventarisatie plaatsgevonden van alle activiteiten die (mogelijkerwijs) onder de VPB gaan vallen. Door deze inventarisatie zijn we, op basis van de huidige inzichten, in staat tijdig vervolgstappen te nemen om de organisatie zowel juridisch als administratief voor te bereiden op het moment dat de vpb-plicht begint. De invoeringsdatum is vastgesteld op In de praktijk houdt dit in dat voor dat tijdstip besluiten moeten worden genomen hoe we als gemeente omgaan met de gevolgen van de vpb-druk. De uitkomsten hiervan zullen worden opgenomen in het zogenaamde inrichtingsvoorstel. Na de goedkeuring van het inrichtingsvoorstel kunnen de beoogde maatregelen worden geïmplementeerd. Tenslotte zullen alle keuzes worden vastgelegd in het grondslagendocument vbp. Wettechnisch vormt dit document de basis voor de beoordeling van de vbp-plicht en de verschuldigde vpb. Bij de Zomernota zullen extra financiële middelen worden gevraagd om te komen tot een verantwoorde invoering. Ad. 6 E- budget Ook de keuze voor het al dan niet terugstorten van het te verwachten voordeel van het E-budget van jaarlijks ,-- speelt een belangrijke rol in het financieel meerjarenperspectief. Destijds was bij de het beschikbaar stellen van het krediet de afspraak gemaakt dat dit voordeel gedurende een periode van 4 jaar (tot het bedrag van de totale investering ad ,--) wordt teruggestort in de vastgelegde algemene reserve. Gelet op de geschetste ontwikkelingen is het de vraag in hoeverre we hieraan moeten vasthouden. Bij de behandeling van het voorstel voor de richtinggevende kaders 2016 is de besluitvorming over het al dan niet terugstorten van de ,-- doorgeschoven naar de kadernota In het vervolg van deze nota wordt hierop nog teruggekomen. 6/37

7 3. Uitgangspunten Algemeen Loon- en prijsontwikkeling Met betrekking tot de loon- en prijsontwikkeling hanteren we voor de begroting 2016 e.v. de nullijn. Dit houdt in dat geen rekening wordt gehouden met loon- en prijsstijgingen. Uitzondering hierbij vormen de situaties waarbij doorberekeningen van stijgingen contractueel zijn bedongen. Goederen en diensten Uitgangspunt is geen volume-uitbreiding. In geval dat toch sprake is van volume-uitbreiding dient dit gespecificeerd te worden toegelicht. Huren en pachten De ramingen voor huren en pachten worden aangepast conform overeenkomsten dan wel wettelijke verhogingen. De betrokkenen dienen hierover tijdig te worden geïnformeerd. Gemeenschappelijke regelingen Voor de gemeenschappelijke regelingen geldt, dat deze hun beleid presenteren op basis van ongewijzigd beleid. Nieuw beleid dient apart inzichtelijk te worden gemaakt en goedgekeurd door de deelnemende gemeenten. Door het rijk opgelegde efficiencykortingen voor gedecentraliseerde taken en andere algemeen geldende tegenvallers dienen zoveel mogelijk te worden vertaald richting de gemeenschappelijke regelingen. Rente- en afschrijvingsbeleid Afschrijvingen De investeringen zullen globaal getoetst worden op resterende nuttigheidsduur, gerelateerd aan de restant afschrijvingstermijn. Bij investeringen waarvan de resterende nuttigheidsduur beduidend afwijkt van de restant afschrijvingstermijn, kunnen wij een voorstel doen om extra af te schrijven dan wel op te waarderen. Rentebeleid De ontwikkelingen in de rente op lange termijn geven aanleiding om de rente ten opzichte van de begroting 2015 te wijzigen. Voorstel is om de rente op de investeringen, met uitzondering van die activa waarvoor een vast percentage is afgesproken, te bepalen op 2%. Voor de toerekening van rente aan de reserves stellen wij u voor eveneens een percentage van 2% te hanteren. Het voorgestelde percentage is afgeleid van het rentepercentage (afgerond) dat we betalen bij de BNG voor de afgesloten lening. 7/37

8 Rente van het Investeringsprogramma Voor de berekening van de kapitaallasten wordt uitgegaan van een rente op basis van een heel jaar van 2%. Rente bestemmingsreserves Over de saldi van de bestemmingsreserves wordt een rente vergoed van 2%. De algemene reserve Grondbedrijf zal, in het kader van de realisatie van grote werken, op korte termijn betaalbaar dienen te zijn. Gelden kunnen als gevolg hiervan niet voor langere termijn worden belegd. Hierbij past een rentevergoeding van 1%. Rente voorzieningen Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico s. Ze mogen niet groter of kleiner zijn dan die verplichtingen en risico s. Het is daarom conform het BBV niet toegestaan rente toe te voegen aan voorzieningen. Toevoegingen zijn gebaseerd op een tijdige opbouw van de noodzakelijke omvang van de voorziening. Voorts zijn rentetoevoegingen aan voorzieningen toegestaan als de voorziening tegen contante waarde is gewaardeerd. Een voorziening is tegen contante waarde gewaardeerd als bij de bepaling van de hoogte van de jaarlijkse toevoeging aan de voorziening wordt uitgegaan van een lagere omvang dan de omvang die de voorziening over enige tijd moet hebben. Dit gaat op voor bijvoorbeeld de voorziening herstel en vervanging riolen en gemalen. Voor de rentetoerekening geldt voor de voorzieningen hetzelfde percentage als bij de bestemmingsreserves (2%). Belastingen en rechten Onroerende-zaakbelasting Ten aanzien van de tarieven OZB wordt conform bestaand beleid uitgegaan van een stijging met het inflatiepercentage van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de tarieven worden vastgesteld. Voor 2016 betekent dit een verhoging (op basis van het inflatiepercentage van 2014) met 1% volgens opgave van het CBS. Rioolrechten In het dekkingsplan riolering is het rioolrecht voor de komende jaren vastgelegd. De gevolgen hiervan zullen in de begroting worden verwerkt. Afvalstoffenheffing Bij de afvalstoffenheffing/reinigingsrecht geldt als uitgangspunt dat de tarieven volledig kostendekkend zijn. Toeristenbelasting Voor het tarief van de toeristenbelasting wordt uitgegaan van een stijging met het inflatiepercentage van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de tarieven worden vastgesteld. 8/37

9 Daarbij wordt opgemerkt dat het tarief eerst wordt aangepast, indien de gecumuleerde verhogingen afgerond 5 eurocent bedragen. Bij de behandeling van de begroting 2015 zijn ook de tarieven voor 2016 bepaald. Overige heffingen De overige heffingen (hondenbelasting, marktgelden en leges) dienen zoveel mogelijk kostendekkend te zijn. 9/37

10 4. Meerjaren prognose In het volgend overzicht is het meerjarenperspectief geactualiseerd waarbij is uitgegaan van de vastgestelde begroting Bij het geschetste meerjarenperspectief moet het volgende worden opgemerkt: 1. Er is geen rekening gehouden met de effecten van de meicirculaire 2015; 2. Er wordt uitgaan van een constant loon- en prijsniveau naar de toestand ; 3. Er is geen rekening gehouden met de effecten van de aangekondigde belastingplicht van gemeenten als gevolg van Europese regelgeving. De wet op de Vennootschapsbelasting zal per in werking treden. Extra kosten bestaan uit extra apparaatskosten en de afdracht van vennootschapsbelasting voor wat betreft de bedrijfsmatige activiteiten die de gemeente uitvoert (b.v. afvalverwerking, riolering, grondexploitatie, sportbeoefening etc.). Van rijkswege wordt uitgegaan van 100 mln. extra opbrengst VPB als gevolg van invoering van de VPB-plicht voor gemeenten. 4. Uitgangspunt is dat de overdracht van taken van het Rijk naar de gemeenten (de drie decentralisaties) budgettair neutraal verlopen. 10/37

11 Financieel meerjarenoverzicht Meerjarenperspectief Bedragen x Jaar Resultaat primaire begroting Eerste wijziging begroting als gevolg van amendementen: Aframing kosten bijstandsverlening Resultaat begroting na eerste wijziging Bijstellingen begroting: Mutatie algemene uitkering Huishoudelijke hulp (tijdelijke toelage) Rentecoupons geldleningen Bijgesteld resultaat Kostenposten waarover nog nadere besluitvorming dient plaats te vinden: Standplaatswijziging personeel WIZ naar Werkplein per p.m. p.m. p.m. p.m. Peelsamenwerking Gevolgen decentralisaties p.m. p.m. p.m. p.m. Groot onderhoud gemeentefonds tweede fase Mei-circulaire 2015 p.m. p.m. p.m. p.m. Post onvoorzien Geactualiseerd resultaat Besparingen (raadsbesluit maart) Resultaat Kadernota *) *) In het resultaat is geen rekening gehouden met het terugstorten van het jaarlijkse voordeel van ,-- gedurende de periode Een nadere toelichting is opgenomen onder de post terugstorten gelden E-budget. 11/37

12 Nadere toelichting opgenomen posten in meerjarenperspectief Aframing kosten bijstandsverlening Bij de begrotingsbehandeling is een amendement aangenomen waarin wordt voorgesteld de verhoging van kosten van bijstandsverlening van niet door te voeren. Mutatie algemene uitkering Genoemde mutaties zijn de mutaties ingevolge de september- en decembercirculaire. Huishoudelijke hulp In de mutatie algemene uitkering zijn voorlopige bedragen opgenomen van jaarlijks ,-- voor de periode 2015 en Deze bedragen zijn geoormerkt en moeten als claim worden opgenomen. Rentecoupons geldleningen Vanwege de lage marktrente hebben inmiddels vier banken gebruik gemaakt van de optie om de lening voortijdig af te lossen. Standplaatswijziging personeel WIZ naar het Werkplein Helmond per De extra kosten voor het jaar 2015 ad worden ten laste van de reserves frictiekosten Wet Werken naar Vermogen ,-- en ten laste van de reserve basisvoorziening ,- gebracht. Voor de jaren vanaf 2016 is nog onduidelijk wat precies deze overheadkosten zullen zijn en hoe de structurele dekking van eventuele meerkosten moet plaatsvinden. Vooralsnog gaan we voor het meerjarenperspectief uit van de kosten volgens de begroting Peelsamenwerking 6.1 In het kader van de peelsamenwerking is vanaf 2016 in de begroting rekening gehouden met een besparing van ,--. Naast de decentralisaties zullen in 2015 waarschijnlijk alleen de activiteiten rondom belastingen op Peel-niveau georganiseerd gaan worden. Over verdere invulling van de genoemde onderdelen uit het advies van de stuurgroep is nog geen tijdpad aangegeven. De opgenomen taakstelling zal dan ook nog niet vanaf 2016 kunnen worden gerealiseerd. Evenals bij de standplaatswijzinging personeel WIZ naar het Werkplein gaan we meerjarig uit van de kosten zoals opgenomen in de begroting Gevolgen decentralisaties In het meerjarenperspectief wordt ervan uitgegaan dat de beschikbaar gestelde rijksbudgetten toereikend zullen zijn om de overgehevelde taken uit te voeren. Op dit moment ontbreekt echter het inzicht in de toereikendheid van de overgehevelde budgetten. Om deze reden zijn hiervoor p.m.-ramingen in het overzicht opgenomen. 12/37

13 Groot onderhoud gemeentefonds tweede fase De tweede fase groot onderhoud omvat de taakgebieden Werk en inkomen (W&I), Brandweer & Rampenbestrijding (B&R, onderdeel van Openbare Orde en Veiligheid) en Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing (VHROSV, onderdeel van Infrastructuur en Gebiedsontwikkeling). Deze (sub)clusters zijn in de eerste fase buiten beschouwing gebleven. Onderwijshuisvesting (onderdeel van Educatie) is opnieuw onderzocht. In de huidige berekeningen van het ministerie van BZK is uitgegaan van de gegevens van De gepresenteerde herverdeeleffecten hebben dan ook een voorlopig karakter. Deze zullen in de meicirculaire 2015 geactualiseerd worden naar uitkeringsjaar 2016 zodat bij het opstellen van de begroting 2016 kan worden uitgegaan van de juiste bedragen. Voor onze gemeente levert de operatie een voordelig herverdeeleffect op van ,--. Inmiddels hebben de G32, de VNG en de Raad voor Financiële Verhoudingen haar bezwaren geuit. In deze Kadernota wordt ervan uitgegaan dat aan de bezwaar van de Raad voor Financiële Verhoudingen tegemoet gekomen wordt. Het maximale voordeel voor het cluster VHROSV wordt hierbij gesteld op bedrag van 18,-- per inwoner. Dit scenario resulteert in een uiteindelijk voordeel voor onze gemeente van 11,-- per inwoner afgerond ,--. Mei-circulaire Zoals reeds opgemerkt is geen rekening gehouden met de verdere gevolgen van de nog uit te brengen mei-circulaire. Post onvoorzien In de paragraaf "ontwikkelingen" zijn een aantal zaken opgesomd die risico's met zich meebrengen en waarvan de financiële impact op dit moment echter moeilijk in te schatten is. De omvang van de risico's is dermate dat hiervoor extra financiële ruimte moet worden gereserveerd. Deze post willen we in samenhang met het terugstorten van uitgegeven gelden in het kader van het E-budget beoordelen. Terugstorten gelden E-budget Het jaarlijks terugstorten van de ,-- legt een forse claim op de budgettaire ruimte voor de komende vier jaren. Uit het geactualiseerde meerjarenperspectief blijkt dat dit voor 2016 niet zonder een extra bezuinigingsronde is te realiseren. Daarnaast blijkt uit de meerjarenprognose echter ook dat in 2017 sprake is van een voordelig resultaat. Hierdoor is de noodzaak tot forse ombuigingen op dit moment niet direct aanwezig. De vraag rijst dan ook of het verstandig is om reeds bij begroting een dergelijk fors beslag op de financiële ruimte leggen. Dit laatste is niet gewenst en moet worden voorkomen. Om de financiële impact van deze kwestie terug te brengen naar gewenste proporties kiezen wij ervoor om de termijn van het terugstorten van het E-budget te verlengen met vier jaar. Het jaarlijks terug te storten bedrag wordt dan geen ,-- maar wordt teruggebracht naar een bedrag van ,-. 13/37

14 Omdat beide zaken (verhogen post onvoorzien en terugstorten E-budget) een significant beslag leggen op financiële begrotingsruimte is nagegaan of er een oplossing gevonden kan worden waarbij de financiële impact beperkt blijft zodat er geen extra bezuinigingsronde behoeft plaats te vinden. Een oplossing kan worden gevonden door beide zaken te combineren. Dit kan worden gerealiseerd door de post onvoorzien met ,-- op te hogen tot een bedrag van ,-- (eenzelfde bedrag als het jaarlijks op te nemen bedrag voor terugstorting van het E-budget ad ,--). Hierdoor ontstaat een substantiële buffer voor mogelijke tegenvallers. In de praktijk is er bij de verdere uitwerking sprake van een drietal mogelijke scenario's: a. Post onvoorzien wordt niet aangesproken; b. Post onvoorzien wordt aangesproken maar jaarresultaat biedt voldoende ruimte voor afstorting; c. Post onvoorzien wordt aangesproken en jaarresultaat biedt onvoldoende ruimte voor afstorting. Ad a. Indien in de loop van 2016 blijkt dat deze buffer niet nodig is, zal de post onvoorzien middels een begrotingswijziging worden afgeraamd en zal het vrijkomende bedrag in de vastgelegde algemene reserve worden teruggestort. Ad b. Indien de post onvoorzien daarentegen wel wordt aangesproken bestaat nog de mogelijkheid om bij resultaatbestemming het bedrag van ,- alsnog terug te storten in de reserve. Ad c. Mocht het onverhoopt toch gebeuren dat het jaarrekeningresultaat geen ruimte biedt om het bedrag terug te storten kan bij wijze van hoge uitzondering nog een beroep worden gedaan op de reserve vrij aanwendbaar. Het scenario zoals geschetst onder Ad c is, op basis van het gegeven dat jaarrekeningresultaten de laatste jaren fors voordeliger uitpakken dan oorspronkelijk begroot, niet erg waarschijnlijk. Besparingen De opgenomen bedragen zijn overgenomen van het voorstel dat de raad heeft vastgesteld. In deze besparingen is geen rekening gehouden met het voordeel als gevolg het niet meer doorberekenen van rente aan de voorziening riolering. In afwachting van de cultuurnota zijn de voorgestelde besparingen op de post cultuur evenmin verwerkt. 14/37

15 5. Reservepositie Inleiding De vermogenspositie is een vast onderdeel van de Kadernota omdat deze bestanddelen een belangrijke bijdrage aan de realisering van het door uw raad voorgenomen beleid leveren. Ten aanzien van het beheer van de reserves en voorzieningen is vastgestelde nota Reserves en voorzieningen 2011 als algemeen beleidsuitgangspunt gehanteerd. In onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de stand zaken van de reserves. Het voorlopig jaarrekeningresultaat over 2014 bedraagt ,--. Bij het voorstel van de rehabilitatie van wegen is besloten om, indien rekeningresultaten dat toelaten, jaarlijks een bedrag van ,- toe te voegen aan de reserve rehabilitatie. Na verwerking van dit bedrag resteert nog een bedrag van ,--. Bij het voorstel voor resultaatbestemming 2014 wordt: a ,- gestort in de reserve afval; b ,-- teruggestort in de vastgelegde algemene reserve (E-budget) c ,-- wordt gereserveerd voor de invoeringskosten van de vennootsschapsbelasting. d ,--wordt gestort in de algemene reserve vrij aanwendbaar. e. het resterende bedrag is toegevoegd aan reserves in het kader van investeringen. Naam reserve Saldo eind 2014 dotaties claims Saldo Algemene reserves 1. Algemene reserve grondbedrijf Algemene risicoreserve Algemene reserve vrij aanwendbaar Vastgelegde algemene reserve Bestemmingsreserves 5. Reserve rekenkamerfunctie Reserve bindingsactiviteiten / bijzonder belonen Reserve rehabilitatie licht belaste wegen Reserve automatisering Reserve E-gemeente Reserve schoolgebouwen Reserve bossen Reserve groenbeheer Reserve frictiekosten Wet werken naar vermogen Reserve basisvoorziening Reserve decentralisatie AWBZ /37

16 16. Reserve asielzoekers Reserve transitie jeugdzorg Reserve afval Reserve milieubeheer Reserve riolering Reserve dekking niet-structurele lasten 2003/ Reserve dekking niet-structurele lasten 2007/ Reserve dekking niet-structurele lasten 2011/ Reserve heractivering Egalisatiereserve BCF Reserve artikel Reserve bijzondere werken Reserve buitengebied in ontwikkeling Reserve sociaal beleid Reserve kapitaallasten Reserve HNG-depot Totaal reserves Nadere toelichting reserves: Ad 1. Algemene reserve grondbedrijf De algemene reserve grondbedrijf dient als tijdelijk dekkingsmiddel voor gronden die nog niet in exploitatie zijn genomen en/of waan/oor nog geen exploitatieberekening voorhanden is en als buffer voor onvoorzienbare of algemene risico's (conjuncturele of marktrisico's). In de grondnota is bepaald dat de minimale hoogte van de algemene reserve grondbedrijf dient te voldoen aan een combinatie van de IFLO-norm en de scenario-analyse. Het verwachte verloop van de reserve is als volgt: Stand ,00 Rente , Kapitaallasten IHP ,03 Storting reserve Bijzondere werken / BIO uitgifte ,61 Bijdrage aanleg verlengde Loovebaan (inclusief rotonde) ,94 Lierop Verkeer tlv algemene reserve grondbedrijf ,79 VRI Kanaaldijk Someren-Eind ,61 Verbeteren verkeersveiligheid Loovebaan/Boerenkamplaan ,00 Herstellen civieltechnische kunstwerken ,00 Actualiseren bestemmingsplannen ,00 16/37

17 kosten vernieuwen kleine woonvorm Muldersweg ,97 Opstellen nota grondbeleid ,19 Resultaat complex Eegelshoeve 3.317,92 Verkoop Hollestraat tbv bouw 4 woningen (inclusief rente) ,65 Stand ,69 Ad 2. Algemene risicoreserve Deze reserve wordt gezien als een algemene buffer voor rekeningtekorten en calamiteiten. In de nota reserves en voorzieningen is aangegeven dat voor risico s een bedrag van ,-moet worden aangehouden. Ad 3. Algemene reserve vrij aanwendbaar Door de raad vastgesteld beleid is om een eventueel positief exploitatieresultaat af te storten in deze reserve en dit in te zetten als dekking voor incidentele uitgaven van het investeringsprogramma. De algemene reserve vrij aanwendbaar kan ook worden aangewend voor de afschrijving van investeringen met maatschappelijk nut. De bespaarde rente wordt op deze reserve bijgeschreven. Overzicht verloop reserve: Stand ,22 Rente 2015 (3% x beginsaldo) ,86 Onttrekking ivm beleidsnota recreatie en toerisme ,25 Verbetering waterhuishouding langs de zandwegen ,41 Afwerking voormalige stort ad ,00 Extra gelden handhaving ,06 Herontwikkeling stort Lierop (bijdrage) ,75 Bijraming order tlv algemene reserve vrij aanwendbaar ,70 Urgentiegebieden ,25 Nieuw beleid buitengebied ,00 Aanloopkosten naar de Peelsamenwerking ,65 Exploitatiebijdrage ivm het niet realiseren van de taakstelling ,00 Afstorting resultaat ,00 IP 2015 Incidenteel; jaarschijf ,00 Stand ultimo ,51 Rente 2016 (2% x beginsaldo) ,25 Jaarschijf 2016 /IP ,00 Stand ,76 Rente 2017 (2% x beginsaldo) ,65 Jaarschijf 2017/IP ,00 Stand ,41 Rente 2018 (2% x beginsaldo) ,27 Jaarschijf 2018/IP ,00 Stand ,68 17/37

18 Rente 2019 (2% x beginsaldo) ,39 Jaarschijf 2019/IP ,00 Stand ,07 Ad 4. Vastgelegde algemene reserve Deze reserve wordt gebruikt voor interne financiering. De jaarlijkse rentebijschrijving op deze reserve wordt volledig ingezet als dekkingsmiddel voor de exploitatie. Het aanwenden van deze reserve heeft een direct effect op de exploitatiebegroting. Hierdoor zijn de aanwendmogelijkheden beperkt. Vanuit het jaarresultaat 2014 wordt een bedrag van ,-- teruggestort in het kader van het E-budget. Ad 5. Reserve Rekenkamer Deze is gevormd voor kosten van onderzoeken die voorheen door de rekenkamercommissie werden verricht. Ad 6. Reserve bindingsactiviteiten Deze reserve is bedoeld voor de bindingsactiviteiten en het bijzonder belonen van het personeel. Ad 7. Reserve rehabilitatie licht belaste wegen Deze reserve is bedoeld voor het vervangen van wegen aan het einde van de levensduur. Overzicht verloop reserve: Stand ,00 Storting ,00 Afstorting resultaat ,00 Stand ,00 Ad 8. Reserve automatisering Deze reserve is bedoeld voor de dekking van de kosten voor vervanging van apparatuur voor dataopslag, backup en uitwijk. Ad 9. Reserve E-gemeente Deze reserve is gevormd voor de kosten van uitvoering van het E-realisatieplan. Ad 10. Reserve onderhoud schoolgebouwen Het onderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen vallen sinds niet meer onder de zorgplicht van gemeenten. Om een warme overdracht mogelijk te maken is besloten om een aantal maatregelen ter verbetering van het binnenklimaat uit te voeren. De kosten hiervan bedragen ,--. Het restant zal worden afgestort in de reserve vrij aanwendbaar. Ad 11. Reserve bossen Deze reserve heeft het karakter van een egalisatiereserve. Daarnaast is er op deze reserve een claim van ,-- voor de herbebossing van de voormalige stort. 18/37

19 Ad 12. Reserve groenbeheer Deze reserve is gevormd voor de rehabilitatiekosten van plantsoenen en eventuele exploitatietekorten tijdens de geplande omvorming van plantsoenen. Voor deze reserve lopen nog de volgende claims: Opstellen beheerplan bomen buitengebied ,14 Realisatie bomenbeleidsplan/uitvoeren boomveiligheidsinspecties 8.608,36 Ip vervangen oud plantsoen ,00 Totaal ,50 Ad 13. Reserve frictiekosten Werken naar Vermogen Deze reserve is gevormd om extra frictiekosten naar aanleiding van de Wet werken naar vermogen op te kunnen vangen. Als claim op deze reserve is nog de standplaatswijziging team WIZ opgenomen ad ,--. Ad 14. Reserve basisvoorziening De resultaten van Atlant worden toegevoegd cq onttrokken aan de reserve Basisvoorziening. Als claim op deze reserve is nog de standplaatswijziging team WIZ opgenomen ad ,--. Ad 15. Reserve decentralisatie AWBZ Conform het raadsbesluit op 19 december 2012 is deze reserve gevormd vanuit het restant van de in 2012 beschikbaar gestelde middelen voor de AWBZ decentralisatie. Deze reserve kan in de toekomst aangewend worden voor de implementatiekosten. In de raadsvergadering van mei wordt voorgesteld deze gelden om te zetten in een IP. Ad 16. Reserve Asielzoekers Deze reserve dient ter financiering van projecten ten behoeve van asielzoekers, verblijfsgerechtigden en vergunninghouders. Onttrekkingen aan deze reserve zijn reeds meerjarig in de begroting verwerkt. Na verwerking is het saldo nihil. Ad 17. Reserve transitie jeugdzorg Conform het raadsbesluit op 19 december 2012 is deze reserve gevormd vanuit het restant van de in 2012 beschikbaar gestelde middelen voor de transitie jeugdzorg. Deze reserve kan in de toekomst aangewend worden voor de implementatiekosten. In de raadsvergadering van mei wordt voorgesteld deze gelden om te zetten in een IP. Ad 18. Reserve afval Tijdens het vaststellen van de jaarstukken 2013 is besloten om het positief resultaat van de afvalstoffenheffing 2013 in de reserve afval te storten om toekomstige claims op te kunnen vangen en/of te benutten om de doelstelling te bereiken dat het restafval in 2020 nog maximaal 5% bedraagt.. 19/37

20 Ad 19. Reserve milieubeheer Deze reserve dient ter financiering van kosten welke verband houden met milieuaangelegenheden. Op de reserve is voor een totaalbedrag van ,-- aan claims gelegd ten behoeve van de navolgende projecten: a ,-- Uitvoering sanering zinkassen (particuliere gronden) b ,-- Sanering zinkassenwegen Ad 20. Reserve riolering Karakter van deze reserve is een egalisatiereserve waarin de jaarlijkse resultaten van de exploitatie van de riolering gestort cq onttrokken worden. Ad 21 t/m 23 Reserves dekking niet structurele lasten Deze reserve dient ter dekking van nog niet uitgevoerde investeringen. De claim omvat alle projecten uit het restant investeringsprogramma. Ad 24. Reserve heractivering Deze reserve is ter dekking van kapitaallasten (incidentele lasten) opgenomen. Tegenover de reserve staat een compenserende (debet)balanspost. De accountant heeft de reserve verplicht gesteld teneinde een inzicht te verstrekken op investeringen welke feitelijk direct ten laste van een reserve zijn geboekt. De bespaarde rente wordt op deze reserve bijgeschreven. Ad. 25 Reserve BCF Deze reserve is bedoeld om gevolgen van de invoering van het BTW compensatiefonds op te vangen. Onttrekkingen aan deze reserve zijn reeds meerjarig in de begroting verwerkt. Na verwerking is het saldo nihil. Ad. 26 Reserve artikel 22 Deze reserve is o.a. ontstaan als gevolg van de boekwinst op de verkoop van onroerend goed (Floreffestraat) en de stortingen van BLS middelen (BLS = Besluit Locatiegebonden Subsidies). Aanwending van de reserve is voorbehouden aan bestedingen in het kader van de volkshuisvesting. Ad 27. Reserve bijzondere werken Deze reserve is gevormd om kosten te betalen, welke niet direct aan het betreffende bouwgrondexploitatie gebied toe te rekenen zijn, maar mede ten behoeve van dat gebied worden gemaakt of daar indirect mee verband houden. De storting van de reserve komt tot stand via een dotatie van 5,-- per m² uit te geven grond. De bespaarde rente wordt op deze reserve bijgeschreven. Conform BBV mogen er vanaf 2010 geen stortingen in reserves plaatsvinden vanuit de grondexploitaties. Om deze reden vindt de storting vanuit de algemene reserve grondbedrijf plaats. 20/37

21 Overzicht verloop reserve: Torenplein en Lambertusstraat ,00 Speelplaatsenplan ,00 Total claims ,00 Ad. 28. Reserve buitengebied in ontwikkeling Deze reserve is bedoeld om op meerdere fronten in financiële zin ondersteuning te bieden aan reconstructie ontwikkelingen. De storting van de reserve komt tot stand via een dotatie van 5,-- per m² uit te geven grond. Conform BBV mogen er vanaf 2010 geen stortingen in reserves plaatsvinden vanuit de grondexploitaties. Om deze reden vindt de storting vanuit de algemene reserve grondbedrijf plaats. Bijdrage realisatie Ecologische Verb. zone Sang&Goorkens ( ) ,00 Aankoop gronden naast kleine Aa voor de realisatie van een EVZ ( ) ,00 Ontsnipperingsmaatregelen ( ) 5.260,00 Opstellen Integrale Dorpsontwikkelingsplannen ( ) ,00 Aanpak wegen buitengebied ( ) ,00 Totaal claims reserve BIO ,00 Ad. 29 Reserve sociaal beleid Deze reserve is bedoeld om de extra kosten voor de samenvoeging van bedrijfsvoering en de niet gerealiseerde bezuinigingen te dekken. Bij de start van de samenwerking met de gemeente Asten is een reserve Sociaal Beleid gevormd. Daarnaast is in de Zomernota 2014 besloten de frictiekosten DVO buitendienst ook via deze reserve te laten lopen. Ad. 30 Reserve kapitaallasten Uit deze reserve worden de afschrijvingslasten betaald die incidenteel afgedekt zijn. Tegenover de reserve staat een compenserende (debet)balanspost. Ad. 31 Reserve HNG-depot Eind 1995 heeft het hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten het hypotheekbedrijf verkocht. De overnamesom wordt m.i.v. 1 september 1996 in 25 termijnen aan de deelnemende gemeenten uitgekeerd. Naar aanleiding van opmerkingen van de accountant is voor het nog te ontvangen deel in 2011 een reserve gevormd. Voorheen kwam de jaarlijkse uitkering t.g.v. de exploitatie. Volgens de BBV is dit echter niet toegestaan. 21/37

22 Bijlagen Geel gearceerde teksten zijn nieuwe investeringen. 22/37

23 Nr. Beleids- Afschrij- Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. taak JAARSCHIJF vings- investe- turele inciden- T.lv. investe- turele inciden- T.l.v. investe- turele inciden- T.l.v. investe- turele inciden- T.l.v. Uit te voeren Investeringsprogramma termijn ring last teel overig ring last teel overig ring last teel overig ring last teel overig 3 Verkeer en vervoer en openbare ruimte 4 Vervangingsinvesteringen Rehabilitatie Kerkendijk Vervanging oud plantsoen Rehabilitatie Nieuwendijk Overig beleid conform coalitieprogramma Subsidie stimuleringskader groen/blauwe diensten Aanpassing parkeervoorzieningen woongebieden Loovevijver ( ) Inspectie civieltechnische kunstwerken Aanvullend krediet Floreffestraat PM Aanvullend krediet Verkeersveiligheid Loovebaan / Boerenkamplaan PM De Donck PM Subtotaal Verkeer, vervoer, openbare ruimte en natuur Economische zaken en toerisme 5 Overig beleid conform coalitieprogramma Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme Economische paragraaf (OVS) Subtotaal Economische zaken en toerisme Milieu en water 1 Wettelijke taak Advies sanering woningen tegen geluidshinder verkeer Overig beleid conform coalitieprogramma Milieustraat 25 PM Subtotaal Milieu en water Sport en cultuur 4 Vervangingsinvesteringen Vervanging kunstgras tennisbanen Subtotaal Sport en cultuur /37

24 7 Maatschappelijke zorg en jeugd 1 Wettelijke taak Actieprogramma WMO Actieprogramma Jeugd Vervangingsinvesteringen Vervanging speeltoestellen Overig beleid conform coalitieprogramma De Weijers PM Subtotaal Maatschappelijke zorg en jeugd Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 5 Overig beleid conform coalitieprogramma Uitvoering peelagenda Subtotaal Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Algemene dekkingsmiddelen 2 Bedrijfsvoering Kpl. 300 Aanvullend krediet aanloopkosten peelsamenwerking Subtotaal Algemene dekkingsmiddelen Totaal uit te voeren investeringsprogramma Uitsplitsing: 1 Wettelijke taak Bedrijfsvoering E-gemeente Vervangingsinvesteringen Overig beleid conform coalitieprogramma Totaal uit te voeren investeringsprogramma /37

25 Investeringsprogramma te realiseren vanaf 2016 PROGRAMMA 3 VERKEER, VERVOER, OPENBARE RUIMTE EN NATUUR Vervangingsinvesteringen Rehabilitatie Kerkendijk De verharding en bomen van de Kerkendijk zijn aan vervanging toe. Hiervoor is in het investeringsprogramma 2015 een investering opgenomen voor de aanpak van de Kerkendijk Zuid in 2016 ( ,--) en de Kerkendijk Noord in 2017 ( ,--). De bedragen zijn exclusief compensabele BTW Vervanging oud plantsoen Het voorstel is om voor 2016 t/m 2019 jaarlijks ,-- exclusief compensabele BTW beschikbaar te stellen om oud plantsoen dat is afgeschreven en niet meer aan de norm en kwaliteit van deze tijd voldoet, te vervangen. De kosten worden betaald uit de reserve groenbeheer. Overig beleid conform coalitieprogramma Subsidie stimuleringskader groen/blauwe diensten Het Stimuleringskader Groen Blauwe Diensten (STIKA) is inmiddels vijf jaar in werking. Op 1 januari 2013 verviel het Peelbrede meerjarencontract. Voor deze periode hadden wij een jaarlijks budget beschikbaar gesteld van ,-- als onderdeel van de regeling. De samenwerking wordt gecontinueerd. Inmiddels is een nieuw contract gesloten voor de periode De jaarlijkse bijdrage blijft hierbij ongewijzigd Aanpassing parkeervoorzieningen woongebieden De gemeenteraad heeft incidenteel een budget beschikbaar gesteld voor de aanpassing van parkeervoorzieningen in woongebieden. Op basis van dit budget kan medewerking worden verleend aan verzoeken om parkeerproblemen op te lossen door middel van het aanpassen van de parkeerruimte. Het huidige beleid waarbij verzoeken om de aanleg van parkeerplaatsen worden beoordeeld op basis van een veldonderzoek en actuele richtlijnen, zal de komende jaren worden gecontinueerd. Dit wordt beschreven in het door de gemeenteraad vastgestelde Verkeersbeleidsplan Someren. Voor de continuering van het beleid is in 2015 en 2016 een nieuw budget nodig van ,-- exclusief BTW Aanvullend krediet Floreffestraat (raadsvoorstel juni) In het IP 2014 is een post opgenomen voor herstraten van de Floreffestraat, met toevoeging van fietssuggestiestroken en een parkeerstrook voor de winkels nabij de Postel. Tijdens het opstellen van een integraal schetsontwerp werd duidelijk dat door nu extra inspanningen te verrichten een veel beter resultaat behaald zou kunnen worden, zowel qua onderhoudsaspecten als qua inrichting. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar het voorstel dat separaat wordt voorgelegd. In afwachting van definitieve besluitvorming is een PM-post opgenomen Aanvullend krediet Verkeersveiligheid Loovebaan/ Boerenkamplaan (raadsvoorstel juni) 25/37

26 In het IP 2014 is een post opgenomen voor aanpassing van de kruispunten in het weggedeelte Kerkstraat-Loovebaan zodat de gelijkwaardigheid beter herkenbaar is. Tevens is besloten om dit weggedeelte van fietssuggestiestroken te voorzien en bij de asfaltkruispunten de eerste meters van de aansluitende wegen eveneens te asfalteren. Tijdens het opstellen van een integraal schetsontwerp werd duidelijk dat door nu extra inspanningen te verrichten een veel beter resultaat behaald zou kunnen worden. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar het voorstel dat separaat wordt voorgelegd. In afwachting van definitieve besluitvorming is een PM-post opgenomen De Donck Door de bedrijfsterreinontwikkeling aan de Witvrouwenbergweg komt de huidige locatie voor locale evenementen binnen afzienbare termijn te vervallen. Gemeente Someren is intensief aan het onderzoeken of het terrein De Donck geoptimaliseerd kan worden zodat lokaal georiënteerde evenementen met als jaarlijkse gebruiker het bouwdorp en als maximum het Summers Spektakel hier duurzaam georganiseerd kunnen worden. Naast de fysieke aanpassing staan we ook een nauwe samenwerking voor tussen de diverse verenigingen die ter plekke actief zijn of worden. Op basis van een integrale benadering, waarbij alle partijen zullen worden betrokken, wil de gemeente tot de feitelijke realisatie komen. De rol van de gemeente is die van initiatiefnemer en planontwikkelaar. Van betrokken verenigingen en instelling zal (financiële) medewerking worden gevraagd. Beschikbaar te stellen bedragen zullen worden geput uit bestaande reserves. PROGRAMMA 4 ECONOMISCHE ZAKEN EN TOERISME Overig beleid conform coalitieprogramma Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme In 2010 is de beleidsnota recreatie en toerisme vastgesteld. In 2011 is het uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme vastgesteld, met daarin projecten die de gemeente samen met andere partijen en vrijwilligers wilde realiseren. De gemeenteraad heeft daarvoor in totaal ,-- ter beschikking gesteld. Eind 2014 loopt dit uitvoeringsprogramma af en is dit budget op. Doel is om voor een nieuw uitvoeringsprogramma op te stellen, met daarin nieuwe projecten. Voor de uitvoering van de projecten uit het uitvoeringsprogramma wordt jaarlijks ,-- excl. BTW gevraagd Economische paragraaf (OVS) De OVS wil uitvoering gaan geven aan de onderdelen promotie, marketing en evenementen en organisatie en samenwerking uit de uitvoeringsparagraaf van de Ruimtelijk Economische Visie centrum Someren (2011). In de jaren wil OVS economische activiteiten ontplooien om de leefbaarheid van de kern Someren te waarborgen, door in te zetten op een gezond ondernemersklimaat en een goede activiteitenkalender. OVS heeft een initiërende en trekkende rol, maar zoekt hierbij nadrukkelijk de samenwerking met gemeente, detaillisten, horeca, recreatieondernemers en verenigingen. 26/37

27 Hiervoor vraagt zij voor de periode jaarlijks een aanjaagsubsidie van 8.500,--. PROGRAMMA 5 MILIEU EN WATER Wettelijke taak Advies sanering woningen tegen geluidshinder verkeer Voor het uitvoeren van de wettelijke taak "Het saneren van woningen op de B- en Eindmeldingslijst" heeft de gemeente aan de ODZOB gevraagd het saneringsproject te begeleiden. ODZOB heeft voor advies- en begeleidingskosten middelen nodig in de periode 2016 tot en met Het Rijk stelt hier in principe subsidie voor beschikbaar (tbv het voorbereiden, begeleiden en toezicht houden (VBT) van saneringsprojecten) maar deze subsidie is niet toereikend. Het Rijk verstrekt ook subsidie voor het treffen van maatregelen (uitvoeringssubsidie) waarbij de gekozen maatregelen wel kostendekkend zullen zijn. De aanvraag om VBT subsidie is ingediend en wordt naar verwachting in 2015 voorlopig toegekend en voor de helft in voorschot uitgekeerd. Naar verwachting zullen de totale kosten ,-- exclusief BTW zijn en de totale subsidie ,--. Overig beleid conform coalitieprogramma Milieustraat De huidige locatie is te klein om een goed geoutilleerde milieustraat in te richten. Daarom is uitbreiding of verplaatsing van de milieustraat noodzakelijk. Er zullen twee opties nader worden uitgewerkt en voorgelegd. De financiële gevolgen hiervan zullen in de begroting worden opgenomen. PROGRAMMA 7 MAATSCHAPPELIJKE ZORG EN JEUGD Wettelijke taak Actieprogramma WMO Er is een aantal beleidscyclussen terug een IP Actieprogramma Wmo in gesteld om hieruit incidentele activiteiten te betalen die voortkomen uit het Beleidsplan Wmo (en het daaruitvolgende Actieprogramma Wmo). De activiteiten stonden ten doel van de uitvoering van de Wmo en de implementatie van het Wmo-beleid. In verband met de decentralisatie van de AWBZ zijn de taken van de Wmo uitgebreid. Voor de decentralisatie van de AWBZ en Jeugd zijn er in de afgelopen jaren implementatiemiddelen beschikbaar gesteld. In 2012 is besloten om de middelen die hiervoor beschikbaar werden gesteld en niet benut werden in het jaar zelf, toe te voegen aan een reserve voor de Wmo en een reserve voor Jeugd. Het doel hiervan was om deze middelen beschikbaar te houden voor de verdere implementatie, de feitelijke transformatie. Om invulling te kunnen geven aan het actieprogramma en daarmee de verdere implementatie van het beleid, wordt verzocht om de middelen van de reserve toe te voegen aan het IP. De activiteiten zijn nog niet allen financieel volledig uitgewerkt en het actieprogramma wordt jaarlijks vastgesteld over het lopende jaar, waardoor het op dit moment niet mogelijk is een uitgave per jaar weer te geven. 27/37

Subtotaal Economische zaken en toerisme 0 0 28.500 0 0 0 28.500 0 0 0 28.500 0 0 0 8.500 0

Subtotaal Economische zaken en toerisme 0 0 28.500 0 0 0 28.500 0 0 0 28.500 0 0 0 8.500 0 Rente 0,02 Investeringsprogramma 2016-2019 2016 2017 2018 2019 Nr. Beleids- Afschrij- Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. taak JAARSCHIJF 2016-2019 vings- investe-

Nadere informatie

Rehabilitatie Kerkendijk Maatregelen civieltechnische kunstwerken

Rehabilitatie Kerkendijk Maatregelen civieltechnische kunstwerken Nr. Beleids- Afschrij- Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. Bedrag Struc- T.lv. taak JAARSCHIJF 2015-2018 vings- investe- turele inciden- T.lv. investe- turele inciden- T.lv. investe-

Nadere informatie

Notitie Financieel Kader 2016-2019. Schiermonnikoog

Notitie Financieel Kader 2016-2019. Schiermonnikoog Notitie Financieel Kader 2016-2019 Schiermonnikoog Voorwoord Hierbij leggen wij de laatste Notitie Financieel Kader uit deze collegeperiode aan u voor. Het meerjarenbeeld blijft is positief in alle jaarschijven

Nadere informatie

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2015 bij te stellen.

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2015 bij te stellen. Raadsvoorstel Agenda nr. 10 Onderwerp: Vaststellen wijziging begroting 2015 Soort: Besluitvormend Opsteller: J.H.M. Sonnemans Portefeuillehouder: W.L.G. Hanssen Zaaknummer: SOM/2015/020833 Documentnummer:

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting Perspectiefnota 2016 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3 III Kaders begroting 2016 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2016-2019 provincie Groningen

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen RMH

Nota Reserves en Voorzieningen RMH Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 -

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 - Gemeente Langedijk 2e Kwartaalrapportage 2014 Verzonden aan de raad 23 juli 2014. - 1 - - 2 - Inleiding Hierbij ontvangt u de 2 e Kwartaalrapportage 2014. In de nu voorliggende kwartaalrapportage wordt

Nadere informatie

raadsvoorstel Aan de raad,

raadsvoorstel Aan de raad, raadsvoorstel Agendapunt 2016, nr Te behandelen door wethouder Te Gronde onderwerp Aan de raad, Inleiding Gedurende een begrotingsjaar doen zich situaties voor die niet zijn/niet konden worden voorzien

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Samenvatting Voorjaarsnota - decembercirculaire

Samenvatting Voorjaarsnota - decembercirculaire Memo meicirculaire 2016 De laatste bijstelling van de algemene uitkering heeft plaatsgevonden in de Voorjaarsnota 2016 op basis van de decembercirculaire 2015 en de meest actuele gegevens eenheden verdeelmaatstaven

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Paginanummer opnemen! Ja, de jaarstukken 2015 zijn op 14 april 2016 door de gemeenten ontvangen.

Paginanummer opnemen! Ja, de jaarstukken 2015 zijn op 14 april 2016 door de gemeenten ontvangen. JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

Raadsvoorstel. 1. Samenvatting. 2. Voorstel. 3. Inleiding. 3.1 Aanleiding, achtergrond. Agenda nr. 4

Raadsvoorstel. 1. Samenvatting. 2. Voorstel. 3. Inleiding. 3.1 Aanleiding, achtergrond. Agenda nr. 4 Raadsvoorstel Agenda nr. 4 Onderwerp: Instemmen met het vormen van een bestemmingsreserve voor de 3 transities (Wmo,Jeugd en Participatiewet) Soort: Besluitvormend Opsteller: M.J.A. Lammers Portefeuillehouder:

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Perspectiefnota 2014 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Kaders begroting 2014 3 III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2014-2017 provincie Groningen

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Someren, 23 mei KADERNOTA 2014

Someren, 23 mei KADERNOTA 2014 Someren, 23 mei 2013. KADERNOTA 2014 Inhoudsopgave I. Aanbiedingsbrief 3 II. Ontwikkelingen 5 III. Uitgangspunten 9 IV. Meerjaren prognose 2014-2017 11 V. Reservepositie 18 VI Procedure 24 VII Besluitvorming

Nadere informatie

OXT.?W III III MUI MUI INI II 13.017609. Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer

OXT.?W III III MUI MUI INI II 13.017609. Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer Advies B&W B&W Registratienummer 2 2 OXT.?W Beslissing Burgemeester Gelok Raadsinformatiebijeenkomst 7 november 203 Secretaris Van den Berge Gemeenteraadsbijeenkomst n.v.t. Wethouder Schenk T Bespreken

Nadere informatie

Bijlagen 1 Voorjaarsnota

Bijlagen 1 Voorjaarsnota Raadsvoorstel Agendapunt: Onderwerp Voorjaarsnota 2012 Datum voorstel 10 april 2012 Datum raadsvergadering 15 mei 2012 Bijlagen 1 Voorjaarsnota Ter inzage Aan de gemeenteraad, 0. Samenvatting De voorjaarsnota

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 575 521 Agendapunt: 8 ONDERWERP

Doorkiesnummer : (0495) 575 521 Agendapunt: 8 ONDERWERP Wijnen, Peter FIN S3 RAD: RAD131106 2013-11-06T00:00:00+01:00 BW: BW131001 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 6 november 2013 Portefeuillehouder : J.M. Cardinaal Behandelend ambtenaar

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2014 bij te stellen.

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2014 bij te stellen. Raadsvoorstel Agenda nr.7 Onderwerp: Vaststellen wijziging begroting 2014 Soort: Besluitvormend Opsteller: J.H.M. Sonnemans Portefeuillehouder: W.L.G. Hanssen Zaaknummer: SOM/2014/013591 Documentnummer:

Nadere informatie

IBML Financieel technische vragen begroting 2017

IBML Financieel technische vragen begroting 2017 IBML Financieel technische vragen begroting 2017 Pag. 3 Herprioritering van groot onderhoud levert op korte termijn niet voldoende investeringsruimte op. Vraag 1: Welk bedrag is wel op korte termijn beschikbaar?

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 489473 Datum : 10 oktober 2017 Programma : Alle Blad : 1 van 6 Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: mr. P.J.M. van Domburg

Nadere informatie

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil

Nadere informatie

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen Datum : 16 december 2013 Van : College Bijlagen : Onderwerp : Financiën Kulturhus Haaften Zaak- / Docnummer : 06/09892 KENNISNEMEN VAN: Financiële tussenstand Kulturhus Haaften Inleiding Op 11 februari

Nadere informatie

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting Inleiding In de raadsvergadering van 3 december 2014 is een nieuwe Planning & Control Cyclus vastgesteld. Met deze vaststelling zijn de 1 e

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Zaaknummer: 1894/2019/1449840 Documentnummer: 1894/2019/1456433 Besluitnummer: 28 8.7 Onderwerp: Nota reserves en voorzieningen 2019 Openbaarheid Het collegevoorstel

Nadere informatie

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Nummer Onderwerp : B-2.14.2006 : Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Korte inhoud : Voor de voorjaarsnota moet de begrote algemene uitkering worden verhoogd met 144.637 en de

Nadere informatie

1. Samenvatting In dit voorstel wordt ingegaan op de reactie van de provincie bij de ingediende begroting 2013.

1. Samenvatting In dit voorstel wordt ingegaan op de reactie van de provincie bij de ingediende begroting 2013. RAADSVOORSTEL Besluitvormend Aan de Raad Instemmen met reactie provincie op programmabegroting 2013. Agenda nr.6 1. Samenvatting In dit voorstel wordt ingegaan op de reactie van de provincie bij de ingediende

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 247735 /

Nadere informatie

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013 Begroting 2014 Aanbieding Gemeenteraad ember Laatste begroting deze raadsperiode Sluitende begroting 2014 Meerjarenperspectief moeilijk Bezuinigingsplan Strategische investeringen Ambities Stadsvisie Belastingen

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief. Onderwerp Septembercirculaire 2014 algemene uitkering

Raadsinformatiebrief. Onderwerp Septembercirculaire 2014 algemene uitkering Raadsinformatiebrief Onderwerp Septembercirculaire 2014 algemene uitkering Inleiding/Aanleiding Gemeenten ontvangen jaarlijks een algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Deze algemene uitkering is een

Nadere informatie

voorstel aan de raad Kadernota 2015 Aan de raad van de gemeente Werkendam 1. Inleiding

voorstel aan de raad Kadernota 2015 Aan de raad van de gemeente Werkendam 1. Inleiding voorstel aan de raad onderwerp Kadernota 2015 samenvatting De Kadernota 2015 vormt de opzet voor het opstellen van de Begroting 2015 en de Meerjarenraming 2016-2018 en heeft vooral een globaal financieeltechnisch

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien)

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien) Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 30 juni 2016 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren; 2. De wijzigingen

Nadere informatie

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting Behandelend ambtenaar Begroting 2014 is Meerjarenbegroting 2015-2017 is Datum vaststelling begroting 2014 Datum ontvangst begroting 2014 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2014 Aantal woonruimten per 1-1-2014

Nadere informatie

1. Mutaties Themabegroting 2017

1. Mutaties Themabegroting 2017 1. Mutaties Themabegroting 2017 Totaal per thema Mutaties Omschrijving thema Bedrag afwijking 1 Financiën en Bedrijfsvoering 17.200 2 Sociaal Domein 0 3 Onderwijs en Sport (accommodaties) -92.000 4 Eigen

Nadere informatie

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

UITGANGSPUNTEN voor de Programmabegroting

UITGANGSPUNTEN voor de Programmabegroting UITGANGSPUNTEN voor de Programmabegroting 2016-2019 1 Inleiding Voor de begroting 2016 worden in deze notitie de beleidskaders en uitgangspunten genoemd. 1. De gemeente streeft naar een materieel sluitende

Nadere informatie

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 Datum: 23 september 2016 1 Dit betreft het overzicht van de errata die zijn verwerkt in de programmarekening nadat deze door de gemeenteraad voorlopig is vastgesteld.

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Notitie Rentebeleid 2007

Notitie Rentebeleid 2007 Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening

Nadere informatie

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren:

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren: Nota voor : vergadering Algemeen Bestuur Datum : 19 december 2012 Onderwerp : Uitgangspunten begroting 2014 en planning besluitvorming Agendapunt : 5 Kenmerk : AB/1224 Bijlage: Planning en controlcyclus

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves

Nadere informatie

8 februari Begrotingswijziging

8 februari Begrotingswijziging Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 8 februari 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Financiële kadernota 2017-2020 Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Nr. Onderwerp i/s 2017 2018 2019 2020 401 Minder opbrengst precario S 40.000

Nadere informatie

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas Raadsvoorstel raadsvergadering 04/07/2017 portefeuillehouder J. Hordijk L. Evers behandelend ambtenaar datum 24/05/2017 bijlagen Openbaar Geheim 8 ja nee Aan de raad van de gemeente Toelichting op de beslispunten

Nadere informatie

Advies. Jaarverslag Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN)

Advies. Jaarverslag Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN) Advies Jaarverslag 2013 Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN) Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Peggy van Gemert April 2014 1

Nadere informatie

Raadsvoordracht. Onderwerp: Jaarrekening 2016

Raadsvoordracht. Onderwerp: Jaarrekening 2016 Raadsvoordracht Onderwerp: Jaarrekening 2016 Datum: 9 juni 2017 Steller: K. Deutekom Portefeuillehouder: A.J.M. Scholten Gevraagde beslissing 1. De jaarrekening 2016 vaststellen; 2. Het rekeningresultaat

Nadere informatie

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel, AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves

Nadere informatie

Voorjaarsnota Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013

Voorjaarsnota Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013 Voorjaarsnota 2013 Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013 Laatste voorjaarsnota deze raadsperiode Opmaat naar begroting 2014 Verantwoord financieel beleid Structureel sluitende begroting, zo niet dan sluitend

Nadere informatie

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel GEMEENTE SCHERPENZEEL Raadsvoorstel Datum voorstel : 18 augustus 2015 Raadsvergadering : 29 september 2015 Agendapunt : Bijlage(n) : 8 Kenmerk : Portefeuille : wethouder H.J.C. Vreeswijk Behandeld door:

Nadere informatie

303077/ november 2017

303077/ november 2017 Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email S. Nieuwenburg 040-2083580 stefannieuwenburg@a2samen werking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 303077/ 306663 2 november 2017 Portefeuillehouder

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

4.2. Financiële positie en toelichting

4.2. Financiële positie en toelichting 4.2. Financiële positie en toelichting De paragraaf financiële positie geeft een integraal beeld van de gemeentelijke financiën (vermogen, exploitatie en risico s) voor het begrotingsjaar en verdere jaren.

Nadere informatie

M E M O. VAN : College van B&W namens deze Team Financieel Beleid & Advies

M E M O. VAN : College van B&W namens deze Team Financieel Beleid & Advies M E M O AAN : Gemeenteraad Asten VAN : College van B&W namens deze Team Financieel Beleid & Advies DATUM : 9 juni 2017 BETREFT : Aanpassing jaarverslag Beste raadsleden, Bij de technische toelichting van

Nadere informatie

Analyse begrotingsscan 2016

Analyse begrotingsscan 2016 23 juni 2016 1 Analyse begrotingsscan 2016 Inleiding In het voorjaar van 2015 is er door het ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, in samenwerking met de provincie Fryslân en de gemeente

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad,

Raadsvoorstel. Aan de raad, Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 765996 De heer H. ter Heegde, burgemeester Zienswijze indienen over de jaarstukken 2017 en de ontwerpbegroting 2019 Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek

Nadere informatie

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015 Raadsvoorstel *Z0150D438FB* Aan de raad Documentnummer : INT-14-14335 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad, 8820 De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Programmabegroting 2016 Gooise Meren (RV16.019)

Raadsvoorstel. Aan de raad, 8820 De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Programmabegroting 2016 Gooise Meren (RV16.019) Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 8820 De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Programmabegroting 2016 Gooise Meren (RV16.019) Aan de raad, 1. Beslispunten Wij stellen u voor: 1. om

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014 Begroting 2015 Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014 Helmond is een ondernemende stad een volwaardige speler binnen toptechnologieregio Brainport centrumstad van de Peel Deze positie is en blijft het

Nadere informatie

INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING. Begroting 2010 GEMEENTE

INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING. Begroting 2010 GEMEENTE INFORMATIEFORMULIER TEN BEHOEVE VAN BEGROTINGSBEOORDELING Begroting 2010 GEMEENTE 0 ALGEMEEN Gaarne alle informatievragen invullen of doorhalen wat niet van toepassing is. Een volledig ingevuld formulier

Nadere informatie

Onderstaand overzicht uit de voorjaarsnota 2017 is bijgewerkt met de resultaten van de meicirculaire 2016.

Onderstaand overzicht uit de voorjaarsnota 2017 is bijgewerkt met de resultaten van de meicirculaire 2016. Memo Aan: Gemeenteraad Oude IJsselstreek Cc: Van: College B&W Datum: 14 juni 2016 Kenmerk: 16ini01540 Onderwerp: Meicirculaire 2016 Geachte gemeenteraad, In deze memo vindt u de informatie over de Meicirculaire

Nadere informatie

Onderwerp Meicirculaire 2009 Gemeentefonds en aanpassingen begroting 2009

Onderwerp Meicirculaire 2009 Gemeentefonds en aanpassingen begroting 2009 Gemeente Appingedam Raadsvoorstel Raadsagenda d.d.: 17 september 2009 Voorstel nummer : 9 Behandelend ambtenaar : A. Schuur Telefoonnummer : 0596 691241 E-mailadres : a.schuur@appingedam.nl Portefeuillehouder

Nadere informatie

: dhr. J.L.M. Vlaar : drs M F C. Gadella-van Gils

: dhr. J.L.M. Vlaar : drs M F C. Gadella-van Gils RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 27 oktober 2016 Zaaknummer : 376584 Datum Raadsvergadering : 7 november 2016 Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum;

Nadere informatie

6 november n.v.t. wethouder A.G.J. Bosch

6 november n.v.t. wethouder A.G.J. Bosch Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder 6 november 2017 10 n.v.t. wethouder A.G.J. Bosch Zaaknummer 3644-2017 Datum B&W-besluit

Nadere informatie

Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013

Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013 Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013 Inleiding Medio 2013 heeft u de 3 e begrotingswijziging 2013, met als bijlage de herziene begroting 2013, van de Veiligheidsregio Zeeland vastgesteld. Deze begroting

Nadere informatie

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA 2019-2022 BIJLAGE BIJ DE KADERNOTA 2019-2022 1 Inhoudsopgave COALITIEAKKOORD... 3 MAARTCIRCULAIRE EN MEICIRCULAIRE 2018... 4 INTERNE REKENRENTE... 4 LOON-/PRIJSBIJSTELLING...

Nadere informatie

Actuele financiële en vermogenspositie

Actuele financiële en vermogenspositie Actuele financiële en vermogenspositie werk aan de winkel Presentatie voor Auditcommissie 5 maart 2012 Actuele financiële positie (1) Nr. Ontwikkeling Mutatie 2012 2013 2014 2015 Saldo na besluitvorming

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en

Nadere informatie

Budgettair perspectief

Budgettair perspectief 1. Zorgvuldig ruimtegebruik, borgen en bevorderen van ruimtelijke kwaliteit voor steden en platteland. Budgettair perspectief Begroting 2017 Inleiding Het budgettair perspectief toont de financiële ruimte

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding...4. 1. Actualisatie financiële positie per programma...6. 2. Kapitaallasten...14. Recapitulatie per programma...

Inhoudsopgave. Inleiding...4. 1. Actualisatie financiële positie per programma...6. 2. Kapitaallasten...14. Recapitulatie per programma... Zomernota 2015 2 Inhoudsopgave Inleiding...4 1. Actualisatie financiële positie per programma...6 Recapitulatie per programma...13 2. Kapitaallasten...14 3 Inleiding Algemeen Voor u ligt de zomernota 2015,

Nadere informatie

Naam Werkvoorziening Noord-Kennemerland Paginanummer opnemen! Ja, stukken zijn ontvangen. JAARREKENING 2015

Naam Werkvoorziening Noord-Kennemerland Paginanummer opnemen! Ja, stukken zijn ontvangen. JAARREKENING 2015 JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

Te berikken effekt De raadsvergadering waarin de programmabegroting 2013 wordt vastgesteld wordt niet belast met discussies over kaders.

Te berikken effekt De raadsvergadering waarin de programmabegroting 2013 wordt vastgesteld wordt niet belast met discussies over kaders. Riedsútstel Ried : 2 februari 2012 Status : Besluitvormend Agindapunt : 11 Portefúljehâlder : K. Antuma Amtner : E. Plantinga Taheakke : Conceptraadsbesluit Op besjen : - Underwerp Uitgangspunten voor

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2016 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2016 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2016 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018

Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018 Vergadering gemeenteraad d.d. 21 juni 2018 Agenda nummer 5 Portefeuillehouder: wethouder de heer J.H. Menninga Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018 Korte inhoud: De gemeentelijke reserves zijn

Nadere informatie

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS 20170512 1. INLEIDING In 2016 hebben we met u en met de samenleving intensief gesproken over de toekomst van Zutphen. Gezamenlijk hebben we vastgesteld

Nadere informatie

B&W Vergadering. B&W Vergadering 22 november 2016

B&W Vergadering. B&W Vergadering 22 november 2016 2.1.8 Financiële verwerking Moties & Amendementen Begroting 2017 1 Dossier 1056 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 1056 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 22 november 2016 Agendapunt 2.1.8 Omschrijving

Nadere informatie

In hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties.

In hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties. Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van Onderwerp Programma : wethouder mw. W.J.F. van der Rijt-van der Kruis : financiële kaders grondexploitaties : Wonen Voorstelnummer : 16.30 Info bij afdelingshoofd

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingscijfers 2016 bij te stellen.

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingscijfers 2016 bij te stellen. Raadsvoorstel Agenda nr. 8 Onderwerp: Vaststellen verzamelwijziging begroting 2016 Soort: Kaderstellend Opsteller: J.H.M. Sonnemans Portefeuillehouder: A.H.M. van Bussel Zaaknummer: SOM/2016/028995 Documentnummer:

Nadere informatie

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 *ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 Agendanr. 13. Aan de Raad No.ZA.15-33292/DV.15-498, afdeling Samenleving. Sellingen, 18 juni 2015 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2014, Actualisatie

Nadere informatie

categotie/ agendanr

categotie/ agendanr Raadsvoorstel Jaar Raad categotie/ agendanr. B.enW. 2016 RA16.0095 B 2 16/760 (b ~Gemeente ~ Emmen 2018-2020 Portefeuillehouder: J. Otter Afdeling: Financiën & Belastingen Team: Financieel Advies AS Berghuis

Nadere informatie

23 november Begrotingswijziging 23 november 2017

23 november Begrotingswijziging 23 november 2017 Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 23 november 2017 Onderwerp: Begrotingswijziging 23 november 2017 Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren.

Nadere informatie

De netto verschillen tussen de meicirculaire 2016 en de decembercirculaire 2015 zijn als volgt:

De netto verschillen tussen de meicirculaire 2016 en de decembercirculaire 2015 zijn als volgt: R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F De leden van de raad Postbus 200 2920 AE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Datum: 16-6-2016 Zaaknummer: ZK16003379 Afdeling: Financiën en Control Contactpersoon: J.M.T. Koren

Nadere informatie

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting 1. Algemene reserve (gelabeld deel) Het gelabelde deel van de algemene reserve neemt toe van 3.3 miljoen naar 5,2

Nadere informatie

Onderwerp: Jaarrekening 2006 en begroting 2008 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Nummer:

Onderwerp: Jaarrekening 2006 en begroting 2008 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Nummer: Gemeente Boxmeer Onderwerp: Jaarrekening 2006 en begroting 2008 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Nummer: AAN de Raad van de gemeente Boxmeer Boxmeer, 29 mei 2007 Aanleiding Ter uitvoering van het

Nadere informatie

Betreft Raadsvoorstel inzake vaststelling belastingverordeningen voor 2015

Betreft Raadsvoorstel inzake vaststelling belastingverordeningen voor 2015 Betreft Raadsvoorstel inzake vaststelling belastingverordeningen voor 2015 Vergaderdatum 6 november 2014 Gemeenteblad 2014 / 69 Agendapunt 3 Aan de Raad Voorstel De gemeenteraad wordt voorgesteld de navolgende

Nadere informatie

2e Kwartaalrapportage 2015

2e Kwartaalrapportage 2015 2e Kwartaalrapportage 2015 Verzonden aan de Raad 29 juli 2015 Gemeente Langedijk Inleiding Hierbij ontvangt u de 2 e Kwartaalrapportage 2015. In deze kwartaalrapportage wordt u geïnformeerd over financiële

Nadere informatie

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject Aan de Gemeenteraad Raad Status 26 maart 2009 Besluitvormend Onderwerp Beschikbaar stellen krediet IBAproject Punt no. 15b Korte toelichting Het voorstel dat voor u ligt is gebaseerd op de uitkomsten van

Nadere informatie

JAARREKENING Ja, IPA Acon heeft een goedkeurende verklaring afgegeven.

JAARREKENING Ja, IPA Acon heeft een goedkeurende verklaring afgegeven. JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie