Vroegopsporing bij (kwetsbare) ouderen; bij wie en wanneer? Simone de Bruin Manon Lette Caroline Baan

Transcriptie

1 Vroegopsporing bij (kwetsbare) ouderen; bij wie en wanneer? Simone de Bruin Manon Lette Caroline Baan

2 Waarom vroegopsporing? In veel gevallen kan het winst opleveren als een gezondheidsrisico of (beginnende) ziekte snel wordt ontdekt en aangepakt. Dit kan vaak goed worden georganiseerd op wijk/buurtniveau. 2

3 3

4 Waarom vroegopsporing bij ouderen? Ca. 2,8 miljoen 65-plussers in Nederland; in 2050 naar schatting 4,7 miljoen 95% van de 65-plussers woont zelfstandig thuis Aantal kwetsbare 65-plussers zal tot 2030 toenemen van 700 duizend tot ruim 1 miljoen Problemen en risico s op het gebied van gezondheid en welzijn in een vroeg stadium opsporen om ouderen beter te ondersteunen Ouderen kunnen hierdoor mogelijk langer zelfstandig blijven functioneren en wonen. 4

5 Doelstellingen Welke vorm en doelen? Wat vinden ouderen ervan? 5

6 6

7 Methoden Individuele interviews met professionals (n=17) Groepsinterviews met vrijwillige ouderenadviseurs (s) (n=21) Huisarts Ziekenh. Wijkvpk Welzijnsmw Gemeente Onderzoeker VNG GGD VWS 7

8 Methoden Individuele interviews met professionals (n=17) Kenmerken Huisarts initiatief (doel, setting, doelgroep) Wijkvpk Ervaringen met vroegopsporing Welzijnsmw Onderzoeker Ziekenh. Sterke en zwakke punten Verbeterpunten GGD Gemeente Groepsinterviews met vrijwillige ouderenadviseurs (s) (n=21) Ervaringen met vroegopsporing Voorkeuren tav setting, professionals, domeinen Behoeften ten aanzien van gezondheid en welzijn 8

9 1. Grote variëteit aan vormen van vroegopsporing Opsporen van ouderen met een risico op achteruitgang zodat hen een preventief aanbod geboden kan worden. Consultatiebureau voor ouderen Informatief huisbezoek door welzijnsorganisatie Opsporen van problemen bij kwetsbare ouderen zodat de inzet van zorg en ondersteuning verbeterd kan worden. Vroegopsporing vanuit ziekenhuis Keukentafelgesprek gemeenten Vroegopsporing huisartsenpraktijk (NPO) Huisbezoek Vroegopsporing vanuit thuiszorgorganisatie Vroegopsporing door wijkverpleegkundigen/sociale wijkteams 9

10 2. Moeilijk om ouderen op te sporen die gebaat zijn bij vroegopsporing Wat is kwetsbaarheid? Bij wie en wanneer screenen op kwetsbaarheid? Met welk instrument of welke methode screenen op kwetsbaarheid? GFI; TFI; PRISMA7; informatie uit HIS Met welk instrument of methode inzicht krijgen in problemen en risico s? EASYCARE-TOS; RAI; geriatric assessment 10

11 3. Psychische problematiek vaak onderbelicht Zo n screeningslijst is leuk maar het staat of valt ook wel met het vertrouwen wat je toch in iemand krijgt en de band die je kan opbouwen. Dat je de moeite doet om iemand zijn hele situatie in beeld te krijgen eigenlijk. Kijk, en als wij dan binnenkomen, dan heb je een andere sfeer. Dan krijg je die problemen wel op tafel. 11

12 4. Versnippering van het aanbod We worden gewoon overdonderd. Soms kom je bij gevallen waar wel zes of zeven instellingen komen. En iedereen moet het dan weten 12

13 5. Onduidelijkheid over effectiviteit en doelmatigheid 13

14 5. Onduidelijkheid over effectiviteit en doelmatigheid Verschillende projecten Nationaal Programma Ouderenzorg en literatuur; geen eenduidig beeld Niet alle vormen van vroegopsporing zijn geëvalueerd Er worden problemen en risico s opgespoord waarvoor geen effectieve interventies voorhanden zijn 14

15 6. Vroegopsporing betuttelend? Ik bedoel maar vanaf bovenhand wordt net gedaan alsof we allemaal hulpbehoevend gaan worden. Dat is niet waar; daar moeten we vanaf! 15

16 7. Aandachtsgebieden beter afstemmen op ouderen Lichamelijk domein versus welzijn, woon- en leefomstandigheden Praktische ondersteuning ter bevordering zelfredzaamheid Voorkomen/verminderen eenzaamheid 16

17 Take home messages Discrepantie tussen vraag en aanbod. Meer inzicht is nodig in wat werkt voor wie op welk moment om preventie bij ouderen effectiever in te zetten. 17

18 Vervolgstappen Beter zicht krijgen op behoeften van verschillende groepen ouderen op het gebied van gezondheid, welzijn en wonen. Wat zijn de behoeften van welke ouderen? Wat vormt de aanleiding voor deze behoeften? Waar is (professionele) ondersteuning nodig? 18

19 Vervolgstappen (2) (Groeps)interviews met ouderen Toekomstige ouderen (55+) Huidige ouderen (65+) Oudere ouderen (80+) Aanpak Opstellen concept vragenlijsten Bespreken vragenlijsten met experts op het gebied van preventieve ouderenzorg (beleid, praktijk, onderzoek) Vragenlijsten aanpassen o.b.v. feedback Afnemen interviews juniseptember

20 Korte opdracht Bespreek in 2-tallen in hoeverre hetgeen wij gepresenteerd hebben herkenbaar is. Denk ook nog eens aan de stellingen die aan het begin aan de orde kwamen. Denkt u hier nu anders over? - Het is niet zinvol om bij alle 65-plussers problemen en risico s op te sporen (mee eensniet mee eens-weet ik niet). - Er zijn te veel instanties die iets aan vroegopsporing doen. - Initiatieven rondom vroegopsporing sluiten goed aan bij wat ouderen belangrijk vinden. - Door vroegopsporing kunnen ouderen langer zelfstandig functioneren en wonen. In deze presentatie hebben we laten zien welke openstaande vraagstukken er nog zijn. Wat is uw informatiebehoefte/wat zou u willen weten? 20

21 Hartelijk dank voor uw aandacht! Factsheet vroegopsporing bij (kwetsbare) ouderen; op weg naar betere aansluiting bij wat ouderen zelf willen en kunnen. of 21