Gemeente Albrandsujaard

Transcriptie

1 Gemeente Albrandsujaard Bestuurscommissie van de Metropool regio Rotterdam-Den Haag Postbus CB DEN HAAG Uw brief van: 4 februari 2016 Ons kenmerk: Uw kenmerk: 2016/18776 Contact: Stefan Wattimena Bijlage(n): - Doorkiesnummer: adres; s.wattimena@bar-organisatie.nl Datum: 21 maart 2016 Betreft: Zienswijze op ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte Bestuurscommissie, U heeft ons de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid toegestuurd om ons de gelegenheid te geven daarop onze zienswijze te geven. Wij hebben het ontwerp besproken in onze raadsvergadering van 21 maart 2016, en hebben besloten u in reactie deze zienswijze voor te leggen. Dat na vaststelling in 2014 van de Strategische bereikbaarheidsagenda op basis daarvan nu ook het ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid tot stand is gekomen, doet ons genoegen. Hiermee wordt aan de regionale bereikbaarheidsproblematiek in MRDH-verband in een inhoudelijk gedegen rapport een concrete aanpak verbonden, ten behoeve van de bereikbaarheid van de afzonderlijke gemeenten en de daarin gevestigde functies. De kwaliteit van het woon-, werk- en leefmilieu van de regio zijn hiervan in hoge mate afhankelijk. Het proces van totstandkoming heeft, niet tegenstaande de inzet van velen, onvermijdelijk te lijden gehad van veranderende organisaties en verschuivende verantwoordelijkheden, en een daardoor niet altijd optimale betrokkenheid op politiek, bestuurlijk en ambtelijk niveau. Zo bezien stond de urgentie van de Uitvoeringsagenda helaas op gespannen voet met de onderlinge afstemming van regionale en lokale politieke en de bestuurlijke inzichten en besluitvorming op verschillende niveaus. Onze hoop is wat dat betreft gevestigd op de merkbare inspanning in MRDHgelederen hierin in de toekomst verbetering te brengen. Wij vinden het daarbij wenselijk om de betrokkenheid ook op strategische niveau te versterken, waar de nadruk nu sterk op de uitvoering ligt. In dat verband zouden bijvoorbeeld - zoals bij het economisch vestigingsklimaat - de directeuren verkeer van de gemeenten wellicht meer betrokken kunnen worden. Wellicht ten overvloede willen wij graag nog het specifiek Albrandswaards belang benadrukken bij verkenningen naar de toekomstige aanleg van de A4-zuid, op zowel strategisch niveau als op uitvoeringsniveau. Wij begrijpen dat het bereikbaarheidsprofiel van de regio belangrijk gebaat kan zijn bij de realisatie van de A4-zuid, maar de directe ligging van het A4-zuidtracé aan onze gemeentegrens nabij de dorpskern Poortugaal en de eventuele effecten op het onderliggende wegennet baren ons de nodige zorgen. Onze raad heeft in dat verband eerder al uitgesproken een toekomstige A4-zuid niet te willen zien, horen of ruiken. BipB BïsiP* Hofhoek PD Poortugaal - Postbus GA Rhoon - T (010) E info@albrandswaard.nl

2 Het moge daarom duidelijk zijn dat Albrandswaard vanaf het eerste moment graag bestuurlijk betrokken wordt bij de verkenningen naar realisatie van de A4-zuid, om de lokale belangen te kunnen inbrengen, om nadelen te helpen voorkomen en om een goede landschappelijke, verkeerstechnische en milieutechnische inpassing te bevorderen. Hoogachtend, De gemeenteraad van Albrandswaard, 1 d e g r i f f i e r d e v o o r z i t t e r, ^ J M mr. Renske van der Tempel drs^jart^fet^^» Ir (wnd)

3 Gescand JL ^ GEMEENTEBARENDRECHT Binnenhof 1, 2991 M Barendrecht Pos±>us 501, 2990 EA Barendrecht (Algemeen nummer) gemeente@barendrecht.nl wvwv.barendrechtnl Bank: Rabobank piilfi (Iban: NL04RAB ,. ^ swift/bic: RABONL2U) Aan de bestuurscommissie Vervoersautonteit van de MRDH KvK numrr]er Postbus CB DEN HAAG Uw brief van: 4 februari 2016 Ons kenmerk: Uw kenmerk: 2016/18776 Contactpersoon: De heer DJ. van Straten Afdeling: Advies Ruimte Bijlage(n); Doorkiesnummer: Onderwerp: Zienswijze op ontwerp-uitvoerings- Datum: 29 maart 2016 agenda Bereikbaarheid Geachte Bestuurscommissie, Op 4 februari 2016 heeft u ons de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid toegestuurd om ons de gelegenheid te geven om uiterlijk op 7 april 2016 daarop onze zienswijze te geven. Wij hebben het ontwerp besproken in Commissie Ruimte op 15 maart en in onze raadsvergadering van 29 maart Het ontwerp geeft ons reden tot het indienen van een zienswijze en het plaatsen van enkele opmerkingen. Wij zijn tevreden over de manier waarop de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid na de vaststelling in 2014 van de Strategische Bereikbaarheidsagenda tot stand is gekomen. Het planproces waarin wij ambtelijk en bestuurlijk voldoende aangehaakt zijn geweest, verdient een compliment. Dit heeft geleid tot een inhoudelijk gedegen rapport met een samenhangend pakket van maatregelen die gebaseerd op versterking van de agglomeratiekracht van de MRDH. Gezien het hoge ambitieniveau is een kanttekening gerechtvaardigd ten aanzien van uw paragraaf "beleidsmatige en financiële kader". Uw MRDH begroting ( ) bevat een beperkte investeringsruimte om de totale ambitie te kunnen realiseren. Wij constateren voor 2017 en verdere jaren een fors negatief saldo. Wij stellen voor dat u zich de komende jaren inzet om aanvullende inkomsten te verwerven om een financieel gezonde begroting te realiseren. Vanuit de gemeente kunnen wij aangeven dat wij voornemende zijn om te investeren in maatregelen die passen in het collegeprogramma van Barendrecht, zoals het verbeteren van de bereikbaarheid (onderdoorgang A29) en bevorderen fietsgebruik (snelfietsroute). In uw paragraaf "het gebied" staat op de kaart Barendrecht weergegeven als type stedelijk woon- en werkgebied. Wij verzoeken deze kaart aan te passen, zodat de rest van Barendrecht (Centrum) ook past in deze kleurstelling (oranje), 8 È

4 s In uw paragraaf "Autonetwerk" staat een verbinding weergegeven van de A38 op IJsselmonde naar de N210 in de Krimpenerwaard onder de vermelding nieuwe verbinding N210. Door deze nieuwe verbinding verwachten wij een forse wijziging van de verkeersstromen op het knooppunt Ridderster en op de Al 5 (wegvak Ridderster - Vaanplein). Wij spreken bij deze onze bezorgdheid uit over het feit dat momenteel de bereikbaarheid (en bewegwijzering) van Barendrecht verminderd is door wijziging van de verkeersstromen op de Ridderster door het project MAVA. Graag willen wij te zijner tijd in dit project (bestuurlijk) betrokken worden. Het gebruik van de elektrische fiets neemt toe en daarmee ook de afstand die een e-fietser aflegt. Daarmee moeten fietsroutes in een nieuw perspectief worden geplaatst, Snelfietsroutes zijn daarbij onontbeerlijk. Momenteel wordt de snelfietsroute F15 IJsselmonde in samenwerking met de Provincie verzorgd. Wij verzoeken u om een actievere ontwikkelrol te vervullen in relatie tot potentiele (snel)fietsroutes. Belangrijk aandachtspunt hierbij is de breedte van de fietspaden. Geparkeerde vrachtauto's zorgen op veel plaatsen in de regio voor overlast. Wij zijn verheugd dat u dit projectmatig en integraal aanpakt. Het baart ons wel zorgen dat, om integrale handhaving mogelijk te maken, wij een bijdrage moeten leveren in een pilot en de APV tussentijds moet worden aangepast. In de uitvoeringsagenda wordt groot belang gehecht aan de netwerken van de metropoolregio en de aangrenzende regio's die naadloos op elkaar aan dienen te sluiten. In de rapportage is de verkenningsfase voor de A4 Zuid opgenomen in paragraaf "opgaven netwerk". Wij onderkennen de noodzaak van het aanleggen van de A4-zuid vanwege de toenemende verkeersdruk op de Al 5 en op de relatie A15 - A29. De meerwaarde van de A4 Zuid is niet alleen van belang voor de A29, maar ook voor de ontlasting van de A16. Voor de (economische) bereikbaarheid en leefbaarheid van de regio ten zuiden van Rotterdam is de A4 Zuid van wezenlijk belang. Wij pleiten ervoor om de A4 zuid versneld aan te leggen en rekening te houden met de landelijke inpasbaarheid in de omgeving en daarmee op te nemen in het autonetwerk voor 2025 als te realiseren verbinding. Graag willen wij te zijner tijd (bestuurlijk) in dit project betrokken worden. Wij stellen met tevredenheid vast dat u in de paragraaf "opgaven netwerk" hoofdstuk 'fietsnetwerk' een aantal belangrijke fietsnetwerk verbindingen heeft opgenomen in het regionale fietsnetwerk. In de paragraaf "opgaven netwerk" hoofdstuk projecten openbaar vervoer wordt het belang aangegeven van verdichting 'Stedelijk Programma rond stations'. Wij pleiten ervoor dat deze mogelijkheid door MRDH samen met ons versterkt worden richting de Provincie Zuid Holland. In dezelfde paragraaf wordt de tram 23/ 25 genoemd als kwaliteitsverbetering. Wij zouden graag willen zien dat de MRDH een actievere rol vervuld in dit dossier en dat er meer bestuurlijke betrokkenheid is bij het project tramplus versnelling op en in Barendrecht Carnisselande en ook in relatie tot de maatregelen op Rotterdam Zuid. In de paragraaf "opgaven netwerk" hoofdstuk tactisch kader verkeersmanagement worden de prioritering binnen het wegennetwerk aangegeven. Gezien het belang van de A29 als belangrijke verbinding naar het zuiden pleiten wij ervoor om de prioritering van deze autosnelweg op een hoger niveau (oranje) aan te geven dan het onderliggen wegennet (groen). Dit vooruitlopend op de herziening van de prioritering die in 2016 in overleg met ons geactualiseerd wordt. Gedragsverandering is een opgaaf, ook in de keuze van de wijze van mobiliteit. Dat neemt niet weg dat de Verkeersonderneming met regionale bestuurders en bedrijvenkoepels zich inspant om in de regio zuidoost van de MRDH in te zetten op gedragsverandering van zowel bewoners als werkgevers. In het bijzonder vragen wij daarbij uw aandacht voor de ontwikkeling van bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard. Omdat er nog geen bedrijf zich daar heeft gevestigd is hier, door een actieve rol van de Verkeersonderneming naar de Gemeenschappelijke Regeling Nieuw Rijerwaard, veel rendement te halen op het gebied van duurzaam management op logistieke stromen en woonwerk-(fiets)verkeer. <N 8 o1 ó

5 3 Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogachtend, De gemeenteraad van Barendrecht, de griffier de voorzitter, i o ó

6 gemeente Capelle J aandenljssel \Jr' Gescand Metropoolregio Rotterdam Den Haag Vervoersautoriteit T.a.v. de bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH Postbus CB DEN HAAG datum kenmerk uw kenmerk/brief van doorkiesnummer 14 maart 2016 R34/ /18776/ (010) onderwerp reactie op verzoek indienen zienswijze ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid behandeld door/ R.N.J. Vermeulen r.n.j.vermeulen@capelleaandenijssel.nl Geachte heer/mevrouw, Bij brief van 4 februari 2016, kenmerk 2016/18776, heeft u ons de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid toegestuurd. Daarbij zijn wij in de gelegenheid gesteld uiterlijk 7 april 2016 een schriftelijk zienswijze op dit document in te dienen. Alvorens inhoudelijk in te gaan op de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid , willen wij u complimenteren met het voortvarende proces, dat is gevolgd bij de totstandkoming van deze heldere nota. Immers, na een intensief ambtelijk en bestuurlijk proces met de 23 MRDH-gemeenten en diverse stakeholders is de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid binnen een jaar opgesteld. Inhoudelijk merken wij per onderwerp het volgende op. Eisen en ambities diverse mobiliteitsonderwerpen Wij kunnen ons vinden in de omschreven eisen en ambities ten aanzien van diverse mobiliteitsonderwerpen. Als gevolg van deze eisen en ambities is er wel sprake van een '"beleidsrijke" Uitvoeringsagenda, hetgeen zich automatisch vertaalt in een gezamenlijke, financiële opgave voor de toekomst. In de begroting van de MRDH Vervoersautoriteit tot 2026 is er echter geen reservering gemaakt voor alle extra wensen of investeringen in het kader van deze Uitvoeringsagenda. Tevens kunnen er, in het kader van de Roadmap Next Economy nieuwe inzichten ontstaan, die aanleiding geven voor een wijziging in de toekomstige prioriteitsstelling van investeringen en daarmee eveneens tot aanpassing van het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit. Op 1 februari 2016 is het OESO-rapport en de Regionale Investeringskaart versie 2.0 gepresenteerd. Dit OESO-rapport benadrukt de urgentie om te komen tot een Regionaal Investeringsprogramma MRDH; dit Investeringsprogramma moet vóór 1 juli 2016 gereed zijn. Gelet op het bovenstaande is er al met al sprake van een groot aantal (financiële) onzekerheden in de nabije toekomst. Wilt u bij beantwoording het kenmerk vermelden. Rivierweg 111 Telefoon: Postbus 70 Telefax: AB Capelle aan den IJssel BTW nummer: B05 IBAN: NL41INGB gemeente@capelleaandenijssel.nl BIC nummer: INGBNL2A

7 Behorende bij brief nummer: R34/ pagina: 2 Na het vaststellen van de Uitvoeringagenda Bereikbaarheid ligt er dus een gezamenlijke, financiële opgave, waarbij er scherpe keuzes zullen moeten worden gemaakt. Wij verzoeken u met klem alle 23 MRDH-gemeenten nauw te betrekken bij het maken van deze keuzes. Autobereikbaarheid en doorstroming van de Oostflank van de Rotterdamse regio In de Oostflank heeft een aantal wegen, waaronder de A20, de Al6 (met de Brienenoordcorridor) en de N210 (met de Algeracorridor), een belangrijke rol bij het waarborgen van de regionale bereikbaarheid op Randstedelijk niveau en de samenhang in de Zuidvleugel. Als gevolg van de capaciteitsproblemen in de Oostflank komen onder andere de belangen van de economische kernlocaties, waaronder de Erasmusuniversiteit e.o., Brainpark I, II en III en Rivium langs de Al6 corridor en de Alexanderknoop langs de A20, steeds verder onder druk te staan; het ruimtelijk economisch vestigingsklimaat valt of staat met een goede bereikbaarheid. De bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank van de Rotterdamse regio is onder andere voor ons bestuur al geruime tijd een bron van zorg en heeft dan ook de afgelopen jaren intensieve ambtelijke en bestuurlijke inzet gevraagd en gekregen. In de MIRT Verkenning Rotterdam Vooruit 2009 is de deelverkenning HBAC (Herontwerp Brienenoord- en AlgeraCorridor) opgesteld. Eind 2010 hebben wij met genoegen kennis genomen van de volgende resultaten van de deelverkenning HBAC: - de structurele oplossing van het bereikbaarheidsprobleem op de nationale Brienenoordcorridor ligt in het bieden van een alternatief voor het lokale/regionale verkeer door twee nieuwe oeververbindingen (tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk en tussen Kralingen en Feijenoord); - de nieuwe oeververbindingen zorgen ook voor een robuuster onderliggende wegennet, verkleinen de barrièrewerking van de rivieren en verminderen de congestie in de Algeracorridor, waardoor tevens het leefmilieu wordt verbeterd; - de oplossing scoort redelijke goed in kosten-batentermen. Helaas bleek bij de financiële onderhandelingen met het Rijk tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit op 30 mei 2011, dat voor de bovengenoemde structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC geen zicht op financiële bijdragen vóór het jaar 2024 zou zijn. Bovengenoemde resultaten van de deelverkenning HBAC en de afspraken, gemaakt tijdens bovengenoemd BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit zijn vastgelegd in de "Rijksstructuurvisie Bereikbaarheid Regio Rotterdam, deel 1: Rotterdam Vooruit". In juli 2012 heeft ons bestuur, in het kader van het rijksprogramma Beter Benutten, ingestemd met een samenhangend pakket netwerkversterkende maatregelen voor de periode tot 2020 als aanloop naar de structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC. Hierbij is expliciet door ons bestuur aangegeven, dat wij blijven opteren voor de uitvoering van deze structurele maatregelen na 2024 (en dan met name voor een nieuwe oeververbinding tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk). Tot onze grote teleurstelling is tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/ Rotterdam Vooruit in het voorjaar van 2013 het voornoemde jaar 2024 zelfs doorgeschoven naar In de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat weliswaar in het uitvoeringsprogramma op blz. 107 onder "Verkenningsfase": "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210) (in relatie tot HBAC)", echter een jaartal voor deze verkenning wordt niet aangegeven. Tevens merken wij het volgende op. Bij het binnenkort op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag zullen de eerder uitgevoerde onderzoeken van onder andere de voormalige stadsregio Rotterdam (waaronder MIRT Rotterdam Vooruit en deelverkenning HBAC) als uitgangspunt worden aangehouden.

8 Behorende bij brief nummer: R34/ pagina: 3 Uit ambtelijke informatie blijkt nu, dat er feitelijk kennis is genomen van de eerder uitgevoerde onderzoeken; immers, de slechts enkele jaren oude studies worden opnieuw uitgevoerd m.b.v. recentere analysemethodes, dan wel verkeersmodellen. Hoewel wij ons realiseren, dat: in de verkenningsfase naar infrastructuurknelpunten de robuustheid daarvan moet worden onderzocht in het licht van te verwachten mobiliteitsontwikkelingen; het op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag van groot belang is voor de toekomstige prioriteitstelling van projecten en maatregelen, moeten wij nu constateren, dat én mogelijk de oplossingsrichting ter discussie staat én daardoor ook (het tijdstip van) de voorbereiding van een besluit over de realisatie van de nieuwe oeververbinding(en) steeds onzekerder wordt. De daadwerkelijke realisatie van de structurele oplossing voor de bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank lijkt verder dan ooit. Gelet op het bovenstaande verzoeken wij u, mede namens het bestuur van de gemeenten Krimpen aan den IJssel en Krimpenerwaard, te bevorderen: dat de Verkenningsfase en daarna de Planstudiefase zo spoedig mogelijk worden uitgevoerd; dat er op korte tot middellange termijn zicht is op bekostiging, zodat er een besluit over de realisatie van deze nieuwe oeververbindingen kan worden genomen. Regionale basisnetwerk fiets Met genoegen hebben wij mogen constateren, dat in de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onze wens ten aanzien van het toevoegen van diverse Capelse fietsroutes aan het regionale basisnetwerk fiets, is gehonoreerd. Zo zijn er, ten opzichte van het RWP van de voormalige stadsregio Rotterdam, twee extra oost-west lopende Capelse fietsroutes opgenomen in het regionale basisnetwerk en is in een noord-zuid lopende fietsroute, te weten de Slotlaan, een ontbrekende schakel toegevoegd. Hiermee is de bestaande fietsinfrastructuur opgewaardeerd. De bovengenoemde ontbrekende schakel op de Slotlaan is inmiddels opgenomen in het concept Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) Mede als gevolg van deze financiële prikkel zal in 2017 de onderhavige schakel worden aangelegd. Integratie van gemeentelijk doelgroepvervoer (WMO, leerlingenvervoer) en ontsluitende OV-diensten Op de sterke OV-assen treedt structurele groei van het gebruik op. Het overig OV is stabiel of krimpt. Het lokale openbaar vervoer komt steeds meer onder druk te staan. Maar het lokale openbaar vervoer blijft wel een functie houden in de ketenbenadering. Door te kijken naar interessante koppelingen met doelgroepenvervoer voor zorg en onderwijs kunnen mogelijk andere alternatieven worden bedacht, die meer aan de behoefte van de reiziger voldoen en tegelijkertijd rendabeler zijn. Ook in onze gemeente staat het ontsluitend openbaar vervoer onder druk dan wel is er de laatste jaren versoberd op de lijnen en frequentie. Gelet op het bovenstaande staan wij open voor deze nieuwe kijk op bediening door het reguliere, openbaar vervoer Op blz. 59 onder "Opgaven OV-netwerk" en op blz. 106 onder "Beleidsuitwerking OV" van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid wordt bovenbedoelde integratie van gemeentelijk doelgroepenvervoer en ontsluitende OV-diensten aangegeven. Wij adviseren u, in het kader van het opstellen van de nieuwe Kadernota OV, een directe koppeling te leggen tussen bovengenoemde integratie en de richtlijnen/eisen t.a.v. de minimale frequentie ontsluitend regulier OV (voor zowel landelijk als stedelijk gebied), zoals aangegeven in de tabel op blz. 53.

9 Behorende bij brief nummer: R34/ pagina: 4 Herijking P+R beleid Mede naar aanleiding van het onlangs verschenen Parkeerplan Rotterdam merken wij het volgende op. Wij hebben geconstateerd, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 109 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking Ketenmobiliteit" een herijking van het P+R beleid met o.a. mogelijkheden van tarifering staat aangegeven. Wij verzoeken u deze herijking vroegtijdig af te stemmen met in ieder geval alle inliggende gemeenten van de MRDH om te bezien wat de relatie is met het parkeerbeleid van deze gemeenten. Voorkomen moet worden dat het nieuwe P+R beleid mogelijk (negatieve) neveneffecten kan veroorzaken op het parkeerregime bij de (naburige) gemeenten. Personenvervoer over water De regio heeft onder andere toegang tot uitstekende waterverbindingen. Het is ons bekend, dat de Metropoolregio Rotterdam Den Haag een terughoudende opstelling aanneemt ten aanzien van personenvervoer over water. Toch hebben wij met genoegen mogen constateren, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 106 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking OV" het opstellen van een visie personenvervoer over water (in samenhang met de netwerken van fiets, OV en weg) wordt aangegeven. Duurzame mobiliteit In de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat aangegeven, dat de ambities moeten worden vertaald in concrete en SMART geformuleerde doelstellingen. Voor wat betreft duurzaamheid staat de volgende doelstelling opgenomen: "het verminderen van de uitstoot met 40% in 2030 ten opzichte van 1990". Helaas is in de voorliggende Uitvoeringsagenda geen "vertrekpunt" voor de C02 reductie voor het jaar 1990 opgenomen. Er is ook geen (tussenliggende) streefwaarde op het gebied van C02 reductie opgenomen, bijvoorbeeld voor het jaar 2020 of Wij missen nu een handvat om te bezien of het beleid succesvol is (geweest). Om de meetbaarheid van de maatregelen uit de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid te vergroten, wordt verzocht om dit nader te specificeren. Tot zover onze inhoudelijke opmerkingen. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, de raad van de gemeente Capelle aan den Ussel, de griffier, > de burgemee^r^^^^^^^^^' jkjrs. T.A de Mik

10 gemeente Capelle j aandenljssel Raadsvoorstel Nummer Raadsvergadering Datum maart maart 2016 Programma / product / collegewerkplan Portefeuillehouder college / burgemeester griffier / initiatiefnemer raad D.P. van Sluis Onderwerp Voorstel inzake de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de Metro pool regio Rotterdam Den Haag Vervoersautoriteit Gevraagde beslissing 1. Ten aanzien van de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid een zienswijze in de dienen bij de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) Vervoersautoriteit over de volgende aspecten: - complimenteren met het voortvarend proces, dat is gevolgd bij de totstandkoming van deze heldere nota. Immers, na een intensief ambtelijk en bestuurlijk proces is de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid binnen een jaar opgesteld; - onderschrijven van de eisen en ambities van de diverse mobiliteitsonderwerpen; - in de begroting van de MRDH Vervoersautoriteit tot 2026 is geen reservering gemaakt voor alle extra wensen of investeringen in het kader van de Uitvoeringsagenda. Tevens kunnen er, in het kader van de Roadmap Next Economy, OESO-rapport en de Regionale Investeringskaart versie 2.0 nieuw inzichten ontstaan, die aanleiding geven voor een wijziging in de toekomstige prioriteitsstelling van investeringen. Gelet op het bovenstaande is er al met al sprake van een groot aantal (financiële) onzekerheden in de nabije toekomst. Er ligt dus een gezamenlijke, financiële opgave, waarbij er scherpe keuzes zullen moeten worden gemaakt. Er wordt met klem verzocht alle 23 MRDH-gemeenten nauw te betrekken bij het maken van deze keuzes; - autobereikbaarheid en doorstroming van de Oostflank van de Rotterdamse regio. In de Oostflank heeft een aantal wegen, waaronder de A20, de Al 6 (met de Brienenoord-corridor) en de N210 (met de Algeracorridor), een belangrijke rol bij het waarborgen van de regionale bereikbaarheid op Randstedelijk niveau en de samenhang in de Zuidvleugel. Als gevolg van de capaciteitsproblemen in de Oostflank komen onder andere de belangen van de economische kernlocaties, waaronder de Erasmusuniversiteit e.o., Brainpark I, II en III en Rivium langs de A16 corridor en de Alexanderknoop langs de A20, steeds verder onder druk te staan; het ruimtelijk economisch vestigingsklimaat valt of staat met een goede bereikbaarheid. De bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank van de Rotterdamse regio is onder andere voor ons bestuur al geruime tijd een bron van zorg en heeft dan ook de afgelopen jaren intensieve ambtelijke en bestuurlijke inzet gevraagd en gekregen, In de MIRT Verkenning Rotterdam Vooruit 2009 is de deelverkenning HBAC (Herontwerp Brienenoorden AlgeraCorridor) opgesteld. i

11 Behorende bij raadsvoorstel, nummer Eind 2010 hebben wij met genoegen kennis genomen van de volgende resultaten van de deelverkenning HBAC: de structurele oplossing van het bereikbaarheidsprobleem op de nationale Brienenoordcorridor ligt in het bieden van een alternatief voor het lokale/regionale verkeer door twee nieuwe oeververbindingen (tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk en tussen Kralingen en Feijenoord); de nieuwe oeververbindingen zorgen ook voor een robuuster onderliggende wegennet, verkleinen de barrièrewerking van de rivieren en verminderen de congestie in de Algeracorridor, waardoor tevens het leefmilieu wordt verbeterd; de oplossing scoort redelijke goed in kosten-baten termen. Helaas bleek bij de financiële onderhandelingen met het Rijk tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit op 30 mei 2011, dat voor de bovengenoemde structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC geen zicht op financiële bijdragen vóór het jaar 2024 zou zijn. Bovengenoemde resultaten van de deelverkenning HBAC en de afspraken, gemaakt tijdens bovengenoemd BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit zijn vastgelegd in de "Rijksstructuurvisie Bereikbaarheid Regio Rotterdam, deel 1: Rotterdam Vooruit". In juli 2012 heeft ons bestuur, in het kader van het rijksprogramma Beter Benutten, ingestemd met een samenhangend pakket netwerkversterkende maatregelen voor de periode tot 2020 als aanloop naar de structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC. Hierbij is expliciet door ons bestuur aangegeven, dat wij blijven opteren voor de uitvoering van deze structurele maatregelen na 2024 (en dan met name voor een nieuwe oeververbinding tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk). Tot onze grote teleurstelling is tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/ Rotterdam Vooruit in het voorjaar van 2013 het voornoemde jaar 2024 zelfs doorgeschoven naar In de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat weliswaar in het uitvoeringsprogramma op blz. 107 onder "Verkenningsfase": "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210)(in relatie tot HBAC)", echter een jaartal voor deze verkenning wordt niet aangegeven. Bij het binnenkort op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam- Den Haag zullen de eerder uitgevoerde onderzoeken van o.a. de voormalige stadsregio Rotterdam (waaronder MIRT Rotterdam Vooruit en deelverkenning HBAC) als uitgangspunt worden aangehouden. Uit ambtelijke informatie blijkt nu, dat er feitelijk kennis is genomen van de eerder uitgevoerde onderzoeken; immers, de slechts enkele jaren oude studies worden opnieuw uitgevoerd m.b.v. recentere analysemethodes, c.q. verkeersmodellen. Hoewel wij ons realiseren, dat: in de verkenningsfase naar infrastructuurknelpunten de robuustheid daarvan moet worden onderzocht in het licht van te verwachten mobiliteitsontwikkelingen; het op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam- Den Haag van groot belang is voor de toekomstige prioriteitstelling van projecten en maatregelen, moeten wij nu constateren, dat én mogelijk de oplossingsrichting ter discussie staat en daardoor ook (het tijdstip van) de voorbereiding van een besluit over de realisatie van de nieuwe oeververbinding(en) steeds onzekerder wordt. De daadwerkelijke realisatie van de structurele oplossing voor de bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank lijkt verder dan ooit. Gelet op het bovenstaande wordt de MRDH, mede namens het bestuur van de gemeenten Krimpen aan den IJssel en Krimpenerwaard, verzocht te bevorderen: dat de Verkenningsfase en daarna de Planstudiefase van de "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210)(in relatie tot HBAC)" zo spoedig mogelijk worden uitgevoerd; dat er op korte tot middellange termijn zicht is op bekostiging, zodat er een besluit over de realisatie van deze nieuwe oeververbindingen kan worden genomen; - waardering uitspreken over het feit dat onze wens t.a.v. het toevoegen van diverse Capelse fietsroutes aan het regionale basisnetwerk fiets is gehonoreerd. Zo zijn er, ten opzichte van het RWP van de voormalige stadsregio Rotterdam, twee extra oost-west lopende Capelse fietsroutes opgenomen in het regionale basisnetwerk en is in een noord-zuid lopende fietsroute, te weten de Slotlaan, een ontbrekende schakel toegevoegd. Hiermee is de bestaande fietsinfrastructuur opgewaardeerd. 2

12 Behorende bij raadsvoorstel, nummer De bovengenoemde schakel op de Slotlaan is inmiddels opgenomen in het concept Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) Mede als gevolg van deze financiële prikkel zal in 2017 de onderhavige schakel worden aangelegd: op de sterke Openbaar Vervoer (OV) assen treedt structurele groei van het gebruik op. Het overig OV is stabiel of krimpt. Het lokale openbaar vervoer komt steeds meer onder druk te staan. Maar het lokale openbaar vervoer blijft wel een functie houden in de ketenbenadering. Door te kijken naar interessante koppelingen met doelgroepenvervoer voor zorg en onderwijs kunnen mogelijk andere alternatieven worden bedacht, die meer aan de behoefte van de reiziger voldoen en tegelijkertijd rendabeler zijn. Ook in onze gemeente staat het ontsluitend openbaar vervoer onder druk c.q. is er de laatste jaren versoberd op de lijnen en frequentie. Gelet op het bovenstaande staat onze gemeente open voor deze nieuwe kijk op bediening door het reguliere, openbaar vervoer. Op blz. 59 onder "Opgaven OV-netwerk" en op blz. 106 onder "Beleidsuitwerking OV" van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid wordt bovenbedoelde integratie van gemeentelijk doelgroepenvervoer en ontsluitende OV-diensten aangegeven. De MRDH wordt geadviseerd om, in het kader van het opstellen van de nieuwe Kadernota OV, een directe koppeling te leggen tussen bovengenoemde integratie en de richtlijnen/eisen t.a.v. de minimale frequentie ontsluitend regulier OV (voor zowel landelijk als stedelijk gebied), zoals aangegeven in de tabel op blz. 53; er is geconstateerd, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 109 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking Ketenmobiliteit" een herijking van het P+R beleid met o.a. mogelijkheden van tarifering staat aangegeven. De MRDH wordt verzocht deze herijking vroegtijdig af te stemmen met in ieder geval alle inliggende gemeenten van de MRDH om te bezien wat de relatie is met het parkeerbeleid van deze gemeenten. Voorkomen moet worden dat het nieuwe P+R beleid mogelijk (negatieve) neveneffecten kan veroorzaken op het parkeerregime bij de (naburige) gemeenten; de regio heeft onder andere toegang tot uitstekende waterverbindingen. Het is bekend, dat de Metropool regio Rotterdam Den Haag een terughoudende opstelling aanneemt ten aanzien van personenvervoer over water. Toch is met genoegen geconstateerd, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 106 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking OV" het opstellen van een visie personenvervoer over water (in samenhang met de netwerken van fiets, OV en weg) wordt aangegeven; - duurzame mobiliteit: in de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat aangegeven, dat de ambities moeten worden vertaald in concrete en SMART geformuleerde doelstellingen. Voor wat betreft duurzaamheid staat de volgende doelstelling opgenomen: "het verminderen van de uitstoot met 40% in 2030 ten opzichte van 1990". Helaas is in de voorliggende Uitvoeringsagenda geen "vertrekpunt" voor de C02 reductie voor het jaar 1990 opgenomen. Er is ook geen (tussenliggende) streefwaarde op het gebied van C02 reductie opgenomen, bijvoorbeeld voor het jaar 2020 of Een handvat om te bezien of het beleid succesvol is (geweest) wordt nu gemist. Om de meetbaarheid van de maatregelen uit de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid te vergroten, wordt verzocht om dit nader te specificeren. 2. De conceptbrief aan de MRDH Vervoersautoriteit vast te stellen. Wettelijke basis / aanleiding raadsvoorstel Conform de Gemeenschappelijke regeling MRDH biedt de bestuurscommissie van de Vervoersautoriteit MRDH de raad de gelegenheid om uiterlijk 7 april 2016 een zienswijze op de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de Metropool regio Rotterdam Den Haag Vervoersautoriteit in te dienen. 3

13 Behorende bij raadsvoorstel, nummer Beoogd doel / effect Het aanbieden van de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag Vervoersautoriteit heeft als doel, u te informeren over de beleidsopgaven op het gebied van verkeer en vervoer. Tevens bestaat de mogelijkheid een zienswijze in te dienen. Door gebruik te maken van laatstgenoemde mogelijkheid wordt de Vervoersautoriteit MRDH verzocht op diverse punten de ontwerp uitvoeringsagenda aan te vullen, te wijzigen dan wel aan te scherpen. 3. Zienswijze ontwerp Uitvoerinasaaenda Bereikbaarheid De reactie op het verzoek tot het indienen van een zienswijze gaat in op: - complimenteren met het voortvarend proces, dat is gevolgd bij de totstandkoming van deze heldere nota. Immers, na een intensief ambtelijk en bestuurlijk proces is de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid binnen een jaar opgesteld; - onderschrijven van de eisen en ambities van de diverse mobiliteitsonderwerpen; - in de begroting van de MRDH Vervoersautoriteit tot 2026 is geen reservering gemaakt voor alle extra wensen of investeringen in het kader van de Uitvoeringsagenda. Tevens kunnen er, in het kader van de Roadmap Next Economy, OESO-rapport en de Regionale Investeringskaart versie 2.0 nieuw inzichten ontstaan, die aanleiding geven voor een wijziging in de toekomstige prioriteitsstelling van investeringen. Gelet op het bovenstaande is er al met al sprake van een groot aantal (financiële) onzekerheden in de nabije toekomst. Er ligt dus een gezamenlijke, financiële opgave, waarbij er scherpe keuzes zullen moeten worden gemaakt. Er wordt met klem verzocht alle 23 MRDH-gemeenten nauw te betrekken bij het maken van deze keuzes; - autobereikbaarheid en doorstroming van de Oostflank van de Rotterdamse regio. In de Oostflank heeft een aantal wegen, waaronder de A20, de A16 (met de Brienenoord-corridor) en de N210 (met de Algeracorridor), een belangrijke rol bij het waarborgen van de regionale bereikbaarheid op Randstedelijk niveau en de samenhang in de Zuidvleugel. Als gevolg van de capaciteitsproblemen in de Oostflank komen onder andere de belangen van de economische kernlocaties, waaronder de Erasmusuniversiteit e.o., Brainpark I, II en III en Rivium langs de A16 corridor en de Alexanderknoop langs de A20, steeds verder onder druk te staan; het ruimtelijk economisch vestigingsklimaat valt of staat met een goede bereikbaarheid. De bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank van de Rotterdamse regio is onder andere voor ons bestuur al geruime tijd een bron van zorg en heeft dan ook de afgelopen jaren intensieve ambtelijke en bestuurlijke inzet gevraagd en gekregen. In de MIRT Verkenning Rotterdam Vooruit 2009 is de deelverkenning HBAC (Herontwerp Brienenoord -en AlgeraCorridor) opgesteld. Eind 2010 hebben wij met genoegen kennis genomen van de volgende resultaten van de deelverkenning HBAC: de structurele oplossing van het bereikbaarheidsprobleem op de nationale Brienenoordcorridor ligt in het bieden van een alternatief voor het lokale/regionale verkeer door twee nieuwe oeververbindingen (tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk en tussen Kralingen en Feijenoord); de nieuwe oeververbindingen zorgen ook voor een robuuster onderliggende wegennet, verkleinen de barrièrewerking van de rivieren en verminderen de congestie in de Algeracorridor, waardoor tevens het leefmilieu wordt verbeterd; de oplossing scoort redelijke goed in kosten-baten termen. Helaas bleek bij de financiële onderhandelingen met het Rijk tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit op 30 mei 2011, dat voor de bovengenoemde structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC geen zicht op financiële bijdragen vóór het jaar 2024 zou zijn. Bovengenoemde resultaten van de deelverkenning HBAC en de afspraken, gemaakt tijdens bovengenoemd BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit zijn vastgelegd in de "Rijksstructuurvisie Bereikbaarheid Regio Rotterdam, deel 1: Rotterdam Vooruit". In juli 2012 heeft ons bestuur, in het kader van het rijksprogramma Beter Benutten, ingestemd met een samenhangend pakket netwerkversterkende maatregelen voor de periode tot 2020 als aanloop naar de structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC. 4

14 Behorende bij raadsvoorstel, nummer Hierbij is expliciet door ons bestuur aangegeven, dat wij blijven opteren voor de uitvoering van deze structurele maatregelen na 2024 (en dan met name voor een nieuwe oeververbinding tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk). Tot onze grote teleurstelling is tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit in het voorjaar van 2013 het voornoemde jaar 2024 zelfs doorgeschoven naar In de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat weliswaar in het uitvoeringsprogramma op blz. 107 onder "Verkenningsfase": "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210)(in relatie tot HBAC)", echter een jaartal voor deze verkenning wordt niet aangegeven. Bij het binnenkort op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag zullen de eerder uitgevoerde onderzoeken van o.a. de voormalige Stadsregio Rotterdam (waaronder MIRT Rotterdam Vooruit en deelverkenning HBAC) als uitgangspunt worden aangehouden. Uit ambtelijke informatie blijkt nu, dat er feitelijk kennis is genomen van de eerder uitgevoerde onderzoeken; immers, de slechts enkele jaren oude studies worden opnieuw uitgevoerd m.b.v. recentere analysemethodes, c.q. verkeersmodellen. Hoewel wij ons realiseren, dat: in de verkenningsfase naar infrastructuurknelpunten de robuustheid daarvan moet worden onderzocht in het licht van te verwachten mobiliteitsontwikkelingen; het op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag van groot belang is voor de toekomstige prioriteitstelling van projecten en maatregelen, moeten wij nu constateren, dat én mogelijk de oplossingsrichting ter discussie staat en daardoor ook (het tijdstip van) de voorbereiding van een besluit over de realisatie van de nieuwe oeververbinding(en) steeds onzekerder wordt. De daadwerkelijke realisatie van de structurele oplossing voor de bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank lijkt verder dan ooit. Gelet op het bovenstaande wordt de MRDH, mede namens het bestuur van de gemeenten Krimpen aan den IJssel en Krimpenerwaard, verzocht te bevorderen: dat de Verkenningsfase en daarna de Planstudiefase van de "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210)(in relatie tot HBAC)" zo spoedig mogelijk worden uitgevoerd; dat er op korte tot middellange termijn zicht is op bekostiging, zodat er een besluit over de realisatie van deze nieuwe oeververbindingen kan worden genomen; - waardering uitspreken over het feit dat onze wens t.a.v. het toevoegen van diverse Capelse fietsroutes aan het regionale basisnetwerk fiets is gehonoreerd. Zo zijn er, ten opzichte van het RWP van de voormalige stadsregio Rotterdam, twee extra oost-west lopende Capelse fietsroutes opgenomen in het regionale basisnetwerk en is in een noord-zuid lopende fietsroute, te weten de Slotlaan, een ontbrekende schakel toegevoegd. Hiermee is de bestaande fietsinfrastructuur opgewaardeerd. De bovengenoemde schakel op de Slotlaan is inmiddels opgenomen in het concept Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) Mede als gevolg van deze financiële prikkel zal in 2017 de onderhavige schakel worden aangelegd; - op de sterke Openbaar Vervoer (OV) assen treedt structurele groei van het gebruik op. - Het overig OV is stabiel of krimpt. Het lokale openbaar vervoer komt steeds meer onder druk te staan. Maar het lokale openbaar vervoer blijft wel een functie houden in de ketenbenadering. Door te kijken naar interessante koppelingen met doelgroepenvervoer voor zorg en onderwijs kunnen mogelijk andere alternatieven worden bedacht, die meer aan de behoefte van de reiziger voldoen en tegelijkertijd rendabeler zijn. Ook in onze gemeente staat het ontsluitend openbaar vervoer onder druk c.q. is er de laatste jaren versoberd op de lijnen en frequentie. Gelet op het bovenstaande staat onze gemeente open voor deze nieuwe kijk op bediening door het reguliere, openbaar vervoer Op blz. 59 onder "Opgaven OV-netwerk" en op blz. 106 onder "Beleidsuitwerking OV" van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid wordt bovenbedoelde integratie van gemeentelijk doelgroepenvervoer en ontsluitende OV-diensten aangegeven. - De MRDH wordt geadviseerd om, in het kader van het opstellen van de nieuwe Kadernota OV, een directe koppeling te leggen tussen bovengenoemde integratie en de richtlijnen/eisen t.a.v. de minimale frequentie ontsluitend regulier OV (voor zowel landelijk als stedelijk gebied), zoals aangegeven in de tabel op blz. 53; - er is geconstateerd, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 109 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking Ketenmobiliteit" een herijking van het P+R beleid met o.a. mogelijkheden van tarifering staat aangegeven. 5

15 Behorende bij raadsvoorstel, nummer De MRDH wordt verzocht deze herijking vroegtijdig af te stemmen met in ieder geval alle inliggende gemeenten van de MRDH om te bezien wat de relatie is met het parkeerbeleid van deze gemeenten. Voorkomen moet worden dat het nieuwe P+R beleid mogelijk (negatieve) neveneffecten kan veroorzaken op het parkeerregime bij de (naburige) gemeenten; - de regio heeft onder andere toegang tot uitstekende waterverbindingen. Het is bekend, dat de Metropoolregio Rotterdam Den Haag een terughoudende opstelling aanneemt ten aanzien van personenvervoer over water. Toch is met genoegen geconstateerd, dat in het üitvoeringsprogramma op blz. 106 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking OV" het opstellen van een visie personenvervoer over water (in samenhang met de netwerken van fiets, OV en weg) wordt aangegeven; - duurzame mobiliteit: in de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat aangegeven, dat de ambities moeten worden vertaald in concrete en SMART geformuleerde doelstellingen. Voor wat betreft duurzaamheid staat de volgende doelstelling opgenomen: "het verminderen van de uitstoot met 40% in 2030 ten opzichte van 1990". Helaas is in de voorliggende Uitvoeringsagenda geen "vertrekpunt" voor de C02 reductie voor het jaar 1990 opgenomen. Er is ook geen (tussenliggende) streefwaarde op het gebied van C02 reductie opgenomen, bijvoorbeeld voor het jaar 2020 of Een handvat om te bezien of het beleid succesvol is (geweest) wordt nu gemist. Om de meetbaarheid van de maatregelen uit de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid te vergroten, wordt verzocht om dit nader te specificeren. De bovengenoemde reactie is weergegeven in de bijgevoegde conceptbrief aan de MRDH Vervoersautoriteit. 4. Advies. Op basis van het bovenstaande wordt voorgesteld een zienswijze in te dienen op de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid bij de Vervoersautoriteit MRDH. Financiële consequenties / wijze van dekking Niet van toepassing. Reacties van derden / formele inspraak en zienswijzen / communicatie Niet van toepassing. Voortraject De bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de Metropool regio Rotterdam den Haag (MRDH) heeft op 3 februari 2016 het ontwerp van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid vrijgegeven voor de zienswijzeprocedure. De ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid concept zienswijze is op 16 februari 2016 ter consultatie voorgelegd aan de Denktank MRDH. De Denktank MRDH heeft ingestemd met de concept zienswijze, met dien verstande dat geadviseerd wordt de volgende tekst aan het conceptraadsvoorstel en de concept-antwoordbrief (in de 3e alinea onder "Eisen en ambities diverse mobiliteitsonderwerpen") toe te voegen: "In de begroting van de MRDH Vervoersautoriteit tot 2026 is er echter geen reservering gemaakt voor alle extra wensen of investeringen in het kader van deze Uitvoeringsagenda. Tevens kunnen er, in het kader van de Roadmap Next Economy nieuwe inzichten ontstaan, die aanleiding geven voor een wijziging in de toekomstige prioriteitsstelling van investeringen en daarmee eveneens tot aanpassing van het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit. Op 1 februari 2016 is het OESO-rapport en de Regionale Investeringskaart versie 2.0 gepresenteerd. Dit OESO-rapport benadrukt de urgentie om te komen tot een Regionaal Investeringsprogramma MRDH; dit Investeringsprogramma moet vóór 1 juli a.s. gereed zijn. 6

16 Behorende bij raadsvoorstel, nummer Gelet op het bovenstaande is er al met al sprake van een groot aantal (financiële) onzekerheden in de nabije toekomst. Na het vaststellen van de Uitvoeringagenda Bereikbaarheid ligt er dus een gezamenlijke, financiële opgave, waarbij er scherpe keuzes zullen moeten worden gemaakt. Wij verzoeken u met klem alle 23 MRDH-gemeenten nauw te betrekken bij het maken van deze keuzes." Het advies van de Denktank MRDH is overgenomen. Vervolgtraject De Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH, waarin de raadsleden de heer S. van Loef en de heer A.C. Lange onze gemeente vertegenwoordigen, wordt de gelegenheid geboden om, conform het Instellingsbesluit Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH, de bestuurscommissie te adviseren over de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Bespreking in de Adviescommissie Vervoersautoriteit is voorzien op 13 april 2016 (dus na afloop van de zienswijzeprocedure). De Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid zal worden vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 1 juli Raadscommissie Commissie Stadsontwikkeling en -Beheer van 7 maart Bjjlage(n) welke ter kennis van de raad worden gebracht begeleidend schrijven van de bestuurscommissie Vervoerautoriteit MRDH d.d. 4 februari 2016, kenmerk 2016/18776, bij de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid ; - ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van 4 februari 2016; - de reactie in de vorm van een brief aan de MRDH Vervoersautoriteit ter beantwoording van een verzoek tot het indienen van een zienswijze op de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Nadere informatie / technische vragen bij: Ron Vermeulen, r.n.i.vermeulen@cadelleaandeniissle.nl. (010) Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, DRS. A.R. RUIJMGAART RA MGA, WND MR. P. OSKAM 7

17 gemeente Capelle ^"V aandenljssel Raadsbesluit Nummer De raad van de gemeente Capelle aan den IJssel; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders; besluit: 1. Ten aanzien van de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid een zienswijze in de dienen bij de Metropool regio Rotterdam Den Haag (MRDH) Vervoersautoriteit over de volgende aspecten: - complimenteren met het voortvarend proces, dat is gevolgd bij de totstandkoming van deze heldere nota. Immers, na een intensief ambtelijk en bestuurlijk proces is de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid binnen een jaar opgesteld: - onderschrijven van de eisen en ambities van de diverse mobiliteitsonderwerpen; - in de begroting van de MRDH Vervoersautoriteit tot 2026 is geen reservering gemaakt voor alle extra wensen of investeringen in het kader van de Uitvoeringsagenda. Tevens kunnen er, in het kader van de Roadmap Next Economy, OESO-rapport en de Regionale Investeringskaart versie 2.0 nieuw inzichten ontstaan, die aanleiding geven voor een wijziging in de toekomstige prioriteitsstelling van investeringen. Gelet op het bovenstaande is er al met al sprake van een groot aantal (financiële) onzekerheden in de nabije toekomst. Er ligt dus een gezamenlijke, financiële opgave, waarbij er scherpe keuzes zullen moeten worden gemaakt. Er wordt met klem verzocht alle 23 MRDH-gemeenten nauw te betrekken bij het maken van deze keuzes; - autobereikbaarheid en doorstroming van de Oostflank van de Rotterdamse regio. In de Oostflank heeft een aantal wegen, waaronder de A20, de Al6 (met de Brienenoord-corridor) en de N210 (met de Algeracorridor), een belangrijke rol bij het waarborgen van de regionale bereikbaarheid op Randstedelijk niveau en de samenhang in de Zuidvleugel. Als gevolg van de capaciteitsproblemen in de Oostflank komen onder andere de belangen van de economische kernlocaties, waaronder de Erasmusuniversiteit e.o., Brainpark I, II en III en Rivium langs de Al6 corridor en de Alexanderknoop langs de A20, steeds verder onder druk te staan; het ruimtelijk economisch vestigingsklimaat valt of staat met een goede bereikbaarheid. De bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank van de Rotterdamse regio is onder andere voor ons bestuur al geruime tijd een bron van zorg en heeft dan ook de afgelopen jaren intensieve ambtelijke en bestuurlijke inzet gevraagd en gekregen. In de MIRT Verkenning Rotterdam Vooruit 2009 is de deelverkenning HBAC (Herontwerp Brienenoorden AlgeraCorridor) opgesteld. Eind 2010 hebben wij met genoegen kennis genomen van de volgende resultaten van de deelverkenning HBAC: de structurele oplossing van het bereikbaarheidsprobleem op de nationale Brienenoordcorridor ligt in het bieden van een alternatief voor het lokale/regionale verkeer door twee nieuwe oeververbindingen (tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk en tussen Kralingen en Feijenoord); de nieuwe oeververbindingen zorgen ook voor een robuuster onderliggende wegennet, verkleinen de barrièrewerking van de rivieren en verminderen de congestie in de Algeracorridor, waardoor tevens het leefmilieu wordt verbeterd; de oplossing scoort redelijke goed in kosten-baten termen. 1

18 Behorende bij raadsbesluit, nummer Helaas bleek bij de financiële onderhandelingen met het Rijk tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit op 30 mei 2011, dat voor de bovengenoemde structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC geen zicht op financiële bijdragen vóór het jaar 2024 zou zijn. Bovengenoemde resultaten van de deelverkenning HBAC en de afspraken, gemaakt tijdens bovengenoemd BO MIRT Zuidvleugel/Rotterdam Vooruit zijn vastgelegd in de "Rijksstructuurvisie Bereikbaarheid Regio Rotterdam, deel 1: Rotterdam Vooruit". In juli 2012 heeft ons bestuur, in het kader van het rijksprogramma Beter Benutten, ingestemd met een samenhangend pakket netwerkversterkende maatregelen voor de periode tot 2020 als aanloop naar de structurele oplossingen uit de deelverkenning HBAC. Hierbij is expliciet door ons bestuur aangegeven, dat wij blijven opteren voor de uitvoering van deze structurele maatregelen na 2024 (en dan met name voor een nieuwe oeververbinding tussen Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk). Tot onze grote teleurstelling is tijdens het BO MIRT Zuidvleugel/ Rotterdam Vooruit in het voorjaar van 2013 het voornoemde jaar 2024 zelfs doorgeschoven naar In de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat weliswaar in het uitvoeringsprogramma op blz. 107 onder "Verkenningsfase": "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210) (in relatie tot HBAC)", echter een jaartal voor deze verkenning wordt niet aangegeven. Bij het binnenkort op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag zullen de eerder uitgevoerde onderzoeken van o.a. de voormalige stadsregio Rotterdam (waaronder MIRT Rotterdam Vooruit en deelverkenning HBAC) als uitgangspunt worden aangehouden. Uit ambtelijke informatie blijkt nu, dat er feitelijk kennis is genomen van de eerder uitgevoerde onderzoeken; immers, de slechts enkele jaren oude studies worden opnieuw uitgevoerd m.b.v. recentere analysemethodes, c.q. verkeersmodellen. Hoewel wij ons realiseren, dat: in de verkenningsfase naar infrastructuurknelpunten de robuustheid daarvan moet worden onderzocht in het licht van te verwachten mobiliteitsontwikkelingen; het op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam- Den Haag van groot belang is voor de toekomstige prioriteitstelling van projecten en maatregelen, moeten wij nu constateren, dat én mogelijk de oplossingsrichting ter discussie staat en daardoor ook (het tijdstip van) de voorbereiding van een besluit over de realisatie van de nieuwe oeververbinding(en) steeds onzekerder wordt. De daadwerkelijke realisatie van de structurele oplossing voor de bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank lijkt verder dan ooit. Gelet op het bovenstaande wordt de MRDH, mede namens het bestuur van de gemeenten Krimpen aan den IJssel en Krimpenerwaard, verzocht te bevorderen: dat de Verkenningsfase en daarna de Planstudiefase van de "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210)(in relatie tot HBAC)" zo spoedig mogelijk worden uitgevoerd; dat er op korte tot middellange termijn zicht is op bekostiging, zodat er een besluit over de realisatie van deze nieuwe oeververbindingen kan worden genomen; - waardering uitspreken over het feit dat onze wens t a v. het toevoegen van diverse Capelse fietsroutes aan het regionale basisnetwerk fiets is gehonoreerd. Zo zijn er. ten opzichte van het RWP van de voormalige stadsregio Rotterdam, twee extra oost-west lopende Capelse fietsroutes opgenomen in het regionale basisnetwerk en is in een noord-zuid lopende fietsroute, te weten de Slotlaan, een ontbrekende schakel toegevoegd. Hiermee is de bestaande fietsinfrastructuur opgewaardeerd. De bovengenoemde schakel op de Slotlaan is inmiddels opgenomen in het concept Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) 2017, Mede als gevolg van deze financiële prikkel zal in 2017 de onderhavige schakel worden aangelegd; - op de sterke Openbaar Vervoer (OV) assen treedt structurele groei van het gebruik op. Het overig OV is stabiel of krimpt. Het lokale openbaar vervoer komt steeds meer onder druk te staan. Maar het lokale openbaar vervoer blijft wel een functie houden in de ketenbenadering. Door te kijken naar interessante koppelingen met doelgroepenvervoer voor zorg en onderwijs kunnen mogelijk andere alternatieven worden bedacht, die meer aan de behoefte van de reiziger voldoen en tegelijkertijd rendabeler zijn. Ook in onze gemeente staat het ontsluitend openbaar vervoer onder druk c.q. is er de laatste jaren versoberd op de lijnen en frequentie. Gelet op het bovenstaande staat onze gemeente open voor deze nieuwe kijk op bediening door het reguliere, openbaar vervoer. 2

19 Behorende bij raadsbesluit, nummer Op blz. 59 onder "Opgaven OV-netwerk" en op blz, 106 onder "Beleidsuitwerking OV" van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid wordt bovenbedoelde integratie van gemeentelijk doelgroepenvervoer en ontsluitende OV-diensten aangegeven. De MRDH wordt geadviseerd om, in het kader van het opstellen van de nieuwe Kadernota OV, een directe koppeling te leggen tussen bovengenoemde integratie en de richtlijnen/eisen t.a.v. de minimale frequentie ontsluitend regulier OV (voor zowel landelijk als stedelijk gebied), zoals aangegeven in de tabel op blz. 53; - er is geconstateerd, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 109 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking Ketenmobiliteit" een herijking van het P+R beleid met o.a. mogelijkheden van tarifering staat aangegeven. De MRDH wordt verzocht deze herijking vroegtijdig af te stemmen met in ieder geval alle inliggende gemeenten van de MRDH om te bezien wat de relatie is met het parkeerbeleid van deze gemeenten. Voorkomen moet worden dat het nieuwe P+R beleid mogelijk (negatieve) neveneffecten kan veroorzaken op het parkeerregime bij de (naburige) gemeenten; - de regio heeft onder andere toegang tot uitstekende waterverbindingen. Het is bekend, dat de Metropool regio Rotterdam Den Haag een terughoudende opstelling aanneemt ten aanzien van personenvervoer over water. Toch is met genoegen geconstateerd, dat in het Uitvoeringsprogramma op blz. 106 van de voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onder "Beleidsuitwerking OV" het opstellen van een visie personenvervoer over water (in samenhang met de netwerken van fiets, OV en weg) wordt aangegeven; - duurzame mobiliteit: in de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat aangegeven, dat de ambities moeten worden vertaald in concrete en SMART geformuleerde doelstellingen. Voor wat betreft duurzaamheid staat de volgende doelstelling opgenomen: "het verminderen van de uitstoot met 40% in 2030 ten opzichte van 1990". Helaas is in de voorliggende Uitvoeringsagenda geen "vertrekpunt" voor de C02 reductie voor het jaar 1990 opgenomen. Er is ook geen (tussenliggende) streefwaarde op het gebied van C02 reductie opgenomen, bijvoorbeeld voor het jaar 2020 of Een handvat om te bezien of het beleid succesvol is (geweest) wordt nu gemist. Om de meetbaarheid van de maatregelen uit de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid te vergroten, wordt verzocht om dit nader te specificeren. 2. De conceptbrief aan de MRDH Vervoersautoriteit vast te stellen. Vastgesteld in de openbare vergadering van 14 maart 2016, / de griffier, de voorzitter, /, 3

20 * Ruimte en Economie /-"> Advies! bezoekadres; 2 ï e Gemeente Delft m' IBAN NL21 BNGH ^ t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Postbus 78, 2600 ME Delft Behandeld door Michiel van Bokhorst mvbokhorst@delft.nl Internet Vervoersautoriteit MRDH Telefoon Grote Marktstraat 43 Postbus CB Den Haag VERZONDEN 2 ^ FEB Datum Onderwerp Zienswijze Delft Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Ons kenmerk Uw brief van Uw kenmerk 2016/18776 Bijlage Geachte heer Langenberg, Op 4 februari jl. ontvingen wij uw verzoek tot het indienen van zienswijzen op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Wij willen van de mogelijkheid gebruik maken om onze zienswijze kenbaar te maken. Totstandkoming Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Het opstellen van de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid is een intensief traject geweest, waarbij op meerdere momenten zowel ambtelijk als bestuurlijk mogelijkheden waren voor de 23 gemeenten om mee te denken en praten. Wij waarderen deze opzet en zien het als een goed voorbeeld hoe een gezamenlijk product, van, voor en door de 23 gemeenten tot stand kan komen. Delftse strategische agenda mobiliteit In Delft is in 2005 het Lokaal Verkeers- en Vervoerplan opgesteld. Met de Strategische agenda Mobiliteit (2013) heeft een actualisatie plaatsgevonden van het LWP. In de Strategische agenda mobiliteit zijn prioriteiten vastgesteld voor de korte, middellange en lange termijn. Deze Delftse agenda is het vertrekpunt van waaruit wij naar de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de MRDH hebben gekeken. Delft is zich bewust van haar ligging midden tussen Den Haag en Rotterdam. Er is dus veel aandacht voor goede regionale verbindingen geweest in de agenda van de MRDH. Dat waarderen wij en herkennen wij ook onze prioriteiten grotendeels in. Er zijn veel projecten in de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid die goed aansluiten bij de prioriteiten uit onze Strategische agenda Mobiliteit. Enkele voorbeelden daarvan: Doorzetten programma Stedenbaan, waaronder het stimuleren van verdichting stedelijk programma rond bestaande stations; - 4-sporen Delft Zuid - Schiedam; HOV-verbinding Delft - Zoetermeer en HOV-verbinding Rotterdam Alexander - Delft; Corridor A4-A13 en Kruithuisweg (tweede ontsluiting «Technopolis/Ruyven); CM Q

21 «Da,um - Programma fietsenstallingen op OV-knooppunten. ons kfnmerk6 " Fietsontsluiting innovatiecampus TU/Technopolis: slechten spoor- en Schie en A13 barrière voor aansluiting op stad en omgeving. Onderzoek hoogwaardige oost-west-openbaarvervoerverbinding In de Delftse Strategische agenda Mobiliteit is voor de middellange termijn ingezet op een hoogwaardige oost-west-openbaarvervoerverbinding. Deze verbinding loopt van Den Haag Leijenburg via de Harnaschpolder, het Reinier de Graaf Gasthuis, station Delft, Delfgauw verder naar Zoetermeer en de noordrand van Rotterdam. Wij zijn blij met de aandacht voor de HOV-verbinding over de grenzen van de voormalige stadsregio's. Wij vragen ook blijvende aandacht voor het westelijke deel van de verbinding. Deze verbinding tussen Den Haag Leijenburg en station Delft was onderdeel van de Lijnennetnota Netwerk RandstadRail van het Stadsgewest Haaglanden uit Om voor onze onduidelijke redenen is dit deel in de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid niet opgenomen. Wij verzoeken u om dit deel weer toe te voegen als te onderzoeken HOV-verbinding. Rapport Deetman "Delft, Parel in de Randstad" We herkennen veel van de richting van de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid in de ambities uit het onlangs uitgebracht advies van de commissie Deetman "Delft, Parel in de Randstad". Graag treden wij met u en de provincie Zuid Holland in overleg over de investeringsagenda met als doel de bereikbaarheid van de Technologische Innovatie Campus voor alle vervoerswijzen te verbeteren, om zo de ambities uit het rapport van de commissie Deetman te kunnen realiseren. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft, /// /J/ y' - bu rgemeester /y' L'B"Harpe lb' Z', secretaris drs. T.W. Andriessen I.s. 2/2

22 g Den Haag Gemeente Den Haag kmaa^ehü GRIFFIER Gescand Retouradres: Postbus , 2500 CD Den Haag Uw brief van Uw kenmerk De bestuurscoinmissie Vervoersantoriteit MRDH j i i i Ons kenmerk T.a.v. de heer Langenberg r-dcnnrr; Postbus 66 GRF/^Oi 6 oenrr-dt-» r r Doorkiesnummer ^501 CB Den Haag 070 _ adres Onderwerp Zienswijze Aantal bijlagen i Datum 15 april 2016 Geacht bestuur, Hierbij zend ik u het raadsbesluit met de zienswijze van de gemeenteraad over de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Met vriendelijke grdfè^ ^ "nnwmr^h^ ^ ^ Inlichtingen bij Postadres: Postbus , 2500 CD Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

23 Raadsbesluit 34 De raad van de gemeente Den Haag, Gelet op de gemeenschappelijke regeling. Gehoord de commissies Leefomgeving, Besluit: De volgende zienswijze vast te stellen en kenbaar te maken aan de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de Metropoolregio Den Haag met betrekking tot de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de MRDH: De gemeenteraad van Den Haag complimenteert de MRDH met de kwaliteit van het uitvoeringsprogramma en het actieve overleg dat met de gemeente is gevoerd over de het uitvoeringsprogramma. De raad steunt de voorgestelde principiële verdeling waarbij ca. 20% van de financiële middelen van de MRDH beschikbaar blijft voor investeringen in fiets, verkeersveiligheid en ketenmobiliteit; De raad is van oordeel dat; de strategie voor de bereikbaarheid over de weg zich vooral moet richten op een optimale benutting van de beschikbare en geplande wegenstructuur. De raad merkt echter op dat het optimaal benutten van het netwerk nog forse investeringen vereist, waaronder investeringen in de Zuidelijke Randweg en de Beatrixlaan in Rijswijk. De raad wenst dat de mogelijkheden in kaart worden gebracht om de uitvoering van deze projecten te versnellen; er belangrijke gezamenlijke opgaven zijn voor een hoogwaardige aansluiting van de ontwikkelingsgebieden Scheveningen Haven en Binckhorst op het openbaar vervoer, de realisatie van goede wachtruimte op het busplatform, de realisatie van de fietsenstalling KJ-plein evenals het waarborgen van voldoende capaciteit op centrale delen van het Haagse tramnetwerk om verdere groei van het openbaar vervoer mogelijk te maken. een verkennende studie naar een schaalsprong naar metropolitaan OV in de Centrale Zone van Den Haag, als drager voor stedelijke verdichting, versterking van de agglomeratiekracht en ontsluiting van economische toplocaties in de stad, waaronder de Binckhorst, Central Innovation District, Internationale Zone en Scheveningen moet worden toegevoegd; Den Haag wil gezien het brede draagvlak en het grote belang van de stad en de regio dat de MRDH zich blijft inspannen om de directe internationale treinaansluiting tussen Den Haag en Brussel in stand te houden met een frequentie van tenminste acht ritten per dag. Tevens zal er op zo kort mogelijke termijn een directe verbinding Den Haag - Eindhoven- Düsseldorf tot stand moeten worden gebracht. De raad mist bij de beschrijving van de rollen van de MRDH in h et openbaar vervoer (blz. 61) de rol van "medeaandeelhouder". De raad is van oordeel dat de samenhang en afstemming tussen de twee pijlers Vervoersautoriteit en Economisch Vestigingsklimaat optimaal moet zijn en dat de verschillende trajecten, zoals de regionale investeringskaart, de Road Map New Economy en de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid - in het besef dat er verschillende financieringsbronnen zijn en dienen te blijven - moeten uitmonden in één investeringsagenda. i -, Aldus besloten in de openbare raadsvergadering vanjartipril 2pl6. v- i mmx De griffier. De voorzitter.

24 _^BCÜBB! ^ Den Haag Aldus besloten in de raadsvergadering va(. t 7 U APR J rv 34 Griffie De Griffier GRF/2016 ( RIS ^^ r^s ^ \ ^ - GEWIJZIGD VOORSTEL ^ Voorstel van het presidium inzake zienswijze op de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Op 4 februari 2016 heeft de Bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de MRDH, op grond van de Gemeenschappelijke Regeling van de MRDH, het ontwerp Uilvoeringsagenda Bereikbaarheid aan de deelnemende raden voor een zienswijze voorgelegd. Met een gewijzigde raadmededeling (RIS , d.d. 13 april) heeft het college een advies ter zake uitgebracht, De stukken zijn voorgelegd aan de commissie Leefomgeving. Gezien het vorenstaande stelt het presidium de raad voor het volgende besluit te nemen: De raad van de gemeente Den Haag, Gelet op de gemeenschappelijke regeling, Gehoord de commissies Leefomgeving, Besluit: De volgende zienswijze vast te stellen en kenbaar te maken aan de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de Metropoolregio Den Haag met betrekking tot de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de MRDH: De gemeenteraad van Den Haag complimenteert de MRDH met de kwaliteit van het uitvoeringsprogramma en het actieve overleg dat met de gemeente is gevoerd over de hét uitvoeringsprogramma. De raad steunt de voorgestelde principiële verdeling waarbij ca. 20% van de financiële middelen van de MRDH beschikbaar blijft voor investeringen in fiets, verkeersveiligheid en ketenmobiliteit; De raad is van oordeel dat: de strategie voor de bereikbaarheid over de weg zich vooral moet richten op een optimale benutting van de beschikbare en geplande wegenstructuur. De raad merkt echter op dat het optimaal benutten van het netwerk nog forse investeringen vereist, waaronder investeringen in de Zuidelijke Randweg en de Beatrixlaan in Ri jswijk. De raad wenst dat de mogelijkheden in kaart worden gebracht om de uitvoering van deze projecten te versnellen; er belangrijke gezamenlijke opgaven zijn voor een hoogwaardige aansluiting van de ontwikkelingsgebieden Scheveningen Haven en Binckhorst op het openbaar vervoer, de realisatie van goede wachtruimte op het busplatform, de realisatie van de fietsenstalling KJ-plein evenals het waarborgen van voldoende capaciteit op centrale delen van het Haagse tramnetwerk om verdere groei van het openbaar vervoer mogelijk te maken. een verkennende studie naar een schaalsprong naar metropolitaan OV in de Centrale Zone van Den Haag, als drager voor stedelijke verdichting, versterking van de agglomeratiekracht en ontsluiting van economische toplocaties in de stad, waaronder de Binckhorst, Central Innovation District, Internationale Zone en Scheveningen moet worden toegevoegd; Raadsvoorstellen 2016

25 Den Haag wil gezien het brede draagvlak en het grote belang van de stad en de regio dat de MRDH zich blijft inspannen om de directe internationale treinaansluiting tussen Den Haag en Brussel in stand te houden met een frequentie van tenminste acht ritten per dag. Tevens zal er op zo kort mogelijke termijn een directe verbinding Den Haag - Eindhoven- Düsseldorf tot stand moeten worden gebracht. De raad mist bij de beschrijving van de rollen van de MRDH in h et openbaar vervoer (blz. 61) de rol van "medeaandeelhouder". De raad is van oordeel dat de samenhang en afstemming tussen de twee pijlers Vervoersautoriteit en Economisch Vestigingsklimaat optimaal moet zijn en dat de verschillende trajecten, zoals de regionale investeringskaart, de Road Map New Economy en de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid - in het besef dat er verschillende financieringsbronnen zijn en dienen te blijven - moeten uitmonden in één investeringsagenda. Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van De griffier. De voorzitter. Raadsvoorstellen 2016

26 Dei1 Haa9 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ De n Haag de gemeenteraad Uw bnef van Uw kenmerk Ons kenmerk rm DSO/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Gewijzigd voorstel zienswijze op de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de MRDH Datum 13 april 2016 Op 4 februari 2016 heeft het dagelijks bestuur van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid vrijgegeven en vraagt om de zienswijze van de gemeente Den Haag voor 7 april. Het college stelt voor om de zienswijze vast te stellen op basis van het volgende concept. Ter voorbereiding op de Vervoersautoriteit is op 19 december 2014 de Strategische Bereikbaarheidsagenda voor de MRDH vastgesteld door het algemeen bestuur van de MRDH. De nu voorliggende ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid is het vervolg daarop en geeft meer concreet invulling aan de gezamenlijke mobiliteitsopgaven in de Metropoolregio. (Deze uitvoeringsagenda bereikbaarheid is te vinden op Deze volgen uit de noodzaak om de gezamenlijke agglomeratiekracht te versterken. Daarbij bouwt de MRDH voort op de karakteristieken van de afzonderlijke gemeenten en gebiedstypen in de metropoolregio. In de Uitvoeringsagenda wordt een samenhangend pakket aan maatregelen voorgesteld voor de periode Verder geeft de Uitvoeringsagenda invulling aan de formele verplichting uit de Planwet Verkeer en Vervoer. Deze schrijft voor dat de MRDH een regionaal verkeer- en vervoersplan moet vaststellen. De uitvoeringsagenda is dat verkeer- en vervoersplan. Op grond van de gemeenschappelijke regeling van de MRDH geldt een zienswijzeprocedure voor de bereikbaarheidsagenda. Zienswijzen kunnen worden ingediend tussen 4 februari en 7 april Op 1 juli 2016 wil het algemeen bestuur van de MRDH de Uitvoeringsagenda vaststellen. Hieronder gaan wij in op de achtereenvolgende onderdelen van de Uitvoeringsagenda: Wij complimenteren de MRDH met de kwaliteit van het uitvoeringsprogramma en het actieve overleg dat met de gemeente is gevoerd over het uitvoeringsprogramma. Wij onderschrijven de geformuleerde bereikbaarheidsopgaven die per gebiedstype zijn geformuleerd en de opgave om in het (metropolitaan) hoogstedelijk gebied prioriteit te geven aan het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer. Inlichtingen bij Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ De n Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres:

27 DSO/ In paragraaf 2.5 wordt aangegeven dat het financieel kader van de MRDH onder druk staat. Het investeringsniveau van de MRDH bedraagt op het vlak van verkeer en vervoer gemiddeld circa 500 miljoen per jaar. Van de inkomsten wordt ongeveer 80% besteed aan exploitatie en onderhoud van het openbaar vervoer. Het financieel meerjarenoverzicht laat een daling zien van de beschikbare middelen in de periode , vooral als gevolg van een aantal grote investeringen in het openbaar vervoer. Maar ook het niet indexeren van de Gebundelde Doeluitkering (BDU) van het Rijk en de stijgende kosten van beheer en onderhoud in het openbaar vervoer spelen een rol in de afname van het beschikbare budget. Wij hebben daarvoor begrip maar willen toch benadrukken dat er, naast financiële middelen voor openbaar vervoer, ook voldoende budget beschikbaar moet blijven voor investeringen in fiets, verkeersveiligheid, ketenmobiliteit en auto in de regio. Deze zijn eveneens van grote waarde voor een bereikbare en leefbare regio. Het is daarom van belang dat hiervoor minimaal ca. 20% van de financiële middelen beschikbaar blijft. Omdat het financiële kader onder druk staat, wordt aangegeven dat scherpe keuzes vereist zijn. Deze scherpe keuzes zien wij nog onvoldoende terug in de uitvoeringsagenda. De bereikbaarheid van de metropolitane centra vraagt ons inziens in elk geval een investeringsimpuls in het openbaar vervoer, de fiets en de ketenmobiliteit. Dat is van groot economisch belang voor de gehele regio. Voor de bereikbaarheid over de weg staat de komende jaren ook een groot aantal investeringen gepland. Voor de wat langere termijn moet de nadruk wat ons betreft liggen op het optimaal benutten van de wegcapaciteit die hiermee in totaal beschikbaar komt. Op blz. 65 wordt gesproken over het afmaken van het verbindend hoofdnetwerk voor de auto. Wij merken echter op dat het optimaal benutten van het netwerk nog forse investeringen vereist, waaronder investeringen in de Zuidelijke Randweg en de Prinses Beatrixlaan in Rijswijk. Daarnaast verwachten wij dat er in het te formuleren MRDH Regionale Investeringspakket een forse investeringsclaim terecht komt om de genoemde druk op het financiële kader (BDU) te verlichten en investeringen in bereikbaarheid (= regionale economie) te waarborgen. Wij onderschrijven het belang van verdere integratie van de Metropoolregio, waarbinnen openbaar vervoer, fiets, lopen en ketenmobiliteit de belangrijkste dragers voor de mobiliteit zijn. Wij hechten daarbij aan de realisatie van de fietsparkeervoorziening op het KJ-plein bij Den Haag Centraal en een goede wachtvoorziening voor de reizigers op het busplatform. In Den Haag is het een belangrijke opgave om de nieuwe ontwikkelingsgebieden Binckhorst en Scheveningen Haven in een vroegtijdig stadium op het netwerk van hoogwaardig openbaar vervoer aan te sluiten. Den Haag hecht aan een voerspoedige uitvoering van OV-ontsluiting van het Scheveningen Haven en een voortvarende planvorming voor de OVontsluiting van de Binckhorst. Daarnaast is het van belang om een verdere groei van het openbaar vervoer gebruik te faciliteren. Wij ondersteunen het streven van de MRDH om te komen tot één integraal OVsysteem voor de reiziger binnen de metropoolregio. Met de groei van het aantal inwoners zal ook de vraag naar openbaar vervoer toenemen. Capaciteitsknelpunten op de centrale delen van het Haagse tramnetwerk, zoals het Rijswijkseplein, vragen om een gezamenlijke aanpak. Aansluitend op deze opgaven, vragen wij om in de uitvoeringsagenda een verkennende studie naar een schaalsprong naar openbaar vervoer in de Centrale Zone Den Haag toe te voegen. Het gaat daarbij om een schaalsprong naar metropolitaan OV, als drager voor stedelijke verdichting, versterking van de agglomeratiekracht en ontsluiting van economische toplocaties in de stad, waaronder de Binckhorst, Central Innovation District, Internationale Zone en Scheveningen. Wij missen bij de beschrijving van de rollen van de Metropoolregio in het openbaar vervoer (blz. 61) het streven dat de MRDH medeaandeelhouder gaat worden in de RET en HTM en het daarmee mogelijk maakt concessies te kunnen inbesteden. Tot slot vraagt ook de internationale connectiviteit van Den Haag over het spoor blijvende aandacht. De huidige spoorontsluiting van Den Haag sluit niet aan op het internationale profiel van de stad. Hiervoor is het essentieel om op korte termijn de internationale spoorverbindingen met zowel Antwerpen/Brussel als met Eindhoven/Düsseldorf te verbeteren.

28 DSO/ Tot slot vragen wij aandacht voor de samenwerking tussen de twee pijlers van de MRDH, de Vervoersautoriteit (VA) en Economisch Vestigingsklimaat (EV). Om de metropoolvorming optimaal te laten werken lijkt het mogelijk om de synergie tussen beide pijlers verder te verbeteren. Momenteel lopen er verschillende trajecten zoals de regionale investeringskaart en de Road Map New Economy deels parallel aan deze Uitvoeringsagenda. Niet altijd is duidelijk hoe die trajecten zich tot elkaar verhouden, met name op het gebied van verkeer en vervoer. Ons inziens zouden deze trajecten zoveel mogelijk moeten uitkomen in één regionale investeringsagenda. Deze uitvoeringsagenda biedt daarvoor een voor de hand liggend aangrijpingspunt. Hieruit volgt dat het college voorstelt om een zienswijze in te dienen met daarin de punten: complimenteren van de MRDH met de kwaliteit van het uitvoeringsprogramma en het actieve overleg dat met de gemeente is gevoerd over de het uitvoeringsprogramma; wij steunen de voorgestelde principiële verdeling waarbij ca. 20% van de financiële middelen van de MRDH beschikbaar blijft voor investeringen in fiets, verkeersveiligheid en ketenmobiliteit; de strategie voor de bereikbaarheid over de weg moet zich vooral richten op een optimale benutting van de beschikbare en geplande wegenstructuur. Wij merken echter op dat het optimaal benutten van het netwerk nog forse investeringen vereist, waaronder investeringen in de Zuidelijke Randweg en de Prinses Beatrixlaan in Rijswijk. Wij wensen dat de mogelijidieden in kaart worden gebracht om de uitvoering van deze projecten te versnellen; er zijn belangrijke gezamenlijke opgaven voor een hoogwaardige aansluiting van de ontwikkelingsgebieden Scheveningen Haven en Binckhorst op het openbaar vervoer, de realisatie van goede wachtruimte op het busplatform, de realisatie van de fietsenstalling KJ-plein evenals het waarborgen van voldoende capaciteit op centrale delen van het Haagse tramnetwerk om verdere groei van het openbaar vervoer mogelijk te maken; toevoegen van een verkennende studie naar een schaalsprong naar metropolitaan OV in de Centrale Zone van Den Haag, als drager voor stedelijke verdichting, versterking van de agglomeratiekracht en ontsluiting van economische toplocaties in de stad, waaronder de Binckhorst, Central Innovation District, Internationale Zone en Scheveningen; gezien het brede draagvlak en het grote belang voor de stad en de regio wil Den Haag dat de MRDH zich blijft inspannen om de directe internationale treinaansluiting tussen Den Haag en Brussel in stand te houden met een frequentie van tenminste acht ritten per dag. Tevens zal er op zo kort mogelijke termijn een directe verbinding Den Haag - Eindhoven- Düsseldorf tot stand moeten worden gebracht; bij de beschrijving van de rollen van de MRDH in het openbaar vervoer (blz. 61)wordt de rol 'medeaandeelhouder' gemist; de raad is van oordeel dat de samenhang en afstemming tussen de twee pijlers Vervoersautoriteit en Economisch Vestigingsklimaat optimaal moet zijn en dat de verschillende trajecten, zoals de regionale investeringskaart, de Road Map New Economy en de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid - in het besef dat er verschillende financieringsbronnen zijn en dienen te blijven - moeten uitmonden in één investeringsagenda. Het college van burgemeester en wethouders, de locosecretaris, de burgemeester K. de Snoo J.J. van Aartsen.

29 Metropoolregio Rotterdam Den Haag Datum: 04/04/2016 t.a.v. de voorzitter van de Bestuurscommissie Zaaknummer ZKi Afdeling: Ruimte Contactpersoon: W. Melenberg Vervoersautoriteit Postbus 66 Uw brief van: CB DEN HAAG Onderwerp: Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid : zienswijzen Datum verzending: Geachte heer Langenberg, Uw bestuurscommissie heeft ons in de gelegenheid gesteld uiterlijk 7 april 2016 een schriftelijk zienswijze in te dienen over het ontwerp van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (hierna: Uitvoeringsagenda). Namens de gemeenteraad van Krimpen aan den IJssel brengen wij het volgende naar voren. Waardering voor proces tot nu toe Om te beginnen spreken wij onze waardering uit over de wijze waarop deze Uitvoeringsagenda tot stand is gekomen. Zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau is er volop gelegenheid geweest voor alle MRDH-gemeenten om invloed uit te oefenen op de inhoud van deze agenda. Ook zijn wij tevreden over de typering van onze gemeente als 'poort naar de Khmpenerwaard', 'centrum van maritieme maakindustrie' en 'stedelijk woon- en werkgebied'. Redactionele en thematische opmerkingen Wij hebben een aantal opmerkingen van (quasi)redactionele aard. Deze treft u aan in bijlage I. Om kort te zijn verwijzen wij hiernaar. Daarnaast reageren wij hierna op een aantal specifieke thema's. Beleidsambities versus financiën De Uitvoeringsagenda bevat een groot aantal (top- en netwerk)eisen en daaraan gekoppelde ambities voor een scala aan mobiliteitsonderwerpen. Als gevolg daarvan is deze agenda rijk aan beleidsvoornemens. Deze voornemens zijn echter nog niet (geheel) vertaald in financiële zin. Dit alles wordt nog gecompliceerd door zaken als de Roadmap Next Economy en het OESO-onderzoek naar de economische potentie van stedelijke regio's in Nederland en in het bijzonder die van de regio Rotterdam Den Haag. Dit OESO-rapport benadrukt de urgentie om te komen tot een Regionaaljnvesteringsprogramma MRDH. Het streven is erop gericht dit Investeringsprogramma uiterlijk 1 juli a.s. gereed te hebben. Wij constateren dat al met al sprake is van een groot aantal (financiële) onzekerheden in de nabije toekomst. Na het vaststellen van de Uitvoeringagenda Bereikbaarheid ligt er dus een gezamenlijke, financiële opgave, waarbij er scherpe keuzes gemaakt zullen moeten worden. Wilt u bij al uw correspondentie het zaaknummer vermelden. KGemeente Postbus 200 1: l F: (0180) Krimpen 2920 AE Krimpen aan den IJssel E: gemeente@l<rimpenaandenijssel.nl aan den IJssel Bezoekadres: Raadhuisplein 2 I:

30 Wij verzoeken u nadrukkelijk alle MRDH-gemeenten nauw te betrekken bij het maken van deze keuzes. Stormpolder en aangrenzende bedrijventerreinen van wezenlijk belang voor (maritieme) maakindustrie Het bedrijventerrein Stormpolder en de aangrenzende bedrijventerreinen Parallelweg en De Krom vormen samen met aangrenzende bedrijventerreinen in de gemeente Krimpenerwaard een toplocatie voor de (maritieme) maakindustrie en een belangrijke bestemmingslocatie aan de oostflank van de metropoolregio. De Stormpolder (waaronder het voormalige EMK-terrein) wordt de komende 10 jaar herontwikkeld. Daarbij is het van groot belang dat dit gebied voldoet aan de topeis van bereikbaarheid binnen 45 minuten met de auto en het openbaar vervoer (zowel over de weg als over het water). In samenspraak met onze buurgemeente Krimpenerwaard wordt momenteel onderzoek verricht naar de haalbaarheid van een nieuwe weg tussen de N210/Tiendweg en de Noord/Lekdijk. Een dergelijke weg kan volgens ons de bereikbaarheid van de zojuist genoemde bedrijfsterreinen enorm verbeteren en levert een daarnaast bijdrage aan de risicospreiding in geval van een calamiteit op de Algeracorridor (vooral ter hoogte van de kruising C.G. Roosweg/Industrieweg/Nieuwe Tiendweg) in Krimpen aan den IJssel. Verbetering bereikbaarheid Krimpenerwaard en doorstroming Oostflank De kaarten op de bladzijden 30 en 32 van de Uitvoeringsagenda geven een typering aan de verschillende gebieden binnen de MRDH. Wij vinden deze algemene typeringen op zich heel begrijpelijk en logisch. Aan de andere kant doen zij onvoldoende recht aan de uitzonderlijke situatie voor wat betreft de verbinding (via de Algeracorridor) tussen het westelijke deel van de Krimpenerwaard en het gebied Capelle aan den IJssel/Rotterdam-Oost. Het gaat hier om een uiterst kwetsbare verbinding waar dagelijks ruim motorvoertuigen en vele duizenden (brom)fietsers de Algerabrug en -corridor passeren. Bij het minste of geringste incident is al snel sprake van een waar verkeersinfarct op de N210 aan beide zijden van de Algerabrug. De Algerabrug is inmiddels ook al weer bijna 60 jaar oud en voldoet in feite niet meer aan de eisen die we heden ten dage mogen stellen aan een brug die een dermate grote hoeveelheid verkeer te verwerken krijgt. Hetzelfde geldt ook voor de bouwkundige constructie van de kruising C.G. Roosweg/Industrieweg/Nieuwe Tiendweg. De draagkracht van de fundatie is kritisch, waardoor er sprake is van een langzaam doorgaande vervorming zonder dat de fundatie direct bezwijkt. Vooralsnog lijkt het gezien de metingen het meest voor de hand te liggen dat het hier gaat om toenemende verkeerslasten en intensiteit in relatie tot een te lage veiligheid op de funderingslasten. 2/9

31 & Wij vragen de MRDH dan ook zich sterk te maken om in overleg met Rijkswaterstaat en provincie te bezien welke voorbereidingen er al getroffen kunnen worden om te komen tot een drastische vernieuwing van de Algerabrug c.q. -corridor die tot gevolg heeft dat een minder kwetsbare en meer robuuste verbinding met een grotere capaciteit tot stand komt. Oprichting Bestuurlijk Platform Algeracorridor De gemeenten Capelle aan den IJssel en Krimpen aan den IJssel hebben zich de achterliggende jaren behoorlijk ingespannen om de doorstroming binnen de Oostflank van de regio te bevorderen en op de agenda van de verschillende gremia te krijgen en te houden. Ook de gemeente Krimpenerwaard is hierbij de achterliggende periode veel nauwer betrokken geraakt. Zowel ambtelijk als bestuurlijk is hier veel tijd in gestoken. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de oprichting van het Bestuurlijk Platform Algeracorridor. Hierin zijn naast de drie zojuist genoemde gemeenten ook de Provincie Zuid-Holland en Rijkswaterstaat als weg- en objectbeheerders vertegenwoordigd. Tot slot is de Regio Midden-Holland aangehaakt in de persoon van de voorzitter van het Portefeuillehoudersoverleg Verkeer en Vervoer. Aparte projecten voor deelgebieden binnen de MRDH? De MRDH staat de komende jaren aan de lat voor talrijke majeure opgaven, getuige het uitgebreide uitvoeringsprogramma in hoofdstuk 9. Wij zouden het erg betreuren als bepaalde (nader te bepalen) deelgebieden binnen de MRDH met een eigen economische en bereikbaarheidsopgave minder eenvoudig voor subsidiering in aanmerking komen, wetende dat er tal van grote opgaven zijn voor het gebied binnen en tussen de steden Rotterdam en Den Haag. Wij pleiten daarom voor een onderverdeling van projecten met bijbehorende toedeling van BDU-gelden aan de desbetreffende deelgebieden. Openbaar vervoer en vervoer over water essentieel Een robuust OV-systeem met inbegrip van een goede verbinding over water (Waterbus!) is voor onze gemeente wezenlijk. De huidige gebruikers van het openbaar vervoer dragen nu al in belangrijke mate bij aan het bereikbaar houden van de Krimpenerwaard. Wanneer het OV-systeem onder druk komt te staan, dan brengt dat onherroepelijk extra autoverkeer met zich mee en dat wordt in deze hoek van de regio extra zwaar gevoeld. Met u constateren wij dat personenvervoer over water op dit moment een lappendeken is van (typen) verbindingen en opdrachtgevers, waarbij zowel overheden als marktpartijen betrokken zijn. Wij zijn een groot voorstander van het streven om hierin (in samenhang met de netwerken van fiets, OV en weg) veel meer samenhang te brengen. Zeker voor gemeenten met een goede oriëntatie op het water is hier nog een wereld te winnen denken wij. 3/9

32 Samen met de gemeenten Ridderkerk en Rotterdam werken wij graag mee aan de verkenning van de (financiële) haalbaarheid van een voet-/fietsveer tussen bedrijventerrein Stormpolder in Krimpen aan den IJssel en het eiland IJsselmonde. Goederenvervoer over water ontlast het gebruik van de wegen voor dit vervoer maar zorgt vaak ook voor extra brugopeningen. Wij pleiten ervoor om het aantal brugopeningen overdag waar mogelijk nu al te beperken (door middel van varen in konvooi, Blauwe Golf) en in samenspraak met Rijkswaterstaat en de provincie Zuid-Holland brugopeningen in de avond- en nachtelijke uren mogelijk te maken. Mobiliteits- en verkeersmanagement Met u zijn wij van mening dat mobiliteits- en verkeersmanagement een belangrijk instrument is bij het slim en beter benutten van de bestaande infrastructuur. Wij hebben de indruk dat de inmiddels uitgevoerde maatregelen in het kader van Beter Benutten een gunstig effect hebben op de doorstroming in de Algeracorridor. Of dit daadwerkelijk ook zo is, zal uit monitoring en evaluatie (vanuit de Verkeersonderneming) moeten blijken. Het stimuleren van het gebruik van de (elektrische) fiets zien wij als een uitstekend alternatief voor het gebruik van de auto voor de korte afstanden tot 5 a 15 km. Dit sluit heel goed aan bij ons gemeentelijk beleid. Het informeren door middel van DRIP's, apps en andere innovatieve toepassingen kan de reiziger prima helpen een bewuste keuze te maken voor het moment waarop en het vervoermiddel waarmee hij wenst te reizen. De verdere ontwikkelingen in deze volgen wij met grote belangstelling. Herijking P+R beleid Op blz. 109 van de Uitvoeringsagenda kondigt u onder de kop "Beleidsuitwerking Ketenmobiliteit" een herijking aan van het P+R beleid met o.a. mogelijkheden van tarifering. Net als onze buurgemeente Capelle aan den IJssel verzoeken wij u deze herijking vroegtijdig af te stemmen met de betrokken gemeenten van de MRDH om te bezien wat de relatie is met het parkeerbeleid van deze gemeenten. Voorkomen moet worden dat het nieuwe P+R beleid mogelijk (negatieve) neveneffecten kan veroorzaken op het parkeerregime bij de (naburige) gemeenten. Daarnaast onderschrijven wij van harte de door u genoemde noodzaak tot onderzoek naar de effectiviteit van P+R locaties in de regio. 4/9

33 Algeracorridor als pilotgebied voor innovatie Wij hebben hoge verwachtingen van innovatieve mobiliteitsoplossingen. Om deze reden willen wij graag de Algeracorridor onder de aandacht brengen als pilotgebied voor allerlei innovatieve toepassingen. Deze corridor kent verschillende wegbeheerders (provincie, gemeenten Capelle en Krimpen) en een objectbeheerder (RWS) die inmiddels samenwerken in het Bestuurlijk Platform Algeracorridor. Deze corridor is voor de pilot in onze ogen bij uitstek geschikt vanwege de noodzaak de huidige infrastructuur zo slim en optimaal mogelijk te gebruiken. Zeker ook in het licht van het feit dat nieuwe, meer robuuste, infrastructuur er (helaas) de komende jaren nog niet in zit. Recreatiegebied Krimpenerwaard De gemeenten Krimpen aan den IJssel en Krimpenerwaard gaan toerisme en recreatie binnen de polder Krimpenerwaard gezamenlijk promoten. Dit unieke, uitgestrekte en groene, gebied is voor het stedelijk gebied aan de oostkant van de Metropoolregio immers van groot belang. Tot tevredenheid lezen wij in de Uitvoeringsagenda dat de Krimpenerwaard behoort tot de "Metropolitane recreatiegebieden". Dat sluit naadloos aan bij de typering van onze gemeente als "Poort tot de Krimpenerwaard". Dit gebied biedt voor de wandelende, fietsende en varende recreant immers vele mogelijkheden, ook voor inwoners van de Metropoolregio. Waar nodig vragen wij extra aandacht voor comfortabele, verkeersveilige en snelle fietsroutes naar dit gebied en voor recreatieve fietsroutes (slow lanes) in het kader van de verdere ontwikkeling van toerisme en recreatie. Duurzame mobiliteit De ambitie van de MRDH op dit punt sluit heel goed aan bij de gemeentelijke visie, zoals verwoord in de gemeentelijke Duurzaamheidsagenda Wel hebben we nog een aantal specifieke opmerkingen voor wat betreft het onderwerp elektrische laadpalen. Wij verwijzen u hiervoor naar de bijlage bij deze brief. Rotterdam Vooruit en Rijksstructuurvisie bereikbaarheid regio Rotterdam en NWO Wellicht ten overvloede maken wij u attent op het rapport "Eindbalans 2011 Herontwerp Brienenoord- en Algeracorridor (HBAC)" van juni 2011, onderdeel van de MIRT-verkenning "Rotterdam Vooruit". Onder punt 4.4 zijn de volgende bestuurlijke afspraken vastgelegd. 1. De maatregelen derde Brienenoordbrug (als autosnelweg) en A38 (als autosnelweg) worden niet verder onderzocht als oplossingsrichting. 2. Een pakket netwerkversterkende maatregelen kan uitgewerkt worden voor de korte termijn (realisatie voor 2020) (o.m. veerponten, fietsvoorzieningen, P+R's 5/9

34 mobiliteitsmanagement), zodat hierover een besluit kan worden genomen bij het bestuurlijk overleg MIRT in mei Een verdiepingsslag, met prioritering, voor maatregelen op de langere termijn wordt gemaakt voor het bestuurlijk overleg MIRT najaar 2011, zodat een beslissing genomen kan worden over; mogelijkheden voor optimalisatie van de Al 6 passage met de aansluitingen tussen Terbregseplein en Ridderster; capaciteitsvergroting Algeracorridor (Algerabrug incl. verkeerspleinen en aansluiting A16, en de oeververbinding Krimpen-Ridderkerk); een oeververbinding in Rotterdam, in samenhang met de kwaliteitssprong OV Rotterdam Zuid. Helaas bleek bij de financiële onderhandelingen met het Rijk tijdens het Bestuurlijk Overleg MIRT Zuidvleugel op 30 mei 2011, dat voor de bovengenoemde structurele oplossingen geen zicht op BDU-gelden vóór het jaar 2024 zou zijn. Uiteindelijk is tijdens de vergadering van dit gremium in het voorjaar van 2013 besloten om het vooruitzicht op deze gelden verder door te schuiven naar Uiteindelijk hebben deze en andere relevante onderwerpen hun neerslag gevonden in de Rijksstructuurvisie bereikbaarheid regio Rotterdam en NWO van oktober Op blz. 12 onder "Brienenoord- en Algeracorridor" staat hierover het volgende: "De bereikbaarheid in de Brienenoord- en Algeracorridor voldoet naar verwachting in 2020 niet aan de streefwaarden van het Rijk en de regio. Analyse van dit probleem leidt tot de conclusie dat de structurele oplossing ligt in het bieden van een alternatief voor het stedelijke en regionale verkeer door twee nieuwe stedelijke oeververbindingen. De nieuwe stedelijke oeververbindingen verbeteren de reistijden, zorgen ook voor een robuuster onderliggend wegennet, verkleinen de barrièrewerking van de rivieren, en bieden mogelijkheden voor multimodale invulling met openbaar vervoer en fietsverkeer naast autoverkeer. Uitwerking van deze oplossingsrichtingen kan gebeuren in samenhang met de opgave Kwaliteitssprong OV op Zuid." Op blz. 107 van de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat "Oeververbinding(en) Rotterdam en Krimpen (N210) (in relatie tot HBAC)" ons inziens daarom terecht in de kolom "Verkenningsfase". Wij vinden het belangrijk dat hierover met de betrokken partijen nu zo spoedig mogelijk concrete afspraken worden gemaakt over de planning waarbinnen deze Verkenning tot stand gaat komen. 6/9

35 Inmiddels is het MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag in gang gezet. Uit ambtelijk overleg hierover is gebleken dat de eerder in het kader van Rotterdam Vooruit uitgevoerde onderzoeken geheel opnieuw worden uitgevoerd op basis van recentere scenariostudies c.q. verkeersmodellen. Hoewel wij ons realiseren, dat: in de verkenningsfase naar infrastructuurknelpunten de robuustheid daarvan moet worden onderzocht in het licht van te verwachten mobiliteitsontwikkelingen; het op te starten MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag van groot belang is voor de toekomstige prioriteitstelling van projecten en maatregelen, moeten wij nu constateren, dat én mogelijk de oplossingsrichting ter discussie staat én daardoor ook (het tijdstip van) de voorbereiding van een besluit over de realisatie van de nieuwe oeververbindingen, waaronder die tussen de Krimpenerwaard en het eiland IJsselmonde, steeds onzekerder wordt. De daadwerkelijke realisatie van de structurele oplossing voor de bereikbaarheidsproblematiek van de Oostflank lijkt daarmee verder weg dan ooit. Dit vinden wij een onwenselijke ontwikkeling en daarom dringen wij er, net als de gemeente Capelle aan den IJssel, op aan dat: - de Verkenningsfase voor de nieuwe oeververbindingen in de Rotterdamse regio, met het oog op de bereikbaarheid van de Krimpenerwaard, zo spoedig mogelijk wordt uitgevoerd; er op korte tot middellange termijn zicht is op bekostiging, zodat er een besluit over de realisatie van deze nieuwe oeververbindingen kan worden genomen. / \ / j Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Krimpeh aan den IJssel, De secretaris, ( [ 7/9

36 BIJLAGE 1 Specifieke opmerkingen van (quasi)redactionele aard Blz. 14 In de lijst met relevante beleidskaders ontbreekt de Rijksstructuurvisie bereikbaarheid regio Rotterdam en NWO (zie Blz. 32 Op de kaart met bestemmingen ontbreekt de aanduiding "logistiek en industrie" voor de economisch toplocatie "Stormpolder" en aangrenzende bedrijventerreinen, tezamen centrum voor de maritieme maakindustrie. Blz. 34 De Algeracorridor (N210) staat niet aangegeven als onderliggend wegennet. Blz. 56 Wij juichen het fenomeen "last mile innovatie" van harte toe. Gezien de betrekkelijk korte afstand tussen metrostation Capelsebrug en onze gemeente (minder dan 3 km) verdient de uitwerking hiervan voor dit station volgens ons hiervoor alle aandacht. Blz. 77 Wij vragen ons af waarom in tabel 7.10 in de regel "Deelsystemen" in de kolom "Lokaal OV Knooppunt" niet ook "Fiets en lopen" is ingevuld. Blz. 88 Het aantal aanvragen naar openbare laadpalen groeit. De markt is er nog niet klaar voor om dit op te pakken. Als gemeente voelen we de urgentie maar missen we de kennis, de capaciteit, de financiën en de slagkracht om hier zelf mee aan de slag te gaan. Wij juichen het dan ook toe dat dit onderwerp door de MRDH wordt opgepakt. De financiële kant is complex, mede vanwege de aanpak via de "Green Deal Openbaar Toegankelijke Elektrische Laadinfrastructuur". Deze vraagt om een bijdrage vanuit de markt en verlangt de nodige voorfinanciering (opbrengsten komen er pas wanneer er gebruik gemaakt wordt van de paal). We vragen daarom extra aandacht voor de uitwerking van de financiële kant en hoe en door wie de verschillende geldstromen beheerd zullen worden. We verwachten een kanten-klaar voorstel waar we als gemeente direct mee aan de slag kunnen, ongeacht welke variant we kiezen. Dus ook een (voorbeeld) uitwerking van de contractuele kant. 8/9

37 3? Tot slot merken we op dat we er vanuit gaan dat het plaatsen en exploiteren van laadpalen over een paar jaar volledig door de markt wordt opgepakt. 9/9

38 *U * *U * MRDH t.a.v. de Bestuurscommissie Vervoersautoriteit Postbus CB Den Haag Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Postbus AA Berkel en Rodenrijs Nadere informatie Tjitte Prins Telefoon info@lansingerland.nl Verzenddatum 31 maart 2016 Ons kenmerk U Uw brief van 4 februari 2016 Uw kenmerk 2016/18776 Fax (010) Onderwerp Zienswijze op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte leden van de bestuurscommissie VA MRDH, In zijn vergadering van 31 maart 2016 heeft de gemeenteraad de Ontwerp-Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (UAB) behandeld en zijn zienswijze daarop vastgesteld. Met deze brief geven wij u onze zienswijze op het Ontwerp van de UAB. Allereerst willen wij u complimenteren met het voorliggende document. In korte tijd bent u in staat geweest het voorliggende concept op te stellen. Bovendien is het een goed leesbaar en aantrekkelijk document geworden. Dit belooft het nodige voor de toekomst. Voor wat betreft het karakter van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid merken wij op, dat dit abstract is en wij roepen u op snel met een nadere concrete prioriteitsstelling en uitwerking te komen, zodat de stap van uitvoeringsagenda naar uitvoering snel genomen kan worden. Gezien het belang van het mobiliteitsbeleid pleiten wij ervoor dat u bij dit UAB en ook toekomstige documenten inwoners en stakeholders in de regio betrekt. Lansingerland ligt in een hoog dynamische omgeving. Wij hebben de afgelopen tijd de meeste woningen van de regio gerealiseerd en er staat nog het nodige gepland (Westpolder en Wilderszijde). Ook zijn en worden in de regio diverse bedrijventerreinen ontwikkeld. De realisatie van de A16 Rotterdam zal grote effecten hebben op verkeersstromen in de regio. Al deze ontwikkelingen hebben de nodige gevolgen die nu reeds merkbaar zijn, zoals capaciteitstekort op de metrolijn E en verslechterende verkeersafwikkeling op delen van de N209. De verkeersprognoses, zoals deze zijn opgesteld voor het Ontwerp-tracébesluit A16 Rotterdam, beloven niet veel goeds voor de verkeersafwikkeling op de regionale en lokale wegen. In onze visie is er een kwaliteitssprong nodig voor openbaar vervoer, auto en fiets en een samenhangende visie daarop. Een dergelijke visie zou het Tussengebied van A12 A20 en A13 moeten bevatten en worden opgesteld met de provincie, MRDH en de gemeenten Zoetermeer, Rotterdam, Pijnacker-Nootdorp en Lansingerland. pagina 1/3

39 Ons kenmerk U Wij nodigen u uit dit met prioriteit op te nemen in het UAB en in overleg met onze gemeente een nadere verkenning naar de consequenties uit te voeren en oplossingen voor problematiek uit te werken. Het UAB bevat reeds elementen van een dergelijke visie, zoals de verkenningen voor openbaarvervoer verbindingen tussen Alexander en Delft, Alexander en Zoetermeer, Zoetermeer en Rotterdam, Zoetermeer en Delft (figuur 7.3). Voor de verbinding Alexander Delft zou in onze visie de A16 Rotterdam een functie kunnen vervullen en het is nuttig dit te betrekken bij het ontwerp van deze wegverbinding. Voor het autoverkeer (figuur 7.5) is de ontsluiting Oostland opgenomen, die in deze visie past. Overigens constateren wij dat in figuur 7.5 een (recht-)doortrekking van de N209 is opgenomen bij Benthuizen. Wij zijn beducht dat hiermee een kortsluiting Rotterdam Leiden/Schiphol/Amsterdam ontstaat. Dit kan zorgen voor een verdere belasting van een aantal reeds overbelaste wegvakken op de N209 ter hoogte van Bergschenhoek en Bleiswijk. Dat wijzen wij af. Bij het basisnet fietsverkeer (figuur 7.7) missen wij het Polderpad. Dit is een fietsverbinding van regionaal belang en daarom verzoeken wij u deze op te nemen in de betreffende kaart. In paragraaf 7.5 wijst u op het belang van ketenmobiliteit. Wij onderschrijven dit. Wij constateren dat het grote succes van metrolijn E leidt tot een capaciteitstekort op deze lijn en een grote vraag naar P+Rplaatsen bij de stations in Lansingerland, maar ook in Pijnacker-Noordorp, zodat er parkeerproblemen optreden. Binnenkort wordt met uw steun de parkeergarage bij Westpolder geopend en dat zal waarschijnlijk even lucht geven, maar wij verwachten dat dit tijdelijk zal zijn. Op diverse andere plaatsen worden andere maatregelen genomen, zoals het eenzijdig invoeren van een P+R-tarief voor het Meijersplein. Hierbij zullen waterbedeffecten optreden. Het is daarom van groot belang dat er een gecoördineerd beleid wordt gevoerd en wij dringen er bij u op aan de beleidsontwikkeling voor P+R langs lijn E met prioriteit op te pakken. Graag participeren wij daarbij. Bij de uitwerking van dit beleid pleiten wij ervoor om OV-reizigers, die binnen loop- en fietsafstand van een station wonen, te verleiden om te voet of op de fiets naar het station te komen. In paragraaf 8.2 komt verkeersveiligheid aan de orde. In dit kader pleiten wij ervoor, dat u alles in het werk stelt om de registratie te verbeteren. Zonder goede basisinformatie is het voor ons onmogelijk om snel en adequaat de juiste maatregelen te treffen om de verkeersveiligheid effectief te verbeteren. Wij zijn voorts een voorstander van het betrekken van de fietsersbond bij het onderwerp fietsveilig. Wij constateren dat de kritische succesfactor bij de realisatie van de agenda de beschikbaarheid is van voldoende budget. Wij verzoeken u zich maximaal in te spannen aanvullende externe geldstromen te genereren. pagina 2/3

40 Ons kenmerk U Wij rekenen erop dat u onze zienswijze betrekt bij het afronden van het UAB. Met een vriendelijke groet, de gemeenteraad van Lansingerland drs. Marijke Walhout griffier pagina 3/3

41 Gescand Ziofé,... Gemeente Leidschendam-Voorburg Aan de Bestuurscommissie Vervoersautoriteit Gemeenteraad MRDH, IU, cc Herenstraat Postbus CK Voorburg 2501 CB Den Haag Postbus BA Leidschendam Telefoon Datum 29 maart Ons kenmerk Uw brief/kenmerk A Contactpersoon Griffie Telefoon Bijlagen - 'lotb j io b t j ^ Jfb Onderwerp Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte commissie, Wij hebben met genoegen kennisgenomen van de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Toch maken wij graag gebruik van de mogelijkheid om onze zienswijzen daarop aan u kenbaar te maken. Wij onderschrijven het centrale uitgangspunt, dat uitgaat van versterking van de agglomeratiekracht en het aanbrengen van meer samenhang om zodoende het potentieel van de regio beter te benutten. Wij zijn het met u eens dat belangrijke randvoorwaarden daarvoor zijn een optimale bereikbaarheid en het beter ontsluiten en verbinden van economische kerngebieden. Het onderscheid in zes verschillende gebiedstypen waarlangs de opgaven voor openbaar vervoer, fiets of auto worden vormgegeven, is helder. De indeling daarvan is echter arbitrair en voor aanscherping vatbaar. Het gehele bebouwde gebied van Leidschendam- Voorburg is ingedeeld als stedelijk woon- en werkgebied. Een belangrijk deel daarvan - het gebied rond winkelcentrum Leidsenhage/N14/ziekenhuis en het gebied ten westen daarvan (Voorburg) - voldoet aan alle kenmerken van een hoogstedelijk gebied. Het is op zijn minst vergelijkbaar met het gebied rond winkelcentrum in de Boogaard en het centrum van Zoetermeer, die beide zijn gekenschetst als hoogstedelijk. Winkelcentrum Leidsenhage moet de komende jaren uitgroeien tot één van de belangrijkste en modernste winkelcentrumgebieden in Nederland met hoogwaardige en hoog stedelijke voorzieningen, waarin enkele honderden miljoenen worden geïnvesteerd. Dit impliceert een substantiële impuls van de regionale economie. Daarbij hoort een hoogwaardige ontsluiting, ook wat betreft openbaar vervoer en langzaam verkeer. Graag in uw antwoord datum en ons kenmerk vermelden.

42 Datum Ons kenmerk / Pagina 2/3 Gemeente Leidschendam-Voorburg De kern Voorburg, die wordt doorsneden door de Utrechtse Baan A12 /Goudse lijn, sluit qua typering naadloos aan op het dichtbebouwde gebied rond het centrum rond Den Haag/De Binckhorst en grenst daar ook aan. Voor de hoogstedelijke ontwikkelingen in De Binckhorst zijn investeringen t.b.v. het NS-station Voorburg van groot belang. Wij verzoeken u daarom het beschreven gebied van onze gemeente toe te voegen aan de gebiedstypering "Hoogstedelijk". Voorde overige gebieden van onze gemeente kan de gekozen typering in stand blijven. In dit verband wijzen wij op het Regionale Investeringsprogramma, dat belangrijke regionale projecten omvat op het gebied van bereikbaarheid, economie, duurzaamheid, ruimtelijke en landschappelijke kwaliteit. Deze investeringsagenda moet op korte termijn tot stand komen. Wij verzoeken u binnen de MRDH te bepleiten, dat gemeenteraden tijdig bij de totstandkoming van de investeringsagenda worden betrokken. Wij zullen ons daarop voorbereiden. Hoofdstuk 9 van de bereikbaarheidsagenda beschrijft het uitvoeringsprogramma dat vanuit de geformuleerde opgaven tot stand is gekomen. Wij constateren dat de parkeergelegenheid voor auto's en fietsen bij de stations van Randstadrail in toenemende mate voor problemen zorgt en als gevolg daarvan ook nadelige effecten heeft op de bereikbaarheid van het economisch kerngebied Den Haag. Wij stellen daarom een amendement: aanvulling op hoofdstuk 9 voor: "Gelet op de groeiende behoefte zal de parkeercapaciteit voor auto's en fietsen t.b.v. de gebruikers van de stations van randstadrail in Leidschendam-Voorburg worden uitgebreid. Binnen de MRDH zal de coördinatie van deze uitbreiding plaatsvinden' Wij zijn sterk voorstander van het doortrekken van de Velostrada, maar vragen daarbij wel aandacht voor de status van fietsers bij de kruising met andere verkeersaders. Tenslotte zien wij graag dat de MRDH niet alleen volgend is ten aanzien van het landelijke veilig verkeersbeleid, maar ook eigen initiatieven neemt met het oog op nieuwe vormen van (stiller, sneller, elektrisch) verkeer.

43 Datum Ons kenmerk / Pagina 3/3 Gemeente Leidschendam-Voorburg Wij verzoeken u onze zienswijzen te betrekken bij de vaststelling van de bereikbaarheidsagenda en ons daarover te berichten. Met vriendelijke groet, De gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg, De griffier, De voorzitter, mr. G.A. van Egmond der Sluijs

44 P Ï* ' ^ BB "l H W: <SJA gemeente pp genveente JJ 'WSPjoJ Schiedam Maassluis Ceme«n!etl4i(dii'9«t Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) t.a.v. de bestuurscommissie Vervoersautoriteit Postbus CB 's-gravenhage UW KENMERK ONS KENMERK DATUM - 3 APR UIT02624 UW BRIEF VAN DOORKIESNUMMER ONDERWERP Zienswijze Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Bijlagen: Moties Vlaardingen en Maassluis IC Status Schiedam contact@schiedam.nl Geachte bestuurscommissie, U heeft ons verzocht onze zienswijze kenbaar te maken op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH). Graag maken wij, de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam (MVS) gezamenlijk gebruik van deze mogelijkheid. Wij dienen een zienswijze in onder voorbehoud van nog te nemen raadsbesluiten. In de gemeenteraad van Maassluis wordt, naar verwacht, over deze zienswijze besloten op 5 april a.s., in de gemeenteraad van Schiedam, naar verwacht, op 12 april a.s. en in de gemeenteraad van Vlaardingen, naar verwacht, op 21 april a.s. Een eerdere planning bleek agendatechnisch helaas niet mogelijk. Allereerst willen wij de MRDH bedanken en complimenteren met het gevolgde proces dat heeft geleid tot deze Ontwerp Uitvoeringsagenda. De gemeentelijke organisaties, portefeuillehouders en de raadsleden van de Adviescommissie Vervoersautoriteit zijn door de MRDH rechtstreeks bij dit proces betrokken. De Uitvoeringsagenda maakt op de uitgewerkte onderdelen een gedegen indruk, hetgeen ons zal helpen bij de verdere uitwerking en realisering. Niettemin willen we enige voor ons belangrijke zaken naar voren brengen in deze zienswijze. Het betreft enerzijds een aantal algemene zaken aangaande het mobiliteitsbeleid van de MRDH en anderzijds een aantal zaken dat in het bijzonder betrekking heeft op onze gemeenten. In het algemeen willen wij hierbij nog opmerken dat door de concrete uitwerking in topeisen, netwerkeisen, projecten en onderzoeken, het zicht op de samenhang en de relatie met de doelstellingen zoals helder verwoord in de Strategische Bereikbaarheidsagenda (SBA),voor ons ietwat verloren is gegaan. Gebieden Wij ondersteunen de verdeling van het gebied van de MRDH, onderscheiden naar gebiedskenmerken met verschillende kansen en uitdagingen wat betreft bereikbaarheid. Tegelijkertijd hopen wij dat dit niet leidt tot een veronachtzaming van de kansen die er ook in gebieden met minder stedelijke llllillllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

45 dichtheid zijn voor verduurzaming van mobiliteit. Hierbij hebben wij nog een aandachtspunt: Schiedam ten zuiden van de A20 behoort tot het hoogstedelijk gebied. Duurzaamheid Ons inziens wordt de hoofddoelstelling "duurzame regio" te weinig concreet en beleidsmatig ingevuld. Er liggen concrete taakstellingen op het gebied van onder andere de klimaatagenda die een regionale vertaling vragen. De MRDH kan een belangrijke rol spelen in het realiseren van deze doelstelling, meer dan onderkend wordt in de Ontwerp Uitvoeringsagenda. Het mobiliteitssysteem is in belangrijke mate verantwoordelijk voor de koolstofdioxide (COi) uitstoot. Wij kunnen ons zeer vinden in de ambitie van de MRDH gericht op 30% reductie van CO2 uitstoot. Specifiek: De MRDH heeft op het gebied van duurzame mobiliteit een rol die verder gaat dan het verduurzamen van het (eigen) openbaar vervoer en de gedragsprojecten. Met het uitvoeren van mobiliteitsprojecten kan veel invloed worden uitgeoefend op het halen van de doelstelling. Deze mogelijkheden dienen ons inziens te worden gebruikt en de tekst in de Uitvoeringsagenda dient daarop te worden aangepast. Prioritering van projecten Wij stellen voor de prioritering van projecten integraal plaats te laten vinden aan de hand van de in de SBA geformuleerde doelen. Het ene project draagt meer bij aan doelstellingen op het gebied van bereikbaarheid (economische ontwikkeling en mobiliteit), duurzaamheid en leefmilieu dan het andere. In het bijzonder wordt aandacht gevraagd voor snel hoogwaardig openbaar vervoer, de fiets en mobiliteitsmanagement als (kosten) effectieve maatregelen. Specifiek: Wij verzoeken op korte termijn een SMART afwegingskader te ontwikkelen, als opmaat naar de nieuwe subsidieverordening van de Vervoersautoriteit. Netwerk openbaar vervoer (OV) De ontwikkeling binnen het OV naar zwaardere stamlijnen die veel reizigers trekken heeft de voorbije jaren vruchten afgeworpen met positieve gevolgen voor de bijdrage van het OV aan de totale mobiliteit in onze regio én de financiële houdbaarheid. Genoemde ontwikkeling heeft echter ook geleid tot extra autoverkeer en meer druk op P+R (Parkeer en Reis) locaties. Het is daarom van belang te blijven investeren in P+R locaties. De volledige spoorverdubbeling tussen Rotterdam en Den Haag is de terechte nummer 1 prioriteit van de MRDH, die veel zal betekenen voor de agglomeratiekracht van onze regio. Voorwaarde is daarbij dat deze backbone goed aansluit op de regionale netwerken (Hoekse Lijn, Nissewaardlijn). Het benoemen van Schiedam Centrum als metropolitaan knooppunt is van belang, maar hieraan dient de Intercity (IC)- status van het station blijvend te zijn gekoppeld. De verbinding naar Rotterdam The Hague Airport en (upgrading van) de verbinding naar de EXPO 2025 vanuit Schiedam Centrum moet worden toegevoegd op de kaart. Specifiek: Het opnemen van Schiedam Centrum als IC-station in de Uitvoeringsagenda en het op de OV-projectenkaart opnemen van de verbinding naar Rotterdam The Hague Airport en de (te verbeteren) verbinding naar de EXPO Gezien de doelstellingen zou een verdere uitbreiding van railvervoer aan de orde moeten zijn. Voor Schiedam gaat dat om de verlenging van tramlijn 21 naar station Kethel gekoppeld aan het realiseren van dat station. In Vlaardingen gaat het om de beoogde doortrekking van tramlijn 24 van Vlaardingen- Holy via het Centrum tot station Vlaardingen-West. Specifiek; Wij verzoeken om het doortrekken van tramlijn 21 naar station Kethel en het doortrekken van tramlijn 24 vanuit Vlaardingen- Holy via het Centrum tot station Vlaardingen-West (verkenningsfase) op te nemen in de OV-projectenkaart van de Uitvoeringsagenda. Tegelijkertijd is de financiële houdbaarheid van de beheerkosten van railinfrastructuur een punt van zorg. Gezien het belang van railvervoer in onze regio, vinden wij een maximale inspanning op het beperken van deze kosten noodzakelijk. 16UIT02624 Pagina 2 van 5

46 Specifiek; Wij verzoeken zo snel mogelijk nader beleid op te stellen met betrekking tot beheersing van de kosten voor beheer en onderhoud van railinfrastructuur en dit in de Uitvoeringsagenda op te nemen. De MRDH signaleert bij het OV het probleem dat het vervoer teveel gericht is op de centra. Het voorstel van de MRDH tot ruimtelijke ontwikkeling aan de randen kan ook contraproductief werken met meer autoverkeer en slechtere bereikbaarheid tot gevolg. Snelle busverbindingen over snelwegen, aan de "buitenkant" van het stedelijk gebied kunnen leiden tot een meer evenwichtige belasting van het OV-lijnennet, ontlasting van de centrale knopen en vermindering van files. De financiële houdbaarheid hiervan blijkt uit het feit dat commerciële partijen zich - zonder overheidssubsidie- op deze markt begeven. Specifiek: Wij verzoeken u het concept van een regionaal hoogwaardig snelbusnet nader uit te werken in de kademota OV en op te nemen in de Uitvoeringsagenda als verkenningsproject. Lokaal openbaar vervoer, first and last mile De eerder geschetste ontwikkeling naar zwaardere stamlijnen heeft ook een keerzijde. Lokaal vervoer komt onder druk en blijft onder bezuinigingsdruk. Ook vraagt deze ontwikkeling (meer) aandacht voor de first and last mile, het vervoer van en naar stations van deze stamlijnen, alsmede de sociale rol van openbaar vervoer, zoals naar de begraafplaatsen in Maassluis en Schiedam. Tegelijkertijd ligt er voor de gemeenten een opgave voor het (kosten) effectief vormgeven van doelgroepenvervoer. Wat betreft het vormgeven van lokaal openbaar toegankelijk vervoer1, dat beide doelen dient, ligt er een gezamenlijke gelijkwaardige opgave voor de MRDH en gemeenten. Het is zonder meer positief dat dit in de Uitvoeringsagenda wordt onderkend. De MRDH heeft daarbij niet alleen een inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid, maar ook een rol als regelgever. Alleen als aan deze rollen invulling wordt gegeven zijn kosteneffectieve oplossingen mogelijk en kan een win-win situatie optreden. We wijzen hierbij op het -aan de basis - zeer effectieve lokaal vervoersysteem dat in Vlaardingen en Schiedam is opgezet, dat meer "ruimte en steun" nodig heeft vanuit de MRDH om zich volwaardig te kunnen ontwikkelen. Personenvervoer over water Wij willen als Waterweggemeenten een krachtig pleidooi houden voor het verder ontwikkelen van personenvervoer over water, dat barrières en ontbrekende schakels in ons OV netwerk kan opheffen. In concreto gaat het om het verlengen van de waterbusverbinding van Rotterdam via de RDM-campus, Schiedam het Hoofd naar Pemis, Vlaardingen en Maassluis. Ook kunnen watertaxiverbindingen een belangrijke rol spelen. De "framing" van vervoer over water als fietsvoorziening en daarmee de verantwoordelijkheid van gemeenten is ons inziens onterecht. Het betreft ook economische schakels in de OV-keten. Vervoer over water zou dan ook als zodanig moeten worden opgepakt door de MRDH. De rendabiliteit van OV over water is voor verbetering vatbaar. Daarvoor zijn goede perspectieven door de ontwikkeling van snellere energiezuinige boten en batterij-elektrische voorstuwing. Specifiek: Wij verzoeken tot verlenging van de waterbusverbinding (Dordrecht-) Rotterdam via de RDM-campus naar Schiedam het Hoofd als realisatieproject op te nemen en verder naar Pemis, Vlaardingen en Maassluis als verkenningsproject. Tevens verzoeken wij het veer Maassluis- Rozenburg op te nemen op de kaart van het OV netwerk. Fiets Het MRDH-netwerk voor de fiets wordt positief beoordeeld waarbij het van belang is ook aandacht te hebben voor de aansluiting van regionale fietsroutes op elkaar. Wij zien graag meer nadruk op de aanleg van slow lanes (verbrede fietspaden), fietssnelwegen en innovaties ter bevordering van het fietsgebruik. Eén aanvulling blijft daarnaast wat ons betreft wenselijk: het volledig maken van de ' Naast de financiële en inhoudelijke verantwoordelijkheid van de MRDH vragen we de MRDH ook een inzet op het opheffen van belemmeringen in de OV-concessies die een kosteneffectieve uitvoering van lokaal (openbaar) vervoer in de weg staan 16UIT02624 Pagina 3 van 5

47 Havenroute, via de Westfrankelandsedijk en de Havendijk in Schiedam met wellicht een nieuwe fietsbrug over de Merwehaven. De rol van de fiets in de first en last mile naar en vanaf belangrijke haltes en stations en daarmee het belang van goede stallingsvoorzieningen wordt door de MRDH onderkend. Daarnaast zou ons inziens het opzetten van deelfietsprojecten ook onderdeel moeten zijn van het regionale fietsbeleid. Specifiek: Het volledig maken in Schiedam van de Havenroute via de Westfrankelandsedijk en de Havendijk met wellicht een fietsbrug over de Merwehaven en dit opnemen in de kaart van het fietsnetwerk. Beleid voor het opzetten van deelfietsprojecten opnemen in de Uitvoeringsagenda. Meer nadruk op de aanleg van slow lanes (verbrede fietspaden), fietssnelwegen en innovaties ter bevordering van het fietsgebruik in de Uitvoeringsagenda. Wegennetwerk Wij zijn blij met het feit dat de MRDH zich sterk maakt voor de kwaliteitsgarandering van de aansluitingen op de A20, waaronder de aansluitingen 6 en 7, het onderliggende wegennet en met name de route via de Oude Veiling, als een van de opgaven binnen het onderzoek Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). In de verkenningen van het MIRT zullen naast de problemen bij de aansluitingen op de A20, ook de verwachte problemen op de A20 (Blankenburgtunnel - Kleinpolderplein) meegenomen moeten worden. Naast deze verkeerskundige analyse wordt door Schiedam en Maassluis verzocht in beeld te brengen welke effecten een verlaging van de maximumsnelheid op de A20 heeft op de luchtkwaliteit en de geluidsbelasting. Verzocht wordt dit punt aan het projectenoverzicht toe te voegen. De reconstructie van knooppunt Vijfsluizen is als realisatieproject in de Uitvoeringsagenda opgenomen. Hieraan willen wij graag de reconstructie van het kruispunt Vlaardingerdijk in Schiedam als project in de verkenningsfase toevoegen. Aandacht wordt gevraagd voor het traject tussen de Havendijk in Schiedam tot aan de Vierhavenstraat. Deze route kan een (ernstige) belasting betekenen van woongebieden in Schiedam door zwaar verkeer. Temeer als een verkeersverbinding over de Merwehaven wordt gerealiseerd, waardoor er kortsluiting op deze route ontstaat. Deze verbinding en de inpasbaarheid ervan vragen een afweging op regionaal niveau. Ook voor een nieuwe verbinding tussen Schiedam Noord en de Al 3 (Polderdwarsweg-Sydneystraat), parallel aan de gerealiseerde fietsverbinding, speelt deze regionale afweging. We verzoeken deze verbinding op te nemen als studieproject. Tenslotte vragen wij aandacht voor de bereikbaarheid van De Kade en De Dijk in Maassluis. Specifiek: Verzocht wordt de A20 Blankenburgtunnel-Kleinpolderplein, de Havenroute en de nieuwe verbinding Schiedam Noord en Al 3, op te nemen als verkenningsprojecten in de Uitvoeringsagenda, Tevens wordt door Schiedam en Maassluis verzocht in beeld te brengen welke effecten een verlaging van de maximumsnelheid op de A20 heeft op de luchtkwaliteit en de geluidsbelasting en wordt verzocht dit punt toe te voegen aan het projectenoverzicht. Goederen vervoer Gegeven de grote betekenis van goederenvervoer en logistiek voor economische ontwikkeling, verwachten wij een grotere rol voor de MRDH dan thans in de Uitvoeringsagenda is weergegeven en die zich beperkt tot aanleg van verkeersinfrastructuur. Er zijn veel mogelijkheden voor verbetering van bereikbaarheid en duurzaamheid in het goederenvervoer, waarbij vervoer over water een bijzondere betekenis kan hebben. Wij zien dan ook graag een meer betrokken positie van de MRDH. Specifiek: Wij verzoeken de MRDH een visie op goederenvervoer uit te werken waarbij nadere en brede invulling wordt gegeven aan de wijze waarop de MRDH bij kan dragen aan een innovatieve en duurzame logistieke sector waaronder het (financieel) steunen van kennis- en data-uitwisseling en uitvoeringsmaatregelen die hieraan bijdragen. Innovatie van mobiliteit Op het gebied van mobiliteit is een aantal innovatieve en innoverende ontwikkelingen gaande, die de bereikbaarheid, duurzaamheid en financiële houdbaarheid van het mobiliteitssysteem sterk positief 16UIT02624 Pagina 4 van 5

48 kunnen beïnvloeden. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om ontwikkelingen in de batterijtechnologie (elektrisch rijden), "internet of things" zoals actuele data-uitwisseling bij logistieke concepten, vraag gestuurd vervoer en technische ontwikkelingen op het gebied van autonoom vervoer en nieuwe nog niet voorziene ontwikkelingen. De MRDH wil zich positioneren als sterke innovatieve regio. Voor veel innovatieve ontwikkelingen, zeker op het gebied van vervoer en transport (waar de marges beperkt zijn), draagt een initiërende en activerende opstelling van de overheid sterk bij. De MRDH zou zich daarbij kunnen spiegelen aan het beleid in Noord Brabant en Gelderland. Specifiek: Wij verzoeken een heldere koppeling te maken tussen de innovatieagenda van de MRDH en de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid. Wij stellen daarom voor dat de MRDH de innovatieagenda ondersteunt met budgettaire ruimte, bijvoorbeeld met jaarlijks 10 miljoen euro, 2% van de BDUbijdrage. Wij hopen met bovenstaande zienswijze een goede bijdrage te hebben geleverd aan de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid die ons als MRDH gemeenten de komende tijd zal helpen de kracht van deze regio te versterken. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Maassluis, De Secretaris, De Burgemeester, A.L. Duymaer van Twist dr. T.J. Haan Burgemeester en wethouders van Vlaardingen, De^Sec^^^^^^^^^^^ De Burgcmecs^ I"1"" Burgemeester en wethouders van Schiedam, De Secretaris, De Burgemeester, Drs. M.A. van den Hende (a.i.) C.H.J. Lamers 16U1T02624 Pagina 5 van 5

49 AANGENOMEN DOOR DE RAAD VAN DE GEMEENTEVLAARD1NGEN OP 25 MAART ^ PVDA KiiwtiBI Vy z>nwdnde>{dmst BPWWBBi vnhni Motie Schiedam als Intercity station De raad van de gemeente Vlaardingen, in vergadering bijeen op 24 maart 2016, overwegende dat; bij de besluitvorming over de Hoekse Lijn de gemeente en inwoners van Vlaardingen is beloofd dat 84% van de reizigers een betere of gelijke reistijd zou hebben na ombouw van de Hoekse Lijn naar lightrail; die 84% mede werd bereikt doordat reizigers naar het noorden (Den Haag, Amsterdam, etc) en naar het zuiden (Dordrecht, Breda, etc) op station Schiedam kunnen overstappen op de intercity; uit de huidige plannen van NS en prorail nu blijkt dat Schiedam centrum haar positie als 'Intercitystation' verliest, ondanks het forse aantal reizigers dat hier opstapt, ook uit Spijkenisse; daarmee het afkoppelen van de Hoekse Lijn van het spoornet voor fors meer reizigers extra reistijd zal opleveren, omdat die door moeten reizen naar Rotterdam centraal om doorgaande treinen te kunnen nemen; de gemeente en metropoolregio bestuurlijk actie voeren om de IC status te behouden, maar deze acties nog geen resultaat hebben gehad; spreekt als zijn mening uit; dat het niet netjes is om eerst gemeenten voor te houden dat slechts een klein deel van de reizigers er in reistijd op achteruit gaat en jaren later, vlak voor de ombouw van start gaat, opeens die beloften te verbreken; dat Schiedam centrum een intercity station moet blijven, verzoek het college; het standpunt van de gemeenteraad van Vlaardingen glashelder over te brengen aan Prorail, de NS, de minister van l&m en de Tweede Kamer; de raad voor 1 juli te informeren over de stappen en resultaten van deze inspanningen; en gaat over tot de orde van de dag. Stefanie Solleveld ( Pvd A Vlaardingen) Frans Hoogendijk (ONS. Vlaardingen) Lianne van Kalken (Groen Links) Esther Heijndijk (CU/SGP) Jacky Silos (CDA) Arjen Sterenberg (SP) Peter Calje (D66) Albert Don (VV2000/Leefbaar Vlaardingen) W** C p.. LéaJÜEEFBflflR van vlaardingen Wl # DBB VLAARDINGEN

50 RAADSBESLUIT: jzjsjk D %# n A jfh ^/irft-2016 w UAm B Maassluis w _ (_.Wv MAASSLUIS ^UWf'KCiJCpim : ChristenUnie HH Maassluis VM otcn^iien Motie reistijden na ombouw Hoekse Lijn f \ De raad van de gemeente Maassluis, in vergadering bijeen op 22 maart 2016, overwegende dat; bij de besluitvorming over de Hoekse Lijn de gemeente en inwoners van Maassluis is beloofd dat 84 tot 87% % van de reizigers een betere of gelijke reistijd zou hebben na ombouw van de Hoekse Lijn naar lightrail; dat hoge percentage mede werd bereikt doordat reizigers naar het noorden (Den Haag, Amsterdam, etc) en naar het zuiden (Dordrecht, Breda, etc) op station Schiedam Centrum kunnen overstappen op de intercity; uit de huidige plannen voor de viersporigheid Rijswijk - Delft-Zuid en het Programma Hoogfrequent Spoor nu blijkt dat Schiedam Centrum haar positie als 'Intercitystation' verliest, ondanks het forse aantal reizigers dat hier opstapt, ook uit Spijkenisse; daarmee het afkoppelen van de Hoekse Lijn van het spoornet voor fors meer reizigers extra reistijd zal opleveren, omdat die door moeten reizen naar Rotterdam Centraal om doorgaande treinen te kunnen nemen; de gemeente, de provincie en de metropoolregio bestuurlijk actie voeren om de IC status te behouden, maar deze acties nog geen resultaat hebben gehad; spreekt als zijn mening uit; dat het niet netjes is om eerst gemeenten voor te houden dat slechts een klein deel van de reizigers er in reistijd op achteruit gaat en jaren later, vlak voor de ombouw van start gaat, opeens die beloften te verbreken; dat Schiedam Centrum een intercity station moet blijven; dat daarvoor variant 'D' uit de onderzoeken voor 'aanvullende maatregelen Schiedam- Rotterdam' de minimale variant dient te zijn om de viersporigheid tussen Schiedam en Rotterdam ook daadwerkelijk te kunnen benutten; verzoek het college; het standpunt van de gemeenteraad van Maassluis glashelder over te brengen aan Prorail, de NS, de staatssecretaris van l&m en de Tweede Kamer; zo veel als mogelijk in gezamenlijkheid met de buur- en regiogemeenten onder de vlag van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag ons standpunt onder de aandacht te brengen; de raad voor 1 juli te informeren over de stappen en resultaten van deze inspanningen; #en gaat aver tot de orde van de dag. ^ JA) G^^^W^epWD) A. Luijendijk (VSP) /IB) JJ.M. Dolstra (CUj^^L^/^s^oMD^)

51

52

53

54 Roel Bouman Van: M.J.C. Houtkamp Verzonden: vrijdag 6 mei :21 Aan: Roel Bouman CC: A.M. Boersma; I. Wiersma Onderwerp: Doorgest.: Re: Betr.: RE: korte aanvulling Schiedam op zienswijze. Geachte Heer Bouman, graag bevestig ik hetgeen Lex Boersma al heeft doorgegeven. Bij de behandeling van de zienswijze in de gemeenteraad is van meer kanten nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het "herstel" van de avondbediening van lijn 21 naar eindhalte Woudhoek. Rechtstreeks, danwel door lijn 24 naar Vlaardingen een "lus" te laten draaien via eindhalte Woudhoek. Dat laatste hoeft niet veel extra rijtijd te betekenen voor de trams. Namens ons college heb ik de raad toegezegd deze aanvulling te zullen opnemen in de zienswijze, die wij gezamenlijk met Vlaardingen en Maassluis hebben opgesteld. Ik stel het op prijs als u deze aanvulling wilt mee nemen in de verder procedure. Groet, Marcel Houtkamp Met vriendelijke groet, mr. M.J.C. Houtkamp wethouder van Schiedam >>> A.M. Boersma :40 >>> Beste Marcel, Ik kreeg onderstaand bericht van Roel Bouman van de MRDH. Het is mogelijk dat een mail wordt gestuurd over de aanvulling van de zienswijze met als onderwerp de avondbediening van lijn 21. Ik begrijp uit de reactie van Roel dat het wel wenselijk is dat dit bericht door de wethouder wordt gezonden. met vriendelijke groet, Lex >>> Roel Bouman <r.bouman@mrdh.nl> :36 >>> Ik vind een mail wel genoeg. Anders ben je zo weer een werk verder. Verzonden vanaf mijn Samsung-apparaat Oorspronkelijk bericht Van: "A.M. Boersma" <am.boersma@schiedam.nl> Datum: :45 (GMT+01:00) Aan: Roel Bouman <r.bouman@mrdh.nl> Onderwerp: Betr.: RE: korte aanvulling Schiedam op zienswijze. 1

55 Beste Roel, Dat klopt, dank je wel voor de reactie. Is een mail van de wethouder namens het college officieel genoeg of moet het een benw ondertekende brief zijn? groeten, Lex >>> Roel Bouman :16 >>> Beste Lex, In elk geval iets officieels. Ik heb van Vlaardingen de amendementen gekregen, maar ik vermoed dat er in Schiedam geen amendementen zijn ingediend maar door het college iets is toegezegd? Roel Van: A.M. Boersma Verzonden: maandag 25 april :37 Aan: Eric Bavelaar; Jan Willem Immerzeel; Roel Bouman; Gertjan Nijsink Onderwerp: korte aanvulling Schiedam op zienswijze. Beste, De gemeente Schiedam verzoekt n.a.v. de behandeling van de raad in Schiedam om nog bij de zienswijze te betrekken het gewenste herstel van de avondbediening van tramlijn 21 in Schiedam Noord. Deze was abusievelijk niet in de tekst verwerkt bij de passage over het railvervoer. Kan het gegeven deze beperkte aanpassing worden afgedaan met een mail van de wethouder namens het college? Bij voorbaat dank voor de informatie. met vriendelijke groet, Lex Boersma 2

56 gemeente Maassluis Postbus 55 Metropoolregio Rotterdam Den Haag t.a.v. de bestuurscommissie Vervoersautoriteit Postbus CB 'S-GRAVENHAGE 3140 AB Maassluis T E gemeente@maassluis.n1 I ons kenmerk UIT /Z Datum 4 mei 2016 uw kenmerk contactpersoon onderwerp de heer B.A. Wilmink Zienswijze Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid uw brief van doorkiesnummer 1583 bijlage(n) Geacht bestuurscommissie, Zoals aangekondigd in de gezamenlijk ingediende MVS (Maassluis Vlaardingen Schiedam) zienswijze op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid, ontvangt u hierbij naar aanleiding van de besprekingen in de gemeenteraad van Maassluis, onze aanvullende punten op de gezamenlijke zienswijze. Op hetgeen benoemd is in de gezamenlijke zienswijze ten aanzien van, 1. de algemene opmerking betreffende topeisen, netwerkeisen, projecten en onderzoeken, de volgende aanvulling: Niet helder is wat met een eis, maatregel, project of onderzoek wordt bijgedragen aan de verschillende doelstellingen. Dit dient nader geconcretiseerd te worden. 2. de intercitystatus van station Schiedam centrum, de volgende aanvulling: Hier ligt een belangrijke relatie met het MRDH project Ombouw Hoekse Lijn, zoals ook verwoord in de bij de gezamenlijke zienswijze MVS gevoegde moties. 3. het lokaal vervoersysteem (first and last mile), de volgende aanvulling: Het lokale openbaar vervoer (first and last mile) dient ook in Maassluis vorm te krijgen. 4. personenvervoer over water, de volgende aanvulling: Het grote belang van het veer Maassluis-Rozenburg willen wij nadrukkelijk aan de orde gesteld zien

57 ons kenmerk: 26753/Z fietsroutec.,:gende aanyl,, : Maassluis fungeert hierin als een soil voor de belangrijke recreatieve noord-zuidroute (Voorne Putter: Midden-Delfland) en oost-westroufe (Dordrecht Hoek van Holiand) en hecht veel,,vaarde van de ontwikkeling van slowianes. 6. innovatfe mobilit- de vo ende aanvulling: Het concrete voc -ste is dat de MRDH de innovatieagenda ondersteunt met een budgettaire ruirnte van jaarlijks 1_0 nt ceri euro, 2% van de BDU-bijdrage. VV~ veooekenudezeeanvuuin8eninsannenhangnnctdegezannen ijkezienswijzemvstebetnckkenbij LAN besluit over de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid. de veorzhtter, -van der Hoek-- dr. T.J. Haan 2/3

58 MRDH T.a.v. bestuurscommissie VA gemeente Pijnacker-Nootdorp "S 6 u Gescand 2501 CB Den Haag 0 /res Oranjeplein 1, Pijnacker post Postbus AA Pijnacker telefoon info@pijnacker-nootdorp.nl internet behandeld door S.P.A. CeillemanS uw brief van ons kenmerk 16UIT01714 datum telefoon uw kenmerk bijlagen verzonden onderwerp Zienswijze op Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte leden van de bestuurscommissie VA MRDH, Met deze brief geven wij onze reactie op het Ontwerp van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Wij zijn van oordeel, dat het een aansprekend en inspirerend stuk is geworden, waarin aan alle aspecten op een evenwichtige manier aandacht is geschonken; OV, fiets, ketenmobiliteit, auto, duurzaamheid, investeringen, gedragsveranderingen, verkeersmanagement, mobiliteitsmanagement en logistiek. Ook de samenhang tussen vervoerswijze en daarmee samenhangende keuzes op gebiedsniveau en de economische gevolgen daarvan geeft een goed perspectief. Als gemeente Pijnacker-Nootdorp willen wij hierop aansluiten door in te spelen op en bij te dragen aan de geschetste ontwikkelingen. Daarnaast willen wij de MRDH complimenteren met de voortvarende en interactieve wijze waarop het Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid tot stand is gekomen. De agenda is door deze aanpak van, voor en vooral door de 23 gemeenten tot stand gekomen. Wij herkennen hierin onze inbreng. Wij zien graag toekomstige belangrijke beleidsdocumenten op soortgelijke wijze tot stand komen. Gebiedstypen. De agenda maakt onderscheid in verschillende gebiedstypen. Op de kaart (indeling gebiedstypen) is te zien dat de gemeente Pijnacker-Nootdorp de gebiedstypen stedelijk woon- en werkgebied, landelijk wonen en recreëren en greenport en wonen bevat. Echter in de tabel op pagina 36 en 37 wordt bij gebieden Pijnacker-Nootdorp niet genoemd als landelijk wonen en recreëren. Wij zien graag dat Pijnacker-Nootdorp in de tabel ook wordt toegevoegd aan het gebiedstype landelijk wonen en recreëren. Opgaven netwerk. De gemeente heeft in verschillende interactieve sessies goed gelegenheid gekregen haar wensen en opgaven voor het netwerk in te brengen. Het is goed om te zien dat HOV tussen Delft en Zoetermeer via Pijnacker en de tweede verbinding tussen Pijnacker en Nootdorp als verkenningsprojecten zijn opgenomen. Wij gaan graag met de MRDH in overleg hoe deze verkenningen te concretiseren. Opgaven gebruik en gedrag. Naast infrastructurele/netwerk opgaven heeft het Ontwerp van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid ook opgaven op de gebied van gebruik en gedrag. Wij zijn van mening dat gebruik en gedrag sterk bijdragen aan het beter benutten van de bestaande infrastructuur. Wij zien voor de MRDH een brede rol (als facilitator, coördinator, kennismakelaar en subsidieverlener) weggelegd als het gaat om verkeersveiligheid, verkeers- en mobiliteitsmanagement en het verduurzamen van de mobiliteit. Wij zien graag dat de rol van de MRDH als het gaat om het uitwerken van de ambitie van duurzaamheid / schoon wegverkeer in de Uitvoeringsagenda pagina 1/2

59 Bereikbaarheid wordt geconcretiseerd. Het betreft aspecten als schone auto's, duurzaam autogebruik en duurzaam autobezit (deelauto's). Mocht u naar aanleiding van onze reactie vragen hebben dan horen wij dat graag van u. Hoogachtend, de raad van Pijnacker-Nootdorp, de griffier, de voorzitter, drs. B.S.M. Sepers mw F. Ravestein pagina 2/2 datum

60 ' HPH GemGGfltG Anna van Raesfeltstraat 37, Postbus l, 2636 ZC Schipluiden éé*midden-delfland tp,5)jso4, f(015) g e m e e n t m i d d e n d e l f l a n d. n l, I w w w. m i d d e n d e l f l a n d. n l attaslmi? ] Metropoolregio Rotterdam Den Haag Bestuurscommissie Vervoerautohteit Postbus 66 Gescand :: CB 'S-GRAVENHAGE Ons kenmerk / 16Z Verzonden Uw brief van 4 februari 2016 i add o Uw kenmerk 2016/18776 I APR 7016 Bijlagen Onderwerp Datum Eerste concept zienswijze op de Uitvoeringsagenda 31 maart 2016 Bereikbaarheid Geachte heer Langenberg, Op 3 februari 2016 heeft u de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid MRDH vrijgegeven voor inspraak. Wij spreken om te beginnen onze waardering uit voor de inzet en de wijze waarop de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid tot stand is gekomen. Een gezamenlijke en integrale benadering van de bereikbaarheid is in onze ogen essentieel voor het versterken van de concurrentiekracht van en het verbeteren van de leefbaarheid in de metropoolregio. Wij onderschrijven dan ook de doelen en ambities van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid. Wij maken gebruik van de mogelijkheid om onze zienswijze op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid MRDH aan u kenbaar te maken. Openbaar vervoer OV-bereikbaarheid Midden-Delfland De OV-opgaven voor het landelijk gebied zijn onder andere het verbeteren van fietsvoorzieningen, inzetten op dragende OV-assen en herstructurering van ontsluitende OV-lijnen. Dit getuigt niet van ambitie en draagt niet bij aan een betere OV-bereikbaarheid van het landelijk gebied. Nu al merken we dat de bereikbaarheid in de daluren te wensen overlaat, onder andere door de vroege start van de avonddienstregeling, lage frequenties in de schoolvakanties en het steeds vroegere einde van de reguliere dienstregeling. Het OV is voor forensen die in de stad werken en in het landelijk gebied wonen eigenlijk geen serieuze optie vanwege de lange reistijd. Ook is het niet meer mogelijk om de dorpen in Midden-Delfland in de late avonduren vanuit de omliggende steden met het openbaar vervoer te bereiken. Dit tast de leefbaarheid, vitaliteit en het woonklimaat van de dorpen aan en maakt het gebied voor bezoekers minder interessant om te verblijven. Kwalitatief goede oplossingen voor de 'last mile' zijn daarom, naast het verbeteren van fietsvoorzieningen op de knooppunten en bij de haltes, wat ons betreft ook onderdeel van de OV-opgave voor het landelijk gebied. Hiermee kan de OV-bereikbaarheid van het landelijk gebied ook in de daluren gegarandeerd worden. /"V ^ itc ~r iiiininiiiiiiiniiiioiioiiioiiiiiioniiiiiiiiiiii :: FSC* C B H B ' B a

61 Ambitieniveau Streekliinen 36 en 37 Uit onderzoek blijkt dat streeklijn 36 (Den Haag-Maasland-Schiedam) genoeg reizigers vervoert om de lijn in de aankomende concessie verder te ontwikkelen tot HOV-bus. In de uitvoeringsagenda lijkt de ambitie op te houden bij Naaldwijk en gaapt er een gat in het Netwerk OV 2025, terwijl er wel een hoogwaardige busverbinding is. Wij verzoeken u dan ook om lijn 36 ook tussen Naaldwijk en Schiedam op te nemen in het Netwerk OV Dit sluit ook beter aan bij de functie en ambities voor OV-knoop Maasland-Viaduct langs deze lijn. De aanleg van lijn 37 (Den Haag-Den Hoorn-Delft) is begonnen met HOV-bus ambitie en in de verre toekomst mogelijk een ombouw tot tramverbinding. De lijn voert door gebieden die nog in ontwikkeling zijn en de infrastructuur is nog niet overal gereed. Met het gereedkomen van de ontwikkelingen (Harnaschpolder, Zuidhoornseweg, Reinier de Graafziekenhuis) en de daaraan gekoppelde verdere reizigersgroei blijft de HOV-bus ambitie wat ons betreft bestaan. Dit is herhaaldelijk door alle partijen in het voortraject van de realisatie van de Zuidhoornseweg bevestigd. Wij verzoeken u dan ook om lijn 37 als HOV-bus verbinding op te nemen in het Netwerk OV Viersporiaheid Delft Zuid-Schiedam De viersporigheid Den Haag-Rotterdam wordt genoemd als een van de 'Icoonprojecten van de regio'. De viersporigheid is ook een belangrijke drager van de ambitie om de World Expo 2025 in de regio te organiseren. De verkenning naar de viersporigheid start daarom sneller dan de uitvoeringsagenda laat zien. De vraag moet worden gesteld of de spoorverdubbeling ingevuld moet worden door regionale vormen van vervoer (metro. Randstadrail) of dat deze toegevoegd moet worden aan het landelijke hoofdnet. Onderzoek naar een verantwoorde inpassing en het verminderen van de barrièrewerking van het spoor is wat ons betreft een onlosmakelijk onderdeel van die ambitie en een thema binnen de verkenningsfase. Tarieven Openbaar Vervoer Met de invoering van de OV-chipkaart is het gebruik van het OV lastiger geworden voor toeristen en bezoekers uit het buitenland. Veel reisproducten waarmee toeristen en bezoekers eenvoudig door de regio konden reizen zijn verdwenen of zijn niet bruikbaar bij verschillende OV-bedrijven. Zo is het nu niet meer mogelijk om met een dagkaart van Midden-Delfland naar de centra van Rotterdam of Den Haag te reizen. Dit belemmert de economie in onze regio, waarin toerisme en internationale handel een belangrijke rol spelen. Graag zouden wij zien dat er wordt gewerkt aan nieuwe reisproducten voor bezoekers binnen de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, waarbij eenvoud en interoperabiliteit tegen een aantrekkelijk tarief voorop staan. Auto Zuidhoornseweg In de uitvoeringsagenda wordt nergens gesproken over de uitvoering van de Zuidhoornseweg/Reinier de Graafweg, terwijl de uitvoering op het punt van beginnen staat. De MRDH draagt voor een groot deel bij aan deze verbindinding die de bereikbaarheid van Delft aanzienlijk verbetert. De weg gaat daarnaast tot het tactisch kader behoren voor verkeersmanagement in de regio. Wij verzoeken u daarom de realisatie van de Zuidhoornseweg als project op te nemen in de uitvoeringsagenda. A4 Passage en Poorten & Inprikkers In november 2012 presenteerde de minister de Rijksstructuurvisie A4 Passage en Poorten & Inprikkers met daarin plannen voor verbetering van de autobereikbaarheid van Den Haag. Daarna is het stil gebleven met uitzondering van de planstudiefase N211/Wippolderlaan. De minister heeft aangegeven dat de start van de planstudiefase voor de A4 Passage niet voor 2018 te verwachten valt. In het licht van de huidige problematiek op de A4 na openstelling van de A4 Delft-Schiedam, de afstemming met de plannen voor de N211/Wippolderlaan en de verslechterde bereikbaarheid van bedrijventerrein Harnaschpolder is het noodzakelijk de planstudie voor de A4 Passage zo snel mogelijk op te starten. Daarbij moet, meer dan voorheen, rekening worden gehouden met de afwikkelingsproblemen rondom Knooppunt Ypenburg en afrit Plaspoelpolder. 2

62 A20 Westerlee-Vlaardinqen De realisatie van de Blankenburgverbinding en de ontwikkelingen rondom de A20 tussen Westerlee en Vlaardingen leiden tot meer verkeer en gaan gepaard met knelpunten op de aansluitingen bij Maassluis en Vlaardingen. Deze knelpunten bedreigen enerzijds de bereikbaarheid van Greenport Westland en de bedrijventerreinen Honderdland en Coldenhove. Anderzijds zorgt de verkeerstoename voor aantasting van het leefklimaat in Maasland en de verslechtering van de verkeersveiligheid op het onderliggende wegennet. De nu lopende verkenning naar de knelpunten moet daarom voortvarend worden doorgezet in het vervolg van het MIRT-onderzoek bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag. Fiets Fietsverbindinaen Delft-Den Haag In de uitvoeringsagenda is veel aandacht voor de fiets. Wij ondersteunen het verder onderzoeken en uitwerken van het concept slowlanes als opgave in de uitvoeringsagenda. Terecht wordt gesteld dat met de komst van de e-bike de actieradius voor veel fietsers toeneemt. Rotterdam en Den Haag komen voor veel fietsers binnen eikaars bereik te liggen. De stadsranden liggen binnen 15 kilometer van elkaar. Voor de verbinding Delft-Rotterdam is in de uitvoeringsagenda aandacht. Het deel Delft-Den Haag wordt niet expliciet in de uitvoeringsagenda genoemd, terwijl dit een essentiële schakel is in de fietsverbinding tussen Rotterdam en Den Haag en de stad-landverbinding met Midden-Delfland. Deze schakel is nog niet overal optimaal met lagere rijsnelheid en minder comfort voor de fietser als gevolg. Wij zien daarom ook graag dat de fietsverbinding Delft-Den Haag als onderzoeksopgave in de uitvoeringsagenda wordt opgenomen. Gebruik en gedrag Duurzame mobiliteit De transitie naar duurzame mobiliteit is een van de manieren om te voldoen aan de klimaatdoelstellingen en de leefbaarheid in de steden te vergroten. Het onderschrijven van het klimaatakkoord van Parijs in de uitvoeringsagenda heeft dan ook onze steun. Maatregelen zijn alleen effectief als deze breed in de regio worden uitgedragen en uitgevoerd. Het is daarom goed dat de MRDH vanuit een breed perspectief kijkt naar duurzaamheid en daarbij ook een belangrijke rol voor zichzelf ziet in het mogelijk maken van de transitie. Meer informatie Heeft u na het lezen van deze brief nog vragen? Neemt u dan contact op met Dominik van kankeren van de afdeling Openbare Werken. Hij is bereikbaar via telefoonnummer (015) of via het adres dvanlankerentsimiddendelfland.nl. Met vriendelijke groet, het college van burgemeester en wethouders, Hans Verlinde locosecretaris Amoud Rodenburg ^ burgemeester 3

63 RIDDERKERK Bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH 1 l Postbus CB Den Haag Uw brief van: Ons kenmerk: Uw kenmerk: Contact: H.P. van den Berge 2016/18776 Bijlage(n): - Doorkiesnummer: adres: H.v.d.Berge@ridderkerk.nl - 8 APR Betreft: zienswijze Ridderkerk op Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid MRDH Geachte Bestuurscommissie, U heeft uw ontwerp van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid toegestuurd om ons gelegenheid te geven onze zienswijze daarop te geven. Wij hebben het ontwerp besproken in onze collegevergadering van 8 maart 2016 en ons besluit voorgelegd aan de Commissie samen Wonen op 7 april. De reactie van de Commissie samen Wonen is meegenomen in onze uiteindelijk reactie, die u onderstaand aantreft. Algemeen Het ontwerp geeft ons reden tot het indienen van een zienswijze en het plaatsen van enkele opmerkingen. Wij zijn tevreden over de manier waarop de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid na de vaststelling in 2014 van de Strategische Bereikbaarheidsagenda tot stand is gekomen. Het planproces waarin wij ambtelijk en bestuurlijk voldoende aangehaakt zijn geweest, verdient een compliment. Dit heeft geleid tot een inhoudelijk gedegen rapport. Ook kan worden vastgesteld dat de Uitvoeringsagenda getuigt van groot bewustzijn van de noodzaak te komen tot een samenhangend pakket van maatregelen gebaseerd op versterking van de agglomeratiekracht van de MRDH. Het succes van deze ambitie is echter afhankelijk van de financiële draagkracht van de MRDH en haar inliggende gemeenten. Daarbij willen we onze zorg uitspreken. Immers, de vaste lasten op de exploitatiebegroting van de MRDH zijn hoog waardoor de investeringsruimte onder druk staat. In de praktijk blijkt helaas dat ook de afzonderlijke gemeenten vaak beperkte mogelijkheden hebben om nieuwe investeringen ruimte te geven, BSjgB BïWO-ï Koningsplein 1 - Postbus AG Ridderkerk - T info@ridderkerk.nl

64 Dat neemt niet weg dat ook Ridderkerk haar 'bereikbaarheidsvisie' heeft vastgelegd in de Mobiliteitsagenda Ridderkerk De speerpunten in die agenda liggen op één lijn met die van de MRDH. Ook wij zien het belang van goed en samenhangend openbaar vervoer en zo intensief mogelijk gebruik van de fiets. Mede gelet op de Mobiliteitsagenda willen wij graag de volgende onderwerpen onder uw aandacht brengen: (Hoogwaardig) openbaar busvervoer In de paragraaf 'Projecten Openbaar vervoer' is een onderzoek opgenomen om te komen tot een duidelijke visie op de relatie Drechtsteden - Ridderkerk - Rotterdam. Wij achten dit onderzoek van groot belang voor de kwaliteitsontwikkeling van het openbaar busvervoer in Ridderkerk. Wij zien graag een uitnodiging tegemoet om aan te haken bij de nu al lopende onderzoeken van de Provincie Zuid-Holland naar de uitrol van het R-net busvervoer van en naar de Drechtsteden. Het beter verbinden van het regulier openbaar vervoer met kleinschalig openbaar vervoer en doelgroepenvervoer vinden wij ook van groot belang. Ridderkerk zet zich al vele jaren in om kleinschalig openbaar busvervoer in te zetten op de 'witte vlekken' in de reguliere dienstregeling. Een meerjarige pilot met buslijn 601 draait naar grote tevredenheid van een groeiend aantal passagiers. Gelet op het succes van deze pilot gaan wij er vanuit dat buslijn 601 wordt ingebed in de reguliere dienstregeling. Ook willen wij aanhaken bij uw recent gestart initiatief om te komen tot het slimmer organiseren van het doelgroepenvervoer. Om te komen tot verduurzaming van de bussenvloot van de RET is het investeren in aandrijvingen op waterstof en/of elektriciteit van groot belang. De RET zou zelf willen investeren in deze migratie. Wij vernemen graag of dit kan leiden tot versnelling van de vervanging van het huidige materieel. Vervoer over water De samenhang van openbaar vervoer (over water) met het gebruik van de fiets en het wegvervoer zal door u in kaart worden gebracht. Wij zien graag dat hierbij betrokken wordt, de omgevingskwaliteit van halteplaatsen en P&R-voorzieningen, en de bereikbaarheid van die voorzieningen. Ook willen wij hierbij onze wens betrekken van een waterbushalte nabij de wijk Bolnes. Fiets Het gebruik van de elektrische fiets neemt toe, en daarmee ook de afstand die een e-fietser aflegt. Daarmee moeten fietsroutes in een nieuw perspectief worden geplaatst. Snelfietsroutes zijn daarbij onontbeerlijk. Wij verzoeken u daarin een actieve ontwikkel-rol te vervullen. Gedragsverandering Gedragsverandering is een opgaaf, vooral in de keuze van de wijze van mobiliteit. In het bijzonder vragen wij daarbij uw aandacht voor de ontwikkeling van bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard. Ons inziens is veel rendement te halen op het gebied van mobiliteitsmanagement gericht op duurzaamheid van logistieke stromen en woonwerk-verkeer. Overigens verwijst u in de tabel op pagina 37 naar Nieuw Reijerwaard. Aangezien hier de plaatsnaam niet staat vermeld en bij de overige locaties wel, komt het de consistentie ten goede indien Ridderkerk hier wordt vermeld.

65 RIDDERKERK Betreft: zienswijze Ridderkerk op Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Pagina 3 van MRDH Automobiliteit Leefkwaliteit is voor Ridderkerk een belangrijk thema. De enorme intensiteiten van het autoverkeer op de A15 en de A16 zorgen in de gemeente Ridderkerk echter voor een grote milieubelasting. De A4 Zuid kan mogelijk voor verlichting zorgen. Ook de opgaven rond de verbinding naar de Krimpenerwaard en de gewenste nieuwe oeververbindingen van de gemeente Rotterdam hebben een sterke relatie met de leefbaarheid in Ridderkerk. Bij de uitwerking van deze opgaven vinden wij dat de toch al onder druk staande leefkwaliteit niet verder mag worden aangetast. Wij willen graag bij deze uitwerking betrokken zijn. Wij gaan er vanuit u hiermee goed te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Het college van burgemeester en wethouders van Ridderkerk, ^ de secretaris, dhr. H.W.J. Klaucke de burgemeester, ^ mw. A. AttemaC^ / 1

66 uw kenmerk 2016/18776 Rijswijk uw brief van 4 februari 2016 ons kenmerk inlichtingen bij A. Bakker doorkiesnummer (070) Afdeling Stad en Samenleving Sectie Mobiliteit, Duurzaamheid, Groenbeleid en Metropoolregio Rotterdam Den Haag Vergunningen t.a.v. de Bestuurscommissie Vervoersautoriteit Postbus 66 Stadhuis, Bogaardplein 15 Grote Marktstraat 43 Postbus 5305, 2280 HH Rijswijk 2501 CB DEN HAAG Telefoon Fax(070) stadhuis@rijswijk.nl iban BNG: NL15BNGH betreft Zienswijze gemeente Rijswijk op de ontwerp datum ~ ^ A PR. 2 G16 Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid MRDH bijgevoegd Aandachtspunten in de UAB Geachte Bestuurscommissie Vervoersautoriteit, In uw brief van 4 februari 2016 met kenmerk 2016/18776 maakt u bekend dat in de bestuurscommissie Vervoersautoriteit (BCVa) van 3 februari de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (UAB) ten behoeve van de zienswijzeprocedure vastgesteld is. Van de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen maken wij gebruik. Allereerst onze complimenten voor de leesbaarheid van de UAB en het proces dat voorafgaand aan de totstandkoming van het document heeft plaatsgevonden. In het document zien wij onze inbreng, die tijdens de werksessies voor de UAB is gegeven, grotendeels terug. In het voorwoord van de UAB staat dat de economie van het MRDH-gebied bij de regio's van een vergelijkbare omvang achterblijft. Door krachten te bundelen, de kwaliteiten van de regio te benutten en voldoende nieuw werk te creëren kan het tij gekeerd worden. In het OESO rapport wordt een soortgelijke conclusie getrokken. Het versterken van de agglomeratiekracht en inspelen op de nieuwe technische en maatschappelijke ontwikkelingen is van groot belang. Dat onderschrijven wij. Nieuw werk creëren, krachten bundelen en kwaliteiten benutten De gemeente Rijswijk pakt haar rol in het creëren van nieuw werk door de komende jaren in te zetten op een transformatie van het businesspark Plaspoelpolder. Hierbij is samenwerking met andere partijen, waaronder de MRDH, van belang. Het businesspark Plaspoelpolder is in de UAB opgenomen als metropolitaan economisch centrum. Daar zijn wij trots op, het is een kwaliteit van Rijswijk èn van de MRDH. Wij vragen de MRDH om haar rol, zoals in de UAB beschreven, te pakken en samenhang te creëren tussen het verbeteren van de aansluitingen van de economische toplocaties langs de kennisas op het spoor (waaronder het businesspark Plaspoelpolder). Om de regio bereikbaar te houden zullen we onze krachten moeten bundelen. Het belang om de krachten te bundelen zien wij ook in de haalbaarheid van de ambities die in de UAB verwoord zijn. De UAB laat een grote financieringsopgave zien. De budgetten en de uitvoerbaarheid van projecten zullen daardoor meer onder druk komen te staan. Om de kwaliteiten te benutten is samenwerking van belang. Op een aantal punten in de UAB pleiten wij voor meer scherpte. In de volgende alinea's gaan wij daarop in. S v p. bij correspondentie datum en kenmerk van deze brief vermelden Het stadhuis is te bereiken met tram 17, en richten aan; Gemeente Rijswijk, SNS/MDGV, Postbus 5305, 2280 bus 18, 23, en 51 HH Rijswijk pagina 1 van 3

67 O V-bereikbaarheid RijswijkBuiten Op pagina 57 van de DAB staat dat voorkomen moet worden dat OV in een te ontwikkelen gebied een sluitpost is. Wij ondersteunen deze koers. In Rijswijk vindt een ontwikkeling tot woongebied plaats. In dit gebied. RijswijkBuiten, worden tot 2023 maximaal 4200 woningen gerealiseerd. Inmiddels is de 320e woning opgeleverd. Momenteel is er geen OV-verbinding met een halte bij de woonwijk waar (toekomstige) bewoners kunnen opstappen. Wij gaan ervanuit dat de lopende gesprekken met de MRDH spoedig in een OV verbinding bij RijswijkBuiten resulteren. OV-bereikbaarheid businesspark Plaspoelpolder Op pagina 103 staat dat het verbeteren van de OV-bereikbaarheid van RTHA in de richting van onder andere Rijswijk één van de projecten is die symbool staan voor het versterken van de agglomeratiekracht en het stimuleren van innovatie. Door businesspark Plaspoelpolder, waarin bedrijven als Shell en het Europese Octrooibureau (EPO) gevestigd zijn, van een OV-verbinding met RTHA te voorzien wordt invulling aan het internationale karakter van de economische toplocatie Plaspoelpolder gegeven. Alleen al naar Shell komen jaarlijks zo'n Shell medewerkers van andere locaties overal ter wereld naar Rijswijk om over technologische onderwerpen te leren en hun kennis daarvan te verdiepen (bron: shell.nl, 2016). Wij vragen u om richting Rijswijk te veranderen in via Rijswijk. Station Rijswijk als metropolitaan knooppunt De gemeente Rijswijk ligt op de kennisas Rotterdam - Den Haag. Over de kennisas zegt professor Tordoir dat het kansen biedt voor de ontwikkeling van de MRDH. Om die kansen te benutten is het versterken van het openbaar vervoer op de kennisas nodig om als "backbone" van de MRDH te kunnen functioneren. Wat ons betreft is het positioneren van station Rijswijk als lokaal knooppunt in 2025 (zie pagina 56 in de DAB) iets wat afbreuk doet aan de samenhang. Wij vragen u om station Rijswijk als metropolitaan knooppunt te positioneren. In onze ogen is de positionering van station Rijswijk als metropolitaan knooppunt in 2025 in lijn met de constatering in het OESO rapport (pagina 11) dat het aantal banen dat binnen 45 minuten met openbaar vervoer bereikbaar is, beter kan. Op pagina 92 van dat rapport wordt aanbevolen om economische centra goed bereikbaar met het openbaar vervoer te maken. Tot slot Op een aantal pagina's in de UAB kwamen wij punten tegen waarvoor wij aandacht vragen. Deze punten hebben wij op een aparte bladzijde bij deze zienswijze gevoegd. Wij geven graag met u en "de 22" uitvoering aan de Strategische Bereikbaarheidsagenda om de ontwikkeling van de MRDH een impuls te geven, De gemeenteraad, de griffier, ' /,, de voorzitter, ^ Jj. A. Massaar, bpa / j dfs. M.J. Bezuijen :46 pagina 2 van 3

68 Bijgevoegd bij de zienswijze op de UAB Aandachtspunten in de UAB Op pagina 59 wordt het verbeteren van de aansluiting van economische toplocaties langs de kennisas op het spoor genoemd. De Plaspoelpolder is als metropolitaan economisch centrum in de UAB opgenomen maar staat op pagina 59 niet specifiek genoemd. Wij stellen voor om de Plaspoelpolder aan de genoemde locaties toe te voegen. Op pagina 79 staat dat Alliantiegesprekken een prima start zijn om op een knoop of plek de verschillende partijen bij elkaar te brengen en een basis te leggen voor een gezamenlijke aanpak. In 2015 vond in Rijswijk een eerste Alliantiegesprek plaats. Onze ervaring is dat de Alliantiegesprekken inderdaad een prima start zijn en de basis voor een gezamenlijke aanpak leggen. Over Alliantiegesprekken wordt geschreven dat het potentieel van een OV knoop niet altijd benut wordt. De MRDH en de Provincie Zuid-Holland een trekkersrol kunnen invullen bij het verbeteren van ketenmobiliteit en invulling aan het strategische niveau geven. Op pagina 103 staat dat potentieel benut kan worden door meer samenhang te creëren wat resulteert in meer economische groei. Dat onderschrijven wij. Op pagina 106 staat dat er een visie op personenvervoer over water wordt gemaakt. In de totstandkoming van het beleidsdocument denken en werken wij graag mee. 4-sporigheid Delft - Schiedam (ook pagina 106) is ook voor ons van groot belang. Het versterkt de kennisas, de "backbone" en verbetert de bereikbaarheid van het metropolitane economische centrum, bedrijventerrein Plaspoelpolder. In het kader van de 4-sporigheid verwachten wij van de MRDH een actieve steun voor de realisatie van een halteplaats in de nieuwbouwlocatie RijswijkBuiten. De inzet is een combinatie van "lightrail" en "spoorboekloos rijden". Op pagina 107: "Prinses Beatrixlaan" (Poorten&lnprikkers). Op ambtelijk niveau is tussen Rijswijk - MRDH - Den Haag een overleg gestart om te komen tot afspraken voor de inrichting van het vervolgproces na de verkenningsfase. Rijswijk verwacht dat specifieke aandacht uit zal gaan naar de relatie tussen de "inprikker" en de 5 kerndoelen van de MRDH/VA (concurrerende economie, efficiënt en rendabel, duurzame regio, kansen voor mensen, en kwaliteit van plekken) en nieuwe inzichten en maatschappelijke ontwikkelingen (zoals transformatie van leegstaande kantoren naar wonen en transformatie van winkelen naar leisure en wonen). In de tabel "planstudiefase" op pagina 108 zijn fietsroutes in het programma Snelfietsroutes Beter Benutten opgenomen. In documenten over dat programma is Rijswijk als onderdeel van de fietsroute Naaldwijk - Wateringen opgenomen. Wij gaan ervan uit dat Rijswijk onderdeel van de route is en dat de kolom op pagina 108 niet de meest actuele informatie bevat. Op pagina 108 wordt onder verkenningsfase "Uitwerking Slow Lanes" genoemd. Wij ervaren het als positief dat er aandacht voor utilitaire én recreatieve fietsroutes is. In de uitwerking ervan worden wij graag betrokken :46 pagina 3 van 3

69 GSITIGGnt Rott rd3rn College van Burgemeester en Wethouders College van Burgemeester en Wethouders Bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH T.a.v. de heer P.J. Langenberg Bezoekadres: Stadhuis Coolsingel AD Rotterdam Gescana Postadres: Postbus KP Rotterdam Website: DIM@bsd.rotterdam.nl Fax: (010) Inlichtingen: P.P. de Graaf Telefoon:.. Cluster: Stadsontwikkeling 0n8 k«nmork; postbus 66 Uw brief van: ^ Uw kenmerk: 2016/ CB 'S-GRAVENHAGE Aanta bij agen:. 1 4 A PR 2016 Datum: Betreft: Zienswijze concept Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte heer Langenberg, In uw brief van 4 februari 2016 verzoekt u de gemeenteraad zijn zienswijze op de concept Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag in te dienen. Hierbij kunnen wij u namens de gemeenteraad laten weten, dat de gemeenteraad in zijn vergadering van 7 april 2016 de volgende zienswijze heeft vastgesteld. De Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid is een product dat in korte tijd tot stand is gebracht. In die korte periode is veel gelegenheid geboden voor inbreng vanuit de diverse gemeenten. Mede daardoor is het een product dat goed aansluit bij het Rotterdamse beleid. Dit beleid is onder meer vastgelegd in de Rotterdamse Mobiliteitsagenda en in het Stedelijk Verkeersplan Rotterdam. Dat laatste document is nog onderwerp van bespreking in onze raad. In de Uitvoeringsagenda zijn een aantal zaken niet tot in detail uitgewerkt. Onze raad gaat er mede daarom van uit, dat het een 'levend document' betreft; in samenspraak met de 23 gemeenten kan het zo nodig bijgesteld worden als voortschrijdend inzicht of wijzigende omstandigheden daartoe aanleiding geven. Een aantal aandachtspunten wil onze raad graag aangepast zien in de definitieve versie van de Uitvoeringsagenda; Openbaar vervoer en vervoer over water De MRDH zal nadere eisen die aan het OV-systeem gesteld gaan worden uitwerken in de op te stellen Kadernota OV. Vanuit Rotterdams perspectief wil onze raad daarvoor in elk geval de volgende punten onder de aandacht brengen: Ten aanzien van de tram: om niet alleen de TramPlus-lijnen, maar ook (delen van) de Stadstramlijnen te categoriseren onder het regionaal Hoofdnet OV. Dit, omdat voor de reiziger het onderscheid tussen deze beide categorieën tramlijnen vrijwel geen rol speelt en omdat vrijwel alle tramlijnen een verbindende functie in het netwerk hebben en radiaal georiënteerd zijn. Ten aanzien van de bus: om (delen van) het huidige Frequentbuslijnen te categoriseren onder het regionaal Hoofdnet OV. Dit mede omdat dit type buslijnen vaak in de praktijk al grotendeels voldoet aan de systeemkernmerken van het Hoofdnet OV en de opgave wat onze raad betreft ligt in het verder versterken van deze lijnen. «0 s m 9 m Q m

70 Blad; 2/3 Kenmerk: BS16/ / = ^ Ten aanzien van de sociale functie van het OV en de verantwoordelijkheid die de MRDH heeft voor het waarborgen van een minimaal bedieningsniveau, is het van belang om een door de gemeenten gezamenlijk gedragen beeld hieromtrent te ontwikkelen. De MRDH constateert een aantal knelpunten binnen het OV tijdens de spitsuren. Als mogelijke oplossing wordt gedacht aan het beter spreiden van het aantal reizigers over de dag. Met name scholieren en studenten, 40 procent van het spitsverkeer, moeten verleid worden met gedifferentieerde tarieven en het later of eerder staren met school/opleiding. Wij pleiten ervoor niet alleen in te zetten op spreiding over de dag maar om het alternatief ook te zoeken in een groter aanbod van het OV tijdens de spitsuren. In de agenda is het streven opgenomen om uiterlijk in 2025 nieuwe bussen emissievrij te laten zijn. Vanuit Rotterdams perspectief is deze ambitie te bescheiden, In de Koersnota 'Schone lucht, voor een aantrekkelijk en gezond Rotterdam ', die in 2015 door onze raad is vastgesteld, is opgenomen dat gestreefd moet worden naar elektrische of in elk geval emissieloze bussen voor het openbaar vervoer. Dit zou in elk geval bij de nieuwe busconcessie (vanaf eind 2019) geregeld moeten zijn. Onze raad stelt u voor om in uit te gaan van 2020 in plaats van 2025 voor emissieloos busvervoer. Vervoer over water is een zeer belangrijke schakel in het fietsnetwerk en van groot belang voor de economische ontwikkeling en vitaliteit van rivieroeverlocaties. Vanuit gemeentelijk perspectief is daarom de opstelling van de Vervoersautoriteit met betrekking tot vervoer over water te terughoudend. Het belang van personenvervoer over water in de mobiliteitsketen en het ontsluiten van oeverlocaties is onmiskenbaar. Personenvervoer over water is mede bepalend voor het realiseren van doelen uit het Stedelijk Verkeersplan Rotterdam voor wat betreft het realiseren en koppelen van een robuust netwerk van openbaar vervoer zowel op het land als het water; de gebiedsontwikkeling van het centrumgebied van Rotterdam inclusief de rivieroevers en het vervolmaken van een netwerk van personenvervoer over water (met of zonder fiets) gericht op oeverkruisingen in het centrumgebied. Daarbij worden ook de doelen uit het programma Duurzaam betrokken voor wat betreft het verschonen de diverse vaartuigen. Vervoer over water is weliswaar geen regulier OV, het belang ervan in de mobiliteitsketen en het ontsluiten van oeverlocaties is onmiskenbaar. Daarom is de zienswijze van onze raad, dat in deze vorm van vervoer gezamenlijk door gemeenten en MRDH moet worden opgetrokken. Kwaliteit van plekken De norm bij het aanleggen van infrastructuur is doorgaans 'sober en doelmatig'. Tegelijkertijd laten plekken waar geïnvesteerd wordt in ruimtelijke kwaliteit zien dat dit veel oplevert. Vanuit onze raad wordt dit uitgangspunt onderschreven en als aanvulling daarop ook aandacht gevraagd voor samenwerking en ondersteuning in het plaatselijk downgraden van infrastructuur om ruimtelijke kwaliteit te kunnen realiseren. Duurzaamheid, aanpak stedelijke distributie Zie de opmerking hierboven over emissieloze bussen. Daarnaast merkt onze raad het volgende op. Mede als gevolg van actief Rijksbeleid stijgt het bezit van elektrische auto's. Elektrisch rijden beantwoordt aan ambities van gemeenten én MRDH inzake luchtkwaliteit, mobiliteitsinnovatie en energietransitie. Hierdoor ontstaat bij alle gemeenten de vraag naar een goede, openbare laadinfrastructuur. De MRDH faciliteert volgens de agenda kennisdeling en het verkennen van financiering bovenop de rijksbijdrage. De rol van de MRDH zou naar het oordeel van onze raad steviger geformuleerd kunnen worden door op te nemen dat bij de verkenning ook wordt onderzocht of de MRDH zelf in financiële zin kan bijdragen aan realisatie van openbare laadinfrastructuur. Voorts vragen wij aandacht voor stedelijke distributie. Onze raad is van mening, dat het belang van duurzame aanpak van stedelijke distributie in de SBA onderbelicht is. m Q 00

71 Blad: 3/3 Kenmerk: BS16/ /4944 Rotterdam zou in dat verband graag zien, dat de MRDH op regionale schaal de uitwerking van de green deal stedelijk distributie oppakt, in lijn met de green deal zero emission die de gemeente Rotterdam met een aantal partijen is overeengekomen. Voorts pleit onze raad ervoor, dat het systeem van stimulering van duurzaam vervoer door het verstekken van ECOstars op MRDH niveau wordt opgepakt. Verkeersmanagement en ITS Onze raad is van mening dat er in de regio al een intensieve samenwerking is tussen wegbeheerders. Vanuit dat samenwerkingsverband zou verder (samen)gewerkt moeten worden aan informatie-uitwisseling en technische koppelingen tussen centrales. Intelligente transportsystemen (ITS) nemen een grote vlucht. De MRDH stelt zich op als kennismakelaar en subsidiegever. Deze ambitie is naar de mening van onze raad te bescheiden; MRDH dient zich ook als stimulator van innovatie te profileren. De Rotterdamse raad wil in de Uitvoeringsagenda ook meer aandacht zien voor het bieden van alternatieven in geval van verstoringen en calamiteiten op de weg en in het OV, zodat het fzigers en transporteurs verder wordt teruggedrongen. onze raad instemmen met de concept Uitvoeringsagenda iaat er wel van uit, dat de hierboven geplaatste aandachtspunten ieve versie van de Uitvoeringsagenda, gemeester en Wethouders van Rotterdam, De burgemeester, / CM O O Q m

72 «' ~ ' Samenwerking Voorne-Putten Aan het Algemeen Bestuur van de MRDH, Regiegroep Voome-Putten Postbus 66, p/a Oostzanddijk CB DEN HAAG 3221 AL Hellevoetsluis Betreft: zienswijze Ontwerp üitvoeringsagenda Bereikbaarheid Datum: 5 april 2016 Uw kenmerk: 2016/18776 Bijlage: 1 Geacht bestuur, Graag willen wij gebruik maken van de mogelijkheid die u aan de gemeenten van het MRDH gebied geeft, om een zienswijze in te dienen op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Deze zienswijze is een gezamenlijke reactie van de vier gemeenten op het eiland Voome-Putten. In het algemeen willen wij waardering uitspreken over de wijze waarop het rapport tot stand is gekomen en de kwaliteit die naar voren komt met betrekking tot het mobiliteitsbeleid van de metropoolregio. Wel willen wij er een aantal verbeterpunten bijplaatsen. In 2015 heeft u samen met het Havenbedrijf Rotterdam, Rijkswaterstaat, provincie Zuid-Holland en de gemeente Nissewaard de ontsluitingsproblematiek van Voorne-Putten en het havengebied onderzocht. Wij vinden het zeer positief dat u met de gemeente Nissewaard dit initiatief hebt genomen. De resultaten van dit onderzoek zijn opgenomen in "Netwerkstudie Voorne-Putten Haven Rotterdam". De definitieve versie van het rapport verschijnt binnenkort. Duidelijk is dat de bereikbaarheid en de ontsluiting van het eiland Voome-Putten onvoldoende is. Grote delen van het wegennet zijn overbelast en zijn aangemerkt als knelpunt. Met name cruciaal hierin zijn de oeververbindingen die aansluiting geven op de A15. Deze overbelasting in combinatie met het ontbreken van congestievrije alternatieven maken het systeem niet robuust en uiterst kwetsbaar. Deze problematiek wordt groter wanneer een of meerdere van de oeververbindingen niet volledig in capaciteit beschikbaar is, als gevolg van brugopeningen, incidenten, onderhoud of storingen. Dergelijke situaties, die helaas frequent voorkomen, leiden al gauw tot verkeersinfarcten, zowel op het eiland als op het rijkshoofdwegennet en de Ruit van Rotterdam. Ook het delen van het Haven Industrieel Complex worden daardoor onbereikbaar. De bereikbaarheid van hulpdiensten komt hiermee in gevaar en het schaadt teven de potentiële economische en recreatieve mogelijkheden van dit MRDH-gebied. Deze zorgelijke situatie komt in Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid onvoldoende tot zijn recht. De gemeenten op Voorne-Putten spannen zich in om de interne en externe bereikbaarheid op een goed niveau te brengen en houden. In dit kader wordt door de gemeenten van Voome-Putten gezamenlijk gepleit voor de aanleg van de A4 Zuid. Tevens is bekend dat de N57 en Harmsenknoop onvoldoende capaciteit hebben en dat dit bij de ingebruikname van de Blankenburgtunnel verergerd. De gemeenten constateren dat in de Uitvoeringsagenda hier onvoldoende op wordt geanticipeerd. Zij pleiten voor de verbreding van de N57 voor de Blankenburgtunnel gereed is. De Calamiteitenroutes (CAR-routes) die in en rond het havengebied zijn aangewezen om het verkeer op te vangen bij calamiteiten/ stremmingen op de A15 zijn niet in beeld gebracht. Om het extra verkeer te kunnen verwerken zullen er specifieke eisen gesteld moeten worden aan die routes die gebruik maken van het 1

73 Samenwerking Voorne-Putlen onderliggende wegennet. De ontsluiting van het eiland per openbaar vervoer dient optimaal te zijn zowel intern als extern. Hierbij dient gedacht te worden aan snelle verbindingen met het havengebied, het IC station Schiedam en het OV knooppunt Spijkenisse centrum. Voor de eerste twee aspecten ligt een snelle busverbinding voor de hand (van Hellevoetsluis, Brielle en Rozenburg naar Schiedam v.v.) en voor het derde aspect is het noodzakelijk het OV knooppunt te verbeteren. In dit kader liggen voorstellen voor een verbetering van het metro-/ busstation Spijkenisse Centrum om met subsidie van de MRDH, het aantal openbaar vervoerreizigers te vergroten waardoor de verkeersbelasting op de oeververbindingen afneemt. Dit laatste wordt in de Uitvoeringsagenda onvoldoende gewaardeerd. Gelet op het belang voor Voome-Putten en het aantal overstappers is voor dit OV knooppunt een hogere waardering op zijn plaats. Volgens de definitie van metropolitaan knooppunt, zoals geformuleerd op pagina 77, zou dit de aanduiding moeten zijn voor het metro-/ busstation Spijkenisse Centrum. Bij de Hoofdopgave in het netwerk (paragraaf 7.1) wordt aangegeven dat de metropolitane netwerken van OV, auto en fiets moeten bijdragen aan de 45 minuten bereikbaarheid van economische toplocaties, woningen, arbeidsplaatsen en voorzieningen. Deze grens wordt door de inwoners van een groot deel van Voome-Putten nu al overschreden als zij een bezoek brengen aan het centrum van Rotterdam. Een goede interne en externe bereikbaarheid met de verschillende vervoersmodaliteiten is een voorwaarde voor de ontwikkeling van de economische potenties, waaronder de toeristisch-recreatieve sector, en het mobiliseren van de arbeidscapaciteit van een gebied. Van en naar het eiland Voome-Putten is er elke dag veel verkeer zowel particulier al beroepsmatig. De vele uren reistijdverlies die de beperkte verkeersinfrastructuur oplevert, resulteren qua MKBA in een grote kostenpost. Van belang is derhalve dat het economisch profiel goed verwoord en in beeld gebracht wordt overeenkomstig het MRDH beleid inzake economisch vestigingsklimaat. Wij verzoeken u bij het economisch profiel (paragraaf 3.2) de tekst en de figuur zodanig aan te passen dat de toeristische en recreatieve waarden die als een economische motor werken voor Voome-Putten goed benoemd worden. De toeristische en recreatieve speerpunten zijn samen met de cultuurhistorische waarden van Brielle, Hellevoetsluis maar ook de kleine kernen zoals Geervliet, niet benoemd. Hellevoetsluis is naast marine vestingstad, bijvoorbeeld de grootste jachthaven van de regio en bij Westvoorne zijn de kustrecreatie en de natuurwaarden van de duinen van groot belang. Wij verzoeken u nadrukkelijk om bovenstaande onderwerpen mee te nemen in de oplossingen van de Uitvoeringsagenda. Naast bovenstaande zaken hebben wij een aantal vragen en opmerkingen over de Uitvoeringsagenda in een bijlage bij deze brief opgenomen. Namens de Colleges van B&W en de gemeenteraden van Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne, / Ërgroep Voorne-Putten s Voorzitter s i Mw. M. Salet zienswijze uitvoeringsagenda Bereikbaarheid

74 I xfcskijböfiüjli Samenwerking Voorne-Putten Bijlage Onderwerp: zienswijze Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de gemeenten van Voome- Putten 1. Op pagina 25 wordt geconstateerd dat het auto-aandeel in het verplaatsingenpatroon in het MRDH gebied groter is dan elders in Nederland en grootstedelijke gebieden in Europa. De vraag blijft hangen wat dit betekent voor het gebied en hoe het mobiliteitsbeleid hierop wordt afgestemd. 2. In figuur 4.3 zijn een aantal onduidelijkheden. Wat wordt bedoeld met OV-verbindingen? Zijn dit alleen de HOV verbindingen? En wat is de intentie van de pijlpunt aan het eind van het metrotracé in Spijkenisse. Is er een intentie om deze door te trekken? 3. Voor de interne mobiliteit van de MRDH zijn de regionale of metropolitane OV knooppunten van groot belang. Ook deze plekken zouden onder de top-eisen moeten vallen wat betreft kwaliteit van plekken zoals die geformuleerd worden in tabel 5.2. In dezelfde tabel wordt aan de betrouwbaarheid van goederenstromen een top-eis gesteld. Naar onze mening is de betrouwbaarheid van reistijd van personen net zo belangrijk voor de concurrerende economie als de reistijd van goederen. Onduidelijk is hoe een en ander gemonitord gaat worden, dan wel welke acties worden ondernomen. 4. Wij onderschrijven de innovatie in de mobiliteit. Dit is een goede manier om het MRDH gebied te onderscheiden van andere gebieden en te versterken. Projecten als De weg van de energietransitie en proeftuin zelfrijdend vervoer inclusief de participatie in onderzoekprogramma's zijn hier voorbeelden van. 5. In figuur 7.2 "Netwerk openbaar vervoer 2025" ontbreekt in de legenda de aanduiding voor de waterbus. In dezelfde figuur wordt het OV knooppunt Spijkenisse Centrum aangeduid als lokaal knooppunt. In de opgaven OV-netwerk (tabel 7.3) ontbreekt het tarievenbeleid en de eventuele differentiatie hierin. 6. De integratie doelgroepen vervoer/ regulier openbaar vervoer is van direct belang voor het openbaar vervoer. Dit moet dan ook als project opgenomen worden bij de projecten openbaar vervoer (figuur 7.3). Het gebied Voorne-Putten heeft zich aangemeld als pilot om dat dit concessiegebied de eerste is die de integratie kan toepassen bij een nieuwe concessie van het openbaar vervoer. Hierover hebben al gesprekken met de MRDH plaatsgevonden en in maart 2016 stellen de vier gemeenten op Voorne- Putten hiertoe een bestuursopdracht vast. 7. In figuur 7.3 is onduidelijk wat de functie is van het NS station Schiedam Centrum. Voor de ontsluiting van Voorne-Putten is de IC status van dit station van grote waarde. 8. In het Autonetwerk 2025 (figuur 7.4) ontbreekt de Westvoomeweg (N496) in het metropolitane basisnetwerk. Bij de prioritering van het Tactisch Kader Verkeersmanagement wordt deze weg wel meegenomen. Bij de Projecten van het autonetwerk (figuur 7.5) worden voorde gebiedsontsluiting van Voorne-Putten niet alle oeververbindingen meegenomen. De Hartelbrug en de Suurhoffbrug ontbreken op de kaart. Ook de aanpak van het Steenen Baakplein ontbreekt als project voor de gebiedsontsluiting van Voome-Putten. 9. Bij de prioritering van het Tactisch Kader Verkeersmanagement wordt voor de N218 verschillende prioriteiten aangehouden. Gelet op het belang van deze weg, zowel in normale omstandigheden als bij calamiteiten (de weg is aangewezen als CAR-route), is over de hele weg een gelijke prioriteit van belang.

75 Samenwerking Voorne-Putten 10. In het Regionale basisnetwerk fiets (figuur 7,7) wordt gewerkt met knooppunten terwijl daar in de tekst niets over terug te vinden is. Kunt u aangeven wat het doel van de knooppunten binnen het basisnetwerk is. De legenda van deze kaart is onvolledig: de veerverbindingen zijn niet aangegeven. Ook is onduidelijk of de veerverbinding Rozenburg-Maassluis in tact blijft na de aanleg van de Blankenburgverbinding. Bij de Onderzoeksopgaven in het fietsnetwerk ontbreken de snelfietsroutes op de kaart (figuur 7.9). Voor Voorne-Putten zijn van belang: Hellevoetsluis - Spijkenisse, Spijkenisse - Rotterdam en Goeree-Overflakkee - Havengebied. De legenda van de kaart is onduidelijk en lijkt niet te sporen met de kaart. 11. In de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid geeft u terecht aan bij de verkeersveiligheid dat elke slachtoffer er één te veel is. "Maak van de nul een punt" is een goed uitgangspunt voor het verkeersveiligheidbeleid. Van belang is dan vooral vooruit te kijken en de ongevallen proberen te voorkomen. Het model van de SWOV kan hierbij een handig middel zijn. Om dit te kunnen vormgeven heeft dit wel consequenties op het subsidiebeleid. Gelet op de financiële middelen van de MRDH en de vele uitdagingen waarvoor de MRDH is gesteld zal bij een heroverweging van het subsidiebeleid duidelijk moeten worden welke rol de MRDH op dit beleidsonderdeel nog kan vervullen. 12. Wij vragen aandacht voor het dynamische verkeersmanagement. In het MRDH gebied is ook al de organisatie Bereik! op dit werkveld actief. Voorkomen moeten worden dat hier dubbel werk gedaan wordt. In het overzicht van de projecten geeft u aan de aanpak van verstoringen te willen gaan doen terwijl Bereik! dat ook al doet. Efficiënt zou zijn om een goede rolverdeling af te spreken overeenkomstig ieders doorzettingsmacht bij verschillen van mening tussen de verschillende wegbeheerders. In de toekomst zijn een groot aantal projecten gepland in en rondom het havengebied van Rotterdam. Afstemming van deze projecten met de verschillende wegbeheerders is van groot belang. 13. Bij de Intelligente Transportsystemen (ITS) zal de rol van de MRDH vooral gericht moeten zijn op de optimalisering van de verkeersafwikkeling en niet op het intelligenter maken van systemen en voertuigen. Dit laatste is meer een rol van de rijksoverheid. 14. In het uitvoeringsprogramma missen we de projecten optimaliseren ketenoverstap en het metro-/ busstation Spijkenisse Centrum, Een goede overstap is van essentieel belang voor de kwaliteit en de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer. 15. Bij onderzoek naar de mogelijkheden van het Vervoer over water (bijvoorbeeld waterbus) is het van belang dat de verbinding Spijkenisse - Rotterdam Centrum meegenomen wordt. Bijlage bij zienswijze uitvoeringsprogramma Bereikbaarheid

76 Gemeente È Wassenaar Gescand ~~ Metropoolregio Rotterdam Den Haag t.a.v. de bestuurscommissie Vervoersautoriteit Postbus CB Den Haag Van gemeenteraad Wassenaar Verzonden 3 0 H AAR! 2016 Referentie 2016/18776 Kenmerk Z WS UIT Datum 29 maart2016 Pagina 1 van 3 Bijlage(n) Onderwerp zienswijze op ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte bestuurscommissie. Op 3 februari jongstleden heeft u de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (UAB) vrijgegeven voor de zienswijzeprocedure. Met belangstelling hebben wij kennis genomen van de ontwerp UAB en wij maken dan ook graag van de gelegenheid gebruik om te reageren. Algemeen Op hoofdlijnen kunnen wij ons vinden in de UAB. De agenda geeft een goed en compleet beeld van de regionale mobiliteitsopgaven die binnen de metropoolregio spelen. Wassenaar wil graag meewerken om de agglomeratiekracht van onze regio te versterken. De metropoolregio bestaat uit verschillende gebieden en gemeenten met elk een eigen identiteit, unieke kwaliteiten en (mobiliteits)opgaven. Binnen de UAB is daarom een onderscheid gemaakt in zes verschillende gebiedstypen. Wassenaar is hierbij ingedeeld in de categorie 'landelijk wonen en recreëren'. Deze typering past goed binnen het medio 2015 door Wassenaar vastgestelde 'Koersdocument - Structuurvisie Wassenaar ', waarin behoud en versterking van het diverse Wassenaarse landschap centraal staat. Randen van de metropoolregio De UAB is de uitwerking van de Strategische Bereikbaarheidsagenda (SBA). Bij de totstandkoming van de SBA is door Wassenaar meerdere malen aangegeven dat gezien de ligging van Wassenaar aan de noordzijde van de regio het belangrijk is om ook over de grenzen van de regio heen te kijken en niet alleen te focussen op de as Rotterdam-Den Haag. Het is goed om te constateren dat er binnen de UAB aandacht is voor de ontwikkelingen in bijvoorbeeld Holland Rijnland en de Leidse regio. In de UAB ontbreken echter de ontwikkelingen die spelen op en rondom de locatie Valkenburg. Voor Wassenaar, en ons inziens voor de hele regio, is het belangrijk dat bij de eventuele ontwikkeling van Valkenburg Gemeente Wassenaar Johan dewittstraat45 Postbus499 j E. gemeenteg'wassenaar.nl I AL Wassenaar T (toets alleen deze 5 cijfers)

77 er een groene robuuste buffer tussen Wassenaar en Valkenburg overblijft. Het is essentieel dat dit landelijke gebied niet dicht slibt en vol wordt gebouwd. Bij dezen verzoeken wij om Valkenburg, vanuit dit geschetste perspectief, in de UAB op te nemen. Daarnaast zijn er bij de ontwikkeling van Valkenburg wellicht ook kansen voor de regio op bijvoorbeeld het gebied van openbaar vervoer. Financiën In paragraaf 2.5 van de UAB is aangegeven dat de financiële kaders van de MRDH, waarbinnen de UAB wordt opgesteld, onder druk staan. Desondanks kiest de Vervoersautoriteit samen met de 23 gemeenten om een 'beleidsrijke' agenda op te stellen. Wassenaar kan zich hier in vinden, maar in de UAB dient echter wel explicieter aangegeven te worden hoe deze financiële opgave ingevuld gaat worden. In dit kader is het essentieel dat in de UAB wordt aangegeven op welke wijze de exploitatiekosten en de beheer- en onderhoudskosten van met name de railinfrastructuur in toom worden gehouden. Openbaar vervoernetwerk Voor het landelijk gebied is als netwerkeis voor de bus een frequentie van minimaal 1 x per uur tijdens de spits opgenomen (zie tabel 7.1). Dit is voor Wassenaar onacceptabel. Voor een goed functionerend openbaar vervoernetwerk is tijdens dal perioden ai een frequentie van minimaal 2 x per uur noodzakelijk. Wij verzoeken u dan ook dringend om dit binnen de UAB te wijzigen. De ontbrekende openbaar vervoerverbinding van Wassenaar met station Voorschoten is als innovatieve first & last-mile verbinding in de agenda opgenomen (zie figuur 7.2). Dit is een goede ontwikkeling, maar de kansen die het reguliere openbaar vervoer biedt voor de totstandkoming van deze verbinding dienen daarbij beslist niet uit het oog verloren te worden. In onze reactie op het programma van eisen concessie rail Haaglanden hebben wij u verzocht om (het onderzoeken van) een lightrailverbinding tussen Den Haag, Leiden en de Bollenstreek op te nemen in het programma van eisen. Met daarbij tevens het verzoek om specifiek naar de aantakking van Wassenaar te kijken. In de nota van beantwoording wordt aangegeven dat een onderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid van een lightrailverbinding tussen Den Haag, Leiden en Bollenstreek wordt gezien als een strategisch vraagstuk dat niet binnen de reikwijdte van de concessie valt, maar eventueel vanuit de MRDH zal worden opgepakt. In de UAB is (het onderzoeken van) deze verbinding tot onze teleurstelling echter niet opgenomen. Wij verzoeken u dringend om de UAB op dit onderdeel te wijzigen. Autonetwerk Het is goed om te constateren dat de ondertunneling van de N44 in de projectenkaart van het autonetwerk is opgenomen. Het is voor de regio en Wassenaar essentieel dat dit project

78 wordt uitgevoerd om de leefbaarheid en bereikbaarheid van de regio verder te verbeteren. Realisatie van dit project zorgt voor een betere doorstroming van het verkeer en een aantrekkelijker vestigingsklimaat voor bedrijven. De agglomeratiekracht van de regio wordt zodoende versterkt. Op korte termijn wordt op ambtelijk en bestuurlijk niveau contact opgenomen met de Vervoersautoriteit en andere belanghebbenden om de verkenningsfase van dit project te starten. Fietsnetwerk Het fietsnetwerk is naar onze mening sterk onderbelicht in de DAB. In de UAB is dan ook aangegeven dat er nog een analyse en verdiepingsslag plaats moet vinden ten aanzien van het fietsnetwerk. Ook Wassenaar vindt het hierbij belangrijk om zowel naar de utilitaire als recreatieve functie van de fiets te kijken. Gezamenlijk met de Vervoersautoriteit wil Wassenaar graag een bijdrage leveren aan het complementeren van het fietsnetwerk. Ook de oplaadpunten voor e-bikes zijn hierbij voor Wassenaar essentieel. Duurzame mobiliteit Wassenaar wil in 2040 C02-neutraal zijn. De gemeente heeft daarom in overleg met Wassenaarse bedrijven en instellingen het Klimaatprogramma opgesteld. Het programma bestaat vooral uit projecten waarmee de gemeente haar eigen CXVemissies beperkt. Daarnaast zijn er activiteiten om de samenleving te stimuleren bij te dragen aan energiebesparing en opwekking van duurzame energie. Het is goed om in de UAB te lezen dat de Vervoersautoriteit zich niet alleen beperkt tot het zo duurzaam mogelijk inkopen van openbaar vervoer. Wassenaar waardeert het dat de MRDH ook de rol van facilitator, kennismakelaar, verbinder en lobbyist ten aanzien van duurzame mobiliteit oppakt. Verkeers veiligh eid Binnen het gemeentelijke verkeersbeleid van Wassenaar heeft verkeersveiligheid prioriteit. Verkeersveiligheid prevaleert boven leefbaarheid en leefbaarheid prevaleert weer boven bereikbaarheid. Wij zijn dan ook blij dat het takenpakket dat door het stadsgewest Haaglanden werd uitgevoerd met betrekking tot verkeersveiligheid ook een prominente plaats heeft gekregen binnen de UAB. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en wensen uyeétsucces met het verdere besluitvoimjmg^proces ten aanzien van de UAB. Hoogachtend, De raad vand^gemeeni e Wassenaart / /'de^plffïer, \ de vograittërt

79 Gescand r-a GEMEENTE" Postadres: Postbus AD Naaldwijk Bezoekadres: Van Geeststraat BE 's-gravenzande Metropoolregio Rotterdam Den Haag T Bestuurscommissie Vervoersautoriteit F (0174) 673 eoo Pnethnc RR 2501 CB DEN HAAG E info@gomeentewestland.nl I UW BRIEF UW KENMERK ZAAK-/PROJECTNR. DOCUMENTNR BIJLAGE(N) G CONTACTPERSOON AFDELING/TEAM DOORKIESNU MMER DATUM VERZONDEN M M. Batenburg ROV/RED (0174) ONDERWERP Zienswijze Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte bestuurscommissie. Met uw brief van 4 februari stelt u de raad van de gemeente Westland in de gelegenheid zijn zienswijze te geven op de ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Van deze mogelijkheid maken wij graag gebruik. De afgelopen maanden heeft u zeer intensief gewerkt aan het opstellen van het voorliggende document. Vanuit twee voormalige regio's en 23 gemeenten zijn de ambities en opgaven opgehaald. Daaruit heeft u één samenhangende Uitvoeringsagenda weten te maken, waarvoor onze complimenten. Wij kunnen ons goed vinden in de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid. Het is een zeer leesbaar en vooral herkenbaar document geworden. Het document schetst een regio met ambitie! Hieronder gaan wij in de beleidsmatige keuzes die u voorstelt. Daarop volgt een aantal reacties op meer specifieke punten. Regionale studies De Strategische Bereikbaarheidsagenda en de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staan niet op zichzelf. Er wordt momenteel veel onderzoek gedaan naar de economische functies en de mobiliteit in de Metropoolregio. Met name de verkenning Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport Rotterdam-Den Haag (MIRT) en de MIRT Internationale Connectiviteit zijn twee grote projecten. Daarnaast zal de Roadmap Next Economy aangeven hoe de structuur van de economie zich zal ontwikkelen Verder wordt er in Coalitie HOT (Herstructurering en Ontwikkeling Tuinbouwsector, samenwerking bedrijfsleven en overheid) gewerkt aan een slimme, schone en sterke glastuinbouwsector. Twee zogeheten satellieten verdiepen zich over een goede infrastructuur en efficiënte agrologistiek Het is belangrijk dat de MRDH aangehaakt blijft bij deze ontwikkelingen. Kennisuitwisseling en het kennen van elkaar prioriteiten draagt bij aan verstandige koersbepaling en het maken van - gedeelde keuzes O SS _j Regionaal Investerinasorooramma Inmiddels heeft u bekend gemaakt te werken aan een Regionaal Investeringsprogramma Op korte termijn moet er een stevige ambitie worden neergezet waarmee de regio versterkt wordt Wij leve-

80 G E M E E N TE^^UU ren daartoe uiteraard graag onze bijdrage. Wij geven mee dat daarbij niet alleen oog voor de stedelijke Metropolitane zones moet zijn, maar ook voor de woongebieden en de Greenport. Samen vormen we één regio. Gebiedstvoe Greenoort U hanteert verschillende gebiedstyperingen om in de Metropoolregio meerdere prioriteiten naast elkaar te schetsen. In Westland wordt wonen gecombineerd met de glastuinbouw en de agrologistiek. Dit levert veel verkeersbewegingen op met een hoog aandeel vrachtverkeer. U constateert terecht dat het belang van automobiliteit en weginfrastructuur in dit gebiedstype in de nabije toekomst groot blijft. Een soepele en betrouwbare doorstroming spelen een grote rol in het functioneren van de Greenport, en daarmee in het aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven in de regio. Gemeente Westland onderstreept dit met kracht. Samenwerking provincie Sinds enige tijd hebt u de samenwerking met de provincie op inhoudelijk thema's aanzienlijk versterkt. Wij juichen dat toe. De provincie Zuid-Holland is een grote wegbeheerder in onze regio. Veelal zijn de hoofdwegen die gebieden ontsluiten en verbinden in eigendom van de provincie. Bij het opstellen van plannen en de uitwerking van beleid helpt het als twee bestuurslagen intensief samenwerken. De eerste ervaringen zijn beslist positief. Een voorbeeld van een regionale opgave waar samenwerking belangrijk is, is de ambitie voor hoogwaardig openbaar vervoer op de corridor Den Haag - Westland - Rotterdam. Zuid-Holland vanuit haar wegbeheerdersrol en haar expertise op het gebied van R-net, de Vervoersautoriteit vanuit de wettelijke rol als concessieverlener. Wij werken deze opgave graag samen met u op tot een project. Bladzijde Adaptief bezig blijven Ontwikkelingen in de wereld van mobiliteit gaan hard. Vervoersbehoeften veranderen, nieuwe technieken komen op. Het is daarom zaak om de Uitvoeringsagenda te behandelen als een levend document. Het bijstellen van doelstellingen moet mogelijk blijven, bijvoorbeeld op aandragen van de aan de MRDH deelnemende gemeenten. Een goed voorbeeld hiervan is de huidige inzet op vrachtwagenparkeren. Vanuit enkele deelnemende gemeenten is aangegeven dat het goed faciliteren van vrachtwagenparkeren een regionaal aanpak vereist. De Vervoersautoriteit heeft de gewenste regierol opgepakt. We hopen dat dit voorbeeld van vanuit deelnemende gemeenten opwerken van (nieuwe) regionale opgaves ook in de toekomst navolging kan krijgen. Kadernota OV In 2016 zal u werken aan het opstellen van een Kadernota OV. Hierin moeten de strategische doelstellingen vanuit de Strategische Bereikbaarheidsagenda vertaald worden in keuzes en richtlijnen voor het openbaar vervoer. Deze dienen vervolgens als voeding voor nieuw te verlenen vervoerconcessies. Met het oog op het verlopen van de busconcessie 'Haaglanden-streek' medio 2017 vragen wij uw aandacht voor de juiste beleidsambities voor een nieuwe concessie. In het Westland zijn ambities voor hoogwaardig openbaar vervoer ('R-net') op sterke buslijnen met groeipotentie De band tussen de regio en de stad wordt steeds sterker Dat pleit voor goed openbaar vervoer tussen beide Bovendien past dit heel goed in de bevindingen die de OESO onlangs in haar rapport heeft opgenomen: de eenheid van de regio versterken door betere verbindingen. Dat kan door frequente verbindingen met de voor Westland belangrijkste aanknopingspunten: Leyenburg. Rijswijk, Delft en Schiedam. S S

81 G E M E ENTE Daarnaast vragen we uw aandacht voor de bereikbaarheid van kleine kernen. Verder is er een nadrukkelijke koppeling met het door gemeenten geregelde doelgroepenvervoer. Een nieuw Programma van Eisen zal moeten uitnodigen om die kwaliteitsslag te maken. Het zal wellicht noodzakelijk hier zijn innovaties toe te passen; daar willen wij graag bij betrokken raken. Ambities en investerinosvermoaen De uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat bol van de ambities. Dat is goed want daarmee laat de regio zien te willen investeren in een sterke economie en een prettig vestigingsklimaat. Dat heeft onze regio ook nodig om te blijven functioneren. Tegelijkertijd hebben wij een zorg als het gaat om het beschikbare budget. Figuur 2.2 op bladzijde 17 en de bijhorende tekst laten duidelijk zien dat er zonder ingrijpen de komende jaren vanuit de reguliere budgetten geen ruimte is om flink te investeren. De MRDH is uitgedaagd om andere financieringsmethoden of nieuwe financiële bronnen te zoeken. Dat verdient een stevige inzet op het project 'vinden van nieuwe financieringsvormen' onder paragraaf 9.3 op bladzijde 104, Alleen zo kunnen we de ambities zoals verwoord in de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid, letterlijk en figuurlijk, in beweging krijgen. Paoina 26. Paragraaf 3.5 Versterken aoalomeratiekracht Invulling geven aan agglomeratiekracht kent vele aspecten. Onder de paraplu van de MRDH wordt er goed samengewerkt tussen gemeenten. Een in de uitvoeringsagenda onderbelicht aspect is de externe profilering en lobby. Zo kan de MRDH een waardevolle rol spelen richting het Rijk en de EU. Uw inzet hierop verdient meer aandacht in de Uitvoeringsagenda. De Vervoersautoriteit en uw collega's van de Bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat kunnen samen krachtig de belangen van deze regio behartigen, zeker ook richting het Rijk. Daar hoort ook bij dat er voldoende middelen zijn om de ambities vorm te geven. Wij denken daarbij ook aan de jaarlijkse BO-MIRT en de onlangs opgestarte MIRTverkenning Rotterdam - Den Haag. Hieronder gaan wij nog in op enkele specifieke punten uit de Uitvoeringsagenda. Pagina 26. Figuur 3.2 Verplaatsingen De figuur toont een overwegend inkomende pendel van lager opgeleiden richting Westland. Hogeropgeleiden pendelen ogenschijnlijk enkel vanuit Westland naar Den Haag. Hoewel dit momenteel over het algemeen waar is, zal het innovatie- en kenniscluster in de Greenport steeds verder groeien en ontwikkelen De behoefte aan hoogopgeleide medewerkers stijgt. Nieuwe ontwikkelingen als de Greenport Horticampus geven hier invulling aan. Bedrijven en onderwijs zoeken elkaar op en versterken elkaar. Dat betekent ook een verschuiving voor de mobiliteitsbehoefte Goed openbaar vervoer van en naar de centrumsteden is een van de randvoorwaarden om dit kenniscluster mogelijk te maken. Pagina 34. Figuur 4,3 Netwerken met omliggende regio's Het Westlandse netwerk herkent u als onderliggend wegennet. Dat is een verwarrende term, want de getekende wegen vervullen juist een hoofdfunctie in het regionale netwerk en in het economische cluster Greenport Binnen de MRDH zijn wegen zoals de N213 ('Centrale As') en de N211/N222 ('Veilingroute') de hoofdwegen: zij verbinden grote woongebieden en agrologistieke centra. Wat dat betreft geeft figuur 7.4 op bladzijde 62 al veel beter de netwerkstructuur weer.

82 Pagina 37. Gebiedstvpen. Greenoort en wonen U legt voor het gebiedstype 'Greenport en wonen' terecht een relatie tussen de bereikbaarheidsopgave t.b.v. de Greenport en die van de inwoners. Wonen en de draaischijffunctie van de Greenport gaan hier hand-in-hand. In Westland betekent dat een dubbele doelstelling: korte reistijden voor alle modaliteiten tussen woon- en werkgebieden, en een betrouwbare en soepele doorstroming voor logistiek vervoer. Tegelijkertijd is het met name in Westland vanuit verkeersveiligheid belangrijk dat vrachtauto's en fietsers meer en meer gescheiden worden. LTO-Glaskracht heeft onlangs een interessant rapport uitgebracht waarin deze koers wordt onderstreept. Het is van belang dat grote maar ook kleine verkeersveiligheidsprojecten door de MRDH ondersteund blijven worden. Daartoe moet het subsidieprogramma van de Vervoersautoriteit meer zaken ondersteunen dan de lijst specifieke projecten in hoofdstuk 9. Ook een maatregel op lokaal niveau kan immers een versterking van de regio als geheel bewerkstelligen. In dat licht is het lovend dat het Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Zuid- Holland (ROV-ZH) voor de Metropoolregio actief blijft. Met ondersteuning van het ROV kunnen de deelnemende gemeenten hun inzet op School op Seef en Totally Traffic voortzetten. Ook voor de Westlandse schoolthuisroutes is deze regionale aanpak waardevol. Pagina 56. Figuur 7.2 Openbaar vervoer 2025 Op deze kaart staat een hoogwaardige OV-verbinding ingetekend vanuit Den Haag naar het Westland. Zoals eerder aangehaald onderzoeken we met u de maatregelen om deze verbinding op een hoger niveau te brengen. Een snelle bus met R-net kwaliteit, met een doorkijk naar lightrail, hoort wat ons betreft tot de mogelijkheden. De bereikbaarheid van de regio vraagt echter ook om een goede OV-verbinding met Rotterdam. Een groot deel van de infrastructuur staat al hoge en betrouwbare snelheden toe (de A20). Gaarne de HOV-corridor op kaart doortrekken van Naaldwijk tot aan Schiedam. Paoina 64. Figuur 7.5 Projecten autonetwerk Voor de functioneren van de Greenport wordt al geruime tijd gekeken naar versterking van het wegennetwerk in het Westland. Het 3-in-1 project leverde reeds een enorme verbetering op. Maar daarmee is het netwerk in en rond Westland nog niet af. Met name de versterking van het bestaande netwerk heeft prioriteit. De Veilingroute N211/N222 en de Centrale As A20/N213/N211 zijn daarbij het meest opportuun. De Veilingroute wordt derhalve gemist in het overzicht op pagina 107. Voor beide hoofdassen in het Westland geldt dat voor het oplossen van de problematiek een verdubbeling nodig is. Deze ambitie is ook beschreven in de gezamenlijke visie van het bedrijfsleven en de gemeente. In de Bereikbaarheidsvisie Greenport worden de maatregelen genoemd die nodig zijn om de Greenport in beweging te houden. Een soepele en betrouwbare doorstroming zijn van groot belang voor een aantrekkelijk economisch vestigingsklimaat. Op knelpuntniveau vragen de kruising Burgemeester Elsenweg / Middel Broekweg en de verkeersknoop bij Coldenhove / A20 om maatregelen Bovendien liggen hier kansen om direct de verkeersveiligheid en doorstroming van het OV te verbeteren, als ook de aantrekkelijkheid voor fietsers s 8 CO 00 CJ1 NO

83 GEMEENTE Pagina 70. Figuur 7.9 Onderzoeksooaaven fietsnetwerk De kaart laat zien dat er gpgaven liggen veer het versterken van het fietsnetwerk. Vanuit Westland kan de verbinding met Heek van Heiland beter, evenals die langs de A20 richting de Rctterdamse regio. Wij herkennen deze opgaven. Daarnaast willen wij benadrukken dat de grootste fietsbestemming vanuit Westland de Haagse regio is. Zowel de stad Den Haag als Rijswijk zijn belangrijke bestemmingen. Het is dan ook logisch om versterking van het netwerk te zoeken op deze drukke corridors. Dit moet ook opgenomen worden in het overzicht op pagina 108. Proces U heeft de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid opgesteld in een interactief proces. Met betrokkenheid van gemeenten en deskundigen zijn de strategische doelen vertaald in heldere ambities. We hopen dat deze intensieve samenwerking voorbeeldig is voor hierna volgende processen. De Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid biedt voor die samenwerking in elk geval voldoende aanknopingspunten. Wij kijken er naar uit. Hoogachtend, de_ emeenteraad van Westland de voorzitter. 01 ro 8 to OJ NJ UI

84 gemeente Gescanu W Zoetermeer II > Retouradres Postbus 15, 2700 AA Zoetermeer Bezoekadres Markt 10 Bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH 2711 CZ Zoetermeer Postbus 66 Postadres 2501 CB Den Haag» a 2700 AA Zoetermeer Telefoon Datum 30 maart 2016 Onderwerp; Zienswijze Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Uw kenmerk Geachte Bestuurscommissie, Ons kenmerk SO/StB/PvdT/ Bijlagen Op 3 februari 2016 heeft u het besluit genomen om de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid vrij te geven voor een zienswijzeprocedure. Wij maken graag van de gelegenheid gebruik om onze zienswijze kenbaar te maken. De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) is op 1 januari 2015 opgericht. Inmiddels werken ruim een jaar 23 gemeenten in dit verband samen. Het resultaat dat nu voorligt en het proces waarin dit tot stand is gekomen heeft onze waardering. Het motto van de Vervoersautoriteit MRDH is; "Wij verbinden mensen". In de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid wordt de ambitie uitgesproken om te komen tot één uitstekend functionerende, veelzijdige en aantrekkelijke metropoolregio. Daarmee bundelt de MRDH de krachten van 23 gemeenten. Binnen de polycentrische structuur van de regio draagt iedere gemeente met zijn eigen, unieke kwaliteiten bij aan de agglomeratiekracht. Om dit te realiseren is een uitstekend functionerend metropolitaan mobiliteitssysteem cruciaal. Dit vraagt investeren in een compleet en robuust openbaar vervoer-, fiets- en autonetwerk en investeren in ketenmobiliteit, mobiliteits- en verkeersmanagement. Wij onderschrijven de geformuleerde ambities (en de beleidsuitwerking daarvan) op deze onderdelen alsmede op het gebied van duurzame mobiliteit en verkeersveiligheid. Wij zijn het eens met de constatering dat het fietsnetwerk op metropolitaan niveau moet worden versterkt. Het is daarom goed dat de snelfietsroutes Schipluiden-Delft-Pijnacker-Zoetermeer en Leiden-Zoetermeer als onderdeel van het programma Snelfietsroutes Beter Benutten in de planstudiefase zijn opgenomen. Pagina 1 van 2

85 Terecht wordt opgemerkt dat RandstadRail een groot succes en een icoon van metropoolvorming is en dat dit uitbreiding verdient. Wij zijn van mening dat de lightrailverbindingen Rotterdam Centrum - Zoetermeer en Zoetermeer - Leiden logische onderdelen zijn binnen dit systeem en het is dus goed dat beide zijn opgenomen in de verkenningsfase. Daarnaast zijn wij van mening dat ook een lightrailverbinding naar Delft/Westland in deze verkenningsfase een goede aanvulling zou zijn, onder andere vanwege de economische potentie tussen de TU-Delft en de bedrijvigheid in Zoetermeer. Dit geldt ook voor de opname in de verkenningsfase van het verlengen van de N209 vanaf Benthuizen richting de N11. Wij verzoeken u om deze verkenningen dit jaar af te ronden. De A12-zone bij Zoetermeer (globaal tussen de stations Zoetermeer en Zoetermeer Oost) is terecht aangeduid als "Metropolitaan economisch centrum ". Dit geldt ook voor het feit dat station Zoetermeer op de kaart staat aangeduid als IC-status in de realisatiefase en tevens: verbetering station en verdichting stedelijk programma rond stations. Tenslotte vragen wij opnieuw uw aandacht voor het volgende, Zoetermeer heeft verzocht om de A12-zone ter hoogte van het toekomstige station Bleizo (gelet op de bestaande werkgelegenheid en toekomstige, potentiële ontwikkelingen rondom dit station) op te nemen als "metropolitane ontwikkellocatie". Dit is niet gehonoreerd vanwege het feit dat deze aanduiding niet zou voldoen aan de daarbij behorende 'werkgelegenheidsnorm'. Die 'werkgelegenheidsnorm' is echter tot op heden niet duidelijk geworden. In de zone rondom het toekomstige station Bleizo bevindt zich op dit moment reeds hoogwaardige bedrijvigheid op het gebied van distributie, ICT en hoger onderwijs. De potentiële ontwikkelingen zijn groot en zullen voortbouwen op die hoogwaardige bedrijvigheid en de ontwikkeling op het gebied van leisure. Wij verzoeken u daarom opnieuw om dit gebied op te nemen als "metropolitane ontwikkellocatie". de waarnemend griffier, de voorzitter, Pagina 2 van 2

86 Met de publicatie van de ontwerp-uitvoeringsagenda Bereikbaarheid zet u een nieuwe stap in de realisatie van de bereikbaarheidsambities van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. De conclusie van ons College is dat uw uitvoeringsagenda bijdraagt aan onze gezamenlijke ambitie om van de Zuidelijke Randstad / Zuid-Holland een economisch concurrerende topregio te maken. Hiervoor is verdere systeemen netwerkintegratie nodig, zoals de OECD begin dit jaar in de Territorial Review voor de MRDH ook al kenbaar had gemaakt. Uw streven is om met behulp van deze integratie de volgende stap te zetten op weg naar een echte metropool, waar de 24-uurs economie in het DNA zit. De Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid biedt naar onze mening goede aanknopingspunten om onze samenwerking, welke al vorm heeft gekregen in 8 samenwerkingsprojecten en binnenkort formeel wordt bekrachtigd in een convenant, verder uit te bouwen. U zet immers voor het stedelijk gebied van Zuid- Holland een krachtige en ambitieuze mobiliteitsagenda neer, die ook bijdraagt aan de ambitie van Gedeputeerde Staten om de best bereikbare provincie van Nederland te worden. Onze gezamenlijke bijdrage aan dit doel is groot door de kwaliteit én de verdere ontwikkeling van de mobiliteitsnetwerken (fiets, OV, vaarweg en weg) in Zuid-Holland. Hierbij gaat het niet alleen om onze bijdrage aan de realisatie van nieuwe Rijksinfrastructuur zoals de spoorverdubbeling in Delft, de Blankenburgverbinding en de A13/16 of onze inzet in de Verkeersonderneming, maar ook om dit via de weg van de energietransitie tot stand te brengen. Ter aanvulling denken wij vooral aan onderstaande zaken: De komende jaren zal er door voortschrijdende digitalisering en individualisering veel veranderen in wat consumenten en bedrijven vragen op het gebied van mobiliteit. De uitkomsten van het OVtoekomstbeeld Zuidelijke Randstad, de inzet voor het Mirtonderzoek Bereikbaarheid Rotterdam Den Haag en de Mirtcorridorstudies laten zien dat bereikbaarheidsopgaven en bijbehorende oplossingsrichtingen snel veranderen. Dat geldt ook voor de ambities en inzet in Stedenbaan. Wij hebben daarbij een grote verantwoordelijkheid om deze transitie mede vorm te geven. De stap naar een emissievrij openbaar vervoer in 2025 is daarbij een zeer goede stap die op 15 april 2016 samen met Staatssecretaris Dijksma is ingezet. Tegelijkertijd vraagt de voorbereiding van de mogelijke komst van de Worldexpo2025 naar Rotterdam veel van onze flexibiliteit en innovativiteit. We zullen samen toekomstvaste oplossingen moeten bedenken voor de bereikbaarheid van de Zuidelijke Randstad en de Rotterdamse regio in het bijzonder die al voor 2025 nodig zijn. Bij de voorbereiding van de nieuwe en de dagelijkse operatie in onze beider OV-concessies zullen we nog meer dan voorheen het belang van de reiziger en de daarvoor benodigde integratie van openbaar vervoersnetwerken centraal moeten stellen. Met respect voor ieders verantwoordelijkheden kunnen en moeten we de samenhang in het OV-netwerk in Zuid-Holland en de Zuidelijke Randstad verder verbeteren. Wij brengen de belofte aan de reiziger voor deze schaalsprong graag met u in praktijk in de in voorbereiding zijnde concessie voor Drechtsteden Alblasserwaard Vijfheerenlanden, ook waar het de integralere aanpak van de Waterbus betreft. Ook het succes van de metro en Randstadrail kan verder worden uitgebouwd, denk daarbij aan een metropool als Londen waar plannen zijn om de metro 24 uur per dag te laten rijden. Voor alle modaliteiten benoemt u een aantal opgaven die u in de komende periode wilt verkennen. Dit heeft op diverse plekken raakvlakken met het provinciaal mobiliteitsbeleid, waar we met behulp van netwerkanalyses recent een aantal nieuwe knelpunten en ambities hebben gesignaleerd rond de ontsluiting van mainport, greenports en stedelijke gebieden. Daar waar die gebieden en opgaven elkaar raken moeten de verkenningen gezamenlijk worden opgepakt.

87 Tot slot zouden we met u van gedachten willen wisselen over de, mede op uw verzoek, in de Visie Ruimte en Mobiliteit vastgelegde ruimtelijke reserveringen voor mobiliteit. Bij een aantal van die reserveringen is voor ons niet helder hoe u daarmee (op langere termijn) om wilt gaan. Een voorbeeld daarvan is de ruimtelijke reservering voor een HOV-verbinding Rotterdam Ridderkerk Drechtsteden die al meer dan 10 jaar in onze beider mobiliteitsplannen staat.

88 % Ministerie van Infrastructuur en Milieu > Retouradres Postbus EX Den Haag Gescand Bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH 2^ Bestuurskern Dhr. P. J. Langenberg DG Bereikbaarheid Strategie unit POStDUS 66 Plesmanweg CB Den Haag oen Haag Postbus EX Den Haag Contactpersoon drs. M. Duinmayer senior beleidsmedewerker Datum 18 maart 2016 Betreft Uitvoeringsagenda bereikbaarheid MRDH T M +31(0) F Michel.Duinmaverfiiminienm. Ons kenmerk IENM/BSK /65867 Geachte heer Langenberg, Graag maak ik gebruik van de gelegenheid om te reageren op het ontwerp Regionaal Verkeer- en Vervoersplan (RVVP) van uw vervoerregio, de uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de Metropoolregio Rotterdam - Den Haag (MRDH). Het ontwerp RVVP, de uitvoeringsagenda Bereikbaarheid, is gestructureerd opgezet en daarmee goed inzichtelijk. De vertaling van doelen naar eisen en vervolgens van opgaven in projecten is herkenbaar. U beperkt zich in het ontwerp RVVP echter tot de functionaliteit van netwerken door de relatie met verstedelijking- en inrichtingskeuzes geheel buiten beschouwing te laten. Naar mijn opvatting is een dergelijke beperking niet nodig; het integraal afwegen is zelfs een voorwaarde om in overleg met partijen te komen tot (kosten)effectief verkeer- en vervoersbeleid en prioriteitstelling binnen de diverse opgaven. Dan gaat het om overleg met partijen over verkeer- en vervoersbeleid en integrale afwegingen tussen ruimtelijke ontwikkeling, bereikbaarheid, mobiliteit en infrastructuur. Niettegenstaande het overzicht dat u in figuur 2.1 geeft van alle beleidsnota's in relatie tot uw RVVP, is het niet helder hoe prioriteitstelling en beleidsafstemming met medeoverheden plaatsvindt. Uw ontwerp RVVP zou aan transparantie winnen wanneer u meer aandacht geeft aan het integrerend kader, afwegingen en te maken keuzes. In het onderstaande licht ik mijn reactie toe. Toelichting Het ontwerp RVVP kenmerkt zich door de sectorale benadering van bereikbaarheid met een sterke focus op het functioneren van de afzonderlijke netwerken. Binnen deze benadering mis ik aandacht voor de multi-modaliteit van verplaatsingen, oftewel de verplaatsingsketen waarin de reiziger centaal staat. U kunt daarbij denken aan zaken als fietsenstallingen, P&R-locaties of de functie die nieuwe vervoersdiensten zoals Mobility as a Service (kunnen) hebben bij het geleiden van de mobiliteit. Het denken in verplaatsingsketens is eveneens van toepassing op de Pagina 1 van 3

89 logistiek van goederenvervoer, zoals aan de orde bij stadsdistributie of de Bestuurskem ontsluiting van de Main- en Greenport. Een aanpak volgens het programma Beter DG Bereikbaarheid Benutten kan behulpzaam zijn bij het verbeteren van de verplaatsingsketen en het strate9ie 1,1111 denken vanuit het gezichtspunt van de gebruiker van het mobiliteitsnetwerk. 3 K 3 Datum In het ontwerp RVVP maakt u uw innovatieambitie kenbaar, ook wat betreft het mobiliteitssysteem. Deze ambitie kan echter nog meer toekomstgericht worden uitgewerkt. De technologische ontwikkelingen in Intelligente Transportsystemen (ITS) kunnen van grote betekenis zijn voor het gebruik van benutting van de mobiliteitsnetwerken. ITS kan de omvang van het zoekverkeer beperken of het verkeersaanbod beter doen geleiden. Het benutten van deze ontwikkelingen zal afstemming vergen tussen het verkeer- en vervoersbeleid van overheden, verkeersmanagement van netwerkbeheerders en in toenemende beheerders van bigdata, veelal marktpartijen. Het inhoud geven aan deze afstemming kan bijdragen aan de effectiviteit van uw verkeer- en vervoersbeleid en kosten beperken. De verbindende rol die de Verkeersonderneming hierin speelt, spreekt mij zeer aan. Onderbelicht in het ontwerp RVVP is hoe u, ter bevordering van de bereikbaarheid, de populariteit van de fiets denkt te benutten. In het bijzonder de elektrische fiets kan nog aanmerkelijk aan belang winnen in het woon/werk verkeer. Graag lees ik in uw RVVP welke doelen u stelt met betrekking tot het fietsgebruik, te meer uw regio wat fietsgebruik achterblijft ten opzichte van Amsterdam en Utrecht. 18 maart 2016 Met programma's als Meer Bereiken en Vernieuwing MIRT werk ik inmiddels al enige jaren aan een meer integrale benadering van bereikbaarheidsvraagstukken, bij voorkeur door de bestuurslagen heen. Niettegenstaande de verantwoordelijkheidsverdeling ten aanzien van het ruimtelijk domein en het infrastructuurbeleid, wil ik ten behoeve van bereikbaarheidsvraagstukken het gesprek voeren op basis van wederzijdse belangen. Juist de verantwoordelijkheden van de decentrale overheden in het ruimtelijk domein biedt u de kans om in uw RVVP het functioneren van mobiliteitsnetwerken enerzijds en verstedelijking- of inrichtingskeuzes anderzijds, meer in relatie tot elkaar te beschouwen en af te wegen. Een integrale afweging van ruimtelijke ontwikkeling, verstedelijking en infrastructuurkosten op verschillende schaalniveaus is voor mij uitgangspunt en voorwaarde bij de analyse en aanpak van bereikbaarheidsvraagstukken. Duurzaam gebruik van ruimte en infrastructuur is eveneens van betekenis voor de omvang van de automobiliteit en het belang dat ik hecht aan het beperken van het aantal voertuigverliesuren op de netwerken waar ik verantwoordelijk voor ben. Door alleen in het RWP de ladder van duurzame verstedelijking aan te halen of de procesafspraak met de provincie, blijft u in het RVVP zeer op hoofdlijnen. U zou de bevindingen uit het MIRT-onderzoek Stimuleren Stedelijk wonen kunnen betrekken in het RVVP. In uw RVVP geeft u aan dat 80% van uw jaarlijkse omzet wordt besteed aan de bekostiging van het Openbaar Vervoer. Tevens geeft u aan dat u uw financiële middelen voor de periode tot 2025 al grotendeels heeft verplicht. Ook vanuit dit perspectief acht ik een integrale afweging tussen alternatieve ruimtelijke ontwikkelingsplannen van belang. Grondexploitaties zouden aldus in de bredere context van een MKBA op regionaal niveau, een agglomeratie-exploitatie, kunnen worden beoordeeld. In een agglomeratie-exploitatie worden de effecten van Pagina 2 van 3

90 gebiedsontwikkeling op kosten, gebruik, onderhoud en exploitatie van bestaand Bestuurskern stedelijk gebied bepaald, met inbegrip van infrastructuurvoorzieningen. DG Bereikbaarheid J a Strategie unit Tot slot wil ik in mijn reactie ingaan op de relatie die u legt tussen het achterblij- Datum ven van de economisch prestaties (Bruto Regionaal Product) van de MRDH ten is maart 2016 opzichte van vergelijkbare agglomeraties en bereikbaarheid. De MRDH heeft volgens u nationaal de hoogste dichtheid aan bevolking, banen, voorzieningen en kennisinstellingen. U stelt daarbij tevens dat de regio's Rotterdam en Den Haag niet sterk zijn verbonden en reistijden relatief lang zouden zijn. De agglomeratiekracht van de MRDH zou als gevolg daarvan onvoldoende worden benut en is voor u de verklaring voor het achterblijven van de economische prestaties. Uit onderzoek van het PBL blijkt echter dat de effectieve bereikbaarheid van banen en voorzieningen in de MRDH nationaal tot het hoogste niveau behoort (PBL, Kiezen en Delen, blz 130). Een nadere analyse van deze relatie acht ik dan ook van belang om te komen tot het meest passende handelingsperspectief. Daarbij zal bereikbaarheid zowel vanuit nabijheid als reissnelheid moeten worden beschouwd. Zo kan in plaats van verdere verbetering van de infrastructurele verbindingen tussen de beide regio's de bereikbaarheid ook worden bevorderd door de verdere ruimtelijke (her)ontwikkeling selectief te plannen. Bijvoorbeeld door bij voorkeur te ontwikkelen op reeds goed multimodaal bereikbare plaatsen. Het bevorderen van dichtheid en massa, activiteiten te clusteren en interactiemilieus te creëren is niet alleen een strategie om bereikbaarheid, connectiviteit van bedrijven en mensen te bevorderen. Op grond van een meta-analyse naar agglomeratievoordelen identificeert het CPB ruimtelijke nabijheid, dichtheid en massa als een belangrijke factor die het economisch succesvol functioneren van steden verklaart. Het voorkomen van verdere versnippering en spreiding in de regio is derhalve om meerdere redenen van belang. Kortheidshalve verwijs ik u verder naar de CPB-publicatie "De economie van de stad". DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, namens deze, DIRECTEUR-GENERAAL BEREIKBAARHEID, M. fe FreduiK Pagina 3 van 3

91 Gescand Regio Midden-Holland Postbus AH GOUDA Metropool regio Rotterdam Den Haag t.a.v. dhr. R.Bouman Grotemarktstraat 43 Postbus CB Den Haag Datum 13 april 2016 Uw kenmerk 2016/18997 Contactpersoon drs. M.Kalai Ons kenmerk 047-MH Telefoonnummer Bijlage(n) - adres mkalai@regiomiddenholland.nl Onderwerp Reactie op Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte heer Langenberg, In uw brief van 11 februari 2016 meldt u dat het ontwerp van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid door de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de MRDH is vastgesteld ten behoeve van zienswijzen of advies. Namens het regionaal bestuurlijk overleg verkeer en vervoer van Regio Midden- Holland dank ik u voor de gelegenheid die u biedt om te reageren op het ontwerp van de uitvoeringsagenda. Wij verzoeken u onze reactie te betrekken bij uw besluitvorming. Als vertrekpunt voor onze reactie gebruiken wij ons eindconcept van het Regionaal Verkeer- en Vervoerplan Midden-Holland (RWP). Momenteel wordt daar de laatste hand aan gelegd en ligt het ter consultatie vooraan de deelnemende wegbeheerders. Wij maken graag van de gelegenheid gebruik om u uit te nodigen hierop te reageren. U kunt het concept downloaden via: Wanneer u van mogelijkheid om te reageren gebruik wenst te maken dan verzoeken wij u om dit uiterlijk 27 mei aanstaande te doen. Wij hebben uw uitvoeringsagenda met aandacht gelezen en constateren tot onze tevredenheid veel overeenkomsten en aanknopingspunten om onze samenwerking in de komende jaren te intensiveren. Een aantal voor ons belangrijke onderwerpen zullen wij hierna kort toelichten: Allereerst vragen wij aandacht voor de toeleidende wegen naar Rotterdam. De A20 Oost, de ring rondom Rotterdam en de Algeracorridor zijn verbindingen die van groot belang zijn voor zowel uw regio als de onze. Ze vormen voor ons een belangrijke verbinding met het stedelijk gebied van de metropoolregio en de lucht- en zeehaven in uw gebied. Daarnaast is de A20 Oost een belangrijke verbinding voor de metropoolregio met het Oostelijk deel van de randstad en het economisch achterland. Ook een deel van het verkeer uit de Rotterdamse wijk Nesselande begeeft zich, via de afslag bij Nieuwerkerk aan den IJssel, over de A20. Uit ons RWP blijkt overigens dat 2/3e van het verkeer op de snelwegen door ons gebied doorgaand van aard is.

92 Pagina 2 De files op deze wegen worden meestendeels veroorzaakt door onvoldoende kwaliteit en capaciteit van de infrastructuur. De forensen die zich van en naar de metropoolregio begeven dragen met hun werk in Rotterdam of Den Haag bij aan de agglomeratiekracht van de metropoolregio, maar wonen daar niet, zoals u terecht op bladzijde 25 van uw uitvoeringsagenda constateert. De dagelijkse congestie op deze wegen leidt bovendien ook tot economische schade voor het wegvervoer. Op 1 december 2015 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen met als strekking om zo snel mogelijk te starten met een onderzoek naar de problemen op de A20 tussen Nieuwerkerk aan den IJssel en het knooppunt Gouwe en om de benodigde procedure voor de te nemen maatregelen zo snel mogelijk te starten. Wij trekken graag samen op met u en de provincie om een versnelde realisering van de uiteindelijke verbreding van het traject te bepleiten bij het Rijk. Ten aanzien van de Algeracorridor benadrukken wij het belang dat wij hechten aan een goede doorstroming op de corridor. Dit is namelijk de enige vaste verbinding tussen de Westzijde van de Krimpenerwaard en de Rotterdamse regio. De doorstroming tussen Krimpen aan den IJssel en Rotterdam is al jaren een punt van zorg. De Algerabrug wordt nu al dagelijks gebruikt door voertuigen. In 2020 wordt een verkeersintensiteit van voertuigen per dag verwacht. Daarom willen wij meer energie zetten op een structurele oplossing voor dit knelpunt. Wij zoeken hier graag de samenwerking met u en de direct betrokken gemeenten in uw regio. Voor de korte termijn zien wij mogelijkheden voor verlichting van de problematiek door het openbaar vervoer te stimuleren. Veel reizigers vanuit de Krimpenerwaard reizen dagelijks vanuit een landelijk gebied waar het autogebruik hoog is. Zij zetten hun reis voort over de Algerabrug om vervolgens in het beste geval te parkeren bij P&R Capelse Brug of door te rijden naar de binnensteden van Rotterdam en Den Haag cq. andere gebieden in de metropoolregio. Wij vinden dat we de automobilist moeten verleiden om de auto niet voor de gehele reis te gebruiken en deze nog af te vangen voordat zij de Algerabrug over zijn. Dit vergt een goede en hoogfrequente busverbinding over de Algeracorridor richting Capelsebrug en een P&R gelegenheid aan de Krimpenerwaardse zijde van de Algeracorridor. Wij trekken graag met u op om tot een oplossing te komen. Het viel ons overigens op dat zowel in uw stuk als het onze dezelfde constatering gedaan wordt ten aanzien van het (te) hoge aantal autoverplaatsingen. In uw gebied is dat 80% op de intergemeentelijke relaties. In ons gebied is de auto goed voor meer dan 90% van de externe verplaatsingen. Hier ligt een enorme potentie en uitdaging voor het openbaar vervoer. Wij achten het daarom van belang om in te zetten op het verleiden van de automobilist om meer gebruik te maken van het openbaar vervoer, juist daar waar dit het hardst nodig is: de A12, A20, Ring Rotterdam en de Algeracorridor. Wij nodigen u uit om samen met ons te denken over oplossingen op het vlak van ketenmobiliteit die de reiziger daadwerkelijk verleiden om op de drukste delen van zijn reis de auto geheel of deels te verruilen voor het openbaar vervoer. Wij pleiten voor een intermodale overstapgelegenheid van de auto op de trein om het autoverkeer op de A12, A20 Oost en de Ring Rotterdam bijtijds af te vangen. Onder meer vanwege de ontwikkeling van de Goudse wijk Westergouwe ligt een locatie op de treinlijn Rotterdam-Gouda bij de afslag Moordrecht of op de Gouweknoop voor de hand. Reizigers hebben daarmee een goede OVverbinding naar Rotterdam en zijn in een paar minuten op het NS-station van Gouda met directe intercity-verbindingen naar de grote steden. Wij bekijken graag met u nader de mogelijkheden en zijn benieuwd naar uw gedachten hierover. Wij hechten aan een goed functionerend openbaar vervoersysteem. Wij verzoek u, in het belang van de reiziger, te bevorderen dat de verschillende OV-systemen tussen ons en uw gebied goed op elkaar aansluiten. Wij denk hierbij ook aan mogelijkheden voor vervoer over water en denken graag mee met de vorming van de visie die u noemt op blz. 55. Wij vragen u ten aanzien van de richtlijnen en bereikbaarheidsvereisten van uw OV-netwerk zich niet te laten beperken door de bestuurlijke grenzen van de MRDH, maar naar feitelijke reizigersstromen te kijken en waar nodig de samenwerking op te zoeken. Wij staan daarvoor open.

93 Pagina 3 Naast het openbaar vervoer is de fiets van belang. Op de kaart op blz. 68 ontbreken de belangrijkste fietsverbindingen naar de omliggende regio's. Wij geven u afsluitend als suggestie mee, met het oog op het bevorderen van het fietsgebruik naar de steden, om de mede door onze regio gewenste snelfietsverbinding Rotterdam-Gouda toe te voegen aan de kaart. Wij wensen u succes met de afronding en realisatie van uw uitvoeringsagenda. Hoogachtend, Namens het regionaal bestuurlijk overleg verkeer en vervoer van Regio Midden-Holland De voorzitter C. de Jong

94 HOLLAND RIJNLAND WAAR DE RANDSTAD TOT BLOEI KOMT SduittefsveM 9,2316 XG LeWen Postbus 658,2300 AN LeWen Metropoolregio Rotterdam Den Haag wwv/. MancMJnland.nl Postbus 66 i. iswi:nl87bngh CB Den Haag «vtc BTW: MLBI37630GÖBOI Datum: 4 april 2016 Kenmerk: UIT Telefoon: cdkort@hollandriinland.net Onderwerp: Reactie op Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Geachte Bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH, Met veel interesse hebben we de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid gelezen. We complimenteren u met het gedegen en zeer volledige rapport. Graag geven we u onze reactie. Het is voor ons evenzeer als voor u van groot belang dat de mobiliteitsnetwerken van Holland Rijnland naadloos aansluiten op de netwerken van de aangrenzende regio's. Eén van de speerpunten in de Inhoudelijke Agenda van Holland Rijnland is het beter benutten van het Regionaal mobiliteitsnetwerk. Hierbij willen we zicht krijgen op de ontbrekende schakels in het multimodale mobiliteitsnetwerk van de regio. Wij stemmen dit vanzelfsprekend goed af met de buurregio's, waaronder de MRDH. Dat geldt voor het auto-, OV- en fietsnetwerk. In de verkenning naar de doorstroming en leefbaarheid op de A44-N44 willen we met u meedenken. Ook in de verkenning naar de verlenging van de N209 bij Benthuizen richting de N11 wisselen we graag met u van gedachten. Met betrekking tot het OV geldt het belang van afstemming zowel voor het spoor, de ontwikkeling van één samenhangend R-net in de Randstad als de ontsluitende buslijnen. We zouden met u van gedachten willen wisselen over onder meer de voorgestelde lightrailverbinding tussen Zoetermeer en Leiden. We trekken samen met u op in de lobby voor het verhogen van de frequentie op de 'oude lijn' Den Haag - Leiden. We zijn blij met de voortgang in het programma snelfietsroutes, waarin onder meer de routes Leiden-Zoetermeer, Leiden-Alphen aan den Rijn en Leiden-Katwijkzijn opgenomen. We willen vanzelfsprekend met u het gesprek aangaan over het doortrekken van de Velostrada tussen Leiden en Voorschoten naar station Den Holland Rfnland Is liet sfiina f.vc/mrvjsoro-ian van Alphen aan den Rijn, HHegom, Kaag en E/aassem, Kntv^k, I ddfii, Lelderdoip. Ussa, MaAVKoop, NoonWiX Nootd/rljKahoJl, Oegstgoesl, Teyfiigen, Vbo/sclnten en Zooleiwouds

95 Haag Holland Spoor. De nog te ontwikkelen locatie Valkenburg moet goed aangesloten worden op het bovenregionale fietsnetwerk. Daarnaast moeten ook de recreatieve netwerken voor wandelen, fietsen en varen goed op elkaar aansluiten. Aandachtspunt daarbij is het goed koppelen van de knooppuntsystemen. De technologische ontwikkeling in mobiliteit staat niet stil. Wij delen graag kennis en ervaringen met u over het ontwikkelen en toepassen van duurzame en innovatieve mobiliteitsoplossingen, bijvoorbeeld het toepassen van BIGDATA ten behoeve van actuele reisinformatie in het OV. Holland Rijnland heeft als speerpunt in haar Inhoudelijke Agenda opgenomen om het nationaal centrum voor aardobservatie en navigatietoepassingen te worden. Het vertalen van de satellietdata naar relevante en toepasbare kennis is een groeimarkt die wij graag de ruimte bieden. De nabijheid van de grote kennisinstellingen Estec en de universiteit is daarbij een belangrijk voordeel. Met vriendelijke groet, Namens het Dagelijks Bestuur Holland Rijnland, A.L. van Kempen, PortefeuillehSuder Verkeer & Vervoer Ji

96 Geachte heer Langenberg, De Bruijn, Bij deze dienen EVO (verladers), TLN (beroepsvervoerders en logistieke dienstverleners), VNO-NCW West, MKB, BZW (Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging) en Metaalunie een zienswijze in op de Ontwerp Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Voor ons is het van cruciaal belang dat onze leden over een goed werkende, betrouwbare infrastructuur beschikken in de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag. De spelregels in het kader van stedelijke distributie in alle 23 gemeenten van de metropoolregio dienen met elkaar in samenhang te zijn en te blijven. Daarnaast dient de metropoolregio de ontwikkelingen in de logistieke ketens, zoals verduurzaming in stedelijke distributie, op een juiste manier te faciliteren. Infrastructuur en bereikbaarheid Goede bereikbaarheid is een belangrijke randvoorwaarde om de ontwikkeling van de economie van de metropoolregio mogelijk te maken. Tevens is het een cruciaal onderdeel van uw centrale uitdaging; versterking van de agglomeratiekracht en het creëren van meer samenhang in de metropoolregio. De metropoolregio kan de concurrentie met andere agglomeraties pas echt aangaan wanneer de infrastructuur uitmuntend presteert. Volgens de Economische Wegwijzer van TLN en EVO leed het vrachtverkeer in ,3 miljoen euro economische schade als gevolg van de vertragingen op het rijkswegennet in en in de directe omgeving van de metropoolregio. Het betreft alleen het vrachtverkeer en de directe schade. Indirecte schade bijvoorbeeld in de vorm van gevolgschade is niet meegerekend. De totale economische schade, die het gevolg is van vertragingen op de weg, is aanzienlijk hoger zeker wanneer men rekening houdt met alle weggebruikers die de infrastructuur voor hun bedrijfsvoering benutten. Denk hier niet alleen aan het vrachtverkeer maar ook aan bv. installatie- en klusbedrijven, koeriers, etc. Wanneer de ondertekenende organisaties dit in oogschouw nemen dan vinden zij dat uw uitvoeringsagenda nog meer ambitie moet uitstralen. De onderstaande projecten mogen daarom niet in uw uitvoeringsagenda ontbreken: A15 corridor naar het achterland/duitsland: oplossing van alle knelpunten op het hele traject naar het Duitse achterland. De A15 is een cruciale economische verbinding tussen Rotterdam, Duitsland en het verdere Europese achterland. Vrachtverkeer vormt 20% van het totale verkeer op deze weg terwijl het aandeel vrachtverkeer op de Nederlandse rijkswegen gemiddeld 14% bedraagt. Aanpak van de A20 tussen Nieuwerkerk aan den IJssel en Gouda (A20 oost) Dit traject kent dagelijkse files. Volgens de Economische Wegwijzer bedroeg de directe economische schade voor het vrachtverkeer op dit traject 6,4 miljoen euro. Op 1 december 2015 heeft de Tweede Kamer een motie namens de PvdA en de VVD aangenomen om het onderzoek naar de oplossing van deze problematiek vervroegd te starten. Het moment is dus daar om dit project prioritair te beschouwen. N59 Hellegatsplein-Zierikzee (Midden Zeelandroute); hier dient de doorstroming verbeterd te worden. Dit traject wordt dagelijks geteisterd door de files. In de middag en in de vakanties staan vaak files vanaf de afrit van de A29 op de N59 tot aan de kruising met de N498. Ook de mate van de verkeersveiligheid op de gehele N59 laat veel te wensen over. Het verkeer wordt verder onnodig opgehouden door vele verkeerslichten en gelijkvloerse kruisingen. Zowel de provincie Zuid-Holland als Zeeland hebben aangegeven dit project prioritair te behandelen.

97 Verbreding van de Verlengde Veilingroute N222 De veilingroute (N222) is de drukste verkeersader van het Westland, maar is ondanks de drukte en het economisch belang nog steeds een eenbaansweg. Voor de doorstroming en de robuustheid van het wegennet is een verdubbeling noodzakelijk. Met een teeltproductiewaarde in Westland van jaarlijks twee miljard euro is het economisch belang van deze streek evident. De groei is naar verwachting sterker dan het Nederlands gemiddelde en boven het optimistische zogeheten GE-toekomstscenario. Goede bereikbaarheid is essentieel voor een goed functionerende agro logistieke sector Openbaar vervoer Het openbaar vervoer is een bijzonder belangrijk onderdeel van de bereikbaarheid. De investeringen in de ontwikkeling van het openbaar vervoer en het onderhoud daarvan kunnen rekenen op grote steun van het bedrijfsleven. De organisaties vragen bijzondere aandacht voor verbetering van het openbaar vervoer op vele bedrijventerreinen van de metropoolregio. Hiermee zal het aanbod aan werkgelegenheid (arbeidsplaatsen) beter aansluiten op de vraag (werkzoekenden en stagiaires). Verduurzaming van vervoer en stedelijke distributie Logistiek en transport zijn efficiënt ingericht en er wordt over het algemeen met modern materieel gereden met schone motoren. Verduurzaming, emissievermindering, efficiencyverhoging en kostenbeheersing gaan vaak hand in hand samen. Er zijn steeds meer technologische ontwikkelingen op de markt die verdere verduurzaming mogelijk maken. Bijvoorbeeld de inzet van elektrisch aangedreven vrachtauto s of vrachtauto s die rijden op LNG of groen gas. Een aantal bedrijven exploiteert deze nieuwste technische oplossingen nu al. Dit zijn de koplopers. Een steeds grotere groep bedrijven is zich op dit moment aan het oriënteren om emissieloos te vervoeren. De overheid en het bedrijfsleven werken constructief samen om duurzame stedelijke distributie in de metropoolregio en daarbuiten op te schalen. Hiervoor hebben wij afspraken gemaakt in de Green Deal/Zero Emission Stadslogistiek die ook door EVO en TLN is ondertekend. Tevens werken de overheid en het bedrijfsleven nauw samen in het kader van Beter Benutten. Om de verduurzaming van stedelijke distributie succesvol voort te zetten dienen de gemeenten van de metropoolregio deze koplopers optimaal te faciliteren. Denk hier bijvoorbeeld aan ruimere venstertijden bij elektrisch vervoer. Dit is noodzakelijk om een elektrisch voertuig, dat zo n drie keer duurder is dan een traditioneel dieselvoertuig, in te kunnen zetten. Ondanks deze verruiming is de business case bij elektrisch vervoer nog niet sluitend. Als voorbeeld van goede samenwerking tussen het bedrijfsleven en de overheid verwijzen de organisaties naar Rotterdam waar inmiddels vele locaties met emissieloze voertuigen worden bevoorraad. Uiteraard zal hier maatwerk toegepast moeten worden om stedelijke distributie in uitstekend balans met de leefbaarheid en verkeersveiligheid te houden. Behalve de nodige faciliteiten van de gemeente roepen de organisaties de metropoolregio op om een eenduidig, samenhangend beleid t.a.v. stedelijke distributie van alle 23 gemeenten van de metropoolregio waarbij wordt aangesloten op de landelijk opgesteld Green Deal Zero Emission Stadslogistiek. Versnippering van het beleid zal de initiatieven niet ten goede komen. Bij deze nodigen wij de metropoolregio uit om stedelijke distributie gezamenlijk op te pakken. Een goede start hiervoor lijkt ons een kick-off meeting van de metropoolregio en het bedrijfsleven. Wij willen graag met u van gedachten wisselen hoe zo n kick-off en het proces daarna georganiseerd kan worden. Beter Benutten heeft inmiddels geresulteerd in zo n 50 duizend dagelijkse spitsmijdingen (bron: Resultatenkrant november 2015) die zowel de bereikbaarheid als de luchtkwaliteit ten goede komen. Veel bedrijven kunnen spitsmijdingen uitstekend combineren met hogere efficiency in de logistiek.

98 Zo staat een vrachtauto niet in de file en is de reistijd korter en aanzienlijk betrouwbaar. Veel bedrijven hebben hun vervoer van de weg naar het water of het spoor verplaatst. Het bedrijfsleven en de overheden werken verder samen aan de verdere opschaling van deze initiatieven. Zowel verduurzaming van stedelijke distributie als Beter Benutten tonen aan dat het bedrijfsleven zelf de verantwoordelijkheid neemt om de leefbaarheid in de regio te verhogen. Multimodaal vervoer toekomstbestendig maken Het bedrijfsleven zet alle modaliteiten in voor het vervoer van hun goederen. Hiermee wordt een optimale logistieke keten gevormd vanaf de oorsprong naar de uiteindelijke consument. Op dit moment mist het bedrijfsleven multimodale terminals, voor zowel containers als bulk, in of in de directe omgeving van de metropoolregio. Het betreft goederenstromen die de Metropoolregio (en de directe omgeving) als begin- of eindpunt hebben. Op dit moment faciliteert het spoorvervoer en de binnenvaart in deze regio voornamelijk internationale goederenstromen. De organisaties vragen de metropoolregio om de genoemde multimodale transferia een prominente plek te laten krijgen op de investeringsagenda en steun te geven gedurende het ontwikkelingsproces. Hierbij geven de organisaties aan dat het bedrijfsleven inmiddels het initiatief heeft genomen om de haalbaarheid van een railterminal in Greenparc in Bleiswijk te onderzoeken. Hierbij worden geen onderzoeksrapporten geschreven maar kijken de partijen meteen naar de commerciële haalbaarheid op de korte termijn. En als dat het geval is dan willen verladers en vervoerders meteen aan de slag. Er is een aantal ontwikkelingen gaande dat de nut en de noodzaak voor transferia rechtvaardigt: De aanwezigheid van vele potentiële gebruikers van (zowel vervoerders als verladers) en zeven miljoen consumenten binnen een uur reistijd. Reshoring; terughalen van productie naar Nederland, eindassemblage dicht bij de consument. Multimodale overslagpunten zullen dienst kunnen doen als integrator voor diverse stromen die per spoor gebundeld af- of aangevoerd kunnen worden. Men doet er goed aan de focus van agri te verleggen naar meer Business-to-Consumer logistieke activiteiten in deze regio. Dit houdt o.a. in dat er meer distributiecentra in de metropoolregio zullen komen. Dit betekent op zijn beurt meer containervervoer van het achterland naar dit gebied. Aanbod van spoorvervoer en binnenvaart is kwalitatief zodanig verbeterd dat het een volwaardig alternatief is geworden voor andere modaliteiten. Economische en logistieke aantrekkelijkheid van de regio vergroten, vestigingsplaats van wereldformaat bieden. Er is voldoende aanbod van geschoold personeel en dit initiatief schept werkgelegenheid. Een geschikte locatie waarmee een railterminal de regio goed kan bedienen lijkt Greenparc in Bleiswijk te zijn. Mocht de keuze vallen op deze locatie dan moet deze terminal direct aangesloten worden op de spoorlijn Den-Haag Gouda. Dit project kan ideaal worden meegenomen in het project dat op dit moment wordt gestart naar de logistieke ontwikkelingen op en langs de corridor A12. Ook de mogelijke realisatie van een overslagpunt weg-water in Gouda (Sluiseiland) moet serieus worden onderzocht. Met vriendelijke groeten, Coen Meijeraan Voorzitter EVO Regiobestuur Zuid-Holland Mede namens TLN, VNO-NCW West, MKB, BZW en Metaalunie

99 Roel Bouman Van: Linco Nieuwenhuyzen Verzonden: vrijdag 15 april :52 Aan: Roel Bouman Onderwerp: RE: Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Beste Roel, Dank voor de geboden gelegenheid om te reageren op de uitvoeringsagenda bereikbaarheid. Ik heb deze doorgenomen vanuit het perspectief van de EPZ. Zoals je weet denkt de EPZ graag vanuit economische invalshoek mee over de connectiviteitsopgaven van de regio. De EPZ ziet dat voor de sterke clusters in de regio (het economisch samenhangende gebied van Leiden Dordrecht met MRDH als zwaartepunt) plekken steeds belangrijker worden, zowel binnen de nieuwe sectoren als ook de oude sectoren. Bij de nieuwe sectoren als life science & health en security gaat het dan met name om de campussen als knooppunten van lokale, regionale en internationale netwerken; bij de oude sectoren zien we dat fieldlabs belangrijke catalysatoren aan het worden zijn van vernieuwing en transformatie. Belangrijk aandachtspunt voor EPZ is dus de toegankelijkheid van deze plekken voor de verschillende doelgroepen die daar komen: werknemers, studenten, internationals, zakencontacten, kennispartners, goederenstromen etc. Dat gaat dan over reistijd, gemak, kosten etc. Door deze bril heb ik gekeken naar de uitvoeringsagenda bereikbaarheid, en dan kom ik veel punten tegen die goed passen binnen deze lijn. Veel complimenten dan ook voor het opgeleverde werk. Ik licht er een paar dingen uit. Geld & ambitie: ik ben blij om te zien dat financiele beperkingen het formuleren van ambitie niet heeft verhinderd. Tegelijkertijd is het wel een groot zorgpunt dat er zo weinig investeringsruimte is terwijl de versterking van de concurrentiekracht urgent is (die urgentie staat er ook helder in) en om investeringen vraagt. We werken met elkaar aan een regionale investeringsstrategie met als doel om extra geld vrij te spelen voor onder andere bereikbaarheidsopgaven. Als EPZ op enigerlei wijze kan bijdragen dan gaan we daar graag over in gesprek. Focus sectoren & regio: goed te lezen dat de clusters/sectoren die we in de externe branding van de regio in de etalage zetten, ook in dit beleidsstuk herkenbaar terugkomen; idem voor de regionale scope waarbij ook aanpalende regio s goed in beeld komen. Zo werken we met elkaar aan een heldere profilering op alle niveaus Ambities: de EPZ onderstreept het belang van de concrete doelstellingen zoals neergezet op p. 43. De EPZ ondersteunt ook dat deze thema s daarbij zijn gekozen. Of de gekozen ambities realistisch en haalbaar zijn, laten we graag aan jullie. Wel zien wij grote meerwaarde als deze parameters en liefst doelen ook door andere partners in de regio worden overgenomen (met name PZH), zodat we met elkaar voor hetzelfde gaan. Als op dat punt inspanning van EPZ nodig is, leveren we die graag. Innovatie: positief om te zien dat innovatie nadrukkelijk een plaats krijgt. Dit heeft ook een grote plaats in de roadmap next economy, waar MRDH het initiatief toe genomen heeft en de EPZ ook een bijdrage aan levert. Zaak is om op dit punt te zorgen voor goede verankering. Ook hier is het gezamenlijk optrekken van de verschillende overheden enerzijds en bedrijven en kennisinstellingen van belang. Ik begrijp dat hierover intensief geschakeld wordt met PZH. We willen thema Impact creëren met inkoopbeleid ook in de EPZ komend jaar nadrukkelijk aan de orde stellen en zullen daarover ook met jullie schakelen om dat effectief vorm te geven. Internationale connectiviteit: Goed te lezen dat de internationale connectiviteit per spoor richting Duitsland en Belgie/Frankrijk een goede plek in het verhaal heeft gekregen. Ik zie dat de lijn naar Duitsland zowel via Dordrecht als via Utrecht is ingetekend. Ik merk in de contacten met Brabant/Eindhoven en de Board daar, dat het verwarring geeft (en dus leidt tot suboptimale lobby) dat de regio op dat punt geen helder verhaal lijkt te hebben. Mijn beeld vanuit het MIRT onderzoek is dat voor de korte termijn alleen de verbinding via Eindhoven en Venlo realiseerbaar is en de regio dus ook samen met Brabant en Eindhoven daar hard voor zou moeten lopen; als het gaat over een meer hoogwaardige verbinding op lange termijn zijn beide routes een optie en kan het verstandig zijn de opties open te houden. Overigens ziet de EPZ vanuit economisch 1

100 De gekoppelde afbeelding kan niet worden weergegeven. Het bestand is mogelijk verplaatst, heeft een andere naam gekregen of is verwijderd. Controleer of de koppeling verwijst naar het juiste bestand en de juiste locatie. perspectief de strategische waarde van een verbinding via Eindhoven als één van de hightech hotspots van Europa. Op deze manier is de verbinding overigens ook in REOS geborgd. Graag bereid eea nader toe te lichten indien nodig. Vriendelijke groet, Linco Van: Roel Bouman Verzonden: vrijdag 12 februari :02 Aan: 'Linco Nieuwenhuyzen' Onderwerp: FW: Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Beste Linco, Zie onder. Ik neem niet aan dat EPZ een officiële reactie wil geven. Het is per slot geen adviesorgaan. Maar we stellen een reactie met de blik van EPZ natuurlijk wel op prijs. Prettig weekend, Roel Bouman Van: Roel Bouman Verzonden: vrijdag 12 februari :54 Aan: Onderwerp: Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid Beste dames en heren, U bent eind 2015 uitgenodigd om deel te nemen aan consultatiegesprekken over de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid van de MRDH, die op dat moment werd geschreven. Voor degenen die aan die uitnodiging gehoor hebben gegeven, nogmaals dank voor de input. Op 3 februari jongstleden is de Uitvoeringsagenda vastgesteld door de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de MRDH ten behoeve van zienswijzen of advies. Bijgaand treft u het verzoek aan om op de Uitvoeringsagenda een reactie te geven, die betrokken kan worden bij de besluitvorming in het algemeen bestuur op 1 juli In verband met de voorbereidingstijd is het verzoek om deze reactie voor 8 april aan de MRDH kenbaar te maken. U kunt de Uitvoeringsagenda vinden op onze website: Met vriendelijke groeten, Roel Bouman Senior Beleidsadviseur Verkeer Telefoon: Mobiel: Sijthoff City Grote Marktstraat BH Den Haag Postbus CB Den Haag Meer weten? Kijk op en volg ons via Twitter of praat mee met #MRDH. 2

101 Datum 29 maart verzonden door Serena van der Klugt Telefoon _ E-maii s.vanderklugt@tudelft.nl I j ^ /*\ j t4" Onderwerp Reactie TLI Del ft Ontwerp Uitvoeringsagenda I I L Technische Universiteit Delft Facilitair Management 8i Vastgoed Vastgoedontwikkeling Aan Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) ^. t.a.v. de heer Langenberg OGoCSnU Grote Marktstraat 43 Bezoek Postbus 66 Kluyverweg 6 0 J CB Den Haag 2629 HT Delft Correspondentie Postbus AA D elft Geachte heer Langenberg, Op 3 februari jongstleden is de Uitvoeringsagenda vastgesteld door de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de MRDH ten behoeve van zienswijzen of advies. De MRDH heeft de TU Delft verzocht een reactie te geven op deze Ontwerp- Uitvoeringsagenda. De TU Delft heeft, als grootste en meest veelzijdige technische universiteit van Nederland, alles in huis om de economie een impuls te geven. Met meer dan studenten en zo'n werknemers, is zij de grootste werkgever in de stad Delft en omgeving. De TU groeit; de groeiprognose met betrekking tot de totale studentenpopulatie bedraagt in studenten, een stijging van 20 procent ten opzichte van nu. Het aantal arbeidsplaatsen in de kenniseconomie van TICD Delft groeit ook. Kennisinstellingen als TNO, Deltares en grote kennisintensieve bedrijven zoals Exact en incubator YESIDelft zijn op de universiteitscampus gehuisvest. Ook versterken de startende fieldlabs de verbindingen tussen bedrijven, onderzoek en onderwijs. Als grote en breed georiënteerde organisatie werkt de TU Delft veel samen met bedrijven, overheden en kennisinstellingen. En de TU Delft internationaliseert: een groot deel van de groei van studenten, promovendi en wetenschappers stroomt in vanuit het buitenland, waarmee de TU Delft op dit vlak voorop loopt ten opzichte van andere Nederlandse universiteiten. Kortom, de TU Delft is de motor van de technische kenniseconomie. De bereikbaarheid van de stad Delft en de TU en een goede verbinding met de omliggende steden Den Haag en Rotterdam, met de regio, maar ook de rest van Nederland en ver daarbuiten is dan ook van groot belang voor de universiteit, haar werknemers, onderzoekers en de studenten. De Technologische innovatiecampus is immers een uiterst verkeersintensieve bestemming in Delft. Onze kenniswerkers en studenten hebben een bovengemiddelde voorkeur voor de fiets en het openbaar vervoer. Extra investeringen zijn nodig voor beter openbaar regionaal vervoer naar het Oostland, het Westland, de luchthavens en de noordrand van Rotterdam. Uit onderzoek naar de woonwerkverplaatsingen aan de TU Delft kan worden geconcludeerd dat medewerkers, woonachtig in deze gebieden, als gevolg van de beperkte OVbereikbaarheid om die reden in de praktijk toch nog de voorkeur geven aan de auto als vervoermiddel. Het spreekt voor zich dat dit ongewenste verkeerscongestie tot gevolg heeft op en rond de TU campus en op de aanvoerwegen in de omgeving. Door de groei van de universiteit komt de fietsbereikbaarheid steeds verder onder druk te staan. Het fietsnetwerk is overbelast met fietsfiles, fietsparkeerproblemen en verkeersonveilige situaties tot gevolg. Dit draagt niet bij aan de leefomgeving waar ondernemend toptalent zich wil vestigen en waarin een kenniseconomie kan bloeien. Pag./van 1/2