ADVIEZEN Welstands- en Monumentencommissie I 7 september 2016

Transcriptie

1 ADVIEZEN Welstands- en Monumentencommissie I 7 september 2016 Locatie: Spui 70, kamer C01.09 Aanwezig: Rens Schulze Emile Grotenbreg Voorzitter Lid Secretaris: Kirsten van der Plas 1

2 B. INGEKOMEN BOUWPLANNEN De commissie heeft over onderstaande plannen geadviseerd. De adviezen zijn ter plekke vastgesteld. Indien gebruik is gemaakt van het spreekrecht, is dit bij het advies van het desbetreffende plan vermeld. 1 Adriana van Roonlaan kavel 4 (plan Uithofslaan) Wcie /MIV Bouwen (beginselaanvraag): het bouwen van een woning met aanbouwen Adriana van Roonlaan kavel 4 (plan Uithofslaan). Toelichters: A. van der Padt en P. Post (Architectenbureau Van der Padt en Partners) Het beginselplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Groengebieden van de Welstandsnota. Eerder kon de commissie niet instemmen met het ontwerp voor de vrijstaande villa. Zij kon in beginsel instemmen met een moderne architectuurstijl echter achtte zij het destijds voorgestelde ontwerp onvoldoende stijlzuiver uitgewerkt. De gevel boven de plint was voorzien van twee verschillende materialen hetgeen een onrustig gevelbeeld opleverde. In het voorliggende aangepaste ontwerp is sprake van een helder vormgegeven plint met erboven een eenduidige kap. Voor de uitwerking van beginselplan naar bouwplan vraagt de commissie aandacht voor het volgende: - Een hoogwaardige detaillering en materialisatie om het geschetste beeld waar te maken. - De brug die de kavel ontsluit dient in vormentaal identiek te zijn aan de hoofdbebouwing. - De commissie pleit voor het binnen het hoofdvolume oplossen van de garage. Integratie van de garage en een vormgeving ervan gelijk aan de hoofdbebouwing levert een eenduidig en hoogwaardig eindbeeld op. 2 Apeldoornselaan 240 en 242 Wcie /MRE Bouwen: het bouwen van een woongebouw met 16 appartementen, detailhandel en parkeren (Theresiatoren) ter plaatse van de te slopen kerk Apeldoornselaan 240 en 242. Insprekers: S. Ferwerda, M. Teunissen en C. van der Zijden (de inspreekteksten zijn achter de adviezen bijgevoegd) Toelichter: D. Voskuil (KOW) Niet akkoord De commissie heeft het bouwplan getoetst aan het onderdeel Karaktergebied 2

3 Planmatige uitbreidingen (ca ). Eerder heeft de commissie in beginsel ingestemd met de positie en volumeopbouw van het voorgestelde woongebouw in de zichtlijn van de Apeldoornselaan. Architectonisch wordt er gerefereerd aan stijlkenmerken uit de Haagse School. De commissie onderschrijft deze keuze. Zij heeft echter op onderdelen bezwaar tegen de architectonische uitwerking. - De commissie is van mening dat het woongebouw onvoldoende alzijdig is vormgegeven - Ten aanzien van het middenrisaliet, georiënteerd op de stedenbouwkundige hoofdas, acht de commissie de plint en beëindiging stijlzuiver uitgewerkt maar de middenbouw onvoldoende passend binnen de stijlkenmerken van de Haagse School. Er is sprake van teveel ingrepen in de voorgevel, dit past niet binnen de ingetogen architectuur van de Haagse School. De balkons lijken in het frontale beeld aangeplakt. Integratie van de balkons binnen het hoofdvolume levert een hoogwaardig en stijlvast beeld op. Dit geldt tevens voor de balkons in de zijgevel. De commissie begrijpt de toepassing van staanders hier niet. Ook de toepassing van Franse balkons is a-typisch binnen de beoogde architectuurstijl. - De commissie kan niet instemmen met de positie en vormgeving van de voorgestelde luifel. De luifel is in vormgeving onvoldoende gerelateerd aan de hoofdbebouwing. De commissie vraagt een eventuele luifel integraal onderdeel te maken van de plint en rijker vorm te geven of de gevel ter plaatse van de winkelentree iets terug te leggen. - De commissie onderschrijft de keuze de gevel met ontsluiting naar het achterterrein in contrast met het woongebouw vorm te geven. Zij kan echter niet instemmen met de vormgeving van de speedgate en garagedeur. - De toepassing van plaatmateriaal in de achtergevel is onvoldoende hoogwaardig. - De commissie stelt vraagtekens bij de inrichting van het parkeerdek. Zij pleit voor een geïntegreerd verlichtingsplan. Eventuele lantaarns op het dak spelen een te grote rol in het gevelaanzicht. - Ten aanzien van de detaillering kan de commissie niet instemmen met het boven detail van de kozijnen in de plint (detail 31). De toepassing van rollagen in combinatie met stalen lateien is onvoldoende hoogwaardig. Negges zijn niet steenachtig uitgevoerd. De commissie mist detaillering van de inrit naar het achterterrein. De kleurstelling RAL 9010 is te hard in het exterieur. De voorgestelde toe te passen stenen acht de commissie onvoldoende passend in de omgeving. - De zone boven de puien in de plint wordt ingevuld met kunst. De commissie krijgt deze invulling graag ter nadere goedkeuring voorgelegd. 3 Asmansweg ongenummerd t.h.v. nummer 102 Wcie /JLE Bouwen: het veranderen van de doorgang van wijkpark De Verademing aan de Asmansweg ongenummerd ter hoogte van nummer 102 ten behoeve van de herinrichting. Niet te beoordelen Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Algemeen toetsingskader van de 3

4 Welstandsnota. De commissie mist informatie over hoe de voorgestelde ingrepen zich verhouden tot de omgeving. Hoe verhouden de doorbaken zich tot het maaiveld en waarom wordt de muur op specifiek de voorgestelde plekken doorbroken? Welke zichtlijnen gaat dit opleveren? 4 Badhuisweg t.p.v. 115 en 115N t/m 115Z Wcie /CSM Bouwen: het gewijzigd uitvoeren van de omgevingsvergunning met kenmerk / voor het bouwen van een zorgcomplex en woontoren met een ondergrondse parkeergarage t.p.v. het gesloopte zorgcomplex Badhuisweg 115, door het wijzigen van de indeling van het bouwwerk en een deel van de gevel van de zorgtoren en de hoofdtoegang van de woontoren. Toelichter: C. de Vries (Kolpa architecten) Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Vrije verkaveling van de Welstandsnota. Eerder heeft de commissie ingestemd met de positie en volumeopbouw van de voorgestelde nieuwbouw bestaande uit twee bouwdelen, ter plaatse van de begane grond verbonden. De commissie constateert dat het voorliggende ontwerp een aantal wijzigingen op de reeds verleende vergunning betreft. Het gaat o.a. om gevelwijzigingen in zowel de woon- als de zorgtoren en de toepassing van een aantal toegangsdeuren in de begane grond zone. De maatvoering van de setback op verdieping 6 en 7 is iets verkleind. De commissie kan instemmen met voornoemde wijzigingen, zij doen geen afbreuk aan het oorspronkelijk planconcept. 5 Bovendijk Wcie /JHA Bouwen: het plaatsen van zonnepanelen bij de als stadsboerderij in gebruik zijnde eengezinswoning Bovendijk ten behoeve van het in gebruik nemen van de educatieve tuin. Niet akkoord Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Algemeen toetsingskader van de Welstandsnota. De commissie kan niet instemmen met de positie en vormgeving van de voorgestelde Smartflower. De positionering ervan in de tuin van een historische hoogwaardig vormgegeven boerderij met bijgebouwen vraagt om een zorgvuldige inpassing in de omgeving. Het ontwerp houdt zowel in positie als in vormgeving geen rekening met dit bestaande hoogwaardige ensemble. De vormgeving ervan is te autonoom in deze omgeving. 6 Calandstraat ongenummerd, Johan van Veenplein, 1e Van der Kunststraat, Calandplein en 1e Lulofdwarsstraat (Calandstraat fase 2) Wcie /ROD Bouwen: het bouwen van 117 appartementen met bijbehorende voorzieningen en 4

5 commerciële ruimtes in de plint ter hoogte van Calandstraat ongenummerd, Johan van Veenplein, 1e Van der Kunststraat, Calandplein en 1e Lulofdwarsstraat (Calandstraat fase 2). Toelichter: A. Arens (Ballast Nedam Bouw en Ontwikkeling West) Niet akkoord Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Bijzondere stedelijke gebieden van de Welstandsnota. Eerder heeft de commissie ingestemd met de positie en volumeopbouw van het voorgestelde woongebouw. Ten aanzien van de architectuur formuleerde zij echter een aantal aandachtspunten. De commissie kon niet goed beoordelen hoe de nieuwbouw zich qua materialisering en detaillering verhield tot de reeds gerealiseerde nieuwbouw. Aanvullende informatie overtuigt de commissie ervan dat beide bouwdelen in vormgeving en materiaalgebruik voldoende met elkaar samenhangen. De commissie achtte bergingen in de plint (aan de straatkant) niet acceptabel in stedelijk gebied. In het voorliggende plan zijn de bergingen geconcentreerd binnen de kern van het gebouw en bevindt zich een commerciële ruimte aan de straatzijde. Dit levert een transparante plint op. De commissie kan echter nog altijd niet instemmen met de kleur en vormgeving van het hekwerk. De witte kleur maakt dat het hekwerk dichtloopt en een ongewenst contrast oplevert met de materialisering van de gevels. Zij mist informatie over de afwerking van de poort. De detaillering van het plan is bovendien niet compleet. Bij een volgende behandeling van het plan krijgt de commissie graag complete detaillering voorgelegd evenals monsters van toe te passen materialen. 7 Deltaplein ongenummerd nabij nummer 500 (fase 1) Wcie /FJB Bouwen (beginselaanvraag): het oprichten van woningen, winkels en parkeergarages Deltaplein ongenummerd nabij nummer 500 (fase 1). Dit plan is, in overleg met de projectinspecteur, van deze agenda gehaald. 8 Erasmusweg 68 Wcie /AFZ Bouwen (beginselaanvraag): het bouwen van een schoolgebouw met kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal, sportzaal en overige voorzieningen ter plaatse van het te slopen schoolgebouw Erasmusweg 68. Toelichter: R. den Ouden (DJVDL architecten) Het beginselplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Wederopbouwgebieden van de Welstandsnota. Eerder heeft de commissie ingestemd met de inpassing van deze nieuwe school in de omgeving. De overgang van stoep naar gevel wordt, zoals veel voorkomend in 5

6 deze wijk, gevormd door een flinke groenstrook. De commissie kon instemmen met de positie en hoofdvorm van de nieuwe school. De compositie van volumes - het getrapte volume met de lokalen en de gymzaal als hoekaccent - is goed gerelateerd aan de structuur en de architectuur van de omgeving. Ook het voorgestelde lichte metselwerk sluit hierbij aan. Voor de uitwerking van beginselplan naar bouwplan maakte de commissie echter de volgende opmerkingen. De open-dichtverhouding van de gevels was onvoldoende evenwichtig; De indeling van de vensters, in het bijzonder de ramen, paste niet bij de wederopbouwarchitectuur die de omgeving kenmerkt. De voorgestelde verdeling was a- typisch in deze omgeving. De voorgestelde luifel boven de entree sloot niet aan bij de architectuur. In het voorliggende aangepaste ontwerp is de open-dichtverhouding in de gevel en de indeling van de vensters voldoende passend bij de wederopbouwarchitectuur in de omgeving. De luifel is verkleind en in vormgeving passend bij de hoofdbebouwing. Voor de uitwerking van beginselplan naar bouwplan vragen de volgende onderdelen nog nadere aandacht: - De voorgestelde architectuur valt of staat met een hoogwaardige detaillering en materialisatie. - De commissie pleit voor een integrale oplossing van eventuele bergingen voor buitenspeelgoed, ofwel opgenomen in het hoofdvolume, ofwel als bijgebouwen met eenzelfde architectonische expressie. - De commissie kan in beginsel instemmen met de naam van de school in losse letters op de gevel. Essentieel is dat deze letters in de verdere uitwerking losse letters blijven, zonder een opvallende constructie. 9 Koperwerf ongenummerd tegenover nummer 24 hoek De Werf Wcie /MRE Bouwen: het bouwen van een bedrijfsruimte met overdekte buitenopslag Koperwerf ongenummerd tegenover nummer 24 hoek De Werf alsmede het plaatsen van reclame en het aanleggen van 2 inritten. Niet akkoord Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Bedrijvengebieden van de Welstandsnota. De commissie kan niet instemmen met de inpassing en vormgeving van de voorgestelde bedrijfsruimte in bedrijventerrein Zichtenburg- Kerketuinen. Zowel de inpassing als de open-dichtverhouding in de gevel is niet gerelateerd aan de omgeving. Tevens zijn de gevels onvoldoende alzijdig vormgegeven. De kleurstelling is te contrastrijk. 10 Laan van Hoornwijck kruising toerit Ypenburg Wcie /JGO Bouwen: het aanleggen van de kruising Laan van Hoornwijck en de toerit verdiepte 6

7 ligging Ypenburg (moot 1 t/m 8) (trace Rotterdamsebaan). Dit plan is, in overleg met de projectinspecteur, van deze agenda gehaald. 11 Loosduinseweg 13-17, 55, 203 en 223, Tripstraat 5-99 en , Van Geenstraat en Zamenhofstraat Wcie /MHE Bouwen (beginselaanvraag): het optioneel vergroten van 22 in aanbouw zijnde woningen ter plaatse van de percelen Loosduinseweg 13-17, 55, 203 en 223, Tripstraat 5-99 en , Van Geenstraat en Zamenhofstraat door het plaatsen van een dakopbouw (Regentesse Zuid blok D). Het beginselplan is getoetst aan het onderdeel Extra bouwlaag van de Welstandsnota. Het woonblok waar de voorgestelde eengezinswoningen onderdeel van uitmaken is van een grote schaal. Dit vraagt om een eenduidig beeld naar de openbare ruimte. De commissie kan zich in beginsel dakopbouwen op de voorgestelde bouwblokken voorstellen mits per bouwblok identiek vormgegeven. De dakopbouwen dienen tenminste op één beter van de dakrand te blijven. Alleen aan de Van Geenstraat kan de commissie zich dakterrassen aan de voorzijde voorstellen. Aan de achterzijde, richting het binnengebied, is dit vrij. 12 Madepolderweg ongd. t.h.v. nr. 39 (Vroondaal Zuid - veld 8a), kavels 1 t/m 33 en 38 t/m 43 (Garantiewoningen) Wcie /AFZ Bouwen: het bouwen van 39 woningen Madepolderweg ongd. ter hoogte van nr. 39 (Vroondaal Zuid - veld 8a), kavels 1 tot en met 33 en 38 tot en met 43 (Garantiewoningen). Dit plan is, in overleg met de projectinspecteur van deze agenda gehaald. 13 Stadhoudersplantsoen 2 Wcie /MLM Bouwen/Cultuurhistorie: het veranderen van het kantoor Stadhoudersplantsoen 2 tot woongebouw met 21 appartementen. Niet akkoord Het beginselplan is getoetst aan het onderdeel Algemeen toetsingskader van de Welstandsnota en beoordeeld in het kader van de dubbelbestemming Waarde- Cultuurhistorie. De commissie onderschrijft het concept voor de transformatie van het voormalige kantoorgebouw tot appartementencomplex. Zij waardeert het dat de heldere opbouw van dit specifiek type gebouw wordt omarmd. De commissie kan echter op onderdelen niet instemmen met de architectonische uitwerking: De commissie is niet overtuigd van het feit dat het kader ter plaatse van de balkons niet binnen het bouwvolume valt. Het kader dient niet in lijn met de kopgevel te vallen zodat de kopgevel zuiver blijft. De breedte van de balkons in de kopgevel rechts dient binnen de bestaande opening te vallen, de opening lijkt verkleind. 7

8 In de kopgevel links bevinden zich straalprofielen tussen de balkons, dit levert geen hoogwaardig beeld op. Voor al het toe te passen glas vraagt de commissie om de toepassing van helder glas. Translucent glas, zoals voorgesteld bij de borstweringen van de galerijen, is te hard in het gevelbeeld. De commissie kan niet instemmen met de detaillering van de erker in de kopgevel. De detaillering is bovendien incompleet. De commissie vraagt om complete detaillering. Ten aanzien van het maaiveld is de commissie niet overtuigd van de erfafscheiding in de vorm van een haag met erachter een gemetselde muur. In de omgeving komen gemetselde muurtjes voor maar de haag bevindt zich altijd achter de gemetselde muur. 14 tussen de Henriette van der Meydreef, Zoetermeerse Rijweg en Emmy Belinfantedreef Wcie /MIV Bouwen: het bouwen van 38 woningen met bergingen op het braakliggende terrein tussen de Henriette van der Meydreef, Zoetermeerse Rijweg en Emmy Belinfantedreef (ten zuiden van het centrumgebied Leidschenveen, cluster J) alsmede het realiseren van een uitrit. Toelichters: M. Blankenstijn en W. Dijkstra (INBO architecten) Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Eind twintigste- begin éénentwintigste eeuw van de Welstandsnota. Eerder kon de commissie niet instemmen met de inpassing, volumeopbouw en architectonische uitwerking van de voorliggende drie blokken eengezinswoningen aan de rand van het centrumgebied Leidschenveen. Deze locatie, langs doorgaande wegen en groen, vraagt om een zorgvuldige stedenbouwkundige inpassing en in volumeopbouw en architectuur om een sterk samenhangend bouwblok dat aansluit bij de ritmiek en schaal van de naastgelegen centrumbebouwing. Het destijds voorgestelde ontwerp voldeed hier niet aan. De schaal en de logistiek van de omgeving vraagt om een front. In het aangepaste ontwerp zijn hoogteaccenten geïntroduceerd. Zij fungeren als boekensteunen op de hoeken om meer samenhang te creëren en om de hoeken steviger te maken. Het binnengebied is niet langer zichtbaar door een doorlopende gemetselde tuinmuur. Tevens zijn er nu voordeuren in de kopse gevels gesitueerd. De voorgestelde materialen en kleuren zijn zorgvuldig. De commissie krijgt de toe te passen steen graag nog ter nadere goedkeuring voorgelegd. 15 Van der Kunstraat ongenummerd Wcie /JLE Bouwen: het veranderen van de gevels van de entree van het winkelcentrum Van der Kunstraat ongenummerd (Megastore) door het plaatsen van kozijnen alsmede het plaatsen van een luifel en een reclame-uiting. 8

9 Toelichters: F. Polman en M. van Bremen (GROUP A) Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Algemene welstandscriteria van de Welstandsnota. De commissie constateert dat het voorstel de eerste fase van een grootschaligere aanpak van de entrees van de Megastores is. De commissie heeft in beginsel ingestemd met de nieuwe entree en een luifel daarboven in de hoek van de twee bouwdelen aan het Van der Kunplein. Een entree aan dit plein is een logische toevoeging en de positionering in de oksel van het gebouw een voor de hand liggende. Ter plaatse van de genoemde hoek komen twee bouwdelen met elk een eigen architectuur samen. Een luifel als derde element is goed mogelijk, maar de destijds voorgestelde luifel (de vorm en de grootte) hinkte op twee gedachten: te klein om een zichtbaar en herkenbaar accent te zijn en te groot als subtiele, ondergeschikte toevoeging. In het voorliggende aangepaste ontwerp is de hoogte van de luifelrand en de grootte van de uitkraging verkleind. De verhouding tot de bestaande gevels is hierdoor verbeterd, er ontstaat een duidelijke hoek waarin de luifel een duidelijke toevoeging is. De voorgestelde materialen en detaillering is zorgvuldig. De commissie pleit voor een zorgvuldig inrichting van het maaiveld. 16 Westhovenplein 120, 121 en 125 Wcie /MHE Bouwen (beginselaanvraag): het bouwen van 5 urban villa s met (zorg)woningen ter plaatse van Westhovenplein 120, 121 en 125. Het beginselplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Wederopbouwgebieden van de Welstandsnota. De commissie onderschrijft het concept van vijf vrijstaande urban villa s in een groene setting. Voor de uitwerking van beginselplan naar bouwplan heeft zijn de volgende aandachtspunten: - De commissie kan zich een subtiel onderscheid voorstellen tussen de plint ( en tuinmuur) en de bovenbouw. Dan staan de volumes steviger op de grond. Dit kan ook in subtiele verschillen in metselwerkverbanden. De volumes staan nu te koud op maaiveld. De commissie vraagt de plint van het gebouw en de tuinmuur in hetzelfde materiaal uit te voeren, dit versterkt de ensemblekwaliteit. - Een zorgvuldig en hoogwaardig tuinontwerp is essentieel gezien de belangrijke functie van de tuin als verbindend element. Een simpele en sobere inrichting acht zij passend. De commissie pleit voor een landschapsarchitect. Ook vanwege het ophogen van het maaiveld en het behoud van de karakteristieke bestaande bomen. 9

10 - De commissie heeft twijfels over de positie van de hogere volumes ten opzichte van de bestaande kerk. Is dit een logische keuze? - De commissie pleit voor het vrij van de randen plaatsen van de bebouwing. 17 Zwaardvegersgaarde 95 Wcie /JGO Bouwen: het realiseren van 16 woningen met parkeerplaatsen en erfafscheidingen ter plaatse van het te slopen kantoor Zwaardvegersgaarde 95. Niet akkoord Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Karaktergebied Wederopbouwgebieden van de Welstandsnota. De commissie kan instemmen met de positie en volumeopbouw van de voorgestelde 16 eengezinswoningen. De rooilijn van de naastgelegen bebouwing is zorgvuldig overgenomen. Zij kan echter op onderdelen niet instemmen met de architectonische uitwerking. - De commissie acht de open-dichtverhouding en vormgeving van de gevels onvoldoende passend binnen dit karaktergebied wederopbouwgebieden. De gevels ogen arm, kozijnen zijn weggedetailleerd en de gevels zijn vlak vormgegeven zonder enig reliëf of verbijzondering. - De kopgevels zijn onvoldoende transparant. De gevels en maaiveldinrichting dienen samen één samenhangend verhaal te vertellen. Dit is niet het geval. - De commissie pleit voor de toepassing van één doorgaande haag (parallel aan de straat) als erfafscheiding, in het bijzonder aan de Erasmusweg. - De commissie pleit voor een verholen oplossing van de ventilatie. 18 Aanvullend Verhulstplein ter plaatse van 13 t/m 17 Wcie /ROD Bouwen/Cultuurhistorie: het bouwen van 157 appartementen met een 2 laagse ondergrondse parkeergarage aan het Verhulstplein ter plaatse van 13 t/m 17 alsmede het aanleggen van een in- of uitrit. De commissie is gevraagd haar advies van 27 juli 2016 over de nieuwbouw op de hoek van het Verhulstplein en de President Kennedylaan te bevestigen. Dit vanwege een foutief doorgegeven adressering. Het bouwplan is getoetst aan het onderdeel Algemeen toetsingskader van de Welstandsnota en geadviseerd in het kader van de bestemming Waarde- Cultuurhistorie. Eerder heeft de commissie ingestemd met de positie en volumeopbouw van het voorgestelde appartementencomplex bestaande uit een langwerpig volume met hoogteaccent op de hoek van de President Kennedylaan. Het nieuwe gebouw ligt aan de zijde van de President Kennedylaan een stuk terug ten opzichte van de bestaande bebouwing waardoor de groenstrook doorgetrokken kan worden. In vormgeving wordt een rasterpatroon in beton en gele baksteen voorgesteld. 10

11 De entree ter plaatse van de President Kennedylaan heeft voldoende allure. De inrichting van het maaiveld hangt goed samen met het inrichtingsplan openbare ruimte, waarbij de routing onder de colonnade, via een binnen het bouwblok opgeloste trap direct aansluiting geeft op de openbare ruimte. Het hekwerk dat hier eerst aanwezig was is verdwenen. De plint aan de zijde van het plein acht de commissie nu helder en eenduidig vormgegeven. In dit licht pleit zij voor het laten vervallen van de haag. Deze doet afbreuk aan het eenduidige beeld van de plint en is te weinig robuust vorm gegeven. De ondergrondse vuilcontainers die hier nu in de plint zijn voorzien dienen anders te worden opgelost. De commissie pleit voor een oplossing in de ondergrondse parkeergarage. Met betrekking tot de inrichting van de aangrenzende openbare ruimte pleit de commissie voor een inrichting van het hof, waar de auto met nadruk te gast is. Dit zal tot uitdrukking moeten komen in de materialisering van de vloer, de situering van de ondergrondse vuilcontainers. Ook het haakse parkeren heeft nu een te grote impact op de verblijfskwaliteit van het hof. Rens Schulze Voorzitter Welstands- en Monumentencommissie 11

12 inspreektekst plan 2 (Ferwerda) Welstandscommissie Teresiakerk Ik ben Sytze Ferwerda, redacteur van de wijkkrant Oog voor de Wijk, mede oprichter van de Werkgroep Nieuw Hart voor de Wijk en betrokken bij dit project vanaf december Geachte commissie, Om met onze conclusie te beginnen: de werkgroep Nieuw Hart voor de Wijk wil dat er niet een beplakte blokkendoos in het hart van de wijk Rustenburg Oostbroek wordt geschoven. Deze inbreng wordt aktief onderschreven door een twintigtal betrokken wijkbewoners. Ik wil proberen mij tot de architectonische kanten van dit ontwerp te beperken. Ik zal dat doen, kijkend vanuit de wijk Rustenburg Oostbroek. Ik ben geen architect. Het voorliggende plan is vanaf begin 2014 niet wezenlijk gewijzigd. Er is een etage af, de balkons zijn ingebouwd en er zijn enkele stijlkenmerken uit de Nieuwe Haagsche School op het gebouw geplakt. De muur voor het parkeerdek is met een meter verhoogd. Het plan is uit begin 2014, de contracten met Bisdom en Hoogvliet zijn toen getekend. Het allereerste kontakt met een paar bewoners uit de wijk was pas 11 maanden later, eind 2014, de dag nadát de Welstand een positief advies had gegeven op de beginsel aanvraag. Hoezo een ontwerp inpassen in de wijk en haar bewoners? * De door u bekritiseerde aansluiting op de aanliggende bebouwing is verslechterd. De ingang naar het parkeerdek is nog massiever geworden en staat als een blok (ook in kleur) tussen bestaande bouw en supermarkt. Van opbouw is geen sprake, eerder neer bouw door de verhoging van de muur ter afscherming van het parkeerdek. De aansluiting op de andere kant (Het Patathoekje) blijft een rommeltje, waardoor het z.g. doortrekken van het winkelgebied Dierenselaan niet plaats vindt. In de vormgeving van de gehele plint is geen enkele referentie aan de bestaande winkels op de Dierenselaan. De verhoging van de muur voor het parkeerdek en het verlagen van de toren zijn geen verbetering. Het definitieve ontwerp ziet er daardoor zwaarder en lomper uit. * Sterker nog, de inwoners van de straten rondom, die uitkijken op de kerk, kijken zowel links als rechts in twee gapende gaten, naast de toren. Misschien zien ze geen parkeerdek, maar wel diepe leegte tot aan de Kootwijkstraat. De presentatie van Kavel BV laat uitsluitend het gebouw aan de voorkant zien en niet wat ziet vanaf het plein vanuit de zijkanten. Lege gaten dus. * De referentie aan de Teresiakerk door een woontoren neer te zetten in plaats van de kerktoren is stedebouwkundig onjuist, waar Marcel Teunissen op heeft gewezen. De kerk is niet uniek, de plek is uniek. Het is het hart van de wijk. Een woontoren ís geen kerktoren. Daar hoort een markant gebouw bij, geen blokkendoos. Getrapte opbouw en max. 21 meter hoog onderschrijven wij. * De Werkgroep Nieuw Hart voor de Wijk wil samen met de wijk, de omwonenden/bedrijven/winkels, de gemeente én de projectontwikkelaar werken aan een nieuw plan voor de stedebouwkundige herontwikkeling van de unieke driesprong Escamplaan/Dierenselaan/ Apeldoornselaan tot een levendig en sociaal Nieuw Hart voor de Wijk Rustenburg Oostbroek. Daarvan is de herontwikkeling van de kerk een onderdeel. Dat de projektontwikkelaar Kavel BV daartoe in staat is, is wel gebleken bij de totaal nieuwe plannen voor de Sacramentskerk. Concluderend: wij vragen de Welstandscommissie niet akkoord te gaan met dit éénzijdig door Kavel BV ontwikkelde plan. En zo te bevorderen, dat er een nieuw plan komt, dat voldoet aan de kriteria van de Welstandsnota en draagvlak heeft in de Wijk Rustenburg Oostbroek. Dank u wel voor uw aandacht.

13 inspreektekst plan 2 (Teunissen) Inbreng van Marcel Teunissen. Hij is stedebouwkundige, met als specialiatie de stijl van de Nieuwe Haagsche School, waarover hij het boek Schoone Eenheid samenstelde in opdracht van de gemeente Den Haag. Naar een plan voor nieuwbouw kijk ik in eerste instantie als stedenbouwkundige. Dus ik kijk naar het stratenplan van de wijk en ik kijk naar de specifieke plaats van een gebouw binnen dat stratenplan. De bekende architect Berlage heeft het stratenplan voor Rustenburg- Oostbroek (RO) ontworpen. Ten eerste heeft hij in het centrum van de wijk een zogenoemde driesprong opgenomen: de Escamplaan (de steel) splitst zich in de Apeldoornselaan en de Dierenselaan. Een heel bijzonder stedenbouwkundig accent. Alleen in het Laakkwartier is ook zo n driesprong van brede wegen gerealiseerd. Uniek dus voor Den Haag. Ten tweede is heel bijzonder, dat in de zichtlijn van de steel (Escamplaan) een openbaar gebouw is gebouwd. Dat is in de wijk Rustenbrg-Oostbroek de Teresiakerk geworden en in Laakkwartier het Rembrandttheater. De zeldzaamheid van deze locaties als monumentaal stadsbeeld spreekt voor zichzelf. Samengevat: de locatie is niet uniek, omdat er een kerk staat, maar is door haar ligging op de driesprong uniek. Het is dus niet juist de kerk en haar vormgeving als uitgangspunt te nemen (het had ook een theater kunnen zijn). Hoe zou ik vervolgens als architect te werk gaan. Het belangrijkste is dat je kijkt naar die locatie vanuit het stedenbouwkundig ontwerp en vanuit de bouwstijl van de wijk als geheel, waarin deze centrale plek bewust gecreëerd is. Kijk bijvoorbeeld naar de massieve gebouwen van het Capitol en het voormalig modehuis van Lijnkamp, die als wachters van de wijk aan het begin van de Apeldoornselaan staan. Kijk naar de stijlkenmerken van de Nieuwe Haagsche School, naar een fenomeen als de Rosaschool. Kijk naar de invulling in het Laakkwartier op de plek van het voormalige Rembrandttheater. Dat gaat dus veel verder dan een paar versieringen of gemetselde muurtjes uit de Nieuwe Haagsche School in het ontwerp opnemen. Vervolgens zou ik kijken naar gerealiseerde ontwerpen voor nieuwbouw, die ook hebben moeten zoeken naar inpassing in deze bijzondere wijk. Kijk naar de Escampade (met twee woontorens van 5 verdiepingen); kijk naar de woontoren op de rotonde Dierenselaan/de la Reyweg; kijk naar de nieuwbouw op de hoek van de Loosduinsekade/Beeklaan tegenover het Capitol. Kijk naar de nieuwbouw, direct naast de kerk (de Hema). En let op de hoogte van hun bouw, gelet op de bebouwde omgeving. Ik heb al eerder gezegd, dat de kerk geen uitgangspunt kan zijn voor een nieuw gebouw. De unieke plek vraagt wel om een markant gebouw. Deze toren van 28 meter valt alleen al vanwege haar hoogte af, ook omdat zij niet in te passen is in de omgeving van de wijk, die maximaal 3 woonlagen kent. De Dierenselaan is als winkellaan hoger (15 meter). De grafische beelden in het portfolio (januari 2014) van de oude versus nieuwe situatie suggereren, dat het beeld min of meer identiek zal zijn, wanneer je vanaf de Escamplaan richting de kerk/nieuwbouw kijkt. Dat zegt de begeleidende tekst ook. Misschien midden in het nacht. Want het omgekeerde is waar. Dat wil zeggen: wat niet getekend is. Een stille slanke kerktoren (een openbaar gebouw) is in de beleving echt iets anders dan een forse woontoren, waar lichten branden en mensen op hun balkons zitten te barbecueën. Bij de kerktoren zie je aan weerszijden de hoge daken van de kerk achter de toren, bij de woontoren kijk je links en rechts in een donker gapend gat (de getekende opstaande muurtjes liggen er 30 meter achter). Het bouwvolume van de hele kerk is opgenomen in de woontoren. Die massiviteit ga je wel degelijk zien. Het beeld van de kerk is rustig en in de omgeving opgenomen. De woontoren staat los van alles en torent - voor het zicht - boven alles uit. De mensen die in de toren gaan wonen, zullen geen wijkbewoners worden. Ik probeer me voor te stellen, wat je op die unieke plek wel zou kunnen doen. Ik kan eigenlijk alleen iets zeggen over de stedenbouwkundige en architectonische uitdaging. Ik zou een massief gebouw tekenen, gestapeld, over de hele breedte, aansluitend op de bestaande

14 inspreektekst plan 2 (Teunissen) nieuwbouw rechts en per verdieping oplopend van 15 tot zeg maximaal 21 meter. Je zou zelfs kunnen kijken of je de pastorie links in de gestapelde opbouw kunt integreren. Concluderend: de grondslag van het bouwplan is stedebouwkundig onjuist. Refererend aan de genoemde gebouwen zou de maximale bouwhoogte 21 meter moeten zijn (7 bouwlagen).

15 inspreektekst plan 2 (Van der Zijden) Inspraak bij Welstands- en Monumentencommissie I/II 7 september 2016 Rustenburg-Oostbroek is een pionierswijk, gebouwd tussen 1920 en Architect en stedenbouwkundige Berlage tekende in 1908 het stratenplan voor Rustenburg-Oostbroek - voorzien van brede assen en grote pleinen. De wijk is gebouwd in de stijl van de nieuwe Haagse school. Mensen die de wijk niet goed kennen, zeggen vaak dat alle huizen er hetzelfde uitzien. Maar kijk eens goed en je ziet dat elk huizenblok in detail verschilt van een aangrenzend blok, vooral in de vormgeving van de portieken en het gebruikte glas-in-lood. In 1998 kwam vanuit de gemeente het voorstel om in acht delen van de wijk 617 appartementen te slopen om ruimte te maken voor meer parkeergelegenheid, meer groen en de bouw van een aantal dure koopwoningen. Dit voorstel leverde massaal verzet op van de bewoners. Uiteindelijk hebben bewoners zelf een wijkplan geschreven, dat letterlijk is overgenomen in het officiële stuk. Het wijkplan werd op 8 november door de gemeenteraad aangenomen. De uitvoering van het wijkplan duurde van 2001 tot en met De bewoners van Rustenburg-Oostbroek zijn trots op de architectonische eenheid van de wijk. Het ontwerp voor de nieuwbouw op de plek van de Teresiakerk aan de Apeldoornselaan ziet eruit als een lelijke blokkendoos, een dissonant tussen de bestaande bouw. Het is mij dan ook een raadsel waarom Welstand dit ontwerp hier in stemming brengt. In 2008 was de officiële opening van Vlashoeve, de nieuwbouw aan de Vlasakkersstraat en de Doldersestraat. Het ontwerp van dit complex is in samenspraak met bewoners door Vestia in jaren 30-stijl gebouwd. Ik vraag mij dan ook af waarom de bewoners bij dit ontwerp zo weinig invloed op de planvorming hebben kunnen uitoefenen. Overigens moet er nog een bewonersbijeenkomst plaatsvinden, terwijl nu al een besluit over het ontwerp wordt genomen. Ik vraag u dan ook het ontwerp niet goed te keuren en met bewoners om de tafel te gaan zitten voor een beter ontwerp. Cissy van der Zijden Harderwijkstraat ZV Den Haag cissy51@casema.nl