B&W-Aanbiedingsformulier

Transcriptie

1 B&W nr d.d B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Operatie herindicaties Hulp bij het Huishouden BESLUITEN Behoudens advies van de commissie OWZ 1. Kennis te nemen van het regionale Plan van Aanpak Operatie herindicaties Hulp bij het Huishouden, d.d. augustus 2007 en de bijgevoegde notitie van VWS/VNG/CIZ over dit onderwerp; 2. In te stemmen met de continuering van dezelfde ondersteuning op het gebied van hulp bij het huishouden in het eerste kwartaal van 2008 aan cliënten, die tot onder het overgangsrecht vallen van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (artikel 41), en wiens indicatie niet meer voor door de gemeente kan worden (her)bezien; Samenvatting Per 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ingevoerd. In de wet is via een overgangsartikel (artikel 41) het overgangsrecht opgenomen voor mensen die op 31 december 2006 op grond van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) al recht hadden op huishoudelijke verzorging (HV). Het overgangsrecht houdt in dat zij nog gedurende de looptijd van het indicatiebesluit, maar ten hoogste één jaar na de inwerkingtreding van de Wmo, hun oude rechten en plichten zouden behouden. Het overgangsrecht voor de overgangscliënten eindigt dus uiterlijk op 31 december Voor alle gemeenten betekent dit dat in een relatief korte tijd een zeer groot aantal cliënten opnieuw moeten worden beoordeeld. Leiden kent circa 2000 overgangscliënten van wie de indicatie doorloopt tot en met Zowel gemeenten als het ministerie van VWS voorzien dat gezien de hoeveelheid cliënten waar het om gaat, het niet zal lukken alle cliënten voor 1 januari individueel te herindiceren. Het College van B&W van Leiden heeft daarom besloten dat de huidige ondersteuning op het gebied van hulp bij het huishouden in het eerste kwartaal van 2008 wordt gecontinueerd aan die overgangscliënten, van wie de indicatie niet meer voor door de gemeente kan worden herbezien. Bedoeling is dat uiterlijk 1 april 2008 alle overgangscliënten een nieuwe indicatie van de gemeente hebben. Alle overgangscliënten ontvangen van de gemeente een brief met nadere uitleg.

2 (regionaal) PLAN VAN AANPAK OPERATIE HERINDICATIES HULP BIJ HET HUISHOUDEN augustus 2007 Ziggy Blok (gemeente Leiden) /Willem vd Ark (gemeente Voorschoten) Inleiding Per 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ingevoerd. In de wet is via een overgangsartikel het overgangsrecht opgenomen voor mensen die op 31 december 2006 op grond van de AWBZ al recht hadden op huishoudelijke verzorging (HV). Het overgangsrecht houdt in dat zij nog gedurende de looptijd van het indicatiebesluit, maar ten hoogste één jaar na de inwerkingtreding van de Wmo, hun oude rechten en plichten zouden behouden. Het overgangsrecht voor de overgangscliënten eindigt dus uiterlijk op 31 december Dit betekent dat alle cliënten die een indicatie op basis van AWBZ hebben voor Hulp bij het Huishouden op 1 januari 2008 opnieuw geïndiceerd moeten zijn. Op 30 juli 07 hebben de VNG, het CIZ en VWS aan alle gemeenten een notitie toegezonden over de herindicering in het kader van het overgangsrecht, de operatie herindicatie die plaats zal vinden in het laatste kwartaal van 2007 (zie bijlage). In de hiervoor genoemde notitie wordt onderscheid gemaakt tussen gemeenten die de beleidsregels (in Leiden noemen we deze regels het Handboek) wel of niet hebben overgenomen. Omdat de gemeenten in de Leidse regio het Protocol gebruikelijke zorg en het Protocol indicatiestelling hebben overgenomen vallen deze gemeenten onder mogelijkheid 2. Dit betekent dat deze gemeenten van het CIZ naast gegevens over de huidige indicatie ook aanspraak kunnen maken op een verlengingsadvies door het CIZ. Dit advies is een administratieve omzetting van de bestaande indicatie naar een nieuwe indicatie en geen persoonlijke beoordeling. Inschatting is dat de gemeente in veel gevallen nog een onderzoek zal moeten instellen. Voor alle gemeenten betekent dit dat in een relatief korte tijd een (zeer) groot aantal cliënten opnieuw moeten worden beoordeeld. Gezocht is naar een aanpak die recht doet aan enerzijds een aanpak die verantwoord is voor de gemeente als het gaat om de financiële en organisatorisch aspecten en anderzijds de klant niet onnodig belast. Mede gezien de toch al toegenomen personele belasting door de komst van de Wmo lijkt dit alleen uitvoerbaar als wordt gekozen voor een praktische aanpak. Welke indicaties moeten worden herzien? Er zijn twee mogelijke situaties bij cliënten die onder het overgangsrecht vallen: 1. Indicaties die aflopen in Indicaties die aflopen na 2007 ad 1) Indicaties die aflopen in 2007 Deze categorie (± 500 cliënten) regelt zich vanzelf. Als de indicatie afloopt moet er een verzoek voor een nieuwe indicatie worden ingediend door de betrokkene. De gemeente beoordeelt de aanvraag en continueert, wijzigt of beëindigt de indicatie. Dit geldt voor zowel de Zorg In Natura (ZIN) als ook voor het Persoons Gebonden Budget (PGB). Dit traject loopt dus al vanaf januari, het gaat dan om gemiddeld 40 herindicaties per maand. ad 2) Indicaties die aflopen na 2007

3 Voor het herindiceren van overgangscliënten bij wie de indicatie na 2007 afloopt, moet het initiatief door de gemeente worden genomen. Het betreft hier bij benadering 2000 cliënten. De hieronder voorgestelde werkwijze geldt voor zowel de Zorg In Natura (ZIN) als ook het Persoonsgebonden Budget (PGB). Het overgangsrecht loopt zoals gezegd van 1 januari 2007 tot 1 januari De gemeente zal dan ook per 1 januari een eigen indicatie en beschikking moeten afgeven. Splitsing van de tweede groep in 2 subgroepen door middel van leeftijd: Het ministerie voorziet (net zoals de gemeenten) dat door de omvang van de operatie (hoeveelheid cliënten) en het mogelijk ontbreken van tijdige informatie het niet zal lukken alle cliënten voor 1 januari individueel te herindiceren. In de bovengenoemde notitie van VWS/VNG/CIZ wordt het advies gegeven om een artikel in de verordening op te nemen waarin wordt vastgesteld dat overgangscliënten na 2008 dezelfde ondersteuning als in 2007 blijven ontvangen tot datum x. Inmiddels is dit advies door VWS/VNG bijgesteld en is aangegeven dat een brief/beschikking naar deze groep van cliënten volstaat. Ons voorstel is om deze beleidslijn vast te leggen in een collegebesluit en om als datum 1 april 2008 te hanteren. Dit biedt de ruimte om gefaseerd de herindicering uit te voeren. Door het bestand van 2000 cliënten in tweeën te delen creëert dit de ruimte om een helft voor 1 januari af te handelen en de andere helft na 1 januari (maar zo snel mogelijk in 2008). Daarom is gekozen voor de volgende reële splitsing; a) cliënten van 75 jaar of ouder (leeftijd op ). Bij deze groep cliënten (circa 1000) wordt er van uit gegaan dat de situatie zodanig is dat een indicatie zondermeer aanwezig zal zijn en de zorgbehoefte alleen maar zal toenemen, zodat deze dan ook (voorlopig) ambtshalve kan worden verlengd. De gemeente zal deze cliënten per brief berichten dat indicatie doorloopt en herindicatie in het eerste kwartaal van 2008 plaatsvindt. Uiteraard kan indien een cliënt hierom verzoekt de herindicatie eerder plaatsvinden. b) cliënten jonger dan 75 jaar in 2007 Deze groep (circa 1000) wordt vóór 1 januari 2008 opnieuw geïndiceerd. Deze herindicatie vindt plaats d.m.v. een onderzoek. Of dossieronderzoek en/of een telefonisch consult hierbij volstaat of dat een huisbezoek moet worden afgelegd, wordt bepaald door de indicatiesteller aan de hand van de beschikbare informatie. Informatie-uitwisseling tussen gemeenten en CIZ en benodigde toestemming van cliënten Belangrijk aspect bij de hele operatie herindicatie is informatieuitwisseling tussen gemeenten en CIZ. Landelijk is afgesproken dat gemeenten kosteloos over de oude indicatiegegevens van overgangscliënten, die het CIZ heeft, kunnen beschikken. Vanwege de privacywetgeving mag het CIZ echter niet zondermeer de gegevens die zij uit hoofde van de AWBZ verzameld heeft, verstrekken aan de gemeente. Dit kan alleen als de gemeente de overgangscliënten uitdrukkelijk schriftelijk om toestemming vraagt en de cliënt deze verleend. De gemeente Leiden zal dus 2000 overgangscliënten een brief moet sturen met het verzoek uitdrukkelijk toestemming te verlenen voor gegevensoverdracht. Bij cliënten die geen toestemming geven voor informatieuitwisseling, zal de gemeente alle benodigde informatie voor herindicatie volledig zelf via de cliënt moeten verkrijgen. Bij de herindicaties die in 2007 aflopen wordt deze toestemming al geregeld via het aanvraagformulier.

4 Onderzoek gemeente Daar waar geen indicatiegegevens beschikbaar zijn (indicaties van voor 2004, cliënten die geen toestemming geven voor overdracht etc) zal het onderzoek van de gemeente zo mogelijk telefonisch worden gedaan (conform beslisboom). Op basis van antwoorden zal worden bezien of er huisbezoek moet plaatsvinden. Resultaat van onderzoek zal worden verwerkt in rapportage en besluit (beschikking). Wanneer er wel indicatiegegevens beschikbaar zijn, kan bij een herindicatie eventueel worden volstaan met dossieronderzoek. Een indicatie kan voor maximaal vijf jaar worden afgegeven. Bij cliënten van 75 jaar en ouder zal in de meeste gevallen deze maximale termijn kunnen worden toegepast. Acties voor gemeente 1. De gemeente stelt een bestand op van de overgangscliënten; aug/sept 2. Gemeente verstuurt aan deze cliënten een toestemmingsbrief ten aanzien van gegevensverstrekking door het CIZ aan de gemeente toe; aug/sept 3. Gemeente rappelleert de mensen die niet hebben gereageerd; aug/sept 4. Gemeente stelt een bestand op van cliënten die de toestemming hebben gegeven. aug/sept 5. Gemeente voert op korte termijn overleg met CIZ over aanlevering van informatie. Kan het CIZ ook daadwerkelijk alle informatie leveren die in de notitie wordt toegezegd en hoe; aug/sept 6. Gemeente stuurt het toestemmingsbestand naar het CIZ (format volgt nog) sept 7. Gemeente ontvangt van het CIZ een overzicht van cliënten die niet bekend zijn bij het CIZ of die voor 2004 indicatie hebben gekregen; sept/okt 8. Gemeente ontvangt van het CIZ informatie en adviezen van cliënten die toestemming hebben gekregen en die bekend zijn bij het CIZ. Dit bestand wordt in het systeem opgenomen. sept/okt 9. Gemeente doet in ieder geval onderzoek bij: sept/okt/nov Cliënten die geen toestemming hebben gegeven om informatie in te winnen bij CIZ; Cliënten die zorg ontvangen (dus een indicatie moeten hebben) en niet bij het CIZ bekend zijn; Cliënten die een indicatie van voor 2004 hebben; Cliënten die een PGB ontvangen; 10. Herindicering van de overige cliënten vindt plaats op basis van de werkwijze zoals in dit plan van aanpak is beschreven. sept/okt/nov 11. Om er zeker van te zijn dat de zorg doorloopt van de cliënten die niet tijdig (voor ) geïndiceerd kunnen worden (de groep ouder dan 75 jaar en eventuele andere cliënten door andere oorzaken), wordt voorgesteld in een Collegebesluit te bepalen dat men dezelfde zorg blijft behouden. (tekstvoorstel volgt) sept 12. Aan alle cliënten van 75 jaar en ouder wordt een brief gezonden waarin wordt vermeld dat de gemeente gaat herindiceren en indien dit na zal gebeuren dat de huidige indicatie tot dat moment doorloopt. okt/nov Operatie Herindicatie en categorieën van huishoudelijke hulp In de AWBZ was er sprake van twee typen huishoudelijke verzorging, namelijk HV1 (de zogenoemde Alpha-hulp) en HV2. Bij de invoering van de Wmo hebben Leiden en haar buurgemeenten in hun aanbesteding gekozen voor een onderscheid in vier in zwaarte oplopende categorieën van huishoudelijke hulp om meer te kunnen differentiëren in de zwaarte van de benodigde zorg voor cliënten:

5 categorie 1: op de woning gerichte huishoudelijke werkzaamheden; categorie 2: categorie 1 aangevuld met huishoudelijke werkzaamheden van verzorgende aard; categorie 3: categorie 2 aangevuld met activiteiten behorende bij de organisatie van het huishouden; categorie 4: categorie 2 aangevuld met activiteiten behorende bij een situatie van een ontregelde huishouding en eventueel tevens met activiteiten uit categorie 3. Per categorie is er een andere prijs geoffreerd. De vijf gecontracteerde zorgaanbieders hebben per de meeste van hun bestaande cliënten ingedeeld in categorie 3. Het afgelopen jaar hebben we gezien dat het merendeel van de nieuwe cliënten door de gemeente in categorie 1 en 2 wordt ingedeeld. Dit terwijl de wijze van indicatiestelling voor huishoudelijk hulp dezelfde is gebleven als voor De gemeente hanteert bij de indicatiestelling namelijk dezelfde protocollen als voorheen het CIZ. Deze verschuiving van zwaardere/duurdere hulp naar goedkopere/lichte hulp doet zich in heel Nederland voor. Een deel van deze verschuiving wordt veroorzaakt door het feit dat zorgaanbieders in het verleden onder de AWBZ zelf mochten bepalen of de klant ingedeeld werd in de goedkope HV1 of de duurdere HV2 en daar soms wat ruim mee om zijn gegaan. De operatie Herindicatie heeft nadrukkelijk niet tot doel om de overgangscliënten zorg te geven die goedkoper is dan nu het geval is. Het kan overigens wel het bijeffect daarvan zijn. Bij alle cliënten zal zorgvuldig worden bekeken welke zorg nodig is. Hierbij wordt op basis van situatie en zelfredzaamheid van de klant, de te verrichten huishoudelijke taken en het benodigd opleidingsniveau van de hulpverlener bepaald welke soort/categorie hulp en hoeveel uur hulp van toepassing is. Communicatie richting zorgaanbieders Aan Zorgaanbieders is reeds mede gedeeld dat overgangscliënten van 75 jaar en ouder pas in 2008 worden geherindiceerd. Voor hen kan dit van belang zijn aangezien er ook bij deze groep een mogelijke verschuiving plaatsvindt van categorie 3 naar categorie 1 en 2. Dit kan voor hen financiële en personele gevolgen hebben. Zij moeten er wel op rekenen dat in 2008 (vanaf januari) deze verschuiving alsnog plaatsvindt. Over de verschuiving in categorie vindt in oktober nog gesprekken plaats met de zorgaanbieders. Met de zorgaanbieders moet tevens afgesproken worden hoe de nieuwe indicaties zo mogelijk in bulk kunnen worden aangeleverd. Benodigd personeel Deze operatie kan niet binnen de huidige bezetting van de afdeling Wmo-voorzieningen worden uitgevoerd. De consulenten hebben hun handen vol aan de reguliere aanvragen/herindicaties en werkzaamheden, inclusief alle wijzigingen ivm invoering Wmo en samenvoeging Wvg BoWo en SOZA, èn het inwerken van nieuwe collega s. Daarnaast zal de operatie ook voor hen nog het nodige vervolg werk opleveren.

6 De medewerkers van het Servicepunt Zorg kunnen enige hand en spandiensten verlenen. Te denken valt hier bijvoorbeeld aan administratieve verwerking van indicaties. Dat vergroot tevens de kennis- en informatie-uitwisseling tussen het Servicepunt en de afdeling Wmo-v. Echter deze operatie zal sowieso voor het servicepunt extra werk geven (vragen van cliënten) en ook hier moet de winkel openblijven dus de inzet zal beperkt zijn. Deel 1 Een inschatting van het aantal uren dat voor de eerste helft van de operatie (indicaties vóór 1 januari) nodig is: 1000 individuele herindiceringen x gemiddeld 1 uur = 1000 uur Dit komt neer op 2 fte voor het laatste kwartaal van Hiervoor dienen ervaren indicatiestellers te worden aangetrokken. Kennis van zaken en zorgvuldigheid bij het stellen van nieuwe indicaties is gewenst, het CIZ is immers recent door de rechter op de vingers getikt voor te laks gestelde indicaties. Er zijn reeds verschillende bureaus die aanbiedingen op dit gebied doen. De aanbiedingen liggen rond de 35,- per indicatie of 60,- per uur. Er zal aan drie bedrijven om een offerte worden gevraagd zodat de prijs wellicht nog kan worden aangescherpt en een correcte overweging kan worden gemaakt. Deel 2 Op grond van de ervaringen met deel 1 zal bekeken moeten worden of het voor de herindicaties van de cliënten ouder dan 75 ook noodzakelijk/wenselijk is om dezelfde aanpak te hanteren. De verwachting is dat het onderzoek voor deze groep over het algemeen minder intensief zal zijn waardoor er ook minder uren nodig zijn. Vooralsnog wordt er hiervoor uitgaan van 75% van de tijd van deel 1. In december zal hiervoor een definitieve planning gemaakt kunnen worden. Fysieke plaatsing extra personeel Op de huidige afdeling is geen ruimte om een team van ± 3 personen tijdelijk te huisvesten. Er moet worden gezocht naar beschikbare kantoorruimte zo dicht mogelijk bij de afdeling. Dekking van extra personeelskosten De totale kosten in 2007 zullen rond de bedragen (afhankelijk van offertes en uitvoeringspraktijk). De kosten van het extra personeel kunnen gedekt worden binnen het budget WMO.